________________
:-:
વાસુદેવે સાતમી નરકનું આયુષ ખાંધ્યુ અને ફરી કાળાન્તરે પરિણામવિશેષથી ત્રીજી નરક પૃથ્વીને ચેગ્ય કયુ તેને આશ્રયી આ ઉત્તર છે કે-પૂર્વે ખાંધેલું આયુષ જ્યાંસુધી ઉદયમાં ન આવે ત્યાંસુધી કાઈ પણ જીવ ન વેદે, પણ જે આયુષ માંધ્યું છે તે ઉયમાં આવે ત્યારે ત્યાં ઉત્પન્ન થાય અને વેદે.
ક્રિયા.
૧૪ પ્ર—હે ભગવન્ ! મનુષ્યેા બધા સમાન ક્રિયાવાળા હાય ? ઉ—હે ગાતમ ! એ અર્થ સમ નથી.
૧૫ પ્ર—હે ભગવન્ ! એમ શા હેતુથી કહેા છે ?
ઉ—હું ગતમ! મનુષ્ય ત્રણ પ્રકારના છે. સમ્યગ્દષ્ટિ, મિથ્યાદૃષ્ટિ અને સભ્યગ્મિથ્યાદષ્ટિ. તેમાં જે સમ્યગ્દષ્ટિ છે તે ત્રણ પ્રકારના છે. સયત ( સંયમી ), અસયત ( અસંયમી ) અને સયતાસયત ( દેશસંયમી). સંયત બે પ્રકારના છે. સરાગસયત અને વીતરાગસયત. તેમાં જે વીતરાગસયત છે તે ક્રિયારહિત છે. સરાગસયત એ પ્રકારના છે. પ્રમત્તસયત અને અપ્રમત્તસયત. તેમાં જે અપ્રમત્તસયત છે તેને એક માયાપ્રત્યયિકી ક્રિયા હાય છે. જે પ્રમત્તસયત છે તેને એ ક્રિયાએ હાય છે–આરંભિકી અને માયાપ્રત્યયિકી. જે સયતાસયત–દેશિવરિત છે તેને ત્રણ ક્રિયાઓ હાય છે—આરંભિકી, પારિગ્રહિકી અને માયાપ્રત્યયિકી. અસયતને ચાર ક્રિયાએ હાય છે—આરંભિકી, પારિગ્રહિકી, માયાપ્રત્યચિકી અને અપ્રત્યાખ્યાનિકી. મિથ્યાદષ્ટિને પાંચ ક્રિયાઓ હાય છે— આરંભિકી, પારિગ્રહિકી, માયાપ્રત્યયિકી, અપ્રત્યાખ્યાનિકી અને મિથ્યાદર્શનપ્રત્યયિકી.
પ્રશ્ન ૧૪-૧પનુ` વિવેચન.
૧૪–૧૫ આરંભ–હિંસા જેવું કારણ છે તે આરંભિકી એટલે હિંસાપ્રયુક્ત ક્રિયા, અને તે આવશ્યક ધર્મોપકરણ સિવાયની વસ્તુના
