Book Title: Jaini Saptpadarthi
Author(s): Himanshuvijay
Publisher: Dipchand Bandiya

View full book text
Previous | Next

Page 15
________________ ગ્રન્થનું નામ. ૧૩ અને ભવિષ્યના ગ્રન્થકાર પિતાનાં પુસ્તકનાં નામ પાડવામાં તે ગ્રન્થના તે નામનું સંપૂર્ણ કે અંશતઃ અનુકરણ કરે છે, દાખલા તરીકે કાલિદાસના મેઘદૂત કાવ્ય” ના નામનું અનુકરણ અનેક દેશ ધર્મ અને સમાજના ગ્રન્થકારેએ કર્યું છે. તેના ફળ સ્વરૂપ બે ડઝનથી વધારે દૂત કાવ્યો બન્યાં છે.... તેવીજ રીતે “શ્રી ભગવદ્ ગીતાનું નામ લેકપ્રિય થતાં કે સારું લાગતાં ગણેશ ગીતા, બુદ્ધગીતા, રાષ્ટ્રગીતા વિગેરે અનેક ગીતાઓ બની. શ્રી રવીન્દ્રનાથ ઠાકુરે પોતાની સુંદરતમ અન્યનું નામ ગીતાંજલિ રાખી અંશથી અનુકરણ કર્યું. તેનાં પણ અનુકરણે ધર્મગીતાંજલિ વિગેરેમાં થયાં. આવા અનુકરણેના સેંકડો દાખલા છે. તેમાં બુદ્ધિને ઉપયોગ કરી અનુકરણ કરાય તે કલંકને બદલે શભા રૂપ થાય છે. પ્રસ્તુત ગ્રન્થના નામમાં પણ તેના પૂર્વવર્તી નામની અસર પડી છે, એટલે કે આ ગ્રન્થની પહેલા “પાર્થ” નામનો ગ્રંથ બન્ય હત૬. તે સિવાય “મળતાંગિળ “વસંધાન' વિગેરે રસ શબ્દથી શરૂ થતાં નામવાળા પણ ગ્રંથે હતા. તેનું અનુકરણ આનું * ઉદાહરણ તરીકે જૈન મેઘદૂત, રાષ્ટ્રમેઘદૂત, ચોદૂત, મદૂત, પવનદૂત, ચન્દ્રદૂત, શીલદૂત વિગેરે. જૈન ગ્રંથાવળીમાં આના કર્તા વિનવધન લખ્યા છે. જેના સા. સં. ઇતિહાસમાં સરપાળના કર્તા રિાવવિત્ર લખી જિનવર્ધનને ટીકાકાર લખ્યા છે. “આબૂ ” વિગેરે ઐતિહાસિક ગ્રન્થના લેખક વિદ્વાન મુનિરાજ શ્રી જયંતવિજયજી મહારાજ એક પત્રમાં જણાવે છે –“ સપ્તપદાર્થો ઉપર શ્રી બાલચન્દ્ર વૃત્તિ બનાવી છે. રસપાથ તે મૂળ ગ્રંથ અજેનકૃત છે. આની હસ્ત લિખિત પ્રતિ રાધનપુરના શ્રી વીરવિજયજીના ભંડારમાં છે. તેના ૧૨ પેજ છે”.

Loading...

Page Navigation
1 ... 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102