________________
જવાબમાં આવું કહેવાયું છે : ‘કહત કૃપાનિધિ સમ-જળ ઝીલે, કર્મ મેલ જો ધોવે; બહુલ પાપ-મલ અંગ ન ધારે, શુદ્ધ રૂપ નિજ જોવે...’ સમતાના જળમાં સ્નાન કરીને જે કર્મ મેલને ધોવે છે અને એ રીતે, નિર્મલીકરણ પછી, પોતાના શુદ્ધ સ્વરૂપને જે દેખે છે, તે જૈન છે.
આના માટે એક સરસ વિધિ આપણી પરંપરામાં છે. પ્રભુનો અભિષેક ભક્તો રોજ કરે છે. તે સમયે આન્તરિક મેરુ અભિષેકની એક મઝાની કડી બોલવામાં આવે છે :
જ્ઞાન કળશ ભરી આતમા,
સમતા રસ ભરપૂર;
શ્રી જિનને નવરાવતાં,
કર્મ થાયે ચકચૂર...
જ્ઞાનનો કળશ એટલે કે જ્ઞાતાભાવની આધારશિલા. તમે જાણો છો, પણ રાગ-દ્વેષ નથી થતા; માત્ર જણાયા કરે છે, તો એ જ્ઞાતાભાવ.
આ જ્ઞાતાભાવની કક્ષાએ વિકલ્પો ઓછા થયા; રાગ-દ્વેષની શિથિલતા થઈ; હવે એ મનમાં સમભાવનો રસ રેડવાનો. અને એના વડે સહસ્રારમાં પ્રતિષ્ઠિત પ્રભુનો અભિષેક કરવાનો. સાધકનું પૂરું અસ્તિત્વ સમભાવમય બની જાય.
કલિકાલસર્વજ્ઞશ્રીએ મનોગુપ્તિના વર્ણનમાં યોગશાસ્ત્રમાં આ જ વાત
કહી છે :
विमुक्तकल्पनाजालं, समत्वे सुप्रतिष्ठितम् ।
आत्मारामं मनस्तज्ज्ञैर्मनोगुप्तिरुदाहृता ॥ १-४१
સમાધિ શતક
| ૧૨૪