________________
शतकनामा पंचम कर्मग्रंथ. Ա
६७३
वधती ते उत्कृष्ट कर्म ग्रहण योग्य पुजलनी वर्गणा जाणवी. तेणे करी कर्मदलें कर्मप्रकृति बंधाय. एक कर्मनी जघन्य ने उत्कृष्टनी वचालें अनंती वर्गणा होय, तेवा दक कर्मप्रकृतिबंधाय, ते जणी ए कर्म ग्रहण योग्य वर्गणा कहीयें. ए शोलमी वर्गणा थइ. ए स्वमतें कयुं, तथा वृष्ठतक वृत्तिमध्यें ग्रहण योग्य वर्गणा नथी कही, तेने मतें तो श्रावज वर्गा कही बे.
एहवी वर्गणा ते जीवने ग्रहवा योग्य पुजल होय, जीवाश्रित होय, तेथी उपचारें एने सचित्तवर्गणा कहीयें. ने ए थकी एकादिक प्रदेशें अधिक पुजलस्कंध जे जीवने ग्रहण योग्य नहीं, तेथी तेने चित्तवर्गणा कहीयें. ते चित्तवर्गणा पण सर्व जीवी अनंत गुणी बे. ए वर्गणानुं स्वरूप मूढमतिने समजाववा छाने चित्तमां श्रावाने बिंदु कल्पनायें करी देखाड्यं बे. जेम एकादिकथी मांगी दश पर्यंत परमाणु निष्पन्न ग्रहण योग्य वर्गणा जाणवी. ते थकी गीवार, बार अने तेर, परमाणु निष्पन्न ते दारिक ग्रहण योग्य वर्गणा जाणवी. तेथकी बली चौद, पंदर, शोल, सत्तर, छाढार, उगणीश ने वीश, बिंडुरूप ग्रहण योग्य वर्गणा जाणवी . पी एकवीरा, बावीश अने त्रेवीश, बिंडुरूप वर्गणा, ते वैक्रिय शरीरने ग्रहण योग्य वर्गणा जाणवी. एम आठ वर्गणा ग्रहण योग्य जाणवी; अने प्रांतरे प्रांतरे वर्गणा अग्रहण योग्य बे. बेहु मलीने शोल वर्गणा थइ. ए शोल वर्गणा सचित्त जावी. जे जणी एमां आठ वर्गलाना पुल जीवने ग्रहण योग्य होय, तेथी ते उपचारें जीवाश्रित कदेवाय, तेमाटें एने सचित्त कहीयें. ने अंतरालनी आठ वर्गणाना पुजल जीवने अग्रहण योग्य तो पण ते वर्गणा ग्रहण योग्य वर्गणाने श्रांरेबे, ते जणी एने सचित्तवर्गणाज कहीयें.
( १ ) ए पूर्वोक्त उत्कृष्ट कर्म वर्गणा थकी एकादिक प्रदेशें वधता वधता स्कंधनी सर्व जीवथ वनंती वर्गणा, ते निरंतरपणे सदाकाल पामीयें. पण तेहवा स्कंधनी वर्गणा जीवने ग्रहवा योग्य न होय, ते जणी तेने ध्रुवाचित्त जघन्य वर्गणा कहीयें. ते जघन्य वर्गणाथकी उत्कृष्ट वर्गणाना प्रदेश अनंत गुणा होय, तेने उत्कृष्ट ध्रुवा चित्त वर्गणा कहीयें. ( २ ) ते थकी वली एकादिक प्रदेशें अधिक स्कंधनी वर्गणा वनंती सर्व जीव थकी अनंत गुणी. एवा पुल स्कंध, केवारेंक निरंतरपणे होय, छाने केवारेंक सांतरपणे पण होय, ते जणी ध्रुवाचित वर्गणा कहीयें. ( ३ ) ते थकी एकादिक प्रदेशें वधता पुल स्कंधनी वर्गणा न पामीयें, पण यागली वर्गणा स्कंधनुं महत्वपं देखावाने अर्थे प्ररूपीयें, तेवी पण अनंत शून्य वर्गणा होय. ते जघन्य वर्गणाना प्रदेशने क्षेत्र पल्योपमना असंख्यातमा जाग प्रमाण प्रदेशनी राशियें करी
८५
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org