________________
૨૧૬
ધન્ય ધરા
જગતમાં સાચી વસ્તુ તરત જ ઝડપાઈ જાય છે તેમ શ્રી પરિણામ આવેલું. આપણે જોઈએ છીએ અત્યારે કાંકરિયા અને મહેતા સા. રિટાયર થતાં તુરત બોમ્બ સિટી ઇમૂવમેંટ ટ્રસ્ટમાં એલિસબ્રીજ તરફ સેંકડો બંગલા, ચાલીઓ બંધાયાં છે અને હજી રૂ. ૨૦00 બે હજારના પગારથી ચીફ ઓફિસર તરીકે માગણી પણ સોસાયટીઓ–બંગલા બંધાયા કરે છે. તેનો યશ તેમને ફાળે થતાં ત્યાં રહ્યા, મુંબઈ નિવાસ દરમિયાન સાહિત્યની પ્રવૃત્તિ જાય છે. સતત ચાલુ રાખી હતી. “ઉપનિષદ પ્રબંધ' નામનો નિબંધ ગુ.
અમદાવાદ મ્યુનિસિપાલિટીનો મ્યુનિસિપલ કમિશનરનો વ. સોસાયટીને લખી . આપતાં તે છપાયો અને સાહિત્યની
હોદો સરકારે પાછો ખેંચી લેતાં અને વાંદરા મ્યુનિ.ના ધોરણ દુનિયામાં તેનો સારો સત્કાર થયો. “શાક્ત સંપ્રદાયનો ઇતિહાસ
પ્રમાણે ચીફ ઓફિસર નીમવા ઠરાવ્યું. તેમજ વાંદરા મ્યુનિ. ને અને ગુજરાતમાં તેનો પ્રચાર' એ વિષય ઉપર ફાર્બસ સોસાયટીને
આપેલી સત્તા પ્રમાણે બધી જ સત્તા અમદાવાદ મ્યુનિ.ને મળે ઉત્તમ નિબંધ લખી આપતાં તે છપાયો અને તે આદર પામ્યો
એવો ઠરાવ પાસ કરાવ્યો, જેથી અમદાવાદ મ્યુનિ.એ ફરી શ્રી હતો.
મહેતા સાહેબને ચીફ ઓફિસર તરીકે પસંદ કર્યા. તેઓશ્રીનાં | મુંબઈથી રિટાયર થઈ અમદાવાદ આવતાં અને ભલાં કામો સર્વત્ર વખણાવાં લાગ્યાં. ઇલાકાની ઘણી ખરી મોટી ૧૯૩૦માં અમદાવાદ મ્યુનિ. સ્ટેન્ડિંગ કમિટીના ચેરમેન તરીકે મ્યુનિસિપાલિટીઓ તેમની સ્કીમોનું અનુકરણ કરવા લાગી. પસંદગી પામ્યા. સને ૧૯૩૧ના આરંભમાં મ્યુનિ. કમિશનર મિ. મુંબઈ કોર્પોરેશનમાં પણ કેટલીક અગત્યની સ્કીમો ઘડવા દલાલ રજા પર જવાથી એક રિટાયર થયેલા ઓફિસર તરીકે તેઓશ્રીને મોટે પગારે ખાસ બોલાવ્યા. ત્યાં થોડી મુદતે કામ ફરી સરકારે તેઓશ્રીને અમદાવાદ મ્યુનિ. કમિશનર તરીકે રૂા. ખલાસ થતાં પુનઃ રૂ. ૧૨૦૦૦ બાર હજારના ઉચ્ચક ૩000 ત્રણ હજારના માસિક પગારથી નીમ્યા હતા. પારિતોષિકથી બોલાવી સર. એમ. વિશ્વશરાયના પ્રોગ્રામનું અધૂરું તેમના હસ્તે અમદાવાદ મ્યુનિસિપાલિટીમાં ઘણા
રહેલું કામ પૂરું કરાવ્યું. સને ૧૯૩૦ના અંતે ત્યાંથી રિટાયર થતાં સુધારાવધારાનાં પ્રજાકીય કામો થયેલાં. અમદાવાદમાં
તા. ૧-૧૨-૩૧થી ખંભાત સ્ટેટમાં ઘણા ઊંચા પગારથી દીવાન મ્યુનિસિપાલિટીએ આમદાની માલપર લેવાતી જકાત દરવાજે
તરીકે નિમાયા. સરકારે તેઓશ્રીની સેવાની કદરમાં દીવાન લેવાની ઠરાવેલી, જેથી વ્યાપારીએ અને ઉતારુઓને હાલાકી
બહાદુર'નો ખિતાબ સને ૧૯૩૧ના જૂન માસમાં એનાયત કર્યો ભોગવવી પડતી હતી. તે બંધ કરાવી રેલ્વે માર્ફત ટર્મિનલટેક્સ
હતો. લેવાનું મુંબઈ ઈલાકામાં પહેલવહેલું શ્રી મહેતા સાહેબે " } શ્રી દિ. બા. નર્મદાશંકરભાઈ સંસ્કૃત ભાષાના ઊંડા અમદાવાદમાં દાખલ કર્યું, જેથી લોકોને માલ તપાસરાવવાની અભ્યાસી હોઈ વેદાંતમાં પારંગત ગણાતા હતા. તત્ત્વજ્ઞાન ઉપર તકલીફ મટી ગઈ અને મ્યુનિસિપાલિટીની પણ રૂા. ૮૯૫૦૦૦ “અખાની વાણી'માં લખાયેલી ટીકાઓ ખાસ વાંચવા જેવી છે. આઠ લાખ, પંચાણું હજાર જેટલી આવક થઈ. અમદાવાદના
* * ખંભાત સ્ટેટના દીવાનપદેથી રિટાયર થઈને છેલ્લો સમય વોટર વર્કસનું કામ જે ખોરંભે પડેલું તેનો નવો પ્રોજેક્ટ તૈયાર
શાંત જીવન ગાળવા અમદાવાદ પોતાના શાહીબાગમાં આવેલા કરાવી તેના ખર્ચમાં ૫૦ ટકા જેટલી રકમ સરકાર પાસેથી
કશાદ બંગલામાં ઈશ્વર ચિન્તન કરતા હતા. લેવાનું ઠરાવી વોટર વર્કસનું કામ પૂરું કરાવ્યું. અમદાવાદ શહેરમાં કસાઈ ખાટલો હતો તે શહેર બહાર કઢાવી જમાલપુર
તેમના એક ભાઈ શ્રી મણિભાઈ પ્રથમથી જ કૈલાસવાસી ડ્રેનેજ સાથે નવું સ્લોટર હાઉસ કરાવરાવ્યું અને મીટ મારકેટ
થયેલા. બીજા ભાઈ શ્રી સૂર્યશંકરભાઈ પણ બાહોશ વિદ્વાન અને નવું બંધાવરાવ્યું અને હિન્દુ પ્રજાની લાગણી ન દુભાય માટે મીટ
ઓક્સફર્ડ યુનિવર્સિટીના ગ્રેજ્યુએટ હોઈ ઘણા લાંબા સમય સુધી ઢાંકીને લઈ જવાની વ્યવસ્થા દાખલ કરાવી.
કચ્છ સ્ટેટના દીવાનપદે રહ્યા હતા.
- શ્રી દી. બ. નર્મદાશંકરભાઈ સંસારે પણ સુખી હતા. બે શહેરની ગીચ વસ્તીને લીધે મધ્યમ વર્ગનાં લોકોને સારાં હવાઉજાસવાળાં મકાન રહેવાને મળે તે ઉદ્દેશથી નગરરચનાનું
વખત લગ્ન કરેલું હતું. પ્રથમ પત્નીનાં પુત્ર અને એક પુત્રી હતાં.
દ્વિતીય પત્નીના બે પુત્રો. ઉત્તરાવસ્થામાં પણ ઘણા સજ્જનો કામ શરૂ કરાવેલું. તેમાં જમાલપુર તરફ પ્રથમ પસંદગી થઈ કામનો આરંભ કર્યો. કાંકરિયા સ્કીમ, એલિસબ્રિજ સ્કીમ, સિટી
અમલદારો અને દેશી રજવાડાના ઠાકોર સાહેબો તેમની સલાહ વૉલ ઇમૂવમેન્ટ સ્કીમ વગેરે તૈયાર કરી અમલમાં મૂકતાં સુંદર
લેવા આવતા હતા.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org