________________
, પછી મેટા ભાઈ દેસલે કહ્યું કે “તમે સ્નાન ભજન કરે, મારાં છોકરાં છે તે તમારાં જ જાણજે, માટે હવે તમે શેકને ત્યાગ કરો. એવામાં આકાશમાર્ગે ચાર જ્ઞાનના ધણું ચારણત્રષિ ચાલ્યા જતા હતા, તે તેનું રૂદન સાંભળીને ત્યાં આવ્યા. તેમને સર્વ જજોએ ઉઠીને વંદના કરી. ત્રાષિએ ધર્મલાભ દીધો. પછી ધર્મોપદેશ આપીને કહ્યું કે–“હે શેઠ! તમે શોક ન કરે, કારણ કે જે જીવે જેવું શુભાશુભ કર્મ ઉપાર્જન કર્યું હોય તેવું ફળ તે જીવને મળે. આપણે કેદરા વાવ્યા હોય તેં તેને બદલે શાળ ક્યાંથી પ્રાપ્ત થાય? લીંબાળી વાવીને રાયણની આશા રાખીએ તે ક્યાંથી મળે?”
શેઠે પૂછયું કે_મહારાજ ! મારા બેઉ પુત્રએ પૂર્વે ક્યા પ્રકારનાં કર્મ કર્યા છે? જેને ગે એકને સંતાન ઘણું છે અને બીજે સંતાન વગરને છે.” તે વારે મુનિએ કહ્યું કે—હે શેઠ ! એ જ નગરીમાં આ ભવથી પાછલે ત્રીજે ભવે વિલ્હણ અને તિલ્હણ એ નામે બે કુલપુત્ર રહેતા હતા. તેમાં મોટે ભાઈ તે મહાન ધર્માત્મા તેમજ દયાવંત હતો અને નાનો ભાઈ તે દયાહીન હોવાથી નિત્ય વનમાં જઈને મૃગલી અને તેના બાળકને વિયેગ કરાવતે હતો. હંસ, સૂડા, મેર આદિ પક્ષીઓને તેમનાં બાળકથી છૂટા પાડી પકડીને પાંજરામાં નાખી વેચતે, તેમજ માણસનાં બાળકને એક ગામમાંથી બીજે ગામે લઈ જઈને વેચત. એ રીતે ધનને લોભે મહાપાપ કરો. તેને ઘણા સજજનેએ વાર્યો, તે પણ તે દુષ્ટ કર્મથી પાછો વળ્યો નહીં-દુર્વ્યસન મૂક્યું નહીં. જેનો જે સ્વભાવ હોય તે કઈ પણ વખત પિોતાના સ્વભાવને છોડે નહીં.
એકદા કેઈ ક્ષત્રિયનાં બાળકને વેચવા માટે ચોરીથી ઉપાડ્યો તે તેના માબાપે દીઠે એટલે તરત તેને પકડી બાંધીને સારી પેઠે માર માર્યો- છેદનભેદન કર્યો. તેની વેદનાથી રદ્રધ્યાને મરણ પામી પહેલી નરકે ગયો. મેટેભાઈ વિલ્હણ પિતાના ભાઈનું મૃત્યુ સાંભળી, વૈરાગ્ય પામી અનશન વ્રત લઈ સમાધિમરણે મણ પામી સિંધર્મ દેવો કે દેવ થયા. ત્યાંથી આવીને તે તારે દેસલ નામે મોટો