________________
( ૧૭ ). શેઠને દો એવા નામે પુત્ર હતું તે સંતાન વિના અપાર દુઃખી થયો છે ૪૧ છે તથા જે પુરૂષ સર્વ જીવની દયામાં તત્પર હોય એટલે દયાવંત હોય, તે પુરૂષને હે મૈતમ ! ગુણવાન, ડાહ્યા અને વિવેકી એવા ઘણા પુત્ર થાય. જેમ પૂર્વોક્ત વર્ધમાન શેઠને માટે પુત્ર દેસલ હતો તેને ઘણા પુત્ર થયા હતા. તે દેસલ તથા દદાની કથા કહે છે.
સિદ્ધિવાસ નગર વદ્ધમાન નામે વણિક વસે છે, તેને દેસલ અને દદે એ નામે બે પુત્ર થયા. તેમાં દેસલ મહા દયાવાન છે અને દદ્દાનું હૃદય નિર્દય છે. યુવાવસ્થાએ દેસલને દેવીની અને દાદાને દેમતી એવા નામની કન્યાઓ બાપે પરણાવી. તેમાં દેસલ ધર્મકરણ પણ કરે, લક્ષ્મી પણ ઉપાર્જ અને સુખ પણ ભગવે. એ રીતે ત્રણે પુરૂષાર્થ સાધે અને દર્દો તે માત્ર લક્ષ્મી પેદા કરવી અને સુખ ભેગવવું એટલું જ સાધે, પણ ધર્મકૃત્ય ન કરે. મહાભી હવાથી ધર્મની વાત પણ સાંભળે નહીં. અનુક્રમે દેસલને ગુણવંત પુત્ર થયા. તેની માતા દેવીની પોતાના પુત્રનું લાલનપાલન કરે, ખોળામાં બેસાડે, મહામહે વઢતા હોય તો વારી રાખે, એક ઘુઘરે બાધે, ઉતાવળા બાહિરથી આવી પિતાની માતાને મળે, એક માતા સામું જુએ, એકને મુખે માતા ચુંબન આપે. એવું દેખી દો અને દેમતી પોતાના હૃદયમાં ચિંતાતુર થયાં થકાં મહેમાહે વાતો કરવા લાગ્યાં કે –“ આપણને પુત્ર ન થયે, માટે આપણે એ સંગ, એ ત્રાદ્ધિ, એ સનેહ અને એ જીવિતવ્ય ઈત્યાદિ સર્વ શા કામનું છે? કહ્યું છે કે
છે જ अपुत्रस्य गृहं शून्यं, दिशः शून्या अबांधवाः ॥ - પૂર્વથ દુરાં ન્ય, સર્વશ્ર્ચે દ્રિતા છે ? || ' એમ વિચારી ઘણાં દેવ-દેહરાની માનતા કરતાં, ઈચ્છતાં, એક દિવસ સત્યવાદી યક્ષનું આરાધન કર્યું. દ યક્ષની પૂજા
