________________
( ૧૦૬ )
માટે જેમ કુવાનાં પાણી, વાડીનાં ફુલ, ગાયનાં દૂધ વિગેરે ગ્રહણ કરતાં છતાં પણ અખૂટ રહે છે તેમ દાન દેવાથી લક્ષ્મી પણ વૃદ્ધિ પામે છે—અખૂટ થાય છે. ' ઇત્યાદિ પુત્રે બહુ સમજાવ્યા તા પણ શેઠ ધનના માહ મૂકે નહીં. મનમાં વિચારે કે આ મારા પુત્ર કાંઈ સમજતા નથી. ’
6
ܕ
એકદા એરડામાં ચાર લેાકેા ખાતર પાડી ધન લઇ ગયા. તે સાંભળી શેઠને મૂર્છા આવી ગઈ, રાવા બેઠા અને જમવા પણ એસે નહિં. ત્યારે તેને પુત્રે કહ્યું કે− પિતાજી ! લક્ષ્મી તા અસાર અને ચપળ જ છે, માટે તમે જમી લ્યા. ' એમ ઘણું સમજાવી જમાડ્યા. બીજે વર્ષે શેઠની સ્ત્રી મેાહિની મરણ પામી, ત્યારે શેઠ સ્ત્રીના માહે કરી વજો હણાયેલા જેમ દુ:ખી થાય તેમ અતીવ દુ:ખી થયા. તેના ગુણુ સંભારી સંભારીને રૂદન કર્યા કરે અને જમે પણ નહીં. તેને દુ:ખે શેઠ પણ મરણ પામ્યા, પરંતુ પુત્ર સુજાણ છે તેથી સંસારનુ સ્વરૂપ જાણી તેણે શેક કર્યો નહી. તે વિચારે છે કે—મારા બાપ માહે કરી મરણ પામ્યા માટે માહ છે તે જીવને વિષ વિના પણ મરણ પમાડે છે. માડુ ત્રિદોષ વિના સન્નિપાત છે, એ મેાહ ન હાય તા જીવ સદૈવ સુખીએ જ હાય. વળી વિવેક જે છે તે સૂર્યવિના પણ અજવાળુ છે, દીપકવિના પ્રકાશ છે, રત્નવિના કાંતિ છે, કુલ વિના ફળ છે; માટે જગતમાં વિવેક મોટી વાત છે.' એવી સમજણુ રાખતા વિવેક આચરીને ભાવપૂર્વક ધર્મ ક્રિયા કર્યા કરે છે.
,
એકદા તે નગરે શ્રુતકેવળી પધાર્યા, તેમને લક્ષણે વાંદીને પૂછ્યુ કે–‘ મહારાજ ! મારા પિતા મરીને કયાં ઉત્પન્ન થયા ? ' ગુરૂ ખેલ્યા કે—‘હું વત્સ ! તારા પિતા ધન કુટુંબના મેહ કરી અજ્ઞાનને વશે એકેદ્રિય–પૃથ્વીકાયમાં જઇને ઉપજ્યા છે. વળી અપ્લાય, તેઉકાય, વાઉકાય અને વનસ્પતિકાયમાં ભ્રમણ કરી સંસારચક્રમાં રઝળનાર છે. ’ તે વાત સાંભળી વૈરાગ્ય પામીને લક્ષણે દીક્ષા લીધી. તેને રૂડી રીતે આરાધીને તે સ્વર્ગાદિકનાં સુખ પામ્યા.
ઈતિ માહક તથા લક્ષણની કથા.
