________________
બોલવાની ઈચ્છા થઇ; શું બોલવું ? સ્વાધ્યાય રટવાનો. ગાથાઓ ગોખવાની. શબ્દો વહી ગયા; શબ્દ દ્વારા થતો કર્મબંધ ન થયો.
ડાયબેટિક પેશન્ટ હોય. ડૉક્ટરે ગળ્યું ખાવાની ના પાડી છે. ક્યારેક ઈચ્છા થઈ ગઈ મીઠું, મીઠું ખાવાની. હવે ? ડૉક્ટર કહેશે : એકાદ સફરજન ખાઇ લ્યો ? ફળની સાકર એટલું નુકશાન નહિ કરે અને ગળ્યું ખાવાની ઈચ્છા સંતોષાઈ જશે.....
તો, સરસ માર્ગ બતાવાયો : ‘વચનાશ્રવ પલટાવવા, મુનિ સાધે સ્વાધ્યાય....' બોલવાની ઈચ્છાનું સ્વાધ્યાયમાં - સૂત્રો કંઠસ્થ કરવામાં રૂપાન્તરણ. આ જ તો છે ઊર્વીકરણ.
ઈચ્છાઓ ઊઠ્યા પછી એમને શાન્ત કરવાના માર્ગોમાં શ્રેષ્ઠ છે આ ઊર્ધીકરણ. ચેતનાનું ઊર્ધ્વગમન.
ઈચ્છાઓની અગ્નિ માટે શમનરૂપ માર્ગનો તો કોઈ અર્થ જ નથી. એ તો આગમાં લાકડાં નાખવાં જેવું છે.
ઊર્વીકરણ છે વૃત્તિઓનું રૂપાન્તરણ....
દમન – ઈચ્છાઓ ૫૨નું નિયન્ત્રણ આધારશિલા રૂપે હોય છે ત્યારે ઊર્ધીકરણ કઇ રીતે થાય છે એની મજાની વાત મહોપાધ્યાય શ્રી યશોવિજયજી મહારાજે શ્રીપાળરાસમાં કહી છે :
ઈચ્છારોધે સંવરી,
પરિણતિ સમતા યોગે રે;
તપ તે એહિ જ આતમા,
વરતે નિજગુણ ભોગે રે
સમાધિ શતક
|પર