________________
( રર ) નાગમિત્રના પુત્રે રાજાની આગળ જઈ તે વાત કહી. રાજાએ પૂછયું કે-“તારી પાસે કેઈ સાક્ષી છે?” તેણે કહ્યું કે-“નાગ શેઠની સ્ત્રી નાગિલા સાક્ષી છે.” રાજાએ પ્રથમ શેઠને બોલાવીને પૂછ્યું, પણ તેણે કહ્યું કે-“મારી પાસે એને બાપે કાંઈ થાપણ મૂકી નથી.” પછી રાજાએ નાગિલાને તેડાવીને પૂછ્યું તે વારે નાગિલા વિચારવા લાગી કે-એક બાજુ નદી અને બીજી બાજુ વાઘ, એ ન્યાય મારે માટે થયે છે ” કેમકે એક બાજુ ભર છે ને બીજી બાજુ સત્ય છે. વળી ઉત્તમ સ્ત્રીની એ રીત છે કે ભર્તારને પ્રતિકૂલ ને થવું અને બીજી રીતે વિચારું છું તો સત્ય વચન લોપાઈ જાય છે, તે આ ભવે અને પરભવે મહા દુઃખનું દેવાવાળું થાય છે,” એમ ચિંતવી છેવટ નક્કી કર્યું કે “સાચું બોલતાં જે થવાનું હોય તે થાઓ. અમૃત પીવાથી મરણ થવાનું નથી.” એમ વિચારી ખરેખરી સત્ય વાત રાજા આગળ કહી દીધી. તે વચનથી રાજા ઘણે જ હર્ષિત થયે અને નાગશેઠની પાસેથી નાગમિત્રના પુત્રને થાપણ અપાવીને તેને છેડી દીધો અને તેની સ્ત્રીને ઉત્તમ વસ્ત્રોની પહેરામણ આપી વિદાય કરી.
નગરની સ્ત્રીઓમાં નાગિલા સત્ય બોલનાર તરીકે પ્રસિદ. પામી. એકદા નાગશેઠને ઘેર મા ખમણને પારણે કે ઈ મુનિ આવ્યા, તેને ભાવસહિત ફાસુ અન્નપાણી બંનેએ વહેરાવ્યાં, તેથી બેઉ જણે શુભ કર્મ ઉપાર્જન કર્યું. અનુક્રમે આયુ પૂર્ણ થયે છતે મરણ પામીને તે નાગિલાને જીવ તું પ શેઠપણે ઉપજ્યા છે, અને નાગશેઠ મરણ પામી કપટને ગે તારી પદ્મિની સ્ત્રી થઈ છે. જીભથી કૂડું બોલ્યો હતો, તેથી મુખરેગ અને કાહલ સ્વર થયે છે. એ રીતે પાછલો ભવ સાંભળી વૈરાગ્ય પામી બેઉ જણ દીક્ષા લઈ મેણે પોંચ્યાં.
જીભે સાચું બેલીએ, રાગ દ્વેષ કરી; ઉત્તમશું સંગત કરે, લાભે જિમ સુખપૂર
વીરા નામ વિદ્યાક્ષ | એ પાંચમા અને છઠ્ઠા બે ઉત્તર આશ્રયી પર્વ પશ્વિનીની કથા સમાપ્ત.
