________________
તમારે પુણ્યાનુબંધી પુણ્ય અને પાપાનુબંધી પુણ્યનો ભેદ સમજવા માટે તમારા માનસિક ભાવોનું સ્પષ્ટ વિશ્લેષણ કરવું જોઈએ. તમે આખો દિવસ એકલું પાપ જ કરો છો તેવું નથી, ધર્મ આરાધના કે શુભભાવ પણ કરો છો ત્યારે પુણ્ય પણ બાંધો છો, છતાં ધર્મની તાત્ત્વિક શ્રદ્ધા કે ભક્તિભાવ ન હોય તો પુણ્યાનુબંધી પુણ્ય પલ્લે નહીં પડે.
પુણ્યાનુબંધી પુણધ્યયની અવંધ્ય મુક્તિપ્રાપકતા :
સરસવના દાણા જેટલું પણ પુણ્યાનુબંધી પુણ્ય હશે તો તમારો બેડો પાર થઈ જશે. શરૂઆતથી કાંઈ બધો ધર્મ એકસાથે પ્રગટતો નથી. ભગવાન ઋષભદેવનો જીવે ધનાસાર્થવાહના ભવમાં દીક્ષા નથી લીધી, ભાવશ્રાવકપણે પણ પામ્યા નથી. વ્રતો ગ્રહણ કર્યા નથી કે વિશેષ આરાધના પણ નથી કરી. અરે ! સમકિત પણ નથી પામ્યા. મહાત્માને દાન આપીને ફક્ત બોધિબીજ પામ્યા છે. તે ભવમાં ધનની દષ્ટિએ અબજોપતિ માણસ છે, અને પ્રકૃતિથી ઉદાર, સજ્જન, સહિષ્ણ પરોપકારી છે. તેમનામાં ઉત્તમ પુરુષના અનેક ગુણો છે, પણ જીવનમાં અધ્યાત્મની દષ્ટિએ કોઈ.. મોટો ધર્મ નથી કર્યો. જે કર્યો છે તે ઘણો અલ્પ છે. પરંતુ તેનાથી તેમનામાં સાચાં ધર્મનું બી વવાયું છે. જે બીજ પણ આગળ જતાં એવું ફળ્યું કે ૧૩ ભવમાં તો તેમને ક્યાંયના ક્યાંય પહોંચાડી દીધા. ધના સાર્થવાહના ભવમાં તો સાવ સામાન્ય પુણ્યનો અનુબંધ પાડ્યો છે, પરંતુ તે પુણ્યના અનુબંધ દ્વારા પુણ્યનો ક્રમિક ગુણાકાર થયો છે. અનુબંધમાં સરવાળા, બાદબાકી કે ભાગાકાર નથી હોતા પણ ગુણાકાર હોય છે. પાપ હશે તો પાપનો ગુણાકાર થશે અને પુણ્ય હશે તો પુણ્યનો ગુણાકાર થશે. તેથી જ પાપનો અનુબંધ પાડનારને નુકસાન જ નુકસાન છે, જ્યારે પુણ્યનો અનુબંધ પાડનારને લાભ જ લાભ છે.
કર્મવાદમાં શુભાશુભ પરિણામોનું અદ્ભુત ફળ :
આમ તો કર્મમાં સરવાળા-બાદબાકી પણ થાય છે. દા.ત. પહેલાં તમે પુણ્ય કર્મ બાંધ્યું, પછી જો અશુભ પરિણામ કરો તો પુણ્યની બાદબાકી થવા માંડે છે. અરે! કર્મના જેમ સરવાળા-બાદબાકી થાય છે, તેમ તેનું આખેઆખું conversion-રૂપાંતર-સંક્રમણ પણ થાય છે. વળી બાંધેલ કર્મની પુરુષાર્થ દ્વારા હાનિ
,
,
,
૨૪૮
લોકોત્તર દાનધર્મ “અનુકંપા”
