________________
so
आगत्य साक्षिणो ब्रूयुः साक्ष्यतां कृत्यसाधने । धर्मेण स्वस्वपक्षे च यथानीति द्वयोरपि ॥ ४४ ॥
વાદિ તથા પ્રતિવાદિ બન્ને પક્ષના સાક્ષીઓ આવીને તે કાર્યના સાધન અંગે પોત-પોતાના પક્ષમાં ધર્મથી નીતિ પ્રમાણે સાક્ષી આપે. साक्षिण आगत्य पक्षद्वये साक्ष्यतां वक्तु मुद्युक्ता भवंति तदाप्राड्विवाको राज्यप्रबंधतया तान् भिन्नान् स्थापयित्वा
શપથિિનયાં ૨ વારયિત્વા સાર્ચ ગૃહાત્ ! બે પક્ષના સાક્ષીઓ કચેરીમાં આવીને સાક્ષી પુરવાને તૈયાર થાય ત્યારે ન્યાયધીશે કાયદા પ્રમાણે તેમને જુદા જુદા રાખી, તેમને ઈષ્ટ દેવના સોગન આપી સાક્ષી લેવી. आहूतान् साक्षिणः सर्वान्स्थापयेच्च पृथक् पृथक् । . सभान्तर्विदिताचारान्मंत्रीयज्ञार्थसाधकान् ॥ ४५ ॥ कृतस्नानार्चनान्पूर्वं नियम्य शपथैर्नृपः । पृच्छेत्सत्कृत्य संबंधं तत्कृत्ये च यथाविधि ॥ ४६ ॥
બોલાવેલા બન્ને પક્ષના સઘળા સાક્ષીઓને જુદા જુદા રાખવા. તે સાક્ષીઓ સભામાં વર્તાતા નિયમોના જાણનારા અને પૂજનાદિ કરનારા હોવા જોઈએ. પ્રથમ તેઓ સ્નાન કરી (ઈષ્ટદેવનું) અર્ચન કરી રહે ત્યાર બાદ રાજાએ તેમને પ્રથમ સોગન આપવા. તેમનો સત્કાર કરી તે મુકદમાના સંબંધમાં જે સત્ય તેઓ જાણતા હોય તે યથાસ્થિત ન્યાયધીશે પૂછવું. કયા વર્ણને કેવા સોગન આપવા તે કહે છેઃविप्रं यज्ञोपवीतेन क्षत्रिनं च कृपाणतः । गोदेवब्राह्मणैर्वैश्यं शपेच्छूद्रं तु पातकैः ॥ ४७ ।।
બ્રાહ્મણને જનોઈના સોગન આપવા, ક્ષત્રિયને તલવારના, અને વૈશ્યને ગાય, દેવ તથા બ્રાહ્મણના આપવા, શૂદ્રને તો “અમુક પાતક
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org