________________
३४०
कर्मविपाकनामा कर्मग्रंथ. १
ए दश द्रव्यप्राण तथा उपयोगरूप जावप्राणधारी लोकाकाशप्रदेश प्रमाण, प्रदेशात्मक, ज्ञानदर्शनखनाव. द्रव्यार्थिकनयें नित्य, अने पर्यायार्थिकनयें अनि त्यपरिणामि 5व्य. व्यवहारनयें कर्मनो कर्त्ता, जोक्ता, अने निश्चयनयें शुद्धचित्पर्यायनो कर्त्ता, निजस्वरूपनो जोक्ता. औदयिक, औौपशमिक, क्षायिक, मिश्र, पारिणामिका दिजावमेलापकरूप, ब्रद्मस्थने चेष्टादिलिंगगम्य, केवलीने प्रत्यक्ष शरीरप्रमाण, अरूपी जीवद्रव्य, जिनवचनें सदहवुं ए जीवतत्व, अने एथी विपरीत निजमतिकल्पनायें जाणे, ते तत्व कहीयें. ते एक, जीव तत्वना चौद नेद बे.
२ जे जीव ने जीवने उपजोग्य चेतनारहित गति, स्थिति, वर्त्तना, छाने काश दानसमर्थ, एवा धर्मास्तिकाय, अधर्मास्तिकाय, काल, आकाश, अने पुलरूप जीवने तथाप्रकारे सद्दहयुं, ते बीजुं जीवतत्व. ते चौद दवे.
जीवतत्वना पण
३. ते जीवनुं दान, दयालुता, सरागसंयमादिक शुनपरिणाम, ते जावपुण्य; अने शातावेदनीयादिक शुभकर्मप्रकृति ते द्रव्य पुण्य. ए पुण्यप्रकृतिना बेंतालीश नेद बे.
४ तथा मिथ्यात्वादि उदयें उपहत जीवने मलिन परिणाम, ते जावपाप अने . मिथ्यात्वादिक कर्मप्रकृति, ते द्रव्यपाप. ए पापतत्वना व्याशी नेद बे.
५ तथा मिथ्यात्वाऽविरत्यादिक औौदयिकनावपरिणत जीव, ते जावाश्रव. तन्निमित कर्मदलनुं याववुं, ते द्रव्याश्रव. ए श्राश्रवतत्वना बेतालीश नेड़ बे.
६ कर्म्म रंधवा समर्थ क्षायिक क्षयोपशमिका दिकनावें करी जे जे अंश, निरुपाधिक था. निरुपाधिक कहेतां स्वाभाविक ते जावसंवर छाने तेथे करी जे जे खानवनुं रुंध, ते द्रव्यसंवर. ते पांच समिति, त्रण गुप्ति, बाबीश परीसहनो जय, दश यतिधर्म, बार जावना, ने पांच चारित्र. ए बद्धा मली सत्तावन नेदें बे.
७ तथा शुद्धात्मने प्रतिकूल कषायादि संबंधजन्य कर्मबंध हेतुची कणता, ते जावबंध. ने तेणे करी श्रात्मप्रदेशें कर्मदल बंधाय ते द्रव्यबंध चार दें.
कर्म निर्मूलवा समर्थ शुद्धात्मानो अनुभव, ते जावमोक्ष. तेणे करी जे जीवप्रदेशनुं सर्वशें कर्म्मप्रदेशथी मूकाववुं, ते द्रव्यमोक्ष, नव ने बे.
कर्मशक्तिने हीन करे, एवा तपसंयमसंवरजावनाजन्य शुद्धोपयोग शक्ति, ते जाव निर्जरा; तेणे करी जे जे कर्म्मप्रदेशनुं श्रात्मप्रदेशथी खेरखुं; ते द्रव्य निर्झरा. ते बार दें तप, ते निर्जरा.
जेणेकरी ए पूर्वोक्त नव पदार्थ जेम श्री जिनेंद्रदेवें जांख्या द्रव्यार्थिकनयें नित्य, पर्यायार्थिक अनित्य, निश्चयनयें जिन्न, व्यवहारनयें जिन्न, सामान्यनयें एक,
Jain Education International
For Private Personal Use Only
www.jainelibrary.org
