Bruhannyasa Part 6

Author(s): Lavanyasuri
Publisher: Siddhhem Prakashan Samiti Botad

Page 214

२५.
कळिकाळसर्वज्ञभीहेमचन्द्रसरिभगवत्मणोते [पा० ३. ० १९९.J नायःसंबो वा काश्यपक इति । "चरणा- | लिना नवशिक्षासूत्राणि प्रणीतानि । पाराशर्यन व्यासेन दफा ६.३.१६७.. इत्यकत्रि अन्त्यस्वरादिलोपः ।। च वेदान्तसूत्राणि प्रणीतानि । तानि च संन्यासिभिरेवा- 40 वेदवदित्यतिदेशस्य फलं स्पष्टयति वेदवच्चेत्यति ध्येतव्यानोति भिक्षुसूत्राण्युच्यन्ते । वेदवत्वातिदेशाथ देशादियादिना । कल्पादन्यत्रेय एवेत्याह-काश्यपीया | "चरणादकम् " [६.३.१६८.) इत्यपि भवतीत्याह5 संहितेति । पुराण इत्यस्य व्यावर्यमाह-इदानीम्तनेन | शिलालिनां धर्म इत्यादिना । नट-भिक्षुसूत्रग्रहणगोंधकाश्यपेनेति । कश्यपस्यानन्तरापत्यं काश्यपो मुनिः । व्यावर्यमाह-शैलालं पाराशरमिति । शिलालिना पुराणः, तदोने मवः सोऽपि काश्यपः, स च न पाराशर्येण च प्रोक्तन्यस्मिन् ग्रन्थे यथायथमण् अम् च 45 पुराण इति ततः प्रोक्तेऽथे ईय एवेति भावः । भवतीति भावः ॥६।३११८९॥
. ननु पुराणे कल्पे इति सूगेगवेयापवादा णिन् सिद्ध 10 एवेति किमर्थमिदं सूत्रमिति चेदवाह-वेदवच्चेति
कृशाश्वकर्मन्दादिन ॥६॥३॥१९॥ अतिदेशार्थ पचन मिति । अतिदेशस्य फलं पूर्वमुक्तमेव त० प्र०-आभ्यां तेन प्रोक्ते यथासंख्य ॥६॥३११८८॥
नटसूत्रे भिसूत्रे च इन् प्रत्ययो भवति । शिलालि पाराशर्याभट-भिक्षुसूदा३१८९॥
अणोऽपवादः। वेदमचास्मिन् कार्य भवति । sa
कृशाश्वन प्रोक्तं नटसूत्रं विदन्त्यधीयते या त० प्र०-शिलालिन् पाराशर्य इत्येताभ्यां
कृशाश्विनो नटाः । कर्मन्देन प्रोक्तं भिक्षुसूत्र 1 तेम प्रोक्ते यथासंख्य नटसूत्रे च णिन् प्रत्ययो ।
विदन्त्यधीयते था कर्मन्दिनो भिक्षवः । अतिभवति । अणअपवादः । येदवञ्चास्मिन् कार्य
देशादकम् च । काश्विकम । कामन्दकम् । भवति । नटानामध्ययनं नटसूत्रम् । भिक्षूणा- नटसूत्र कापिलेयशब्दादपीच्छन्त्येके । कापिले-55 मध्ययनं भिक्षुसूत्रम् । शिलालिमा प्रोक्तं
यिनी नटाः कापिलेयक आम्नायः ॥१९॥ मसूत्र विदस्यधीयते वा शलालिनी नटाः ।
श० म० न्यासानुसन्धानम्- कृशा० । नट20 पाराशर्येण प्रोक्तं भिक्षुसूत्रं षिवन्स्यधीयते
भिक्षसूको इति वेदबच्च, इति च पूर्वतोऽनुसृतम् । तथा या पाराशरिणो भिक्षवः। शैलालिनां धर्मः
चार्थमाह-आभ्यां तेन प्रोक्ते इत्यादिना । अणः आम्नायः संघो वा शैलालकम् । पाराशरकम् ।
औत्सर्गिकस्यायमपवाद इत्याह-अणोऽपवाद इति । वेद- 60 अतिदेशाद वेदत्रध्येतृविषयता चारणादका
वत्त्वातिदेशाद येतृ-वेदितृप्रत्ययविषयताऽपीति तथैव प्प भवति। नदभिक्षुमूत्र इति किम् ? शैलाल
विग्रहवाक्यमाह-कृशाश्वेन प्रोतं नटसूत्रमित्यादिना। 25 पाराशरम् ।।१८९॥
अब मतान्तरमाह-नटसूत्र कापिलेयशब्दादपीन्छश० म० भ्यासानुसन्धानम्-शिलालि ।
म्स्येके इति । तथा च तेषां मते तथ्य सूत्रमपि विभज्येशिलं कणिशार्जनमलते शीलयति तच्छीलः शिलाली ।।
तेत्यपरं गौरवम् । तथा च तस्य वेदवत्त्वातिदेशोऽपि 651 पराशरस्यापत्यं पाराशर्यः व्यासः । नशश्च मिशवश्चेति
भविष्यतीत्यध्येतृ-वेदितृप्रत्ययविषयता, धर्मादौ चरणादकञ् न भिक्षयः, तेषां सूत्रमिति समासे सूत्रशब्दस्योभाभ्यां चेति सर्वमेव स्यादिति तथैव रूपयमाह-कापिले यिनो 30 संबन्ध भिक्षुसूत्रे च यथाक्रम प्रत्ययः । तथा च शिला- | नटाः, कापिलेयक आम्नाय इति ।।६।३।१९०॥ . लिनो नटसूने पाराशर्याद भिक्षुस्ने इत्यर्थो लभ्यते । अणमपवाद इति । तेन प्रोक्त इति प्राप्तस्यौत्सर्गिक
उपज्ञाते ॥६॥३१९१॥ . स्याणः शिलालिना, "शफलादेर्यः" [६.३.२७.] इति | . त०प्र०-तेनेति वर्तते । प्रथमत उपदेशेन. 70
प्राप्तस्याः पाराशर्याच, बाधकोऽयम् । वदवञ्चेत्यप्य- | विना वा हातमुपज्ञातं प्रथमतः कृतं वोपक्षातम् । 35 नुवृत्तमिति तदतिदेशोऽपि भवतीति अध्येतृ-वेदितृप्रत्यय- तस्मिन्नर्थ तृतीयान्ताद् यथाविहितं प्रत्ययो. विषयताऽपि भवति । नट-भिक्षुसूत्रयोरर्थमाह-जटामा- भवति । पाणिनेन पाणिनिना योपनातं... मध्ययनमिति । नटानां स्वकर्मविषयकमध्येतव्यं सूत्र- पाणिनीयम् अकालकं व्याकरणम । काशकमित्यर्थः । एवं भिक्षुणामध्येतव्यं सूत्रमित्यर्थः । शिला-स्न गुरुलाधषम् ॥१९१६
"Aho Shrutgyanam"