________________
( ૩૪ ). સાંભળ્યા પછી શેઠે પૂછ્યું કે –“હે ભગવન્! મારા બે પુત્રમાંથી એક મહાસુભાગી અને બીજે મહાદુર્ભાગી થયે છે, તે કયા કયા કર્મને યોગે થયા હશે? ”
તે સમયે ગુરૂ બોલ્યા કે –“હે દેવપાલ! સંસારમાં સર્વ છે પોતપોતાનાં કરેલાં શુભાશુભ કર્મને જ ભગવે છે, માટે તારા પુત્રનું વૃત્તાંત કહું તે સાંભળ.”
આ જ નગરમાં આ ભવથી ત્રીજે ભવે એક ગુણધર અને બીજે માનધર એવા નામે બે વાણીઓ રહેતા હતા. તેમાં ગુણધર દેવ, ગુરૂ અને સાધુને વિષે વિનીત તેમ જ ઉપશાંત ચિત્તવાળો ને અક્રોધી હતે. કેઈને કટુ વચન પણ કહે નહીં જ્યારે બીજે માનધર મહાનિર્ગુણી, અહંકારી અને સાધુની તથા ધર્મવંત પુરૂષની નિંદા કરનારો હતે. મહાપુરૂષની હાંસી કરીને કઠિન કર્મ ઉપાર્જન કરતો હતો.
એકદા એક સાધુએ વર્ષાકાળે માસખમણને તપ કર્યો. તે તપના બળથી આકર્ષાઈને દેવે પણ તેની સેવા કરવા લાગ્યા. તે દેખીને માનધર તેની નિંદા કરતે કહેવા લાગ્યો કે—“અરે! આ પાખંડી–માયાવી લેકેને ઠગવા માટે જ તપસ્યા કરે છે અને મેટાઈ પામવાને અર્થે જ કષ્ટ સહન કરે છે.” એમ નિંદા કરતાં તેને એક દેવતાએ વાર્યો, તે પણ નિંદા કરતો અટક્યો નહીં. ત્યારે દેવતાએ ક્રોધ આણું ચપેટે માર્યો તેથી તે મરણ પામીને પહેલી નરકે ગયા.
મટે ગુણધર નામનો વણિક મરીને દેવતા થયા. હવે માનધર નરકથી નીકળીને ભાજદેવ નામે તમારે ઘેર પુત્રપણે આવી ઉપ છે. તે પૂર્વકૃત કર્મને વેગે દુર્ભાગી થયો છે અને ગુણધર પહેલા દેવલોકથી ચવીને તમારે ઘેર રાજદેવ નામે પુત્ર થયા છે, તે સુકૃતને ભેગે સુભાગી થયો છે.” એવી ગુરૂની વાણું સાંભળી બંને ભાઈને જાતિસ્મરણ જ્ઞાન ઉપર્યું, તેથી પૂર્વભવ દીઠા. તે વારે ભેજદેવે પિતાની નિંદા કરી કેટલાએક કર્મ ક્ષય કર્યા, અને બંને ભાઈ તથા તેના પિતાએ ત્રણે જણે મળી કેવળીની પાસેથી