________________
વાત અહીં પૂરી થઇ જવી જોઇતી હતી. પરંતુ યાત્રિક બહુ જ જિજ્ઞાસુ, વધુ પડતો; એણે પૂછ્યા જ કર્યું આગળ : તમે નદીને ક્યારે ક્યારે ઊતરેલા ? છેલ્લે ક્યારે નદી ઊતરેલા ?... ત્યારે પાણી કેટલું હતું
પૂજારીએ આટલું જ કહ્યું : હું નદી ઊતરું છું ત્યારે જ ઊતરું છે. એ પહેલાં હું નદી ઊતરતો નથી.
નદી ઊતરતી વખતે જ નદી ઊતરવાની.... ન એની પહેલાં, ન એની પછી... અને એ પણ ઉદાસીનભાવે.
ઉદાસીનભાવની મહત્તાને વર્ણવતાં અમૃતવેલની સજ્ઝાય કહે છે : ‘દેખિયે માર્ગ શિવનગરનો,
જે ઉદાસીન પરિણામ રે;
તેહ અણછોડતાં ચાલીએ,
પામીએ જિમ પરમધામ રે...’
ઉદાસીનતા છે રાજમાર્ગ; મોક્ષ માટેનો. તેને જ સતત પકડી રાખવો
જોઈએ.
‘નાળમેળવિત્તો ય ઠિો...' જ્ઞાન, એકાગ્રચિત્તતા, સ્વરૂપસ્થિતિ.
એકાદ જપના પદ પર એકાગ્ર બનાયું. આ થશે સાધન એકાગ્રતા. હવે જ્યારે બરોબર એકાગ્ર બનાયું છે એવું લાગે ત્યારે સાધક જપના એ પદને છોડી દેશે. અને નિજગુણની – જ્ઞાતાભાવ, ઉદાસીનભાવ આદિની – સ્પર્શનામાં જશે. નિજગુણની સ્પર્શના, તે પછી, નિજરૂપની સ્પર્શનામાં ફેરવાશે.
સમાધિ શતક | ૩ ૪
