________________
તેઓશ્રી કહે છે :
નિશ્ચય દૃષ્ટિ હૃદયે ધરીજી, પાળે જે વ્યવહાર;
પુણ્યવંત તે પામશેજી, ભવસમુદ્રનો પાર...(૫૫)
હૃદયમાં છે નિશ્ચય સાધના; લક્ષ્ય; અને એ લક્ષ્યસ્થાને પહોંચવા માટેનો જે માર્ગ છે, તે છે વ્યવહાર સાધના.
ન તો વ્યવહાર વિના ચાલે, ન નિશ્ચય વિના ચાલે.
માત્ર ચાલ્યા કરે કોઈ માણસ અને એનું ક્યાંય પહોંચવાનું લક્ષ્ય ન હોય તો. ? ઘણીવાર હું મારી વાચનામાં સાધકોને પૂછું છું : તમે લક્ષ્ય લઈને ચાલનાર છો કે મૉર્નિંગ-વૉક લેવા નીકળેલ છો ?
મૉર્નિંગ-વૉક વાળાને ૨-૩ કિલોમીટર જઈ પાછા ઘર તરફ વળવું છે. ત્યાં ચાલવાનું છે. મંજિલ નથી.
લક્ષ્ય શું છે ?
લક્ષ્ય છે મોક્ષ. રાગ, દ્વેષ, અહંકાર આદિનો સંપૂર્ણ ક્ષય. આ થયું અન્તિમ લક્ષ્ય. અત્યારનું લક્ષ્ય છે રાગ, દ્વેષ, અહંકારની શિથિલતા.
હવે સાધક સાધના કરતો જશે અને જોતો જશે કે રાગ, દ્વેષ, અહંકાર આદિની શિથિલતા થઈ કે નહિ.
માર્ગની વ્યાખ્યા એ જ થઈ શકે કે જે આપણને મંજિલ તરફ લઈ જાય,
તે માર્ગ...
સમાધિ શતક
| ૧૩૧
