________________
( ૮૨ ) કરી આઈ આકીર્ણ એટલે વ્યાપ્ત હોય અથાત્ ચારિત્ર જે વિરતિ તેનાથી વ્યાપ્ત હેય તે પુરૂષ (જણ કે.) સજજનેના (સય કે.) સેંકડો તે માંહે (વિખાઓ કેટ) વિખ્યાત હોય એટલે સેંકડો ગમે કેમાં મહદ્ધિકપણે પ્રસિદ્ધ હેય. ૪જેમ સાંકેતપુરપાટણમાં સ્વલ્પ રદ્ધિને ધણું ધનમિત્ર શેઠને પુણ્યસાર નામે પુત્ર ઋદ્ધિવંત થયો હતો તેમ. તેણે પૂર્વ પુણ્યને ભેગે ઘરમાં ચાર નિધાન દીઠાં હતાં, તે રાજાએ લઈ લીધાં અને વળી તેને પાછાં આપ્યાં, તેની કથા કહે છે –
સાંકેતપુરે ભાનુમિત્ર રાજા રાજ્ય કરે છે. ત્યાં ધનમિત્ર નામે શેઠ વસે છે. તેને ધનમિત્રા નામે ભાર્યા છે, તેના સમાગમથી તે સુખીઓ છે. એકદા ધનમિત્રા સ્ત્રીએ રાત્રે સૂતાં સ્વપ્રમાણે સેનાનો કળશ રત્ન ભરેલો મુખમાં સિત દીઠે. પછી જાગીને ભર આગળ વાત કહી. ભારે વિચારીને કહ્યું કે_તને કઈ મહાભાગ્યશાળી પુત્ર થશે.” તે સાંભળી સ્ત્રી અત્યંત હર્ષ પામી. અનુક્રમે પૂર્ણ માસે પુત્ર પ્રસ. વધામણીઆને વધામણું દીધી. તેનું પુણ્યસાર એવું નામ પાડ્યું. તે પુત્ર અનુક્રમે રૂપ અને ગુણે કરી વૃદ્ધિ પામ્ય, સર્વ કળા શીખે અને વનવયે એક વ્યવહારીયાની ધન્યા નામની કન્યા સાથે પરણ્ય. * એકદા તે પુણ્યસાર રાત્રિએ સુખે નિદ્રામાં સુતે છે, તે વખતે લક્ષ્મીદેવીએ આવીને કહ્યું કે –“હે પુણ્યસાર! હું તારે ઘેર આવીશ.” પછી પ્રભાતસમયે ઘરને ચારે ખુણે રત્ન ભરેલાં સેનાના કળશરૂપ ચાર વિધાન દીઠાં. ત્યારે પુણ્યસારે જાણ્યું કે- દેવીએ કહ્યું તે સત્ય થયું, પરંતુ જે કઈ દુર્જનના વચનવડે રાજા જાણશે તે અનર્થ ઉપજશે માટે પ્રથમથી જ રાજાને જણાવું.” એવું ચિંતવીને રાજાની આગળ નિધાનનું સ્વરૂપ કહ્યું. તે જોવા માટે રાજા પિતે પુણ્યસારને ઘેર આવ્યા. નિધાન દેખી વિસ્મય પામે, અને ત્યાંથી ઉપાડી પિતાના ભંડારમાં મૂકાવ્યા. બીજે દિવસે પણ પ્રભાતસમયે પુણ્યસારે ચાર વિધાન દીઠા અને રાજાની આગળ કહ્યું. તે પણ રાજાએ પુણ્યસારના ઘેરથી મંગાવી પિતાના ભંડારમાં રાખ્યા. ત્રીજે દિવસે પણ પુણ્યસારે
