________________
પરીક્ષા કરવા માટે અનેક પ્રકારનાં મિષ્ટાન્ન ભાત પાણી સરસ બનાવીને તેને દેખાડ્યાં. તે સાધુ ભૂખ્યા તરસ્યા હતા, તે પણ તેણે તે મિષ્ટાન્નને અસુઝતાં જાણું લીધાં નહીં. પિતાના પૈયેથી ચળ્યા નહીં. પછી તે દેએ એક રસ્તે કાંટા કાંકરા વિદ્ભવ્ય અને એક તરફના રસ્તા ઉપર ઘણા નાના નાના દેડકા વિકૂર્ચા તે પણ તે મહાત્મા દેડકા તરફના માર્ગને છોડીને જે રસ્તે કાંટા કાંકરા હતા તે રસ્તેથી ચાલવા લાગ્યા. તેને કાંટાને વેગે પગમાંથી લેહીની ધાર ચાલી જાય છે, તે પણ ક્ષોભ પામ્યા નહીં. પછી ત્રીજી પરીક્ષામાં તે સાધુની આગળ દેવોએ ગીત નાટક કર્યો, સ્ત્રીઓનાં રૂપ બનાવીને ક્ષેભવી જોયા; તે પણ તે લોભાણું નહીં. પછી ચોથી પરીક્ષા કરવા માટે તે દેવે નિમિત્તિયાનાં રૂપ વિકૂવી સાધુની પાસે આવીને કહેવા લાગ્યા કે—“મહાત્મન્ ! અમે નિમિત્તશાસ્ત્રના બળથી કહીએ છીએ કે તમારું આયુષ્ય હજી ઘણું છે, માટે હમણા વનાવસ્થાએ ભેગ ભેગવી પછી વૃદ્ધાવસ્થામાં ચારિત્ર લઈ તપ કરજો.’ તે સાંભળી સાધુ બેલ્યા કે –“હે સિદ્ધપુરૂષ! જે મારું આયુષ્ય ઘણું હશે તો હું ઘણા કાળ પર્યત ચારિત્ર પાળીશ, તેથી ઘણાં કર્મની નિર્જરા થશે. વળી હમણું લઘુવયમાં તપ થઈ શકશે, પરંતુ જરા અવસ્થા પ્રાપ્ત થયા પછી કાંઈ વિશેષ તપ થઈ શકે નહીં.” એવી તે સાધુની દઢતા જોઈ દેવ હર્ષ પામી જિનધર્મની પ્રશંસા કરવા લાગ્યા.
હવે તે બંને દેએ આગળ જતાં વનમાં ઘણું કાળથી તપ કરતા, મટી જટાવાળા, એકાંત ધ્યાનમાં રહેલા એવા જમદગ્નિ નામના તાપસને દીઠા. તેની પરીક્ષા કરવાને અર્થે તે બે દે, ચકલા અને ચકલીનું રૂપ ધારણ કરી તે ત્રાષિની દાઢીના વાળમાંહે માળે કરીને રહ્યા. એવામાં ચકલે મનુષ્યની ભાષાએ ચકલીને કહેવા લાગે કે–“હું હિમવંત પર્વતે જઈ આવું ત્યાં સુધી તું અહીંયાં રહેજે.” તે વાત ચકલીએ ન માની અને કહેવા લાગી કે “તું ત્યાં જઈને બીજી કોઈ ચકલી સાથે આસક્ત થઈ જા તે મારી શી સ્થિતિ થાય?” ત્યારે ચકલો બે કે-જે ફરી ન આવું તે