________________
૨૩૦ આવશ્યકનિયુક્તિ • હરિભદ્રીયવૃત્તિ • સભાષાંતર (ભાગ-૨) ये रायाणं भणइ-अहं ग्रासाच्छादनं विमुच्य परिग्रहं न करोमि, कहं इमं किच्चं संपडिवज्जामि ?, न तीरइ निरवराहस्स किंची काउं, ताहे से राया छिद्दाइ मग्गइ, अण्णया रायाए जो ताए साहीए निल्लेवगो सो सद्दाविओ, तुमं कप्पगस्स पोत्ताई धोवसि नवत्ति ?, भणइ-धोवामि, ताहे रायाए
भणिओ-जइ एत्ताहे अप्पेड़ तो मा दिज्जासित्ति, अण्णया इंदमहे सा भणइ भज्जा से- ममवि 5 ताई पोत्ताई रयाविहित्ति, सो नेच्छड्, सा अभिक्खणं वड्डेइ, तेण पडिवण्णं, तेण णीयाणि रयगहरं, सो भणइ-अहं विणा मोल्लेण रयामि, सो छणदिवसे पमग्गिओ, अज्ज दिज्जत्ति कालं हरइ, सो छणो वोलीणो, तहवि न देइ, बीए वरिसे न दिण्णाणि, तइएवि वरिसे दिवे २ मग्गइ न देइ, तस्स रोसो जाओ, भणइ-कप्पगो न होमि जइ तव रुहिरेण न रयामि, अग्गि पविसामि,
કરી. કલ્પકે રાજાને કહ્યું – “હું ખાવા અને ઓઢવા સિવાય કોઈ જાતનો અન્ય પરિગ્રહ કરતો 10 नथी. तो मा मंत्रीपनार्थ वा रात वीज ?” (भा रीते ४यारे मंत्री५६ सेवा ४९५४ .
તૈયાર થતો નથી ત્યારે રાજા વિચારે છે કે) અપરાધમાં ફસાવ્યા વિના આને કંઈ કરવું શક્ય નથી. તેથી રાજા તેના અપરાધોને શોધવાનું શરૂ કરે છે.
એકવાર કલ્પકના આવવા-જવાના માર્ગે જે ધોબી રહે છે તેને રાજાએ બોલાવ્યો અને પૂછ્યું 3 – “८५/ना स्त्री तुं पूवे छ : नही ?" तो युं – “ई पो छु.” त्यारे मे तेने 15 युं – “उपे ते वस्त्रो तने पोवा मापे. तो ते वस्त्रो तारे ५।७। मावा नहीं." से वार
ઇન્દ્રમહોત્સવમાં પત્નીએ કલ્પકને કહ્યું – “તમે મારી માટે સારા કપડાં રંગાવો.” પરંતુ તે નવા કપડાં રંગાવા ઇચ્છતો નથી. પત્ની વારંવાર કહે છે. તેથી તે તૈયાર થયો. તે ધોબીના ઘરે વસ્ત્રો લઈને ગયો. ધોબીએ કહ્યું – “હું વિના મૂલ્ય તમારા વસ્ત્રો રંગી આપીશ.” કલ્પક મહોત્સવના हिवसे वस्त्रो भया. 20 परंतु ते पोली “
२४ मापीश, असे मापाश" मेम दिवसो ५सार ४३ छ. मेवाम ते મહોત્સવ પૂરો થઈ ગયો. છતાં ધોબી વસ્ત્રો આપતો નથી. એ જ રીતે બીજા વર્ષે પણ તે આપતો નથી. ત્રીજા વર્ષે પણ રોજે રોજ માંગવા છતાં તે વસ્ત્રો આપતો નથી. તેથી કલ્પકને ગુસ્સો આવે छ. ते ४ छ ? – “od ॥२॥ (=पोलीन) लोडीथी वस्त्रो न रंगु तो हुँ ४८५६ नही, हुं भनिभा
९५. च राजानं भणति-अहं ग्रासाच्छादनं विमुच्य परिग्रहं न करोमि, कथमिदं कृत्यं संप्रतिपत्स्ये?, न 25 शक्यते निरपराधस्य किञ्चित् कर्तुं, तदा तस्य राजा छिद्राणि मार्गयति, अन्यदा राज्ञा यो तस्यां रथ्यायां
निर्लेपकः स शब्दायितः, त्वं कल्पकस्य वस्त्राणि प्रक्षालयसि नवेति ?, भणति-प्रक्षालयामि, तदा राज्ञा भणितः-यद्यधुनाऽर्पयति तर्हि मा दद्या इति, अन्यदेन्द्रमहे सा भणति भार्या तस्मै-ममापि तानि वस्त्राणि रञ्जयतेति, स नेच्छति, साऽभीक्ष्णं कलहयति, तेन प्रतिपन्नं, तेन नीतानि रजकगृहं, स भणति-अहं विना
मूल्येन रजामि, स क्षणदिवसे प्रमार्गितः, अद्य देय इति कालं हरति, स क्षणो व्यतिक्रान्तः, तथापि न. 30 ददाति, द्वितीये वर्षे न दत्ताणि, तृतीयेऽपि वर्षे दिवसे २ मार्गयति न ददाति, तस्य रोषो जातः, भणति
कल्पको न भवामि यदि तव रुधिरेण न रजामि, अग्नि प्रविशामि,
