________________
૩૦૬ (ટ આવશ્યકનિયુક્તિ • હરિભદ્રીયવૃત્તિ • સભાષાંતર (ભાગ-૨) हिंया भासा, सपक्खगुणकारिणी ॥५॥ सिलोगो, श्लोकद्वयमपि कण्ठ्यं । तथा –
નહીં નતંતાડુ(ત)ટ્ટા, હાફુ ર નર્તે. ' घट्टिया घट्टिया झत्ति, तम्हा सहह घट्टणं ॥१३१३॥ सुचिरंपि वंकुडाइं होहिंति अणुपमज्जमाणाई।
करमद्दिदारुयाई गयंकुसागारबेंटाइं ॥१३१४॥ इदमपि गाथाद्वयं कण्ठ्यमेव, ताण सव्वाण दव्वविउस्सग्गो, जं रज्जाणि उज्झियाणि, भावविउस्सग्गो कोहादीणं, विउस्सग्गेत्ति गयं २५। इयाणिं अप्पमाएत्ति, ण पमाओ अप्पमाओ, तत्थोदाहरणगाहा
रायगिहमगहसुंदरि मगहसिरी पउमसत्थपक्खेवो । 10
परिहरियअप्पमत्ता नर्से गीयं नवि य चुक्का ॥१३१५॥ કહેવી જોઈએ. પા” બંને શ્લોકાર્થ સ્પષ્ટ જ છે તથા .
ગાથાર્થ જેમ બળતા લાકડાંઓની ઉપેક્ષા કરવાથી (અર્થાત્ એને આગળ આગળ ચૂલામાં ખસેડવામાં ન આવે તો) તે લાકડાં બળતા નથી. પરંતુ આગળ-આગળ ખસેડતા જાઓ તો તે
બળે છે એ જ પ્રમાણે ઘટ્ટનને બીજાની પ્રેરણાને તમે સહન કરો. (અર્થાત્ તેઓ પણ આપણને 15 ટોક-ટોક કરે તો આપણું કાર્ય સિદ્ધ થાય.)
ગાથાર્થ : લાંબા કાળથી વાંકો એવા પણ હાથીના અંકુશ જેવા આકારના મૂળીયાવાળા કરમંદનામના વૃક્ષના લાકડાં પણ સારી રીતે તેલ વિગેરેદ્વારા માલિશ કરાતા સીધા થાય છે. (એ જ પ્રમાણે લાંબા કાળથી દોષ સેવનારને સમ્યફ પ્રેરણા કરવાથી તેઓ દોષને ત્યજી દે છે. માટે હિતકારી ભાષા કહેવા યોગ્ય છે.) 20 ટીકાર્થ : બંને ગાથાર્થ સ્પષ્ટ જ છે. ./૧૩૧૩–૧૪. આ ચારે જણાએ જે રાજયનો ત્યાગ
કર્યો તે દ્રવ્યવ્યત્સર્ગ જાણવો અને ક્રોધાદિ કષાયોનો ત્યાગ તે ભાવવ્યુત્સર્ગ જાણવો. “બુત્સર્ગ દ્વાર પૂર્ણ થયું.
અવતરણિકાઃ હવે “અપ્રમાદી દ્વારા જણાવે છે. પ્રમાદ ન કરવો તે અપ્રમાદ. તેમાં ઉદાહરણ ગાથા આ પ્રમાણે છે કે 25 ગાથાર્થ : રાજગૃહનગરમાં મગધસુંદરી અને મગધશ્રી બેગણિકાઓ – પદ્યમાં સોયરૂપ શસ્ત્રોનો પ્રક્ષેપ – ત્યાગ – અપ્રમત્ત – નાટ્ય – ગીત – ગણિકા ચૂકી નહીં.
ટીકાર્થ : ગાથાર્થ આ પ્રમાણે જાણવો – ७३. हिता भाषा स्वपक्षगुणकारिणी ॥५॥श्लोकः, श्लोकद्वयमपि कण्ठ्यं, तेषां सर्वेषां द्रव्यव्युत्सर्गः, यत् .
राज्यान्युज्झितानि, भावव्युत्सर्गः क्रोधादीनां । व्युत्सर्ग इति गतं, इदानीमप्रमाद इति, न प्रमादोऽप्रमादः, 30 તત્રો હU/Tથા
