________________
ધન્ય ધરા
પૂરાં બે વર્ષ ન થયાં ત્યાં તો તેના પતિ બાલચંદ્રનું મૃત્યુ થયું. ઝબકબાઈ મ. સ. તથા પૂ. શ્રી સૂરજબાઈ મ. સ.ની તબિયતને ખાનદાન કુટુંબની સુસંસ્કારિત વિધવા કુળવધૂ કેસરને ભાગે ખૂબ કારણે વઢવાણ ઉપાશ્રયમાં સાતેક વર્ષ સુધી સ્થિરવાસ કરી મોટી મૂડી આવી. આ તો કેસર હતું. તે જેમ ઘૂંટાય તેમ તેમ ગુરૂઆશાએ ગુણીની સેવા અર્થે રહેવું પડેલું. તે સમય ચંદનની જેમ વધુને વધુ સુવાસિત થતું જાય છે. તેમ દરમ્યાન દીક્ષિતાબહેન તેમજ હીરાબહેનને પૂ. શ્રી મહાસતીજી કેસરબહેનને આ મૂડી તો શ્વસુરજીની ઉપાર્જિત કરેલી મૂડી હતી. તરીકે દીક્ષાભિમુખ કર્યો, જેમનું સ્થાન જૈન જગતમાં વિશિષ્ટ તે પોતાની કેવી રીતે ગણાય? વળી માબાપનું વહાલું વ્યાજ સ્થાન છે. તેમને બે શિષ્યારત્ન હતાં. પૂ. શ્રી પ્રભાબાઈ તેમજ અર્થાતુ પૌત્ર (પોતાનો પુત્ર) પણ નસીબ ન હતો, તો નિઃસંતાનને પૂ. શ્રી વસુબાઈ આર્યાજી. અન્ય દીક્ષિતાઓને તેમની આ તો અન્ય સંતાનોને જ સંતાન ગણવાં ઉચિત હતાં. તેથી તે શિષ્યાને સોંપી દેતાં. તેઓ હંમેશા વિચરતાં જ રહેતાં. કચ્છ, કોમલહૃદયા કેસરબહેને પોતાના શ્વસુરજીનાં સ્મારકરૂપે રૂા. સૌરાષ્ટ્ર, ગુજરાત અને મહારાષ્ટ્ર સુધીની ભૂમિ તેમની ૧૧,૦૦૦નું દાન દઈ મંગળજી વમળશી હોસ્પિટલનું નિર્માણ વિહારભૂમિ હતી. પોતે ગુરુણી છે એ વાત ભૂલી જરૂર પડે કર્યું, તેમજ દીક્ષા લેતી વખતે પોતાની પાસે બચેલી તમામ મૂડી ત્યારે પોતાની શિષ્યાઓની સેવાશુશ્રુષા કરતાં. ગુરુ-શિષ્યાની હોસ્પિટલને દાન કરી દીધી.
અદ્ભુત જોડી હતી. તેઓને અન્યોન્ય આદર અને સદ્ભાવ આ તે સમયની વાત છે જ્યારે પાલનપુર તરફ સંતો
હતાં. તેમનો પ્રશિષ્યાઓનો પરિવાર મોટો હતો છતાં તેમના સતીજીઓનો વિહાર ઓછો થતો. ત્યારે તે દિશામાં ૫. શ્રી સ્વભાવમાં ક્યારેય ઉગ્રતા આવી નથી. પરમ પ્રભાવક લક્ષ્મીચંદજી મ. સાહેબે શરૂઆત કરી અને પૂ. શ્રી કેસરબાઈ મ.સ.નું છેલ્લું ચોમાસું સં. ૨૦૩૨નું તેમની પ્રેરણાથી પૂ. શ્રી આર્યાજી ઝબકબાઈ, પૂ. શ્રી મણિનગરના ઉપાશ્રયમાં સુખશાતા અને ધર્મકરણીની સૂરજબાઈ મ.સા. આદિ ઠાણા ચતુર્માસાર્થે પાલનપુર પધાર્યા પ્રભાવનાપૂર્વક પૂર્ણ કર્યું. છેલ્લે ચાતુર્માસ અર્થે છીપા પોળ ત્યારે ધર્મપ્રેમી સંઘપતિ શ્રી પીતામ્બરભાઈએ તે સમયની આવતાં પહેલાં સારંગપુર તળિયાની પોળના ઉપાશ્રયે દેહને અજ્ઞાનતા અને કર્મદોષને ગણાવી બાળવિવાહના કુરિવાજો દોર્યો. ફકીરની ભવિષ્યવાણી પ્રમાણે ૭૫મે વર્ષે તેમને અને બાળવિધવા-પણાને કારણે તે સમયે ત્રણ બાળવિધવા અશાતાનો ઉદય અને દેહમાં આશક્તિ વર્તાવા લાગી. પોતે દીકરીઓ-કેસર, ચંપા અને તારાને જૈનધર્મનાં રહસ્યો જપ-જાપ અને સ્વાધ્યાયમાં વધુને વધુ લીન થવાં લાગ્યાં. સં. સમજાવી આત્માના કલ્યાણાર્થે સાધના–સંયમ માર્ગ બતાવવા ૨૦૩૩ જેઠ સુદ ૧૩ને સોમવારે સવારથી બિમારીનું જોર પૂ. શ્રી સતીજીઓને વિનંતી કરી.
વધવા લાગ્યું. દર્શનાર્થીઓની ભીડ જામવા લાગી. ૫૧ વર્ષ તે પ્રમાણે ત્રણેય બહેનોની આત્મ-હિતાર્થે ધર્મ-પ્રવૃત્તિની
અગાઉ સં. ૧૯૮૨ના આ જ દિવસે બરાબર ૧૨-00 વાગે શરૂઆત થઈ ગઈ. કેસરબહેન ધર્મઆરાધનામાં બરાબર પ્રવૃત્ત
પોતે પ્રવ્રજિત થઈ સંસાર છોડ્યો હતો અને આજે સંયમનાં થઈ ગયાં. પોતે પૂ. સતીજીઓ, સ્વજનો અને સંઘપતિ તેમાં
૫૧ વર્ષ બાદ ૧૨-૦૦ વાગે દેહ છોડ્યો. મૌન સ્થિતિમાં પૂર્ણ પ્રેરણા અને વેગ આપવા માંડ્યાં અને દીક્ષાના પંથનું નિર્માણ
સમાધિભાવે નવકાર મંત્રનાં અજપા જાપ ભણતાં ઊર્ધ્વલોકની થયું. પાલનપુરમાં શ્વેતાંબર જૈન સમાજમાં સ્થાનકવાસી અને
યાત્રાભણી તેમનો આત્મા પ્રયાણ કરી ગયો. તા. ૩૦મી મેમૂર્તિપૂજકમાં બને ફીરકામાં એક સ્ત્રીની ભાગવતી દીક્ષાનો આ સૌ પ્રથમ પ્રસંગ હતો. પાલનપુર મુકામે સં. ૧૯૮૨ના જેઠ અહો! આપને અમારાં અગણિત વંદન હોં... સુદ ૧૩ ને બુધવારે પ્રભાવક આર્યાજી પાસે કરેમિ ભંતે'નો
સાચા સંતનો સંગ મળે, પાઠ ભણી કેસરબહેને પ્રવ્રજ્યા અંગીકાર કરી પૂ. શ્રી
એની આજ્ઞા જીવન બને, કેસરબાઈ બન્યાં અણગાર.
દિવ્ય રૂપાંતર થઈ જાયે, તેઓ સરળ, સુશીલ, ઉદાર, ગંભીર, પ્રશાંત અને
સત્ય દર્શન ત્યારે થાય. શાંતસ્વભાવી હતાં. પ્રાયઃ બત્રીસે સિદ્ધાંતોનાં પરિશીલન,
પ્રેમે વંદન...પ્રેમે વંદન....પ્રેમે વંદન...! અનુશીલનને કારણે સર્વ સિદ્ધાંતોનાં હાર્દને જાણવા સમર્થ થયાં હતાં. તેમને સ્થિરવાસ પસંદ ન હતો પણ ગુરુજનો પૂ. શ્રી
૧૯૭૭.
Jain Education Intemational
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org