________________
: ૧૪ : કર્મનું વદન થતું નથી. જે અનુદિરીત કર્મ વેદાય તે ઉદ્દીરેલા અને નહિ ઉદીરેલા કર્મની વિશેષતા ન રહે. કર્મવેદ્યા પછી તેની નિર્જરા થાય છે –નાશ થાય છે એટલે તે કર્મ આત્માથી જુદું થાય છે.
૨૭ પ્રહ–હે ભગવન! જે કર્મને પિતે જ ઉદીરે છે, પિતે જ ગહે છે, પોતે જ સંવરે છે તે શું ઉદીરેલાં કર્મને ઉદીરે છે ? નહિ ઉદરેલાં કર્મને ઉદીરે છે? નહિ ઉદીરેલાં પણ ઉદીરણને કર્મને ઉદીરે છે કે ઉદય પછી નાશ પામેલા કર્મને ઉદીરે છે?
ઉ–હે ગૌતમ! ઉદીરેલાં કર્મને ઉદીત નથી, નહિ ઉદીરેલાં કર્મને ઉદારતો નથી, નહિ ઉદરેલાં પણ ઉદીરણાને ગ્ય કર્મને ઉદીરે છે. ઉદય પછી નાશ પામેલા કર્મને ઉદીત નથી.
૨૮ પ્રહ–હે ભગવન ! જે નહિ ઉદરેલાં પણ ઉદીરણ થવાને ગ્ય કર્મને ઉદીરે છે તે શું ઉત્થાન–પ્રયત્ન, કર્મ, બળ, વીર્ય અને પુરૂષકાર-પરાકમથી ઉદીરે છે કે ઉત્થાન–પ્રયત્ન, કર્મ, બલ, વીર્ય અને પુરૂષકાર–પરાક્રમ સિવાય ઉદીરે છે?
ઉ –હે ગૌતમ ! ઉત્થાન-કર્મ, બલ, વીર્ય અને પુરૂષકારપરાક્રમવડે નહીં ઉદરેલાં પણ ઉદીરણાને ગ્યા હોય તેવા કર્મને ઉદીરે છે, પણ ઉત્થાન-કર્મ, બેલ, વીર્ય અને પુરૂષકાર–પરાક્રમ સિવાય ઉદીરતા નથી. એમ હોવાથી ઉત્થાન તે બલ, વીર્ય અને પુરૂષકાર–પરાક્રમ છે.
ર૯ પ્રહ–હે ભગવન્! તે કર્મપિતે જ ઉપશમાવે? પોતે જ ગહે ? અને પોતે જ સંવરે ?
ઉ –હા ગતમ! તે કર્મ પિતે જ ઉપશમાવે, પોતે જ ગઈ અને પોતે જ સંવરે; પરન્તુ નહિ ઉદીરેલાં કર્મને ઉપશમાવે છે. બાકીના ત્રણે વિકને પ્રતિષેધ કરે. - ૩૦ પ્ર–હે ભગવન ! જે નહિ ઉદરેલાં કર્મને ઉપશમાવે તે ઉત્થાન-પ્રયત્નવડે ઉપશમાવે કે પ્રયત્ન સિવાય ઉપશમાવે ?
ઉ–હે ગૌતમ! ઉત્થાન યાવત્ પુરૂષકાર–પરાક્રમવડે ઉપશમાવે, માટે ઉત્થાન, બેલ, વીર્ય પુરૂષકાર–પરાક્રમ છે.