________________
बंधस्वामित्वनामा चतुर्थ कर्मग्रंथ. ४
४७१
पांच यावर ते प्रथम सूक्ष्म एकेंद्रिय कहीयें, छाने बायरेगिंदि के बादरनामना उदयथी बादर व्यवहारयोग्यशरीरधारी पांच थावर, ते बीजा बादर एकेंद्रिय कहीयें. बि के० त्रीजा जे स्पर्शन ने रसन ए बेंडियने धारे, ते बेंद्रियसंख्या दिकने कही यें, ति के० चोथा स्पर्शन, रसन अने घ्राण, ए त्रण इंडिय बे जेने ते तेंद्रिय कही थें, च के० पांचमा स्पर्शन, रसन, घाण अने चतु, ए चार इंद्रियने जे धारे, तेने चौरिंडिय कहीयें. सन्नि के बडा पांचेंद्रिय पूर्ण होय, पण बहुं मन न होय, तेने सन्निधा पंचेंद्रिय संमुहिम, मनुष्य, तिर्यंच जीव कहीयें, ने सातमा सन्निपंचिंदी के० जेने मन सहित पंचेंद्रिय होय, ते सन्निया पंचेंद्रिय गर्भज मनुष्य, तिर्यंच तथा उपपातिक देव, नारकी जीव जाणवा. ए सात नेद अपजत्ता के० अपर्याप्ता. तेमज सात नेद पत्ता के० पर्याप्ता. एवा कम्मेण के० अनुक्रमें ए पर्याप्ताऽपर्याप्ता थश्ने चउदस जि - हा के० चौद जीवनां स्थानक एटले नेद, सर्व संसारी जीवना होय. ॥ इति॥५॥
त्यां एकेंद्रियने १ आहार, २ शरीर, ३ इंद्रिय, ४ श्वासोश्वास, ए चार पर्याप्त पहेले समयें करवा मांडे. ते ज्यां सुधी पूरी न थाय, त्यां सुधी अपर्याप्ता कदीयें, ते चारे पूरी करया पढी पार्याता कहीयें. एम बेंद्रिय, तेंद्रिय, चौरिंद्रिय छाने अस न्निर्ड पंचेंद्रिय, ए चार जातिना जीव, आहार, शरीर, इंद्रिय, श्वासोश्वास अने जाषा, ए पांच पर्यासि साथै खारंजे, ते ज्यां सुधी पूरी न करे त्यां सुधी ते चारने अपर्याप्ता कहीयें, ने पांचे पर्याप्ति पूरी करया पढी पर्याप्ता कहीयें. तेमज ए पांच पर्याप्त आरंजी, पूरी नथी करता त्यां सुधी सन्निया पंचेंद्रिय अपर्याप्ता कहीयें, अने एब पर्याप्ति पूरी करया पछी पर्याप्ता कहीं यें. दवे ते पर्याप्ता वली बेंदें बे. एक तो यारंजी पर्याप्ति पूरी करया विना मरे ते लब्धि अपर्याप्ता कहीयें. छाने ज्यां सुधी पर्याप्ति पूरी नयी करी, त्यां सुधी तेने करण अपर्याप्ता कहीये. मांदे पण प्रथमनी त्रण पर्याप्ति पूरी करया विना कोइ जीव मरे नहीं. कारण श्राहारपर्याप्ति, शरीरपर्याप्ति ने इंद्रियपर्याप्ति पूरी करया विना तो परजवनुं यु पण न बंधाय, तो ते आयु बांध्या विना क्यां जई उपजे ? तेमाटे ए त्रण नियतपर्यात हीं अपर्याप्तकरण विवक्षायें जाणवी. एम चौद जेद जीवना कह्या. ए जे चौद द जीवना कह्या ते गुणठाणा विना न होय, जे जणी ज्ञानादिक गुना वृद्धिहानीनेदें गुणवाणाभेद कहेवाय, अने ज्ञानादिक गुणशून्य आत्मा होय तो द्रव्य न कहेवाय, तेमाटे जे गुणनो आश्रय ते द्रव्य कहीयें ॥ इति समुच्चयार्थः
ते ज्ञानादिगुण ज्यां परम एटले उत्कृष्ट हीणा पामीयें ते मिथ्यात्व गुणठाएं जाणवुं. एम चढते चढते गुणठाणे चौद गुणठाणावर्त्ति सर्वजीवनेदें गुणवाणां कही यें ढैयें. ॥
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
