________________
Vada ] Gañadharavada
•: 403 :कर्मफलत्वात् तस्येत्यर्थः, अवशेषवदिति-यथा जघन्यमध्यमपापफलभोगिनः शेषास्तिर्य-नरा विद्यन्त इत्यर्थः दृष्टान्त । " तेऽभिमया नेरइय ति" ये प्रकृष्टपापफलभोगिनस्ते " नारकाः" इत्यभिमताः। अथ परस्यैवंभूता मतिभवेत्-अत्यर्थं दुःखिता ये तिर्यग्-मनुष्यास्त एवोत्कृष्टपापफलभोगित्वाद् नारकव्यपदेशभाजो भविष्यन्ति, किमदृष्टनारककल्पनया? इति । तदेतद् न, यतोऽतिदुःखितानामपि तिर्यग्-मनुष्याणां यद् दुःखं तदमरसौख्यप्रकर्षसदृशप्रकर्षवद् न भवति । इदमुक्तं भवति-येषामुत्कृष्टपापफलभोगस्तेषां संभवद्भिः सर्वैरपि प्रकारैर्दुःखेन भवितव्यम्, न चैवमतिदुःखितानामपि तिर्यगादीनां दृश्यते, आलोक-तरुच्छाया-शीतपवन-सरित्-सरः-कूपजलादिसुखस्याति दुःखितेष्वपि तेषु दर्शनात्-छेदन-भेदन-पाचन-दहन-दम्भन-वज्र-कण्टकशिलास्फालनादिभिश्च नरकप्रसिद्धैः प्रकारैर्दुःखस्यादर्शनात् , इत्यादि प्रागुक्तानुसारेण स्वयमेवाभ्यूह्य वाच्यमिति । आगमार्थश्चायमवगन्तव्य इति ।
सततमनुबद्धमुक्तं दुखं नरकेषु तीव्रपरिणामम् । तिर्यसूष्ण-भय-क्षुत्-तृडादिदुःखं सुखं चाल्पम् ॥ १॥ सुख-दुःखे मनुजानां मनःशरीराश्रये बहुविकल्पे ।
सुखमेव तु देवानामल्पं दुःखं तु मनसि भवम् ॥ २॥ इति ॥ ३५१-३५२ ॥ (१८९९-१९००)॥
D. C.-Bhagavān:--Just as, there are tiryancas and manusyas to enjoy the fruits of moderate sins, there do exist some who have to suffer the consequences of great sins. And take it for certain that they are none but Nārakas.
Akampita:—Since the excessively miserable tiryancas and manusyas have to undergo the consequences of great sins, why not to take them as Nārakas ?
Bhagavān: It is not so. Sufferers of the consequences of great sins ought to be miserable in all respects.
Tiryancas and manusyas cannot be said to be miserable in all respects as required in case of Nārakas. They are
