________________
ચતુર્દશમ પરિછેદ ]
ગભીલ અને શતવહનના સંબંધ વિશે
[ ર૭
કપના દડાવીને જે અનુમાન બાંધીએ તેના કરતાં એક કરતાં વિશેષ પુલુમાવી થયાને ન ધારવાથી લિપિ જે ગ્રંથકાર પોતાના સમકાલિન તરીકે અમુક વ્યક્તિ ઉકેલને લીધે મુંઝવણ થઈ હતી, તેમ ડે. રેપ્સનને તથા હોવાનું જણાવ્યું છે તે બંને એક જ વખતે તેમના મત પેઠે ચણવંશીના સંવતને, ઈ. સ. ૭૮માં અસ્તિત્વ ધરાવતા હોવાથી તેનું કથન વધારે વજ- શરૂ થયાનું, સર્વ વિદ્વાનો જે અત્યારે માની રહ્યા નદાર ગણાવું જોઇએ. તે સામાન્ય નિયમે જે આપણે છે તેમને પણ, તે જ પ્રકારની મુંઝવણ થઈ રહે છે.. કામ લેવાનું ધોરણ રાખીએ તે તરત જ જણાઈ કારણકે ચકણનું મરણ તેને સંવતના બાવન વર્ષની આવે છે કે એક જ પુલુમાવી થયો હેવાને બદલે આસપાસ એટલે ૭૮+પર ઈ. સ. ૧૩૦માં થયાનું વિશેષ પુલુમાવી કાં ન થયા હોય અને તેમાં અન્ય તેઓ માને છે. પરંતુ પુ. ૪ માં આપણે ચ9ણ સંવતની અલમાવી ચટ્ટણના સમકાલિન તરીકે થયો ન હોય ? આદિ ઈ. સ. ૧૦૩માં થયાનું જે સાબિત કરી આમ કરતાં તરત જ સર્વ પ્રકારે દરેક ઘડ મળી જાય છે. બતાવ્યું છે તે પ્રમાણે હિસાબ ગણશે તો ચ9ણ અને ટેલેમીને આખું યે કથન સત્ય હોવાની પ્રતીતિ ઈ. સ. ૫૨+૧૩=૧૫૫ આસપાસ મરણ પામેલે થાય છે. છે. રેપ્સન પણ તે જ પ્રમાણે અભિપ્રાય ગણાશે, જેથી ટોલેમીને સમકાલિન હોવાનું સહેજે વ્યક્ત કરતાં જણાવે છે કે “Ptolemy at Ale- પૂરવાર થઈ જાય છે. આટલા વિવાદથી સાબિત થઈ xandria in 139 A. D. has been living ગયું કે, ચત્રપણ વાસિદ્ધિપુત્ર શાતકરણિની પાછળ after the death of Antonius Pius (161 ગાદીએ આવનાર તેને પુત્ર ગૌતમીપુત્ર યજ્ઞશ્રી પુલA. D.)....Pulumavi & Chasthan were માવી હતો અને વિશેષમાં તે પુલમાવી. ટોલેમી તથા contemporaries=જે ટોલેમી અલેકઝાંડ્રીઆ શહે- ચક્કણને સમકાલિન પણ હતો. રમાં ઈ. સ. ૧૦લ્માં હતા, તે એન્ટેનિયસ પાયસ આપણે જોઈ ગયા છીએ કે શક પ્રજાએ અવં(જેનો સમય ઈ. સ. ૧૬૧ છે)ના મરણ બાદ ૫ણુ તિ પતિ ગર્દભીલ રાજા ગંધર્વસેનને હરાવી નસાડી યાત હતો...પુલુમાવી અને ચકણ સમકાલિન જ
મૂકો ત્યારે તેના પુત્રે મદદ હતા.” એટલે કે ટોલેમી પોતે ૧૦ થી ૧૬૧ સુધી ગભીલ અને માટે દક્ષિણમાં પ્રતિષ્ઠાનપુર ગયા અને તે બાદ પણ (કેટલો વખત તે નથી જણાવ્યું) શતવહનના હતા. ત્યાંથી મદદ લઈને, વળતા હૈયાત હતો તથા તે અને ચ9ણ સમકાલિનપણે વર્તતા સંબંધ વિશે હુમલો કરી કારૂર મુકામે તે જ હતા. આ વાકયથી એટલું સ્પષ્ટ થાય છે કે ચ9ણને
શકપ્રજાને કચ્ચરઘાણ વાળી સમય પણ લગભગ ઈ. સ. ૧૩૯ થી ૧૬૨ સુધીમાં નાંખ્યો હતો. આ બધા ઉપરથી ફલિત થાય છે કે, કઈ કાલે જ હોવો જોઈએ. નહીં તે ટોલેમી ગઈભીલવંશીઓને આંધ્રપતિ સાથે ઘણી જ મિત્રતા ચકણને પોતાના સમસમી તરીકે ઓળખાવી શકે જ હોવી જોઈએ. ત્યાર બાદ રાજા હાલ વાસિછિપુત્રે નહીં. તેમજ જ. . છે. ર. એ. સો. નવી આવૃત્તિ ભિસા મુકામે કાંઈ દાન કર્યાની હકીકત બની છે ૫. 3, પૃ. ૪૮માં જણાવ્યું છે કે, “We shall તથા જૈનસાહિત્ય ગ્રંથાધારે સૌરાષ્ટ્રના શત્રુંજય have to place Pulumavi who was a પર્વત ઉપર બન્ને રાજવંશીઓએ સાથે રહીને કેટલાંક contemporary of Chasthana long after ધાર્મિક કાર્યો કરાવ્યાં છે. એટલે જે મિત્રતા પ્રથમ A. D. 130=જે પુલુમાવીને ચકણના સમકાલિન હતી તે કાળક્રમે વિશેષ ગાઢ પણે પરિણમી હતી. ગયો છે તેને સમય ઈ. સ. ૧૩૦ની પછી પણ છતાં પ્રભાવકચરિત્ર નામે જૈનસાહિત્ય પ્રન્થમાં ર લઇ જવો પડશે. એટલે જેમ છે. મ્યુલહરને એવી જાતનું લખાણ મળી આવે છે કે, કાળ ગયે
(૭) જુએ છે. આ. ૨ પારિ. ૪૮ તથા ના પરિ
એ લેખ નં. ૨૩.
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara Surat
www.umaragyanbhandar.com
