________________
કપડા પર લાગેલી ધૂળને ખંખેરીને કોઈ ચાલી નીકળે તેમ મૃગાપુત્ર વિભાવની ધૂળને ખંખેરીને ચાલી નીકળ્યા.
જ્ઞાની પુરુષ આપણે કોને કહીએ ? લીટરલી, (શબ્દશ:) જેના વિભાવો ખરી પડ્યા હોય. ‘સમાધિશતક'ના લયમાં કહીએ તો, ‘જો ખિનુ ગલિતવિભાવ.’
જ્ઞાન એવી એક ભીતરી દશા ઉત્પન્ન કરે, જે પર વિભાવોની ધૂળ રહી જ ન શકે.
ભક્તિધારા પણ આ જ કામ કરે છે. મીરાંનું એક સરસ ગીત છે. ગીતનો ભાવ એવો છે કે પ્રભુ જોડે વાતો કરવી છે. પ્રભુને પત્ર લખી હૃદયનો ભાવ જણાવવો છે. પણ પત્ર કેમ લખવો એ ખ્યાલ નથી આવતો. આ પૃષ્ઠભૂ પર ગીત શરૂ થાય છે ઃ
પતિયાં મૈં કૈસે લખું, લિખ્યોરી ન જાય....
કલમ ધરત મેરો કર કંપત હૈ,
નૈન રહે ઝડલાય;
બાત કહું તો કહત ન આવે,
જીવ રહ્યો ડરપાય.....
હું પત્ર લખું તો પણ શી રીતે લખું ? મારાથી લખી શકાય તેમ નથી. કલમ હાથમાં લેતાં જ મારો હાથ ધ્રૂજવા લાગે છે. આંખોમાંથી આંસુની ધાર વહી રહી છે. કોઈની સાથે સંદેશ પણ કઈ રીતે કહેવડાવું ? વાત શી રીતે કરવી તે સૂઝતું નથી.
સમાધિ શતક
૬૩
| es
