________________
(૪૯). શા માટે દીધું?” એવી રીતે દાન દીધા પછી તેને પશ્ચાત્તાપ કરે, તેને ઘેર ધન-સદ્ધિ એટલે લક્ષ્મી એકઠી થઈને પછી પાછી અચીર એટલે સ્વલ્પકાળમાં જ અર્થાત્ થોડા દિવસમાં જ નિશ્ચ પાછી જતી રહે છે. જેમ દક્ષિણમથુરાના વાસી ધનદત્ત શેઠના પુત્ર સુધનની લહમી પરાઈ થઈ ગઈ–પારકે ઘેર જતી રહી તેમ. છે ૩૮ તથા જે સ્વ૫ ધનવાન હોવા છતાં પણ પોતાની શક્તિ પ્રમાણે પિતે સુપાત્રને દાન આપે, પરેવિ એટલે બીજા પાસે (પઈ કે.) દાન દેવરાવે એ જે પુરૂષ હેય, (તસ ધણું કે.) તે પુરૂષને ધન-લક્ષ્મી તે હે યમ! (પરજમે ) પરજન્મ એટલે ભવાંતરને વિષે (સંમિલઈ કે) સમ્યફ પ્રકારે મળે છે–સંપજે છે. જેમ ઉત્તરમથુરાવાસી મદન શેઠને ઘેર અકસમાત્ ઘણી ઋદ્ધિ પ્રાપ્ત થઈ તેમ. ૩૯ છે
એ બંને પ્રશ્ન ઉપર સુધન અને મદન શેઠની કથા
દક્ષિણદેશે દક્ષિણમથુરા નગરીએ ધનદ શેઠ વસે છે. તે કેટિદ્રવ્યને ધણી છે. તેને સુધન નામને પુત્ર થયે. તે શેઠ પાંચશે શકટ કરિયાણુનાં ભરી વાણોતરને પરદેશ વેચવા મેકલે છે. તે ત્યાં કરિયાણું વેચીને વળી બીજા નવા કરિયાણા લઈને આવે છે, તેમજ કેટલેક માલ સમુદ્રમાર્ગે વહાણ ભરી પરદેશ મોકલે છે તથા મંગાવે છે; તથા કેટલું એક ધન વ્યાજે આપે છે અને કેટલુંએક ધન તે ઘરમાં ભંડારમાં ભરી મૂક્યું છે.
હવે ઉત્તરમથુરામાં સમુદ્રદત્ત વ્યવહાર વસે છે. તેની સાથે એ શેઠને ઘણો નેહ છે, પરસ્પર પ્રીતિ છે. મહામહે એક બીજાની ઉપર વેચવા-લેવા માટે કરિયાણું મોકલે છે તેમાં લાભ ઘણે થાય છે. એમ કરતાં એકદા ધનદત્ત શેઠ દાહજવરે પીડા થકે દેવશરણ થયે. એટલે સગાસંબંધીઓએ તેના પુત્ર સુધનને તેની પાટે સ્થાપ્યા. સુધન ઘરના કુટુંબને ભાર વહન કરવા લાગ્યા,
