________________
= = એ લિંક અષ્ટમ પરિચ્છેદ ] પાછું સજપટ વિશે
1.૧૧ ચછેદથી) જાણી શક્યા છીએ. એટલે લગભગ એકસાઈથી તીર્થધામરૂપે માને, તે સમજી શકાય તેવું છે. આ કહી શકાશે કે, તેમણે રાજ્ય ચલાવવા સુગમ થઈ પ્રકારે ઉપર નિર્દિષ્ટ થયેલ ત્રણે, તેમજ અન્ય પુરાવાથી પડે તે માટે પૈઠણમાંથી કયારની ગાદી ફેરવીને તે સાબિત કરી શકાય છે કે ત્રિરશ્મિ શૃંગવાળા પ્રદેશની પ્રદેશમાં લાવી મૂકી હતી. અને જે તેમજ હતું તે પછી લડાઈઓ પાછળ, રાજકીય નહીં પણ સ્પષ્ટપણે ધાર્મિક ઈ. સ. પૂ. ૧૧૪ માં નહપાશે જીત મેળવવાથી જ આશય જ રહેલે હતો. એટલે રાજકીય કારણે -એટલે રાજદારી કારણને લીધેજ-તેમને રાજપાટનું લડાઈ લડાયો હોવાની માન્યતા ફેરવતી રહે છે. સ્થળ ફેરવવું પડયું હતું તે પ્રશ્ન આપોઆપ ઉડી હવે પાછા આપણે મૂળ વિષય ઉપર આવી જઈએ. જાય છે. (૨) વળી નહપાણ-ઋષભદત્ત અને અમે, જ્યારે પૈઠમાંથી અમરાવતી પ્રદેશમાં ગાદી ફેરવ્યાનું નાસિક, કહેરી, કાલ અને જુર ઈ. ઈ. વાળા ઇ. સ. પૂ. ૧૧૪માં નહીં, પણ તે પૂર્વેના સમયે થયું જે પ્રદેશમાં શિલાલેખો કોતરાવ્યા છે તે સર્વ પ્રદેશ હોવાનું દેખાય છે ત્યારે, તેમ ક્યારે બનવા પામ્યું તેવું ગોદાવરી જીલ્લાને છે. આ સમયે તેને ગોવર્ધનરામય જોઈએ તે પ્રશ્ન પણ ઐતિહાસિક દષ્ટિથી જ ઉકેલ તરીકે ઓળખાવવામાં આવતું હતું કે જ્યાં ત્રિરશ્મિ માગે છે. આ નક્કી કરવા માટે. કયા કયા શાતપર્વતના ગિરિરંગો આવેલાં છે. આ પર્વત ઉપર કરણિના વખતમાં તે પ્રદેશ, પાસેના રાજવીઓની અનેક ઋષિ મુનિઓ અને તપસ્વીઓ ગુફાઓમાં વસી, ખાસ કરીને કલિગપતિએની–કેમકે, અમરાવતીવાળે સ્વાધ્યાય કરી, આત્મ કલ્યાણ સાધતા હતા અને ભાગ જે કૃષ્ણ જીલ્લા તરીકે ઓળખાવાય છે તે તેમને તે કાર્ય કરતાં છતાં ઉદરનિર્વાહની જરાયે સામાન્ય રીતે કલિંગની અણમાં જ રહેતા આવ્યા અડચણ કે મુશીબત ન પડે તે માટે, રાજાઓ તથા છે-એવી પરિસ્થિતિ ઉભી થવા પામી હતી કે જ્યારે, જનસમાજ અનેક પ્રકારે દાન આપી તે બે પિતા તેઓ પોતાના રાજ્યનો વિસ્તાર વધારવાને શક્તિઉપર વહોરી લેતા હતા. આ વિશેની ખાત્રી શિલા- વાન થયા હોય ! તે મુદો વિચારવો પડશે. પ્રસંગે લેખમાં આલેખાયેલી હકીકત નિઃશંકપણે અને સ્પષ્ટ પાત આપણે તે કહી પણ ગયા છીએ, છતાં સમગ્ર પણે આપણને કરી આપે છે (૩) ત્રિરશ્મિ પર્વતનું રીતે એક જ સ્થાને તેની તપાસ કરવી ઠીક પડે માટે બીજું નામ રક્ષવત (રથાવર્ત) ઉર્ફે રક્ષ હેવાનું ફરીને યાદ આપીએ. તે નીચે પ્રમાણે – સમજાય છે કે જ્યાં તે સમયના અનેક જૈન સાધુઓ (૧) મગધપતિ નંદ નવમાના સમયે ઈ. સ. પૂ. અનશન કરી સ્વર્ગ ગયાનું જૈન સાહિત્ય ગ્રંથોમાં ૪૧૫ની આસપાસ; તે વખત શ્રીમુખ થાતકરણિના જણાવાયું છે. વળી આપણે સિક્કાઓથી તથા અન્ય રાજ્યના અંત અને ગૌતમીપુત્ર યજ્ઞશ્રીના રાજ્યની પુરાવાયી એટલું તે જાણી ચૂક્યા છીએ કે નહપાણ આદિને સમય ગણાશે. વિગેરે (પ માં તેનું વૃત્તાંત) તેમજ શનવહનવંશી- (૨) કલિંગપતિ ખારવેલનું મરણ ઈ. સ. પૂ. ઓમાંના કેટલાય રાજાઓ (પુ. ૨ તેમના સિક્કા તથા ૩૯રમાં નીપજયું ત્યારથી માંડીને ઈ. સ. પૂ. ૩૬માં આ પુસ્તકે તેમનાં જીવનવૃત્તાંત જુઓ) જૈનધર્માનુ- તેના એદિવંશને અંત આવ્યો ત્યાંસુધીના ૩૦-૩૨ યાયીઓ હતા. એટલે તેઓ સર્વે પિતાના ધર્મના વર્ષને ગાળે; આ વખતે મગધપતિ તરીકે ચંદ્રગુપ્ત અનકાન કરતા ઋષિ-મુનિ-સાધુઓની સર્વ પ્રકારની સમ્રાટ અને થોડા સમય માટે તેના પુત્ર બિંદુસારના સગવડતા સાચવે, તેમજ તે સ્થાને અતિ પવિત્ર રાજ્યને પ્રથમ ભાગ લેવાનું ગણાશે અને આંધ્રપતિ
(૯) ૫.૧૩ ટીકા નં. ૩૭ થી જણાશે કે વજસરિથા- સમ્રાટે જૈન દીક્ષા લઈ દક્ષિણ હિંદમાં પોતાના ગુરુ સાથે વિત ઉ૫ર સ્વર્ગે ગયા છે. તેવી જ રીતે તેમના પરિવારમાં વિહાર કર્યો હતો ત્યારથી દક્ષિણ હિંદનો આ ભાગ એક વસેનચરિ પણ ગયા છે. અરે કહો કે, માર્ય ચંદ્રગુપ્ત તીર્થસ્થાન તરીકે અતિ ખ્યાતિમાં આવી ગયા હતા, ,
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com
