________________
તેમાં ક્રમસર પુણ્યનો ગુણાકાર પણ થયા જ કરશે. પુણ્યાનુબંધી પુણ્ય રાઈ જેટલું પણ બાંધ્યું, તો તે પરંપરાએ પહાડ જેટલું થઈ જાય.
અનુબંધ એ કર્મમાં રહેલી ઉત્પાદનશક્તિ-સર્જનશક્તિ છે. જો તમે બાંધેલાં કર્મમાં સારી સર્જનશક્તિ હશે તો તમે ન્યાલ થઈ જશો અને જો ખરાબ સર્જનશક્તિ હશે તો પાયમાલ થઈ જશો. ઝેરી બિયારણ હોય તો ઝેરી પાક ઊભો થશે. કેમ કે બિયારણ નાનું હોય પણ ઉત્પાદનશક્તિ સારી હોય, તો તે નાનું એવું બિયારણ પણ વિપુલ પ્રમાણમાં અનુરૂપ પાક આપે છે. ભાવધર્મથી પાપાનુબંધોનું પુણ્યાનુબંધોમાં રૂપાંતર ચંડકૌશિકનું દૃષ્ટાંત
સભા:- પુણ્યના અનુબંધ પાડ્યા પહેલાંના જે પાપના અનુબંધો છે, તે પુણ્યના અનુબંધ પાડ્યા પછી કઈ રીતે જાય? તેનું શું થાય?
સાહેબજી:- જે વ્યક્તિ પુણ્યનો અનુબંધ પાડે, ત્યારે આગળના પાપના અનુબંધ જો નિકાચિત ન હોય તો તે તૂટવાના ચાલુ થઈ જાય. દા.ત. ચંડકૌશિકને પ્રભુ મહાવીર મળ્યા તે પહેલાં તેણે પાપો કાંઈ ઓછાં ફર્યા નથી. તેની ઉગ્ર હિંસકવૃત્તિથી તેણે આજુબાજુનો બધો જ પ્રદેશ ઉજ્જડ કરી નાંખ્યો છે. પોતાના પ્રદેશમાં પશુપંખીને પણ ઘૂસવા ન દે. પોતાની માલિકીની ભાવનાથી પોતાના પ્રદેશમાં ભૂલેચૂકે પ્રવેશેલાની પણ દ્વેષને કારણે તે હિંસા કરે છે. પૂર્વના સાધુના ભવમાં પડેલા ક્રોધના સંસ્કાર ત્યાર પછીના દેવતા અને તાપસના ભાવમાં પણ ગયા ન હતા, તેથી આ ચંડકૌશિકરૂપ ચોથા ભાવમાં પણ ક્રોધના ભાવો તેણે અશુભ અનુબંધપૂર્વક કર્યા છે, હિંસાદિ પાપ પણ રસપૂર્વક કર્યા છે, પાપના અનુબંધ તેણે જોરદાર પાડ્યા છે. ચંડકૌશિકે પાપ પણ એવાં જોરદાર બાંધ્યાં છે કે પ્રભુ ન મળ્યા હોત તો તે મરીને નરકે જ જાત, પરંતુ તે અંતે સમાધિપૂર્વક મરીને દેવલોકમાં ગયો છે; કારણ કે તેના જીવનમાં urning point આવી ગયો. પ્રભુએ જયારે તેને પ્રતિબોધ કર્યો, ત્યારે જાતિસ્મરણજ્ઞાન થવાથી તેને પૂર્વે સાધુના ભવમાં આચરેલો ચારિત્ર ધર્મ યાદ આવ્યો ને સાથે વિવેક-સમકિતપૂર્વકની દેશવિરતિ પ્રાપ્ત થઇ. હવે તો તે પાંચમા ગુણસ્થાનકનો જીવ છે. તેની આંખમાં તરવા માટેની અરજ પ્રભુએ જોઈ, તેથી તેની ભાવના પ્રમાણે તેને અનશન કરાવ્યું. આ ભાવધર્મ પામવાથી તેના આત્મા પર જે કર્મ તૂટે તેવાં હોય તે તૂટે અને જે ન તૂટે તેવાં હોય તેવાં કર્મનું શુભમાં conver
૨૦૨
લોકોત્તર દાનધર્મ “અનુકંપા”
