________________
૧૯૦
ધન્ય ધરા
અત્યાચારો બંધ કરો. ખુદાની રહેમ માટે તમારા દિલમાં રહેમ તેમને વિજયી તલવાર ભેટ આપી, તેમના ભાલમાં રાજતિલક સ્થાપો. મંદિર-મસ્જિદ ખુદાની બંદગી માટેનાં સ્થાનકો છે. આ કરી, “શ્રી, સરસ્વતી અને વિજયશ્રી પ્રાપ્ત કરી હિંદુધર્મ અને સમજવા માટે અમારા ગુરુ પ્રાણનાથ જે દિલ્હીમાં બિરાજમાન સંસ્કૃતિનું રક્ષણ કરવા” આશીર્વાદ આપ્યા. છત્રસાલ, મઉથી છે તેમને મળો.” પ્રાણનાથજીના ૧૨ શિષ્યોની જોશીલી રાજધાની પના ખસેડીને, પનામાંથી પ્રાણનાથજીને સરસેનાપતિ જબાનમાં થયેલી રજૂઆત સાંભળી પ્રભાવિત થઈને બાદશાહને તરીકે હાથી પર બેસાડી, સેનાના અગ્રભાગે રાખી ઔરંગઝેબ પ્રાણનાથજીને મળવાની ઇચ્છા પણ થઈ, પરંતુ કાચાકાનના સામે લડી લેવા મેદાને પડ્યાં. ભગવાનદાસ ગુપ્ત તેમના શોધ બાદશાહને તેના અધિકારીઓએ ગેરમાર્ગે દોર્યો તેથી પ્રાણનાથજી પ્રબંધ “બુંદેલ કેસરી મહારાજા છત્રસાલ બુંદેલા'માં નોંધે છે તેમ, અને ઔરંગઝેબની મુલાકાત શક્ય ન બની. પ્રાણનાથજીએ ૧૬ પ્રાણનાથના શુભ આશીર્વાદથી છત્રસાલ મહારાજાએ માસ સુધી દિલ્હીમાં રોકાઈને ઔરંગઝેબ સાથેની મુલાકાત માટે ઔરંગઝેબની હકૂમતનાં નાનાં-મોટાં બાવનથી વધુ રાજયો પ્રયત્નો કર્યા પરંતુ તે નિષ્ફળ જતાં હિંદુ ધર્મના રક્ષણ માટે, હિંદુ જીતીને હિંદુધર્મ અને સંસ્કૃતિનું રક્ષણ કર્યું હતું. પોતાના શિષ્યધર્મના રાજાઓને લલકારવા દિલ્હીથી તેઓ નીકળી પડ્યા! રાજાના સૈન્યમાં સામેલ થઈ તેને વિજય પ્રાપ્ત કરાવનાર, દિલ્હીથી કામા પહાડી, કામવન થઈ આમેર આવી,
મહામતિ પ્રાણનાથજી વિશ્વમાં પ્રથમ અજોડ-અદ્વિતીય ગુરુ હતા. આમેરના રાજા વિષ્ણુસિંહને હિંદુધર્મના રક્ષણ માટે સમજાવ્યો.
મહામતિ પ્રાણનાથજીએ ૧૯૯૩થી ૧૯૯૪ સુધીનાં અગિયાર પણ તે તૈયાર ન થયો. આમેરથી સાંગાનેર, ઉદેપુર, મંદસોર,
વર્ષો પોતાના પ000 શિષ્યો સાથે પનામાં જ રહ્યા અને ઔરંગાબાદ, બુઢાનપુર, આકોટ, કાપિસ્તાન, એલચપુર, દેવગઢ,
પનામાં જ પ્રણામી ધર્મના અનુપમ તીર્થધામ “મુક્તિપીઠ'ની રામનગર, ગઢા, અગરિયા વગેરે રાજ્યોમાં ગયા. તે રાજ્યોના
સ્થાપના કરી. આજે પણ પન્ના પ્રણામી જગતમાં પરમ પાવન રાજાઓ અને યોદ્ધાઓને ઔરંગઝેબ સામે ધર્મયુદ્ધ ખેલી લેવા
આંતરરાષ્ટ્રીય તીર્થધામ “શ્રી પદ્માવતીપુરીધામ–મુક્તિપીઠ' તરીકે લલકાર્યા, પરંતુ કોઈ રાજપૂત બચ્ચો તૈયાર ન થયો ત્યારે પ્રાણનાથજી અગરિયાથી પના આવ્યા અને પન્નાથી બુંદેલ કેસરી મહારાજા છત્રસાલની રાજધાની મઉમાં પહોંચી ગયા. એ
મહામતિ પ્રાણનાથ હિંદુધર્મના રક્ષણ માટે ઝઝૂમતા રહ્યા સમયે મહારાજા છત્રસાલ શિવાજી છત્રપતિને સમર્થ રામદાસ
તેની સાથે સમાજસુધારણા માટે પણ મથતા રહ્યા. તેમણે ગુરુ મળ્યા હતા તેવા સમર્થ ગુરુની શોધમાં હતા. છત્રસાલના
સ્ત્રીશક્તિને જાગૃત કરી પ્રણામી ધર્મમાં દીક્ષા આપી. પરિણામે પૂર્વજો મુઘલ શહેનશાહોના ધર્માધ શાસન સામે લડતા આવ્યા
કેસરબાઈ પ્રણામી ધર્મની ‘આદ્યપીઠ ખીજડા મંદિર’– હતા તે પરંપરા છત્રસાલે ઔરંગઝેબ સામે પણ ચાલુ રાખી હતી.
જામનગરનાં પ્રથમ આચાર્યા બન્યાં તથા કૌશલ્યા, લાડકુંવરી, આમ અધર્મની સામે લડવાના સમાન ધ્યેય વાળી બે વિભૂતિઓ
માનબાઈ, લાલબાઈ પ્રસિદ્ધ સંત બની શક્યાં. જન્મપ્રધાન એકબીજાની શોધમાં હતી તેવે વખતે મહામતિ પ્રાણનાથજી મઉ
બનેલી વર્ણવ્યવસ્થાને લીધે આચરવામાં આવતી અસ્પૃશ્યતાને પહોંચી ગયા અને મીની તિનિ દરવાજે એ બે મહાન
દૂર કરીને કોઈપણ ભેદભાવ વગર પ્રણામી ધર્મમાં સૌને સમાન વિભૂતિઓનું અદ્ભુત ઐતિહાસિક મિલન થયું ઈ.સ. ૧૬૮૩માં.
તક આપી, જેથી આજે પણ પ્રણામી ધર્મનાં મંદિરો અને શ્રી પ્રાણનાથજીએ છત્રસાલ મહારાજાને, દિલ્હીમાં મેળાવડાઓમાં દલિતો ગૌરવભેર મહત્ત્વનાં સ્થાન પામી દર્શનઔરંગઝેબને સત્યધર્મનું આચરણ કરી બિનઈસ્લામીઓ પર પ્રસાદનો લાભ મેળવે છે, એટલું જ નહીં, ધર્મમાં દીક્ષિત થનાર ધર્મને નામે અત્યાચારો ન કરવાનું સમજાવવા કરેલા પ્રયત્નો
સૌનાં ‘વર્ણમૂલક જાતિ આધારિત' નામો દૂર કરી ધર્મમૂલક તથા દિલ્હીથી મઉ સુધી વચ્ચે આવતાં રાજપૂત રાજ્યોના ‘સુંદરસાથ’ નામ આપી વર્ણવિહીન સમાજરચના ચરિતાર્થ કરી રાજાઓ અને યોદ્ધાઓને હિંદુધર્મ તથા સંસ્કૃતિનું રક્ષણ કરવા બતાવી છે. એ ઉપરાંત હિંદુ-મુસ્લિમ વચ્ચેનો વેરભાવ દૂર લલકાર્યા હતા તે સઘળી બાબતોથી વાકેફ કર્યા અને કોઈ કરવા ધર્મદ્વારા સૌને ઊંચી સમજ આપતાં જણાવ્યું કે “હિંદુહિંદુરાજા હિંદુધર્મનું રક્ષણ કરવા તૈયાર ન થયા તેનું દુઃખ વ્યક્ત મુસ્લિમ એક જ માટીની પેદાશ છે.” તેથી પ્રણામી ધર્મમાં કર્યું. તે સાંભળીને છત્રસાલજીનાં રૂવે રૂવાં ખડાં થઈ ગયાં.
મુસલમાનો જોડાવા લાગ્યા હતા. તેની પ્રતીતિરૂપે આજે પણ તેઓએ પ્રાણનાથજીનું શિષ્યત્વ સ્વીકારી લીધું અને પ્રાણનાથે પનાના પ્રણામી મંદિરની દીવાલો પર પ્રણામી ધર્મનો ‘તારતમ
Jain Education Intemational
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
