Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ સ્વાધ્યાય સંગ્રા હક: પૂજ્ય હેમેન્દ્રશ્રીજી મહારાજ
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ | શ્રી શંખેશ્વર પાર્શ્વનાથાય નમઃ | છે કે શ્રી આનંદ-માણિક્ય-ચંદ્ર-હેમ-દેવેન્દ્ર-હંસ ગુસભ્ય નમઃ | સ્વાધ્યાય પુષ્પ સોરભ સંગ્રાહક : પૂજ્ય હેમેન્દ્રીજી મહારાજ આ જ - - ઇ. =
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ પ્રકાશક : શેઠશ્રી ઘેલાભાઈ કરમચંદ સેનેટોરીયમ વિલેપાર્લા (વેસ્ટ) મુંબઈ, 56 : પ્રત : 1000 મૂલ્ય : શ્રુતભક્તિ પ્રાપ્તિસ્થાન . ઠાકરભાઈ વી. શાહ દેસાઈ પિળ, બિલીમેરા (જી. વલસાડ) સાધના મુદ્રણાલય દાણાપીઠ, ભાવનગર
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ ST * અર્પણ હે પરમાત્મા! તારા આજ્ઞારૂપી પંથે ચાલનારા અવશ્ય મેક્ષ સુખની પ્રાપ્તિ મેળવીને જ ઝંપે છે. મેરી ઈચ્છા પ્રભુ મિલનની ન્દ્ર પિટ આપે એવી “સવિ જીવ કરું શાસન રસી.” થી વીતરાગના વચન પર શ્રદ્ધા નહિ રાખનારા દુર્ગતિને ભેટે છે. જીન્દગીમાં સજજન થવામાં ઘણું ગુમાવવાનું છે. સજજનતા ગુમાવીને કંઈ પણ મેળવવું નહિ. મને સંસારરૂપી સમુદ્રથી પાર ઉતારા, હે ગુરૂજી આપ જ તારણહાર છે. સારા દેખાવા પ્રયત્ન કરવા કરતા સારા બનવા પ્રયત્ન કરવાને છે. ને હે નમન કરતાં આત્મા નમ્ર વિનમ્ર બને છે. અમારી નૈયા પ્રભુ તારે હાથ છે. રમઝટ પ્રભુ ભકિત દ્વારા રાવણે તીર્થ કર નામકર્મ બાંધ્યું. પરિચહ ડુબાડતા નથી પરંતુ તેની આસક્તિ ડુબાડે છે. મે અરિહંતાણું.
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ શ્રુતજ્ઞાનની ભક્તિ કરનારા 4001) પૂ. હેમેન્દ્રશ્રીજી મ.ની પ્રેરણાથી ઘેલાભાઈ કરમચંદ સેનેટેરીયમ આરાધક બહેને પાર્લા વેસ્ટ 1001) હેમપ્રભાશ્રીજી મ, કીતીંલતાશ્રીજી મ., તથા ચંદ્ર યશાશ્રીજી મ.ની શુભ પ્રેરણાથી ચંદ્રપ્રભુ આરાધક બહેને ' પાલ વેસ્ટ 1001) વીરેશાશ્રીજી તથા મીનેશાશ્રીજીની શુભ પ્રેરણાથી જુહસ્કીમ સંઘના બહેને પાર્લા વેટ 1001) પૂ. આત્મપ્રભાશ્રીજી મ., આત્માનંદશ્રીજી મ.ની શુભ પ્રેરણાથી દેવકરણ મુળજી શ્રી સંઘ મલાડ વેસ્ટ 251) પાર્થપૂજક મહિલા મંડળ પાર્લા વેસ્ટ 251) શંખેશ્વર પાર્શ્વનાથ ઘેલાભાઈ કરમચંદ સેનેટોરીયમ આરાધક બહેને પાર્લા વેસ્ટ ૨પ૧) પૂ. હર્ષયશાશ્રીજી મ., રત્નશાશ્રીજી મ.ની શુભ પ્રેરણાથી મણીભુવન, મલાડ ઈસ્ટ 251) ઝવેરબેન ખુશાલભાઈ શાહ વિલેપાર્લા ૨પ૧) આરાધક બહેને તરફથી હસ્તે વિદ્યાબેન જે. શાહ એલીસબ્રીજ, અમદાવાદ 251) પુપાબેન વી. શાહ બીલીમોરા પ. પૂજ્ય બા.બ્ર. કરુણાસિંધુ વાત્સલ્યમહેદધિ ગુરુદેવશ્રી હેમેન્દ્રશ્રીજી મહારાજ(બીલીમોરાવાળા)ના સુશિષ્યા 5. આમપ્રભાશ્રીજી મ. આદિ સાધ્વીવૃંદની શુભ પ્રેરણાથી આ અમૂલ્ય ગ્રંથ પ્રકાશમાં આવ્યો છે. - પ્રકાશક
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ બાલબ્રહ્મચારિણી શાંતમૂતિ બાલાર્યા પૂ. શ્રી હેમેન્દ્રશ્રીજી મહારાજ Vi ગુરુદેવના શુભ સ્મરણથી, વિન સહુ જાય; પ્રણમું નિત્ય પ્રહ ઉગમતે, જીવન નિર્મળ થાય. આત્મ હમ કીતિ ફેલાવે, આત્મા મેક્ષને પાવે; હર્ષચંદ્ર વીર મીન રત્ન આવે, ગુરુજીને શિશ નમાવે. હેમેન્દ્રશ્રીજીના નામથી, શાશ્વત સુખ સાધીયે; વંદુ હર્ષથી ગુરુ ચરણમાં, જ્ઞાન અનંતુ વાધીયે. બીલીમોરાવાળા પુષ્પાબેન વી. શાહ તરફથી દર્શનાથે...
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
_
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ બબ્બરકોટાધીશ શંખેશ્વર પાર્શ્વનાથ, કરુ ભક્તિ તેરી લઈશ મુક્તિ નાથ; ભવિક જીના દુખ વિધ્ર વારી, એવા પાને નિત્ય વંદના અમારી ગુરુ હેમેન્દ્રશ્રીજી હદયમાંહી ધારી, શિષ્ય પ્રશિષ્યાના સદા રક્ષકારી; ગુરુ ભક્તિ સદા હાય પાવનકારી, કરું કે ગુરુ! વંદના કેટી વારી... બમ્બરકેટમાં ગુરુ જન્મ પામ્યા, સોળ વર્ષે સંયમધારી બન્યા
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ સંવત બે હજાર ત્રણની સાલે, માગશર ચોથને બુધવારે; થયા હેમેન્દ્રીજી સુનામ ધારી-કરું, વિનય વૈયાવચ્ચ જ્ઞાનાભ્યાસી, બન્યા નિત્ય હૈયામાં મુક્તિના પ્યાસી, તપ ત્યાગ સ્વાધ્યાયમાં અનુરાગી..કરું, ગુરુ જ્ઞાનથી પ્રૌઢ પ્રભાવશાળી, અગણિત ગુણોથી કિર્તિ પ્રસારી; મુખ શાંત પ્રસન્ન નમ્રતાધારી...કરું, ધન્ય છે તમારા માતા પિતાને, ધન્ય છે તમારી જન્મભૂમિને; કુળને દીપાવી શાસન ભાવી....કરું, આત્મ હમ કિતિને ફેલાવી, આત્મા મેક્ષ હર્ષને રેલાવી; ચંદ્ર વીર મીન રત્નને લાવી...કરું, રત્નત્રયી ગુરુ આરાધતા, પાર્શ્વના ધ્યાનમાં લીન રહેનારા; આત્માના આનંદથી વંદના સ્વીકારે, . નમો શ્રી ગુરુ બાલ્યથી બ્રહાચારી....કરું, ચરણોપાસિકા આત્માનંદશ્રીજી
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ ) *6 ( ' જીવન સૌરભ” હરિયાળી ભેમમાં મનહરશી લાડકડી જન્મી, અવનિ પર આનંદની લહેર છલકી; સૌના દિલમાં સુભગ પળ મહેંકી, મમતાના કુવારે ચળકી. એ અનુપમ નગરી કેવી? એ નગરી મનને હરી લેનારી, મેહનગારી, ધન-દોલત અને સમૃદ્ધિને વધારનારી, અવનિના આંગણીયાના અરમાનેને ક્રાવનાર, વસંતના લહેર દરેક માનવ સૌના મનેરથમાં મહાલતે હોય છે અને ઉષાના રંગબેરંગી રંગમાં રંગાતે હોય છે. બમ્બરકેટ (બીલીમોરા) કેવી પુન્યશાળી ભૂમિ! જ્યાં સહસ્ત્રાંશુના સોનેરી કિરણ પ્રભાતને નવપલ્લવિત કરનાર એવી આ ભૂમિ ઉપર સંત, જ્ઞાની અને સેળમાં ચક્રવતી શાંતીનાથ પ્રભુ બિરાજમાન છે અને પ્રાતઃકાળમાં રમણીય પ્રસંગે દેવાધિદેવ પ્રભુના મધુર દર્શન થાય છે એવી પુન્ય. શાળી પૃથ્વી ઉપર મહાભાગ્યશાળી વીરચંદભાઈ અને દિવાળી. બેન બહેળા કુટુંબના છે, જેમાં સુખ વૈભવની કમીના નહેતી. લાડલીને જન્મ! આવા અનેક પ્રકારના વૈભવ-વિલાસમાં ભવિતવ્યતાના યેગે રળીયામણ ભેમમાં દાડમની કળી જેવી, ગુલાબના પુષ્પ સમ કોમળ, સૂર્યના જેવી તેજસ્વી, ચંદ્ર જેવી ચમકતી ચાંદની છતાં નિર્મળ, અનુપમ, અવર્ણનીય એવી એક સેનેરી પળે ફૂલની ફેરમ જેવી નાજુક, બીજના ચંદ્રમા સરખી સેળે
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ કળાએ દિપતી દેદીપ્યમાન શાશ્વતી ઓળીમાં સં. 1985 ચૈત્ર સુદ ૮ની સુભગ પળે એક લાવણ્ય, રૂપવંતી બાળકીને જન્મ દિવાળીબેને આપે. શાશ્વતી ઓળીમાં જન્મ એટલે આ લાડકી શાશ્વતી જ માનવી રહી. દિવાળીબેન એક ભાગ્યશાળી પુત્રીના માતા બન્યા. જો કે દિવાળીબેન નામે એક ગુલાબબેન પુત્રી ને એક પુત્ર ઠાકરભાઈને માતા બની ચૂકયા હતા. પણ પુન્યશાળીના માતા બનવું એ પુન્યને રોગ હોય તે જ થાય. ઘરમાં તે આજે આનંદની સીમા નહોતી ! આજે જ દિલને બહેલાવનારી અનુપમ દિવાળી આવી. ઉરમાં આનંદની ઉર્મિઓ છલકી રહી. આવી લાડલીને દેખી કેણ આનંદની લહેરમાં ન લહેરે? અરે! મંદ મંદ મધુર સમીરથી વૃક્ષો પણ હર્ષથી લે છે તે સ્વગૃહે તે સાક્ષાત પુત્રીરત્ન પ્રાપ્ત થતા માતાના હદયમાં આનંદ માય શકે? અરે ! ઓહ! એ તે ઉર બહાર આનંદ છલકી જ જાય. કણ માતા એવી હેય કે પુત્રીને દેખી આનંદ ન પામે ! માતા પુત્રીરત્નને જોઈ શું વિચારે? માતાનું વાત્સલ્ય ઝરણું અનેખું છે-અનેરું છે. માતા પત્રી વદન નીરખી હરખાય છે–મલકાય છે. ઘડીક ગમગીન બની જાય છે. દિલમાં વિચાર શ્રેણથી ગુંથાય છે. વિચારોના વમળમાં અટવાય છે. ભલે ! આ પુષ્પ પરાગ આવ્યું છે, પણ એક દિન એ વીરે પ્રરૂપેલા માર્ગે જશે અને વીરના સંદેશને દેશ-વિદેશ વિહરી ધર્મ વજને લહેરાવશે. બાળકીનું રૂપ કેવું? શું એનું રૂપ! જાણે કેઈ વર્ગમાંથી અપ્સરા કે
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ દેવાંગના આવી. આ પુત્રીને જોઈ હરેક પળે માતા વિચારોના ચકડોળે ચઢી જતી હરેકના હૃદયમાં અનેક તરંગે ઉછળતા. આવું અલૌકીક સૌંદર્યને જોઈ દરેક માનવગણ ઘેલા ઘેલા બની જતા. આ બાળકી ફક્ત માતાને નહિં પણ હરેકને પ્રિય બની ગઈ. વિરચંદભાઈ પણ પિતાના જીવનને અહોભાગ્ય માનવા લાગ્યા. મારા ઘરમાં આવું દિવ્ય ઉત્તમ પુત્રીરત્ન સાંપડયું છે. બાળકી દિનપ્રતિદિન બીજના ચંદ્રની પેઠે વધવા લાગી.લાડલી બાલ્યવયથી કેવી હતી..? લાડલીની ચાલ પણ મદભરી, જાણે ચમકતી ચાંદની, ગજગતિ ચાલે ચાલતી, જાણે પગમાં ઘુઘરાના ઘમકારા વાગે, નૂપુરના રણકાર વાગે, બેલવામાં તે જાણે સુવર્ણની ઘુઘરી રણકી, મીઠી મધુરી વાણી, મુખમાંથી અમી ઝરે, હૈયાને સ્પર્શી જાય, હસવામાં જાણે મિત, નયનમાં અનિમિષ અમીની ધારા વહે, હાથ લાલ ગુલાબી જાણે ઝીણે ઝીણી સાંકળીઓની હારમાળા, સેનાના ઝાંઝરથી રણઝણતી, કરમાં શેભતી સેનાની સાંકળી ઘમઘમતી, હરેક પળમાં જાણે હૃદયંગમ ઘુઘરીઓને ઝણકારકશની શ્રેણી પણ લાંબી-કાળા ભ્રમર જેવા વાંકડીયા ઘુઘરીયા સમ કેશના ઝુલ્ફા હરફરે.. પુત્રીનું શુભ નામ! હવે આ પુત્રીનું નામ શુભ મુહુર્ત શારદા એવું પાડવામાં આવ્યું. અા શારદા એટલે સાક્ષાત્ સરસ્વતી! જેનું રૂપ, લાવણ્ય, સરસ્વતી જેવું જ, એના જેવું ભાગ્યશાળી કેશુ હોઈ શકે? શારદાને ધર્મના સુસંસ્કાર કેવા? બાલ્યવયથી જ સંસ્કારી, ધમઝ, વિનયી, શ્રદ્ધાવાન, સંતને દેખી શિર ઝૂકી જાય, ચરણોમાં ઢળી પડે, ભગવંતને જઈ રોમરાજી ખડી થઈ જતી. આવી શારદા કેને વહાલી
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ ન હોય? બાલ્યવયથી જ ગંભીર, સમજદાર, શાનદાર, શૂરવીર, નિડર, નિર્દોષ, સરળ સ્વભાવી, એને જોતા હૃદયકમળ પુલક્તિ થઈ જાય. બાલિકાએ ધીમે ધીમે બાલ્યાવસ્થામાં પ્રવેશ કર્યો. શુભ દિને સ્કુલમાં દાખલ કરી, બુદ્ધિશાળી કુંવરી વ્યવહારિક અભ્યાસમાં કુશળ થઈ ગઈ. બાલ્યવયમાં ઉપધાનતપની આરાધના કરી, માળા પરિધાન કરી ધાર્મિક અભ્યાસ કરવા લાગી. પુન્યના બળે ભવસમુદ્ર તારણહારા ગુરૂદેવશ્રીને અનુપમ પરિચય થયે. સંયમના પુનિત પશે..! ગુરુદેવને પરિચય થતાં સંસારની અસારતા જાણતાં સંસારને ઠુકરાવવાની તમન્ના જાગી. માતપિનાની સમક્ષ ભાવના પ્રગટ કરી. માતપિતાએ મહાધિન થઈ સંયમમાગે જવાની અનુમતિ ના દર્શાવી, પણ મુમુક્ષીની પ્રબળતા જોઈને સ્વજન કુટુંબીએ પુનિત પંથે જવાની આજ્ઞા આપી. 16 વર્ષની કુમળી વયે મા. વ. ૪ના દિને સંયમ અંગીકૃત કર્યું. સ્વ. પૂ. પુપાશ્રીજી મ.ના સુશિષ્યા પૂ. પ્રભંજનાશ્રી મ.ના શિષ્યા બા. બ્ર. હેમેન્દ્રશ્રીજી તરીકે પ્રસિદ્ધ થયા વડીલેની શિતળ છત્રછાયામાં રહી, શાસ્ત્ર, ન્યાય, વ્યાકરણ સિદ્ધાંતને સંપૂર્ણ જ્ઞાનાભ્યાસ કર્યો. શાસનની ઉન્નતિ કરવા લાગ્યા. શ્રામાનુબ્રામ વિચરતા અનેક જીને પ્રતિબંધ કરતા ભવ્ય જીવને ઉદ્ધારતા શિષ્યપ્રશિષ્યાઓ થઈ. ઠેર ઠેર મંડળની સ્થાપના કરી. જેમ ગગન સૂર્યથી દેદીપ્યમાન લાગે છે, તેમ ગુરુદેવશ્રી શિષ્યવૃદેથી શોભી રહ્યા છે અને અવની ઉપર કતિને સિતારો ચમકાવી રહ્યા છે ચરણરેણ, હર્ષયશાશ્રીજી
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ inni મંગલ પાથેય अज्ञान खलु कायट क्रोधादिभ्योऽपि सर्वे पापेभ्यः / सवें हितमहित वा, न वेत्ति येनावृतो लोकः // અજ્ઞાન એટલે વિપરીત સમજણ, તેના કારણે ઈષ્ટ પદાર્થ પ્રત્યે દ્વેષ અને અનિષ્ટ પદાર્થો પ્રત્યે રાગ થાય છે. આથી જીવનમાંથી સદાચાર ચાલ્યા જાય છે. જીવન દુરાચારી બને છે. સમસ્ત દુઃખનું કારણ અજ્ઞાન છે. આથી જ્ઞાન પ્રાપ્ત કરવાની જરૂર છે. જેમ ઘોર અંધકાર હોય ત્યાં એક દિપક પ્રગટાવવાથી અંધકાર આપોઆપ ચાલ્યા જાય છે, તેમ જ્ઞાનને દિપક પ્રગટે ત્યાં અજ્ઞાનરૂપી અંધકાર ટકી શકે ખરો ? દુગુરૂપી દુર્ગંધને દૂર કરવા અને સદ્ગુણ રૂપી સૌરભથી આત્માને નવપલ્લવિત કરવા જ્ઞાનની પ્રથમ આવશ્યકતા છે. જેમ દેરડાના બળે કૂવાને કાંઠે ઉભેલે માણસ પાણું બહાર કાઢે છે. તેમ સત્સાધન દ્વારા આત્મપ્રદેશમાં રહેલા અખૂટ સુખને પ્રાપ્ત કરી શકાય છે. જ્ઞાન પ્રાપ્ત થાય એટલે સમ્યગ્દર્શન અને સભ્ય ચારિત્ર પ્રાપ્ત થાય છે. સમ્યગ્દર્શનશાનચારિત્રાણિ મોક્ષમાર્ગ', સમ્યજ્ઞાનના પ્રતાપે આરાધક આત્મા સુંદર આરાધના દ્વારા શિવ સુંદરીને મેળવે છે. પુલ એક કાંઠેથી બીજા કોઠે પહોંચવામાં મદદરૂપ છે, તેમ જ્ઞાન દ્વારા મોક્ષમાર્ગ સરળ બને છે. આધુનિક કેળવણીને પ્રચાર વર્તમાનમાં ખૂબ જ વધતે ચાલે છે. કેળવણીના નામે આર્ય સંસ્કૃતિને નાશ અને પાશ્ચાત્ય સંસ્કૃતિ વધુ ને વધુ ગાઢ બનતી જાય છે, તે અધઃપતનથી રક્ષણ પામવા આપણી પાસે સમ્યજ્ઞાન એક જ બળ છે. સમ્યગ જ્ઞાનથી આત્મજાગૃતિ પ્રગટે છે. આત્મજાગૃતિ વંત આત્મા ક્રિયાશુદ્ધિ દ્વારા સમચારિત્રને સ્પર્શે છે. જ્ઞાનશિયાભ્યાં મોક્ષ: સમ્યજ્ઞાન હોય તે સમ્યગ્રક્રિયા
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ 12 આવે અને બંને દ્વારા મોક્ષ મેળવી શકાય. જ્ઞાન ભવસાગર તરવા માટે નૌકા સમાન છે. સામાન્ય કરવાની ક્રિયા જાણનાર સમુદ્રને ઓળંગી શકતું નથી. તેમ જ્ઞાનની સાથે ક્રિયા જાણ કાર હોય તે ભવસમુદ્રને ઓળંગી જાય છે. આ રીતે જૈન શાસનના અમૂલ્ય રત્નત્રયીને પામવાનું સામર્થ્ય સમ્યજ્ઞાનમાં રહેલું છે અને એના વડે જ સમ્યગ્રચારિત્ર દ્વારા મુખ્ય ધ્યેય મોક્ષને મેળવી શકાય છે. મોક્ષમાર્ગના પથિકને સ્વાધ્યાય એ મંગલ પાથેય છે. સ્વાધ્યાય એ અત્યંતર તપ છે. અત્યંતર તપ દ્વારા અનંતા કર્મોની નિજ થાય છે. જેમ અગ્નિ વડે ધાતુ અને માટી છુટા પડે છે તેમ તપ દ્વારા આત્મારૂપી ધાતુ અને કર્મ રૂપી માટી છુટા પડે છે. અગ્નિમાં પડવાથી સેનું સે ટચનું થાય છે, તેમ આત્માને તપશ્ચર્યાથી શુદ્ધ કરે. તપ વિના શુદ્ધિ ક્યાંથી ? આમ સ્વાધ્યાયરૂપી તપ સમ્યકજ્ઞાનને ટકાવી રાખનાર છે. માટે વિવેકી આત્માઓએ જ્ઞાન પ્રાપ્ત કરવા કટિબદ્ધ રહેવું જોઈએ. શ્રી મહાવીરસ્વામી ભગવંત ગૌતમને જણાવે છે “સમય ગાયમ મા પમાયં” તે આપણું પાસે જ્ઞાનનું બિન્દુ નથી, માટે સિધુ જેવા જ્ઞાનને મેળવવા ઘણા પ્રયત્નની જરૂર છે. માટે વિવેકશીલ આત્મા આ પુસ્તક દ્વારા પુનઃ પુનઃ અભ્યાસ કરી કર્મનિર્જરા દ્વારા મોક્ષમાર્ગ પ્રાપ્ત કરે એ જ અંતરેચ્છા. જો કે સ્વાધ્યાયના ઘણા પુસ્તકો બહાર પડ્યા છે. પરંતુ બાલ, વૃદ્ધ, ગ્લાની, તપસ્વી તેમજ શ્રમણવર્ગને અત્યંત આવશ્યક અને ઉપયોગી હોવાથી અમોએ પણ એને મહત્વ આપ્યું છે. આ “સ્વાધ્યાય પુષ્પ સૌરભ " સૌને આત્મકલ્યાણમાં ઉપકૃત નિવડે એ જ શુભેચ્છા. પૂ. હેમેન્દ્રશ્રીજીના શિખ્યા ચરણકિકરી વિરેશાશ્રીજી
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ સૌરભ પરિમલ આધુનિક કેળવણીને પ્રચાર હાલમાં અત્યંત વધતું જાય છે. ડીગ્રી એક ફેશન માટે જ બની ગઈ છે. કેળવણીના નામે આર્ય સંસ્કૃતિને નાશ અને પશ્ચિમને વાયરા ગાઢબનતું જાય છે. અધઃપતનથી બચવા સભ્યજ્ઞાનની જ ખાસ આવશ્યકતા છે. સમ્યજ્ઞાનથી આત્મજાગૃતિની જ્યોતિ પ્રગટે છે. આત્મા ક્રિયાશુદ્ધિ દ્વારા સમગ્ગારિત્રને પ્રાપ્ત કરે છે. જૈન શાસનની શેભા સમ્યજ્ઞાનથી જ થાય છે. પ્રથમ ધ્યેય મોક્ષ સુખને પ્રાપ્ત કરવા માટેની જ સાધના છે. મેક્ષમાર્ગના પથિકને સ્વાધ્યાય એ મંગલ પાથેય છે. આત્માને નવપલ્લવિત કરવા જ્ઞાનવારિમાં સ્નાન કરવા મુખ્ય આવશ્યકતા છે. જ્ઞાન એ અત્યંતર તપ ગણાય છે. જેથી સવાધ્યાય એ તપ જ છે. હમણા સ્વાધ્યાયની ખૂબ જ જરૂરિયાત છે. આ પંચમકાળમાં તરણતારણું હોય તે સમ્યજ્ઞાન જ છે. સમ્યજ્ઞાનથી અજ્ઞાનતિમિરને હઠાવી શકાય છે, દુઃખને સામને કરી શકાય છે, સમ્યજ્ઞાન દિપક સમાન છે. આ પુસ્તિકા છપાવવાની ભાવના થતાં પૂ. સ્વ. પુપાશ્રીજી મ.ના પ્રશિષ્યા હેમેન્દ્રશ્રીજી મહારાજની શુભ પ્રેરણાથી ઘેલાભાઈ કરમચંદ જૈન સેનેટોરીયમના ટ્રસ્ટીઓને સહકાર મળે છે, તે બદલ આભાર. આ પુસ્તિકાનું કામ સુંદર અને જલ્દી તૈયાર કરી આપનાર સાધના પ્રેસના માલિક શેઠશ્રી ગીરધરભાઈ કુલચંદ તથા તેમના સુપુત્ર છેટુભાઈને અત્યંત આભાર. લી. પૂ. ગુરુદેવશ્રી હેમેનશ્રીજી મ.ના શિષ્યા સાવી શ્રી આત્મપ્રજામીજીની . કોટિશ વદનાવલી...
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ સ્વા ધ્યા ય 5 5 સૌ 2 ભ સૂત્ર પૃષ્ઠ | સૂત્ર પૃષ્ઠ શ્રી આત્મરક્ષા નવકાર મંત્ર 1 | શ્રી ગ્રહશાન્તિ તેત્રમ 45 નવકાર રેગાદિકની શાંતિને માટે 46 ઉવસગ્ગહરં સ્તવનમ શ્રી ચઉમરણ પન્ના 47 સંતિકર સ્તવનમ 3 | આઉર પચ્ચકખાણ પયજ્ઞા 53 તિજયપહુત્ત તેત્રમ 4 | શ્રી શત્રુંજય લઘુક૯૫ 60 શ્રી સર્વતૈ ભદ્ર યંત્ર શ્રી રત્નાકર પંચવિંશિકા 62 નમિઉણ તેત્રમ | ગૌતમાષ્ટકમ અજિતશાંતિ સ્તવનમ 9. શ્રી ગૌતમસ્વામીને રાસ 66 ભક્તામર સ્તોત્રમ 14 શ્રી પુન્યપ્રકાશનું સ્તવન 74 શ્રી કલ્યાણ મંદિર તેત્રમ્ 20] પદ્માવતી આરાધના 83 શ્રી બ્રહચ્છાતિ સ્તોત્રમ 26 સાધુ-સાવી યોગ્ય શ્રી જિનપંજર સ્તોત્રમ 29 | શ્રી પાર્શ્વનાથસ્ય આવશ્યક ક્રિયાના સૂત્રો મંત્રાધિરાજ તેત્રમ 32 | કરેમિ ભંતે ઉવસગ્ગહર ઈચ્છામિ કામિ 87 મહાપ્રભાવિક તેત્રમ 35 દૈવસક અતિચાર નાના શ્રી પાર્શ્વનાથ તેત્ર 38 દેવસિક અતિચાર મેટા શ્રી પાર્શ્વનાથ રાત્રિક અતિચાર નાના મંત્રાધિરાજ તેત્રમ 38 | રાત્રિક અતિચાર મોટા 89 શ્રી ઋષિમંડલ તેત્રમ 39 શ્રી શ્રમણુસૂત્ર શ્રી ઘંટાકર્ણ મહામંત્ર 44] પાક્ષિક અતિચાર 88
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ 15 સૂત્ર પૃષ્ઠ સૂત્ર પૃષ્ઠ પાક્ષિક સૂત્ર 99 | સાધુ કાળ કરે ત્યારે સાધુને દૈવસિક અને રાત્રિક | શ્રાવકને કરવાને વિધી 136 પ્રતિક્રમણમાં અતિચારની સાધુ સાધ્વી કાળધર્મ આઠગાથાને સ્થાનકે ગણવાની પામે ત્યારે જોઈતા અર્થ સહિત એકગાથા 119 સામાનની યાદી 138 પડિલેહણની વિધી સાધુ દરરોજ ચૈત્યવંદન સવારની 120 કરે તે આ પ્રમાણે 140 ચૈત્યવંદન વિધી 121 સાધુ દરરોજ ચાર વાર પરિસી વિધી 122 સજઝાય કરે તે આ પચ્ચક્ખાણ પારવાને પ્રમાણે 141 તે વિધી 122 સ્થાપનાચાર્યની પડિ. ગોચરીના 47 દોષે 125 લેહણાના બેલ 142 ગોચરી આવવાની વિધી 129 મુહપત્તિના પચાસ બેલ 142 પડિલેહણ વિધી સાંજની 130 પફખી પ્રતિક્રમણ વિધી 143 સ્પંડિલ શુદ્ધિને વિધી 131 ચઉમાસી પ્રતિક્રમણ સંથારા પરિસીને વિધી 132 વિધી 145 પાક્ષિક પ્રતિક્રમણમાં કોઈને સંવત્સરી પ્રતિક્રમણ . છીંક આવે તે કાઉસગ્ય. વિધી 146 કરવાને વિધી 134 અસ્વાધ્યાયના દિવસે 146 બાર માસે કાઉસગ સૂતક વિચાર 153 કરવાને વિધી 135 | કેઈને ઘેર જન્મ થાય લેચ કરવાના પ્રારંભમાં તે વિષે 154 કાઉસગ્ન કરવાને વિધી 135 ] મૃત્યુ સંબંધી સુતકને સાધુ કાળ કરે ત્યારે સાધુને વિચાર 154 કરવાને વિધી 135 | દશવૈકાલિક સૂત્ર મૂલપાઠ 157
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ 340 સૂત્ર સૂત્ર | પૃષ્ઠ જીવવિચાર પ્રકરણ મૂળ 220 | બૃહત સંગ્રહણી અને નવતત્તવ પ્રકરણ મૂળ 224 ઉપયોગી પ્રક્ષેપ ગાથાઓ 312 દંડક પ્રકરણ મૂળ 229 | લઘુક્ષેત્ર સમાસ લઘુ સંગ્રહણી પ્રકરણ મૂળ 233 પ્રકરણ મૂળ 314 ચૈત્યવંદન ભાષ્ય મૂળ 236 સમવસરણ પ્રકરણ 337 ગુરુવંદન ભાષ્ય મૂળ 241 અભવ્ય કુલકમ 339 પચ્ચક્ખાણ ભાષ્ય મૂળ 245 | પૃષયપા૫ કુલકમ કર્મગ્રંથ મૂળ 250 શીલ કુલકમ 343 કર્મ તવનામા તપ કુલકમ 345 દ્વિતીયઃ કર્મગ્રંથઃ 255 ભાવ કુલકમ 347 બંધસ્વામિત્વનામા અથ શ્રી ગૌતમ કુલકમ 349 તૃતીયઃ કર્મગ્રંથઃ 258 પુણ્ય કુલકમ 45 બેલ ૩૫ર ષડશીતિનામા તવાર્થાધિગમ સૂત્રમ 353 ચતુર્થ કર્મગ્રંથઃ 260 | સિંદૂર પ્રકરઃ 365 શતકનામા વૈરાગ્યશતકમ 377 પંચમ કર્મથ: 268 વીતરાગ તેત્રમ 390. પષ્ટઃ સપ્તતિકા કર્મગ્રંથઃ 277 જવાનુશાસ્તિ કુલકમ 408 બૃહત્ સંગ્રહણું | પાવપડિઘાય ગુણબીજા પ્રકરણ મૂળ 285] હાણ સુત્ત 409
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ શ્રી શંખેશ્વર પાર્શ્વનાથાય નમઃ છે સ્વાધ્યાય રૂપ શ્રી આત્મરક્ષા નવકાર મંત્ર ઝ પરમેષ્ટિ–નમસ્કારં, સારં નવપદાત્મકં; આત્મરક્ષાકરે વજ-પંજરામં સમરામ્યહં. >> નમે અરિહંતાણું, શિરકે શિરસિ સ્થિત; * નમો સવસિહાણું, મુખે મુખપટ વરમ. 2 નમે આયરિયાણું, અંગરક્ષાતિશાયિની; >> નમે ઉવજઝાયાણું, આયુધં હસ્તë. 3 * નમે એ સવ્વસાહૂણ, મેચકે પાદઃ શુભે, એસે પંચ નમુક્કારે, શિલા વજી મયી તલે 4 સવપાવપણાસણ, વિપ્રો વજીયે બહિ મંગલાણં ચ સર્વેસિં, ખાદિરાંગાર–ખાતિકા. સ્વાહાંત ચ પદે યં, પઢમં હવઈ મંગલં; વપ્રોપરિ વજા મયં, પિધાન દેહ–રક્ષણે.
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ T સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ મહાપ્રભાવ રક્ષેર્ય, શુદ્રોપદ્રવ–નાશિની, પરમેષ્ટિ-પદભૂતા, કથિતા પૂર્વસૂરિભિ. યશ્ચ કુરુતે રક્ષા, પરમેષ્ટિપદૈઃ સદા; તસ્ય ન સ્યાદ્ ભય વ્યાધિરાધિસ્થાપિ કદાચન. 8 નવકાર (પ્રથમ સમરણમ) નમો અરિહંતાણું છે 1 નમો સિદ્ધાણું 2 નમો આયરિયાણું | 3 | નમો ઉવજઝાયાણું છે કે તે નમે એ સવ્વસાહૂણં છે 5 એસો પંચ નમુક્કાર છે 6. સવપાવપણુસ | 7 | મંગલાણં ચ સર્વેસિં છે 8. પઢમં હવઈ મંગલં | 9 | 1 ઉવસગ્ગહર સ્તવનમ ( દ્વિતીય સ્મરણમ્) ઉવસગ્ગહરં પાર્સ, પાસે વંદામિ કમ્સ–ઘણુ–મુ; વિહર-વિસ-નિન્નાસ, મંગલ - કલ્લણ - આવાસં. વિસહર-કુલિંગ-મંત, કંઠે ધાઈ જે સયા મણુઓ; તસ ગહ-ગમારી, ૬૬જરા જતિ ઉવસામં. ચિકૂલ દૂર મતે, તુઝ પણ વિ બહફલે હાઈ; નરતિરિએ સુ વિ જીવા, પાવતિ ન દુઃખ-દોગચં. તહ સમ્મત્તે લદ્ધ, ચિંતામણિ-કમ્પાયવષ્ણહિએ. પાવંતિ અવિણું, જીવા અયરામર ઠાણું.
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ D સ્વાધ્યાય પુષસૌરભ ઈસંયુએ મહાયસ, ભક્તિભર-નિર્ભરેણ-હિયએણ; તા દેવ દિજ બેહિ, ભવે ભવે પાસ જિણચંદ. 5 કરે છે વાસિન જો હું સંતિકર સ્તવનમ્ (તૃતીયં સ્મરણમ્). સંતિક સંતિજિર્ણ, જગસરણું જય-સિરિઈ દયારે, સમરામિ ભરત-પાલગ, નિવાણી–ગરૂડ-કય–સેવં. 1 >> સ નમે વિપસહિ-પત્તાણું, સંતિસામિ-પાયાણું, છે સ્વાહા-અંતેણું, સવાસિવ-દુરિઅ–હરણાણું. 2 >> સંતિ-નમુક્કારો, ખેલેસહિમાઈ લદ્ધિ-પત્તાણું સૉ હી નમે સસહિ-પત્તાણું ચ દેઈ સિરિ. 3 વાણ તિહુઅણુ-સામણિ, સિરિવિ જફખરાય ગણિ પિડગા; ગડ-દિસિપાલ-સુરિ, સયાને રફખંતુ જિણભૉ. 4 રકુમંત મમ રહિણી, પન્નરી વાજસિંખલા ય સયા; વજજ કુસિ ચકેસરિ, નરદતા કાલી મહાકાલી. 5 ગેરી તહ ગંધારી, મહાલા માણવી આ વઈરૂટ્ટા; અછુત્તા માણસિઆ, મહામાણસિયાઉ દેવીએ 6 જફખા ગોમુહ મહજફખ, તિમુહ જફસ તુંબરૂકુસુમે; માયંગ-વિજય-અજિયા, ખંભે મણુએ સુરકુમારે. 7 છમ્મુહ પાલ કિન્નર, ગરૂલે ગંધથ્વ તહય જFખિદે; કૂબર વરૂણે ભિઉડી, મેહો પાસ-માયંગા. 8 દેવીઓ ચકકેસરિ, અજિઆ દુરિઆરિ કાલી મહાકાલી; અચુઅસંતા જાલા, સુતારયા–સેય સિરિવચ્છા. 9
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ | સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ ચંડાવિયંસિ, પન્નઈત્તિ નિવાણિ અગ્રુઆધરણી; વરૂદ છુર ગંધારિ, અંબ પઉમાવઈ સિદ્ધા. 10 ઈઅ તિર્થી-રફખણરયા, અનેવિસુરાસુરી ય ચઉહાવિ; વંતર જેઈણિ પમુહા, કુણંતુ રફખ સયા અહં. 11 એવં સુદિઠિ સુરગણુ, સહિએ સંઘમ્સ સંતિ જિણચ દે, મક્ઝવિ કરેઉ રફખં, મુણિસુંદરસૂરિન્યુઅ-મહિમા. 12 ઈઅ સંતિનાહ સમ્મ-દિઠી, રફખં સરઈ તિકાલ જે; સવદ્વ રહિએ, સ લહઈ સુહસંપર્યં પરમં. 13 તવગછગયણ-દિયર, જુગવર–સિરિસોમસુંદરગુરુછું; સુપસાય-લદ્ધ-ગણહર, વિજજાસિદ્ધી ભણઈ સીસે. 14 1 તિજયપહુર સ્તોત્રમ્ (ચતુર્થ સ્મરણમ) તિજય-પહત્ત-પયામય, અઠ–મહાપાડિહેર-જુત્તાણું; સમયેખિત્ત-ઠિઆણં, સરેમિ ચક્ર જિમુંદાણું. પણવીસા ય અસીઆ, પનરસ પન્નાસ જિણવર સમૂહે; નાસે સયલ-દરિએ, ભવિઆણું ભત્તિ-જુત્તાણું. વીસા પણુયાલા વીય, તીસા પન્નત્તરી જિણવરિદા; ગહ-ભૂખ-રકુખ-સાઈણિ, ઘર્વસગે પણ સંતુ. સત્તરિ પણતીસા વિય, સટ્ઠી પંચેવ જિણ ગણે એક વાહિકજલ-જલન્ડરિકરિ, ચોરારિ-મહાભયં હરઉ. પણપન્ના ય દસેવ ય, પન્નઠી તય ચેવ ચાલીસા રકુખંતુ મે શરીરં, દેવાસુર–પણમિઆ સિદ્ધા.
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ || સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ श्री सर्वतो भद्र यंत्र. ॐ ही श्री | ॐ हाँ श्री रौहिण्यै प्रज्ञप्त्यै नमः नमः 20 30 se क्षी ॐ हाँ श्री वज्र ॐ हाँ श्री शखलायै वज्रांकूश्य “नमः नमः 75 सः / ॐ ही श्री ॐ ही श्री महाकाल्यै नमः स्वा ॐ हाँ श्री चक्रेश्वर्यै ॐ हाँ श्री नरदत्तायै काल्यै नमः नमः नमः b ho o ho ho ॐ ही श्री स्वा ॐ ही श्री गांधाय _ नमः ॐ ही श्री ॐ ही श्री महाज्वालाय / मानव्य नमः नमः 10 40 Earryice सः ॐ ही श्री ॐ हाँ श्री | हा / ॐ ही श्री | ॐ हाँ श्री वैरुट्याय - अच्छुप्तायै मानस्यै | महामानस्यै _ नमः नमः | नमः આ યંત્રને રૂપાના પતરામાં અથવા તામ્રપત્રમાં લખીને ઘરને વિષે પૂજન કરવું. જ્યારે કાર્ય પડે, ત્યારે તે યંત્રનું શુદ્ધ જળથી પક્ષાલન કરીને તે પી જવું. नमः
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ 10. T સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ તં ચ જિસુત્તમ મુત્તમ નિત્તમ સત્તધર, અજજ મદવ ખંતિ વિમુનિ સમાહિનિહિ; સંતિકર પણમામિ દમુત્તમ તિર્થીયર, સંતિ મુણ મમ સંતિસમાવિવરં દિસજે. 8. સવાણયંત્ર સાવથિ પુખ્યપસ્થિવં ચ વરહસ્થિ મન્થય પસથ વિચ્છિન્નથિય, થિર સરિષ્ઠ વચ્છ મયગલ લીલાય માણ વરગંધહથિ પત્થાણપસ્થિય સંથવારિહં; હથિ હOબાહુ ધંતકણગ રૂઅગ નિરૂવહય પિંજરે પવર લખણવચિ સોમ ચારૂ રૂવં સુઈસુહ મણભિરામ પરમ રમણિ જ વરદેવદુંદુહિ નિનાય મહુરયર સુહ ગિર. 9. ઓ. અજિ જિઆરિગણું, જિઆ સવભર્યા ભહરિઉં; પણમામિ અહં પયઓ, પાવ પસમે મે ભયનં. 10. રાસાલુદ્ધઓ કુરૂજણવય હOિણાઉર નરીસરે પઢમં તઓ મહાચક્કવટ્ટિએ મહ૫ભાવે, જે બાવત્તરિ પુરવર સહસ્સવરનગર નિગમ જણવયવઈબત્તીસારાય વરસહસાધ્યાયમાગે; ચઉદસવરરયણ નવ મહાનિહિ ચઉઠિ સહસ પવરજવરણ સુંદરવઈ, ચુલસી હય ગય રહ સયસહસ્સસામી છન્નવઈ ગામકેડિ સામી આસી જે ભારëમિ ભયનં. 11. વેડૂએ. તે સંતિ સંતિક, સંતિeણું સવભયા, સંતિ થણમિ જિર્ણ, સંતિ વિહેઉ મે. 12. રાસાનંદિય૦ ઈબાગ વિદેહનરીસર નરવસહા મુણિવસહા, નવસાય સસિસકલાણુણ વિગતમા વિહુ અરયા અજિઉત્તમ તેના ગુણહિં મહામુણિ અમિઅબલા વિઉલકુલા, પણમામિ તે ભવ ભય મૂરણ જગસરણ મમ સરણું. 13. ચિત્તલેહા ,
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ | સ્વાધ્યાય પુપસૌરભ 11 દેવ દાણ વિદ ચંદ સૂર વંદ હઠ તુ જિઠ પરમ, લઠ રૂવ ધંત રૂપ પદ સુદ્ધ નિદ્ધ ધવલ, દંતપતિસંતિ! સત્તિ કિત્તિ મુત્તિ જુત્તિ ગુત્તિ પવર, દિત્તને વંદ ધેય સલે આ ભાવિઅપભાવણે આ પઈસમે સમાહિં 14. નારાયઓ૦ વિમલસસિ કલાઈએ સોમ, વિતિમિર સૂર કરાઈ રેએ તે તિઅસવઈ ગણાઈએ રૂવં; ધરણિધરપ્પવરાઈએ સાર. 15. કુસુમલયા સતે આ સયા અજિ અં, સારીરે આ બલે અજિઅં; તવ સંજમે આ અજિ બં, એસ થુણામિ જિર્ણ અજિસં. 16. ભુઅગપરિરિગિઅં૦ સમગુણે હિં પાવઈ, ન ત નવ સરય સસી, તેમાં ગુણહિં પાવઈ નત નવ સરય રવી, રૂવગુણે હિં પાવઈ ન તં તિઅસ ગણવઈ, સારગુણે હિં પાવઈ ન ત ધરણિધરવઈ. 17. ખિનિજઅયં તિસ્થવર પવત્તયં તમય રહિય, ધિરજણ થઅગ્નિ ચુઆ કલિ કલુસં; સંતિસુહ-પવત્તયં તિગરણ પયએ, સંતિમહં મહામુણિ સરણમુવણમે. 18. લલિઅયં, વિષ્ણુએણય સિરરઈ અંજલિ રિસિગણ સંથ થિમિ, વિબહાહિવ ધણુવઈ નરવઈ થુઆ મહિ અશ્ચિમં બહુ અઈફય સરય દિવાયર સમહિ અસભ્યભ તવસા, ગયણું ગણ વિયરણ સમુઈએ ચારણ વદિ સિરસા. 19 કિસલયમાલા અસુર ગરૂલ પરિવદિય, કિન્નરોરગ નમસિ દેવકડિ. સય સંથુએ, સમણસંઘ પરિવદિયું. 20. સુમુહં.
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ | સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ સસિ-ધવલ-દંતમુસલ, દાહ-કરૂલ્લાલ-વુદ્રિઢ ઉછાઉં; મહુપિગ-નયણજી અલ. સસલલ–નવ-જલહરારાવ. 14 ભીમં મહાગઇ, અભ્યાસન્નપિ તે ન વિ ગતિ જે તુહુ ચલણ-જુઅલ, મુણિવઈતુંગ સમલીણા. 15 સમરશ્મિ તિખખગ્ગા, ભિથ્થાય–પવિદ્ધ-ઉધ્ધય-કમ છે, કુંત-વિણિભિન્ન-કરિકલહ, મુક્ક-સિકકાર-પઉમિ. 16 નિજિજઅ દપુદ્ધર-રિઉ નરિંદનિવહા ભડા જસં ધવલ; પાવંતિ પાવ પસમિણ, પાસજિણ! તુહપભાવેણ 17 રોગ-જલ જલણ વિસહર, રારિ-મઈદ-ગ-રણભાઇ; પાસજિણ-નામ-સંકિરૂણેણ પસમંતિ સવાઈ. 18 એવં મહા-ભયહર, પાસ-જિણિંદમ્સ સથવ-મુઆરં; ભવિય-જણાણુંદય, કલાણ-પરંપર-નિહાણું. 19 રાયભયજકુખ-રક્રખસ-કુસુમિણ-દુસઉણ-રિફખ પીડાસુ, સંઝાસુ દેસુ પંથે, ઉવસગે તહય રયણીસુ. 20 જે પઢઈ જે આ નિસુણઈ તાણું કઈ ય માણતુંગરૂ; પાસે પાવ પસમેઉ, સયલ-ભુવણ-ચ્ચિય-ચલણે. 21 ઉવસગ્ગતે કમઠા-સુરશ્મિ, ઝાણુઓ જે ન સંચલિએ સુર-નર-કિન્નર-જુવઈહિં, સંયુએ જયઉ પાસજિ. 22 એએસ મઝયારે, અઠારસ-અફખરેહિં જે મંતે; જે જાણઈ સો ઝાયઈ, પરમ–પયë ફુડું પાસં. 23 પાસહ સમરણ જે કુણઈ, સંતુ હિયએણ; અહુરરસય-વાહિ-ભય, નાસઈ તસ્સ દૂરણ 24
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ T સ્વાધ્યાય પુસૌરભ અજિતશાંતિ સ્તવનમ્ (ષષ્ઠ સ્મરણમ) અજિઆં જિઅ-સન્વભયં, સંકિંચ પસંત-સવ–ગય -પાવં; જયગુરુ સંતિગુણકરે, દેવિ જિણવરે પણિવયામિ. 1. ગાહા. વવગય-મંગુલભાવે, તેહ વિલતવ-નિમ્પલસતાવે નિરૂવમ-મહમ્પભાવે, સામિ સુદિઠસન્માવે. 2. ગાહા. સવદફખપૃસંતીણું, સવપાવપસંતિણું; સયા અજિ અસંતીણું, નમે અજિ અસંતિકું. 3. સિલેગ અજિઅજિણ! સુપ્પવત્તણું, તવ પુરિસુત્તમ ! નામત્તિ, તહય ધિઈમઈપવત્તણું; તવ ય જિગુત્તમ સંતિ ! કિરવું. 4. માગહિઆ૦ કિરિઆ-વિહિ-સંચિ અ-કમ્પોકિલેસ-વિમુખયરું, અજિએ નિચિ ચ ગુણહિં મહામુણિ–સિદ્ધિગયં; અજિઅસ્સય સંતિ મહામુણિણે વિજ સંતિકર, સયયં મમ નિવુઈકારણય ચ નમંસણય. 5. આલિંગણતંત્ર પુરિસા ! જઈદુખવારણું, જઈ વિમગ્ગહ સુફખકાર અજિ એ સંતિ ચ ભાવ, અભયકરે સરણું પવનજહા. 6 માગહિઆ૦ અરઈ-રઈ-તિમિર-વિરહિઅ–મુવર-જમરણું, સુરઅસુર ગરૂલ ભગવાઈ પયય પણિવઈયં; અજિઆ મહમવિ આ સુનયનય નિઉણ મભયકરં, સરણ અવસરિએ ભુવિ દિવિજ મહિએ સયયમુવણમે. 7. સંગર્યયંત્ર
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ D સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ છે હરહંહઃ સરસ્સા , હરહુ હર તહય ચેવ સરસ્સા , આલિહિય-નામ-ગર્ભ, ચક્ક કિર સવએ ભદ્દે 34 હિણી પન્નતિ, વજસિંખલા તય વજજ અંકુસિઆ ચકેસરી નરદત્તા, કાલી મહાકાલી તહ ગેરી. ગંધારિ મહજજાલા, માણવી વઈરૂટ્ટ તહય અછુત્તા ' માણુસિ મહમણસિઆ, વિજજાદેવીઓ રક્ખંતુ. પંચદસ કમ્મભૂમિસુ, ઉષ્પન્ન સત્તરિ જિણાણ સયં; વિવિહ-રણાઈવનને,-વહિ હરઉ દુરિઆઈ ચઉતીસ અઈસય–જુઆ, અઠ-મહાપાડિહેર- કયહા, તિસ્થયરા ગયહા, ઝાએઅટવા પત્તણું. છ વરકણય સંખવિ૬મ-મરગય ઘણસન્નિડું વિગયોં સત્તરિસર્યા જિણાણું, સવામર-પૂઈએ વંદે સ્વાહા. 11 >> ભવણવઈ વાણવંતર, જેઈસ વાસી વિમાણવાસીઅ જે કેવિ હૃદુ દેવા, તે સર્વે ઉવસમતુ મમ સ્વાહા 12 ચંદણકપૂરેણું, ફલએ લિહિઊણ ખાલિએ પીઅં; એવંતરાઈ–બહ-ભૂખ, સાઈણિ-મુઞ પણઈ. 13 ઈઅ સત્તરિચયં જંત, સમ્મ મંત દુવારિ-પડિલિહિઅં; દુરિઆરિ વિજયવંતં નિર્માત નિશ્ચ-મગ્રેહ. 14 નમિઊણુ તેત્રમ (પંચમ સમરણમ્) નમિજણ પણય સુરગણ, ચુડામણિકિરણરંજિએ મુણિક ચલણ-જુઅલં મહાભય-પણાસણું સંથવં ગુચ્છ.
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ | સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ સડિય-કર-ચરણ-નહ-મુહ, નિબુડુ-નાસા વિવન્ન-લાયન્ના કુદૂ-મહારોગાનલ, કુલિંગ-નિદડું-સવંગા. તે તુહ ચલણરાહણ, સલિલંજલિ-સેય-વુરૂિઢય-છાયા; વસુદેવ-દ ગિરિ પ વવવ પત્તા પુણે લછુિં. 3 દુવ્હાય બુભિય-જલનિહિ, ઉભડકલેલ ભીસણરાવે; સંભૂત-ભય-વિસ હુલ-નિજામય-મુક્ક-વાવા. 4 અવિદલિએ-જાણવત્તા, પણ પાવંતિ ઈછિએ કૂલ; પાસાજણ-ચલણ–જુઅલં, નિચ્ચ ચિએ જે નમંતિ નરા. 5 ખરપવાદ્ધય-વણદવ-જાલાવલિમિલિય–સયલઘુમ ગહણે; ડઝંત-મુદ્ધ-મયવહુ-ભીસણરવ-ભીસણુંમિ વણે. જગગુરૂણે કમજુઅલં, નિવાવિઅ-સયલ-તિહુઅણ ભેઅં; જે સંભરતિ મણુઆ, નકુણઈ જલણે ભયં તેસિં. 7 વિલસંત-ભેગભીસણ, કુરિઆરૂણનયણ તરલજીહાલ; ઉચ્ચ-ભુજંગ નવ-જલય સહં ભીસણયાર. મન્નતિ કીડ-સરિસ, દૂર-પરિહૂઢ-વિસમ વિસ-વેગા તુહ નામખર-ફુડસિદ્ધ-મંતગુરૂઆ નરા એ. અડવીસુ ભિલ્લ-તર-પુલિંદ-સલ-સદ્ભીમાસુ, ભયવિહુર-લુન્નકાયર–ઉલૂરિય-પહિય-સત્યાસુઅવિલુર-વિહવ-સારા, તુહ નાહ પણુમ-મત્ત-વાવાર; વવગય-વિગ્યા સિગ્ધ, પત્તા હિય-ઇચ્છિયં ઠાણું. 11 પmલિઆનલ-નયણું, દૂર-વિયારિઅ-મુહં મહાકાય નહકુલિસ-ઘાય -વિઅલિ અ-ગઈદ– કુંભWલાભે અં. 12 પણય-સરંભમ-પWિવનહ મણિમાણિક્ક પડિઆ પડિમ, તુહ વયણ-પહરણ ધરા, સીહં કુદ્ધપિ ન ગણુંતિ. 13.
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ D સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ અભયં અણહું, અરયં અરૂયં; અજિએ અજિ, પયઓ પણમે. 21. વિજુવિલસિ આગયા વરવિભાણ દિશ્વકણુગ રહ તુય પહકાર સહિ હલિએ, સસંભ અરણ ખુભિ લુલિય ચલ કુંડલ ગય તિરીડ સેહંત મલિમાલા. 22. વેએ જ સુરસંઘા સાસુરસંઘા, વેરવિઉત્તા ભત્તિસુજાત્તા, આયરભૂસિઆ સંમપિડિઆ સુટહુસુવિહિઆ સવ બઘા; ઉત્તમ કંચણ રયણ પરૂવિ ભાસુર ભૂષણ ભાસુરિઅંગા, ગાય સમેય ભત્તિ વસાગય પંજલિ પેસિયસીસ પણામા. 23. રણમાલા - વંદિઊણુ ઊણ તે જિર્ણ, તિગુણમેવ ય પુણે પયાહિણ, પણમિઊણુ ય જિર્ણ સુરાસુર, પમુઈઆ ભવાઈ તે ગયા. 24. ખિત્તયં, તે મહામુણિમહંપિ પંજલી, રાગદેસ ભય મેહ વજિજ્ય, દેવ દાવ નરિદ વંદિ, સંતિમુત્તમ મહા તવ નમે 25. ખિત્તયં, અંબરતર વિઆરણિઆહિં, લલિએ હંસવહુ ગામિણઆહિં; પણ સેણિથણ સાલિણિઆહિ, સકલકમલદલ અણિઆહિં. 26. દીવયં પણ નિરંતર થણભર વિણમિય ગાયેલઆહિં, મણિકંચણ પસિઢિલ મેહલ સેહિઆ સેણિતડાહિક વરબિખિણિ નેઉર સતિલય વલય વિભૂસણુઆહિં, રઈ કર ચઉર મહર સુંદર દંસણ આહિં. 27. ચિત્તફખરા. દેવસુંદરીહિં પાયવંદિઆહિ, વંદિઆ ય જસ તે સુવિક્રમા કમા અપૂણે નિડાલએહિં મંડાણપગારએહિં
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ | સ્વાધ્યાય પુષસૌરભ 13 કેહિ કેહિં વિ, અવંગ તિલય પત્તલેડના મહિં ચિહ્નએહિં સંગમંગાહિં, ભત્તિસવિવિ૬ વંદણાયાહિં હુંતિ તે વંદિઆ પુણે પુણે. 28. નારાયઓ. તમહં જિણચંદ, અજિએ જિ અમેહ, ધુયસબૂકિલેણં, પયએ પણમામિ. 29. નંદિઅય૦ શુઅવંદિઅયસ્સા રિસિગણ દેવગણે હિં, તે દેવહુહિં, પયએ, પણમિઅસા; જસ જગુત્તમસાસણઅસ્સા, ભત્તિવ સાગય પિંડિઅયા હિં, દેવવરચ્છરસા બહુઆહિ, સુરવર રઈગુણ પંડિઅયહિં. 30. ભાસુરયં૦ વંસસઃ તંતિતાલ મેલિએ, તિક્રિખરાભિરામ સદ્દમીએ એ અ, સુઈસમાણુણે અ સુદ્ધ સજજ ગીઅપાયજાલઘ ટિ આહિ, વલય મેહલા કલાવ નેઉરાભિરામ સમીસએ કએ અ, દેવ નદિઆહિંહાવભાવવિખ્યુમપગારએહિં, નગ્નિણ અંગ. હારએહિ, વંદિઆ ય જસ તે સુવિકમા કમા, તયં તિલેય સશ્વસત્ત સંતિકારયં, પસંત સવ પાવ દેસમેસ હું નમામિ સંતિમુત્તમ જિર્ણ. 31. નારાયઓ. છત્ત ચામર પડાગ જૂવ જવ મંડિઆ, ઝયવરમગર તુરય સિરિવચ્છ સુલંછણા, દીવ સમુદ્ર મંદર દિસાગય સોહિયા, સWિઆ વસહ સીહ રહ ચક્રવરં કિયા. 32. લલિઅયં, સહાવલફ્ટ સમપૂઈદુ અસદુદ્દે ગુણહિં જિદૂ, પસાયસિ૬ તવેણુ પુર્દૂ, સિરીહિં ઈ, રસહિં જુદું. 33. વાણુવાસિઆ૦ તે તવેણ ધુએ સવ્વપાવયા, સવ્વલેઅ હિઅમૂલપાવયા; સંથુઆ અજિઅ સંતિ પાયયા, તુ મે સિવસુહાણ દાયયા. 34. ઉપરાંતિકા
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ | સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ એવં તવ બલ વિલિ, યુએ મએ અજિઅસંતિ જિણ જુઅલં; વવગય કમ્મ ય મલ, ગઈ ગયં સાસયં વિઉલં. 35. ગાહાટ તં બહુગુણપસાયં, મુફખસુહેણ પરમેણ અવિસાયં; ન સેઉ મે વિસાયં કુણુઉ આ પરિસાવિ અપ્પસાય. 36. ગાહા. મેએઉ અનદિ, પાઉ આ નંદિસેણમભિનંદિ, પરિસાવિ આ સુહનંદિ, મમ ય દિસઉ સંજમેનંદિ. 37. ગાહા પક્રિખએ ચાઉન્માસિસ, સંવછરિએ અવશ્ય ભણિઅન્વે, સોઅ સહિ, ઉવસગ્ગ નિવારણે એસે 38. જે પઢઈ જે અ નિસુણઈ ઉભઓ કાલપિ અજિઅસંતિ થયું, નહુ હુંતિ તર્સ રેગા, પુષુપન્ન વિ નાસંતિ. 39 જઈ ઈરછહ પરમપર્યા, અહવા કિર્તિ સુવિત્થર્ડ ભુવણે; તા તેલકૂદ્ધરણે, જિવયણે આયરે કુણહ. 40. ભકતામર સ્તોત્રમ ( સપ્તમ સ્મરણમ). ભક્તામર પ્રણત મૌલિ મણિ પ્રભાણા, મુતકં દલિત પાપ તમો વિતાન, સમ્યક્ પ્રણમ્ય જિન પાદ યુગયુગાદા, વાલ બનં ભવજલે પતતાં જનાનામ. 1. યઃ સંસ્તુતઃ સકલ વાલ્મય તત્ત્વબોધા, દુદુભૂત બુદ્ધિ પટુભિઃ સુરલોક ના તેજગત્રિતય ચિત્ત હરદારે, સ્તબ્ધ કિલામપિ તે પ્રથમ જિનેન્દ્રમ. 2.
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ T સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ 15 બુદ્ધયા વિનાડપિ વિબુધા ચિત પાપીઠ ! તેનું સમુઘત મતિ વિગત ત્રપોહમ, બાલં વિહાય જલ સંસ્થિત મિંટુબિંબ, મન્ય કઈચ્છતિ જનઃ સહસા ગ્રહ તુમ 3 વધુ ગુણાનું ગુણસમુદ્ર! શશાંક કાંતાન, કસ્તે ક્ષમ સુરગુરૂ પ્રતિમપિ બુદ્ધયા ? કપાતકાલ પવને દ્વત નચક્ર, કે વા તરીકુમલમંબુનિધિં ભુજાભ્યામ્ ? 4. સેહે તથાપિ તવ ભક્તિવશાનૂનીશ! કતું સ્તવ વિગતશક્તિ રપિપ્રવૃત્તઃ પ્રીત્યાત્મવીર્ય વિચાર્યા મૃગ મૃગેન્દ્ર, નાભેતિ કિં નિજ શિશેઃ પરિપાલનાર્થમ્ ? પ. અપશ્ર ઋતવતાં પરિહાસ ધામ, વંદુભક્તિ રેવ સુખરીકુરૂતે બલાત્મામ, યજેકિલ કિલ મધી મધુર વિરૌતિ, તસ્યારૂ ચૂત કલિકા નિકરૈકહેતુ. 6. વત્સસ્તન ભવ સંતતિ સન્નિબદ્ધ, પાપં ક્ષણક્ષય. મુપૈતિ શરીરભાજામ, આકાંતલેક મલિ નીલ મશેષમાશુ, સૂર્ય શુ ભિન્નમિવ શાર્વર મંધકારમ 7. મતિ નાથ ! તવ સંસ્તવને મદ, માન્યતે તનુધિયાડપિ તવ પ્રભાવાતું, ચેતે હરિષ્યતિ સતાં નલિનીદલેષ, મુક્તાફલ શુતિ મુપૈતિ નનૂદબિંદુ. 8. આસ્તાં તવ સ્તવન મસ્ત સમસ્તદોષ, ત્વત્મકથાપિ જગતાં દુરિતાનિ હન્તિ, દરે સહસ્ત્રકિરણ કુરુતે પ્રભવ, પધાકરવુ જલજાનિ વિકાસભાજિ. 9 નાદૂભુત ભુવન ભૂષણ ભૂત! નાથ ! ભૂતગુર્ણભુવિ ભવતમક્ષિણ્વન્તઃ તુલ્યા ભવન્તિ ભવતે નનુ તેન કિવા, ભૂયાશ્રિતં ય ઈહ નામસમ કરોતિ. 10.
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ | સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ દદ્ધ ભવન્ત મનિમેષ વિલેકનીયં, નાડન્યત્ર તેષમુપયાતિ જનસ્ય ચક્ષુ, પીતા પયઃ શશિકર ઘુતિ દુગ્ધસિંધે, ક્ષારં જલં જલનિધેિ રશિતું ક ઈચ્છેત્? 11. વૈઃ શાંતરાગ રૂચિભિઃ પરમાણુભિત્વ, નિમપિતસ્ત્રિભુવનૈક લલામભૂત! તાવત એવ ખલુ તેડગ્રણવઃ પૃથિવ્યાં, યસ્ત સમાન મારે ન હિ રૂપમસ્તિ. 12. વક્ત્ર કુવ તે સુર નરોરગ નેત્રહારિ? નિઃશેષ નિજિત જગત્રિતપમાનમ, બિંબ કલંક મલિન કવ નિશાકરસ્ય?, યદ્ધાસરે ભવતિ પાંડુ પલાશ ક૫મ, 13. સંપૂર્ણ મંડલ શશાંક કલા કલાપ, શુભ્રા ગુણ સ્ત્રિભુવન તવ લંઘયક્તિ, યે સંશ્રિતાસ્ત્રિજગદીશ્વર ! નાથમેક, કસ્તાનિવારયતિ સંસરતે યથેષ્ટમ? 14. ચિત્ર કિમત્ર? યદિ તે ત્રિદશાંગનાભિ, નીતં મનાગપિ મને ન વિકાર-માર્ગમ, કલ્પાંતકાલ મરૂતા ચલિતાચલન કિ મંદરાદિ શિખરં ચલિત કદાચિત્ ? 15 નિધૂમવર્તિ રાવજિજત તૈલપૂર, કૃત્મ જગત્રયમિદ પ્રકટીકરષિ, ગમે ન જાતુ મરતાં ચલિતાચલાનાં, દીપપરત્વમસિ નાથ ! જગ...કાશ. 16. નાસ્ત કદાચિદુપયાસિ ન રાહુગમ્ય, સ્પષ્ટી કરોષિ સહસા યુગપજ જગંતિ, નાંભેધદર નિરૂદ્ધ મહાપ્રભાવ, સૂર્યાતિશાયિ મહિમા સિ મુનીંદ્ર! લેકે. 17. નિત્યદયં દલિત મેહ–મહધકારં, ગમ્ય ન રાહુવદનસ્ય ન વારિકાનામ, વિશ્વાજતે તવ મુખાન્જ મનપકાંતિ, વિદ્યોતયજગદપૂર્વ શશાંક બિમ્બમ, 18.
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ | સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ 17 કિં શર્વરીષ શશિના હિ વિવસ્વતા વા?, યુગ્મ—ખેંદુ દલિતેષ તમન્નુ નાથ! નિપન્ન શાલિ વન શાલિનિ જીવેકે; કાર્ય કિયજજલધરે-જલભાર નઃ? 19. જ્ઞાન યથા ત્વયિ વિભાતિ કૃતાવકાશ, નૈવં તથા હરિ. હરાદિષ નાયકેષ; તેજઃ ક્રન્મણિષ યાતિ યથા મહત્ત્વ, નવું તુ કાચ-શકલે કિરણકુડપિ. 20. | મન્ચે વરં હરિહરાદય એવ દષ્ટા, દુષ્ટપુ ચેષ હદય ત્વયિ તેષમેતિ; કિં વીક્ષિતેન ભવતા ? ભુવિ ચેન નાન્ય, કશ્ચિન્મને હરતિ નાથ! ભવાંતરેડપિ. 21. સ્ત્રીણાં શતાનિ શતશે જનયન્તિ પુત્રાન, નાન્યા સુત ત્વદુપમ જનની પ્રસૂતા, સર્વા દિશે દધતિ ભાનિ સહસ્ત્રરશિર્મા, પ્રાચેવ દિજનયતિ સકુરદંશુ જાલમ 22. –ામામનતિ મુનયઃ પરમં પુમાંસ-માદિત્યવર્ણ–મમલ તમસઃ પરસ્તાત્ક ત્વમેવ સમ્યગુપલભ્ય જયંતિ મૃત્યું, નાન્યઃ શિવઃ શિવપદસ્ય મુનીન્દ્ર ! પંથા. 23. ત્યામવયં વિભુમચિત્ય–મસંગમાદ્ય, બ્રહ્માણ-મીશ્વરમનત-મનંગકેતુમ; ગીશ્વરં વિદિતાગ-મનેકમેકં, જ્ઞાનસ્વરૂપમમલં પ્રવદંતિ સંતર. 24. બુદ્ધત્વમેવ વિબુધાર્ચિત બુદ્ધિ બેધાતુ, વં શંકરસિ ભુવનત્રય શંકરસ્વાત; ધાતાસિ ધીર! શિવમાર્ગવિધે–વિંધાનાત, વ્યક્ત ત્વમેવ ભગવદ્ ! પુરૂષોત્તમેડસિ. 25. તુલ્યું નમસ્ત્રિભુવનાર્તાિહરાય નાથ !, તુલ્ય નમઃ ક્ષિતિતલા-મલ-ભૂષણય; તુલ્યું નમસ્ત્રિજગતઃ પરમેશ્વરાય, તુલ્યું નમો જિન ! ભદધિ શેષણાય. 26.
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ 18 T સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ કે વિસ્મશત્ર? યદિ નામ ગુણરશે,–ત્વ સંશ્રિત નિરવકાશતયા મુનીશ !; દોષરૂપાત્ત વિવિધાશ્રય જાત , વપ્નાંતરેડપિ ન કદાચિદપીક્ષિતેષસિ. 27. | ઉચ્ચ-રશેકતરૂ સંશ્રિત-મુન્મયૂખ, માભાતિ રૂપમમલ ભવતે નિતાન્તમ, પોલ્લસકિરણમસ્ત તમે વિતાન, બિલ્બ રિવ પધર પાર્શ્વવત્તિ. 28. સિંહાસને મણિ મયુખ શિખા વિચિત્ર, વિશ્વાજતે તવ વપુઃ કનકાવાદાતમ; બિંબ વિયપ્રિલ સદંશુલતા વિતાન, તુંગદયાદ્રિ શિરસીવ સહસ્રરમે. 29. કુંદાવદાત ચલચામર-ચારૂશભં, વિશ્વાજતે તવ વધુ કલધૌત કાન્તમ; ઉચ્છશાંક શુચિ નિર્ઝર વારિધાર, મુસૈ. સ્તટે સુરગિરિવ શાતકૌમ્ભમ્ 30. છત્રત્રયં તવ વિભાતિ શશાંકકાંત-મુઃ સ્થિત સ્થગિત ભાનું કર પ્રતાપમ; મુક્તાફલ પ્રકર જાલ વિવૃદ્ધ શેભં, પ્રખ્યાપત્રિજગતઃ પરમેશ્વરત્વમ. 31. ઉન્નિદ્ર હેમ-નવપંકજ કુંજ કાંતિ, પર્યુક્લસન્નખ મયૂખ શિખાભિરામ, પાદૌ પદાનિ તવ યત્ર જિનેન્દ્ર ! ધરઃ, પદ્માનિ તત્ર વિબુધાઃ પરિકલ્પય તિ. 32. ઈર્થ યથા તવ વિભૂતિભૂજિજનેદ્ર!, ધર્મોપદેશન વિધી ન તથા પરસ્ય; યાદૃકુ પ્રભા દિનકૃતઃ પ્રહતાંધકાર, તાદુક કુતે ગ્રહ-ગણજ્ય વિકાશિs૫? 33. Aતન્મદાવિલ વિલોલ કપોલમૂલ, મત્ત બ્રમભ્રમરનાદ વિવૃદ્ધકામ; ઐરાવતાભાભિમુદ્ધતમાપતખ્ત, દવા ભયં ભવતિ ને ભવદાશ્રિતાનામ 34.
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ | સ્વાધ્યાય પુષસૌરભ 19 ભિનેત્મકુંભગલદુજજવલશેણિતાક્ત - મુક્તાફલ પ્રકરભૂષિત ભૂમિભાગ; બદ્ધક્રમઃ ક્રમગત હરિણાધિપપિ, નાક્રા મતિ ક્રમયુગાચલસંશ્રિત તે. 35. કલ્પાંતકાલયવને દ્ધતવહિક૯૫, દાવાનલ જ્વલિતમુજલમુકુલિંગમ: વિશ્વ જિઘન્યુમિવ સંમુખમાપતન્ત, વન્નામાંકીત્તનજલ શમયત્યશેષમ, 36. રક્તક્ષણે સમદ કોકિલકંઠનીલ, ક્રોધદ્ધત ફણિનમુફણમાપતન્તમ; આક્રામતિ ક્રમ યુગેન નિરસ્ત શંક,-ત્વન્નામનાગદમની હદિ યસ્ય પુંસર. 37 વલગતુરંગગજગજિતભીમનાદ,-માજે બલ બલવ તામપિ ભૂપતીનામ; ઉદ્યદિવાકરમયૂખશિખાપવિદ્ધ, વકીત્ત નાર મઈવાશુ ભિદામુપૈતિ. 38. કુંતાગ્રભિન્નગજશેણિતવારિવાહ, વેગાવતાર તણાતુર ધભીમે યુદ્ધ જયં વિજિત દુર્જય જયપક્ષા,-રત્નત્પાદ પંકજ - વનાશ્રમિણે લભતે. 39. અંભેનિધી શ્રુભિતભીષણનકચક્ર -પાઠીનપીઠ ભયદેબણ-વાડવાન; રંગતરંગશિખરસ્થિતયાનપાત્રા, સ્વાસ વિહાય ભવતઃ સ્મરણાદુ વ્રજતિ. 40. ઉદ્દભૂતભીષણજદરભારભુ, શેયાં દશામુપગતાશ્રુતજીવિતાશા, ત્વત્પાદપંકજર મૃતદિગ્ધદેહા, મર્યા ભવંતિ મકરધ્વજ તુલ્યરૂપા. 41.
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ 20 | સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ આપાદકંઠ-મુરૂશૃંખલવેષ્ટિતાકા, ગાઢ બૃહત્રિગડકેટિનિવૃષ્ટજંઘા ત્વન્નામમંત્રમનિશ મનુજાઃ સ્મરંત:, સદ્યઃ સ્વયં વિગતબંધભયા ભવતિ. 42. મદ્વિરેંદ્રમૃગરાજદવાનલાહિ, સંગ્રામવારિધિમહેદરબંધનેન્થમ; તસ્યાશુ નાશમુપયાતિ ભયં ભિયેવ, યસ્તાવકે સ્તવમિમં મતિમાનધીતે. 43. સ્તોત્રસજ તવ જિનેન્દ્ર ! ગુણનિબદ્ધાં, ભક્ત્યા મા રૂચિરવર્ણવિચિત્રપુષ્પામ; ધ જને ય ઈહ કંઠગતામજઍ, તે માનતુંગમવશા સમુપૈતિ લક્ષમીર. 44. શ્રી કલ્યાણુમંદિર સ્તોત્રમ્ (અષ્ટમં સ્મરણમ ) વસંતતિલકા વૃત્તમ કલ્યાણમંદિર મુદારમવભેદિ, ભીતાભયપ્રદમનંદિત મંદ્રિપક્વમ; સંસારસાગરનિમજદશેષજંતુ, પિતાયમાનમભિનમ્ય જિનેશ્વરસ્ય 1 યસ્ય સ્વયં સુરગુરુર્ગરિમાંબુરાશે, તેત્રે સુવિસ્તૃતમતિને વિભુર્વિધાતુમ; તિર્થેશ્વરસ્ય કમઠસ્મય ધૂમકેતેસ્તસ્યાહમેષ કિલ સંસ્તવન કરિષ્ય. 2. સામાન્યત:પિ તવ વર્ણયિતું સ્વરૂપ,-મસ્માદશાઃ કથમધીશ! ભવંત્યધીશ? પૃષ્ઠsપિ કૌશિકશિશુર્યદિવા દિવાધે, રૂપ પ્રરૂપરિતિ કિંકિલ ધર્મરમે? 3
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________ | સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ મેહક્ષયાદનુભવજ્ઞપિ નાથ! મ, નૂનં ગુણાત્ ગણુ. થિતું ન તવ ક્ષમત; કલ્પાંતવાંતપય પદ પ્રકટોકપિ યસ્મામીત કેન જલધેર્નનુ રત્નરાશિઃ ? 4 અભ્યઘતે સ્મિ તવ નાથ! જડાશયેષિ, કતું સ્તવ લસદસંખ્યગુણાકરસ્ય; બાલેડ 5 કિં ન નિજબાહુયુગ વિતત્ય, વિસ્તીર્ણતાં કથતિ સ્વધિયાંબુરાશેઃ? 5 યે યોગિનામપિ ન યાંતિ ગુણાસ્તવેશ!, વતું કર્થ ભવતિ તેવુ અમાવકાશઃ ?; જા ના તદવસમીક્ષિતકારિતેય, જપતિ વા નિજગિરા નનુ પક્ષિણેલપિ. 6 આસ્તામચિંત્યમહિમા જિન! સંતવસ્તુ, નામાપિ પાતિ ભવતે ભવતે જગંતિ; તીવ્રતાપહત પાંથજનાન્નિદાથે, પ્રણાતિ પવસરસર સરસેડનિલેડપિ. 7 હદ્વત્તિની ત્વયિ વિભે! શિથિલીભવંતિ, જે તે ક્ષણેન નિવિડા અપિ કર્મબંધા સદ્યો ભુજંગમમયા ઈવ મધ્યભાગ, –મભ્યાગતે વનશિખંડિનિ ચંદનસ્ય. 8 મુચ્યત એવ મનુજાઃ સહસા જિનેન્દ્ર !, રૌદ્રરૂપદ્રવ શતૈત્વયિ વીક્ષિતેડપિ, ગેસ્વામિનિ સ્કુરિતતેજસિ દષ્ટમાગે, ચૌરેરિવાશુ પશવઃ પ્રપલાયમાન. 9 - વં તારકે જિન! કથં? ભવિનાં ત એવ, વાસુકીંતિ હૃદયેન યદુત્તરંતઃ, યદ્વાતિસ્તરતિ વજલમેષ નૂન,-મન્તર્ગ. તસ્ય મરતઃ સકિલાનુભાવ . 10 યસ્મિન્ હરપ્રભૂતડપિ હતપ્રભાવ, સેડપિ ત્વયા રતિપતિઃ પિતઃ ક્ષણેન; વિધ્યાપિતા હતભુજઃ પયસાથ યેન, પિત ન કિં તદપિ દુધરવાન? 11
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________ 22 | સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ | સ્વામિન્નનભંગરિમાણમપિ પ્રપન્ના,–ત્યાં જંતવઃ કથમ હદયે દધાના જન્મદ્ધિ લઘુ તરંયતિલાઘવેન, ચિંત્ય ન હંત મહતાં યદિ વા પ્રભાવ . 12 ક્રોધત્વયા યદિ વિભે! પ્રથમ નિરસ્ત, ધ્વસ્તાતરા બત કથં કિલ કર્મચૌરાઃ; ઑષત્યમુત્ર યદિ વા શિશિરાપિ લેકે, નીલકુમાણિ વિપિનાનિ ન કિ હિમાની? 13 ત્વાં વેગને જિન! સદા પરમાત્મરૂપ,-મન્વેષયંતિ હદયાબુજકેશદેશે; પૂતસ્ય નિર્મલ-ર્યદિ વા કિમન્ય, દક્ષસ્ય સંભવિ પદે નનું કર્ણિકાયા? 14 ધ્યાનજિનેશ! ભવ ભવિનઃ ક્ષણેન, દેહું વિહાય પરમાત્મ-દશાં વ્રજતિ; તીવ્રાનલાદુપલભાવમપાસ્ય લેકે, ચામીકરત્વમચિરાદિવ ધાતુર્ભદા. 15 - અંતઃ સદૈવ જિન ! યસ્ય વિભાવ્યસે ત્વ, ભવ્ય કર્થ તદપિ નાશયસે શરીરમ9; એતસ્વરૂપમથ મધ્યવિવતિને હિ, યદ્વિગ્રહ પ્રશમયંતિ મહાનુભાવા. 16 આત્મા મનીષિભિરયં ત્વદભેદબુદ્ધયા, ધ્યાને જિનેન્દ્ર ભવતીહ ભવપ્રભાવ પાનીય–મધ્યમૂતમિત્ય-નુચિંત્યમાનં, કિ નામ ને વિષવિકાર-મપાકતિ? 17 ત્વમેવ વીતતમસં પરવાદિનેડપિ, સૂનું વિભ! હરિ, હરદિધિયા પ્રપન્ના: કિં કાચકામલિભિરીશ! સિsપિ શે, ને ગૃાતે વિવિધ વર્ણ વિપર્યયેણી 18 ધર્મોપદેશસમયે સવિધાનુભાવા-દાસ્તાં જ ભવતિ તે તરૂ-રખ્યશેક; અયુદ્દગતે દિનપતી સમહીરૂહsપિ, કિ વા વિબોધમુપયાતિ ન જીવલેકઃ? 19
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________ | સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ 23 ચિત્ર વિભે! કથમવાડમુખ–વૃતમેવ, વિશ્વફ પતત્યવિરલા સુરપુષ્પવૃષ્ટિ ત્વ ચરે સુમનસાં યદિ વા મુનીશ!, ગચ્છતિ નૂનમધ એવ હિ બંધનાનિ. 20 સ્થાને ગભીરાહદદધિસંભવાયા, પીયૂષતાં તવ ગિરઃ સમુદીરયંતિ, પીત્વા યતઃ પરમસંમદસંગભા; ભવ્યા વ્રજતિ તરસાડAજરામરત્વમ. 21 | સ્વામિન્ ! સુરમવનમ્ય સમુ૫તંતે, મન્થ વદંતિ શુચયઃ સુરચામરૌઘા; ચેડર્મ નહિં વિદધતે મુનિપુંગવાય, તે નૂનમૂર્વગતયઃ ખલુ શુદ્ધભાવા. 22 શ્યામ ગભીરગિરિમુજજવલહેમરત્ન, સિંહાસનસ્થમિહ ભવ્યશિખંડિનસ્વામ; આલેયંતિ રભસેન નદંતમુ - શ્રામીકરાદ્વિશિરસીવ નવાંબુવાહમ- 23 ઉગચ્છતા તવ શિતિવૃતિમંડલેન, લુચ્છદચ્છવિર શક્તરૂ-બભૂવ; સાન્નિધ્યપિ યદિ વા તવ વીતરાગ !, નીરાગતાં વ્રજતિ કે ન સચેતનેડપિ ? 24 ભે ભેઃ પ્રમાદમવધૂય ભજથ્વમેન-માગત્ય નિવૃત્તિપુરી પ્રતિ સાર્થવાહમ; એકત્રિવેદયતિ દેવ! જગત્રયાય, મન્ય નદન્નભિનભઃ સુરદુંદુભિસ્તે. 25 ઉદ્યોતિષ ભવતા ભુવનેષુ નાથ !, તારાન્વિતે વિધુરાં વિહતાધિકાર: મુક્તાકલાપ કલિત સિતાતપત્ર, વ્યાપાત્રિધા ધૃતતનવ-મસ્યુતિઃ 26 સ્વૈન પ્રપૂરિત જગત્રપિંડિતન, કાંતિ–પ્રતાપયશસામિવ સંચયેન; માણિક્યહેમરજતપ્રવિનિમિતે, સાલ ત્રણ ભગવન્નભિતે વિભાસિ. 27
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________ 24 D સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ દિસજે જિન ! નમત્રિદાધિપાના-મુત્સુજ્ય રત્નરચિતાનપિ મૌલિબંધાન; પાદૌ શ્રયંતિ ભવત યદિ વા પરત્ર, વસંગમે સુમનસે ન રમત એવ. 28 - નાથ! જન્મજલધેવિપરામુખેડપિ, યત્તારયસ્ય. સુમતે નિજપૃષ્ઠલગ્નાન, યુક્ત હિ પાર્થિવનિપસ્ય સતસ્તવૈવ, ચિત્ર વિભે ! યદસિ કર્મવિપાકશૂન્ય. 29 વિશ્વેશ્વરોડપિ જનપાલક દુગતરત્વ, કિં વાક્ષરપ્રકૃતિરયલિપિરત્વમીશ; અજ્ઞાનવત્યપિ સદૈવ કથંચિદેવ, જ્ઞાન ત્વયિ કકુરતિ વિશ્વવિકાશ હેતુ 30 પ્રાશ્મારસંભૂતનભાંસિ રજાંસિ રોષા,-દુસ્થાપિતાનિ કમઠન શઠેન યાનિ, છાયાપિ તૈસ્તવ ને નાથ ! હતા હતા, પ્રસ્તત્વમીભિયમેવ પરં દુરાત્મા. 31 યદું ગર્જિત ઘનૌઘમદબ્રુભીમ, બ્રસ્થાડિમુસલમાંસલઘેરધારમ; દૈત્યેન મુક્તમથ સ્તરવારિ છે, તેને તસ્ય જિન! હુસ્તરવારિકૃત્યમ્ 32 વસ્તર્વેકેશવિકૃતાકૃતિમર્યમુંડ, પ્રાલંબભૂદ્ભયદેવફત્રવિનિયંદગ્નિ, પ્રેતવ્રજઃ પ્રતિભવતમપીરિયડ, સોડસ્યા. ભવસ્ત્રતિભવ ભવદુઃખહેતુ. 33 ધન્યાસ્ત એવ ભુવનાધિપ! યે ત્રિસંધ્યા-મારાધયંતિ વિધિવદ્વિધુતા કૃત્યા; ભોલ્લસત્પલક પક્ષ્મલદેહદેશ, પાદદ્વયં તવ વિશે ! ભુવિ જન્મજાજ. 34
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________ | સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ 25 અમિન્નપારભવવારિનિધી મુનીશ!, મને ન મે શ્રવણ ગેચરતાં ગડસિફ આકર્ણિત તુ તવ ગેત્રપવિત્રમંત્ર, કિં વા વિપદ્વિષધરી સવિલં સમેતિ? 35 - ન્માંતરેડપિ તવ પાદયુગં ન દેવ!, મન્ય મયા સહિત મીહિતદાનદક્ષમ; તેને જન્મનિ મુનીશ! પરાભવાનાં, જાતે નિકેતનમહં મથિતાશયાનામ. 36 નૂન ન મેહતિમિરાવૃતલેચમેન, પૂર્વ વિભે ! સમૃદપિ પ્રવિલેડિસિ; મર્માવિધ વિધુરયંતિ હિ મામાનર્થી, પ્રેઘપ્રબંધગતયઃ કથમ તે ? 37 આકર્ણિકપિ મહિતિદપિ નિરીક્ષિતપિ, સૂનું ન ચેતસિ મયા વિદ્યુતેડીસ ભલ્યા જાસ્મિ તેને જનબાંધવ! દુખપાત્ર, યસ્માત ક્રિયાઃ પ્રતિફલક્તિ ન ભાવશૂન્યાઃ 38 વં નાથ ! દુઃખિજાવત્સલહે શરણ્ય!, કારુણ્ય પુણ્યવસતે વશિનાં વરેણ્ય !; ભક્ત્યા નતે મયિ મહેશ! દયાં વિધાય, દુઃખાકુરેલન–તત્પરતાં વિધેહિ 39 નિઃસંસારશરણું શરણું શરણ્ય -માસાદ્ય સાદિતરિપુપ્રથિતાદાતમ; ત્વત્પાદપંકજમપિ પ્રણિધાનવ , વધેડમિ ચેદ્ ભુવનપાવન! હા હતેડસ્મિ. 40 દેવેંદ્રવંઘ ! વિદિતાખિલવતુસાર !, સંસારતારક! વિભે ભુવનાધિનાથ !; વાયસ્વ દેવ! કરૂણાહુદ! માં પુનહિ, સદંતમદ્ય ભયદવ્યસનાબુરાશે. 41
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________ 26 || સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ યઘતિ નાથ! ભવદંબ્રિસરેરહાણ, ભકતઃ ફલં કિમપિ સંતતિસચિંતાયા તમે ત્વદેકશરણુજ્ય શરણ્ય! ભૂયા, સ્વામી ત્વમેવ ભુવનેડત્ર ભવાંતરેડપિ. 42 ઈન્થ સમાહિતધિયે વિધિવજિજનેંદ્ર!, સાંદ્રોલ્લસત્પલક કંચુકિતાંગભાગા દુબિબનિર્મલમુખાબુજબદ્ધ લક્ષા, એ સંસ્તવં તવ વિભે! રચયંતિ ભવ્યા. 43 જનનયનકુમુદચંદ્ર! પ્રભાસ્વરાટ સ્વર્ગસંપદભુફવા, તે વિગલિતમલચિયા, અચિરાભેક્ષ પ્રપદ્યતે. 44. શ્રી બૃહલ્કાંતિ સ્તોત્રમ્ (નવામં સ્મરણમૂ ). ભે ભે ભવ્યા! થયુત વચનં પ્રસ્તુત સર્વમેતદુ, ચે યાત્રામાં ત્રિભુવનગુરોરાઈતા ભક્તિભાજ; તેષાં શાંતિર્ભવતુ ભવતામહેંદાદિપ્રભાવા-દારોગ્યશ્રી ધૃતિમતિ કરી કલેશવિધ્વંસહેતુ. 1 ભે ભે ભવ્યલકા! ઈહ હિ ભરતૈરાવતવિદેહસંભવાનાં સમસ્તતીર્થંકૃતાં જન્મેન્યાસનપ્રકંપાનંતરમવધિના વિજ્ઞાય, સૌધર્માધિપતિઃ સુઘાષાઘંટા ચાલનાનંતર સકલસુરાસુરે બ્રેક સહસમાગ, સવિનયમહંદુભટ્ટારક ગૃહીત્યા ગવા કનકાદ્રિશૃંગે, વિહિત જન્માભિષેક: શાંતિમુદ્દઘષયતિ, યથા તતે હું કૃતાનુકારમિતિ કૃત્વા મહાજને યેન ગતઃ સ પંથાર, ઈતિ ભવ્યજનૈઃ સહ સમેત્ય, સ્નાત્રપીઠે સ્નાત્રે વિધાય શાંતિસુદઘેષયામિ તપૂજા યાત્રા સ્નાત્રાદિ મહોત્સવાનંતરમિતિ કૃત્વા કર્ણ દવા નિશમ્યતાં નિશમ્યતાં સ્વાહા. 2
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________ | સ્વાધ્યાય પુષસૌરભ 27 4 પુણ્યાતું પુયાહું પ્રીયંત પ્રીયંત ભગવંતેડીંન્તઃ સર્વજ્ઞાઃ સર્વદર્શિનસ્કિલેકનાથાસ્ટિકમહિલાસ્ટિલેકપૂજ્યાબ્રિકેશ્વરાત્રિલેકેદ્યોતકરાડ. 3. છે ઋષભ અજિત સંભવ અભિનંદન સુમતિ પદ્મપ્રભ સુપાર્શ્વ ચંદ્રપ્રભ સુવિધિ શીતલ શ્રેયાંસ વાસુપૂજ્ય વિમલ અનંત ધર્મ શાંતિ કુંથુ અર મલ્લિ મુનિસુવ્રત નમિ નેમિ પાર્શ્વ વદ્ધમાનાંતા જિનાઃ શાંતાઃ શાંતિકર ભવંતુ સ્વાહા. 4. છ મુન મુનિપ્રવર રિપવિજયદુર્ભિક્ષકાંતારેષ દુર્ગમાર્ગેષ રક્ષતુ નિત્યં સ્વાહા. 5 ડ્રી શ્રી વૃતિ મતિ કીતિ કાંતિ બુદ્ધિ લક્ષમી મેધા વિદ્યાસાધન-પ્રવેશ–નિવેશનેષ સુગૃહીતનામાને જયંતુ તે જિનંદ્રા. 6 >> રહિણી પ્રજ્ઞપ્તિ વજશૃંખલા વજકુશી અપ્રતિચકા પુરૂષદના કાલી મહાકાલી ગૌરી ગાંધારી સમ્રામહાવાલા માનવી વિરેચ્યા અછુપ્તા માનસી મહામાસી છેડશ વિદ્યાદે રક્ષતુ વે નિત્યં સ્વાહા. 7 # આચાર્યોપાધ્યાયપ્રભૂતિચાતુર્વણસ્ય શ્રી શ્રમણ સંઘસ્ય શાંતિભવતુ તુષ્ટિર્ભવતુ પુષ્ટિભંવત. 8 છ ગ્રહાશ્ચંદ્ર સૂર્યાગારક બુધબૃહસ્પતિ શુક્ર શનૈશ્ચર રાહુ કેતુસહિતાઃ સલેકપાલાઃ સોમ યમ વરૂણ કુબેર વાસવાદિત્ય સ્કંદ વિનાયકેપેતાઃ યે ચાચેડપિ ગ્રામ નગર ક્ષેત્ર દેવતાદયતે સર્વે પ્રીયંતાં પ્રીયંતાં અક્ષીણકોશકેષ્ટાગારા નરપતયશ્ચ ભવંતુ સ્વાહા. 9
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________ |સ્વાધ્યાય પુષસૌરભ # પુત્ર મિત્ર ભ્રાતુ કલત્ર સુહુત સ્વજન સંબંધિ બંધુવર્ગ સહિતાઃ નિત્યં ચામુંદપ્રમોદકારિણઃ અમૈિશ્ચ ભૂમંડલાયતન નિવાસી સાધુ સાધ્વી શ્રાવક શ્રાવિકાણું રગેપસર્ગ વ્યાધિ દુઃખ દુર્મિક્ષ દૌર્મનસ્યોપશમનાય શાંતિર્ભવતુ. 10 % તુષ્ટિ પુષ્ટિ ઋદ્ધિ વૃદ્ધિ માંગવાઃ સદા પ્રાદુ ભૂતાનિ પાપાનિ શાયૅતુ દુરિતાનિ, શત્રવપરાભુખા ભવંતુ સ્વાહા. 11 શ્રીમતે શાંતિનાથાય, નમ: શાંતિ વિધાયિને લેફ. સ્યાડમરાધીશ, મુકુટાભ્યચિંતાંઘયે. 12 શાંતિ શાંતિકરઃ શ્રીમાન, શાંતિ દિશતુ મે ગુરૂ શાંતિદેવ સદા તેષાં, યેષાં શાંતિ હે ગૃહે. 13 ઉન્મરિદુર-ગ્રહગતિઃસ્વમદુનિમિત્તાદિ સંપાદિત હિત સંપ,–જામગ્રહણું જયતિ શાંતે 14 શ્રી સંઘજગજનપદ, રાજાધિપરાજસન્નિવેશાનામ; ગેઝિકપુરમુગાણું, વ્યાહરણર્ચાહઋાંતિમ. 15 - શ્રી શ્રમણ સંઘસ્ય શાંતિર્ભવતુ, શ્રી જનપદાનાં શાંતિ. ર્ભવતુ, શ્રી રાજાધિપાનાં શાંતિર્ભવતુ, શ્રી રાજસન્નિવેશનાં શાંતિર્ભવતુ, શ્રી ગેબ્રિકાનાં શાંતિર્ભાવતુ, શ્રી પૌરમુખાણાં શાંતિર્ભાવતુ, શ્રી પૌરજનસ્ય શાંતિર્ભવતુ, શ્રી બ્રહ્મલેકસ્ય શાંતિર્ભવતુ, જે સ્વાહા >> સ્વાહા >> શ્રી પાર્શ્વનાથાય સ્વાહા. એવા શાંતિઃ પ્રતિષ્ઠાયાત્રાસ્નાત્રાઘવસાનેષુ શાંતિકલશ ગૃહીત્યા કુંકુમચંદનકર્પરાગરૂધૂપવાસ કુસુમાંજલિ
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________ T સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ સમેતા, સ્નાત્રચતુણ્ડિકાયાં શ્રીસંઘ સમેત, શુચિશુચિવપુર પુષ્પવસ્ત્રચંદનાભરણા-લંકૃતઃ પુષ્પમાલાં કંઠે કૃત્વા, શાંતિમુદ્દઘોષયિત્વા શાંતિપાનીયં મસ્તકે દાતવ્યમિતિ, 16 નૃત્યંતિ નૃત્ય મણિપુષ્પવર્ષ, સુજ તિ ગાયંતિ ચ મંગલાનિ; તેત્રાણિ ગત્રાણિ પઠતિ મંત્રાન, કલ્યાણભાજે હિ જિનાભિષેકે. 17 શિવમસ્તુ સર્વજગત:, પરહિતનિરતા ભવંતુ ભૂતગણ; દોષાઃ પ્રયાંતુ નાશ; સર્વત્ર સુખી ભવંતુ લેકા. 18 અહં તિસ્થયરમાયા, સિવાદેવી તુમ્સ નયરનિવાસિની; અન્ડ સિવ તુહ સિવું, અસિવસમં સિવ ભવતુ સ્વાહા. 19 ઉપસર્ગ ક્ષય યાંતિ, છિદ્યતે વિધ્રુવવ્રય; મનઃ પ્રસન્ન તામેતિ, પૂજ્યમાને જિનેશ્વરે. 20 સર્વ મંગલ માંગલ્ય, સર્વકલ્યાણકારણમ; પ્રધાનં સર્વધર્માણ, જૈન જયતિ શાસનમ 21 કમલપ્રભાથાર્ય વિરચિતમ્ શ્રી જિનપંજર સ્તોત્રમ તુ હીં શ્રી અર્હ અહંદુ નમો નમ:, % હીં શ્રી અર્વ સિદ્ધભ્ય નમે નમ:, 3% હી શ્રી અહે આચાર્યોભે નમે નમ:, 3 હીઃ શ્રી અહમ ઉપાધ્યાયેજો , નમે નમઃ, ૐ હ્રીં શ્રી અહં” ગૌતમસ્વામી પ્રમુખ સર્વ સાધુ નમે નમઃ
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
________________ 30 | સ્વાધ્યાય રૂપસૌરભ એષ: પંચ નમસ્કાર, સર્વ પાપક્ષયંકર મંગલાનાં ચ સર્વેષાં, પ્રથમ ભવતિ મંગલમ તુ હી શ્રી જયે વિજયે, અડું પરમાત્મને નમ કમલપ્રભસૂરીન્દ્રો ભાષતે જિનપંજરમ. એકભક્તોપવાસેન, ત્રિકાલ યઃ પઠેદિદમ; મનેડભિલષિત સર્વ, ફલં ચ લભતે મુવમ ભૂશચ્ય બ્રહ્મચર્યોણ, ક્રોધ લેભ વિવર્જિત દેવતા પવિત્રાત્મા, વણમાસૈર્લભતે ફલમ અહંન્ત સ્થાપનૂદ્ધિ, સિદ્ધ ચક્ષુર્લલાટકે આચાર્ય શ્રોત્રમ ધ્ય, ઉપાધ્યાય તુ પ્રાણજે. સાધુવૃન્દ મુખસ્યાગે, મનઃશુદ્ધિ વિધાય ચ; સૂર્યચન્દ્રનિરોધેન, સુધી: સર્વાર્થસિદ્ધયે. દક્ષિણે મદનલૅષી, વામપાક સ્થિત જિન અંગસંધિષુ સર્વજ્ઞા, પરમેષ્ટી શિવંકર . પૂર્વાશાં ચ જિને રક્ષે-દાનેયી વિજિતેન્દ્રિય દક્ષિણશાં પરં બ્રહ્મ, નૈઋતિ ચ ત્રિકાલવિત્. પશ્ચિમાશા જગન્નાથે, વાયવી પરમેશ્વર ઉત્તરાં તીર્થંકૃત્ય, મીશાન ચ નિરંજન પાતાલ ભગવાનé–ન્નાકાશ પુરૂષોત્તમ હિણી પ્રમુખ દેવ્યા, રક્ષતુ સકલં કુલમ. ઋષભે મસ્તકે રક્ષે-દજિતપિ વિલેચને; સંભવઃ કર્ણયુગલં, નાસિકા ચાભિનંદનઃ. ઓછી શ્રી સુમતી રક્ષેદુ, દન્તાપભે વિભુ જિહાં સુપાર્શ્વયં, તાલ ચન્દ્રપ્રભાભિધા.
Page #50
--------------------------------------------------------------------------
________________ | સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ ક ઠ શ્રી સુવિધી રક્ષેદ, હૃદયં શ્રી સુશીતલ શ્રેયસ બાહુયુગલ, વાસુપૂજ્ય કરયમઅંગુલીવિંમલે રક્ષેદનન્તઃસૌ નખાનપિ; શ્રી ધર્મોપ્યુદરાથીનિ, શ્રી શાન્તિર્નાભિમડલમશ્રી કુથુગુહ્યકં રક્ષે,દરે લેમકટીતટમ; મલ્લિરૂરૂપૃષ્ઠવંશ, જ ઘ ચ મુનિસુવ્રતઃ. પાદાંગુલીનની રક્ષે,–ચ્છીનેમિશ્મિરણદ્વયમ; શ્રી પાર્શ્વનાથઃ સર્વાગ, વર્ધમાનશ્ચદાત્મકમપ્રથિવી જલતેજસ્ક–વાવાકાશમયં જગત; રક્ષેદશેષપાપેભ્ય, વીતરાગે નિરંજનઃ. રાજદ્વારે શમશાને ચ, સંગ્રામે શત્રુસંકટે; વ્યાઘચૌરાગ્નિસર્યાદિ, ભૂતપ્રેતભયાશ્રિતે. અકાલે મરણે પ્રાપ્ત, દારિદ્રયાપલ્સમાશ્રિતે, અપુત્ર મહાખે, મુખત્વે રોગપીડિતે. ડાકિની શાકિની શસ્ત, મહાગ્રહગતિ ; નઘરારેડબ્ધ વૈષમ્ય, વ્યસને ચાપદિ મહેત. પ્રાતરેવ સમુત્યાય, ય: સ્મરેજિજનપંજરમ; તસ્ય કિંચિદુભય નાસ્તિ, લભતે સુખસંપદા જિનપંજરનામેÉ, યઃ સ્મરેદનુવાસરમ; કમલપ્રજરાજેન્દ્ર-શ્રિયં સ લભતે નરઃ પ્રાતઃ સમુથાય પઠેસ્કૃત, યતેત્રમેતજિન પંજરાખ્યમ આસાદયેત્ સ કમલપ્રભાખ્યામ, લક્ષ્મી મનવાંછિત પૂરણાય. 24 1 મહાદસે
Page #51
--------------------------------------------------------------------------
________________ 32 સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ શ્રીરૂદ્રપલ્લીયવરેણ્યગછે, દેવપ્રભાચાર્ય પદાજહંસ વાદીન્દ્રચૂડામણિરેષ જૈને, જીયાદ્ ગુરૂઃ શ્રીકમલપ્રભાખ્યઃ 25 શ્રી પાર્શ્વનાથસ્ય મંત્રાધિરાજ સ્તોત્રમ્ શ્રી પાર્શ્વ પાતુ વે નિત્ય, જિનઃ પરમશંકર નાથઃ પરમશક્તિી , શરણ્ય સર્વકામદદ સર્વવિધ્રહરઃ સ્વામી, સર્વસિદ્ધિપ્રદાયક સર્વસત્ત્વહિતે યોગી, શ્રીકરઃ પરમાર્થદર દેવદેવઃ સ્વયંસિદ્ધ-શ્ચિદાનંદમયઃ શિવઃ પરમાત્મા પરબ્રહ્મ પરમઃ પરમેશ્વરઃ જગન્નાથઃ સુરજ્યેષો, ભૂતેશઃ પુરૂષોત્તમ સુરેન્દ્રો નિત્યધર્મશ્ર, શ્રીનિવાસ સુધાર્ણવ:. સર્વજ્ઞઃ સર્વદેવેશઃ સર્વગઃ સર્વતોમુખ સર્વાત્મા સર્વદશી ચ, સર્વવ્યાપી જગદ્ગુરૂ: તત્વમૂર્તિ પરાદિત્ય, પરબ્રહ્મપ્રકાશક, પરમેન્દુ પરપ્રાણ, પરમામૃતસિદ્ધિદા. અજઃ સનાતનઃ શમ્મુ-રીશ્વર સદાશિવ વિશ્વેશ્વર પ્રદાત્મા, ક્ષેત્રાધીશઃ શુભપ્રદ સાકારશ્ચ નિરાકારઃ સકલે નિષ્કલેકવ્યય; નિર્મમે નિર્વિકારશ, નિર્વિકલ્પ નિરામયઃ અમરશ્ચાજોડનંત એકેડનેકઃ શિવાત્મક ; અલક્ષ્ય શ્રાપ્રમેય, ધ્યાનલક્ષ્ય નિરંજનઃ. 1 આ શ્લેક મૂળ પુસ્તકમાં નથી, પરંતુ કમલપ્રભાચાય ના શિષ્ય બનાવેલ હોય એમ લાગે છે.
Page #52
--------------------------------------------------------------------------
________________ | સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ કારાકૃતિરવ્ય, વ્યક્તરૂપઐયમય બ્રહ્મદ્રયપ્રકાશાત્મા, નિર્ભયઃ પરમાક્ષર. દિવ્યતેજોમયઃ શાન્ત, પરામૃતમયુતઃ; આદ્યોગનાદ્યઃ પરેશાનઃ, પરમેષ્ઠી પરઃ પુમાનશુદ્ધસ્ફટિક સંકાશ, સ્વયંભૂઃ પરમાઘુતિ; વ્યોમાકારસ્વરૂપશ્ચ, લેકા લેકાવભાસકર. જ્ઞાનાત્મા પરમાનંદ, પ્રાણરૂઢે મનઃસ્થિતિ, મન સાથે મને ધ્યેયે, મને દૃશ્યઃ પરાપરઃ. સર્વતીર્થમયે નિત્ય, સર્વદેવમયઃ પ્રભુ ભગવાન્ સર્વતશા, શિવશ્રીસૌખ્યદાયક. ઈતિ શ્રી પાર્શ્વનાથસ્ય, સર્વજ્ઞસ્ય જગદ્ગુરે; દિવ્યમષ્ટોત્તરં નામ, શત-મત્ર પ્રકીર્તિતમ, પવિત્ર પરમ દયેય, પરમાનંદદાયકમ ; ભક્તિ-મુક્તિપ્રદ નિત્ય, પઠતાં મંગલપ્રદમ. શ્રીમપરમકલ્યાણ,-સિદ્ધિદઃ શ્રેયસેતુ વ પાર્શ્વનાથ જિનઃ શ્રીમાન, ભગવાન્ પરમઃ શિવઃ. ધરણેન્દ્ર ફણચ્છત્રાલંકૃત વઃ શ્રિયં પ્રભુ, દઘાલ્પદ્માવતીદેવ્યા, સમધિતિશાસન . દયાત્કમલમધ્યસ્થ, શ્રી પાર્શ્વ જગદીશ્વરમ; છે હોં શ્રીં અહં સમાયુક્ત, કેવલજ્ઞાનભાસ્કરમ, પદ્માવત્યાન્વિત વાગે, ધરણેન્દ્રણ દક્ષિણે પરિdsષ્ટદલશ્કેન, મન્નરાજેન સંયુતમ. અષ્ટપત્રસ્થિતૈઃ પંચ –નમસ્કારસ્તથા ત્રિભિ, જ્ઞાનાર્વેષ્ઠિત નાર્થ, ધર્માર્થકામમોક્ષદમ.
Page #53
--------------------------------------------------------------------------
________________ 34 | સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ સતડશદલારૂઢ-વિદ્યાદેવીભિરન્વિતમ; ચતુર્વિશતિપત્રસ્થ, જિનમાતૃસમાવૃત્તમમાયાનેય ત્રયાગ્રસ્થ, કૈકારસહિત પ્રભુમ; નવગ્રહાવૃતં દેવં, દિકપાલૈદેશભિવૃતમ ચતુષ્કોણેષુ મન્નાદ્યચતુર્ભુજાન્વિતૈજિક ચતુરષ્ટદશદ્વીતિ-દ્વિધાસંકેયુતમ્, દિક્ષ ક્ષકારયુક્તિન, વિદિક્ષ લાંકિર્તન ચ; ચતુરઐણ વજાક, ક્ષિતિતત્વે પ્રતિષ્ઠિતમ્ - શ્રી પાર્શ્વનાથમિયેવ, યઃ સમારાધયેજિજનમ; તં સર્વપાપ-નિમુક્ત, ભજતે શ્રીઃ શુભપ્રદા. જિનેશઃ પૂજિત ભલ્યા, સંતુતઃ પ્રણથવા; ધ્યાતત્વ H ક્ષણે વાપિ, સિદ્ધિસ્તેષાં મહેદયા. શ્રીપામત્રરાજાને, ચિંતામણિગુણાસ્પદમ; શાન્તિપુષ્ટિકર નિત્ય, શુદ્રોપદ્રવનાશનમ. સદ્ધિ સિદ્ધિ મહાબુદ્ધિ ધૃતિ શ્રી કાન્તિ કીર્તિદમ; મૃત્યુંજય શિવાત્માનં, જપન્નાનન્દિતો જના. સર્વ કલ્યાણ પૂર્ણ સ્થાજરા-મૃત્યુ-વિવજિત અણિમાદિમહાસિદ્ધિ, લક્ષજાપેન ચાખુયાપ્રાણાયામેનમગ્ન,–ગાદમૃતમાત્મનિ, ન્હામાત્માનં શિવધ્યાવા, સ્વામિન્ ! સિધ્યન્તિ જન્તવઃ 31 હર્ષદ કામદતિ, રિપુઘઃ સર્વસૌખ્યદ પાતુ વ પરમાનંદ-લક્ષણ, સંસ્મતે જિનઃ. તત્વરૂપમિદં તેત્ર, સર્વમંગલસિદ્ધિદમ; ત્રિસધ્ધ યઃ પઠેન્નિત્યં, નિત્યં પ્રાનેતિ સશ્રિયમ. 33
Page #54
--------------------------------------------------------------------------
________________ | સ્વાધ્યાય પુષસૌરભ 35 ઉવસગ્ગહર મહાભાવિક સ્તોત્રમ્ ઉવસગ્ગહરં પાર્સ, પાસં વંદામિ કમ્મઘણુમુક્ક; વિસર-વિસ-નિન્નાસ, મંગલકલ્યાણ આવાસ. વિસર કુલિંગ-મંત, કંઠે ઘાઈ જે સયા મણુઓ; તસ્સ ગહ-રોગ-મારી, ૬૬-જરા જતિ ઉવસામં. ચિ૬૩ દરે મતે, તુજ પણ વિ બહુફ હોઈ નરતિરીએ સુવિ જીવા, પાવંતિ ન દુખ દોગચ્ચ. >> અમરતરૂ-કામધેનુ, ચિતામણું કામ-કુંભ માઈયા; સિરિપાસનાહસેવા, ગહાણ સવૅવિ દાસત્તમ 34 હીં શ્રી અને તુહ દંસણેણ સામિય, પાસેઈરગ-રોગ-દુકૂખ-દેહગં; કમ્પતરૂમિવ જાયઈ, 3 તુહ દંસણ સવફલહેઉ સ્વાહા. 3% હી નમિણ વિશ્ર્વના સય, માયાબીએ ધરણ-નાગિંદં; સિરિકામરાજ કલીક, પાસનિણંદ નમંસામિ. 3% હીં શ્રી સિરિશાસવિસર વિજજામતેણ ઝાણ ઝાઝા, ધરણ-પઉમાવઈ દેવી, 3 હી ફળ્યું સ્વાહા. * જયઉ ધરણિંદ-૫૯માવઈ ય નાગિણી વિજા, વિમલઝાણસહિયે, 3 હીં ફ૯ળું સ્વાહા. થુણામિ પાસનાë >> હીં પણમામિ પરમભરીએ, અફખર-ધરણેન્દ, પઉમાવઈ પડિયા કિ7ી. 9 જસ્સ પયકમલમઝે, સયા વસેઈ પઉમાવય ધરણિદે; તસ નામઈ સયલ, વિસર-વિસં નાસેઈ.
Page #55
--------------------------------------------------------------------------
________________ I સવાધ્યાય પુપસૌરભ તહ સમસ્તે લદ્ધ, ચિતામણિકમ્પપાયવષ્ણહિએ, પાવંતિ અવિઘેણું, જીવા અયરામ ઠાણું 11 નg-મઠાણે, પણ-કમ-૬-સંસારે; પરમઠ-નિટ્રિ-અર્કે, અગુણાધિસર વદે. 12 >> ગરૂડો વનિતાપુત્ર, નાગલી મહાબલ તેણ મુઐતિ મુસા, તેણ મુઐતિ પન્નગા. 13 સ તુહ નામ સુદ્ધમંત, સમ્મ જે જઈશુદ્ધભાવેણ; સે અયરામર ઠાણું, પાવન ય દેગ્નઈ દુફખં વા. 14 ૩ઝ પંડુ-ભગંદર-દાહ, કાર્સ સાણં ચ સૂલમાઈણિ; પાસપહુપભાવેણ, નાસંતિ સલગાઈ હીં સ્વાહા. 15 વિસહર-દાવાનલ–સાઈણિ–વૈયાલ-મારિ–આયંકા; સિરિનિલકંઠપાસક્સ, સ્મરણમણિ નાસંતિ. 16 પન્નાસં ગેપીડાં કુરગ્રહ, તુહ દસમું ભયંકાયે; આવિ ન હુતિ એ તહવિ, તિજજે જે ગુણિજજાસે. 17 પીંડ જત ભગંદર ખાસ, સાસ મૂળ તહ નિવાહક સિરિસામલાપાસ મહંત, નામ પઊર પાઊલેણ. 18 >> હોં શ્રી પાસધરણ સંજજુd, વિસહરવિજ જઈ શુદ્ધમણેણું પાવઈ ઈશ્કિય સુહં, 34 હીં શ્રીં ફવ્યું સ્વાહા. 19 % રોગ જલ જલણ વિસહર, ચૌરારિ મઈદ ગય રણભાઈ પાસજિણનામચંકિત્તણેણ, પસમંતિ સવાઈ હીં સ્વાહા.
Page #56
--------------------------------------------------------------------------
________________ હ૭ || સ્વાધ્યાય પુષસૌરભ 3% જયઉ ધરણિંદ નમંસિય, પઉમાવઈપમુહ નિસેવિય પાયા; કર્લી હોં મહાસિદ્ધિ, કઈ પાસ જગના. 21 >> હીં શ્રીં તે નમઃ પાસનાહ, હીં શ્રીં ધરણેન્દ્ર નમસિયં દુહં વિણસં; હીં છ જસ્મ પભાવેણ સયા, હીં શ્રીં નાસંતિ ઉવદ્વા બહવે. હીં શ્રીં પઈ સમરંતાણમણે, હીં શ્રીં નામપિ હિ મંતસમં; હીં શ્રીં પયર્ડ નWીન્થ સંદેહે. હીં* શ્રી જલ–જહણ–ભય તહ સપસિંહ, હીં શ્રી ચૌરારિ સંભવે ખિખ્ખું; >> હીં શ્રી જે સમઈ પાસપહું, હીં શ્રી કલીં પહાવઈકિયાવિ કિં તસ્ય. હીં શ્રી કલ હોં ઈહ લગઠ્ઠી પરગદ્દી, 34 હીં શ્રીં જે સમરે પાસનાહં; 3% હૈ હીં હોં હં ૐ શ્રીં ૐ , તં તહ સિઝઈ ખિપં. ઈહ નાહ આરહ ભગવંત, # હું શ્રીં કલીં ૐ ૐ ૐ ૐ કલ કલ શ્રી કલિકુંડ સ્વામિને નમઃ ઈઅ સંશુએ મહાયસ! ભક્તિબ્બર નિષ્ણરેણ હિએણ, તા દેવ દિજાજ બેહિં ભવે ભવે પાસ જિણચંદ, 3 શાંતિઃ શાંતિઃ શાંતિઃ છે 8 8 8 8 8 8 8 8 8 8 8 - 2 27
Page #57
--------------------------------------------------------------------------
________________ 38 T સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ શ્રી પાર્શ્વનાથ સ્તોત્ર 3% નમો ભગવતે પાર્શ્વનાથાય યેન મંત્રણ સમાધિ કિયતે, શરીરે રક્ષાં કુરુ કુરુ વનેવા, ગ્રામેવા, નગરેવા, ત્રિકેવા, ચરચરેવા, ચતુઃ પથેવા, દ્વારેવા, ગૃહેવા, વાહી, શુદ્રાણ, ક્ષત્રિયાણ, વૈશ્ય, ચંડાલી, માતંગીની હું હું હું હું હા યઃ ક્ષઃ મંત્ર પ્રસાદેન મમ શરીરે અવતરતુ દુષ્ટ નિગ્રહ કુવંતુ કુરુ કુટું સ્વાહા. શ્રી પાર્શ્વનાથ મંત્રાધિરાજ સ્તોત્રમ છ હી શ્રી તં નમહ પાસનાહ છ હૈ શ્રી ધરણેન્દ્ર નમંસિય દુહવિણા, જી હું શ્રી જસાભાવેણ સયા, >> હું શ્રી નાસંતિ ઉગ્વદુવા બહવે. 1 છે હું શ્રી તઈ સમાંતાણમાણે, છ હી શ્રી ન હોઈ વાહિ નત મહાદુફખં, શું હું શ્રી નામપિ હિ મંતસમ, >> હી શ્રી પયર્ડ નથિસ્થ સદેહે. 2 છે હી શ્રી જલ જલણ ભયે તહ સમ્પસિંહ, 34 ફેંી શ્રી ચૌરારિ સંભવે ખિપું, wહી શ્રી જે સમરઈ પાસનાહ, >> હૈી શ્રી પવઈ ન કયાવિ, કિં તસ્ય. 3 >> Uii શ્રી કર્લી હું હું હી ઈહલેગઠ્ઠી પરગડ્ડી >> હું શ્રી જે સમરઈ પાસનાહંતુ 3% હું છું હું ગૉળી શુ ગઃ તહ સિજજઈ ખિપું ઈહનાહ, ૩ઝ હી શ્રી કલી ગ્રા ઐી કલી કર્લી કલિકુંડ સ્વામિને નમઃ 4
Page #58
--------------------------------------------------------------------------
________________ સ્વાધ્યાય પુષસીરભ દે શ્રી ઋષિમંડલ સ્તોત્રમ્ આાંતાક્ષરસંલક્ષ્યમક્ષર, વ્યાપ્ય યત સ્થિતમ; અગ્નિજવાલાસમ નાદબિંદુરેખા સમન્વિતમ. અગ્નિજ્વાલાસમાકાંત, મમલવિરોધમ; દેદીપ્યમાન હવે તત્પદે નૌમિ નિર્મલમ. અહત્યિક્ષરં બ્રહ્મવાચકં પરમેષ્ઠિના સિદ્ધચક્રસ્ય સબીજ, સર્વતઃ પ્રણિદ મેહ # નમેહંદૂભ્ય ઈશલ્યા, છ સિદ્ધ નમે નમ: >> નમઃ સર્વસૂરિશ્ય, ઉપાધ્યાયેભ્ય 3 નમઃ. * નમઃ સર્વસાધુભ, 8 જ્ઞાને ન નમ 8 નમસ્તત્વદીષ્ટભ્યશ્ચારિત્રેભ્યરતુ 3 નમ:. શ્રેયસેતુ શ્રિયે વેતદઉંદાદ્યષ્ટકં શુભમ; સ્થાનેqષ્ટ વિનયસ્ત, પૃથગબીજ સમન્વિતમ. આદ્ય પદે શિખાં રક્ષેત, પરં રક્ષેતુ મસ્તકમ; તૃતીયં રક્ષેન્નેત્રે A, તુર્ય રક્ષેચ્ચ નાસિકામ. પંચમં તુ મુખે રક્ષેત, ષષ્ઠ રક્ષેચ્ચ ઘંટિકામ? નાત્યંત સપ્તમં રક્ષેદુ, રક્ષેત્ પાદાન્તમષ્ટમમ. પૂર્વપ્રણવતઃ સાંતઃ, સરેફે દ્ધિ ત્રિ પંચષાન; સપ્તાણદશસૂર્યા કાન, શ્રિત બિંદુસ્વરાનું પૃથક. પૂજ્યનામાક્ષરા આદ્યા, પતે જ્ઞાનદર્શન, ચારિત્રે નમે મળે, હી સાંતઃ સમલંકૃતઃ,
Page #59
--------------------------------------------------------------------------
________________ 40 સ્વાધ્યાય રૂપસૌરભ હું છું હું છું હું છું હુંઃ 4 અસિઆઉસ સમ્યગ જ્ઞાન-દર્શન ચારિત્રે હોં નમઃ જબૂવૃક્ષારો દ્વીપ, ક્ષારદધિસમાવૃત અર્હદાદ્યષ્ટકેરણકાષ્ઠાધિશ્કેરલંકૃતા. તન્મધ્યસંગત મે કુલરલંકૃત ઉલ્ચરૂશ્ચસ્તરસ્કાર-સ્તારામંડલમંડિતઃ. તસ્ય પરિ. સકારાંત, બીજ મધ્યાસ્ય સર્વગમ; નમામિ બિનમાહિત્ય, લલાટસ્થ નિરંજનમ. અક્ષય નિર્મલં શાંત, બહુલે જાતેજિગતમ; નિરીહં નિરહંકાર, સારં સારતાં ઘનમ. અનુદ્ધત શુભ ફીત, સાત્વિક રાજસં મતમ; તામસ ચિરસબુદ્ધ તૈજસં શર્વરીસમમ. સાકારં ચ નિરાકાર, સરસ વિરસં પરમ; પરાપરં પરાતીત, પરં પરાપરમ. એકવર્ણ દ્વિવર્ણ ચ, ત્રિવર્ણ તુર્યવર્ણકમ; પંચવર્ણ મહાવણું, પરં ચ પરાપરમ. સકલં નિષ્કલં તુરું, નિર્વત્ત બ્રાંતિવજિતમ; નિરંજનું નિરાકાર, નિર્લેપ વિતસંશયમ. ઇશ્વર બ્રહ્મ-સંબુદ્ધ, શુદ્ધ સિદ્ધ મતં ગુરુમ; તીરૂપ મહાદેવ, લેકાલેકપ્રકાશકમ. અર્હદાખ્યતુ વર્ણતઃ સરેફે બિંદુમંડિત તુર્યસ્વરસમાયુક્ત, બહુધા નાદમાલિતઃ.
Page #60
--------------------------------------------------------------------------
________________ | સ્વાધ્યાય પુષ્ય સૌરભ અસ્મિન બીજે સ્થિતાઃ સર્વે, કષભાદ્યા જિનેરમા વર્ણનિદૈનિજેર્યક્તા, ધ્યાવ્યાસ્તત્ર સંગતા. નાદૌંસમાકારે, બિંદુનલ સમપ્રભ ક્લારૂણસમાસાંતા, સ્વર્ણાભઃ સર્વતોમુખ. શિરસંલીન ઈકોરે, વિનીલે વર્ણતઃ મૃતક વનુસ્વારસંભીનં, તીર્થભંડલ તુમ . ચંદ્રપ્રભ-પુષ્પદંતી, નાદસ્થિતિ-સમાશ્રિતી; બિંદુમધ્યગતી નેમિ-સુવતો જિનસત્તમૌ. પદ્મપ્રભ-વાસુપૂજ્ય, કલાપદમધિછિતી; શિર-ઈસ્થિતિસલીન, પાર્શ્વ–મલ્લી જિનેરમો. શેષાસ્તીર્થકૃતઃ સર્વે, હરસ્થાને નિજિતા માયાબીજાક્ષર પ્રાપ્તા-ચતુર્વિશતિરહેતાગતરાગ-દ્વેષ-મહાત, સર્વપાપ-વિવર્જિતા સર્વદા સર્વકાલેષ, તે ભવંતુ જિનેરમા દેવદેવસ્ય વચ્ચક, તસ્ય ચકસ્ય યા વિભા; તયાચ્છાદિતસર્વાગં, મા માં હિનસ્તુ ડાકિની. . દેવદેવસ્ય વચ્ચક્ર, તસ્ય ચક્રશ્ય યા વિભા; તયાચ્છાદિત–સર્વાગ, મા માં હિનતુ રાકિની. દેવદેવ૦ મા માં હિનસ્તુ લાકિની દેવદેવ મા માં હિનડુ કાકિની દેવદેવ, મા માં હિનસ્તુ શાકિની
Page #61
--------------------------------------------------------------------------
________________ 33 34 35 7 38 છે. | | સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ દેવદેવ મા માં હિનર, હાશિની દેવેદેવ, મા માં હિનતુ યાકિની દેવદેવ૦ મા માં હિંસતુ પન્નગા દેવદેવ મા માં હિંસતુ હસ્તિનઃ દેવદેવ૦ મા માં હિંસતુ રાક્ષસાર દેવદેવ મા માં હિસતુ વહૂયઃ દેવદેવ મા માં હિંસતુ સિહકા: દેવદેવ૦ મા માં હિંસતુ દુર્જના દેવદેવ૦ મા માં હિંસતુ ભૂમિપાઃ શ્રી ગૌતમસ્ય યા મુદ્રા, તસ્યા યા ભુવિ લબ્ધયા તાભિરશ્યધિક તિરહનું સર્વનિધીશ્વર પાતાલવાસિનો દેવા, દેવા ભૂપીઠવાસિન સ્વસિનેપિ યે દેવા, સર્વે રક્ષતુ મામિત ચેવધિલબ્ધયે યે તુ, પરમાવધિલબ્ધ તે સર્વે મુને દિવ્યા, માં સંરક્ષેતુ સર્વદા. દુજના ભૂત વેતાલા, પિશાચા મુદ્દગલાસ્તથા; તે સર્વે પ્રુપશામંતુ, દેવદેવપ્રભાવતઃ. હીં હીઃ શ્રી વૃતિલક્ષમી,–ગૌરી ચંડી સરસ્વતી; જયામ્બા વિજયા ફિલા, જિતા નિત્યા મદદવા. 46 કામાંગા કામબાણ ચ, સાનંદા નંદમાલિની; માયા માયાવિની રૌદી, કલા કાલી કલિપ્રિયા. 45 47
Page #62
--------------------------------------------------------------------------
________________ | સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ એતાઃ સર્વ મહાદે, વર્તત યા જગત્ર; માં સર્વ પ્રયચ્છતુ, કાંતિ કીર્તિ યા વૃતિ મતિમ. 48 દિવ્ય ગયઃ સુદુપ્રાપ્યા, શ્રીઋષિમડલસ્તવ ભાષિતસ્તીર્થનાથેન, જગત્રાણકૃતેડનઘઃ રણે રાજકુલે વહો, જલે દુગે ગજે હરૌ, રમશાને વિપિને ઘેરે, સ્મતે રક્ષતિ માનવમ. રાજ્યભ્રષ્ટા નિજ રાજ્ય, પદભ્રષ્ટા નિજ પદમ; લક્ષ્મીભ્રષ્ટા નિજાં લક્ષમ, પ્રાનુવંતિ ન સંશય. ભાર્યાર્થી લભતે ભાર્યા, સુતાર્થી લભતે સુતામ; વિજ્ઞાથ લભતે વિત્ત, નરઃ સ્મરણમાત્રતઃ. સ્વણે રૂપે પટે કાંસ્ય, લિખિત્વા યસ્તુ પૂજયેન્દ્ર; તર્યવાણ મહાસિદ્ધિ-ગૃહે વસતિ શાશ્વતી. ભૂજ પત્રે લિખિત્વેદ, ગલકે મૂર્તિ વા ભુજે, ધારિતં સર્વદા દિવ્ય, સર્વભીતિ-વિનાશકમ. ભૂત પ્રેતૈહેર્યક્ષે, પિશાચમુંગલેમેલે વાતપિત્તકફકે-મુચ્યતે નાત્ર સંશય. ભૂર્ભુવઃ સ્વયપીઠ-વતિનઃ શાશ્વતા જિના; તૈઃ સ્તુતૈક્વન્દિતૈદષ્ટ-યંત્ ફલં તત્ ફલં શ્રુતી. એતદ્ ગપ્યું મહાતેત્ર, ન દેયં યસ્ય કસ્યચિત, મિથ્યાત્વવાસિને દત્ત, બાલહત્યા પદે પદે. આચાસ્લાદિ–તપઃ કૃત્વા, પૂજયિત્વા જિનાવલિમ અષ્ટસાહસિકે જાપ કાર્યરતસિદ્ધિહેત.
Page #63
--------------------------------------------------------------------------
________________ 44 LU સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ શતમોત્તર પ્રાત - પઠતિ દિને દિને, તેષાંન વ્યાધ દેહે, પ્રભવતિ ન ચાપદ. અષ્ટમાસાવધિ યાવદુ, પ્રાત થાય યઃ પઠેત; તેત્રમેતન્મહાતેજે, જિનબિલ્બ સ પશ્યતિ. દષ્ટ સયતે બિલ્બ, ભવે સમકે યુવમ; પદં પ્રાગ્નેતિ શુદ્ધાત્મા, પરમાનંદ-નંદિતઃ વિશ્વવંદ્યો ભવેત્ ધ્યાતા, કલ્યાણનિ ચ સેકનુતે, ગવા સ્થાન પર સોપિ, ભૂયસ્તુ ન નિવતતે. ઈદ સ્તોત્ર મહાસ્તત્ર, સ્તુતીનામુત્તમ પરમ; પઠના સ્મરણાજ જાપાલ્લભ્યતે પદમવ્યયમ. શ્રી ઘંટાકર્ણ મહામંત્ર ઘંટાકર્ણ મહાવીરઃ સર્વવ્યાધિ-વિનાશક વિસ્ફટકભયે પ્રાપ્ત, રક્ષ રક્ષ મહાબલ. યત્ર - તિર્ણસે દેવ, લિખિતેડક્ષરપંક્તિવિક રાગાસ્તત્ર પ્રણશ્યક્તિ, વાતપિત્તકફેદુભવા. તત્ર રાજભય નાસ્તિ, યાન્તિ કણે જ પાર ક્ષયમ; શાકિની ભૂત વેતાલા, રાક્ષસાર પ્રભવન્તિ ન. નાડકાલે મરણું તસ્ય, ન ચ સપૅણ દશ્યતે; અગ્નિ ચૌરભય નાસ્તિ, હોં ઘંટાકણે નમેષતુ તે ઠાઠ ઠઃ સ્વાહા.
Page #64
--------------------------------------------------------------------------
________________ B સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ 45 શ્રી ગ્રહશાન્તિ સ્તોત્રમ્ જગશૂરું નમસ્કૃત્ય, કૃત્વા સદૂગુરુભાષિતમ; ગ્રહશાન્તિ પ્રવક્ષ્યામિ, ભવ્યાનાં સુખહેતવે. જિ. ખેચરા શેયા, પૂજનીયા વિધિક્રમાત; પુષ્પર્વિલેપનૈધૂપ-નૈવેદ્યસ્તુષ્ટિ હેતવે. પદ્મપ્રભમ્ય માતડશ્ચન્દ્રશ્ચન્દ્રપ્રભસ્ય ચ; વાસુપૂજ્યસ્ય ભૂપુત્ર, બુધસ્યાડછી જિનેશ્વરા. વિમલાનન્તધર્માદરાઃ શાન્તિઃ કુંથુનમિસ્તથા; વર્ધમાને જિનેન્દ્રાણ, પાદપ બુધે ન્યસેતઆ ભાજિતસુપાર્ધાશ્ચાભિનન્દનશીતલૌ; સુમતિઃ સંભવસ્વામી, શ્રેયાંસહ્ય બૃહસ્પતિ સુવિધે: કથિતઃ શુક, સુવ્રતસ્ય શનૈશ્ચરઃ; નેમિનાથસ્થ રાહુઃ સ્માત , કેતુઃ શ્રીમદ્વિપાશ્વઃ જન્મલગ્ન ચ રાશી ચ, યદા પીઠન્તિ ખેચરા; તદા સંપૂદ્ધીમાન, ખેચરૈઃ સહિતાનું જિનાન, પુષ્પ–ગંધાદિભિધૂપ, –નેવેલૈઃ ફલ સંયુત વર્ણસદશદાન, વસ્ત્ર દક્ષિણાન્વિતૈઃ. 4 આદિત્ય-સેમ-મંગલ-બુધ-ગુરુ-શુક્ર-શનિશ્ચર રાહુ-કેતુ–સહિતાઃ પેટા જિનપતિ–પુરતcવતિષ્ઠતુ જિનાનામગ્રતઃ સ્થિત્વા,ગ્રહાણુ શક્તિહેત; નમસ્કારશાં ભયા, જપેદષ્ટોત્તરશતમ. ભદ્રબાહુરૂવાચૈવ, પંચમ: શ્રુતકેવલી, વિદ્યાપ્રવાદતઃ પૂર્વાદુ, ગ્રહશાન્તિવિધિશ્રુતમ.
Page #65
--------------------------------------------------------------------------
________________ | સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ જિનંદ્ર-ભક્ત્યા જિનભક્તિભાજ, ચેષાં ચ પૂજા બલિપુષધૂપ ગ્રહાગતા યે પ્રતિકુળતાં ચ, તે સાનુકુલા વરદા ભવતુ. 1 નામજિણા જિણનામા, ઠવણ જિણ પણ નિણંદ-પડિ. માએ દવ જિણ જિણજીવા, ભાવ જિણા સમવસરણત્યા. 2 રેગાદિકની શાંતિને માટે રોગશાકાદિભિÈર્ષ, રજિતાય જિતારયે; નમઃ શ્રી શાંતયે તમે, વિહિતાનંતશાંતયે. શ્રી શાંતિજિન ભક્તાય, ભવ્યાય સુખસંપદમ; શ્રી શાંતિદેવતા દેયા,-દશાંતિમપનીયતે. અંબા નિહિત-હિંભા મે, સિદ્ધ-બુદ્ધ-સમન્વિતા; સિતે સિંહે સ્થિતા ગૌરી, વિતતુ સમીહિતમ ધરાધિપતિ-પત્ની યા, દેવી પદ્માવતી સદા; શુદ્રોપદ્રવતઃ સા માં, પાતુ કુલ્લલ્લુણાવલી. ચંચકધરા ચારૂ, પ્રવાલ-દલ-દીધિતિ; ચિરં ચકેશ્વરીદેવી, નંદતા–દવતાચ્ચ માં. ખ ખેટક કદડ, બાણ પાણિતડિક્રુતિ તુરંગ ગમનાછુપ્તા, કલ્યાણાનિ કરતુ મે. મથુરામાં સુપાર્શ્વ–શ્રીર, સુપાર્શ્વ–સ્તુપ-૨ક્ષિકા; શ્રી કુબેરા નારારૂઢા, સુતાંકાવતુ કે ભયાતુ. બ્રહ્મશાન્તિઃ સ માં પાયા–દપાયા વીર સેવક:: શ્રીમદ્ વીરપુરે સત્યા, યેન કીતિઃ કૃતા નિજા.
Page #66
--------------------------------------------------------------------------
________________ 47 | સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ શ્રી શક–પ્રમુખા યક્ષા, જિનશાસન-સંસ્થિતા; દેવ દેવ્યસ્તદપિ, સંઘ રક્ષત્વપાયતઃ. શ્રીમદ્ વિમાન–મારૂઢા, યક્ષ માતંગ-સંગતા; સા માં સિદ્ધાયિકા પાદુ, ચકચારેષ-ધારિણી. 4 નમે તુહ દંસણેણ સામિય, પણાસએ રેગગદેહગ્ગ; કશ્યમેવ જાયઈ, તુહ દેસણું પસમ-ફલહે. 1 હીં વાતા. 8 નમ એવ પણવ-સહિયં, માયાબીએણુ ધરણનાગિર્દ સિરિ કામરાય-કલિય, પાસજિર્ણિદં નમંસામિ. 2 હીં સ્વાહા. 4 અવ ય અદ્યા, અસહસ્સા યે અઠ કેડીએ; રફખંતુ મે સરીર દેવાસુર-પણુમિઆ સિદ્ધા. 3 હો સ્વાહા. 8 થંભેઈ જલ-જલણું, ચિતિયમિત્તો ય પંચ નમુક્કારે; અરિ મારિ ચેર રાઉલ, ઘેરૂવસગ્ગ નિવાઈ. 4 હીં સ્વાહા. 34 ક્ષેમં ભવતુ સુભિક્ષ, સર્ય નિષ્પઘતાં જયતુ ધર્મ, શયંત સર્વ રેગા, યે કેચિદુપદ્રવા લકે. 5 હીં સ્વાહા. શ્રી ચઉસરણ પયત્રા ત્રણ આયંબિલ કર્યા પછી આ સૂત્ર વાંચવું. સાવજગવિરઈ, ઉત્તિર્ણ ગુણવઓ અ પડિવત્તી; ખલિયમ્સ નિંદણા વણ-તિગિચ્છ ગુણધારણા ચેવ. ચારિત્તસ વિસહી, કીરઈ સામાઈએણ કિલ ઈહયં; સાવજજેયરોગાણ, વજજણા–સેવણશુએ. દંસણાયાવિહી, ચઉવીસાયWણ કિઈ ય અગ્રભુઅગુણકિત્તણ-વેણે જિણવરિંદાણું..
Page #67
--------------------------------------------------------------------------
________________ 48 B સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ નાણાઈ ઉ ગુણા, તસંપન્ન પડિવત્તિકરણએ; વંદણએ વિહિણા, કીરઈ સેહી ઉતેસિ તુ. ખલિઅસ ય તેસિં પુણે, વિહિણું જ નિદણાઈ પડિક્કમણું તેણ પડિકમાણેણં, તેસિપિ ય કીરએ સેહી. ચરણાઈવાઈયા, જહક્કમ વણતિગિ૭રૂણું પડિક્કમણાસુ દ્વાણું, સહી તહ કાઉસ્સગ્નેશું. વિરિયારસ પુણે, સવૅહિવિ કીરએ સોહી. ગયવસહસીહઅભિસે, દામસસિદિણયર ઝયં કુંભ; પઉમસર સાગરવિભાણ, ભવણરયણુચ્ચયસિહિં ચ. અમરિંદનરિંદમુણિંદ-વંદિયં વંદિઉ મહાવીર; કુસલાણબંધિબંધુર-મઝયણું કિન્નઈસામિ. ચઉસરણગમણ દુક્કડ-ગરિહા, સૂકડાણુમાયણ ચેવ એસ ગણે અણવરયં, કાય કુસલહેઉત્તિ. અરિહંતસિદ્ધસાહુ કેવલિ-કહિએ સુહાવો ધમે; એએ ચઉ ચઉગઈ–હરણ સરણે લહઈ ધો. અહ સે જિણભક્તિભરૂ–ચ્છરંત રોમચકંચુઅકરાલે; પહરિસપણઉમ્મીસ, સીસમિ, ક યંજલી ભણઈ. રાગદ્દોરારીણ, હંતા કમ્પગાઈઅરિહંતા, વિસયકાયાપણું, અરિહંતા હું, મે સરણે. રાયસિરિમવકસિત્તા, તવચરણે દુશ્ચર અણચરિત્તા; કેવલસિરિમરહંતા, અરિહંતા હેતુ મેં સરણું. થઈવંદણમરહંતા, અમરિદરિદપૂઅમરહેતા સાસયસુહમરહંતા, અરિહતા હું, મે સરણું.
Page #68
--------------------------------------------------------------------------
________________ | સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ પર-મણગમં મુણતા, જેઈંદમહિંદઝાણ મરહંતા; ધમકહં અરહંતા, અરિહંતા હેતુ મે સરણું. સબ્યુજિઆણહિંસ, અરહંતા સચ્ચવણમરહંતા; ખંભન્વયમરહંતા, અરિહંતા હુંતુ મે સરણું. એસરણમવસરિતા, ચઉતીસ અઈસએ નિસેવિતા; ધમ્મકહં ચ કહેતા, અરિહંતા હંતુ મે સરણું. એગાઈ ગિરાણેગે, સંદેહે દેહિણું સમં છિત્તાક તિહુઅણમણસાસંતા, અરિહંતા હું, મે સરણું. વયણામણ ભુવણું, નિવાવંતા ગુણસુ ઠાવંતા; જિઅલ અમુદ્ધરતા, અરિહંતા હું, મે સરણું. અચળ્યુઅગુણવંતે, નિયજ સસસહર પહાસિઅ–દિઅંતે; નિયમણાઈઅણુતે, પડિવન્નો સરમરિહંતે. ઉઝિયજમરણણું, સમસ્તદુખત્તસરસરણાણું તિહુઅણજણસુયાણું, અરિહંતાણં નમે તાણું. અરિહંતસરણમલસુદ્ધિ-લદ્ધસુવિરુદ્ધસિદ્ધબહુમાણે; પણયસિરરઈયકરકમલ-સેહરે સહરિસં ભણઈ. કમ્મદુખય સિદ્ધા, સાહાવિએ નાણદંસણસદ્ધિા સવકુલદ્ધિસિદ્ધા, તે સિદ્ધા હેતુ મે સરણું. તિઅલે અમથયWા, પરમપયસ્થા અચિતસામન્થા; મંગલસિદ્ધપયસ્થા, સિદ્ધા સરણું સુહપસFા. મૂલખિયપડિવફખા, અમૂહલખા સગિપચ્ચકખા; સાહાવિઅત્તસુફખા, સિદ્ધા સરણું પરમગુફખા. પડિપિલિ અપડિઆ, સમગઝાણગિદર્ટુભવબીઆ; જે ઈસરસરણુઆ, સિદ્ધા સરણું સમરણીયા.
Page #69
--------------------------------------------------------------------------
________________ 50 3 0 S B સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ પાવિઅપરમાણુંદા, ગુણનીસંદા વિચિત્રભવનંદા; લહુઈકય-રવિચંદા, સિદ્ધ સરણું ખવિઅદંદા. 28 ઉવલદ્ધપરમબંભા, દુલ્લવલંભા વિમુક્કસંરંભા; ભુવણઘરઘરણુખંભા, સિદ્ધા સરણું નિરારંભા. સિદ્ધસરણ નયખંભ–હઉસાહગુણજણિઅઆશુરાઓ; મેઈણિમિલંતસુપસન્થ મલ્થઓ તસ્થિમં ભણઈ. જિઅલેબંધુણે, કુગઈસિંધુણે પારગા મહાભાગા, નાણઈએહિં સિવસુફખ-સાહગા સાહુ સરણું. કેવલિસે પરમેહી, વિકલમઈ સુબહરા નિણમર્યામિ, આયરિય–ઉવજઝાયા, તે સર્વે સાહણે સરણું. 32 ચઉદસ-દસ-નવપુવી, દુવાલસિક્કારસંગિણે જે અ; જિકમ્પાહાલદિમ, પરિહારવિસદ્ધિસાહૂ અ. ખીરાસવ-મહુઆસવ, સંભિસેઅકબુદ્ધી અ ચારણઉવિપયાણ-સારિ, સાહુ સરણું. ઉઝિયવઈરવિહા, નિશ્ચમદોહા વસંતમુહસહા; અભિમયગુણસંદહા, હયહા સાહુ સરણે. ખંડિઅસિત્તેહદામા, અકામધામા નિકામસુહકામા; સુપુરિસમણાભિરામ, આયારામાં મુણું સરણું. મિલ્હિઅવિસયકાયા, ઉઝિઅઘરધરણિસંગસુહસાયા; અકલિઅહરિસવિસાયા, સાહૂ સરખું ગયપમાયા. હિંસાઈદે સુન્ના, કયકારના સયંમ્પન્ના; અજરામરહખુન્ના. સાહૂ સરણે સુર્યાપુન્ના. કામ-વિડંબણુ ચુક્કા, કલિમલ-મુક્કા વિમુક્ક–રિક્કા; પાવરય-સુરય-રિક્કા, સાહુગુણરયણચિચિક્કા. 39 33 34 35 36 37
Page #70
--------------------------------------------------------------------------
________________ 41. T સ્વાધ્યાય પુષ્પસરા | સહરસુઠિઆ જ, આયરિયાઈ તઓ એ તે સાહુ સાહુભણિએણુ ગરિઆ, તન્હા તે સાહૂણે સરણ. 40 પડિવન્નસાહસરણે, સરણું કાઉં પુણવિ જિણધર્મો પરિસરમંચ વંચ, કંચુઅંચિતણુ ભણઈ. પવરસુકએહિ પત્ત, પત્તેહિ વિ નવરિ કેહિવિ ન પત્ત, તે કેવલિ-પન્નત્ત, ધર્મો સરણું પવન્નોહં. 42 પત્ત અપૉણ થ, પત્તાણિ ય જણ નર-સુર-સુહાઈ, મુખસુહં પણ પત્તેણ, નવરિ ધમ્મ સ મે સરણું. 43 નિલિઅકલસકર્મો, કયસુહજઓ ખલીક ય અહમે; પમુહપરિણામરમ્મ, સરણું મે હેઉ જિણધર્મો. કાલરએવિ ન મયં, જમ્મણજરમરણ વાહિસય સમયે; અમયંવ બહુમયં જિણ–મયં ચ સરણે પવન્નીં. 45 પસમિઅ-કામપમેહં, દિડૂદિસુ ન કલિય-વિરહું; સિવસુહફલયમેહ, ધમૅ સરણે પવને હં. નરયગઈ-ગમણરેહં, ગુણસંદેહ પવાઈ-નિહિં ; નિહણિય-વસ્મહજહં, ધર્મો સરણું પવનેહં. ભાસુરસુવનસુંદર-૩ણાલંકાર-ગારવ–મહÄ; નિતિમિવ દેગહરં, ધર્મે જિણદેસિઅં વંદે. 48 ચઉસરણગમણસંચિ—સુચરિઅરેમચઅંચિઅસરીરે કયદુક્કડ રિહાઅસુહ, કમ્મફખયકંખિરે ભણઈ. ઈહભવિઅમનભવિ, મિચ્છરૂપવત્તણું જમહિગરણું જિણાવયણપડિકઠું, દુઃ8 ગરિહામ તં પાપં. મિચ્છર-મધેણું, અરિહંતાઈસુ અવનવણું ; અજ્ઞાણેણ વિરઈ, ઈહિ ગરહામિ તં પાપં.
Page #71
--------------------------------------------------------------------------
________________ પર Uસ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ સુઅ-ધમ્મુ-સંઘ-સાહસ, પાવં પડિઅયાઈ જ રઈએ; અનેસુ આ પામું, ઈહિ ગરિહામિ ત પાવ. પર અનેસુ અ વેસું, મિત્તીકરૂણાઈ ગોરેસુ કર્યા પરિવણાઈ દુક્ખં, ઈહિંહ ગરિહામિ તં પાપં. 53 જે મણવય-કાએહિં, કયકારિઅઅણુમઈહિં આયરિઅં; ધમ્મવિરૂદ્ધમસુદ્ધ, સવં ગરિહામ તં પાવં. અહ સે દુકડ ગરિહા-દલિ-ઉકકડ–દુક્કડે કુડું ભણઈ; સુકડાણરાય-સમુઈ-પુન્નપુલયં કુર–કરાલે. પપ અરિહંત અરિહંતસુ, જં ચ સિદ્ધરણું ચ સિદ્ધસુક આયાર આયરિએ, ઉવજઝાયત્ત ઉવજઝાએ. સાહૂણ સાહુચરિબં, દેસવિરઈ ચ સાવયજણાણું, અણુમ સન્વેસિં, સમ્મત્ત સમ્મદિઠીણું. અહવા સવં ચિય, વીરાય–વયણાસારિ જ સુકડ; કાલzએવિ તિવિહં, આણુએમ તયં સવં. સુહપરિણામે નિર્ચ, ચઉસરણગમાઈ આયરે છે; કુસલ પયડીજે બધઈ, બદ્ધાઉ સુહાણબંધાઉ. મંદણુભાવા બદ્ધા, તિવણુભાવાઉ કુણઈ તા ચેવ; અસુહાઉ નિરબંધાઉ, કુણઈ તિવાઉ મંદાએ. તા એવં કાયવ્ર, બુહેહિ નિર્ચાપિ સંકિલેસંમિક હોઈ નિકાલ સમ્મ, અસંકિસમિ. સુwફલ. 61 ચરિંગે જિણધર્મો, ન કઓ ચરિંગસરણમવિ ન કર્યા; ચરિંગભવ છે, ન કએ હા હારિઓ જમે. દર ઈયે જીવ પમાય-મહારિ–વીરભદ્દતમેયમન્ઝયણું ઝાએ સુ તિસંઝ,-મવંઝ,–કારણે નિવુઈ સુહાણું. શ્રી ચઉસરણ પન્ના સમાપ્ત. 6 3
Page #72
--------------------------------------------------------------------------
________________ | સ્વાધ્યાય પુસૌરભ 53 આઉર પચ્ચકખાણુ પન્ના (ત્રણ આયંબિલ કર્યા પછી આ સુત્ર વાંચવું) દેસિક્કદેસવિરઓ, સમ્મદિઠી મરિજજ જે છે; તે હાઈ બાલપંડિય-મરણું, જિણસાસણે ભણિય. પંચ ય અણુવ્રયાઈ, સત્ત ઉ સિફખાઈ દેસ-જઈધમે; સવૅણ વિ દેસણ વ, તણ જુઓ હેઈ દેસજઈ પાણવહ-મુસાવાએ, અદત્ત-પરદારનિયમણેહિ ચ; અપરિમિઈચ્છાઓવિય, અણુવ્રયાઈ વિરમણાઈ. જં ચ દિસાવેરમણું, અણસ્થદંડાએ જ ચ વેરામણું દેસાવગાસિયંપિ ય, ગુણવયાઈ ભવે તાઈ. ભેગાણું પરિસંખા, સામાઈય અતિહિ-સંવિભાગે ય; પિસહવિહી ઉસ, ચઉર સિફખાઉ વૃત્તાએ. આસુક્કારે મરણે, અચ્છિન્નાએ ય જીવિયાસાએ; નાએહિ વા અમુક્કો, પચ્છિમસંહણકિચ્ચા. આલેઈ નિસ્સલે, સઘરે ચેવારુહિg સંથાર; જઈ મરઈ દેસવિરએ, તે વૃત્ત બાલપંડિઅયં. જે ભક્તપરિન્નાએ, વિક્કમ વિત્થરેણ નિદિ, સો ચેવ બાલપંડિય-મરણે તેઓ જહાજુએં. માણિએસુ કપો-વગેસુ નિયમેણ તસ ઉવવાઓ નિયમા સિજઝઈ ઉક્કો-સએણુ સો સત્તમંમિ ભવે. ઈબાપડિય હેઈ, મરણમરિહંત-સાસણે દિ; ઇત્તો પંડિય! પંડિય-મરણું ગુચ્છ સમાણું.
Page #73
--------------------------------------------------------------------------
________________ 54 | સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ ઈચછામિ ભંતે ઉત્તમ પડિકમામિ, અઈયં પડિક્કમામિ, અણગમં પડિક્કમામિ, પચ્ચપન્ન પડિક્કમામિ, કર્યા પડિકક મામિ, કારિયં પડિકમામિ, અણુમેઈયં પડિકમામિ, મિચ્છત્ત પડિક્ક મામિ, અસંજમં પડિકમામિ, કસાયં પડિકમામિ, પાવપગ પડિકમામિ, મિચ્છાદંસણુપરિણામે સુ વા, ઈહલેગે સુ વા, પરગેસુ વા, સચ્ચિત્તસુ વા, અચિત્તસુ વા, પંચસુ ઇંદિયસુ વા, અન્નાણું ઝાણે 1. અણયાર ઝાણે 2. કુદંસણું ઝાણે 3. કેહંઝાણે 4. માણુઝાણે 5. માયંઝાણે 6. લેહંઝાણે 7 રાગંઝાણે 8. દોલંઝાણે 9 મેહંઝાણે 10. ઈચ્છુઝાણે 11. મિઝાણે 12. મુ ઝાણે 13. સંક ઝાણે 14. કંખે ઝાણે 15. ગેહિં ઝાણે 16. આસં ઝાણે 17. તહેં ઝાણે 18 છુટું ઝાણે. 19. પંથે ઝાણે 20 પથાણું ઝાણે 21. નિદ્ ઝાણે 22. નિયાણું ઝાણે 23. નેવું ઝાણે 24. કામ ઝાણે 25. કલુસં ઝાણે 26. કલડું ઝાણે 27 જુઝં ઝાણે 28. નિજુડ્ઝ ઝાણે 29. સંગ ઝાણે 30. સંગઠં ઝાણે 31. વવહારં ઝાણે 32. કયવિયં ઝાણે 33. અત્થદંડ ઝાણે 34. આગ ઝાણે 35. અણગ ઝાણે 36 આણ ઈલું ઝાણે 37. વેરંઝાણે 38. વિયર્ક ઝાણે 39. હિંસઝાણે 40. હાસંઝાણે 41. પહાસં ઝાણે 42. પસં ઝાણે 43. ફરસંઝાણે 44. ભયંઝાણે 45. રૂવંઝાણે 46. અપ-પસંસ ઝાણે 47. પરનિંદં ઝાણે 48. પરગરિહ ઝાણે 49. પરિગતું ઝાણે 50. પરંપરિવાયંઝાણે 51. પરદૂસણુંઝાણે પર. આરંભ. ઝાણે 53. સંરંભંઝાણે 54. પાવાણુમાયણું ઝાણે 55. અહિ ગરણું ઝાણે 56. અસમાધિમરણું ઝાણે 57. કમ્મદ પયં ઝાણે 58. ઈડઢિગારવંઝાણે 59. રસગારવંઝાણે 60. સાયાગારવંઝાણે 61. અવેરમણૂંઝાણે 62. અમુત્તિમરણુંઝાણે 63.
Page #74
--------------------------------------------------------------------------
________________ | સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ 55 પસુત્તસ્સ વા, પડિબુદ્ધસ વા, જે મે કઈ દેવસિઓ રાઈઓ ઉત્તમરૂઠે અમે વઈકમે અઈયારે અણયારે તસ્સ મિચ્છામિ દુક્કડં. એસ કરેમિ પણમં, જિણવર-વસહસ વદ્ધમાણુક્સ સેસાણં ચ જિણાણું, સગણહરાણં ચ સવૅસિં. સવ્વ પાણારંભ, પચ્ચક્ખામિત્તિ અલિયવયણે ચ; સવમદિન્નાદાણું, મેહુન્ન-પરિહં ચેવ. સમ્મ મે સવભૂસુ, વેરે મઝ ન કેણઈ; આસાઓ સિરિત્તાણું, સમાહિમણુપાલએ. સવ્વ ચાહાર વિહિ, સન્નાએ ગાર કસાએ ય; સવં ચેવ મમત્ત, એમિ સવં ખમાવેમિ. હજજા ઈમામ સમએ, વિક્કમે જીવિઅર્સ જઈ મર્ઝા, એયં પચ્ચક્ખાણું, વિકલા આરહણ હેઉ. સવદુફખપીણાણું, સિદ્ધાણું અરહ નમે; સહે જિણપન્નત્ત, પચ્ચક્ખામિ ય પાવગં. નમુથુ ધુઅપાવાણું, સિદ્ધાણં ચ મહેસણું સંથારં પડિવાજામિ, જહા કેવલિ-દેસિય. જ કિંચિવિ દુચરિયું, તે સવં સિરામિ તિવિહેણું સામાઈયં ચ તિવિહ કરેમિ સવં નિરાગાર. બન્ને અભિંતર ઉવહિં, સરીરાઈ સયણું મણુસા વય કાએહિં, સર્વ ભાવેણ સિરે. સવું પાણરંભ, પચ્ચકખામિત્તિ અલિયવહેણું ચ; સવમદિન્નાદાણું, મેહુન્ન પરિગ્રહ ચેવ.
Page #75
--------------------------------------------------------------------------
________________ પદ D સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ સમ્મ મે સવ્વભૂસુ, વેરે મઝ ન કેણઈ; આસાઓ સિરિત્તાણું, સમાહિમણુપાલઅ. રાગ બંધં પસં ચ હરિસં દીણભાવયં; ઉસ્સગન્ન ભયં સેગ, રઈ અરઈ ચ સિરે, મમત્ત પરિવજામિ, નિમ્પમત્ત ઉવડિઓ, આલંબણું ચ મે આયા, અસેસ ચ સિરે. આયા હુ મહં નાણે આયા મે દંસણે ચરિત્તે ય; આયા પચ્ચકખાણે, આયા મે સંજમે જેગે. એ વચ્ચઈ છે, એ ચેવુવવજજએ; એગસ્સ ચેવ મરણું, એગે સિક્ઝઈ નીરઓ. એગ મે સાસએ અપ્પા, નાણ–દંસણ-સંજુએ; સેસા મે બાહિરા ભાવા, સવે સગર્લફખણ. સંજોગમૂલા જીણ, પત્તા દુફખ-પરંપરા તમહા સંજોગસંબંધ, સર્વ તિવિહેણ સિરે. મૂલગુણે ઉત્તરગુણે, જે મે નારાહિયા પણ તમહં સવં નિંદે, પડિક્કમે આગમિસ્સા. સત્ત ભએ અ૬ મએ, સન્ના ચત્તારિ ગારવે તિત્તિ, આસાયણ-તિત્તીસ, રાગ દેસં ચ ગરિહામિ. અસંજમ-મન્નાણું, મિચ્છત્ત સવમેવ ય મમત્ત; જીવેસુ અજીરું અ, તં નિંદે તં ચ ગરિહામિ. નિંદામિ નિંદણિજજ, ગરિહામિ અ જંચ મે ગરહણિજજ; આલેએમિ અ સબં, અભિંતર-બાહિરે ઉહિ. 31 જહુ બાલ જંપ, કજજમક જ જં ચ ઉજજુએ ભણઈ; તે તહ આલેઈજજા, માયા-મય-વિષ્પમુકો . 32 30
Page #76
--------------------------------------------------------------------------
________________ 34 કપ 37 T સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ નાણુમિ દંસણુંમિય, તવ ચરિત્તેય ચઉસુવિ અકપિ ધીરે આગમ-કુસલે, અપરિસ્સાવી રહસાણું. 33 રાગેણ વ દેસણ વ, જ મે અકય—આ–પમાએણું; જે મે કિંચિવિ ભણિઓ, તમહં તિવિહેણ ખામેમિ. તિવિહં ભણંતિ મરણું, બાલાણું બાલમંડિયાણું ચ; તર્થ પંડિયમરણું જ કેવલિણ અણુમરંતિ. જે પણ અદૃમઈયા, પલિય-સન્ના ય વકભાવા ય; અસમાહિણા મરંતિ, ન હુ તે આરાહગા ભણિયા. મરણે વિરાહિએ દેવ-દુગઈ દુલ્લહા ય કિર બેહી; સંસારે ય અણુતે, હવઈ પુણે આગમિસાણું. કા દેવદુગઈ? કા અહિ ? કેણેવ બુઝઈ મરણું? કેણુ અણુતં પાપં, સંસાર હિંડઈ? . 38 કંદ૫દેવ-કિશ્વિસ-અભિઓગા આસુરી ય સ મહા; તા દેવદુગઈઓ, મરણંમિ વિરાહિએ હુંતિ. મિચ્છાદંસણરત્તા, સનિયાણા કિણહલેસ–મેગાઠા ઈહ જે મરંતિ જીવા, તેસિં દુલહા ભવે બેહી. સમ્મદંસણ-રત્તા, અનિયાણુ સુક્કલેસ-મોગાઢા; ઈહ જે મરંતિ છવા, તેસિ સુલહા ભવે બેહી. જે પણ ગુરૂ પડિણીયા, બહુમહા સસબલા કુસીલા ય; અસમાહિણા મરંતિ, તે હુંતિ અણુતસંસારી. 42 જિણવયણે અણુરત્તા, ગુરૂવયણે જે કરતિ ભાવેણું, અસબલ–અસંકિલિ, તે હુંતિ પરિત્તસ સારી. બાલમરણાણિ બહુસો, બહુઆણિ અકામગણિ મરણાણિક મરિહંતિ તે વરાયા, જે જિણવયણું ન યાણંતિ. 44 4 o 41 43
Page #77
--------------------------------------------------------------------------
________________ છે Gહે. | સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ સસ્થગ્રુહણું વિસભફખણું ચ, જલર્ણચ જલપેવેસે અક અણયાર-ભંસેવી, જમણ-મરણાણુબંધીણિ. 45 ઉદ્ગમયે તિરિયંમિવિ, મયાણિ જીવેણ બાલમરણિ; દંસણ-નાણુ–સહગએ, પંડિયમરણું અણુમરિસં. ઉગ્યેયણય જાઈ–મરણ, નરએસુ અણુઓ ય; એઆણિ સંભર, પંડિયમરણં મરચુ ઈહિ. જઈ ઉપજઈ દુફખં, તે દદુ સહાએ નવરં; કિં કિં મએ ન પત્ત સંસારે સંસદંતેણું. સંસારચક્રવાલે, સવૅવિ ય પગલા મએ બહુસે; આહારિયા ય પરિણામિઆ ય, ન ય હું ગએ તત્તિ. તણ-કહિ વ અગ્ની, લવણજલ વા નઈ હસેહિં; ન ઈમે જીવો સક્કો, તિપેલું કામ–ભેગેહિ. આહારનિમિત્તેણં, મચ્છા ગચ્છતિ સત્તમિં પુઢવિં; સચિત્તો આહાર, ન ખમે મણસાવિ પત્થઉં. પરિવં કયપરિકમ્મ, અનિયણે ઊહિઊણ મઈબુદ્ધિ; પચ્છા મલિઅ-કસાઓ, સજજે મરણું પડિછામિ. અક્કડે ચિરભાવિય, તે પુરિસા મરણ સકલંમિ; પુવયકમ્મ-પરિભાવણાઈ પચ્છા પરિવડે તે. તન્હા ચંદગવિજ, સકારણું ઉજજુએણુ પુરાણ છે અવિરહિયગુણે, કાય મુફખમમૅમિ. બાહિરગવિરહિએ, અભિંતરઝાણ જોગમલી; જહ તમિ દેસકોલે, અમૂઢસને ચયઈ દેતું. હંણ રાગદોસ, છિનૂણ ય અડકમ્મસંધાયું; જમ્મણ-મરણહદં, છિનૂણ ભવા વિમુચ્ચિહિસિ.
Page #78
--------------------------------------------------------------------------
________________ | સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ એવં સવવુવસં, જિદિઠ સહામિ તિવિહેણું તસ-થાવર-ખેમકરં, પારં નિવાણુ–મગસ્સ. ન હિ તંમિ દસકાલે, સક્કો બારસવિહે સુઅકબંધે, સર્વે અણુચિંતેf, ધણિયંપિ સમસ્થચિત્તેણું. એગંમિવિ જમિ પએ, સંવેગ વીઅરય-મર્ષ્યામિ, ગ૭ઈ નરે અભિમુખ, મરણું તેણુ મરિયવં. 59 તા એગપિ સિલેગં, જો પુરિસે મરણ–દેસકોલમિ; આરહણવઉત્ત, ચિતંતે-ઇરાહગ હઈ. આરહણવત્તા, કાલ કાઊણ સુવિહિ સમ્મ; ઉકક્કોસ તિ િભવે, ગંતૂર્ણ લહઈ નિવાણું. સમણુત્તિ અહં પઢમ, બીયં સવથ સંજમિત્તિ, સબૈ ચ સિરામિ, એય ભણિય સમાસેણું. લદ્ધ અલદ્ધપુવં, જિણવયણ–સુભાસિયં અમયભૂ અં; ગતિએ સુગ્ગઈમ, નાહં મરણસ્સ બહમિ. 63 ધીરણવ મરિયળં, કાઉરિ સેવિ અવર્સ મરિયલ્વ; દુëપિ હુ મરિઅલ્વે, વરં ખુ ધીરરણે મરિઉં. 64 સીલેણુવિ મરિયā, નિસીલેવિ અવસ્ય મરિયવં; દુહંપિ હુ મરિઅલ્વે, વરં ખુ સીલરણે મરિઉં. નાણસ્સ દંસણસ ય, સમ્મત્તસ્સ ય ચરિત્તજજ્ઞસ્સ; જે કાહી ઉવઓગ, સંસારા સે વિમુશ્ચિહિસી. ચિર-ઉસિય–બંભયારી, પશ્કેડેઊણ એસયં કમ્મ; અણુપુવીઈ વિશુદ્ધો, ગ૭ઈ સિદ્ધિ ધુયકિલેશે. નિકકસાયસ્સ દંતમ્સ, સૂરસ વવસાઈ; સંસારપરિભીઅસ, પચ્ચક્ખાણું સુવું ભવે. 65
Page #79
--------------------------------------------------------------------------
________________ | સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરમ એય પચ્ચકખાણું, જે કાહી મરદે કાલમિ; ધીર અમૂઢસન્ન, સે ગચ્છઈ ઉત્તમ ઠાણું. ધીરે જર-મરણ-વિઊ, ધીરો વિશ્વાણ-નાણ-સંપન્ન લેગસુજજે અગર, દિસઉ ખયં સવદુફખાણું. 70 શ્રી શત્રુંજય લઘુઃ૫ અઈમુત્તય-કેવલિણા, કહિએ સાંજતિ-મહ૫; નારયરિસિસ પુરએ, તે નિસુણહ ભાવ ભવિઆ , 1 સે જે પુંડરીઓ, સિદ્ધો મુણિકેડિપંચસંજુરો ચિત્તરૂ પુણિમાએ, સે ભણઈ તેણુ પુંડરિ. 2 નમિ વિનમિ રાયાણે, સિદ્ધા કેડિહિ દહિં સાહૂણે; તહ દવિડ વાલિખિલ્લા, નિવ્રુઆ દસ ય કેડીએ. 3 પ જજુ સંબ પમુહા, અદ્ધઓ કુમાર-કોડીઓ તહ પંડવા વિ પંચ ય, સિદ્ધિ ગયા નારરિસી ય. 4 થાવસ્થા સુય સેલગા ય, મુણિણો વિ તહ રામમુણ; ભરહે દસરહપુત્તો, સિદ્ધા વંદામિ સેતુજે. અને વિ ખવિયોહા, ઉસભાઈ વિસાલ–વંસ-સંભૂઓ; જે સિદ્ધા સેતું જે, તે નમહ મુણી અસંખિજા. પન્નાસ જયણાઈ, આસી સેજુંજ-વિત્થર મૂલે; દસ જેયણ સિહરત, ઉચ્ચત્ત જયણા અ૬. જ લહઈ અન્નતિર્થે, ઉગેણુ તવેણ બંભચેરેણ; તે લહઈ પત્તેણં, સેતું જગિરિશ્મિ નિવસંતે.
Page #80
--------------------------------------------------------------------------
________________ 13 | સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ જે કેડિએ પુણે, કામિય-આહાર-ભેઈયા જે ઉ; તે લહઈ તથ પુર્ણ, એગેવાસેણ સેતુજે. જે કિંચિ નામ તિર્થં, સગે પાયાલિ માણસે એક તે સવમેવ દિ', પુંડરિએ વંદિએ સંતે. પડિલાતે સંઘ, દિઠમદિ ય સાહૂ સેતુજે, કેડિગણું ચ અદિઠે, દિઠે એ અણુતયં હઈ. કેવલનાણુપત્તી, નિવાણું આસિ જસ્થ સાહૂણું પુંડરિએ વંદિત્તા, સવે તે વંદિયા તત્થ. અદ્વય સમ્મએ, પાવા ચંપાઈ ઉર્જતનગે ય; વંદિત્તા પુણફલ, સયગુણું તં પિ પુંડરીએ. પૂઆકરણે પુર્ણ, એગગુણું સયગુણં ચ પડિમાએ; જિણભણેણ સહસ્સ –ણુતગુણું પાલણે હોઈ પડિતં ચેઈહર વા, સિત્તેજગિરિસ્સ મથએ કુણઈ; ભુર્ણ ભરહવાસ, વસઈ સગૂણ નિવગે. નવકાર પરિસીએ, પુરિમડૂઢે–ગાસણં ચ આયામ; પુંડરીય ચ સરતો, ફલકંખી કુણઈ અભત્ત. ઇ-અમ-દસમ દુવાલસાણં, માસડદ્ધમાખવણાયું; તિગરણસુદ્ધો લહઈ, સિત્તેજ સંભારતે અ. છઠેણં ભત્તેણં, અપાણેણં તુ સત્ત જત્તાઈ; જો કુણઈ સેત્તેજે, તઈયભવે લહઈ સો મુક્ખં. અન્જ વિ દીસઈ લેએ, ભત્ત ચઈ પુંડરીયાગે; સગે સુહેણ વચ્ચઈ, સીલવિહૂણો વિ હઊણું. છત્ત ઝયં પડાગ, ચામર-ભિંગાર-થાલ દાણેણું વિજજાહરે આ હવઈ, તહ ચક્કી હેઈ રહાણા. Sજ S 18 *
Page #81
--------------------------------------------------------------------------
________________ T સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ દસ વીસ તીસ ચત્તા, લખ પન્નાસા પુષ્ફદામ-દાણ લહઈ ચઉત્થ-છઠ–અઠમા-દસમ-દુવાલસ–ફલાઈ. 21 ધૂ પફખવવા, માસફખમણું કપૂરઘુવગ્નિ કિતિય માસફખમણું, સાહૂ પડિલાભિએ લહા. ન વિ તે સુવનભૂમિ-ભૂસણદાણેણ અન્નતિન્વેસુ, જે પાવઈ પુણફલ, પૂ-ન્ડવણેણ સિજે. કંતાર-ચાર-સાવય-સમુદારિદ્ર-રોગ-રિઉ–દ્દા; મુઍતિ અવિઘેણું, જે સેતું જ ધરન્તિ મણે, સારાવલીપયબ્રગ-ગાહાએ, સુહરણ ભણિઆએ; જે પઢઈગુણઈનિસુણઈ, સો લહઈ સિત્તેજ-જફસં. 25 શ્રી રત્નાકરસૂરિકૃત શ્રી રત્નાકરપચવિશિકા શ્રેય શ્રિય મંગલકેલિસદ્ધ !, નરેંદ્રદેવેંદ્રનતાંધ્રિપદ્મ !; સર્વજ્ઞ! સર્વાતિશયપ્રધાન !, ચિર જય જ્ઞાનકલાનિધાન! 1 જગત્રયાધારકૃપાવતાર!, દુરસંસારવિકાર!, શ્રીવીતરાગ! ત્વયિ મુગ્ધભાવા-દ્વિજ્ઞ! પ્રભે ! વિજ્ઞપયામિ કિંચિત્ - 2 કિં બાલ લીલાલિતે ન બાલ, પિત્રે પુર જલ્પતિ નિવિકલ્પ ? તથા યથાર્થ કથયામિ નાથ !, નિજાશય સાનુશયસ્તતા. 3 દત્ત ન દાન પરિશીલિત ચ, ન-શાલિ શીલન તપોભિતાં, શુભ ન ભાવેદભવદુ ભવેડમિન, વિલે! મયા બ્રાંતમહો મુપૈવ.
Page #82
--------------------------------------------------------------------------
________________ સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ દધેડગ્નિના ક્રોધમયેન દષ્ટ, દુષ્ટન લેભાગમહેરગેણ, ગ્રસ્તભિમાનાજગરેણ માયા,–જાલેન બદ્ધો સ્મિ કથં ભજે ત્વામ? 5 કૃતં મિયામુત્ર હિતેન ચેહ-લેકેડપિ લેકેશ! સુખ ન મેડભૂત, અમાદશાં કેવલમેવ જન્મ, જિનેશ! જ ભવપૂરણાય. 6 મળે મનેયજ્ઞ મનેzવૃત્તત્વદાસ્યપીયૂષમયૂખલાભાત, ક્રુત મહાબંદર કઠેર, મસ્માદશાં દેવ તદશ્યતાપિ. ત્વત્તા સદુપ્રાધ્યમિદ મયાતું, રત્નત્રયં ભૂરિભવભ્રમણ, પ્રમાદનિદ્રાવશતે ગત તત, કસ્યાગ્રત નાયક ! પૂત્કરોમિ? 8 વૈરાગ્યરંગઃ પરવંચનાય, ધર્મોપદેશે જનરંજનાય, વાદાય વિદ્યાધ્યયન ચ મેદભૂત, કિટાદ્ર બ્રુવે? હાસ્યકરે સ્વામીશ! 9 પરાપવાદેન મુખં સદોષ, નેત્ર પરસ્ત્રીજનવીક્ષણેન, ચેતઃ પરાપાયવિચિંતન, કૃતં ભવિષ્યામિ કથં? વિભેડમ 10 વિડંબિત યમરઘમરાત્તિ, દશાવશાર્વ વિષયાંધલ (કે)ન, પ્રકાશિત તદુ ભવતે હિંચવ, સર્વજ્ઞ! સર્વ સ્વયમેવ વેલ્સિ. 11 ધ્વસ્તડ મંત્રઃ પરમેષ્ઠિમંત્ર, કુશાસ્ત્રવાકયૂનિહતાગ મેક્તિ, કતું વૃથા કર્મ કુદેવસંગા, દવાંછિ હી નાથ ! મતિભ્રમે મે. 12 વિમુચ્ચ દલક્ષ્યગત ભવત, ધ્યાતા મયા મૂઢધિયા હૃદંત, કટાક્ષવક્ષેજગભરનાભિ,-કટીતટીયાઃ સુદૃશાં વિલાસા. 13 લલેક્ષણાવકત્રનિરીક્ષણેન, એ માનસે રાગલ વિલગ્નઃ ન શુદ્ધસિદ્ધાંત પધિમળેધૌsધ્યગાત્તારક! કારણે કિમ? 14 અંગે નચંગ ન ગણો ગુણાનાં, નનિર્મલ કેડપિ કલાવિલાસ, સ્કુરભ્રભા ન પ્રભુતા ચકાડપિ,તથાડAહંકાર-કદર્શિતેહમ. 15
Page #83
--------------------------------------------------------------------------
________________ T સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ આયુર્ણલત્યાશુ ન પાપ બુદ્ધિ,–ગત્ત વયે, ને વિષયાભિલાષા, યત્નશ્ચ ભષયવિધી ન ધર્મો, સ્વામિન્મહામેહવિડંબના મે. 16 નાત્મા ન પુણ્ય ન ભ ન પાપ, મયા વિટાનાં કટુગીરપીયં, આધારિક ત્વયિ કેવલાકે, પરિફુટે સત્યપિ દેવ! ધિમામ 17 ન દેવપૂજા ન ચ પાત્રપૂજા, ન શ્રાદ્ધધર્મશ્ચ ન સાધુ ધર્મ, લગ્વાપિ માનુષ્યમિદ સમસ્ત, કૃતં મયારણ્યવિલાપતુલ્યમ-૧૮ ચકે મયા સસ્વપિ કામધેનુ,-કલ્પદ્રુચિંતામણિષ સ્પૃહાતિ, ન જૈનધર્મી કુટશર્મદેપિ, જિનેશ!મે પશ્ય વિમૂઢ ભાવમ. 19 સદૂગલીલા ન ચ રોગકલા, ધનાગમ ને નિધનગમ, દારા નકારા નરકસ્થ ચિત્તે, વ્યચિતિ નિત્યે મયકાધમેન. 20 સ્થિત ન સાધëદિ સાધુવૃત્તાત, પોપકારાન્નયશર્જિતં ચ, કૃત ન તીર્થોદ્ધરણાદિકૃત્ય, મયા સુધી હારિતમેવ જન્મ. 21 વૈરાગ્યસંગે નગુરૂદિતષ, ન દુજે નાનાં વચનેષુ શાંતિ, નાધ્યાત્માલેશે મમ કોડાપ દેવ ! તાર્ય કથંકારમયં ભવાબ્ધિઃ ? 22 પૂર્વે ભડકારિમયાન પુણ્ય -માગામિ જન્મ પિ ને કરિષ્ય, યદીદશેડહં મમ તેન નષ્ટા, ભૂતભવદુભાવિ ભવત્રયીશ? 23 કિંવા મુધાડહં બહુધા સુધાભુફ! પૂજ્ય! ત્વદરો ચર્તિ સ્વકીયમ, જલપામિ યસ્માત ત્રિજગસ્વરૂપ, નિરૂપકત્વ કિયતદત્ર? 24 દીને દ્ધારધુરંધરસ્વાદપરા નાતે મદન્યઃ કૃપા-પાત્ર માત્ર જને જિનેશ્વર ! તથાતાં ન યાચે ઝિયમ કિ વહેંન્નિદમેવ કેવલમ સબધિરત્ન શિવ, શ્રીરત્નાકર ! મંગલકનિલય ! શ્રેયસ્કર પ્રાર્થચે 25.
Page #84
--------------------------------------------------------------------------
________________ T સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ ગૌતમાષ્ટકમ શ્રીઈન્દ્રભૂતં વસુભૂતિપુત્ર, પૃથ્વીભવ ગૌતમગોત્રરત્ન; તુવંતિ દેવાસુરમાનદ્રા, સ ગૌતમે છતુ વાછિત મે. 1 શ્રી વદ્ધમાના ત્રિપદીમવાય, મુહૂર્તમાત્રણ કૃતાનિ યેન; અંગાનિ પૂર્વાણિ ચતુર્દશાપિ, સ ગૌતમે યઋતુ વાંછિત મે. 2 શ્રીવીરનાથેન પુરા પ્રણત, મંત્ર મહાનંદસુખાય યસ્ય; ધ્યાયંત્યમી સૂરિવરાઃ સમગ્રા , સ ગૌતમે યઋતુ વાંછિત મે. 3 યસ્યાભિધાન મુન:પિ સર્વે, ગૃહણતિ ભિક્ષામણુણ્ય કાલે, મિષ્ટાન્નપાનાંબર પૂર્ણકામા, સ ગોતમ યચ્છતુ વાંછિત મે. 4 અષ્ટાપદાદ્રી ગગને સ્વશલ્યા, યયૌ જિનાનાં પદવંદનાય; નિશય તીર્થાતિશય સુરભ્ય, સ ગૌતમે યચ્છતુ વાંછિત મે. 5 ત્રિપંચસંખ્યાશતતાપસાનાં, તપ કૃશાનામપુનર્ભવાય; અક્ષીણુલધ્યા પરમાન્નદાતા, સ ગૌતમે યચ્છતુ વાંછિત મે. 6 સદક્ષિણે ભેજનમેવ દેય, સાધર્મિક સંઘપતિ કેવલ્યવરું પ્રદદ મુનીનાં, સ ગૌતમ ઋતુ વાંછિત મે. 7 શિવ ગત ભર્તરિ વીરનાથે, યુગપ્રધાનત્વમિહેવ મવા; પટ્ટાભિષેકે વિદધે સુરેદ્ર, સ ગૌતમે યઋતુ વાંછિત મે. 8 ઐક્યબીજ પરમેષ્ટિબીજ, સજ્ઞાનબીજ જિનરાજબીજ; યજ્ઞામાક્ત વિદધાતિ સિદ્ધિ, સ ગૌતમે યઋતુ વાંછિત મે. 9 શ્રી ગૌતમસ્યાષ્ટકમાદરેણ, પ્રબંધકાલે મુનિપુંગવા ચે; પડંતિ તે સૂરિપદ સદૈવા,-નંદં લભંતે સુતરાં ક્રમે. 10
Page #85
--------------------------------------------------------------------------
________________ - 66 | સ્વાધ્યાય પુષસૌરભ શ્રી ગૌતમસ્વામીને રાસ ઢાળ પહેલી વીર જિણેસર ચરણકમલ,-કમલા-કય-વાસે. પણમવિ પણિ સામિ, સાર ગોયમગુરુ પાસે, મેણ તણુ વયણ એકંત કરવિ, નિસુણે જો ભવિઓ, જિમ નિવસે તુમ દેહગેહ, ગણગણ ગહગહિઆ. જબુદીવ સિરિભરહખિત્ત, ખેણીતલમંડણ, મગધ દેશ સેણિય નરેસ, રિઉદલ બલખંડણ; ધણુવર ગુણ્વર નામ ગામ, જહિ ગુણગણ સજજા, વિપ વસે વસુભૂઈ તત્વ, તસુ પુહરી ભજજા. તાણ પુર સિરિઈ ભૂઈ, ભૂવલય પ્રસિદ્ધો, ચઉદહ વિજ જા વિવિહ રૂવ, નારિ રસ વિદ્ધો (શુદ્ધ); વિનય વિવેક વિચાર સાર, ગુણગણહ મનેહર, સાત હાથ સુપ્રમાણ દેહ, રૂપે રંભાવર. નયણ વયણ કર ચરણ જિણવ, પંકજ જળે પાડિએ, તેજે તારા ચંદ સૂર, આકાશે માડિએ; રૂ મયણ અનંગ કરાવ, મેહિઓ નિરધાડા, ધીરમેં મેરૂ ગંભીર સિધુ, ચંગેમ ચયચાડિએ. ખિવિ નિરૂવમ રૂવ જાસ, જણ જપે કિચિઅ, એકાકી કલિભી ઈW, ગુણ મેહલ્યા સંચિઅ; અહવા નિચે પુવૅજમે, જિણવર ઈણે અંચિઓ, રંભા પઉમાં ગૌરી ગંગા રતિ, હા વિધિ વંચિ અ. નહિ બુધ નહિ ગુરૂ કવિ ન કેઈ જસુ આગળ રહિએ, પંચસયાં ગુણપાત્ર છાત્ર, હીંડે પરિવરિએ;
Page #86
--------------------------------------------------------------------------
________________ U સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ કરે નિરંતર યજ્ઞકર્મ, મિથ્યામતિ મહિએ, ઈર્ણ છલિ હસે ચરમનાણું, દંસણ વિસેહિ. જબુદી વહ, જબુદી વહ, ભરહાસંમિ, ભૂમિતલમંડણ મગધ દેશ, સેણિયન રેસર, વર કુવર ગામ તિહાં, વિખે વસે વસુભૂઈ સુંદર; તસુ ભજજા પુડવી, સયલ ગુણગણ વનિહાણ, તાણ પુર વિજ જાનિલે, ગેયમ અતિહિ સુજાણ. 7 ભાષા (ઢાળ બીજી) ચરમ જણસર કેવળ નાણું, ચઉવિત સંઘ પછઠ્ઠ જાણી, પાવાપુરી સામી સંપત્તો, ચઉહિ દેવ નિકાયે જુત્ત. 8 દેવે સમવસરણ તિહાં કીજે, જિણ દીઠે મિથ્યામતિ ખીજે, ત્રિભુવનગુરુસિંઘારણે બેઠા, તતખણ મેહ દિગંત પેઠા. 9 ક્રોધ માન માયા મદપુરા, જાએ નાઠા જિમ દિન ચીરા, દેવદુદુભિ આકાશે વાજે, ધર્મનરેસર આવ્યા ગાજે. 10 કુસુમ વૃષ્ટિ વિરચે તિહાં દેવા, ચઉસઠ ઇંદ્રજ માગે સેવા, ચામર છત્ર શિરેવરિ સેહે, રૂહી જિણવર જગ સહુ મેહે. 11 ઉપસમ રસભર ભરિ વરસતા, યેજનવાણ વખાણ કરતા, જાણિએ વર્ધમાન જિન પાયા, સુરનર કિનર આવે રાયા. 12 કાંતિસમૂહ ઝલહલકંતા, ગયણ વિમાણે રણરણકંતા, પેખવિ ઇંદભૂઈ મન ચિંતે. સુર આવે અને યજ્ઞ હાવતે. 13 તીર તરંડક જિમ તે વહતા, સમવસરણ હતા ગહગહતા, તો અભિમાને ગોયમ જપે, તિણે અવસરે કેપે તણું કપે. 14
Page #87
--------------------------------------------------------------------------
________________ 18 | સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ મૂઢ લેક અજાયે બોલે, સુર જાણુતા ઈમ કાંઈ ડોલે, મૂ આગળ કે જાણુ ભણજે, મેરૂ અવર કિમ ઓપમ દીજે. 15 - વસ્તુ વીર જિણવર વીર જિણવર, નાણસંપન્ન પાવાપુરી સુરમહિના પત્તનાહ સંસાર તારણ, તિહિં દેવે નિમ્મવિએ સમવસરણ બહુ સુખકારણ, જિણવર જગ ઉજજો અકરે, તેજે કરી દિણકાર; સિંહાસણે સામો ઠવ્યા, હુ સુજય જયકાર, ભાષા (ઢાળ ત્રીજી) તવ ચડિએ ઘણુમાણગજે, ઈદભૂઈ ભૂદેવ તે હુંકારે કરિ સંચરિઅ, કવણસ જિણવર દેવ તે. જન ભૂમિ સમોસરણ, પેખે પ્રથમારંભ તે; દહદિતિ દેખે વિબુધવહુ, આવંતી સુર રંભ તે. મણિમય તેરણ દંડ ધજ, કોસીસે નવ ઘાટ તે, વયર વિવજિત જંતુ ગણ, પ્રાતિહારજ આઠ તે. સુર નર કિનર અસુર વર, ઇંદ્ર ઇંદ્રાણિ રાય તે; ચિતે ચમકિય ચિતવે એ, સેવંતા પ્રભુપાય તે. સહસકિરણ સમ વીર જિણ, પેખવિ રૂપ વિશાલ તે એહ અસંભવ સંભવે એ, સાચે એ ઈંદ્રજાળ તે. 21 તે બેલા ત્રિજગ ગુરુ, ઈદભૂઈ નામેણ તે, શ્રીમુખે સંશય સામિ સવે, ફેડે વેદ પણ તે. 22 માન મેલ્હી મદ ઠેલી કરી, ભક્તિએ નામે શીષ તે પંચ સયાંશું વ્રત લીએ એ, ગોયમ પહેલે સીસ તે. 23
Page #88
--------------------------------------------------------------------------
________________ 24 | સ્વાધ્યાય પુષસૌરભ તવ બંધવ સંજમ સુણવિ કરી, અગનિભૂઈ આવે તે નામ લઈ આભાષ કરે, તે પણ પ્રતિબધેય તે. ઈણે અનુક્રમે ગણહર રણ, થાપ્યા વીરે અગ્યાર તે; તવ ઉપદેસે ભુવન ગુરુ, સંયમ શું વ્રત બાર તે. બિહુ ઉપવાસે પારણું એ, આપણુપે વિહરંત તે; ગાય ને સંયમ જગ સયલ, જયજયકાર કરંત તે. વસ્તુ ઈદભૂઈએ, ભૂઈઅ, ચડિઓ બહુમાને, હુંકાર કરિ સંચરીએ, સસરણે પહેાતે તુરત, અહસંસા સામિ સવે, ચરમના ફેડે કુરત, બધિ બીજ સંજાય મને, ગેયમ ભવહ વિરત, દિખ લઈ સિફખા સહિઅ, ગણહર પય સંપત્ત. 27 ભાષા (ઢાળ ચોથી) આજ હુઓ સુવિહાણ, આજ પચેલમાં પુણ્ય ભરે; દીઠા ગેયમ સામિ, જે નિઆ નયણે અમિય ભરે. 28 (સિરિ ગેયમ ગણધાર, પંચસયાં મુનિ પરિવરિય; ભૂમિય કય વિહાર, ભવિયણને પડિબેહ કરે.) સમરસરણ મઝાર, જે જે સંશય ઉપજે એ તે તે પર ઉપકાર, કારણે પૂછે મુનિવરે. 29 જિહાં જિહાં દીજે, દિખ, તિહાં તિહાં કેવળ ઉપજે એક આપ કહે અણહુંત, ગોયમ દીજે દાન ઈમ. ગુરુ ઉપરિ ગુરુ ભક્તિ, સામી ગયમ ઉપનીય એણિ છળ કેવળના, રાગજ રાખે રંગ ભરે. 1;
Page #89
--------------------------------------------------------------------------
________________ 70 | સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ જે અષ્ટાપદ સેલ, વંદે ચડી ચઉવીસ જિણ આતમલબ્ધિ વસેલુ, ચરમસરીરી સોય મુનિ. ઈ દેસણ નિસુણેવિ, ગોયમ ગણહર સંચલિય; તાપસ પર સણ, તા મુનિ દીઠે આવતે એ. તપ સેસિય નિય અંગ, અહ સંગતિ નવિ ઉપજે એક કિમ ચઢસે દઢ કાય, ગજ જિમ દીસે ગાજતા એ. 34 ગિરૂઓ એણે અભિમાન, તાપસ જ મને ચિંતવે એ તે મુનિ ચડિઓ વેગ, બાલંબવિ દિનકર કિરણ. 35 કંચણ મણિ નિષ્પન્ન, દંડ કલસ ધજ વડ સહિ; પખવિ પરમાનંદ, જિણડર ભરતેસર વિહિઅ. 36 નિય નિય કાય પ્રમાણ, ચઉદિસ સ કિઅ જિગુહ બિબ પણમવિ મન ઉહાસ, ગોયમ ગણહર તિહાં વાસ અ. 37 વઈર સામિનો જીવ, તિર્યફલક દેવ તિહાં પ્રતિબંધ પુંડરીક, કંડરીક અધ્યયન ભણી. વળતા ગાયમ સામિ, સવિ તાપસ પ્રતિબોધ કરે, લેઈ આપણે સાથ, ચાલે જિમ જૂથાધિપતિ. ખીર ખાંડ વૃત આણી, અમિઅવૂઠ અંગુઠ ઠવિ, ગાયમ એકણ પાત્ર, કરાવે પારણું સવિ. પંચસયાં શુભ ભાવિ, ઉજજવળ ભરિયે ખીરમીસે; સાચા ગુરુ સંયેગે, કેવળ તે કેવળ રૂપ હુઆ. પંચસયાં જિણ નાહ, સમવસરણે પ્રકારત્રય; ખિવિ કેવળ નાણુ, ઉપન્ન ઉજજોય કરે.
Page #90
--------------------------------------------------------------------------
________________ 71 43 | સ્વાધ્યાય રૂપસૌરભ જાણે જિણ પીયૂષ, ગાજતી ઘણુ મેઘ જિમ; જિણવાણી નિસુવિ, નાણું હુઆ પંચસિયાં. વસ્તુ Uણે અનુક્રમે, ઇણે અનુક્રમે, નાણ સંપન્ન પન્નરહસય પરિવરિય; હરિએ દુરિઅ જિણનાહ વંદઈ જાણેવિ જગગુરુ વયણ, તીહ નાણુ અપ્રાણ નિંદઈ, ચરમ જિસેસર તવ ભણે; ગાયમ ચ કરિમ બેઉ, છેહ જઈ આપણે સહી, હસ્યું તુલ્લા બેઉ 44 ભાષા (ઢાળ પાંચમી) સામીઓ એ વીર જિર્ણોદ, પુનિમચંદ જિમ ઉલ્લસિય, વિહરીઓ એ ભરહવાસમિ, વરસ બહેત્તર સંવસિએ; ઠવતો એ કણય પઉમેસુ, પાયકમળ સંઘહિ સહિય, આવિએ એ નયણાનંદ, નયર પાવાપુરિ સુરમહિય. 45 પેખીએ એ ગાયમસામિ, દેવસમ્મા પ્રતિબહ કરે, આપણે એ ત્રિશલાદેવી નંદન મહેતા પરમપએ; વળતાં એ દેવ આકાશ, પિખવિ જાયે જિણ સમે એ, તે મુનિ એ મને વિષવાદ, નાદભેદ જિમ ઉપને એ. 46 કુણ સમે એ સામિય દેખી, આપ કહે હું ટાળિઓ એ, જાણતે એ તિહુ અણુ નાહ, લેક વિવહાર ન પાલિઓ એ; અતિ ભલું એ કીધેલું સામી, જાણ્યું કેવલ માગશે એ, ચિંતવ્યું એ બાળક જેમ, અહવા કેડે લાગશે એ. 47 હું કિમ એ વીરજિણંદ, ભગતે ભેળે ભેળવે એ, આપણે એ અવિહડ નેહ, નાહ ન સંપે સાચવ્ય એ; સાચે એ વીતરાગ, નેહ ન જેણે લાલિઓ એ, તિણસમે એ ગેયમ ચિત્ત, રાગ વિરાગે વાળઓ એ 48
Page #91
--------------------------------------------------------------------------
________________ 72 || સ્વાધ્યાય પૌરભ આવતું એ જે ઉલટ, રહેતું રાગે સાહિયું એ, કેવળું એ નાણુ ઉપન્ન, ગાયમ સહેજે ઉમાહિયું એ ત્રિભુવને એ જય જયકાર, કેવળિ મહિમા સુર કરે છે, ગણધરૂએ કરે વખાણ, ભવિયણ ભવ જિમ નિસ્તરે એ. 49 વસ્તુ પઢમ ગણહર, પઢમ ગણહર, વરિત પચાસ ગિહવાસે સંવસિસ, તીસ વરિસ સંજમ વિભૂસ, સિરિ કેવળ નાણ પુણ; બાર વરસ તિહુઅણુ નમંસિઅ, રાજગૃહી નગરી ઠવ્ય; બાણુ વય વરસા, સામી ગયમ ગુણનિલે, હાસ્ય શિવપુર ઠાઉ. 50 ભાષા (ઢાળ છઠ્ઠી) જિમ સહકારે કોયલ ટહુકે, જિમ કુસુમહવને પરિમળ બહેકે જિમ શ દન સુગંધનિધિ. 51 જિમ ગંગાજળ લહેરે લહેકે, જિમ કણયાચળ તજે ઝળકે; તિમ ગાયમ ભાગનિધિ. પર જિમ માન સરોવર નિવસે હંસા, જિમ સુરતરૂવર કણયવતંસા; જિમ મહુયર રાજીવ વને. 53 જિમ રયણાયર રયણે વિલસે, જિમ અંબર તારાગણ વિકસે, તિમ ગેયમ ગુણ કેલિવને. 54 પુનિમ દિન (નિશિ) જિમ સસહર સોહે, સુરતરુમહિમા જિમ જગ મહે; પૂરવ દિસે જિમ સહસકરે. પપ પંચાનન જિમ ગિરિવર રાજે, નરવઈ ઘરે જિમ મયગલ ગાજે, તિમ જિનશાસન મુનિવરે. 56 જિમ સુરતરુવર હે શાખા, જિમ ઉત્તમ મુખે મધુરી ભાષા; જિમ વન કેતકી મહમહે એ. પ૭ જિમ ભૂમિપતિ ભૂય બળ ચમકે, જિમ જિનમંદિર ઘંટા રણકે, તિમ ગોયમ લબ્ધ ગહગહે એ. 58 ચિંતામણિ કર ચઢિયું આજ, સુરતરૂ સારે વંછિત
Page #92
--------------------------------------------------------------------------
________________ | સ્વાધ્યાય પુષસૌરભ 73 કાજ; કામકુંભ સવિ વશ હુઆ એ. 59 કામગવી પૂરે મન કામી, અષ્ટ મહાસિદ્ધિ આવે ધામી; સામી ગાયમ અણુસરો 2 . 60. પ્રણવાક્ષર પડેલે પભણજે, માયા બીજ શ્રવણ નિસુણીજે; શ્રીમુખે (શ્રીમતિ) શભા સંભવે એ. 61 દેવહ ફરિ અરિહંત નમીજે, વિનય પહુ ઉવજઝાય થુછુ જે; ઈણે મત્ર યમ નમો એ. 62 પરઘર વસતાં કાંઈ કરી જે દેશ દેશાન્તર કાંઈ ભમીજે; કવણ કાજ આયાસ કરે. 63 પ્રહ ઉઠી ગયમ સમરી જે. કાજ સમગ્રહ તતખણ સીઝ; નવનિધ વિકસે તાસ ઘરે. 64 ચઉદહસે બારોત્તર વરસે. ગાયમ ગણધર કેવળ દિવસે (ખંભનયર પ્રભુ પાસ પસાએ); કી કવિત ઉપગાર પર. 65 આદિ મંગળ એહ ભણજે, પરવ મહોત્સવ પહલે દીજે; રિદ્ધિ વૃદ્ધિ કલ્યાણ કરે. 66 ધન્ય માતા જેણે ઉદરે ધરીયા, ધન્ય પિતા જિણ કુળે અવતરિયા; ધન્ય સદ્દગુરુ જિણે દિફખયાએ. 67 વિનયવંત વિદ્યાભંડાર, જસ ગુણ પડવી ન લભે પાર; રિદ્ધિ વૃદ્ધિ કલ્યાણ કરે. (વડ જિમ શાખા વિસ્તરે એ) 68 ગૌતમસ્વામીને રાસ ભણીને, ચઉવિડ સંઘ રલિયાયત કીજે; સયળ સંઘ આણંદ કરે. 69 કુંકુમ ચંદન છેડે દેવરા, માણેક મેતીના ચેક પુરાવે; રયણ સિંહાસન બેસણું એ. 70 તિહાં બેસી ગુરુ દેશના દેસે, ભવિક જીવનાં કારજ સરસે; ઉદયવંત મુનિ એમ ભણે એ. 71 ગૌતમ સ્વામિ તણે એ રાસ, ભણતાં સુણતાં લીલવિલાસ; સાસય સુખ નિધિ સંપજે એ. ૭ર એહ રાસ જે ભણે ભણાવે, વર મયગળ લચ્છી ઘર આવે; મન વાંછિત આશા ફલે એ. 73 મંત્ર-૩% હોં અરિહંત ઉવજઝાય ગૌતમસ્વામિને નમઃ વિધિ-[ પ્રભાતે શુદ્ધતાથી એક માલા ગણવી.]
Page #93
--------------------------------------------------------------------------
________________ T સ્વાધ્યાય પુષસોરભ શ્રી પુન્યપ્રકાશનું સ્તવન દુહા ' સકળ સિદ્ધિદાયક સદા, વીશે જિનરાય; સદ્દગુરુ સ્વામીની સરસ્વતી, પ્રેમે પ્રણમું પાય. 1 ત્રિભુવનપતિ ત્રિશલા તણે, નંદન ગુણ ગંભીર; શાસન નાયક જગ જ, વર્ધમાન વડવીર. 2 એક દિન વિર નિણંદને, ચરણે કરી પ્રણામ ભવિક જીવના હિત ભણી, પૂછે ગૌતમ સ્વામ. 3 મુક્તિ મારગ આરાધીએ, કહે કિણ પરે અરિહંત; સુધા સરસ તવ વચન રસ, ભાખે શ્રી ભગવંત. 4 , અતિચાર આલઈએ, વ્રત ધરીએ ગુરુ સાખ; ૩જીવ ખમા સયલ જે, નિ ચોરાશી લાખ. 5 વિધિશું વળી વોસિરાવીએ, પાપસ્થાનક અઢાર; પચાર શરણુ નિત્ય અનુસરે, નિંદો દુરિત આચાર. 6 શુભ કરણી અનુમોદીએ, ભાવ ભલે મન આણ અણસણ અવસર આદરી, નવપદ જપે સુજાણ. શુભગતિ આરાધન તણ, એ છે દશ અધિકાર; ચિત્ત આણને આદરે, જેમ પામે ભવપાર. 8 ઢાળ પહેલી (કુમતિ, એ છિંડી કીહાં રાખીએ દેશી) જ્ઞાન દરિસણ ચારિત્ર તપ વિરજ, એ પાચે આચાર; એહ તણું ઈહ ભવ પરભવના, આલાઈએ અતિચાર રે. પ્રાણ જ્ઞાન ભણે ગુણ ખાંણું, વીર વદે એમ વાણું રે. પ્રા. 1
Page #94
--------------------------------------------------------------------------
________________ T સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ ગુરુ એળવીએ નહીં ગુરુ વિન, કાળે ધરી બહુ માન; સૂત્ર અર્થ તદુભય કરી સુધાં, ભણીએ વહી ઉપધાન રે. પ્રા૦ 2 જ્ઞાને પગરણ પાટી પોથી, ઠવણું નેકારવાલી; તેહ તણી કીધી આશાતના, જ્ઞાનભક્તિ ન સંભાળી રે. પ્રા. 3 ઈત્યાદિક વિપરીત પણાથી, જ્ઞાન વિરાધ્યું જેહ; આ ભવ પરભવ વળી રે ભમવ મિચ્છા મિ દુકકડે તેવું છે. પ્રા. 4 સમકિત ભૈ શુદ્ધ પાણી, વીર વદે એમ વાણું રે; પ્રા૦ સ0 જિન વચને શંકા નવિ કીજે, નવિ પરમત અભિલાખ સાધુ તણું નિદા પરિહરજે, ફળ સંદેહ મ રાખશે. પ્રાસર કે મૂઢપણું છડે પરશંસા, ગુણવંતને આદરીએ; સાહબ્બીને ધમેં કરી થીરતા, ભક્તિ પ્રભાવના કરીએ રે. પ્રા. સા. 6 સંઘ ચૈત્ય પ્રાસાદ તણે જે, અવર્ણવાદ મન લેખે દ્રવ્ય દેવકે જે વિસાવ્યો, વિણસંતાં ઉવેખે રે. પ્રા. સ. 7 ઈત્યાદિક વિપરીત પણાથી, સમકિત ખડયું જેહ; આ ભવ પરભવ વળી રે ભવભવ, મિચ્છા મિ દુકકડં તેહ રે. પ્રા. 8 ચારિત્ર ૯ત્યા ચિત્ત આણું, પાંચ સમિતિ ત્રણ ગુપ્તિ વિરાધી, આઠે પ્રવચન માય; સાધુ તણે ધર્મો પ્રમાદે, અશુદ્ધ વચન મન કાય રે માત્ર ચા 0 9 શ્રાવકને ધમે સામાયિક, પસહમાં મન વાળી. જે જયણાપૂર્વક એ આઠે, પ્રવચનમાય ન પાલી રે પ્રાચા. 10 ઈત્યાદિક વિપરીત પણુથી, ચારિત્ર ડહેલ્યું જેહ; આ ભવ પરભવ વળી રે ભાભવ, મિચ્છા મિ દુક્કડં તેહ રે. પ્રા. ચા. 11 બારે ભેદે તપ નવિ કાધે, છત વેગે નિજ શકતે, ધમેં મન વચ કાયા વિરજ, નવ ફોરવીયુ ભગતે રે. પ્રાચા. 12 તપ વિરજ આચાર અણી પરે, વિવિધ વિરાધ્યાં જેહ; આ ભવ પરભવ વળી રે ભવભવ મિચ્છામિ દુક્કડં તેહ રે. પ્રા. ચા. 13 વળીય વિશેષે ચારિત્ર કેરા, અતિચાર આઈએ; વીર જિસેસર વયણ સુણીને, પાપ મેલ સવિ ધોઈએ છે. પ્રા. ચા. 14
Page #95
--------------------------------------------------------------------------
________________ T સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ - ઢાળ બીજી પૃથ્વી પાણી તે, વાઉ વનસ્પતિ, એ પાંચે થાવર કહ્યાએ; કરી કરસણ આરંભ, ખેત્ર જે ખેડીયાં, કુવા તલાવ ખણવીયાંએ. 1 ઘર આરંભ અનેક, ટાંકા લેયર, મેડી માળ ચણાવીયાએ; લીંપણ ગુપણ કાજ, એણી પરે પરે, પૃથ્વીકાય વિરાધી બએ. 2 ધોયણ નાહણ પાણી, ઝીલણ અપૂકાય, તિતિ કરી હત્યાએ; ભાઠીગર કુંભાર, લેહ સેવનગરા, ભાડભું જ લીહાલાગરાએ. 3 તાપણ શેકણ કાજ, વસ્ત્ર નિખારણ, રંગણ રાંધણ રસવતીએ; એણે પરે કર્માદાન, પરે પરે કેલવા, તેઉવાઉ વિરાધીયાએ. 4 વાડી વન આરામ, વાવી વનસ્પતિ, પાન ફળ કુલ ચુંટીયાએ; પોંક પાપડી શાક, શેક્યાં સુકવ્યાં, છેદ્યાં છુંઘાં આથીયાંએ. 5 અળશીને એરંડ, ઘાણી ઘાલીને, ઘણા તિલાદિક પલીયાએ ઘાલી કેલુ માંહે, પીલી સેલડી, કંદ મૂળ ફળ વેચાયાંએ. 6 એમ એકેન્દ્રિય જીવ હણ્યા હણાવીયા, હણતાં જે અનુમદિયાએ; આભવ પરમવ જેહ, વલીભાભવ,તે મુજ મિચ્છામિ દુક્કડંએ.૭ કમી સરમીયા કીડા, ગાડર ગંડેલા, ઈયલ પિરા અલશીયાએ, વાળા જળ ચુડેલ, વિચલિત રસતણા,વળી અથાણ પ્રમુખનાંએ.૮ એમ બેઇંદ્રિય જીવ, જે મેં દુહવ્યા, તે મુજ મિચ્છામિ દુક્કડેએ; ઉધહી નું લીબ, માંકડ, મઠડા, ચાંચડ કીડી કુંથુઆએ. 9 ગહિ ઘીમેલ, કાનખજુર, ગીગોડ ધનેરીયાએ, એમ તેઇદ્રિય જીવ, જે મેં દુહવ્યા, તે મુજ મિચ્છા મિ દુક્કડંએ. 10
Page #96
--------------------------------------------------------------------------
________________ 77 | સ્વાધ્યાય રૂપસૌરભ માંખી, મત્સર ડાંસ, મસા પતંગીયાં, કંસારી કેલિયાવડાએ ઢીંકણ વિછુ તીડ, ભમરા ભમરીઓ, કતાં બાગ ખડમાંકડીએ.૧૧ એમ ચૌરિંદ્રિય જીવ, જે મેં દુહવ્યા, તે મુજ મિચ્છામિ દુક્કડંએ; જળમાં નાખી જાળ,જળચર દુહવ્યા,વનમાં મૃગ સંતાપીયાએ.૧૨ પડ્યા પંખી જીવ, પાડી પાસમાં, પિોપટ ઘાલ્યા પાંજરે એ; એમ પચેદ્રિય જીવ,જે દુહવ્યા તે મુજ મિચ્છામિ દુક્કડંએ 13 ઢાળ ત્રીજી (વાણી વાણી હિતકારીજી–એ દેશી) ક્રોધ લેભ ભય હાસ્યથીજી, બેલ્યાં વચન અસત્ય ફૂડ કરી ધન પારકાંજી, લીધાં જેહ અદત્ત રે; જિનાજી મિચ્છામિ દુક્કડં આજ, તુમ સાખે મહારાજ રે, જિનાજી દેઈ સારૂં કાજ રે, જિનજી મિચ્છામિ દુક્કડં આજ. 1 દેવ મનુષ્ય તિર્યંચનાજી, મિથુન સેવ્યાં જેહ વિષયારસ લંપટપણેજી, ઘણું વિડંખે દેહ રે. જિન 2 પરિગ્રહની મમતા કરી, ભવ ભવ મેલી આથ; જે જીહાંની તે તિહાં રહીજી, કેઈ ન આવે સાથ રે. જિનજી૩ રયણ ભેજન જે કર્યાજી, કીધાં ભક્ષ અભક્ષ; રસના રસની લાલચેજી, પાપ કર્યા પ્રત્યક્ષ રે. જિનજી૪ વ્રત લેઈ વિસારીયાજી, વળી ભાંગ્યાં પચ્ચખાણ; કપટ હેતુ કિરિયા કરીજી, કીધાં આપ વખાણ 2. જિનજી૫ ત્રણ ઢાલ આઠે દુહજી, આલેયા અતિચાર; શિવગતિ આરાધન તજી, એ પહેલે અધિકાર છે. જિન. 6
Page #97
--------------------------------------------------------------------------
________________ | સ્વાધ્યાય પુષસૌરભ ઢાળ ચોથી (સાહેલડીની દેશી) પંચ મહાવ્રત આદર, સાહેલડી રે, અથવા યે વ્રત બાર તે; યથાશક્તિ વ્રત આદરી, સા. પાળે નિરતિચાર તે. 1 વ્રત લીધાં સંભારીએ, સારા હૈડે ધરીએ વિચાર તે; શિવગતિ આરાધન તણે, સા. એ બીજો અધિકાર તા. 2 જીવ સર્વે ખમાવીએ, સા નિ રાશી લાખ તે; મન શુદ્ધ કરી ખામણું, સા. કેઈશું રેષ ન રાખ તે. 3 સર્વ મિત્ર કરી ચિંતવે, સારુ કોઈ ન જાણે શત્રુ તે; રાગ દ્વેષ એમ પરિહરે, સારા કીજે જન્મ પવિત્ર . 4 સ્વામી સંઘ ખમાવીએ, સાવ જે ઉપની અપ્રીત તે; સજજન કુટુંબ કરો ખામણાં, સા. એ જિન શાસન રીત તે. 5 ખમીએ ને ખમાવીએ, સાવ એ જ ધર્મને સાર તે; શિવગતિ આરાધન તણે, સાઇ એ ત્રીજો અધિકાર છે. 6 મૃષાવાદ હિંસા ચોરી, સા. ધન મૂચ્છ મૈથુન તે; ક્રોધ માન માયા તૃષ્ણ, સારા પ્રેમ દ્વેષ પૈશુન્ય તે. 7 નિંદા કલહ ન કીજીએ, સારા કુડાં ન દીજે આળ તે; રતિ અરતિ મિથ્યા તો, સાવ માયાસ જ જાળ તે. 8 ત્રિવિધ સરાવીએ, સા. પાપસ્થાન અઢાર તે; શિવગતિ આરાધન તણે, સાવ એ ચે અધિકાર છે. 9 ઢાળ પાંચમી (હવે નિસુણો ઈહિ આવીયા એ-એ દેશી) જનમ જરા મરણે કરીએ, એ સંસાર અસાર તે; કર્યા કર્મ સહુ અનુભવે એ, કેઈ ન રાખણહાર તે.
Page #98
--------------------------------------------------------------------------
________________ | સ્વાધ્યાય પુષસૌરભ શરણ એક અરિહંતનું એ, શરણ સિદ્ધ ભગવંત તે; શરણ ધર્મ શ્રી જૈન એ, સાધુ શરણ ગુણવંત તે. 2 અવર મેહ સવિ પરિહરીએ, ચાર શરણ ચિત્ત ધાર તે ' શિવગતિ આરાધન તણો એ, એ પાંચમે અધિકાર તા. 3 આ ભવ પરભવ જે કર્યા છે, પાપ કર્મ કઈ લાખ તે આત્મ સાખે તે નિંદીએ એ, પડિક્કમિએ ગુરુ સાખ તે. મિથ્યામતિ વર્તાવિયાએ, જે ભાખ્યાં ઉસૂત્ર તે કુમતિ કદાગ્રહને વશે એ, જે ઉથાપ્યાં સૂત્ર તે. ઘડ્યાં ઘડાવ્યાં જે ઘણાએ, ઘરંટી હળ હથીયાર તે ભવ ભવ મેલી મૂકીયાં એક કરતાં જીવ સંહાર તે. પાપ કરીને પિષીયા એ, જનમ જનમ પરિવાર તો; . જનમાંતર પોહત્યા પછી એ, કેઈએ ન કીધી સાર તા. 7 આ ભવ પરભવ જે કર્યા એ, એમ અધિકરણ અનેક તે; . ત્રિવિધ ત્રિવધે સરાવીએ એ, આણ હૃદય વિવેક તે. 8 દુષ્કૃત નિદા એમ કરીએ, પાપ કરે પરિવાર તે શિવગતિ આરાધન તણે એ, એ છઠ્ઠો અધિકાર છે. 9 ઢાળ છઠ્ઠી (આઘે તું જોયને જીવડા–એ દેશી) ધન ધન તે દિન માહરે, જીહાં કીધે ધર્મ દાન શીયળ તપ ભાવના, ટાળ્યાં દુષ્કૃત કર્મ. ધન૧ શેત્રુજાદિક તીર્થની, જે કીધી જાત્ર; જુગતે જિનવર પૂછયા, વળી પોળ્યાં પાત્ર. . ધન 2
Page #99
--------------------------------------------------------------------------
________________ સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ પુસ્તક જ્ઞાન લખાવીયાં, જિનડર જિન ચેન્ય; સંઘ ચતુર્વિધ સાચવ્યા, એ સાતે ખેત્ર. ધન. 3 પડિકમણાં સુપરે કર્યા, અનુકંપા દાન; સાધુ સૂરિ ઉવઝાયને, દીધાં બહુ માન. ધન૪ ધર્મ કાજ અનુમોદીએ, એમ વારંવાર; શિવગતિ આરાધન તણે, એ સાતમે અધિકાર. ધન, 5 ભાવ ભલે મન આણીએ, ચિત્ત આણી ઠામ, સમતા ભાવે ભાવિએ, એ આતમરામ. ધન. 6 સુખ દુઃખ કારણ જીવને, કઈ અવર ન હોય; કર્મ આપ જે આચર્યા, જોગવીએ સોય. ધન૭ સમતા વિણ જે અનુસરે, પ્રાણી પુન્ય કામ; છાર ઉપર તે લીંપણું, ઝાંખર ચિત્રામ. ભાવ ભલી પરે ભાવીએ, એ ધર્મને સાર; શિવગતિ આરાધન તણે, એ આઠમે અધિકાર. ધન 9 ધન૦ 8 ઢાળ સાતમી (રેવતગિરિ હુઆ, પ્રભુનાં ત્રણ કલ્યાણક-એ દેશી) હવે અવસર જાણ કરી સંલેખન સાર, અણસણ આદરીયે, પચ્ચખી ચારે આહાર; લલુતા સવિ મૂકી, છાંડી મમતા અંગ, એ આતમ ખેલે, સમતા જ્ઞાન તરંગ. અતિ ચારે કીધાં, આહાર અનંત નિશંક, પણ તૃપ્તિ ન પામે, જીવ લાલચીયે રંક;
Page #100
--------------------------------------------------------------------------
________________ | સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ દુલહો એ વળી વળી, અણસણને પરિણામ, એહથી પામીજે, શિવપદ સુરપદ ઠામ. ધન ધના શાલિભદ્ર, ખધે મેઘ કુમાર, અણસણ આરાધી, પામ્યા ભવન પાર; શિવમંદિર જાશે, કરી એક અવતાર, આરાધન કેરે, એ નવમે અધિકાર. દશમે અધિકારે, મહામંત્ર નવકાર, મનથી નવિ મૂકો, શિવસુખ ફલ સહકાર; એ જપતાં જાયે, દુર્ગતિ દોષ વિકાર, સુપર એ સમા, ચૌદ પુરવને સાર. જનમાંતર જાતાં, જે પામે નવકાર, તે પાતિક ગાળી, પામે સુર અવતાર એ નવપદ સરીખ, મંત્ર ન કોઈ સાર, આ ભવ ને પરભવે, સુખ સંપત્તિ દાતાર. જુઓ ભીલ ભીલડી, રાજા રાણી થાય, નવપદ મહિમાથી, રાજસિહ મહારાય; રાણ રત્નાવતી બેહ, પામ્યાં છે સુરભેગ, એક ભવ પછી લેશે, શિવવધુ સંજોગ. શ્રીમતીને એ વળી, મંત્ર ફળે તત્કાલ, ફણીધર ફીટીને, પ્રગટ થઈ કુલમાળ, શિવકુમારે જોગી, સેવન પુરિસ કીધ, એમ એણે મંત્ર, કાજ ઘણુંનાં સિદ્ધ.
Page #101
--------------------------------------------------------------------------
________________ T સવાધ્યાય પુસૌરભ એ દશ અધિકાર, વીર જિણેસર ભાખ્યો, આરાધન કેરે, વિધિ જેણે ચિત્તમાંહિ રાખે તેણે પાપ પખાળી, ભવ ભય દૂર નાખે, જિન વિનય કરતાં, સુમતિ અમૃતરસ ચાખે. * ઢાળ ૮મી. (નમે ભવિ ભાવશું એ—એ દેશી) સિદ્ધારથ રાય કુળ તિલેએ, ત્રિશલા માત મલ્હાર તે; અવનિ તળે તમે અવતર્યા એ, કરવા અમ ઉપગાર. જ જિન વીરજીએ. 1 મેં અપરાધ કર્યા ઘણા એ, કહેતાં ન લહું પાર છે; તુમ ચરણે આવ્યા ભણુએ, જે તારે તે તાર. જા. 2 આશ કરીને આવી એ, તુમ ચરણે મહારાજ તે આવ્યાને ઉવેખીએ, તે કેમ રહેશે લાજ. જયે 3 કરમ અલુજણ આકરાં એ, જન્મ મરણ જંજાળ તે હું છું એહથી ઉભગ્યા એ, છોડાવ દેવદયાલ જ 4 આજ મને રથ મુજ ફળ્યા એ, નાઠાં દુઃખ દંદેલ તે; તુક્યો જિન જેવીશ એ, પ્રકટ્યાં પુન્ય કલેલ. જ. પ ભવે ભવે વિનય કુમાર એ, ભાવ ભક્તિ તુમ પાય તે દેવ દયા કરી દીજીએ એ, બેધિ બીજ સુપસાય. જો 6 કળશ ઈહ તરણ તારણ સુગતિ કારણ, દુઃખ નિવારણ જગ જ શ્રા વીર જિનવર ચરણ થતાં, અધિક મન ઉલટ થયે. 1
Page #102
--------------------------------------------------------------------------
________________ T સ્વાધ્યાય પુષસૌરભ શ્રી વિજય દેવસૂરીંદ પટધર, તીરથ જંગમ એની જગે; તપગચ્છપતિ શ્રી વિજયપ્રભસૂરિ, સૂરિ તેજે ઝગમગે. 2 શ્રી હીરવિજયસૂરિ શિષ્ય વાચક, શ્રી કીર્તિવિજય સુરગુરુસમે; તસ શિષ્ય વાચક વિનયવિજયે, શુ જિન વશમે. 3 સયસત્તર સંવત એગણત્રીશે, રહી રાંદેર ચોમાસએ, વિજય દશમી વિજ્ય કારણ, કીયે ગુણ અભ્યાસ એ. 4 નરભવ આરાધન સિદ્ધિ સાધન, સુકૃત લીલ વિલાસ એ; નિર્જરા હેતે સ્તવન રચીયું, નામે પુન્ય પ્રકાશ એ. 5 પુન્યપ્રકાશનું સ્તવન સમાપ્ત પદ્માવતી અરાધના હવે રાણી પદ્માવતી, જીવરાશિ ખમાવે; જાણપણું જુગતે ભલું, ઇણ વેળા આવે. તે મુજ મિચ્છામિ દુક્કડ, અરિહંતની સાખ; જે મેં જીવ વિરાધીયા, ચકરાશી લાખ. તે મુજ૦ 2 સાત લાખ પૃથિવી તણા, સાતે અપકાય; સાત લાખ તેઉકાયના, સાતે વળી વાય. તે 3 દશ પ્રત્યેક વનસ્પતિ, ચઉદ સાધારણ બિ તિ ચઉરિદી જીવના, બે બે લાખ વિચાર. દેવતા તિર્યંચ નારકી, ચાર ચાર પ્રકાશી; ચઉદાહ લાખ મનુષ્યના, એ લાખ ચોરાશી. તે પ તે વાબ વિચાર.
Page #103
--------------------------------------------------------------------------
________________ તે 10 84 D સ્વાધ્યાય પુષસૌરભ ઈણ ભવ પરભવે સેવિયાં, જે પાપ અઢાર ત્રિાવેધ ત્રિવિધ કરી પરીહરૂં, દુર્ગતિના દાતાર. હિંસા કીધી જીવની, બેલ્યા મૃષાવાદ , દેષ અદત્તાદાનના, મૈથુન ઉન્માદ. પરિગ્રહ મે કારમ, કીધે કોઈ વિશેષ; માન માયા લેમ કીયા, વળી રાગ ને દ્વેષ. કલહ કરી જીવ દુહવ્યા, દીધાં કૂડાં કલંક; નિંદા કીધી પારકી, રતિ અરતિ નિઃશંક. ચાડી દીધી ચોતરે, કીધે થાપણ મેસે; કુગુરુ કુદેવ કુધર્મને, ભલે આ ભરસો. ખાટકીને ભવે કીયા, જીવ નાનાવિધ ઘાત; ચડીમાર ભવે ચરકલાં, માર્યા દિન રાત. તે૧૧ કાછ મુલ્લાને ભવે, પઢી મંત્ર કઠેર; જીવ અનેક ઝબ્બે કીયા, કીધાં પાપ અઘોર. , તે 12 માછીને ભવે માછલાં, ઝાલ્યાં જળવાસ; ધીવર ભીલ કેળી ભવે, મૃગ પાડ્યા પાસ. કેટવાળને ભવે મેં કીયા, આકરા કર દંડ; બંદીવાન મરાવિયા, કોરડા છડી દંડ. પરમાધામીને ભવે, દીધાં નારકી દુઃખ; છેદન ભેદન વેદના, તાડન અતિ તિખ, કુંભારને ભવે મેં કીયા, નીભાડ પચાવ્યા; તેલી ભવે તિલ પીલિયા, પાપે પિંડ ભરાવ્યા. હાલી ભવે હળ ખેડિયાં, ફાડ્યાં પૃથ્વી પેટ; સૂડ નિદાન ઘણાં કીયાં, દીધા બળદ ચપેટ. તે 17
Page #104
--------------------------------------------------------------------------
________________ તે 18 | સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ માળીને ભવે પિયાં, નાનાવિધ વૃક્ષ; મૂળ પત્ર ફળ ફૂલનાં, લાગ્યાં પાપ તે લક્ષ. અધેવાઈઆને ભવે, ભય અધિકા ભાર; પિઠી પૂઠે કીડા પડ્યા, દયા નાણું લગાર. તે. 19 છીપાને ભવે છેતર્યા, કીધા રંગણ પાસ; અગ્નિ આરંભ કીધા ઘણા, ધાતુવૃંદ અભ્યાસ. તે૨૦ શરપણે રણ ઝૂઝતાં, માર્યો માણસ વૃંદ; મદિરા માંસ માખણ ભખ્યાં, ખાધાં મૂળ ને કંદ. તે 21 ખાણ ખણાવી ધાતુની, પાણી ઉલેચ્યાં; આરંભ કીધા અતિ ઘણા, પિતે પાપ જ સંચ્યાં. તે 22 કમ અંગાર કીયો વળી, ધરમે દવ દીધા સમ ખાધા વીતરાગના, કૂડાક્રોશ જ કીધા. બિલ્લી ભવે ઉંદર લીયા, ગીરેલી હત્યારી; મૂહ ગમારત ભવે, મેં જ લીખ મારી. તે 24 ભાડભૂંજાતણે ભવે, એકેંદ્રિય જીવ; વારી ચણ ગહું શેકિયા, પાડતા રીવ. તે. 25 ખાંડણ પીસણ ગારના, આરંભ અનેક; રાંધણ ઇંધણ અગ્નિનાં, કીધાં પાપ ઉદ્રક- તે 26, વિકથા ચાર કીધી વળી, સેવ્યા પાંચ પ્રમાદ, ઈષ્ટ વિગ પાડ્યા ઘણું, કીયા રૂદન વિષવાદ. તે 27 સાધુ અને શ્રાવકતણાં, વ્રત લેઈને ભાગ્યા, મૂળ અને ઉત્તરતણાં, મુજ દૂષણ લાગ્યાં. તે 28 તે. 23
Page #105
--------------------------------------------------------------------------
________________ | સ્વાધ્યાય પુખસૌરભ સાપ વીંછી સિંહ ચાવરા, શુકરા ને સમળી, હિસક જીવતણે ભવે, હિંસા કીધી સબળી. તે 29 સૂવાવડી દૂષણ ઘણું, વળી ગભ ગળાવ્યાં; જીવાણી ઢળ્યાં ઘણું, શીળ વત ભંજાવ્યાં. તે૩૦ ભવ અનંત ભમતાં થકા, કીધા દેહ સંબંધ; ત્રિવિધ ત્રિવિધ કરી સિરૂ, તીણશું પ્રતિબંધ. તે 31 ભવ અનંત ભમતાં થકાં, કીધા પરિગ્રહ સંબંધ ત્રિવિધ ત્રિવિધ કરી સિવું, તીણશું પ્રતિબંધ. તે 32 ભવ અનંત ભમતાં થકાં, કીધાં કુટુંબ સંબંધ; ત્રિવિધ ત્રિવિધ કરી સિરૂં, તીણશું પ્રતિબંધ. તે 33 ઈણિ પર ઈહ ભવ પરભવે, કીધાં પાપ અખત્ર; ત્રિવિધ ત્રિવિધ કરી સિરૂં, કરૂં જન્મ પવિત્ર. તે 34 એણિ વિધે એ આરાધના, ભવિ કરશે જેહ, સમય સુંદર કહે પાપથી, વળી છૂટશે તેહ. તે 35 રાગ વેરાડી જે સુણે, એહ ત્રીજી ઢાળ સમય સુંદર કહે પાપથી, છૂટે તતકાળ. તે૩૬
Page #106
--------------------------------------------------------------------------
________________ છે દ્વિતીય વિભાગ સાધુસાધ્વીગ્ય આવશ્યક ક્રિયાનાં સૂત્રો, પખિપ્રતિક્રમણાદિની વિધિઓ, અસ્વાધ્યાય દિવસો તથા દશવૈકાલિક સૂત્ર વગેરે. સાધુસાધ્વીગ્ય આવશ્યક ક્રિયાનાં સૂત્ર નમે અરિહંતાણું, નમે સિદ્ધાણું, નમે આયરિયાણું, ન ઉવજઝાયાણું, નમો લોએ સવ્વસાહૂણં, એસે પંચ નમુક્કારે, સવ પાવપણાસણે, મંગલાણં ચ સવ્વસિ, પઢમં હવઈ મંગલ. 1. કરેમિ ભંતે કરેમિ ભંતે સામાઈયં, સવ્વ સાવજ જેગં પચ્ચકખામિ, જાવજછવાએ, તિવિહં તિવિહેણું, મણેણં વાયાએ કાણું, ન કરેમિ, ન કારમિ, કરંત પિ અન્ન ન સમણુજામિ, તસ્ય ભંતે! પડિક્રમામિ નિદામિ ગરહામિ અપાયું સિરામિ. 2. ઈચ્છામિ કામિ ઈચ્છામિ ઠામિ કાઉસ્સગ્ગ, જે મે દેવસિઓ અઈયારે કઓ, કાઈએ, વાઈ, માણસિઓ, ઉસ્કુત્તો, ઉમ્મ, અકપ, અકરણિજે, દુઝાઓ, વિચિંતિઓ, અણુયારે અણિછિએ, અસમણપાઉગે નાણે દંસણે ચરિતે, સુએ
Page #107
--------------------------------------------------------------------------
________________ 88 | સ્વાધ્યાય રૂપસૌરભ સમાઈએ, તિહું ગુત્તીર્ણ, ચહિં કસાયાણું, પંચë મહ વયાણું, છીં જીવનિકાયાણું, સત્તહં પિંડેસણું, અહં પવયણમાઉણું, નવતું બંભરગુત્તીણું, દસવિહે સમણુધર્મો, સમણાણું ગાણું, જે ખંડિયે જ વિરાહિય, તસ્સ મિચ્છામિ દુક્કડં. ઈચ્છાકારણ સંદિસહ ભગવદ્ દેવસિઅં આલેઉં? ઈચ્છ, આલેએમિજે મે દેવસિઓ અઈયારો કર્યો. બાકી ઉપર પ્રમાણે. ઈચ્છામિ પડિકમિઉં જે મે દેવસિઓ અઈયાર કર્યો બાકી ઉપર પ્રમાણે, 3. દેવસિક અતિચાર નાના ઠાણે કમણે ચંકમાણે, આઉત્તે અણુઉ હરિયકાયસંઘરે, બીયકાયસંઘદે, ત્રસકાયસંઘદૃ, થાવરકાયસંઘદૃ, છપાઈયાસંઘટે, ઠાણાએ ઠાણું સંકામિઆ, દેહરે ગોચરી બાહિરભૂમિ માગે જાતાં આવતાં હરિઅકાય બીઅકાય નીલ કુલ ત્રસ થાવર જીવ તણું સંઘટ્ટ પરિતાપ ઉપદ્રવ હુઆ, માટી તણે બેરો ચાં, કાચા પાણી તણા છાંટા લાગ્યા, સ્ત્રી તિયચ તણા સંઘટ્ટ હુઆ, એ મુહપત્તિ સંઘચ્યાં. અણjજે હીંડ્યા, ઉઘાડે મુખે બોલ્યા, અનેરૂં જે કાંઈ દિવસ સ બંધી પાપ લાગ્યું હોય તે સવિ હું મન વચન કાયાએ કરી મિચ્છામિ દુક્કડં. 3. દેવસિક અતિચાર મોટા ઠાણે કમણે ચંકમ, આઉત્ત, અણઉત્ત, હરિયકાયસંઘદે, બીયકાયસંઘ, ત્રસકાયસંઘદે, થાવરકાયસંઘ, છપાઈયાસંઘ, ઠાણાએ ઠાણું સંકામિયા, દેહરે ગોચરી બાહિરભૂમિ
Page #108
--------------------------------------------------------------------------
________________ | સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ 89 માર્ગે જાતાં આવતાં સ્ત્રી તિર્યંચ તણા સંઘટ્ટ પરિતાપ ઉપદ્રવ આ, દિવસમાંહિ ચાર વાર સક્ઝાય, સાત વાર ચૈત્યવંદન કીધાં નહીં, પ્રતિલેખણ આઘી પાછી ભણાવી, અસ્તવ્યસ્ત કીધી, આર્તધ્યાન રૌદ્રધ્યાન ધ્યાયાં, ધર્મધ્યાન શુકલધ્યાન ધ્યાયાં નહીં, ગોચરી તણું બેંતાલીશ દોષ ઉપજતાં જોયા નહીં, પાંચ દેષ મંડલી તણ ટાલ્યા નહીં, માત્રુ અણjજે લીધું, અણુ પુંજી ભૂમિકાએ પરઠવ્યું, પરઠવતાં અણુજાણહ જસુગ્રહો કીધે નહિ, પરઠવ્યા પછી વાર ત્રણ સિરે સિરે કીધું નહીં, દેહરા ઉપાશ્રયમાંહિ પેસતાં નિસરતાં નિસિહી આવસહી કહેવી વિસારી, જિનભવને ચેરાશી આશાતના, ગુરુ પ્રત્યે તેત્રીસ આશાતના અને જે કાંઈ દિવસ સંબંધી પાપ દેષ લાગ્યો હોય, તે સવિ હું મન, વચને કાયાએ કરી તમ્સ મિચ્છામિ દુક્કડં. 4. રાત્રિક અતિચાર નાના સંથારાવઠ્ઠણકી, પરિયડ્ડણકી આઉંટણકી, પસારણકી, છપાઈયસંઘદૃથકી, અચફખુ વિસય હુએ, સંથારા પરિસી તણ વિધિ ભણવ વિસા, કરૂથલું અણપુંજે હલાવ્યું, સઉણે સ્વમાંતરે દષ્ટિવિપર્યાસે મનેવિપર્યાસે સવિકલ્પ ખલનાદિક અતિચાર લાગ્યા, માનું અવિધિએ પરઠવ્યું, અને જે કાંઈ રાત્રિ સંબંધી પાપ લાગ્યું હોય, તે સવિ હું મન, વચન, કાયાએ કરી મિચ્છામિ દુક્કડં. 4. ત્રિક અતિચાર મોટા સંથારાવિક્કી , પરિદૃણુકી, આઉંટણકી, પસારણકી, છપાઈયસંઘટ્ટણી, (અચકૂખ વિસય હુ) સંથાર, ઉત્તરપદ્રો ટાલી અધિકું ઉપગરણ વાપર્યું, શરીર અણુપડિલેહ્યું,
Page #109
--------------------------------------------------------------------------
________________ T સ્વાધ્યાય પુષ્ય સૌરભ હલાવ્યું, માગું અણપુછ્યું લીધું, માગું અણપુંજી ભૂમિએ પાઠવ્યું, પાઠવતાં અજાણહ જસુગ્ગહે કીધો નહીં, પરઠવ્યા પેઠે વાર ત્રણ સિરે સિરે કીધું નહીં, સંથારાપરિસી ભણાવ્યા વિના સૂતા, સંથારાપોરિસી ભણવી વિસારી, કુસ્વમ લાધું, સુપનાંતરમાંહિ શિયલની વિરાધના હુઈ, મન આહદેહદૃ ચિંતવ્યું, સંકલ્પવિકલપ કીધે, રાત્રિ સંબંધી જે કઈ અતિચાર લાગ્યા હોય, તે સવિ હું મન, વચન, કાયાએ કરી તસ્સ મિચ્છામિ દુક્કડં. 5. શ્રી શ્રમણ સૂત્ર નમો અરિહંતાણું કરેમિ ભંતે સામાઈઍ, ચરારિ મંગલં, ઈચ્છામિ પડિક્કમિઉં જે મે દેવસિઓ ઇચ્છામિ પડિકમિઉં ઈરિઆહિઆએ ઈચ્છામિ પડિકમિઉં, પગામસિજજાએ નિગામસિજજાએ સંથારા ઉવૅટ્ટણીએ પરિઅટ્ટણાએ આઉટણુએ પસારણુએ છપય સંઘટ્ટણાએ, કૂઈએ કકકરાઈએ છીએ ભાઈએ આમેસે સસરફખામોએ આઉલમાઉલાએ અણુવત્તિઓએ ઈન્જીવિ૫રિઆસિઆએ દિઠીવિપરિ. આસિઆએ મણુવિ૫રિઆસિઆએ પાણભે અણુવિ૫રિઆસિઆએ જે મે દેવસિઓ અઈયારે કઓ, તસ્સ મિચ્છામિ દુક્કડ. પરિક્રમામિ ગેરિચરિઆએ ભિખાયરિઆએ ઉગ્વાડ-કવાડ ઉઠ્ઠાડણયાએ સાણા-વચ્છા-દારા-સં ઘટ્ટણાએ મંડી–પાકિઆએ બલિ-પાહડિઆએ ઠવણુ પાડિઆએ સંકિએ સહસાગારિએ અણેસણાએ પાણેસણાએ પણ અણાએ ખીએ અણુએ હરિઅઅણાએ પકમ્પિઓએ પુરેકશ્મિએ અદિડડાએ દગસંસદૃહડાએ રાયસંસહડાએ પારિસાડણિ આએ, પારિફુવણિઆએ એહાસણસિફખાએ જે ઉગમણું ઉપાયણેસણુએ અપરિયુદ્ધ પરિગ્રહિએ પરિભુત્ત વા જ
Page #110
--------------------------------------------------------------------------
________________ | સ્વાધ્યાય પુષસૌરભ ન પરિવિ તસ મિચ્છામિ દુક્કડે. પડિક્કમામિ ચાલુક્કાલ સજઝાયસ્સ અકરણયાએ, ઉભએ કાલં ભંડવગરણસ અપડિલેડાએ, દુપડિલેહણાએ અપેમજણુએ દુ૫મજજણાએ અઈકમે વઈકમે અઈયારે અણયારે જે મે દેવસિઓ અઈયારે કઓ, તસ્સ મિચ્છામિ દુક્કડં. પડિ એગવિહે અસંજમે, પડિ. દહિં બંધPહિં રાગબંધણું દેસબંધણેણં, પડિ તિહિં ડેહિ મણુદંડેણ, વયદંડેણ, કાયદંડેણું, પડિ તિહિ ગુત્તહિં મણ ગુત્તીએ વયગુત્તી એ કાયગુત્તી એ, પડિ તિહિં સલૅહિં માયાસલેણે નિયાણલ્લેણું મિચ્છાદંસણુસલ્લેણું, પડિકકમામિ તિહિં ગારહિં ઈડૂઢીગારેણું રસગારવેણું સાયાગારેણં, પડિ તિહિં વિરાહણહિં નાણવિરાણાએ દંસણવિરાણાએ ચરિત્તવિરાહણાએ, પડિટ ચઉહિં કસાહિં કોહકસાએણું માણુકસાએણું માયાકસાએણું લેભ કસાણું, પડિ ચઉહિં સન્નાહિં આહારસન્નાએ ભયસન્નાએ મેહુણસન્નાએ પરિગ્રહ સન્નાએ, પડિટ ચઉહિં વિકતાહિં ઈWિકહાએ ભત્તકહાએ દેસકહાએ રાયકાઓ, પડિટ ચઉહિં ઝાહિં અદ્દેણું ઝાણેણં, રૂદ્દેણું ઝાણેણં, ધમેણું ઝાણેણં, સુકેણું ઝાણે, પડિo પંચહિં કિરિઆહિં કાઈ આએ અહિગરણિયાએ પાઉસિઆએ પારિતાવઆિએ પાણઈવાયકિરિઆએ, પતિપંચહિં કામ ગુણહિં સઘેણું ટૂણું સેણે ગધેણું ફાસણું, પડિ. પંચહિં મહāએહિં પાણાઈ–વાયાઓ વેરમણું, મુસાવાયાઓ વેરમણું, અદિન્નાદાણાએ વેરમણું, મેહશાઓ વેરમણું, પરિગ્રહાઓ વિરમણ, પડિક્રમામિ પંચહિં સમિઈહિં ઈરિયાસમિઈએ ભાસાસમિઈએ એસણાસમિઈએ આયાણભંડમનિફખેવાસમિઈએ ઉચ્ચારપાસવણખેલ જલસિંઘાણ પરિવણિઆસમિઈએ, પડિક્રમામિ છહિં જવ નિકાએહિં પદ્ધવિકાએણું
Page #111
--------------------------------------------------------------------------
________________ | સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ આઉકાએણે તેઉકએણું વાઉકાએણું વણસ્સઈકાણું તસકાએણું, પડિકકમામિ છહિં લેસાહિં કિણહલેસાએ નીલલેસાએ, કાઉલેસાએ તેઉલેસાએ પહલેસાએ સુલેમાએ, પડિકમામિ સત્તહિં ભયઠાણે હિં, અહિં મયઠાણહિં, નવહિં બંભર ગુત્તહિં, દસવિહે સમgધમે, ઈગારસહિં ઉવાસગપડિમાહિં, બારસહિં ભિખુડિમાહિં, તેરસહિં કિરિઆઠણે હિં, ચઉદસહિં ભૂઅગામેહિં, પન્નરસહિં પરમાહમિહિં, સેલસહિં ગાહાસેલ સહિં, સત્તરસવિહે અસંજમે, અરસવિહે અખંભે, એગૂણવીસાએ નાયઝયણે હું વીસાએ અસમાહિટઠાણેહિ, ઈકવીસાએ સબલેહિં, બાવીસાએ પરીસહેહિં, તેવીસાએ સુઅગડન્ઝયણે હિં, ચઉવીસાએ દેહિં પણ વીસાએ ભાવહિં, છવ્વીસાએ દસાકપૂવવહારાણું ઉદ્દે સણકાલેહિં, સત્તાવીસાએ અણગારગુણે હિં, અઠાવીસાએ આયારપ્પકપેહિ, એગૂણતીસાએ પાવસુઅમ્પસ ગેહિં, તીસાએ મેહણ અઠાણે હિં, ઈગતીસાએ સિદ્ધાઈગુણે હિં, બત્તાસાએ જોગસંગહહિં તિત્તીસાએ આસાયણહિં, અરિહંતાણું આસાયણએ. 1 સિદ્ધાણું આસાયણએ. 2 આયરિઆણું આસાયણએ. 3 ઉવજઝાયાણું આસાયણએ. 4 સાહૂણું આસાયણાએ. 5 સાહૂણણું આસાયણએ. દ સાવયાણું આસાયણએ. 7 સાવિયાણું આસાયણાએ. 8 દેવાણું આસાયણાએ. 9 દેવીણું આસાયણએ. 10 ઈહલેગસ આસાયણાએ. 11 પરગસ્સ આસાયણએ. 12 કેવલિ-પન્નતમ્સ ધમ્મક્સ આસાયણએ. 13 સદેવમણુઆસુરક્સ લેગસ્સ આસાયણએ. 14 સવપાણભૂઅ-જીવ-સત્તાણું આસાયણએ. 15 કાલસ આસાયણએ. 16 સુઅસ આસાયણએ. 17 સુખદેવયાએ આસાયણાએ. 18 વાયણાયરિઅલ્સ આસાયણએ.
Page #112
--------------------------------------------------------------------------
________________ T સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ 19 જ વાઈલ્ડં. 20 વચ્ચેામેલિઅં. 21 હીણકુખ. 22 અચ્ચફખર. 23 પયહીણું. 24 વિણહીણું. 25 મહીણું 26 જોગહીણું. 27 સુહુદિનં. 28 દુપડિછિએ. 29 અકાલે કએ સજઝાએ. 30 કાલે ન કઓ સક્ઝા. 31 અસક્ઝા (ઈ) એ સઝાઈ. 32 સઝા (ઈ)એ ન સજઝાઈનં. 33 તસ્સ મિચ્છામિ દુક્કડં. નમે ચઉવીસાએ તિસ્થયરાણું ઉસભાઈમહાવીરપજવસાણાણું, ઈમેવ નિમૅકૅ પાવયણું સર્ચ અણુત્તર, કેવલિ, પતિપુન્ન, નેઆઉએ, સંસદ્ધ, સલ્લગરણું, સિદ્ધિમષ્ણુ, મુત્તિમગ્ગ, નિજ જાણમષ્મી નિવામર્થ્ય, અવિહડમવિસંધિં સવદુખપૃહીણમગ્ગ, ઈર્થ કિઆ જીવા સિઝંતિ, બુર્ઝાતિ, મુઐતિ, પરિ નિવાયંતિ, સવદુફખાણુમંત કરંતિ, તં ધમ્મ સહામિ પરિઆમિ એમ ફેસેમિ પાલેમિ અશુપાલેમિ, તે ધર્મો સહતે પત્તિઅંતે, રાતે, ફાસંતે, પાલતે, અણુપાલતે, તમ્સ ધમ્મક્સ કેવલિપત્તરસ અભુઠિઓ મિ આરોહણાએ, વિરઓ મિ વિરાહણાએ, અસંજમં પરિણામિ, સંજમ ઉવસંપજજામિ, અખંભ પરિણામિ, બંભ ઉવસં૫રજામિ, અક૫ પરિઆણામિ, કમ્પ ઉવસં૫જામિ, અન્નાણું પરિ. આણમિ, નાણું ઉવસંપજજામિ, અકિરિએ પરિણામિ, કિરિ ઉવસંપજજામિ, મિચ્છત્ત પરિણામિ, સમ્મત્ત ઉવસંપજામિ, અહિં પરિણુમિ, બેહિ ઉવસંપજામિ, અમÄ પરિણામિ, મગ્ગ ઉવસંપજામિ, જે સંભરામિ, જ ચ ન સંભરામિ, જે પડિકકમામિ, જં ચ ન પડિકમામિ, તસ્ય સવસ દેવસિઅસ્સ અઈઆરસ્સ પડિક્કમામિ, સમ 1 રાઈ વખતે “રાઈઅસ્સ” અને પફખી વખતે " પખીઅર્સ ઈત્યાદિ બલવું.
Page #113
--------------------------------------------------------------------------
________________ 4 સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ હું સંજય-વિરય-પડિહય-પચ્ચક્ખાય-પાવકમે, અનિઆ, દિઠિસંપને, માયામો સવિવજિજ, અઈજેસુ દીવસમુ. સુ, પન્નરસસુ કમ્મભૂમીસુ, જાવંત કેવિ સાહૂ યહરણ-ગુચ્છ પડિગહ-ધારા, પંચમહવયધારા, અઠારસસહસ્સસલંગધારા અનુયાયારચરિત્તા, તે સર્વે સિરસા મણસા મFએણ વંદામિ. ખામેમિ સવ જીવે, સવે જીવા ખમંતુ મે; મિત્તી મે સવ્વભૂસુ, વેરે મઝ ન કેણઈ. 1 એવમ આલઈએ, નિદિઆ ગરહિએ દુગંછિએ સમ્મ, તિવિહેણ પડિક્કતે, વંદામિ જણે ચઉવીસં. 2 ઇતિ શ્રી યતિ પ્રતિક્રમણ સૂત્ર. 6. પાક્ષિક અતિચાર નાણુમિ દંસણંમિ અ, ચરસંમિ તવંમિ તહ ય વિરિયંમિ, આયરણે આયારે, ઈએસે પંચહા ભણિઓ. 1 જ્ઞાનાચાર, દર્શનાચાર, ચારિત્રાચાર, તપાચાર, વીર્યાચાર, એ પંચવિધ આચારમાંહિ અનેરો જે કઈ અતિચાર પક્ષ દિવસમાંહિ સૂક્ષ્મ બાદર જાણતાં અજાણતાં હુઓ હોય, તે સવિ હું મન વચન કાયાએ કરી મિચ્છા મિ દુક્કડં. 1 : તત્ર જ્ઞાનાચારે આઠ અતિચાર–કાલે વિષ્ણુએ બહુમાણે, ઉવહાણે તહ ય નિખ્તવણે, વંજણ અત્થ તદુભ, અવિહો નાણમાયા. 2 જ્ઞાન કાલવેલામાંહે પઢયો, ગુ પરાવ નહિ, અકાલે પલ્યો, વિનયહીન બહુમાનહીન યોગેપધાનહાન પલ્યો, અનેરા કહે પલ્યો, અને ગુરુ કહ્યો, દેવવંદન વાંદણે પડિક્રમણે સંઝાય કરતાં પઢતાં ગુણતાં કૂડો અક્ષર કાને માર્ગે આગલે એ છે ભયે ગુ. સૂત્રાર્થ તદુભય કૂડાં કહ્યાં, કાજે અણુ
Page #114
--------------------------------------------------------------------------
________________ સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ ઉદ્ધર્યો, ડાંડે અણપડિલેહ્યો, વસતિ અશોધ્યાં, અણુવેયાં, અજઝાઈ અણજા કાલાવેલામાંહિ શ્રી દશવૈકાલિક પ્રમુખ સિદ્ધાંત પ ગુયે પરાવર્ત્ય, અવિધિએ ગોપધાન કીધાં કરાવ્યાં. જ્ઞાનેપગરણ પાટી, પથી, અઠવણ, કવલી, નકાર વાલી, સાપડા, સાપડી, દસ્તરી વહી, કાગલીઆ, એલિઆ પ્રત્યે પગ લાગે, થુંક લાગે, થુંકે કરી અક્ષર ભાંગે, જ્ઞાનવંત પ્રત્યે પ્રષિ મત્સર વહ્યો, અંતરાય અવજ્ઞા આશા તના કીધી, કુણહિ પ્રત્યે તતડે એબડે દેખી હસ્ય, વિતફર્યો, મતિજ્ઞાન, શ્રુતજ્ઞાન, અવધિજ્ઞાન, મન:પર્યવજ્ઞાન, કેવલજ્ઞાન એ પાંચ જ્ઞાનતણ અસહણ આશાતના કીધી, જ્ઞાનાચાર વિષઈએ અને જે કઈ અતિચાર૦ 2. દર્શનાચારે આઠ અતિચાર–નિસંકિઅ નિર્કખિએ, નિશ્વિતગિચ્છા અમૂઢદિદ્દી અ, ઉવવૂડ થિરીકરણે, વચ્છઠ્ઠ પભાવણે અ૬. 2 દેવ, ગુરુ, ધર્મતણે વિષે નિસંકપણું ન કીધું, તથા એકાંત નિશ્ચય ધયે નહીં, ધર્મ સંબંધીઆ ફલતણે વિષે નિસ્સેદેહ બુદ્ધિ ધરી નહીં, સાધુ સાધ્વીતાણી નિંદા જુગુપ્સા કીધી, મિથ્યાત્વતણી પૂજા પ્રભાવના દેખી મૂઢદષ્ટિ. પણું કીધું, સંઘમાંહિ ગુણવંતતણી અનુપબૃહણ કીધી, અસ્થિરીકરણ અવાત્સલ્ય અપ્રીતિ અભક્તિ નિપજાવી, તથા દેવદ્રવ્ય, ગુરુદ્રવ્ય, સાધારણદ્રવ્ય ભક્ષિત ઉપેક્ષિત પ્રજ્ઞાપરાધે વિષ્ણુ, વિણસંતે ઉવેખે, છતી શક્તિએ સારસંભાલ ન કીધી, ઠવણાયરિય હાથથકી પાડ્યા, પડિલેહવા વિસાય, જિન' 1. પાનાના રક્ષણનું સાધન. (તે લાંબી વાંસની સળીઓ ઉપર. લુગડું સીવીને બનાવાય છે.) 2. પાના રાખવાને માટે બે પૂંઠાને જોડીને કરેલું સાધન. 3. ટીપણું આકારે લખેલા કાગળના વીંટા,
Page #115
--------------------------------------------------------------------------
________________ દ || સ્વાધ્યાય રૂ૫સૌરભ ભવનતણી ચોરાશી આશાતના, ગુરુપ્રત્યે તેત્રીશ આશાતના દીધી હોય, દર્શનાચાર વિષઈએ અને જે કોઈ અતિચાર૦ 3 , ચારિત્રાચારે આઠ અતિચાર-પણિહાણગજુ પંચહિં સમિઈહિં તોહિં ગુનાહિં; એસ ચરિત્તાયા, અવિહે હાઈ નાયે.૪ ઈસમિતિ, ભાષાસમિતિ, એષણાસમિતિ, આદાનભંડમત્તનિક્ષેપણાસમિતિ, પારિષ્ઠાપનિકાસમિતિ, મને ગુપ્તિ, વચનગુપ્તિ, કાયપ્તિ, એ પાંચ સમિતિ ત્રણ ગુપ્તિ અષ્ટ પ્રવઅનમાતા રુડીપરે પાલી નહીં, સાધુતણે ધમેં સદૈવ, શ્રાવકતણે ધમેં સામાયિક, પોસહ લીધે જે કાંઈ ખંડના વિરાધના કીધી હાય, ચારિત્રાચાર વિષઈએ અને જે કઈ અતિચાર૦ 5 વિશેષતશ્ચારિત્રાચારે તપોધનતણે ધર્મ વયછ કાયમ છક્કે, અકપ ગિહિમાયણું, પલિ અંક-નિસિજજાએ, સિણણું સોભવજજશું. 6 . વ્રત કે, પહિલે મહાવતે પ્રાણાતિપાત સૂમ બાદર બસ થાવર જીવતણી વિરાધના હુઈ. બીજે મહા વતે ક્રોધ લભ ભય હાસ્ય લગે જુઠું બોલ્યા, ત્રીજે અદત્તાદાન વિરમણ મહાવતે સામીજીવાદત્ત, તિસ્થયરઅદત્ત તહેવ ય ગુરુહિં, એવમદત્ત ચઉહા, પણૉ વીયરાએહિ. 1 સ્વામી અદત્ત, જીવ અદત્ત, તીર્થંકર અદત્ત, ગુરુ અદત્ત, એ ચતુર્વિધ અદત્તાદાનમાંહિ જે કાંઈ અદત્ત પરિભેગવ્યું. એથે મહાવતે વસહિકતનિસિજિદિય, કુહિંતરપુવકીલિએ પણિએ, અઈ. માયાહારવિભુસણાય, નવ બચેર ગુત્તીઓ. 1 એ નવાવાડી સંધી પાલી નહીં, સુહણે સ્વાંતરે દષ્ટિવિપર્યાય હુઓ. પાંચમે મહાવ્રતે ધર્મોપગરણને વિષે ઈચ્છા મૂછ ગૃદ્ધિ સક્તિ ધરી, અધિકઉપગરણ વાવ, પર્વ તિથિએ
Page #116
--------------------------------------------------------------------------
________________ | સ્વાધ્યાય પુ૫સૌરભ પડિલેહ વિસા, છઠું રાત્રી જન વિરમણ વ્રતે અસૂરા ભાત પાણી કીધે, છાદુગાર આવ્યું, પાત્રે પાત્રબંધે તક દિકને છાંટો વાગ્યે, ખરડ્યો રહ્યો, લેપ તેલ ઔષધાદિક તણે સંનિધિ રહ્ય, અતિમાત્રાએ આહાર લીધે, એ છએ વ્રત વિષઈએ અને જે કઈ અતિચાર. 6 કાયષક, ગામતણે પઇસારે ની સારે પગ પડિલેહવા વિસાય. માટી મીઠું ખડી ધાવણ અરણેટો પાષાણતણી ચાલી ઉપર પગ આવ્યો, અપૂકાય વાઘારી ફૂસણા હુવા. વિહરવા ગયા, ઉલ હા, લેટે છે. કાચા પાણીતા છાંટા લાગ્યા, તેઉકાય વીજ દીવાતણું ઉજેહી હુઈ, વાઉકાય ઉઘાડે મુખે બોલ્યા, મહાવાય વાજતાં (વાતાં) કપડાં કાંબલીતણ છેડા સાચવ્યા નહીં, કુંક દીધી. વનસ્પતિકાય નીલકુલ સેવાલ થડ ફલ કુલ વૃક્ષ શાખા પ્રશાખાતણા સંઘટ્ટ પરંપર નિરંતર હુવા, ત્રસકાય બેઈદ્રી તઈદ્રી ચઉરિંદ્રી પંચેંદ્રી કાગ બગ ઉડાવ્યા, ઢેર ત્રાસવ્યાં, બાલક બીહરાવ્યાં, જાય વિષઈએ અનેરે જે કઈ અતિચાર૦ 7. અકલપનીય સિજજા વસ્ત્ર પાત્રપિંડ પરિભેગ, સિજજા. તરત પિંડ પરિભેગો , ઉપયોગ કીધા પાખે વિહ, ધાત્રીદેષ ત્રસબીજસંસક્ત પૂર્વકમ પશ્ચાત્યમ ઉદુગમ ઉત્પાદના દોષચિંતવ્યા નહીં. ગૃહસ્થતણે ભાજન ભાં,ડ્યો, વળી પાછો આપે નહીં. સૂતાં સંથારિયા ઉત્તરપટ્ટો કેટલતે અધિક ઉપગરણ વાવ. દેશતઃ સ્નાન કીધું, મુખે ભીને હાથ 1 ગોળી. 2 ધળી માટી. 3 હોકાનું પાણું જેમાં રખાય છે તે અથવા પાત્ર વિશેષ. 4 ટાળીને, સિવાય.
Page #117
--------------------------------------------------------------------------
________________ સ્વાધ્યાય પુષસૌરભ લગાડ્યો, સર્વતઃ સનાતણી વાંચ્છા કીધી, શરીરતણે મેલ ફેડ્યો, કેશ રેમ નખ સમાય, અનેરી કાંઈ રાઠાવિભૂષા કીધી, અકલ્પનીય પિંડાદિ વિષઈએ અને જે કઈ અતિ, 8 આવસયસ જાઓ, પડિલેહણઝાણભિખભત્ત, આગમણે નિગમણે, ઠાણે નિસીએણે તુઅ. 1 આવશ્યક ઉભયકાલ વ્યાક્ષિપ્ત ચિત્તપણે પડિક્લેમણે કીધે, પડિકમણામહિ ઉંઘ આવી, બેઠાં પડિક્કમણું કીધું, દિવસ પ્રત્યે સારવાર સજઝાય, સાત વાર સૈત્યવંદન ન કીધાં, પડિલેહણા આઘી પાછી ભણાવી, અસ્તવ્યસ્ત કીધી, આર્તધ્યાન રૌદ્રધ્યાન થાયાં, ધર્મધ્યાન શુકલધ્યાન ધ્યાયાં નહીં, ગોચરી ગયાં, બેંતાલીશ દેષ ઉપજતા ચિંતવ્યા નહીં, પાંચ દેષ મંડલીતણ ટાલ્યા નહીં. છતી શક્તિએ પર્વતિથિએ ઉપવાસાદિક તપ કીધે નહિ, દેહરા ઉપાસરામાંહિ પિસતાં નિશીહિ, નીસરતાં આવસહી કહેવી વિસારી, ઈચ્છામિચ્છાદિક દશવિધ ચક્રવાલ સામાચારી સાચવી નહિ, ગુરૂ વચન હરિ કરી પડિવ નહિ, અપરાધ આવ્યાં મિચ્છામિ દુક્કડં દીધાં નહિ, સ્થાનકે રહેતાં હરિયાકાય બીયકાય કીડીતણાં નગરાં સોધ્યાં નહીં, ઘે મુહપતિ એલપટ્ટો સંઘચ્યા, સ્ત્રી તિર્યંચતણું સંઘ અનંતર પરંપર હુવા, વડાપ્રતે પસાઓ કરી, લહુડાં (લઘુ) પ્રતે ઈચ્છા કાર ઈત્યાદિક વિનય સાચળે નહિ, સાધુસમાચારી વિષઈઓ અને જે કોઈ અતિચાર પક્ષ દિવસમાંહિ સૂક્ષ્મ બાદર જાણતાં અજાણતાં હુએ હેય, તે સવિ હું મન વચન કાયાએ કરી મિચ્છામિ દુકકડ, 6 ઈતિ સાધુ અતિચાર સંપૂર્ણ. 9 1. શોભા.
Page #118
--------------------------------------------------------------------------
________________ અમલ કમિ સાચવ D સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ 7. પાક્ષિક સૂત્ર તિર્થંકરે આ તિ, અતિસ્થસિધ્ધ અ તિથસિધ્ધ અ સિધે જિણેય રિસી મહ-રિસી ય નાણું ચ વંદામિ 1 જે આ ઈમં ગુણરયણ-સાયરમવિરાહિBણ તિણસંસાર, તે મંગલ કરિત્તા, અહમવિ આરાહણાભિમુહો. 2 મમ મંગલ મરિહંતા, સિદ્ધા સાહૂ સુયં ચ ધર્મો અ; ખંતી ગુત્તી મુત્તી, અજવયા મર્વ ચેવ. 3 લે અશ્મિ સંજયા જ, કરિંતિ પરમરિસિદેસિઅમુઆર, અહમવિ વિઠિઓ તું, મહવય-ઉચ્ચારણું કાઉં. 4 સે કિ તું મહન્વય ઉચ્ચારણ ? મહબૂય ઉચ્ચારણ પંચવિહા પત્તા , રાઈ અણુવેરમણું છે, તે જહા સવા પણાઈવાયાઓ વેરમણું 1 સવા મુસાવાયાએ વેરમણું 2 સવ્વા અદત્તાદાણાએ વેરમણું 3 સવ્વાઓ મેહણા વેરમણું 5 સવાઓ પરિગહાએ વેરમણું 5 સવાએ રાઈ અણુઓ વેરમણું. 6 તત્વ ખલુ પઢમે તે! મહબૂએ પાઈવાયાઓ રમણું, સવં ભંતે! પાણાઈવાયં પચ્ચક્ખામિ, સે સુહમ વા બાયર વા, સં વા, થાવર વા, નેવ સયં પાણે અઠવાએ જજા, નેવનેહિં પાણે અઈવાયાવિજા, પાણે અઈવાયતે વિ અને ન સમણુજાણમિ, જાવજીવાએ તિવિહં તિવિહેણું મણેલું વાયાએ કાણું ન કરેમિ ન કારેમિ, કરંત પિ અન્ન ન સમણુજાણામિ, તસ્મ ભંતે પડિક્રમામિ નિદામિ ગરિણામિ અખાણું સિરામિ. સે પાણાઈવાએ ચઉવિહે પન્ન, તે જહા-દશ્વએ ખિત્તઓ કાલ ભાવ, દવઓ શું પાણઈવાએ સુ જીવનનિકાસુ, પિત્તઓ શું પાણાઈવાએ સવલોએ, કાલએ શું પાણાઇવાએ દિઆ વા રાએ વા, ભાવ
Page #119
--------------------------------------------------------------------------
________________ 100 | સ્વાધ્યાય પુસૌરભ શું પાણઈવાએ રાગેણ વા દેણ વા, જે એ ઈમર્સ ધમ્મસ કેવલિપન્નરસ અહિંસાલખણસ્સ સચ્ચાહિદ્દઅસ્સ વિણયમૂલસ ખંતિપહાણસ અહિરણસોવનિઅસ ઉવસમ ભવસ નવખંભચેરગુસ્સ અપમાણમ્સ-ભિખાવિત્તિ (અ)સ કુફખી સંબલસ્સ નિરગ્નિસરણસ્સ સંપખાલઅક્સ ચત્તસમ્સ ગુણગ્ગાહિઅરૂનિશ્વિઆરસ્યનિવૃત્તિલખણુસ્સ પંચ મહત્વયજુરસ્સ અસંનિહિંસંચયસ અવિસંવાઈઅસ્ય સંસારપારગામિઅલ્સ નિવાણગમણપજવસાણુફલસ, પુત્રિ અન્નાણયાએ અસવણયાએ અહિ (આ) એ અણુભિગમેણું અભિગમેણ વા પમાણું રાગદાસ પડિબદ્ધયાએ બાલયાએ મેહયાએ મંદયાએ કિયાએ તિગારવગરુ (અ) યાએ ચઉ. કકસાવગએણે પંચિદિવસથું પડુપન્નભારિયાએ સાયાસુફખમણુપાલય તેણે ઈહં વા ભવે અસુવા ભવગ્રહણેસુ, પાણઈવાઓ કઓ વા, કારાવિઓ વા, કરતે વા પરહિ સમણુન્નાઓ, તે નિંદામિ, ગરિહામિ તિવિહં તિવિહેણું મeણું વાયાએ કોએણું, અઈ અં નિદામિ, પડુપન્ન સંવરેમિ, અણગયું પચ્ચક્ ખામિ સવં પાણઈવાર્યા, જાવાજજીવાએ અણિ સિસઓ હં નેવ સયં પાણે અઈવાઈજજા, નેવનનેહિં પાણે અઠવાયાવિકા, પાણે અઈવાયંતે વિ અને ન સમણુજાણિજ (મિ), તું જહા અરિહંતસક્રિખએ, સિદ્ધસફિખએ, સાહસક્રિખ, દેવસફિખર્મા, અપસક્રિખ, એવં ભવઈ ભિખૂ વા ભિકખુણ વા સંજય-વિરય-પડિહય પચ્ચકખાય-પાવકમે દિઆ વા રાઓ વા, એગ વા પરિસાગઓ વા, સુત્ત વા, જાગરમાણે વા, એસ ખેલ પાણીવાયસ્સ વેરમણે હિએ સુહે ખમે નિસેસિએ આણુગામિએ પારગામિએ સવૅસિંપાણાણું, સોવેસિં ભૂયાણું, સવૅસિં જીવાણું, સર્વેસિં સત્તાણું, અદુફ
Page #120
--------------------------------------------------------------------------
________________ એ સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ 101 ખણયાએ અસાયણયાએ અજૂરણયાએ અતિપણાએ અપીડણયાએ અપરિવણયાએ આસુવણયાએ મહત્વે મહાગુણે મહાભુભાવે મહાપુરિસાણુચિને પરમરિસિદેસિએ પસાથે, તે દુકખખયાએ કમ્મફખયાએ મોકૂખયાએ બેહિલાભાએ સંસારુતારણાએ ત્તિ કઠું ઉવસંપજિજરાણું વિહરામિ, પઢમે ભંતે મહત્વએ ઉવ૬િ ઓ મિ સવ્યા પાણાઈવાયાએ વેરમણું. 1 અહાવરે દેચ્ચે ભંતે ! મહત્વએ મુસાવાયાઓ વેરમણું, સવં ભંતે! મુસાવાયં પચ્ચક્ખામિ, સે કહા 1 1 લેહા વા 2 ભયા વા 3 હાસા વા 4 નેવ સયં મુસં વએજા, નેવનેહિં મુસં વાયાવેજજા, મુસં વયંત વિ અને ન સમણુજાણામિ, જાવજજીવાએ તિવિહં તિવિહેણું મeણું વાયાએ કાણું, ન કરેમિ ન કારમિ, કરંત પિ અન્ન ન સમણુ જાણુમિ, તસ્મ ભંતે! પડિક્કમામિ નિંદામિ ગરિહામિ અપાયું સિરામિ. સે મુસાવાએ ચઉવિહે પન્નત્તે, તે જહા-દવ–એ 1 ખિત્તઓ 2 કાલ 3 ભાવ 4, દવઓ શું મુસાવાએ સવદવેસુ, પિત્તઓ શું મુસાએ લોએ વા અલએ વા, કાલ હું મુસાવાએ દિઆ વા રાઓ વા, ભાવઓ શું મુસાવાએ રાગેણ વા દસેણ વા, જ માએ ઈમ્મસ ધમ્મસ્મ કેવલપન્નત્તસ્ય અહિંસાલખણુસ્સ સચ્ચાહિટ્રિયમ્સ વિણયમૂલસ્સ ખંતિપહાણસ્સ અહિરણસોવત્તિ અસ્સ ઉવસમપભવસ નવખંભચેરગુસ્સઅપકમાણસ્સ ભિખાવિત્તિ (અ)સ કુફખીસંબલસ નિરગિસરણમ્સ સંપકુખાલિઅસ્સ ચદેસસ્સ ગુણગ્રાહિયાસ નિશ્વિઆરસ નિવૃિત્તિલખણુણ્ય પંચમહાશ્વયજુરસ્સ અસંનિહિસંચયમ્સ
Page #121
--------------------------------------------------------------------------
________________ 102 સ્વાધ્યાય પુષ્પસોરભા અવિસંવાઈસ સંસારપારગામિઅસ નિવાણગમણપજજ. વસાણુફલસ્ટ પુવુિં અન્નાણયાએ અસવયાએ અહિ (આ) એ અણુભિગમેણું અભિગમેણ વા પમાણું રાગદાસપડિબદ્ધયાએ બાલયાએ મહયાએ મંદયાએ કિયાએ તિ–ગારવ-ગુરુ (અ) યાએ ચઉકસાવગએણે પંચિ દિવસ પડુપ. ભાયિાએ સાયાસુફખમણુપાલચંતેણે ઈહં વા ભવે, અને સુ વા ભવચ્ચહણે સુ, મુસાવાએ ભાસઓ વા ભાસાવિઓ વા, ભાસિજજતે વા પરહિં સમણુનાઓ, તં નિંદામિ ગરિવામિ તિવિહં તિવિહેણું મણેણં વાયાએ કાણું અઈ નિંદામિ, પડુપન્ન સંવરેમિ, અણગમં પચ્ચક્ ખામિ સવં મુસાવાય, જાવજીવાએ અણિસિઓ હું નેવ સયં મુસં વજજા, નેવન્નેહિં મુસં વાયાવેજજા, મુસ વયત વિ અને ન સમણુ જાણિજજા તણામિ) તં જહા અરિહંતસક્રિખએ સિદ્ધસક્રિખ સાહસક્રિખએ દેવસાફ અં અપસફિખ, એવં ભવાઈ ભિકબૂ વા ભિખુણ વા સંજય-વિરય-પડિહય પચ્ચક્ખાયપાવકમે દિઆ વા રાઓ વા, એગ વા પરિસાગઓ વા, સુરે વા જાગરમાણે વા, એસ ખલુ મુસાવાયસ્સ વેરમણે હિએ સહે અમે નિસેલિએ આણુગામિએ પારગામિએ સવૅસિં પાણાનું સસિ ભૂયાણું સન્વેસિજીવાણું સન્વેસિ સત્તાણું અફખણયાએ અસો અણયાએ અજૂરણયાએ અતિપણુયાએ અપીડણયાએ અપરિવણયાએ અણુવણયાએ મહત્વે મહાગુણે મહસુભાવે મહાપુરિસાણુચિને પરમરિસિદેસિએ પસન્થ, તં દુકુમકુખયાએ કમ્મફખયાએ મફખયાએ બહિલાભાએ સંસાત્તારણાએ ક૬ ઉવસંપજિજરાણું વિહરામિ, દોચ્ચે ભંતે ! મહત્વએ ઉવાફ્ટઓ મિ સવાએ મુસાવાયાએ વેરમણું. 2
Page #122
--------------------------------------------------------------------------
________________ B સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ 103 અહાવરે ત ભંતે ! મહવએ અદિન્નાદાણાઓ વેરમણું! સવં ભંતે ! અદિન્નાદાણું પચ્ચકખામિ, સે ગામે વા નગરે વા અરણે વા, અપ્પ વા બહું વા, આણું વા શૂલં વા, ચિત્તમંત વા અચિત્તમંત વા નેવ સયં અદિન્ન ગિહિજજા, નવનૈહિં અદિણું ગિહાવિજજા, અદિણું ગિહત વિ અને ન સમાગુજાણુમિ, જાવજજીવાએ તિવિહં તિવિહેણું મણેલું વાયાએ કાણું ન કરેમિ, ન કારમિ, કરંત પિ અન્ન ન સમણુજાણમિ, તસ્મ ભંતે! પડિક્ટમાંમિ નિંદામિ ગરિહામિ અપાયું સિરામિ. સે અદિન્નાદાણે ચઉવિહે પત્ત, તં જહા દવઓ ખિત્તઓ કાલઓ ભાવ, દશ્વએ શું અદિનાદાણે ગહણધારણિજજેસુ દન્વેસુ, ખિત્તઓ શું અદિનાદાણે ગામે વા નગરે વા અરણણે વા, કાલએણું અદિન્નાદાણે દિઆ વા રાઓ વા, ભાવઓ | અદિના દાણે રાગેણુ વા દેણ વા, જમએ ઈમક્સ ધમ્મક્સ કેવલિ ૫નત્તમ્સ અહિંસાલખણસ સાહિઅરસ વિણચમૂલસ્સ ખંતિપહાણસ્સ અહિરણસેવણિઅસ્સ ઉવસમપભવસ્ય નવખંભચેરગુત્તસ અપમાણસ ભિકૂખાવિત્તિ(અ)સ કુફખી. સંબલસ્સ નિરગિસરણસ્સ સંપકુખાલિસ્ટ ચત્તદોસસ ગુણગાહિઅલ્સ નિવિઆરસ નિવૃત્તિલખણુસ્સ પંચમહવયજુરસ્ય અસંનિહિ સંચયસ્સ અવિસંવાઈસ સંસાર પારગામિ અસ્સ નિવાણ ગમણુપજજવસાણફલસ્ટ પુવુિં અન્નાણયાએ અસવણયાએ આબેહિ(આ) એ અણુભિગમેણું અભિગમણ વા પમાણું રાગદોસપડિબદ્ધયાએ બાલયાએ મેહયાએ મંદયાએ કિયાએ તિગારવગરુયાએ ચઉકસાવગએણું પચિ. દિવસèણું પડુપનભારિયાએ સાયાસુફખમણુપાલચંતેણું
Page #123
--------------------------------------------------------------------------
________________ 104 T સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ ઈહં વા ભવે, અનેસુ વા ભવગહણે સુ, અદિન્નાદાણું ગહિ વા ગાહાવિએ વા વિપત વા પહિં સમણુન્નાયું, તે નિંદામી ગરિહામી તિવિહં તિવિહેણું મણેણં વાયાએ કાણું, અઈ અં નિંદામિ, પડુપનં સંવરેમિ, અણગમં પચ્ચકખામિ સવં અદિન્નાદાણું, જાવજજીવાએ અણિસિઓ હં નેવ સયં અદિન્ન ગિણિહજા, નેવનેહિં અદિન ગિહાવિજજા અદિન ગિહત વિ અને ન સમજાણિજજા (મિ) તે જડીઅરિહંતસફિખએ સિદ્ધસક્રિખએ સાહસક્રિખઅ દેવસ ફખર્મા, અપસક્રિખઅં, એવં ભવઈ ભિખુ વા ભિખુણું વા સંજય-વિરય-પડિહય-પચ્ચક્ખાયપાવકમે દઆ વા રાઓ વા એગઓ વા પરિસાગઓ વા, સુત્ત વા જાગરમાણે વા, એસ ખલુ અદિનારાણસ્ય વેરમણે હિએ સુહે અમે નિસેસિંએ આણુગામિએ પારગામિએ સોસિં પાણાણું સન્વેસિં ભૂઆણ સસિં જીવાણું સસિં સત્તાણું અદુદ્દખણયાએ અસાઅણયાએ અજરણયાએ અતિપૂણયાએ અપીડણયાએ અપરિઆવયાએ અણુવણયાએ મહત્વે મહાગુણે મહાભાવે મહાપુરિસાણુચિહણે પરમરિસિદેસિએ પસન્થ, તં દુખફખયાએ કમ્મક્રખયાએ મુખયાએ બેહિલાભાએ સંસારુત્તા૨ણાએ ત્તિ કહુ ઉવસંપજિજરાણું વિહરામિ, તચ્ચે ભંતે! મહવએ ઉવડિઓમિ સલ્વાએ આદિનાદાણાઓ વેરમણું છે 3 અહાવરે ચઉલ્થ ભંતે! મહવએ મેહુણાઓ વેરમણું, સવં ભંતે ! મેહુણું પચ્ચક્ ખામિ; સે દિવ્ય વા માણસં વા તિરફખોણિ વા, નેવ સર્યા મેહુણું સેવિાજા, નેવનેહિ મેહણું સેવાવિજા; મેહુર્ણ સેવ તેવિ અને ન સમણુજાણામિ, જાવજછવાએ તિવિહં તિવિહેણું મણેણં વાયાએ કાણું ન કરેમિ, ન કારામ, કરંતં પિ અન્ન ન સમણુજાણામિ, તસ્ય
Page #124
--------------------------------------------------------------------------
________________ સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ 105 ભંતે ! પડિકમામિ નિંદામિ ગરિહામિ અપાયું સિરામિ. સે મેહણે ચઉત્રિહે પન્નત્તે, તે જહા-દવ્ય ખિત્તઓ કાલઓ ભાવઓ, દવાઓ | મેહુણે રૂવેસુ વા રૂવસહગએ સુ વા, ખિત્તઓ | મેહણે ઉર્દૂએ વા અહેલોએ વા તિરિ લેએ વા, કાલઓ | મેહુણે દિઆ વા રાઓ વા, ભાવ શું મેણે રાગેણ વા દસેણ વા, જે એ ઈમસ ધમ્મક્સ કેવલિપન્નત્તમ્સ અહિંસાલખિસ્સ સચાહિદ્દઅલ્સ વિણયમૂલસ ખંતિપહાણસ અહિરનવનિ અસ્સ ઉવસમપભ. વસ નવબંગુત્તસ્ય અપાયમાણસ ભિખાવિત્તિ (અ) સ્ટ કુફખીસંબલમ્સ નિરગિસરસ સંપફખાલિસ્ટ ચત્તદેસસ્સ ગુણજ્ઞાહિઅલ્સ નિવઆરસ્ય નિવિત્તિલખણસ પંચમહāયજુરસ અસંનિહિસંચયસ અવિસંવાઈઅસ્સ સંસારપારગામિઅલ્સ નિવાણગમણપજજવસાફલસ પુવુિં અન્નાણયાએ અસવણયાએ અહિ (આ) એ અણુભિગમે અભિગમેણુ વા પમાણું રાગદેસપડિબદ્ધયાએ બાલયાએ મેહયાએ મંદયાએ કિયાએ તિગારવગરુ (અ) યાએ ચઉકસાવગએણે પંચિંદિવસણું પડુપનભારિયાએ સાયાસુફખમણુપાલચંતેણે ઈઉં વા ભવે, અને સુ વા ભવગ્રહણેસ, મેહુણું સેવિઅં વા સેવાવિ વા સેવિજજત વા પરહિં સમણુનાયં, તે નિદામિ ગરિહામિ, તિવિહં તિવિહેણું મણેલું વાયાએ કાણું, અઈયં નિંદામ, પડુપન્ન સંવરેમ, અણગમં પચ્ચકખામિ સવં મેહુણું જાવજજીવાએ અણિ સ્મિએ હું નેવ સયં મેહુર્ણ સેવિજજા, નેવનેહિ મેહુર્ણ સેવાવિજા મેહુણું સેવંતે વિ અને ન સમજાણિજજા, તે જહા-અરિહંતસક્રિખએ સિદ્ધસક્રિબએ સાહસક્રિબ દેવસખએ અપસખિએ, એવંભવઈભિખવા ભિખુણી
Page #125
--------------------------------------------------------------------------
________________ 106 B સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ વા સંજય-વિરય-પડિહય-પચ્ચકખાય-પાવકમે દિઆ વા રાઓ વા, એગઓ વા પરિસાગઓ વા, સુજો વા જાગરમાણે વા, એસ ખલુ મેહુણસ્સ વેરમણે હિએ સુએ અમે નિસેસિએ આગામિએ પારગામિએ સવેસિં પાણણું સન્વેસિં ભૂઆણું સવૅસિં જીવાણું સન્વેસિ સત્તાણું અદુદ્દખણયાએ અસેઅણયાએ અજૂરણયાએ અતિપૂણયાએ અપીડણયાએ અપરિ. આવણયાએ અવણયાએ મહત્વે મહાગુણે મહાણુભાવે મહાપુરિસાણુચિને પરમરિસિદેસિએ પસન્થ, તંદુફખફખયાએ કમ્મફખયાએ મુફખયાએ બેહિલાભાએ સંસારૂત્તારણએ ત્તિ કટુ ઉવસંપજિજરાણું વિહરામ, ચઉલ્થ ભત! મહવએ વિડિઓ મિ સવાઓ મેહુણુઓ વેરમણે. 4 અહાવરે પંચમે ભંતે! મહુવએ પરિગ્નેહાએ વેરમણું, સવં ભંતે! પરિગ્રહં પચ્ચકખામિ, સે અપું વા બહું વા, આણું વા શૂલં વા, ચિત્તમંત વા અચિત્તમાં વા, નેવ સૂર્ય પરિગ્ગોં પરિગિહિજજા, નેવનેહિં પરિગ્રહે પરિગિહાવિજજા, પરિશ્મહં પરિગિહેતેવિ અને ન સમણુજામિ, જાવજજીવાએ તિવિહં તિવિહેણું મણેણં વાયાએ કાણું ન કરેમિ, ન કારમિ, કરંતં પેિ અન્ન ન સમણુજાણુમિ, તસ અંતે ! પડિકમામિ નિંદામિ ગરિહામ અપાયું સિરામિ. સે પરિહે ચઉરિવહે પન્નત્ત, તં જહા દવઓ ખિત્તઓ કાલઓ ભાવ; દવઓ | પરિગ્ગહે સચિત્તાચિત્તમસેતુ દવેસુ ખિત્તઓ | પરિગ્ગહે સવ્વલેએ કાલઓ | પરિગ્રહ દિઆ વા રાઓ વા; ભાવ શું પરિગ્રહે અપગ્યે વા મહષે વા, રાગેણ વા દેણ વા; જ મને મિક્સ 1. લેએ વા અલેએ વા ઈતિ વા પાઠક
Page #126
--------------------------------------------------------------------------
________________ 107 | સ્વાધ્યાય પુષસૌરભ ધુમ્મસ કેવલિપન્નત્તસ્ય અહિંસાલફખરૂ સચ્ચાહિટ્રિઅસ વિણયમૂલસ્સ ખંતિ પહાણસ અહિરણસેનિઅસ ઉવસમપભવસ નવખંભરગુપ્તસ્સ અપમાણસ ભિખા. વિત્તિ(અ)સ્સ કુખીસંબલસ નિરગિસરણસ્સ સંપખાલિ. અસ્સ ચદેસસ ગુણગાહિઅલ્સ નિરિવઆરસ નિવૃિત્તિ લખણસ પંચમહવયજુરસ અસંનિધિસંચયસ અવિસં. વાઈએસ સંસાર પારગામિઅલ્સ નિવાણગમણ–પજજવસાણ ફલસ્સ મુવિ અન્નાણયાએ અસવણયાએ અહિ આ એ અણુભિગમેણું અભિગમેણુ વા પમાણે રાગદોસપડિબદ્ધયાએ બાલયાએ મેહયાએ મંદયાએ કિયાએ તિગારવગરુ(અ)યાએ ચઉકસાવગએણું પચિદિવસટ્ટણું પડુપેન્દ્રભારિયાએ સાયા સુફખમણુપાલચંતેણું ઈહં વા ભવે, અસુ વા ભવગ્રહણેસ, પરિહે ગહિએ વા ગાહાવિએ વા વિ૫તે વા પરેહિં સમણુન્નાઓ, તે નિંદામિ, ગારિવામિ, તિવિહં તિવિહેણું મણેણે વાયાએ કાણું અઇઅં નિંદામ, પડુનું સંવરેમિ, આણુગલં પચ્ચક્ ખામિ સવ્વ પરિશ્મીં, જાવજીવાએ અણિસિઓ હું નેવ સયં પરિગ્રહે પરિગિહિજજા નેવહિ પરિહં પરિગિહાવિજજા, પરિશ્મહં પરિગિતે વિ અને ન સમણુજાણિજજા(ણમિ). તે જહાઅરિહંતસક્રિખ સિદ્ધસક્રિખધં સાહસખિએ દેવસક્રિખએ અપસક્રિખઅં, એવું ભવઈ ભિખૂ વા ભિખુણ વા સંજયવિરય-પડિહય-પરચફખાય પાવકમે દિઆ વા રાઓ વા, એગ વા પરિસાગઓ વા, સુતે વા જાગરમાણે વા, એસ ખલુ પરિગ્રહસ્ય વેરમણે હિએ સુહે અમે નિસેસિએ આણુગામિએ પારગામિએ સસિં પાણણું સન્વેસિ ભૂઆણું સન્વેસિં જીવાણું સવેસિ સત્તાણું અદુખણયાએ અસેણિયાએ અજૂરણયાએ અતિપ
Page #127
--------------------------------------------------------------------------
________________ 108 D સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ ણયાએ અપીડણયાએ અપરિવણયાએ આસુવણયાએ મહત્વે મહાગુણે મહાગુ ભાવે મહાપુરિસાણુચિને પરમરિસિદેસિએ પસત્યે તું દુફખફખયાએ કમ્મફખયાએ મુફખયાએ બેહિ. લાભાએ સંસારુત્તારણાએ ત્તિ કટ્ટ ઉપસંપત્તિ જત્તાણું વિહરામિ, પંચમે ભંતે! મહેશ્વએ વિહૂિએ મિ સવાએ પરિશ્મહાઓ વેરમણું. 5 . અહાવરે છઠે ભંતે! એ રાઈ અણુઓ વેરમણું; સવં ભંતે! રાઈ અણું પચ્ચકખામિ, સે અસણું વા પાણું વા ખાઈમં વા સાઈમં વા નેવ સયં રાઈ ભુજિજજા, નેવનેહિં રાઈ શું જાવિજજ, રાઈ જતે વિ અને ન સમણુજામિ, જાવજજીવાએ તિવિહિં તિવિહેણું મહેણું વાયાએ કાણું ન કરેમિ, ન કામિ, કરંત પિ અન્ન ન સમણુજાણામિ, તસ્મ ભંતે! પડિક્કમામિ નિદામિ ગરિફામિ અપાયું સિરામિ, સે રાઈ અણે ચઉવિહે પન્નત્ત, તં જહા દવઓ ખિત્તઓ કાલએ ભાવ, દવાઓ શું રાઈ અણે અસણે વા પાણે વા ખાઈમે વા સાઈમે વા, ખિત્તઓ | રાઈ અણે સમયખિતે, કાલઓ શું રાઈ અણે દિબા વા રાઓ વા, ભાવ શું રાઈ અણે તિર વા કડુએ વા કસાએ વા અંબિલે વા મહુરે વા લવણે વા રાગેણ વા દોસેણ વા, જમએ ઈમક્સ ધમ્મક્સ કેવલિપન્નરસ અહિ સાલકુખણસ સચ્ચાહિદ્દઅસ્સ વિણયમૂલસ્સ ખંતિપહાણસ્સ અહિરણસન્નિઅસ્સ ઉવસમપભવન્સ નવખંભચેરગુસ્સ અપયમાણસ ભિખાવિત્તિ (અ)સ્સ કુખીસંબલસ્સ નિરગિસરણમ્સ સંપફખાલિઅસ્સ ચદેસસ્સ ગુણજ્ઞાહિઅલ્સ નિવિઆરસ્ય નિરિવત્તિલફખગુસ્સ પંચમહત્વયજુરસ્સ અસંનિસિંચયસ અવિસંવાઈઅસ સંસારપારગામિઅલ્સ નિવાણગમણ-પજવસાણફલસ
Page #128
--------------------------------------------------------------------------
________________ 109 | સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ પુસ્વિં અનાણયાએ અસવણયાએ અહિ (આ) એ અણુભિગમેણું અભિગમેણુ વા પમાણું રાગદાસપડિબદ્ધયાએ બાલયાએ મેહયાએ મંદયાએ કિયાએ તિગારવગરુ(અ)યાએ ચઉકસાવગએણે પંચિંદિવસદેણું પડુપેન્દ્રભારિઆએ સાયાસુફખમણુપાલચંતેણું ઈહં વા ભવે, અન્ને સુવા ભવગ્રહણેસ, રાઈઅણું ભત્ત વા, શું જાવિએ વા, ભુંજતં વા પરહિં સમણુન્નાયે તે નિંદામિ ગરિફામિ તિવિહં તિવિહેણું મણેલું વાયાએ કાણું, અઇઅં નિદામિ, પડુપને સંવરેમિ, અણુગયં પચ્ચકખામિ સવં રાઈ અણું, જાવજછવાએ અણસ્મિએ હું નેવ સયં રાઈભુજિજજા, નેવનેહિં રાઈ ભુંજાવિજા રાઈ ભુંજ તે વિ અને ન સમણુજાણિજાજા(મિ) તં જહા અરિહંતસક્રિખએ સિદ્ધસફિખ સાહસક્રિખએ દેવસફિખએ અપસક્રિખઅં, એવં ભવઈ ભિષ્મ વા ભિખુણી વા સંજય-વિરય-પડિય-પચ્ચક્ખાય પાવકમે દિઆ વા રાઓ વા, એગ વા પરિસાગ વા, સુત્ત વા જાગરમાણે વા, એસ ખલુ રાઈઅણુસ વેરમણે હિએ સુહે અમે નિસિએ આણુગામિએ પારગામએ સવૅસિં પાણાણું સસિં ભૂઆણું સન્વેસિ સત્તાણું અદુદ્દખણયાએ અઅણયાએ અજૂરણયાએ અતિપૂણયાએ અપીડણયાએ અપરિવણયાએ આશુદવણયાએ મહત્વે મહાગુણે મહાણુભાવે મહાપુરિસાણચિને પરમરિસિદેસિએ પસન્થ, તે દુફખખયાએ કમ્મફખયાએ મુફખયાએ બેહિલાભાએ સંસારૂત્તરણુએ ત્તિ કર્ટ ઉવસંપજિજત્તાણું વિહરામિ છઠે ભંતે! એ ઉવટ્રિમિ સલ્વાએ રાઈઅણાએ વેરમણે. 6 - ઈગ્રેઈઆઈ પંચમહવયાઈ રાઈઅણુવેરમણછઠ્ઠાઇ અત્તહિઅલ્યાએ ઉવસંપજિજરાણું વિહરામિ. .
Page #129
--------------------------------------------------------------------------
________________ 110 D સ્વાધ્યાય પુ૫સૌરભ અપસન્થા ય જે જોગા, પરિણામા ય દારૂણા; પાણઈવાયસ્સ વેરમણે, એસ વત્તે અઈક્રમે. તિબૈરાગા ય જા ભાસા, તિવદોસા તહેવ ય; મુસાવાયસ વેરમણે, એસ વત્તે અઈકમે. ઉચ્ચહું સિ અજાઈત્તા, અવિદિને ય ઉચ્ચહે; અદિનાદાણસ વેરમણે, એસ વત્તે અઈમે. સદા સૂવા રસા ગંધા-ફાસાણું પવિયારણ; મેહુણસ્સ વેરમણે, એસ વત્તે અઈકમે. ઈચ્છા મુછાય ગેહી ય, કંખા લેભે ય દારૂણે, પરિગ્રહસ્ય વેરમણે, એસ વત્તે અઈઠકમે. અમિતે આ આહારે, સૂરખિત્તેમિ સંકિએ; રાઈઅણસ્ય વેરમણે, એસ વત્તે અઈકમે. દંસણનાણચરિત્ત, અવિરાહિત્તા કિએ સમધમે; પઢમં વયમથુરકખે, વિરયા મો પાણાઈવાયા. દંસણનાણચરિત્ત, અવિરાહિત્તા ઠિઓ સમાધમે; બી વયમણરફખે, વિરયા મે મુસાવાયા. દંસણનાણચરિતે, અવિરાહિતા ઠિઓ સમધમે; તઈએ વયમથુરફખે, વિરયા મે અદિન્નાદાણાઓ. દંસણનાણચરિત્ત, અવિરાહિતા ઠિઓ સમધમે; ચઉલ્થ વયમથુરફખે, વિરયા મે મેહુણએ. દૂસણનાણચરિતે, અવિવાહિતા ઠિઓ સમણુધમે; પંચમ વયમથુરખે, વિરયા મો પરિગ્રહાએ. 11
Page #130
--------------------------------------------------------------------------
________________ | સ્વાધ્યાય પુષસૌરભ દંસણનાણચરિતે, અવિરાહિત્તા ઠિઓ સમણુધર્મે; છ વયમણુફખે, વિરયા મે રાઈઅણુએ. આલયવિહારસમિઓ, જુનો ગુનો ઠિઓ સમણમે; પઢમં વયમયુરકુખે, વિરયા મે પાણાઈવાયા. આ લયવિહારસમિએ, જુત્તો ગુત્તો ઠિઓ સમધમે, બી એ વયમથુરફખે, વિયા મે મુસાવાયાએ. આલયવિહારસમિએ, જુત્તો ગુજ્જો કિએ સમgધમે; તઈ વયમથુરફખે, વિરયા મે અદિન્નાદાણાઓ. આલયવિહારસમિએ, જુત્તો ગુજ્જો ઠિઓ સમણુધર્મો ચઉલ્થ વયમથુરખે, વિરયા મે મેહુણાએ. આલયવિહારસમિએ, જુત્તો ગુજ્જો કિ સમણુધર્મો, પંચમ વયમણરફખે, વિરયા મે પરિગહાઓ. આલયવિહારસમિઓ, જુત્તો ગુજ્જો ઠિઓ સમધમે; a વયમથુરક ખે, વિરયા રાઈ અણાએ. આલયવિહારસમિએ, જુત્તો ગુરૂ ઠિઓ સમણુધમે; તિવિહેણુ અપ્પમત્તો, રફખામિ મહવએ પંચ. સાવજ ગમેગં, મિછત્ત એગમેવ અન્ના પરિવજતે ગુત્ત, રકખામિ મહવૂએ પંચ. 20 આણવજેગમેગ, સમ્મત્ત એગમેવ નાણું તુ; ઉવસંપન્નો જુનો, રફખામિ મહવએ પંચ. દો ચેવ રાગદેસે, દુનિ ય ઝાણાઈ અદ્ધરૂ ત ક 6 પરિવજતે ગુત્ત, રફખામિ મહત્રએ પંચ .. રર.”
Page #131
--------------------------------------------------------------------------
________________ 112 D સ્વાધ્યાય પુછપસૌરભ દુવિહું ચરિત્તધર્મ દુનિ થ છાણાઈ ધમ્મસુક્કાઇ; ઉવસંપને જુત્તો, રફખામિ મહāએ પંચ. 23 કિહા નીલા કાઊ, તિનિ ય લેસાઓ અપ્પસત્યાએ; પરિવર્જતે ગુત્તો, રફામિ મહબૂએ પંચ. 24 તેલ પમ્હા સુક્કા, તિનિ ય લેસાએ સુષ્પસન્થાએ ઉવસંપને જુત્તો, રફામિ મહત્રએ પંચ. માણસા મણસચ્ચવિ, વાયાસણ કરણસચ્ચેણ; તિવિહેણ વિ સચ્ચવિઓ, રફખામિ મહબૂએ પંચ. ચત્તારિ ય દુહસિજજા, ચઉર સન્ના તહાં કસાયા ય; પરિવજંતે ગુત્ત, રફખામિ મહબૂએ પંચ. 27 ચત્તરિય સુહસિજા, ચઉવ્યિહં સંવરે સમાહિ ચ ઉવસંપન્ને જુત્તો, રફખામિ મહવએ પંચ. પંચે ય કામગુણે, પંચે ય આહવે મહાદેશે; પરિવજેતે ગુત્તો, રફામિ મહવએ પંચ. પંચિંદિયસંવરણે તહેવ પંચવિમેવ સક્ઝાય; ઉવસંપન્ન જુત્તો, રફામિ મહવાએ પંચ. છજજવનિકાયવહં, છપિય ભાસાઉ અપસસ્થાએ પરિવજંતે ગુત્તો, રફામિ મહત્વએ પંચ. * 31 છબ્રિહમભિંતરય, બજાણું પિ ય છવિહે તકર્મા; ઉવસંપને જીત્તો, રફખામિ મહવએ પંચ. 32 સત્ત ય ભયઠણાઈ, સત્તવિહં ચેવ નાણુવિર્ભાગ પરિવાજતે ગુત્તો, રખામિ મહવએ પંચક
Page #132
--------------------------------------------------------------------------
________________ D સ્વાધ્યાય પુષસૌરભ પિંડેસણુ પાણેસણ, ઉગ્નડ સરિયા મહઝયણ; ઉવસંપને જીત્ત, રફામિ મહવએ પંચ. અ ય મયઠાણાઈ, અદૃ ય કમ્માઈ તેસિ બંધં ચ; પરિવજજતે ગુનો, રફખામિ મહએ પંચ. અદૃ ય પવયણમાયા, દિ૬ અદૃવિહનિઅિહિં; ઉવસંપન્ન જુત્તો, રફામિ મહબૂએ પંચ. નવ પાવનિઆણાઈ સંસારથા ય નવવિડા જવા પરિવજતે ગુત્તો, રફખામિ મહબૂએ પંચ. નવ બંભરગુત્તો, દુનિવવિહં બંભરપરિસુદ્ધ; ઉવસંપને જુત્તા, રફામિ મહવએ પંચ. ઉવઘાયં ચ દસવિતું, અસંવરં ત ય સંકિલેસ ચ; પરિવાજંતે ગુત્તો, રફખામિ મહāએ પંચ. સચ્ચસમાહિણ, દસ ચેવ દસઓ સમણધર્મો ઉવસંપને જુત્ત, રફામિ મહવએ પંચ. આસાયણં ચ સવ્વ, તિગુણે ઈક્કારસં વિવાજતે; ઉવસંપન્નો જુનો, રફખાસ મહવએ પંચ. એવં તિરંડવિરઓ, તિગરણ સુધે તિસરલની સલે તિવિહેણ પડિકાંતે, રફખામિ મહબૂએ પંચ. 42 ઈચ્ચે મહત્રય-ઉરચારણું થિરત્ત સલુદ્ધરણું ધિઈ બલ વવસાઓ સાહણઠે પાવનિવારણું નિકાયનું ભાવવિહી પડાગાહરણું નિજુહણારાહણ ગુણાણું સંવરજેગે પસત્યઝાવઉત્તયા જુત્તયા ય નાણે પરમ ઉત્તમ, એસ
Page #133
--------------------------------------------------------------------------
________________ 114 | સ્વાધ્યાય પુષસૌરભ બહુ તિર્થંકરહિ રઈરસમહહિં દેસિઓ પવયણસ સારો છજજવનિકાયસંજમં ઉવસિ તેલુક્કસયં ઠાણું અoભુવગયા. નમે ભુ તે સિદ્ધ બુદ્ધ મુત્ત નિય નિસ્સ ગ માણમૂરણ ગુણરયણસાયરમણ્તમપમેઅ, નમે ભુ તે મહઈમહાવીરવદ્ધમાણસામિક્સ, નમે ભુ તે અરહ, નમો બુ તે ભગવએ ત્તિ કટુ, એસા ખલુ મહત્વય–ઉચ્ચારણ કયા ઈચ્છામે સુત્તકિાણુ કાઉં, નમે તસિં ખમાસમણુણું જેહિં ઈમ વાઈઆ છબ્રિહમાવસ્મય ભગવંત, તે જહાં સમાઈ 1, ચઉવીસથઓ 2, વંદણય 3, પડિક્કમણું 4, કાઉસ્સગ્ગો 5, પચ્ચખાણું 6, સહિં પિ એઅમિ છવિહે આવરૂએ ભગવંતે સસુત્ત સાથે સર્ગથે સનિજુત્તિએ સસંગહણિએ જે ગુણ વા ભાવા વા અરિહે તેહિં ભગવંતેહિં પણત્તા વા પવિઆ વા, ભાવે સહામે પત્તિયામ એમ ફાસે પાલે અશુપાલેમ, તે ભાવે સદ્દઉં તહિ પત્તિએ તેહિ રોડ તેહિ ફાસંતેહિ પાલતેહિં અણુપાલતેહિ અંતે પકુખસ્સ જ વાઈ પઢિ પરિઅદિએ પુ૭િ એ અણુપેહિ અશુપાલિએ તે દુખખયાએ કમ્બખયાએ મુખિયાએ બહિ. લાભાએ સંસારત્તારણુએ ત્તિ કટુ ઉયસંપજિત્તાણું વિહરામ અંતે પખસ્સ જ ન વાઈબં, ન પઢિ, ન પરિઅદ્ધિએ, ન પુ૭િ અં; નાણુપેહિઅં, નાપાલિએ, સંતે બલે સંતે વરિએ સંત પુરિસકારપરક્કમ, તસ્સ આલેએમો પડિક્તમામ નિંદામે ગરિહામ વિઉમે વિહેમો અકરણયાએ અભુડેમ અહરિહં તકમૅ પાયછિત્ત પડિવાજામ તસ્સ મિચ્છા મિ દુક્કડં. નમે તેસિં ખમાસમણા, જેહિં ઈમં વાઈ અંગબહિરં ઉકાલિએ ભગવંત તે જહા, દવે આલિએ 1,
Page #134
--------------------------------------------------------------------------
________________ | સ્વાધ્યાય પુછપસૌરભ કપિઆકપિએ 2, ચુલ્લકપસુએ 3, મહાકપાસુએ 4, વાઈએ 5, રાયપસેણિ 6, જીવાભિગમે છે, પણ વણા 8, મહાપનાવણું 9, નંદી 10, અણુઓ દારાઈ 11, દેવિં દત્યએ 12, તંદુલવિલિ 13, ચંદાવિઝયં 14, પમાય પમાય 15, પિરિસિમંડલ 16, મંડલપેવેસ 17, ગણિવિજા 18, વિજ જાચરણવણિચ્છાએ 19, પ્રાણવિભત્તી 20, મરણવિભત્તી 21, આયવિહિ 22, સંલેહણાસુએ 23, વીયરાયસુએ 24, વિહારક 25, ચરણવિહી 26, આઉરપચ્ચકખાણું 27, મહાપચ્ચકખાણું 28, સહિં પિ એ અગ્નિ અંગબાહિરે ઉક્કાલિએ ભગવંતે સસુત્તે અર્થે સગથે સનિજજુત્તિએ સસંગહણિએ જે ગુણ વા ભાવા વા અરિહંતહિં ભગવંતહિં પન્નત્તા વા પવિઆ વા, તે ભાવે સહામે પત્તિઆમ રોએ ફાસે પાલેમ અશુપાલે, તે ભાવે સહે તેહિં પત્તિ અંતેહિં રોઅંતેહિ ફસંતેહિં પાલ. તેહિં અશુપાલ તેહં અંતે પક્ખસ જ વાઈ પઢિ પરિઅદ્રિ પુષ્ટિએ અણુપેહિ અપાલિએ તે દુકૂખ કુખયાએ કમ્પફબયાએ મુખયાએ બેહિલાભાએ સંસારુતારણેએ રિ કટ ઉવસંપત્તિ જત્તાણું વિહરામિ, અંતેપકુખસ્સ જ ન વાઈબં, ન પઢિએ, ન પરિદ્દિઅં ન પુચ્છિ, નાણુપેહિઅં, નાણુ પાલિએ, સંતે બેલે, સતે વરિએ, સંત પુરિસકારપરકકર્મ, તસ્સ આલેએમે પડિક્તમામે નિંદામે ગરિણામે વિઉદ્દે વિહેમે અકરણયાએ અભુઠેમે અહારિહં તકર્મો પાયછિત્ત પડિવાજામે તસ્સ મિચ્છામિ દુકકડ. નમે તેસિં ખમાસમણુણ જેહિં ઈમં વાઈએ અંગબાહિર કાલિ ભગવંત તે જહા-ઉત્તરાઝયણાઈ 1,
Page #135
--------------------------------------------------------------------------
________________ 116 | સ્વાધ્યાય પુષસૌરભ દસાએ 2, 3, વવહાર 4, ઈસિભાસિઆઈ 5, નિસીહ 6, મહાનિસીહં 7, જબુદ્દીવપન્નત્તી 8, સૂરપન્નતી 9, ચંદપન્નત્તી 10, દિવસાગરપન્નત્તા 11, બુધ્યિાવિમાણપવિત્તી 12, મહબ્રિઆવિમાણ પવિત્તી 13, અંગચૂલિઆએ 14, વચ્ચ ચૂલિઆએ 15, વિવાહચૂલિઆએ 16, અરુણેવવાએ 17, વરુણેવવાએ 18, ગલેવવાએ 19, (ધરણાવવાએ) સમણે વવાએ 20, વેલંધરાવવાએ 21, દેવિંદેવવાએ 22, ઉણસુએ 23, સમુણસુએ 24, નાગરિઆલિઆણું 25, નિરિયાવલિઆણું 26, કપિઆણું 27, કપવડિંસથાણું 28, પુપિફઆણું 29, પુફચૂલિઆણું 30, (વહિઆણું) વહિ દસાણું 31, આસીવિસભાવણુણું 32, દિઠિવિસભાવાણું 33, ચારણ (સુમિણ) ભાવાણું 34, મહાસુમિણુભાવણાણું 35, તેઅગિનિસગાણું 36, સલૅહિં, પિ એ અમ્મિ અંગે બાહિરે કાલિએ ભગવંતે સસુરે સઅર્થે સગથે સનિજજત્તિએ સસંગણિએ જે ગુણા વા ભાવા વા અરિહંતહિં ભગવંતેહિં પન્નતા વા પવિઆ વા, તે ભાવે સહામ પત્તિ આમ રોએ ફસેમે પાલેમ અશુપાલે તે ભાવે સહેતેહિ પત્તિઅંતેહિં રચંતેહિં ફાસંતેહિં પાલંતેહિ આશુપાલંતેહિ અંતેપફખસ્સ જ વાઈબં, પઢિ પરિદ્ધિએ પુછિએ અણુપેહિ અણુપાલિ, તં દુખખયાએ કમ્મફખયાએ મુફખયાએ બેહિ. લાભાએ સંસારરૂારણાએ ત્તિ કહુ ઉવસંપત્તિ જત્તા | વિહરામિ, અંતે પખસ્સ જ ન વાઈએ ન પઢિ ન પરિટ્ટિએ ન પુષ્ટિએ નાણુપેહિઅં નાણુ પાલિએ, સતે બલે સંતે વેરિએ સંત પુરિસકારપરકકમે તસ્સ આલે એમ પડિસ્કમામે નિદા ગરિહામે વિઉદ્દેમ વિહેમ અકરણ યાએ અભુમે અહારિહંત કમં પાયચ્છિત પડિવાજામે
Page #136
--------------------------------------------------------------------------
________________ 117 | સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરા તસ્સ મિચ્છા મિ દુક્કડ. સંગે ગણિપિડ ભગવત, તું જહા-આયા 1, સુઅગડે 2, ઠાણું 3, સમવાઓ 4, વિવાહપન્નત્તી 5, નાયાધમ્મકહાએ 6, ઉવાસદસાઓ , અંતગડદસાઓ 8, અણુત્તરવવાઈઅદસાએ 9, પહાવાગરણું 10, વિવાગસુએ 11, દિણ્િઠવાઓ 12, સહિં પિ એ અંમિ દુવાલસંગે ગણિપિડશે ભાગવંતે સસુત્ત સાથે સર્ગથે સનિજુત્તિએ સસંગહણિએ જે ગુણુ વા ભાવા વા અરિહંતેહિં ભગવંતેહિં પન્નતા વા પર વિઆ વા, તે ભાવે સદડામે પતિએ એમ ફાસે પાલેમ અશુપાલમે, તે ભાવે સહહિં પતિએ તેહિ રેર્યા. તેહિ ફાસંતેહિ પાલંતહિં અણુપાલં તેહિ અંતેપફખરૂ જ વાઈ પઢિ પરિઅદ્રિ પુછએ અણુપેહિ અં અણુ લિએ તં દુફખકૂખયાએ કમ્મફખયાએ મુફખયાએ બોહલાભાએ સંસાત્તાપણુએ ત્તિ ક૬ ઉવસંપત્તિ જત્તાણ વિહરામિ અંતાપફખસ્સ જ ન વાઈએ ન પઢિાં ન પરિઅદિએ ન પુચ્છિઅં નાણુપેહિ નાણુ પાલિ સંતે બલે સંતે વિરિએ સંત પુરિ સકારપરકમ, તસ્સ આલેએ પરિક્રમામે નિંદામે ગરિહામે વિઉમે વિહેમ અકરણયાએ અભુ મે અહારિહં તકમૅ પાયછિત્ત પડિવજજામે તસ્સ મિચ્છા મિ દુક્કડ, નમે તેસિં ખમાસમણાણું જેહિં ઈમં વાઈએ દુવાલસંગ ગણિપિડિગ ભગવંત તે જહા સમ્મુ કાણું ફાસંતિ પાલતિ પૂરતિ તીરંતિ કિäતિ સમ્મ આણએ આરારંતિ, અહં ચ નારાહમિ, તરસ મિચ્છા મિ દુક્કડં. 8 સુઅદેવયા ભગવઈ, નાણુવરણ અકસ્મસંઘાયં; તેસિં ખવેઉ સયયં, જેસિં સુઅસાયરે ભરી. 1
Page #137
--------------------------------------------------------------------------
________________ 118 D સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ 8. શ્રી પાક્ષિક ખામણા ઈચ્છામિ ખમાસમણે! પિ ચ મે જ ભે, હદુર્ણ તુકૂણું, અપાયંકાણું, અભગગાણું; સુસીલાણું સુવયાણું, સાયરિયઉવજઝાયાણું, નાણું દૂસણેણં, ચરિત્તેણં, તવસા અપાયું ભાવે માણાણું, બહસુભેણ બે દિવસો પસહે પફ વઈkતે; અને ભે કલ્લાણું પકજુવઠિઓ, સિરસા માણસા મથએણુ વંદામિ. 1 (ગુરૂવાક્યમ) તુમ્ભહિં સમ. - ઈચ્છામિ ખમાસમણે! પુસ્વિં ચેઈઆઈ નંદિતા, નમં. સિત્તા, તુબભતું પાયમૂલે વિહરમાણેણં, જે કંઈ બહુદેવ સિયા સાહણે હિંદુ સમાણા વા વસમાણા વા ગામગામ દૂઈ જજમાણ વા, રાઈણિયા સંપુચ્છતિ, એમરાઈણિયા વદંતિ. અજજયા વદતિ અજિજયાઓ યાઓ વદતિ, સાવયા વંદંતિ, સાવિયાએ વંદતિ, અહંપિ નિસ્સલે નિક્કસાઓ તિ કદ્ધ સિરસા મણસા મથએણુ વંદામિ. 2 (ગુરૂવાકયમ ) અહમવિ વંદામિ ચેઈઆઈ. ઈચ્છામિ ખમાસમણે! ઉવડિઓહં. (અબ્યુટ્રિહ) તુમ્ભર્ડ, સંતિએ, અહાકપં વા, વલ્થ વા, પરિગ્રહે વા, કબલ વા, પાયપુચ્છણું વા (રયહરણું વા) અકખાં વા પર્યા વા ગાઉં વા સિલેગ વા (સિલે ગદ્ધ વા) અ૬ વા, હેલું વા, પસિણું વા, વાગરણું વા, તુમ્ભહિં ચિ અજોણું દિન, મએ અવિણએણુ પડિછિએ, તસ્સ મિચ્છા મિ દુક્કડં.૩ (ગુરૂવાકયમ ) આયરિઅસંતિ. ઈચ્છામિ ખમાસમણે! અહમપુવાઈ, કયાઈ ચ મે; કિઈકસ્માઈ, આયારમંતરે, વિણયમંતરે, સેહિએ, સેહવિઓ,
Page #138
--------------------------------------------------------------------------
________________ T સ્વાધ્યાય પુષસૌરલ 119 સંગહિએ, ઉવહિએ, સારિઓ, વરિએ ચેઈએ, પડિ. ચાઈએ, ચિત્તા મે પડિયા, (અભુઠિઓહ) ઉવટ્રિક એહં, તુમ્ભહે તવતેયસિરીએ, ઈમાએ ચાઉરંતસ સારકંતારાઓ, સાહદુ નિત્થરામિ તિ કટ્ટ, સિરસા મણયા મથએણુ વંદામિ. 4 (ગુરૂવાક્ય ) નિથારપારગ હહ. 9. સાધુને દેવસિક અને રાત્રિક પ્રતિક્રમણમાં અતિચારની આઠ ગાથાને સ્થાનકે ગણવાની અર્થ સહિત એક ગાથા સયણાસણનપાણે ચેઈય જઈ સિજજ કાય ઉચ્ચારે, સમિઈ ભાવણુ ગુત્તી, વિતહાયરણે ય અઈયારે. 1. અર્થશયન એટલે સંથારાદિ, આસન એટલે પીઠકાદિ, અને અન્નપાણે એટલે આહાર પાણી આટલું અવિધિએ ગ્રહણ કરવાથી, ચૈત્ય એટલે અવિધિએ દેરાસરજીને અથવા પ્રતિમા જીને વંદનાદિ કરવાથી, યતિ એટલે મુનિઓની રીતિ પ્રમાણે વિનય ન કરવાથી, શમ્યા એટલે વસતિની અવિધિએ પ્રમાજના વગેરે કરવાથી, કાય એટલે લઘુનીતિ. ઉચ્ચાર એટલે વડીનીતિ, આ બંનેનું અસ્થડિલે અથવા અપ્રતિલેખિત લૈંડિલે વ્યુત્સર્જન કરવાથી, પાંચ સમિતિ, બાર ભાવના, ત્રણ ગુપ્તિ વગેરેનું અવિધિએ સેવન કરવાથી અથવા સેવન નહીં કરવાથી, ઈત્યાદિ ક્રિયામાં વિતથ આચરણ થવાથી અતિચાર લાગ્યા હોય તે. આ ગાથા ગણતાં તેમાં કહેલ બાબતે સંબધી જે કાંઈ અતિચાર લાગ્યા હોય તે સાધુએ સંભારીને યાદ કરવા. સામાન્ય સાધુ કરતાં ગુરુને (આચાર્યને) અ૫ વ્યાપાર હોવાથી ગુરુએ બે વાર આ ગાથા અર્થ સાથે વિચારવી.
Page #139
--------------------------------------------------------------------------
________________ 120 T સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌ 10 પડિલેહણની વિધિ (સવારની) ઈરિયાવહી (ખમાથી લેગસ્સ સુધી) કહીં ખમાસમણ દઈ, ઈછાકારેણ સંદિસહ ભગવન પડિલેહણ કરૂં ? “ઈચ્છે” કહી સાધુએ મુહપત્તિ 50 બેલથી, એ 10 બેલથી, આસન 25 બોલથી, સૂત્રને કંદોરો 10 બાલથી, અને ચેલ પટ્ટો 25 બોલથી પડિલેહ, (સાધ્વીએ મુહપતિ પ૦ બેલથી, ઓઘો 10 બેલથી, આસન 25 બેલથી, કપડે 25 બેલથી, કંચુઓ 25 બોલી, સાડો 25 બેલથી અને કંદોરો 10 બેલથી પડિલેડ.) પછી ઈરિયાવહિ પડિક્રમી ખમાસમણ દઈ ઈરછકારી ભગવન્! પસાય કરી પડિલેહણા પડિલેહાજી” છે. કહી સ્થાપનાચાર્યની પડિલેહણ કરે. તે આ પ્રમાણે - પ્રથમ ખભાની કામલી પડિલેહી સંકેલીને તેની ઉપર સ્થાપનાચાર્ય મૂકે. પછી તેને છેડી પ્રથમ ઉપરની એક મુહપત્તિ પડિલેહે. પછી “શુદ્ધ સ્વરૂપના ધારક ગુરૂ, જ્ઞાનમય, દર્શનમય, ચારિત્રમય, શુદ્ધ શ્રદ્ધામય, શુદ્ધ પ્રરૂપણામય, શુદ્ધ પર્શનામય, પંચાચાર પાળે, પળાવે, અનુદે મનગુપ્તિ, વચનગુપ્તિ, કાયગુણિએ ગુપ્તા” આ પ્રમાણે તેર તેર બેલ બેલી પાંચે સ્થાપનાની પૃથક પૃથક પડિલેહણ કરે. પછી સ્થાપનાજી સંબંધી બીજી મુહપત્તિઓ પડિલેહે (સાંજની પડિલેહણા વખતે પહેલાં સ્થાપનાજીની બધી મુહપત્તિઓ પડિલેહીને પછી સ્થાપનાજી પડિલેહે.) પછી સ્થાપના બાંધી ઠષણી ઉપર પધરાવી, ખમાસમણ દઈ ઈચ્છા ઉપધિ મુહપત્તિ પડિલેહું? ઈચ્છ, કહી મુહપત્તિ પડિલેહી, ખમાત્ર ઈચ્છા ઉપધિ સંદિયાહું? ઈચ્છ, ખમા ઈછાઉપાધિ પડિલેહ ? ઈચ્છ, કહી બાકીનાં સર્વ વસ્ત્રો પડિલેહવાં. છેવટે ડાંડે પડિ.
Page #140
--------------------------------------------------------------------------
________________ 121 T સ્વાધ્યાય પુપસૌરભ લેહ. પછી ડંડાસણ પડિલેહી, ઈરિઆનહી પડિકમી, કાજે લે. પછી ઈરિઆનહી પડિક્કમી કાજે જોઈને પાઠવવે. પછી ઇરિઆવાહી પડિક્કમી, ખમાસમણ દઈ ઈચ્છા. સઝાય કરૂં? ઈચ્છ, કહી એક નવકાર ગણી “ધર્મો મંગલમુ૬િ” એ સજઝાય પાંચ ગાથાની કહે. પછી ઈચ્છા ઉપયોગ કરું? ઈચ્છ, ઈચ્છા ઉપયોગ કરાવણી કાઉસ્સગ કરું? ઈચ્છ. ઉપગ કરાવણું કરેમિ કાઉસગ્ગ અન્નત્થ૦ કહી એક નવકારને કાઉંસગ્ન કરી નવકાર ગણું, ઈચ્છાગુરૂ કહે “લાભ” શિષ્ય કહે “કહું? લઈશું? ગુરૂ કહે “જહાગહિએ પુરવસૂરીહિં” શિષ્ય કહે આવસિસઆએ” ગુરુ કહે “જસ્ટ જેગે” કહી શિષ્ય સજજાતર ઘર પૂછે, (ગુરૂ કહે તે ઘર સજજાતર કરવું.) પ્રાતઃ ગુરૂવંદન વિધિ–બે ખમા દઈ ઈચ્છકાર (પંન્યાસાદિ પદસ્થ હોય તે ખમા દઈ) પછી અબ્યુટિઓ. ખામી ખમા દઈ ઈચ્છકારી ભગવત્ પસાય કરી પચ્ચકખાણને આદેશ આપશોજી ? ઇચ્છ. કહી (ગુરૂ પાસે પચ્ચકખાણ લે) પછી ખમાત્ર ઈચ્છાબહુવેલ સંદિસાહું ? ઈચ્છે. અમારા ઈચ્છા. બહુવેલ કરશું? ઈચ્છ. પહેલી પિરિસિ સુધી સ્વાધ્યાય કરે. તે સ્વાધ્યાયને માટે આ પુસ્તકમાંથી ગાથાઓ વાંચવી. 11. ચૈત્યવંદન વિધિ ઈરિયાવહિ પ્રતિક્રમી ત્રણ ખમાસમણ દઈ ઈચ્છા સૈયવંદન કરૂં? ઇચ્છ. કહી ચૈત્યવંદન જ કિંચિં૦ નમુત્થણું
Page #141
--------------------------------------------------------------------------
________________ 122 સ્વાધ્યાય પુમ્પસૌરભ જાવંતિખમા જાવંત નમેડીંત પૂર્વાચાર્ય કૃત સ્તવન, જયવીરાય ઊભા થઈ અરિહંત ચેઈઆણું - અન્નત્થ૦ એક નવકારને કાઉસગ્ગ પારીને નમેહંત કહી થેય કહેવી. 12 પિરિસિવિધિ છ ઘડી દિવસ ચડ્યા પછી ખમાસમણ દઈ ઈચ્છા બહુ પડિપુન્ના પિરિસિ? ઇચ્છ, કહી ખમાસમણ દઈ, ઈરિયાવહી પડિક્કમવા. પછી ખમાસમણ દઈ ઈચ્છા પડિલેહણ કરૂં? ઈચ્છ, કહી મુહપત્તિ પડિલેહવી, (ચોમાસાની વખતે વસતિ પ્રમાWવી.) 13 પચ્ચક્ખાણ પારવાનો વિધિ ખમાસમણ દઈ, ઈરિયાવહી પડિકકમી, ખમાસમણ દઈ ઈચ્છા. ચૈત્યવંદન કરૂં? ઈચ્છ. કહી જગચિંતામણુનું ચૈત્યવંદન જયવીયરાય સંપૂર્ણ પર્યત કરવું. (સ્તવનના સ્થાને ઉવસગ્ગહરં કહેવું) પછી ખમાસમણ દઈ ઈચ્છા સઝાય કરૂં? ઈચ્છ. કહી એક નવકાર ગણી “ધર્મો મંગલમુક્તિ સક્ઝાય કહેવી. પછી ખમાસમણ દઈ ઈચ્છા મુહપત્તિ પડિલેહું? ઈચ્છ. કહી મુહપત્તિ પડિલેહવી. પછી ખમાત્ર ઈચ્છા પચ્ચકખાણ પારૂં ? “યથાશક્તિ” ખમાત્ર ઈચ્છા પચ્ચકું ખાણ પાયું “તહત્તિ” કહી જમણે હાથ મુઠી વાળી, ઘા ઉપર સ્થાપી એક નવકાર ગણું, આંબિલ પર્યંતના પચ્ચકખાણું નીચે પ્રમાણે કહીને પારવાં. ઉગએ સૂરે નમુક્કારસહિએ પરિસિ સાઢપિરિસિ સૂરે ઉચ્ચએ પુરિમર્દૂ અવર્ણ મુઠિસહિએ પચ્ચકખાણ કર્યું
Page #142
--------------------------------------------------------------------------
________________ 123 T સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ ચઉવિહાર; આયંબિલ, નીવિ, એકાસણું, બેઆસણું પચ્ચકખાણ કર્યું તિવિહાર પચ્ચકખાણ ફાસિએ, પાલિ, સહિઅં તીરિ, કિર્દિ આરાહિઅં, જસ ચ ન આરાહિઅં, તસ્ય મિચ્છામિ દુક્કડં.” (આમાંનું જે પચ્ચક્ખાણ કર્યું હોય ત્યાં સુધી બેસવું આગળનાં પચ્ચકખાણ ન બેલવાં.) તિવિહાર ઉપવાસવાળાએ નીચે પ્રમાણે કહેવું. સૂરે ઉગ્ગએ ઉપવાસ કર્યો તિવિહાર, પિરિસિ સાઢપિરિસિ પુરિમ અવર્ણ મુઠિસહિ પચ્ચક્ખાણ કર્યું પાણહાર; પચ્ચક્ખાણ ફાસિએ, પાલિએ, સોહિએ, તીરિઅ, કિટ્રિઅં, આરાહિએ જ ચ ન આરાહિએ તસ મિચ્છામિ દુક્કડં.” ( આમાં પણ પરિસિ વગેરે પચ્ચકખાણુનાં નામ જ્યાં સુધીને માટે તિવિહાર ઉપવાસ કર્યો ત્યાં સુધીના લેવાં). આ પ્રમાણે પચ્ચક્ખાણ પાર્યા પછી નીચે પ્રમાણે 17 ગાથા કહેવી. ધમે મંગલમુકિકર્ક અહિંસા સંજમો તવે, દેવા વિ ત નમંસંતિ, જસ્ય ધમે સયા મણે 1 જહા દુમસ પુચ્છેસુ ભમરો આવિયઈ રસ, ન ય રૂપકું કિલામેઈ છે આ પીણેઈ અપ્પય છે 2. એમેએ સમણું મુત્તા, જે લેએ સંતિ સાહણે, વિહંગમા વ પુચ્છેસુ, દાણભત્તેણે રયા 3 વયં ચ વિત્તિ લભામે, ન ય કોઈ ઉવહમ્મઈ, અહાગડેસુ રીયંતે, પુફેસ ભમસ જેહા જા મહુગારસમાં બુદ્ધા, જે ભવતિ અગ્રિસ્સિયા, નાણાપિડયા દંત, તેણ
Page #143
--------------------------------------------------------------------------
________________ 124 T સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ વુઍતિ સાહણે છે તિબેમિ છે 5 છે (દુમપુપિફ અઝયણમ છે 1) કહે નુ કુજા સામન્ન, જે કામે ન નિવારએ, પએ એ વિસીઅંતે, સંકપલ્સ વસં ગ છે 6 વત્થગંધમલંકાર, ઇથિઓ સયણણિ ય, અછંદા જે ન ભુંજતિ, ન સે ચાઈ તિ વચ્ચઈ છે 7 જે આ કંતે રિએ ભેએ, લધેવિ પિટ્રિક કુવઈ, સાહીણે ચયઈ ભેએ, સે હું ચાઈ ત્તિ લુચ્ચાઈ 8 સમાઈ પહાઈ પરિવ્રયતે, સિઆ મણે નિસ્સરઈ બહિદ્ધા ન સા મહ ને વિ અહંપિ તીસે, ઈચ્ચેવ તાઓ વિણુઈ જજ રાગ 9 આયાવયાહી ચય સેગમä, કામે કમાણી કમિયં ખુ દુફખં; છિદાહિ દેસ વિણુઈજ રાગ, એવં સુહી હેહિસિ સંપરાએ છે 10 | પખંદે જલિયં ઈ, ધૂમકે€ દુરાસયું નેચ્છતિ વંતયં ભેજુ, કુલે જાયા અગ ધણે 11 ધિરભુ તેજસો કામી, જે તે જીવિયકારણ; વંતં ઈચ્છસિ આવેલ, સેયં તે મરણું ભવે છે 12 અહ ચ ભેગરાયમ્સ, તં ચ સિ અંધગવહિણે, મા કુલે ગંધણ હેમે, સંજમં નિહુએ ચર 13 જઈ ત કાહિસિ ભાવ જા જા દિચ્છસિ નારીએ; વાયાવિધુત્વ હડ, અટ્રિઅપ્પા ભવિસસિ છે 14 તીસે સો વયણે સોચ્ચા, સંજયાઈ સુભાસિએ અંકલેણ જહા નાગે, ધર્મે સંપડિવાઈઓ છે 15 છે એવું કરંતિ સબુદ્ધા પંડિઆ પવિયફખણ; વિણિ અદૃતિ ભેગેસુ, જહા સે પુરિસરમે; બેિમિ ૧દા (સામન્નપુશ્વિયઝયણમ છે 2 ) સંજમે સઠિયપાણું, વિપમુક્તાણું તાઈશું, તેસિમેયમાઈન્ન, નિગૂંથાણુ મહેર સિણું ! 17 | સાધુ મહારાજે ઉપગપૂર્વક મુહપત્તિ ગુછો પડિલેહ, પછી પડેલાં અને પાત્રો પડિલેહવાં. '
Page #144
--------------------------------------------------------------------------
________________ | સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ 125 14 ગાથરીના 47 દોષ સાધુસાધ્વીએ આહાર પાણી વહરતાં તેના 42 દેવ વજવા તથા આહાર કરતાં મંડળીના 5 દેષ વજેવા તે આ પ્રમાણે–પ્રથમ ઉદ્દગમના એટલે આહાર ઉપજવાના સંબંધના 16 દેષ આ પમાણે-૧ સર્વ દર્શનીઓને અથવા સર્વ લિંગીઓ(મુનિઓ )ને ઉદ્દેશીને કરવું તે આધાકમી દોષ. 2 પૂર્વ તૈયાર કરેલા ભાત, લાડુ આદિકને મુનિને ઉદ્દેશીને દહીં મેળ વિગેરેથી સ્વાદિષ્ટ કરવા, તૈયાર થયેલ ચૂરમાં મળે વૃતાદિ ભેળવી લાડુ કરવા તે “ઉદ્દેશ દેષ” 3 શુદ્ધ અન્ના દિકને આધાકમથી મિશ્રિત કરવું તે “પૂતિકર્મષ.” 4 જે પિતાને માટે તથા સાધુને માટે પ્રથમથી જ કલ્પીને બનાવવું તે “મિશ્ર દેષ, 5 સાધુને માટે ક્ષીર આદિક જુદાં કરી પિતાના ભાજનમાં સ્થાયી રાખવાં તે સ્થાપિત દેશ.” 6 વિવાહાદિકને વિલંબ છતાં સાધુને પહેલા જાણી તેમને લાભ મેળવવા માટે તે વખતમાં જ વિવાહાદિ કરવા તે પાહુડી દોષ.” 7 અંધકારમાં રહેલી વસ્તુને દીવા આદિકથી શોધી લાવી સાધુને આપવી તે “પ્રાદુરકરણ દોષ 8 સાધુને માટે કિંમત આપીને ખરીદ કરવું તે “કીત દોષ.” 9 સાધુને માટે ઉધારે અન્નાદિક લાવીને આપવું તે “પ્રામિયક દેષ. 10 પિતાની વસ્તુ બીજા સાથે અદલાબદલી કરીને મુનિને આપવી તે “પરાવર્તિત દેષ.” 11 સાતમું લાવીને આપવું તે અભ્યાહત દેષ.” 12 કુડલાદિકમાંથી ઘી આદિક કાઢવા માટે તેના મુખ પરથી માટી વિગેરે દૂર કરવી તે “ઉભિન્ન દેષ.” 13 ઉપલી ભૂમિથી, સીકેથી કે ભેંયરામાંથી લઈને સાધુને આપવું તે “માપહત દેષ.” 14 રાજા આદિ જોરાવરીથી કોઈની પાસેથી આંચકી લઈને આપે તે “આ છે દેશ.” 15
Page #145
--------------------------------------------------------------------------
________________ 126 સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ આખી મંડળીએ નહીં લધેલું (નહીં રજા આપેલું) તેમાં એક જણ સાધુને આપે તે “અનાવૃષ્ટિ દેષ.” 16 સાધુનું આવવું સાંભળી પોતાને માટે કરાતી રસવતી પ્રમુખમાં વધારે તે “અધ્યવપૂરક દેષ.” આ સેળ દોષ આહાર દેનારથી લાગે છે. હવે સાધુથી થતા ઉત્પાદનના 16 દોષ આ પ્રમાણે 1 ગૃહસ્થમાં બાળકને દૂધ પાવું, નવરાવવું, શણગારવું, રમાડવું તથા ખોળામાં બેસાડવું ઈત્યાદિ કર્મો કરવાથી મુનિને ધાત્રીપિંડ નામે દોષ લાગે છે. 2 દૂતની પેઠે સંદેશ લઈ જવાથી સાધુને “દૂતિપિડ' નામે દેષ લાગે છે. 3 ત્રણે કાળના લાભાર્લભ જીવિત મૃત્યુ આદિ નિમિત્ત કહેવાથી “નિમિત્તપિંડ' નામે દેષ લાગે છે. જે ભિક્ષા માટે પિતાના કુળ, જાતિ, કર્મ, શિલ્પ આદિકના વખાણ કરવાથી “આજીવપિડ' નામે દેષ લાગે છે. જે ગૃહસ્થની પાસે દીપણું જણાવીને ભિક્ષા લેવાથી “વની પકપિંડે નામે દૈષ લાગે છે. ભિક્ષાપ્રાપ્તિ માટે ઔષધાદિક બતાવવાથી ‘ચિકિત્સાપિંડ નામે દેષ લાગે છે. 7 ગૃહસ્થને ડરાવી, શ્રાપ દઈને આહાર ગ્રહણ કરવાથી કેપિડ' નામે દોષ લાગે છે. સાધુઓની પાસે એવી પ્રતિજ્ઞા કરે કે “હું તે લબ્ધિમાન, કે જે અમુક ઘરેથી સારા આહાર તમને લાવી આપું” એમ કહી ગૃહસ્થને વિડંબના કરી આહાર ગ્રહણ કરે તેથી “માનપિંડ નામે દોષ લાગે છે. હું ભિક્ષા માટે જુદા જુદા વેષ તથા ભાષા બદલવાથી માયા પિંડ' નામે દેષ લાગે છે. 10 અતિ ભવડે ભિક્ષા લેવાં માટે ઘણું ભટકવાથી પિંડ નામે દોષ લાગે છે. 11 પહેલાં ગૃહમાં માં-બાપની તથા પછી સાસુ-સસરાની પ્રશંસાપૂર્વક તેમની સાથે પોતાને પરિચય જણાવવાથી પૂર્વપશ્ચાતું સંતવ નામે દૈષ લાગે છે. 12-13-14-15
Page #146
--------------------------------------------------------------------------
________________ D સ્વાધ્યાય પુસૌરભ 127 ભિક્ષા માટે વિદ્યા, મંત્ર, નેત્રોજન આદિ ચૂર્ણ તથા પાદલે પાદિ વેગને ઉપયોગ કરવાથી વિદ્યાદિપિંડ' નામે ચાર દેષ લાગે છે. 16 ભિક્ષા માટે ગર્ભનું સ્તંભન, ગર્ભનું ધારણ, પ્રસવ તથા રક્ષાબંધનાદિ કરાવવાથી “મૂળકર્મપિંડી નામે દોષ લાગે છે. હવે સાધુ તથા ગૃહસ્થ બંનેના સંગથી ઉત્પન્ન થતા એષણના દશ દેાષ આ પ્રમાણે–૧ આધાકમદિક દેશની શંકા સહિત જે પિંડ ગ્રહણ કરે તે “શંકિત દેષ'. 2 સચિત્ત અથવા અચિત્ત એવા મધુઆદિક નિંદનીય પદાર્થોના સંઘટ્ટવાળો પિંડ ગ્રહણ કરે તે “પ્રક્ષિત દોષ”. 3 છ કાયની (સચિત્તની) મધ્યમાં સ્થાપન કરેલું જે અચિત્ત અન્ન પણ લેવું તે “નિશ્ચિત દેષ”. 4 ચચિત્ત ફળાદિકથી ઢંકાયેલું જે અન્નાદિ ગ્રહણું કરવું તે “પિહિત દેષ”. 5 દેવાના પાત્રમાં રહેલા પદાર્થને બીજા પાત્રમાં નાંખીને તે વાસણથી જે દેવું તે “સંસ્કૃતદેવ”. 6 બાલક, વૃદ્ધ, નપુંસક, ધ્રૂજત, આંધળે, મદેન્મત્ત, હાથપગ વિનાને, બંડીવાળો, પાદુકાવાળે, ખાંસીવાળ, ખાંડનાર, તોડનાર, ફાડનાર, અનાજ વિગેરે દળનાર, ભુજનાર, કાતરવાર, પિંજાર વિગેરે છકાયના વિરાધક પાસેથી તેમજ ગર્ભિણી, તેડેલ છોકરાવાળી અથવા ધાવતા બાળકવાળી સ્ત્રી પાસેથી આહાર લે તે “દાયુકદેષ”. 7 દેવાલાયક છે ખાંડ આદિક વસ્તુ તેને સચિત્ત અનાજ આદિકમાં મિશ્ર કરી આપવું તે “ઉમિશ્રદોષ”. 8 અચિત્તપણાને પામ્યા વિનાનું જે દેવું તે “અપરિણત દેશ”. 9 દહીં, દૂધ, ઘી, ખીર આદિ દ્રાથી જે વાસણ તથા હાથાદિને ખરડીને આપે તે લિસ દેવ.” 10 ઘી આદિકના જમીન ઉપર છાંટા પડે તે વહેરાવવું તે “તિષ”.
Page #147
--------------------------------------------------------------------------
________________ 128 | સ્વાધ્યાય પુષસૌરભ હવે ગ્રામૈષણાના અર્થાત્ આહારાદિ વાપરતી વખતના પાંચ દોષ આ પ્રમાણે-૧ રસના લોભથી પુડલા આદિકને અંદર તથા ઉપરથી ઘી, ખાંડ આદિમાં ઝબળવા તે “સયેજના દેવ. 2 જેટલે આહાર કરવાથી ધીરજ, બળ, સંયમ તથા મન, વચન, કાયાના યુગને બાધ ન આવે તેટલે આહાર કરે, ઉપરાંત કરે તે પ્રમાણતિરિક્તતા દેષ'. 3 સ્વાદિષ્ટ અન્નને અથવા તેના દેનારને વખાણ થકે જે ભેજન કરે તે રાગરૂપી અગ્નિથી ચારિત્રરૂપ ચંદનનાં કાણોને બાળીને કેલસારૂપ કરી નાંખે છે તેથી તે “અંગારદોષ'. 4 અન્નની કે તેના દેનારની નિંદા કરતે આહાર કરે તે પણ ચારિત્રરૂપ ચિત્રશાળાને કાળી કરે છે તેથી તે " શ્રદોષ”. 5 મુનિને ભેજન કરવામાં છ કારણે છે-૧ સુધા વેદના શમાવવા માટે, 2 આચાર્યાદિક સાધુની વૈયાવચ્ચ કરી શકાય તે માટે, 3 ઇસમિતિની શુદ્ધિ માટે, 4 સંયમ પાળવા માટે, જીવિતવ્યની રક્ષા માટે, તથા 6 ધ્યાનને સ્થિર કરવા માટે ભેજન કરવાની જરૂરિયાત છે, તેના અભાવે ભજન કરે તે “કારણું ભાવ” નામને પાંચમે દોષ લાગે. આ 47 દોષ સાધુ-સાધીએ બરાબર સમજીને નિરંતર તે દેષ ન લાગે તેમ સાવધાનપણે વર્તવું. " આહાકસૂસિય, પૂઈકમે ય મીસજાએ ય; ઠવણ પાહુડિયાએ, પાએ અર કીય પામિચ્ચે. પરિયદ્રિએ અભિહ, ભિન્ન માલેહડે ય અચ્છિાજે; અનિસિટ sઝેયરએ, સોલસ પિડુગમે દેસા. 2 ધાઈ લૂઈ નિમિત્તે, આજીવ વણીમગે તિગિછા ય; કહે માણે માયા, લેભે ય હવન્તિ દસ એએ. 3
Page #148
--------------------------------------------------------------------------
________________ 129 | સ્વાધ્યાય પુષસૌરભ પુવિ-પચ્છા-સંઘવ, વિજ જા મતે ય ચુણ જેગે ય; ઉપાયણએ દેસા, સેલસમે મૂલકમ્મ ય. સંકિમફિંખયનિફિખતે, પિહિય સાહરિયદાયગુમ્મસે, અપરિણય લિસ છફિય, એસણ દેસા દસ હવન્તિ; સંજોયણું પમાણે, ઈંગાલે ઘૂમડકારણે ચેવ. 4 14. ગોચરી આવવાની વિધિ ઉપર જણાવેલા દેષ ટાળી ગોચરી લઈ આવી, ત્રણ વાર નિસીહિ કહીને ઉપાશ્રયમાં પ્રવેશ કરે. ગુરુ સન્મુખ આવી “નમે ખમાસમણુણું, મFએણુ વંદામિ " કહે. પછી પગ મૂકવાની ભૂમિ પ્રમાજી, ગુરુ અથવા વડીલ સન્મુખ ઊભા રહી. ડાબા પગ ઉપર ડાંડો રાખી જમણે હાથમાં મુહપત્તિ રાખી, ઊભા ઊભા ખમાસમણ દઈ આદેશ માગી ઇરિઆહિ, તરસ ઉત્તરી, અન્નત્થ૦ કહી એક લેગસનો કાઉસગ્ગ કરે. કાઉસ્સગ્નમાં જે ક્રમથી ગોચરીની જે જે વસ્તુઓ લીધી હોય તે અને તેમાં લાગેલા દોષ સંભાશે. પછી “નમે અરિહંતાણું” કહી, કાઉસ્સગ પારી ધારી રાખેલા અતિચાર ક્રમ પ્રમાણે ગુરુને કહી બતાવે. પછી ગુરુને આહાર દેખાડે. પછી ગોચરી આવે, તે આ પ્રમાણે પડિકમામિ ગેરચરિઆએ થી માંડી મિચ્છામિ દુક્કડ પર્યત (શ્રમણ સૂત્ર-પગામ સઝાયમાં આવે છે તે આલા) કહે. પછી તસ ઉત્તરી. અન્નત્થ૦ કહી કાઉસગ્ગ કરે. તે કાઉસગ્નમાં નીચેની ગાથા વિચારે.
Page #149
--------------------------------------------------------------------------
________________ 130 | સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ અહે જિર્ણહિં અસાવજજા, વિત્તિ સાહૂણ દેસિયા; મુખસાહણહસ્ય, સાહુ દેહરૂ ધારણા અર્થ–મેક્ષ સાધનના હેતુરૂપ એવા સાધુના દેહને ટકાવનારી એવી પાપ રહિત વૃત્તિ (વર્તન) જિનેશ્વરોએ સાધુઓને દેખાડી છે તે આશ્ચર્યરૂપ છે. પછી કાઉસગ્ગ પારીને લેગસ્સ કહે. સાજે ગુરુને વંદન વિધિ બે ખમાસમણ દઈ ઈચ્છકાર (પંન્યાસાદિ પદસ્થ હોય તે ખમાસમણ દઈ) પછી અભુઠિઓ, ખામી, ખમાસમણુ દઈ યથાશક્તિ પચ્ચકખાણ લેવું. 15. પડિલેહણ વિધિ (સાંજની) ખમાસમણ દઈ, ઈચ્છા છે બહુ પડિપુન્ના પરિસિ? કહી ખમાસમણ દઈ, ઈરિયાવહી પડિક્કમી, ખમાસમણ દઈ ઇચ્છા પડિલેહણ કરૂં? ઈચ્છ, ખમા ઈછા વસ્તી પ્રમાણું ? ઈચ્છ, કહી ઉપવાસ કર્યો હોય તે મુડપત્તિ, આસન ને એ ઇરિયાવહી પડિક્કમી ખમાસમણ દઈ, ઈચ્છકારી ભગવાન પસાય કરી પડિલેડનું પડિલેહાજી. એમ કહી પૂક્ત રીતે સ્થાપનાજીની પડિલેહણ કરવી. પછી ખમાસમણ ઈચ્છા ઉપધિ મુહપત્તિ પડિલેહું? ઈચ્છ, કહી મુહપત્તિ પડિલેહી, ખમાસમણ ઈચ્છાસઝાય કરું? ઈચ્છ. કહી, એક નવકાર ગણું “ધર્મો મંગલમુકિકઠં” એ સઝાય પાંચ ગાથાની કહે પછી આહાર વાપર્યો હોય તે બે વાંદણા દઈને
Page #150
--------------------------------------------------------------------------
________________ D સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ 131 ઈચ્છકારી ભગવન! પસાય કરી પચ્ચક્ખાણને આદેશ દેશે. કહી મુકુસી આદિ ગ્ય પચ્ચકખાણ કરે. ઉપવાસ કર્યો હોય તે ખમાસમણ દઈ ઈચ્છકારી ભગવન પસાય કરી પચ્ચકખાણને આદેશ દેશેજી. કહી ચઉવિહાર ઉપવાસ કે પાણહારનું પચ્ચફખાણ કરે. પછી ખમા ઈચછા ઉપધિ સંદિસાડું? ઈચ્છ. ખમા, ઇચ્છા, ઉપાધિ પડિલેડું? ઈછું. કહી સર્વ વસ્ત્ર પડિલેહે. પછી પૂર્વોક્ત રીતે ઈરિયાવહી પડિકકમી, કાજે લઈ ઈરિયાવહી પડિક્કમી, કાજે પાઠવે. 16. સ્થડિલ શુદ્ધિને વિધિ દેવસિક પ્રતિક્રમણના પ્રારંભમાં ખમા ઈરિયાવહી. તસ્ય ઉત્તરી, અન્નત્થ૦ કહી એક લેગસ્સનો કાઉસગ્ગ ચંદેસ નિમ્મલયરા સુધી કરી “નમે અરિહંતાણું” કહી કાઉસ્સગ્ન પારી લેગસ્ટ ખમા ઈછાકારેણ સંદિસહ ભગવાન ! પચ્ચકુખાણ (ન કર્યું હોય તે કરવું. અને કર્યું હોય તે) કર્યું છે એમ કહી ખમાત્ર ઈચ્છા ધંડિલ પડિલેહું? ઈચ્છ, કહી એકેકી દિશાએ છ છ માંડલા કરે તે આ પ્રમાણે - 1 આઘાડે આસને ઉચ્ચારે પાસવણે અણહિયાસે. 2 આવા આસને પાસવર્ણ અણહિયાસે. 3 આઘાડે મણે ઉચ્ચારે પાસવણે અણહિયાસે, 4 આઘાડે મ પાસવર્ણ અણહિયાસે, પ આઘાડે દૂરે ઉચ્ચારે પાસવણે અણહિયાસે, 6 આઘાડે દૂરે પાસવણે અણહિયાસે, બીજા છ માંડલામાં અણહિયાસે ને બદલે “અહિયાસે
Page #151
--------------------------------------------------------------------------
________________ 132 T સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ કહેવું. ત્યાર પછી બીજા બાર માંડલામાં આઘાને બદલે અણુઘાડે કહેવું. બાકી ઉપર પ્રમાણે જ કહેવું, એકંદર 24 માંડલા કરવા. આઘાડે=આગાઢ કારણે અણહિયાસે=સહન ન થઈ શકે તે આસને નજીકમાં મઝે-વચ્ચે ઉચ્ચારે વડીનીતિ દરેaછે. પાસવણે લઘુનીતિ અહિયાસે=સહન થઈ શકે તે પછી ઈરિયાવહી પડિકમી, ચૈત્યવંદન કરી દૈવસિકાદિ પ્રતિક્રમણ શરૂ કરે. રાઈ, દેવસી અને પખીમાં પાંચ કે તેથી વધુ સાધુ સમુદાય હેય તે ત્રણને પામવા. શિષ્ય સમુદાય વધારે હોય તે ચોમાસામાં પાંચ સાધુને અને સંવત્સરીમાં સાત સાધુને ખામવા. 17. સંથારા પિરિસીને વિધિ 'રાત્રે પહર રાત્રી પર્યત સક્ઝાય ધ્યાન કર્યા પછી સંથારો કરવાનો અવસર ખમાત્ર ઈચ્છા- “બહુ પડિપુના પિરિસિ” કહી ખમાસમણ દઈ ઈરિયાવહીથી લેગસ્ટ સુધી કહી, ખમાત્ર ઈચ્છા“બહુ પડિપુના પરિસી રાઈય સંથારએ ઠામિ ઈચ્છ. કહી ચઉક્કસાય નમુત્થણું૦ જાવંતિ ખમા જાવંત નમહંત ઉવસગહરં અને જય વયરાય પૂરા કહી ખમાર ઈચ્છા સંથારા વિધિ ભણવા મુહપત્તિ પડિલેહું? ઈચ્છ. કહી મુહપત્તિ પડિલેહીને “નિસીહિ નિસાહિ
Page #152
--------------------------------------------------------------------------
________________ 133 D સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ નિશીહિ નમ ખમાસમણાણું ગેયમાઈશું મહામુણુણું, આટલે પાઠ, નવકાર તથા કરેમિ ભ તે–એટલું ત્રણ વાર કહે. અણજાણહ જિડિજજા અણજાણહ પરમગુરુ, ગુરુગુણ રયણે િમંડિયસરીરા; બહુપડિપુણા પરિસિ, રાઈયસંથારએ ઠામિ. 1. અણજાણહ સંથારં, બાહુવહાણેણુ વામ પાસેણું, કુકકુડિપાયપસારણ, અંતરંત પમજજએ ભૂમિં. 2. સંકેઈએ સંડાસા, ઉવક્રુતે આ કાયપડિલેહા; દવાઈ ઉવઓગં, ઊસાસનિરંભણ લોએ. 3. જઈ મે હજજ પમાઓ, ઈમસ્ત દેહસિ માઈ રણુએ; આહારમુહિદેતું, સર્વ તિવિહેણ સિરિએ 4 ચત્તારિ મંગલં અરિહંતા મંગલં, સિદ્ધા મંગલં, સાહુ મંગલ, કેવલી પન્નો ધમ્મ મંગલં 5. ચત્તારિ લગુત્તમાઅરિહંતા ગુત્તમા, સિદ્ધા લગુત્તમા, સાહૂ લેગુત્તમાં કેવલિ પન્નામા, કેવલપન્નરો ધમ્મો લગુત્તમે દ. ચત્તારિ સરણું પવ જામિ, અરિહંતે સરણું પવનજામ, સિધ્ધ સરણે પવજામિ, સાહુ સરણું પવજામિ. કેવલિપત્ત ધમ્મ સરણું પવજામિ૭. પાણીઈ વાયમલિએ, ચેકિક મેહુણ દવિમુચ્છ કે હું મારું માય, લેભ પિજજ તહા દેસ 8. કલહં અભ્યફખાણું, પેસન્ન રઈબઈ સમાઉત્ત, પરંપરિવાય માયા મેસં મિચ્છરસë ચ 9. સિરિસુ ઈમાઈ, મુખમગ્નસંસગ્ગવિગ્ધભૂ આઈ; દુગઈનિબંધણુઈ, અરસ પાવઠાણાઈ 10. એગે હું નWિ મે કેઈ નાહમન્નસ્સ કસઈ એવું અદમણ, અપાણમાણસાઈ 11. એગ મે સાઓ અપ્પા નાણુ સણસ જુઓ; સેસા મે બાહિરા ભાવા, સરવે સંજોગલફખણ 12 સંગ મૂલા જીવેણ, પત્તા દુફખપરંપરા; તન્હા સજગસંબંધ, સવંતિવિહેણ સિરિએ 13. અરિહંતે મહ દે; જાવજ જીવ
Page #153
--------------------------------------------------------------------------
________________ 134 | | સ્વાધ્યાય પુષસૌરભ સુસાહેણે ગુરુ; જિણપત્ત તત્ત, ઈએ સમ્મત્ત માએ ગહિએ 14. ખમિઆ ખમાવિ, મઈ ખમિઅ સવહ જીવનિ કાય; સિદ્ધહ સાખ આલેયણહ, મુઝહ વઈર ન ભાવ 15. સર્વે જીવા કમ્યવસ, ચઉદ રાજ ભમંત; તે મે સવ ખમા. વિઆ, મુઝવિ તેહ ખમંત 16. જે જ મહેણ બદ્ધ, જ જ વાણ ભાસિ પાવ; જે જે કાણ કર્યા, મિચ્છામિ દુક્કડં તસ. 17 તેમાં ચૌદમી ગાથા ત્રણ વાર કહેવી. પછી ત્રણ નવકાર ગણવા. પછી છેલ્લા ત્રણ ગાથા કહેવી. ત્યાર બાદ નિદ્રા ન આવે ત્યાં સુધી સઝાય ધ્યાન કરે. પછી કુકડાની માફક પગ સંકોચીને સૂવે. ૧૮પાક્ષિક પ્રતિક્રમણમાં કેઈને છીંક આવે તો કાઉસ્સગ્ન કરવાનો વિધિ જો પાક્ષિક અતિચાર અગાઉ છીંક આવે તે ઈરિયાવહીથી માંડીને સર્વ ફરીને કરવું, અતિચાર પછી બૃહશાંતિ સુધીમાં આવે તે દુફખખઓને કાઉસ્સગ્ન કર્યા અગાઉ ઈરિયાવહી પડિક્ટમી, લે બસ કહી ખમાસમણ દઈ ઈચ્છા. “શુદ્રોપદ્રવ એહડાવણથં કાઉસગ્ન કરૂં?” ઈચ્છ, કહી શુદ્રો કરેમિ કાઉસગ્ગ અન્નત્થ૦ કહી ચાર લેગસ્સનો કાઉસ્સગ્ન સાગર, વરંગભીર સુધી કરે. તે નીચેની ગાથા કહીને પાર. સર્વે યક્ષાંબિકાદ્યા યે વૈયાવૃત્યકારા જિને (સુરા:) ક્ષુદ્રોપદ્રવસંઘાતં, તે કુતં દ્વાવલંતુ નઃ પછી પ્રગટ લેગસ કહેવો.
Page #154
--------------------------------------------------------------------------
________________ 135 | સ્વાધ્યાય પુષસૌરભ 19, બાર માસે કાઉસ્સગ્ન કરવાની વિધિ ચૈત્ર શુદિ 11-12-13 અથવા 12-13-14 અથવા 13-14-15 એ ત્રણે દિવસેએ દરરોજ દૈવસિક પ્રતિક્રમણમાં સઝાય કહ્યા પછી આ કાઉસ્સગ્ન કર. પ્રથમ ખમાસમણું દઈ ઈચ્છા. “અચિત્તરજ એહડાવણથં કાઉસગ્ન કરૂં?” ઈચ્છ. અચિત્ત કરેમિ કાઉસગ્ગ અન્નત્થ૦ કહી ચાર લેગસ્સનો કાઉસગ્ગ સાગરવરગંભીરા સુધી કરે, પારીને લેગસ્સ કહે. 20. લોન્ચ કરવાના પ્રારંભમાં કાઉસ્સગ્ન કરવાની વિધિ લેચ કરવો હોય તે દિવસે લેચ કર્યા અગાઉ ઈરિયાવહી પડિક્કમી ખમા ઈછા (સચિત્ત) અચિત્તરજ એહડાવણW કાઉસ્સગ્ન કરૂં ?" ઈચ્છ (સચિત્ત) અચિત્ત કરેમિ કાઉસગ્ગ અન્નત્થ૦ કહી ચાર લેગસને કાઉસગ્ગ સાગરવરગંભીર સુધી કર. પારીને પ્રગટ લેગસ્સ કહે. રા, કેઈ સાધુ કાળ કરે ત્યારે સાધુને કરવાની વિધિ જે કઈ સાધુ કે સાધ્વીએ રાત્રે કાળ કર્યો હોય અને બીજા સાધુઓને પ્રતિક્રમણ ક્રિયા કરવી હોય તે સ્થાપના ચાર્યજીને લઈ તે સ્થાને કે બીજા સ્થાનકે જઈને મનમાં ક્રિયા કરવી અને કાળ કરેલ સાધુ તથા બીજા સાધુઓના સ્થાપનાચાર્યજી ત્યાં રાખવા નહિ. કેઈ સાધુ અથવા સાધવી કાળ કરે કે તરત જ મૃતકના માથાની જગ્યાએ જમીનમાં લોઢાની ખીલી મારવી, પછી જે સાધુએ કાળ કર્યો હોય તેની પાસે આવીને એક સાધુ આ
Page #155
--------------------------------------------------------------------------
________________ 136 | સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ પ્રમાણે કહેઃ કેટિકગણ, વયરી શાખા, ચાંદ્રકુલ, આચાર્યશ્રી વિજયસિંહસૂરિ, ઉપાધ્યાય શ્રી સકલચંદ્રજી, પંન્યાસ શ્રી સત્યવિજયગણિ, સ્થવિર શ્રી (સમુદાયમાં વૃદ્ધ સાધુનું નામ) મહારાશ્રી (મોટા ગુણીજીનું નામ) અમુક મુનિના શિષ્ય (મુનિશ્રી ) અમુકની શિષ્યા ( ) મહાપારિઠાવણિઆએ કરેમિ કાઉસ્સગં અન્નત્થ૦ કહી એક નવકારને કાઉસ્સગ્ન કરી, પારી પ્રગટ નવકાર કહી ત્રણ વાર સિરે સિરે કહે, તે વખતે માથે વાસક્ષેપ નાખ. કઈ સાધુ કાળ કરે ત્યારે શ્રાવકને કરવાની વિધિ જે રાત્રિ મૃતક રાખવાનું હોય, તે મૃતકના માથાની નીચે જમીન ઉપર કે થાંભલે ખીલી મારવી અને નિર્ભય માણસોએ રાત્રે જાગવું પણ સૂવું નહિ. પ્રથમ દાઢી, મૂછ અને માથાના કેશ કાઢી નંખાવે, પછી હાથની છેલી આંગળીના ટેરવાને છેદ કરે, પછી હાથ પગની આંગળી એને ધોળા સુતરથી બંધ કરે, પછી કથરોટમાં બેસાડીને કાચા પાણીથી સ્નાન કરાવે, પછી નવાં સુંવાળાં કપડાંથી શરીર લુછીને સુખડ કેશર બરાસને વિલેપન કરી નવાં સુંવાળાં વસ્ત્ર પહેરાવે તે આ પ્રમાણે :- સાધુ સાધ્વી હોય તે પ્રથમને આઘે લઈ લે, સાધુને ન ચળપટ્ટો રા હાથને પહેરાવી કંદરે બાંધે તથા નવે વેત પડે 3aa હાથને કેશરના પાંચ અવળા સાથીઆ કરી ઓઢાડે, બીજા કપડાંને કેશરનાં છાંટા નાંખવા. નનામી ઉપર એક ઉત્તરપટ્ટો પાથરે અને તેના વચલા ભાગમાં એક આટાને અવળે સાથીઓ કરે અને માંડવી હોય તે બેઠકે અવળે સાથીઓ કર, તથા સાધ્વી હોય તે લેંઘા વગેરે નીચેનાં બધાં વા
Page #156
--------------------------------------------------------------------------
________________ 137 | સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ સિવાયના ઉપરના ભાગનાં બધાં વને કેશરના અવળા પાંચ પાંચ સાથીઆ કરવા તેમજ ઉપર અને નીચેનાં બધાં વને કેશરના છાંટા નાંખવા. ચાર આંગળ પહેળો નવાં લૂગડાંને પાર્ટી કેડે બાંધવે, પછી નાવના આકારે ચોદ પડને લગટ પહેરાવે. તે નાવના આકારે ન હોય, તેના કપડાંના ચૌદ પડ કરીને તેને લગોટ પહેરાવે, પછી નાને લેંઘે જાંઘ સુધીને પહેરાવે, પછી લાંબે લે ઘે પગના કાંડા સુધી પહેરાવી કેડે દોરો બાંધીને એક સાડે ઢીંચણથી નીચે અને પગના કાંડાથી ઉપર સુધીનો પહેરાવે, તેના ઉપર બીજે સાડે પગના કાંડા સુધી પહેરાવી દેરીથી બાંધવે પછી કંચવાની જગ્યાએ, લુગડાને પટો વીંટી ત્રણ કંચવા પહેરાવી એક કપડે ઓઢાડે, પછી સુવાડીને બીજે કપડો ઓઢાડે, અને જમીન ઉપર સુવાડે ત્યાં પણ માથાની જગ્યાએ જમીનમાં ખીલે ઠોકે, પછી મૃતકની જમણી બાજુએ ચરવળી તથા મુહપત્તિ મૂકે અને ડાબી બાજુએ ઓળીની અંદર ખંડિત પાત્રામાં એક લાડુ મૂકે. પછી જે વખતે કાળ કર્યો હોય તે વખતનું કયું નક્ષત્ર હતું તે જેવું. (અથવા બ્રાહ્મણને પૂછવું) રહિણી, વિશાખા, પુનર્વસુ અને ત્રણ ઉત્તર એ છ નક્ષત્રમાં ડાભના બે પુતળાં કરવાં. જ્યેષ્ઠા, આદ્ર, સ્વાતિ, શતભિષા, ભારણું, અશ્વષા અને અભિજિત આ સાત નક્ષત્રમાં પુતળાં કરવા નહિ, બાકીના 15 નક્ષત્રમાં એકેક પુતળું કરવું. તે પુતળાના જમણે હાથમાં ચરવળી તથા મુહપત્તિ આપવી, તથા ડાબા હાથની ઝોળીમાં ભાગેલું પાત્ર લ ડુ સહિત મૂકવું. જે બે પુતળાં હોય તે બંનેને તે પ્રમાણે આપવું. પછી પૂતળાં આદિ બધી વસ્તુ મૃતકની પાસે મૂકવી. પછી સારા મજબૂત ત્રીજો કપડે હોય તે પાથરીને તેની
Page #157
--------------------------------------------------------------------------
________________ 138 - _D સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ અંદર બધી વસ્તુઓ સહિત મૃતકને સૂવાડીને કપડાંના બધા છેડા વીંટાળી દે. અને મૃતકનાં પ્રથમનાં બધા વચ્ચે હોય તે શ્રાવકે ઉનાં પાણીથી પલાળી સૂકાવી ફાડીને પરઠવી દે અને સંથારે, કામળી વગેરે જે ઉનનાં કપડાં હોય તેને ગોમુત્ર છાંટે (જે સુતરાઉ કપડાને પલાળવાની જોગવાઈ ન બને તે ગોમુત્ર છાંટે તે પણ ચાલે.) 22, સાધુ સાધવી કાળધર્મ પામે ત્યારે જોઇતા સામાનની યાદી લાડવાના ડોઘલા, દીવીઓ વાંસની 4, વાટકા 4, દેવતા ને કંકૂપ શેર 2, સુતર શેર રા, બદામ શેર 10, ટોપરાં મણ મા, માસું હોય તે વધારે. પુજાણુઓ 2, સાજમાં સામાન વાંસ 2, ખપાટીઆં અને છાણ આશરે 15, ખેડા હેરની ગાડી, બરાસ તાલે , કેશર તોલે છે, વાસક્ષેપ તેલ , સોના રૂપાનાં કુલ, બળતણ, છૂટા પૈસા રૂા. 5 ના આશરે, તાસ, દેઘડે, બાજરી આશરે 5 મણ, સુખડ, રાળ શેર 2, ચોમાસું હોય તે વધારે, ગુલાલ શેર 5, નાડું શેર 1. ગૃહસ્થ મૃતકને લઈ જાય ત્યારે બીજી વાર વાસક્ષેપ મંત્ર કે વેચાતો લાવેલે એમ ને એમ નાંખ ઉપાશ્રય માંથી મૃતકને બહાર કાઢે ત્યારે પગ તરફથી કહે, કેઈએ રોવું નહિ, પણ સર્વ શ્રાવકે એ “જય જય નંદા” “જય જય ભદ્દા” એમ બેલતા જવું; અને આગળ બદામ, નાણું વગેરે ઉપાશ્રયથી ઠેઠ સ્મશાનભૂમિ સુધી એક શ્રાવકે ઊછાળવું. શેક રહિત મહોત્સવ પૂર્વક વાજીંત્ર વાગતે મોટા આડંબરથી, શુદ્ધ કરી રાખેલ ભૂમિ ઉપર સુખડ વગેરેનાં ઉત્તમ લાકડાની ચિંતા
Page #158
--------------------------------------------------------------------------
________________ D સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ 139 કરી માંડવી પધરાવે, ત્યારે મૃતકનું મુખ ગામ તરફ રાખી, અગ્નિસંસ્કાર કરી, રક્ષા યંગ્ય સ્થાનકે પરઠવી, પવિત્ર થઈ ગુરુ પાસે આવી સંતિકર કે લઘુશાંતિ અથવા બૃહશાંતિ સાંભળે તથા અનિત્યતાને ઉપદેશ સાંભળી શ્રાવકો અ૬ઈમહોત્સવ કરે. મૃતકને ઉપાડી ગયા પછી આખા મકાનમાં ગેમુત્ર છાંટવું તથા મૃતકના સંથારાની જગ્યા સેના વાણી કરેલ અચિત્ત પાણીથી ધે ઈ નાંખવી તથા મૃતકે જ્યાં જીવ છેડ્યો હોય ત્યાં લેટને અવળે સાથીઓ કરે. કાળ કરેલ સાધુ સાધ્વીના શિષ્ય કે શિષ્યા અથવા લઘુપર્યાયવાળા શિષ્ય કે શિષ્યા અવળે વેષ પહેરે અને એઘે જમણા હાથમાં રાખી અવળે કાજે દ્વારથી આસન તરફ લે. અવળે કાજે લેતી વખતે પ્રથમ કરેલ લેટને અવળે સાથીઓ અવળા કાજામાં લઈ લે, પછી કાજ સંબંધી ઈરિયાવહ પડિક્કમીને અવળા દેવ વાંદવાની શરૂઆત કરે. પ્રથમ કલ્લાકંદની એક થેઈ કહી એક નવકારને કાઉ રસગ્ગ, પછી અન્નત્થ૦ અરિહંતઈ જય વીયરાય ઉવસગહરં નમેહંતુ જાવતખમા જાવંતિક નમુત્થણું અંકિચિવ પાર્શ્વનાથનું ચૈત્યવંદન, લેગસ એક લેગસને કાઉસગ્ગ, અન્નત્થ૦ તસ્સ ઉત્તરી. ઈરિયાવહિવે ખમાસમણ દઈ અવિધિ આશાતના મિચ્છામિ દુક્કડે કહે. પછી અવળે વેષ કાઢી નાખીને સવળે પહેરીને પછી સવળે કાજે લેવા સંબંધી ઈરિયાવહિ પડિક્કમે. પછી દેવ વાંદવા માટે આવેલા સર્વ સાધુ સાધ્વીઓએ કપડે, ચેળપટ્ટો, મુહપતિ, એઘાની એક દશી અને કંદોરો એ પાંચે વસ્તુના છેડા સેનાવાણી માં તથા ગૌમુત્રમાં જરા બેળવા, પછી પ્રભુ પધરાવે ત્યાં આગળ કંકુના પાંચ સાથીઆ સવળ કરાવી તેના ઉપર ચેખાના પાંચ
Page #159
--------------------------------------------------------------------------
________________ 140 | સ્વાધ્યાય પુષસૌરભ સાથીઓ સવળા કરાવી તેના ઉપર ચેખાના પાંચ સાથી આ કરાવી સભા સમક્ષ સર્વ સાધુ સાધ્વીઓ આઠ થાયવડે સવળા દેવ વાંદે, તેમાં સર્વ ઠેકાણે પાર્શ્વનાથનાં ચૈચવ દો, સંસારદાવા અને સ્નાતસ્યાની સ્તુતિઓ તથા સ્તવનને ઠેકાણે અજિતશાંતિ રાગ કાઢયા વિના કહે. દેવ વાંચી રહ્યા પછી ખમાસમણ ઈચ્છા શુદ્રોપદ્રવ હડાવણથં કાઉસ્સગ્ન કરૂં? ઈચ્છ. શુદ્રોપદ્રવ એહડાવણથં કરેમિ કાઉસ્સગ્ગ અન્નત્થ૦ કહી ચાર લેગસ્સને કાઉસ્સગ્ય સાગરવરગંભીરા સુધી કરી, એક જણ કાઉસગ્ગ પારીને નમેહંત કહી સવે યક્ષાંબિકાઆ સ્તુતિ અને બૃહશાંતિ કહીને પારે, પછી પ્રગટ લેગસ કહી અવિધિ આશાતનાને મિચ્છામિ દુક્કડે દઈ સાધુ-સાધ્વી પરસ્પર ભિવંદન કરે. બહારગામથી હવ-સમાચારીવાળા સાધુ કાળધર્મ પામ્યાના સમાચાર આવે તે ઉપર પ્રમાણે આઠ થઈએ સવળા દેવ વાંદે તથા અજિતશાંતિ, બૃહશાંતિ વગેરે ઉપર પ્રમાણે કહે. સાધ્વીના સમાચાર આવે તે સાધ્વીઓ અને શ્રાવિકાઓ સવળા દેવ વાંદે અને અજિતશાંતિ વગેરે ઉપર લખ્યા મુજબ કહે. 23, સાધુ દરરોજ સાત વખત ચૈત્યવંદન કરે તે આ પ્રમાણે, 1. જાગે ત્યારે રાઈપડિકમણાના પ્રારંભમાં જગચિંતામણિનું. 2. રાઈપડિક્કમણાને અંતે વિશાલલેચનનું. 3. દેરાસર દર્શન કરવા જાય ત્યારે ત્યાં. 4. પચ્ચકખાણ પારતાં જગચિંતામણિનું. 5. આહાર કરી રહ્યા પછી ઈરિયાવહી પડિક્કમીને
Page #160
--------------------------------------------------------------------------
________________ અષાઢ | સ્વાધ્યાય પુષસૌરભ 141 જગચિંતામણિનું. 6. વસિક પ્રતિક્રમણના પ્રારંભમાં. (કઈ નમોડસ્તુ વદ્ધમાનાયનું કહે છે.) 7. સંથારા પિરિસિ ભણાવતાં ચઉકસાયનું. 24, સાધુ દરરોજ ચાર વાર સજઝાય કરે તે આ પ્રમાણે 1. સવારની પડિલેહણને અંતે ધર્મો મંગલ૦ ની. 2. સાંજની પડિલેહણના મધ્યમાં ધમ્મ મંગલ૦ ની. 3. દૈવસિક પ્રતિક્રમણને અંતે કહેવાય છે તે. (કઈ પચ્ચખાણ પારતાં ધમે મંગલ૦ ની કહે છે તે ગણે છે.) 4. રાઈ પ્રતિકમણના આરંભમાં ભરફેસર૦ ની. કારતક ફાગણ | શુદ 15 થી શુદ 15 થી | સુદ 15 થી સુખડીને કાળ 1 માસ : 20 દિવસ 15 દિવસ પલ્લાં કાંબળીને કાળ | 4 ઘડી | 2 ઘડી | | 6 ઘડી પાણીને કાળ | 4 પ્રહર | 5 પ્રહાર || 3 પ્રહર ફાગણ સુદ ૧૪થી ભાજીપાલે, નવું પીલેલ તલનું તેલ અને મેવામાં ખજુર, કાજુ, ચારોલી, અખેડ, જરદાલી વગેરે આઠ માસ સુધી બંધ. આથી કેરી અને કાચી ખાંડ બંધ. કરણસિત્તરી 5 10 17 10 " 9 વય સમણુધમ્મ સંજમ, વેયાવચ્ચે ચ બંગુત્તીઓ . નાણાઈ તિયં તવ, કેહ નિગ્નહાઈ ચરણમેય. 1
Page #161
--------------------------------------------------------------------------
________________ 142 || સ્વાધ્યાય પુષસૌરભ ચરણસિત્તરી 4 5 12 12 5 પિંડવિહી સમિઈ, ભાવણ ડિમાય ઇંદિયનિરહે; - 25 3 4 પડિલેહણું ગુત્તીઓ, અભિગૃહ ચેવ કરશું તુ. સ્થાપનાચાર્યની પડિલેહણાના બેલ (1) શુદ્ધ સ્વરૂપના ધારક ગુરુ. (2) જ્ઞાનમય. (3) દર્શનમય. (4) ચારિત્રમય. (5) શુદ્ધ શ્રદ્ધામય. (6) શુદ્ધ પ્રરૂપણામય. (7) શુદ્ધ સ્પર્શનામય. (8) પંચાચાર પાળે. (9) પળાવે. (10) અનુદે. (11) મનગુપ્તિ. (12) વચનગુપ્તિ. (13) કાયગુપ્તિએ ગુપ્તા. | મુહપત્તિના પચાસ બેલ 1 સૂત્ર અર્થ તત્વ કરી સદ્દઉં. 2 સમ્યક્ત્વ મેહનીય. 3 મિશ્ર મેહનીય. 4 મિથ્યાત્વ મેહનીય પરિહરૂ. 5 કામ રાગ. 6. નેહરાગ. 7 દષ્ઠિરાગ પરિહરૂ. 8 સુદેવ. 9 સુગુરુ. 10 સુધર્મ આદરૂં. 11 કુદેવ. 12 કુગુરુ. 13 કુધર્મ પરિહરૂં. 14 જ્ઞાન. 15 દર્શન. 16 ચારિત્ર આદરૂં. 17 જ્ઞાન વિરાધના. 18 દર્શન વિરાધના. 19 ચારિત્ર વિરાધના પરિહરૂં. 20 મનગુપ્તિ. 21 વચનગુપ્તિ. 22 કાયગુપ્તિ આદરૂં. 23 મન દંડ. 24 વચન દંડ. 25 કાય દંડ પરિહરૂ. 26 હાસ્ય. 27 રતિ. 28 અરતિ પરિહરૂ. 29 ભય. 30 શેક. 31 દુર્ગછા પરિહરૂ. 32 કૃષ્ણ લેશ્યા. 33 નીલ લેશ્યા. 34 કાત લેશ્યા પરિહરૂ. 35 રસ ગારવ. 36 ઋદ્ધિ ગારવ. 37 શાતા ગાવિ પરિહરૂ. 38 માયા શલ્ય. 39 નિયાણ શલ્ય. 40 મિથ્યાત્વ શલ્ય પરિહરૂ. 41 ક્રોધ. 42 માન પરિહરૂં. 43 માયા. 44 લેભ પરિહરૂ. 45 પૃથ્વીકાય. 46 અપકાય.
Page #162
--------------------------------------------------------------------------
________________ 143 47 તેઉકાયની રક્ષા કરૂં. 48 વાઉકાય. 49 વનસ્પતિકાય. 50 ત્રસ કાયની રક્ષા કરૂં. શ્રી પખી પ્રતિક્રમણ વિધિ 1 પ્રથમ દેવસિક પ્રતિક્રમણમાં વંદિત્તું કહીએ ત્યાં સુધી સર્વ કહેવું, પણ ચૈત્યવંદન સકલાર્વતનું કહેવું અને થે સ્નાતસ્યાની કહેવી. 2 પછી ખમાસમણ દઈને “દેવસિઅ આલેઈઅ પડિ. કંતા ઈચ્છાકારેણ સંદિસહ ભગવન્! પફખી મુહપત્તિ પડિ. લેવું? ઈચ્છ' એમ કહી મુહપત્તિ પડિલેહવી. 3 પછી વાંદણ બે દઈ ઈચ્છાકારેણ સંદિ. ભગ અભુઠિઓહં સંબુદ્ધખામણેણં અભિંતર પક્રિખઅં ખામેઉં ? ઈચ્છે ખામેમિ પફિખએ, એક પખસ્સ પનરસ દિવસાણું, પનરસ રાઈઆણું કિંચિ અપત્તિયં પરંપત્તિયં, કહેવું. 4 ઇચ્છાકારેણ સંદિભગવ પક્રિખઅં આલેઉં? ઈચ્છ આલેએમિ જે મે પફિખએ અઈઆરે કઓ કહેવું. : 5 પછી “ઈચ્છાકારેણ સંદિ. ભગવ પફખી અતિચાર આલેઉં? ઈચ્છ' એમ કહી પકૂખી અતિચાર સંપૂર્ણ કહીએ. 6 પછી “સબ્યસ્સવિ પફિખઅ દુચિંતિ, દુમ્ભાસિઅ, દુિિટ્રઅ, ઈચ્છ. ઈછું તસ્સ મિચ્છામિ દુક્કડં” કહી 7 પછી શિષ્ય કહે, “ઈચ્છકારી ભગવદ્ ! પસાય કરી પક્રિખ તપ પ્રસાદ કરાજી” ગુરું આવી રીતે કહે “ચઉઘેણું 11.
Page #163
--------------------------------------------------------------------------
________________ 144 D સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ એક ઉપવાસ, બે આયંબિલ, ત્રણ નીવિ, ચાર એકાસણું, આઠ બેસણું, બે હજાર સઝાય, યથાશક્તિ તપ કરી પહોંચાડે.” 8 પછી પ્રવેશ કર્યો હોય તે પઈઠિઓ” કહીએ અને કર હેય તે “તહત્તિ” કહીએ તથા ન કર હેય તે અણુબોલ્યા રહીએ. 9 પછી વાંદણ બે દઈ ઈચ્છાકારેણ અભુહિં પત્તેઅખામણું અભિંતર પખિએ ખામેઉં? ઈચ્છ ખામે મ પક્રિખ, એક પખસ પરસ દિવસાણું, પનરસ રાઈ આણું અંકિંચિ અપત્તિઅં” કહી વાંદણ બે દેવાં. 10 પછી “દેવસિઅ આલેઈઅ પડિકંતા ઈચ્છા સંદિ. ભગવન! પક્રિબ પડિક્કમામિ? સમ્મ પડિકકમામિ.” 11 એમ કહી કરેમિ ભંતે ઈચ્છામિ પડિક્કમિઉ જે એ પક્રિખ૦ કહેવું. 12 પછી ખમાસમણ દઈ ઈચ્છાકારેણ સંદિ. પક્રિખસૂત્ર પહું? એમ કહી ત્રણ નવકાર ગણી સાધુ હોય તે પફિખસૂત્ર કહે અને સાધુ ન હોય તે ત્રણ નવકાર ગણીને શ્રાવક વંદિત્ત કહે 13 પછી સુઅદેવયાની થેય કહેવી. 14 પછી નીચે બેસી જમણે ઢીંચણ ઉભું રાખી, એક નવકાર ગણું, કરેમિ ભંતે ઈચ્છામિ પડિટ કહી વંદિg કહેવું. 15 પછી કરેમિ ભંતે ઈચ્છામિ ઠામિ કાઉસગ્ગ જે મે પકિખ, તરસ ઉત્તરી. અશ્વત્થ કહીને બાર લેગસને કાઉસ્સગ્ન કર.
Page #164
--------------------------------------------------------------------------
________________ 145 D સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ 16 પારીને પ્રગટ લેગસ્સ કહી, મુહપત્તિ પડિલેહીને, વાંદણ બે દેવાં. 17 પછી ઈચ્છા અભુઠિઓહ સમાપ્તખામણું અદ્ભુતર પફિખ એ ખામેઉં? ઈચ્છે ખામેમિ પફિખર્મા, એક પક્બમ્સ, પનરસ દિવસાણું, પનરસ રાઈઆણું જ કિચ અપત્તિઅં કહેવું. 18 પછી ખમાસમણ દઈને ઈચ્છા પક્રિખ ખામણું ખામું? ઈચ્છ, કહી ખામણાં ચાર ખામવાં. 19 પછી દેવસી પ્રતિક્રમણમાં વંદિત્ત કહ્યા પછી બે વાંદણું દઈએ ત્યાંથી તે સામાયિક પારીએ ત્યાં સુધી સર્વ દેવસીની પેઠે જાણવું. પણ “સુઅદેવયા”ની થેયને ઠેકાણે જ્ઞાનાદિ " ની થાય અને “જિસે ખિતે ”ને ઠેકાણે કયા ક્ષેત્ર”ની થેય કહેવી. સ્તવન અજિતશાંતિનું કહેવું. સજઝાયને ઠેકાણે ઉવસગ્ગહરં તથા સંસારદાવાની ચાર થયા કહેવી અને લઘુ શાંતિને ઠેકાણે મટી શાંતિ કહેવી. શ્રી ચઉમાસી પ્રતિક્રમણ વિધિ એમાં ઉપર કહ્યા મુજબ પક્રિખની વિધિ પ્રમાણે કરવું, પણ એટલું વિશેષ કે બાર લોગસ્સના કાઉસ્સગ્નને ઠેકાણે વીશ લેગસ્સનો કાઉસ્સગ્ન કરવો અને પક્રિખના શબ્દને ઠેકાણે ચઉમાસીને શબ્દ કહે તથા તપને ઠેકાણે “છટ્ઠેણં, બે ઉપવાસ, ચાર આયંબિલ, છ નીવિ, આઠ એકાસણાં, સોળ બેસણાં, ચાર હજાર સક્ઝાય.એ રીતે કહેવું.
Page #165
--------------------------------------------------------------------------
________________ 146 | સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ શ્રી સંવત્સરી પ્રતિકમણ વિધિ એમાં પણ ઉપર લખ્યા મુજબ પકુખીની વિધિ પ્રમાણે કરવું, પણ એટલું વિશેષ કે બાર લેગસ્સનો કાઉસ્સગ્નને ઠેકાણે ચાળીશ લેગસ અને એક નવકાર અથવા એક સે અને સાઠ નવકારને કાઉસ્સગ્ન કરે અને તપને ઠેકાણે અમભત્ત, ત્રણ ઉપવાસ, છ આયંબિલ, નવ નીવિ, બાર એકાસણાં, ચોવીશ બે આસણું અને છ હજાર સઝાય.” એ રીતે કહેવું, અને પફખીના શબ્દન ઠેકાણે સવચ્છરીને શબ્દ કહે. અસ્વાધ્યાય દિવસે પ્રવચન સારોદ્ધારની છાપેલી પ્રત ભાગ રજે, પાનું ૪૨૨થી - અસ્વાધ્યાય=જેમાં સિદ્ધાંતમાં કહેલી મર્યાદાવડે સારી રીતે ભણવું ન હોય તે, લેહી વિગેરે. અસ્વાધ્યાય બે પ્રકારે. આત્મ સમુથ (સ્વાધ્યાય કરનારને પોતાનાથી ઉત્પન્ન થયેલો) અને પર સમુથ (સ્વાધ્યાય કરનારને અન્યથી ઉત્પન્ન થયેલે) પર સમુથમાં ઘણું કહેવા યોગ્ય પણું હોવાથી પર સમુત્ય પહેલાં કહેવાય છે. પર સમુW પાંચ પ્રકારે–૧ સંયમઘાતી, 2 ઔપાતિક (ઉત્પત્તિથી થયેલ), 3 સદૈવ (દેવ પ્રગથી થયેલ), 4 બુદ્દગ્રહ સંગ્રામ-ઝગડે), અને 5 શરીરથી થયેલ. આ પાંચે અસ્વાધ્યાયને વિષે સ્વાધ્યાય કરનાર સાધુને તીર્થકરની આજ્ઞા ભંગ વિગેરે દે થાય છે.
Page #166
--------------------------------------------------------------------------
________________ | સ્વાધ્યાય પુષસૌરભ 147 1. સંયમઘાતી 3 ભેદ–મહિકા, સચિત્તરજ, અને વરસાદ, મહિકા કાર્તિકથી માઘ માસ સુધીના મહિનાઓ (વરસાદને માટે) ગર્ભમાસ હોવાથી ધૂમરી (ધૂમસ) પડતાંની સાથે તે સર્વ અપકાયમય કરે છે. - સચિત્ત રજ=વનવાયુથી ઉડેલી ઝીણ ધૂલી વ્યવહારથી સચિત્ત છે, તે દિશાઓમાં કાંઈક લાલ દેખાય છે. તે પણ નિરંતર પડવા વડે ત્રણ દિવસથી આગળ સર્વ પૃથ્વીકાયમય કરે છે. વરસાદ 3 ભેદ-જે વરસાદથી પરપોટા થાય તે બુદ્દબુદ, જે વરસાદમાં પરપોટા ન થાય તે બીજે ભેદ તથા જે બુબુદ વરસાદ પછી આઠ પહોરે પડે છે તે જલસ્પેશિકા, અન્ય આચાર્ય ત્રણ, પાંચ અથવા સાત દિવસ પછી જલ સ્પર્શિકા કહે છે અને તે અપકાય સ્પષ્ટ થાય છે. આ સંયમઘાતી ભેદો થતે અસ્વાધ્યાય. જે ક્ષેત્રમાં જેટલા કાળ સુધી મહિકાદ પડે ત્યાં સુધી શ્વાસ અને પાપણના મટકા સિવાય વજવું. અહીંયા કાંઈ પણ ચેષ્ટા પડિલેહણાદિ કારણ વિના ન કરે. ગ્લાનાદિકારણે યતનાથી, હસ્તસંજ્ઞાથી, આંખના ઈસરાથી કે અંગુલીની સંજ્ઞાથી, વ્યવહાર કરે, મેઢે મુહપત્તિ રાખીને બેલે, કામળી ઓઢીને ગમન કરે. 2. ઓત્પાતિક પાંચ ભેદ–પાંશુ વૃષ્ટિ, માંસ વૃષ્ટિ, રૂધિર વૃષ્ટિ, કેશ વૃષ્ટિ અને શિલા વૃષ્ટિ. પાંશુ વૃષ્ટિ=ધૂમાકાર અચિત્ત રજ પડે છે. માંસ વૃષ્ટિ માંસ ખંડ પડે તે. રૂધિર વૃષ્ટિ-લેહીનાં ટીપાંને વરસાદ પડે છે. કેશવૃષ્ટિ ઉપરના ભાગથી વાળને વરસાદ પડે તે. શિલા વૃષ્ટિ=પાષાણુ કાર
Page #167
--------------------------------------------------------------------------
________________ 148 || વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ વિગેરે શિલાને વરસાદ. પાંશુ વૃષ્ટિ બે ભેદે-પાંશુ અને રજ ઉદ્દઘાત, પશુ-ધૂમાડા જેવી કાંઈક ગૌર વર્ણવાળી અચિત્ત રજ. અને રજ ઉદ્દઘાત=ચારે બાજુએ અંધકાર જેવું દેખાય તે. પાંશુ વૃષ્ટિ અને રજ ઉદ્દઘાત (રજવાળી દિશાઓ) વાયુ સહિત કે વાયુ રહિત હોય છે તેમાં સૂત્ર ન ભણાય પણ બાકીની સર્વ ક્રિયાઓ કરાય. માંસ અને લેહીને વરસાદ પડે છતે 1 અહોરાત્ર અસઝાય. બાકીના પાંશુ, કેશ અને શિલાને વરસાદ જેટલા કાળ સુધી હોય તેટલા કાળ સુધી નંદિ વિગેરે સૂત્રે ન ભણાય, પણ બાકીના કાળે ભણાય. 3. સદેવદેવકૃત ગંધર્વનગર કે જે ચક્રવર્તિ વિગેરેના નગરને ઉત્પાત જણાવવા માટે સંધ્યા સમયે તે નગરના ઉપર (આકાશમાં) પ્રાકાર અને અટ્ટાલિકાદિ વડે સ્થિત થયેલું બીજું નગર દેખાય તે. દિગ્દાહ=કઈ એક દિશામાં બળતા મહાનગરની જેમ ઉપર પ્રકાશ અને નીચે અંધકાર હોય તે. (અકાળે) વિજળી, ઉકાતારો ખરે તેની જેમ પાછળથી રેખા સહિત કે પ્રકાશ યુક્ત હાય. (અકાળે) ગજિત મેઘ ગર્જના યૂપક શુદ બીજ ત્રીજા અને ચેથ એ ત્રણ દિવસમાં સંધ્યાગત ચંદ્ર હોવાથી સંધ્યા ન જણાય તેથી ત્રણ દિવસમાં સંધ્યાગત ચદ્ર સંધ્યાના વિભાગ વડે અવરાયેલે છે. યૂપક વેળામાં કાળ વેળા નહિ જાણવાથી પ્રાદેષિક કાલગ્રહણ કે પ્રાદેષિક સૂત્ર પિરિસી ન થાય. યક્ષાદિપ્ત-એક દિશામાં આંતરે આંતરે વિજળી જે પ્રકાશ દેખાય. મેઘગર્જના પછી બે પ્રહર સુધી અને બાકીનાં( ગંધર્વનગર દિગ્દાહ વિજળી વિગેરે)માં 1 પ્રહર સુધી અસઝાય. ગંધર્વનગર દેવકૃત જ હોય
Page #168
--------------------------------------------------------------------------
________________ D સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ 149 અને બાકીનામાં ભજના એટલે કેઈ વખત સ્વાભાવિક હેય અને કઈ વખત દેવકૃત હોય. તેમાં સ્વાભાવિકમાં સ્વાધ્યાયને ત્યાગ કરાતો નથી, પરંતુ દેવકૃતમાં ત્યાગ કરાય છે. જે સ્વાભાવિક કે દેવકૃત છે એવી ખબર ન પડે તે સામાન્યથી તેઓને પરિહાર થાય છે. એટલે અસઝાય તરીકે ગણાય છે. નિર્ધાત–મેઘ સહિત અથવા મેઘ રહિત આકાશને વિષે વ્યંતર વડે કરાયેલ મહાન ગજના સમાન અવાજ ગુંજિત-ગજ નાની પેઠે ગુંજારવ થતે મોટો અવાજ થાય તે. નિઘત અને ગુંજિત જે દિવસે જે વેળાએ થયેલ હોય ત્યારથી 8 પ્રહર સુધી અસઝાય. ચાર સંધ્યા-૧ સવારે, (સૂર્ય ઉગ્યા પહેલા 24 મીનીટ અને પછી 24 મીનીટ સુધી.) 2. સાંજે (સૂર્ય આથમ્યા પહેલાં 24 મીનીટ અને આથમ્યા પછી 24 મીનીટ સુધી.) 3. દિવસના મધ્ય ભાગે બે ઘડી (48 મીનીટ) સુધી. 4. રાત્રિના મધ્ય ભાગે બે ઘડી; આ ચારે સંધ્યામાં સ્વાધ્યાય ન કરાય; પરંતુ પડિલેહશુદિ (દેવવંદન પ્રતિક્રમણ સ્મરણ વિગેરેને નિષેધ નથી.) ચાર મહા ઉત્સવના પડવા-ચૈત્ર સુદ 15 અશાડ શુદ 15 આસો સુદ 15 કાર્તિક સુદ 15 સુધીના ચારે મહાન ઉત્સવે જે દેશમાં જે દિવસથી માંડીને જેટલા કાળ સુધી પ્રવર્તે તેટલા કાળ સુધી અને તે પછીને પડ અસઝાય જે નગર કે ગામ વિગેરેમાં પશુ વધ જેટલા કાળ સુધી થાય ત્યાં સુધી અસક્ઝાય (જેમકે બકરી ઈદ). ચંદ્રગ્રહણ થાય તે ઉત્કૃષ્ટથી 12 પહેર અને જઘન્યથી 8 પહેાર સુધી અસઝાય કરે છે. કેવી રીતે? ઉગતે ચંદ્રમાં રાહ વડે ગ્રહણ કરાય, તે ક પહોર રાત્રિના અને બીજા
Page #169
--------------------------------------------------------------------------
________________ 150 || સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ દિવસના 4 પહોર મળીને 8 પહેર સુધી જઘન્યથી તથા પ્રભાતકાળે ચંદ્રમાં ગ્રહણ સહિત આથમે તે તે પછીને દિવસ રાત અને બીજે દિવસ મળીને 12 પ્રહર સુધી ઉત્કૃષ્ટથી અસક્ઝાય અથવા ઔપાતિક ગ્રહણ વડે ચંદ્રને સર્વ રાત્રિ ગ્રહણ રહ્યું અને ગ્રહણ સહિત આપે છે તે રાત્રિના 4 પ્રહર અને બીજા દિવસ રાતના 8 પ્રહર મળીને 12 પ્રહર સુધી અસઝાય. સૂર્યગ્રહણ થાય તે જઘન્યથી 12 પ્રહર અને ઉત્કૃષ્ટથી 16 પ્રહર સુધી અસઝાય કરે છે. કેવી રીતે? સૂર્ય ગ્રહણ સહિત અસ્ત પાપે તે ચાર પ્રહર તે રાત્રિના તથા આગામી દિવસના 4 પ્રહર અને બીજી રાત્રિના 4 પ્રહર મળી કુલ 12 પ્રહર જઘન્યથી અસઝાય. ઉગતો સૂર્ય રાહુ વડે ગ્રહાય અને આ દિવસ ગ્રહણ રહીને ગ્રહણ સહિત અસ્ત પામે તે તે દિવસ રાત અને બીજે દિવસ રાત મળી કુલ 16 પ્રહર ઉત્કૃષ્ટથી અસક્ઝાય. | ચંદ્ર સૂર્ય ગ્રહણ માટે અન્ય મત-ચંદ્ર રાતમાં ગ્રહણ કરા અને રાત્રે મૂકાયા હોય તે, બીજો ચંદ્ર ઉદય ન પામે ત્યાં સુધી એટલે તે રાત્રિ અને બીજા દિવસ સુધી અસ્વાધ્યાય, એ પહેલે મત તથા બીજે મત-ચંદ્ર રાતમાં ગ્રહણ કરાય અને મુકાયે હોય તે તે રાત્રિને બાકીનો ભાગ અસ્વાધ્યાય કારણ કે બીજે સૂર્ય ઉગે છતે અહોરાત્રિની સમાપ્તિ થઈ. સૂર્ય પણ દિવસે ગ્રહણ કરાયે અને દિવસે મૂકાયે હોય તે તે દિવસને બાકીને ભાગ અને રાત્રિ અસ્વાધ્યાય (અસજઝાય). 4 વ્યંગ્રહ (લડાઈ-ઝઘડા)-બે રાજા, બે સેનાપતિઓ, બે પ્રસિદ્ધ નાયક સ્ત્રીઓ, મલયુદ્ધ, બે ગામનું યુદ્ધ તથા
Page #170
--------------------------------------------------------------------------
________________ | સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ હોળીને ઝઘડે જ્યાં સુધી ઉપશમ ન થાય, ત્યાં સુધી અસ્વા ધ્યાય. કારણ કે સ્વાધ્યાય કરવાથી વ્યંતરો છળે તથા લેકેની અપ્રીતિ થાય. રાજા, ગ્રામ સ્વામી દંડિકાદિ કાળ પામે છતે ન રાજા અભિષેકવાળે ન થાય, ત્યાં સુધી પ્રજાને લેભ હોય તેથી અસક્ઝાય; તથા સ્વેચ્છાદિકના ભય વડે આકુળ હોય ત્યારે અસઝાય. આ લડાઈ વિગેરેમાં જેટલા કાળ સુધી અસ્વસ્થતા હોય તેટલે કાળ તથા સ્વસ્થ થયા પછી એક અહેરાત્રિ સુધી અસજઝાય. મહત્તરાદિ (ગ્રામને અધિકારી, ઘણા વજનવાળે શય્યાતર અથવા સાત ઘરની અંદર કોઈ સામાન્ય મનુષ્યનું) મરણ થયે અહોરાત્રિ અસજઝાય? સ્વાધ્યાય કરવાથી નિંદા અને અપ્રીતિ થાય, માટે ગુણ ધીમે પ્રતિકમણાદિક કરે. સે હાથની અંદર મરેલ (મનુષ્યનું) કલેવર જ્યાં સુધી ન લઈ જાય ત્યાં સુધી અસઝાય. સ્ત્રીનું રુદન સંભળાય ત્યાં સુધી અસ્વાધ્યાય. 5 મજ્યાદિ પચેંદ્રિય કલેવર 60 હાથ સુધી હોય તો અસઝાય, પછી નહિ. ત્રણ નાની શેરી અથવા રાજમાર્ગના આંતરે કાગડા અને કુતરાદિ વડે તે માંસાદિ પુદ્ગલે વિખરાયેલાં હોય તે સ્વાધ્યાય કરાય. રાજમાર્ગમાં લેહી બિંદુ વિગેરે હોય તે સ્વાધ્યાય કપે કારણ કે જતાં-આવતાં માણસો વિગેરેના પગથી અણુઓ વિખરાય એવી જિનાજ્ઞા છે. આખું ગામ જલચરના ચર્મ રૂધિર માંસ અને હાડથી વિખરાયેલ હોય, ત્રણ નાની શેરીના આંતરે તે ન મળે, તે ગામ બહાર સ્વાધ્યાય કરે. 60 હાથની અંદર જલચરના લેહી માંસાદ ધાયા છતાં પણ અણુઓ રહે માટે 3 પ્રહર સુધી અસઝાય.
Page #171
--------------------------------------------------------------------------
________________ 152 [] સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ તથા 60 હાથની અંદર માંસ પાકમાં પણ ત્રણ પ્રહર સુધી અસજઝાય. તેથી વધારે છેટું હોય તે સ્વાધ્યાય કરવામાં કઈ પણ દોષ નથી. મહાકાયવાળા પંચેન્દ્રિય મૂષકાદિનું બિલાડા આદિ વડે, મરણ થાય, તે 8 પ્રહર સુધી નંદ્યાદિ સૂત્રને અસ્વાધ્યાય. - 60 હાથની અંદર ઈંડું પડે અને તે ઈંડું કુટે નહિ તે લઈ ગયા પછી સ્વાધ્યાય કલપે. ઈંડું ફુટે અને કલલના અંશે જમીનમાં રહે માટે ત્રણ પર અસઝાય. માખીને પગ બૂડે તેટલું પણ લોહી કે ઈંડાને રસ પડે તે, ત્રણ પહેર અસઝાય. વસ્ત્ર ઉપર ઈંડું કુટયું હોય અને તે વસ્ત્ર 60 હાથથી બહારની ભૂમિમાં ધોયું હોય તો સ્વાધ્યાય કપે. - - અજરાયુ હાથણી પ્રસવે તો 3 ૫હેર સુધી અસક્ઝાય ગાય વિગેરેની જરા લટકે ત્યાં સુધી અને પડ્યા પછી 3 પહાર અસઝાય. તિર્યંચના ચર્મ માંસ લેહી અને અસ્થિ રાજમાર્ગથી અન્ય સ્થળે 60 હાથની અંદર પડ્યાં હોય તે વરસાદથી ઘેવાય કે અગ્નિથી રાખ થયે સ્વાધ્યાય કપે. ' માણસના કલેવરનું ચામડું લેહી માંસ છતે ક્ષેત્રથી 100 હાથની અંદર અને કાળથી 1 અહેરાત્રી સુધી અસઝાય. મનુષ્ય અને તિયચનું લેહી વર્ણાન્તર ખદિરના લેપ સરખું થાય તે તે પડે છતે સવાધ્યાય કપે. વર્ણાદિ બદલાય નહિ તે અસક્ઝાય. * સ્ત્રીને રૂતુના 3 દિવસ સુધી અસક્ઝાય, પછીથી ગળે તે તે રૂતુ સંબંધી નથી પણ તે લેહી ફેરફાર વર્ણવાળું હેવાથી સ્વાધ્યાય કરે કપે.
Page #172
--------------------------------------------------------------------------
________________ 153 | સ્વાધ્યાય પુપસૌરભ * પુત્ર જનમે તે 7 દિવસ સુધી એસક્ઝાય અને પુત્રી જન્મે તે તે વધારે લેહીવાળી હોવાથી 8 દિવસ સુધી અસક્ઝાય. * પડેલે દાંત સે હાથની અંદર હોય તે શોધી દૂર કરે, રૂડે પ્રકારે શેાધવા વડે પણ દાંત ન દેખાય તે શુદ્ધ છે તેથી સ્વાધ્યાય કરે કપે. અથવા અન્ય કહે છે કે પરઠ. વવાનો દંત હાડાવણથં કાઉસ્સગ્ન કરૂં ? ઈચ્છે. દંત હાડાવણથં કરેમિ કાઉસગ્ગ, અન્નત્થ૦ કહી એક નવકારને કાઉસગ્ગ કરે. - દાંત મૂકીને બાકીનાં અંગોપાંગ સંબંધી હાડકું હોય તે બાર કલાક સુધી અસક્ઝાય. અગ્નિથી બળેલું હાડકું સ હાથની અંદર હોય તે અસક્ઝાય. અનુપ્રેક્ષા (અર્થની વિચારણ) તો કઈ વખત નિષેધ કરાતી નથી. ' સૂતક વિચાર (નિત્ય સ્વાધ્યાય નામના પુસ્તકમાંથી ઉદ્ભૂત) તુવંતી સ્ત્રી સંબંધી સૂતક . 1. દિન 3 સુધી ભાંડાદિકને અડકે નહીં, દિન ચાર લગી પડિક્કમણાદિક કરે નહીં, પણ તપસ્યા કરે તે લેખે લાગે, દિન 5 પછી જિનપૂજા કરે. રેગાદિક કારણે 3 દિવસ વિત્યા પછી પણ જે રૂધિર દીઠામાં આવે તેં તેને દેષ નથી. વિવેકે કરી પવિત્ર થઈ દેવદર્શન અને જિનપ્રતિમાદિકની અગ્રપૂજાદિક કરે તથા સાધુને પડિલાશે, પણ જિનપ્રતિમાની અંગ પૂજા ન કરે.
Page #173
--------------------------------------------------------------------------
________________ 154 | સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ કેઈને ઘેર જન્મ થાય તે વિષે 2. પુત્ર જન્મે ત્યારે દિન ૧૦નું તથા પુત્રી જન્મ દિન 11 અને રાત્રે જન્મે તે દિન ૧૨નું સૂતક. ન્યારા (જુદા) જમતા હોય, તે બીજાના ઘરના પાણીથી જિનપૂજા કરે અને સુવાવડ કરનારી તથા કરાવનારીને તે નવકાર ગણું પણ સૂઝે નહીં. પ્રસવવાળી સ્ત્રી માસ 1 સુધી જિનપ્રતિમાની પૂજા કરે નહીં અને સાધુને પણ વહોરાવે નહીં. ઘરના ગેત્રીને દિન 5 નું સૂતક જાણવું. 6. ગાય, ઘેડી, ઉંટડી, ભેંસ ઘરમાં પ્રવે, તે દિન 2 નું અને વનમાં પ્રસવે તે દિન 1 નું સૂતક. ભેંસ પ્રસરે તે દિન 15, બકરી પ્રસવે તે દિન 8, ગાય તથા ઉંટડી પ્રસવે તે દિન 10 પછી તેનું દૂધ કપે. 8. દાસ દાસી જે આપણી નિશ્રાએ ઘરમાં રહ્યાં હોય તેને જન્મ કે મૃત્યુ થાય તે ત્રણ દિવસ સૂતક મૃત્યુ સંબંધી સૂતકને વિચાર 1. જેને ઘેર જન્મ તથા મરણ થાય, તેને ઘેર જમનારા દિન બાર સુધી જિનપૂજા કરે નહીં. સાધુ આહાર લે નહીં. તથા તેના ઘરના જળથી જિનપૂજા થાય નહીં. મૃત્યુવાળા પાસે જેઓ સુવે તેઓ દિન 3 પૂજા ન કરે, 3. ખાંધીયા, દેવપૂજા 3 દિન ન કરે. પરંતુ પડિકમણા દિક ને નવકારનું ધ્યાન મનમાં કરે, તે તેમાં કોઈ પણ બાધ નથી.
Page #174
--------------------------------------------------------------------------
________________ 155. D સ્વાધ્યાય પુષસૌરભ 4. મૃતકને અડક્યા ન હોય સ્નાન કીધે શુદ્ધ થાય. 5. અન્ય પુરૂષ જે મૃતકને અડક્યા હોય તે તે સેલ પહેર પર્યત પડિકમણાદિક મોટેથી ન કરે. પણ મનમાં કરે. 6. વેલના પાલટનારા આઠ પહેર સૂતક પાલે. 7. જમે તે દિવસે મૃત્યુ થાય અથવા દેશાંતર મરણ પામે તે દિન 1 નું સૂતક. 8. આઠ વરસ સુધીનું નાનું બાળક મરણ પામે તે દિન 8 સૂતક. 9. ગાય પ્રમુખનું મૃત્યુ થાય તે કલેવર ઘરની બહાર લઈ ગયા પછી દિન 1 લગે સૂતક અને અન્ય તિર્યંચનું કલેવર પડ્યું હોય તેને ઘેરથી બહાર લઈ જાય ત્યાં સુધી સૂતક. જેટલા મહિનાને ગર્ભ પડે તેટલા દિવસ સૂતક ગોમૂત્રમાં 24 પહેર, ભેંસના મૂત્રમાં 16 પહેર, ઘેટી ગધેડી તથા ઘેાડીના મૂત્રમાં 8 પહાર અને નર નારીના મૂત્રમાં અંતર્મુહૂર્ત પછી સમૂછિમ જી ઉપજે. ઉપદેશ પ્રાસાદમાંથી ધુવાર પડે તે સૂત્ર પઢવાની તથા પડિલેહણ પ્રતિકમણાદિ ક્રિયા પણ ન કરવી. વચ્ચે રાજમાર્ગ હોય તે છૂટી.. આસે તથા ચૈત્ર સુદ પાંચમના મધ્યાહ્ન સમય(૧૨ વાગ્યા)થી પડવા સુધી અસઝાય. જે પાડામાં નારી પ્રસ વચમાં ગાડા પ્રમાણ માગન હેય તે અસજઝાય. AS : 1 611
Page #175
--------------------------------------------------------------------------
________________ 156 D સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ 4. ધરતીકંપ થાય તે 8 પહેર સુધી અસક્ઝાય. છે. ત્રણે માસીમાં મારી પ્રતિક્રમણ કર્યા પછી એકમ સુધી ર દિવસ અને પખિ પ્રતિક્રમણની રાત્રિએ અસઝાય. અજવાળે પખે પડવા બીજ અને ત્રીજની રાત્રે પહેલે પ્રહરે ઉત્તરાધ્યયનાદિ સૂત્રની અંસઝાય. 7. ઉપાશ્રય કે ઘરમાં વિષ્ટાદિકની અશુચિ હોય ત્યાં સુધી અસજઝાય. 8. બુદ્દબુદાકર નિરંતર 8 મુહૂર્ત ઉપરાંત વરસે તો અસઝાય. & થોડે થાડે મેઘ નિરંતર 7 દિવસ ઉપરાંત જ્યાં સુધી વરસે ત્યાં સુધી અસઝાય. 10, બુદ્દબુદ વિનાને મેઘ 16 પ્રહર નિરંતર વરસે તે ઉપરાંત જ્યાં સુધી નિરંતર વરસે ત્યાં સુધી અસજઝાય. 11. મસાણ ટુકડું હોય તે અસક્ઝાય. 12. આદ્રથી સ્વાતિ સુધી મેઘ, ગર્જના કે વિજળી થાય - તે સ્વાધ્યાય કલપે. - સેનપ્રશ્નમાં સેનસૂરિજી મહારાજ સાહેબ જણાવે છે કે આ સૂતક વિચારમાં કઈ કઈ મતાન્તર હોય તે તે ઠેકાણે અન્ય દર્શનીઓ જૈનધર્મની નિંદા ન કરે તે પ્રમાણે વર્તવું.
Page #176
--------------------------------------------------------------------------
________________ || શ્રુતકેવલિશ્રીશધ્યમ્ભવસૂરિસંદબ્ધ છે શ્રી દશવૈકાલિકસૂત્રમલપાઠ: 1. કુમપુપિકાધ્યયનમ : (અનુક્પવૃત્તમ) ધો મંગલમુક્તિ, અહિંસા સંજમે ત; દેવા વિ ત નમંતિ, જસ ધમ્મ સયા મણે. જહા દુમન્સ પર્ફોસુ, ભમરો આવિયઈ રસ શુ ય પુરૂં કિલામઈ સે આ પીણેઈ અપ્પયં. એમેએ સમણ મુત્તા, જે લેએ સંતિ સાહુણે વિહંગમાં વ પુફેકુ, દાણુભત્તેણે યા. વયં ચ વિત્તિ લક્નામે, ન ય કઈ ઉવહમ્મઈ અહાગડેસુ રીયંતે, પુશ્કે, ભમરા જહા. મહકારસમા બુદ્ધ, જે ભવંતિ અણિસિયા નાણાપિડરયા દતા, તેણ વચ્ચતિ સાહુણે તિબેમિ. છે ઇહ દુમપુફિયનામપઢમં અઝયણું સમ્મત્તા 2. શ્રમણ્યપૂર્વિકાધ્યયનમ કહું - કુજા સામણું, જે કામે ન નિવાઓ - પએ પએ વિસીઅંતે, સંકષ્પસ્ટ વસં ગએ. વસ્થગ ધમાલંકાર, ઈન્થીએ સયાણિ અક અછંદા જે ન ભુજ તિ, ન સે ચાઇત્તિ વુચઈ. . જે અ કતે પિએ ભેએ. લધે વિ પિઠ્ઠિ કુબૂઈ સાહીણે ચઈ એ, સે હુ ચાઈનિ વચ્ચઈ , 1
Page #177
--------------------------------------------------------------------------
________________ 158 સ્વાધ્યાય પુષસૌરભ (કાવ્યમ) સમાઈ પહાઈ પરિશ્વયંતિ, સિઆ મણે નિસ્સરઈ બહિદ્વા; ન સા મહું નેવિ અહંપિ તીસે, ઈચ્ચેવ તાએ વિણઈજ્જ રાગ. આયાવયાહી, ચય સંગમર્ધા, કામે કમાણી કમિએ ખુ દુખ ઝિંદાહિ દેસ, વિણઈજજ રાગ, એવં સુહી હેહિસિ સંપરાએ. (અનુષ્ટ્રપવૃત્તમ) પફ દે જલિએ જેઠ, ધૂમકેઉ દુરાસ; નેચ્છતિ વંતયં ભેજું, કુલે જાયા અગંધણે. ધિરભુ તેજ કામી, જે તે જીવિયકારણ; વંત ઈચ્છસિ આવેલું, સેય તે મરણું ભવે. અહં ચ ભેગરાયમ્સ, ત ચ સિ અધગવણિહણે; મા કુલે ગધણું હેમે, સંજમં નિહુઓ ચર. જઈ ત કાહિસિ ભાવ, જા જા દિચ્છસિ નારીઓ; વાયાવિધુત્વ હડે, અટ્રિક અપ વિસસિ. તીસે સો વયણ સચ્ચા, સંજ્યાઈ સુભાસિય; અંકણ જહા નાગે, ધમે સંપડિવાઈએ. એવું કરંતિ સંબુદ્ધા, પંડિયા પવિઅફખણું; વિણિ અદૃતિ ભેગે સુ, જહા સે પુરિસુત્તમે તિબેમિ. 11 દઈ સામન્નપુશ્વિયનામબીયું અઝયણું સમ્મત્ત છે
Page #178
--------------------------------------------------------------------------
________________ | સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ 3. કુલકાચારાધ્યયનમ (અનુણ્પવૃત્તમ) સંજમે સુટ્રિઅમ્પાયું, વિશ્વમુકાણુ તાણું તેસિમેઅમણાઈન્ન, નિગ્રંથાણ મહેસિયું. ઉદ્દેસિયં કયગડ, નિયાગ–મહિડાણિ ય; રાઈને સિણુણે ય, ગંધમલે ય વીણે. સંનિહી ગિહિમત્તે અ, રાયપિંડે કિમિચ્છએ; સંવાહણાદંત પહાયણ અ સંપુછણા દેહપલેયણું અ અઠાવએ આ નાલીએ, છત્તસ ય ધારણઠાએ; તેગિચ્છ પાહણાપાએ, સમારંભ ચ ઈ. સિજજાયરપિડ ચ, આસંદી–પલિઅંકએ; હિંતરનિસિજજા ય, ગાયસ્કુવકૃણાણિ ય. ગિહિણે આવડિયં, ના ય આજીવવત્તિયા; તત્તા નિવુડઈત્ત, આઉરસ્મરણાણિ અ. મૂલએ સિંગબેરે ય, ઉછુખડે અનિવ્વડે; કંદે મૂલે ય સચ્ચિત્ત, ફલે બીએ ય આમએ. સેવલે સિંધવે લેણે, રેમાલેણે ય આમએ; સામુદ્ર પંસુખારે ય કાલાલેણે ય આમએ. પૂણે ત્તિ વમણે અ, વત્થી કમ્પ-વિરેયણે; આંજણે દેતવણે અ, ગાયાક્લંગ–વિભૂસણે. સવમેયમણુઈન્ન, નિગૂંથાણ મહેસિણું સંજમંમિ અ જુત્તાણું, લખુભૂયવિહારિણું. પંચાસવપરિણાયા, તિગુત્તા છસુ સંજયા; પંચનિષ્ણહણા ધીરા, નિગ્રંથા ઉજજુદંસિ. . 11
Page #179
--------------------------------------------------------------------------
________________ | સ્વાધ્યાય પુ૫સૌરભ આયાવયંતિ ગિહેસુ, હેમાસુ અવાઉડા વાસાસુ પડિસલીણ, સંજયા સુસમાહિયા. પરીસહ-રિઊ-દંતા, ધૂઅમેઠા જિઇદિઆ: સવદુફખ-૫હાણ, પક્કમંતિ મહેસિ. દુકરાઈ કરિનાણું, દુસ્સહાઈ સહેતુ અ કેઈથ દેવલેએ સુ, કેઈ સિઝંતિ નીરયા. પવિત્તા પુવકમાઈ, સંજમેણ તણુ ય; સિદ્ધમગ્નમણુપત્તા, તાઈણે પરિનિવૂડે. ત્તિબેમિ 15 છે કઈ ખુફિયાયારકા નામ તઇયં અજઝયણું સમ્મત્ત 4. છજજીવણિયજઝયણે ગદ્યમ સુઅ મે આઉસં! તેણું ભગવયા એવ-મફખાયું, Uહ ખલુછજજીવણિઆનામઝયણું સમણેણં ભગવયા મહાવીરેણું કાણું પેઈઆ, સુઅકખાયા, સુપન્નત્તા, સે મે અહિજઉ અઝયણું ધમ્મપન્નતી. કયરા ખલુ સા છજજીવણિઆ નામજઝયણું, સમણેણં ભગયા મહાવીરેણું કાસણું પેઈઆ, સુઅફખાયા સંપન્નત્તા; સેએ મે અહિજિજઉં અઝયણું ધમ્મપન્નતી. ઈમ ખલુ સા ઈજીવણિઆ નામન્ઝયણું, સમણું ભગવયા મહાવીરેણું કાસણું વેઈઆ, સુઅકખાયા સુપન્નત્તા; અં મે અહિજિજઉં અજઝયણું ધમ્મપન્નત્તી. તં જહા પુઢવિકાઈઆ આઉકાઈઆ, તેઉકાઈઆ; ઉકાઈઆ, વણસઈકાઈ, તસકાઈઆ.
Page #180
--------------------------------------------------------------------------
________________ T સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ પુઢવી ચિત્તમંત-મફખાયા, અણેગ-જીવા, પઢ-સત્તા, અન્ન સત્ય-પરિણએણું. આઉ ચિત્તમતમખાયા, અણેશજીવા; પઢો-સત્તા, અન્નત્થ સથ–પરિણએણું. તેઉ ચિત્તમત-મદ્દખાયા, અણેગ-જીવા; પુઢ-સત્તા, અન્નથી સન્થ-પરિણએણું. વાઉ ચિત્તમંત-મફખાયા, અણગજીવા; પઢે સત્તા, અન્નત્ય સત્ય-પરિણુએણું. વણસઈ ચિત્તમત-મખાયા, અણગ-જીવા; પ-સત્તા, અન્નથ સત્ય-પરિણએણું. તું જહા -અગ્નબી આ, મૂલબીઆ, પોરબીઆ, બંધબી આ, બી ખરડા, સંમુછિમાં તણલયા, વણસઈકાઈ; સબીઆ, ચિત્તમંત-મફખાયા અeગજીવા, પઢ-સત્તા, અન્નત્ય સંસ્થ–પરિણએણું. 10 સે જે પણ ઈમે અણેને બહવે તસા પણ, ત જહાઅંડયા પયયા જરાઉઆ રસયા સંસેઈમા સંમુચ્છિમાં ઉન્મિઆ ઉવવાઈઆ, જેસિ કેસિ ચિ પાણાણું અભિkત પડિક્કત સંકુચિ પસારિઅં અં ભંત તમિઅં પલાઈએ આગઈગઈવિનાયા જે અ કીડપથંગા, જાય કુંથુપિપીલિ આ, સર્વે બેઈ દિઆ, સર્વે તેદિયા, સર્વે ચઉરિદિઆ, સર્વે પંચિંદિઆ. સવે તિરિફખણિયા, સવે નેરઈઆ સર્વે મણુ આ, સલ્વે દેવા, સવ્વ પાણા પરમાહસ્મિઆ એસે ખલુ. છો જવનિકાએ તસકાઉ તિ, પવુચ્ચઈ. (સૂત્ર૧) ઇસિં છહું જવનિકાયાણું નેવ સયં દર્ડ સમારં ભિજા, નેવનેહિં દંડ સમારંભાવિજજા, દંડ સમારંભંતે
Page #181
--------------------------------------------------------------------------
________________ ૧૬ર T સ્વાધ્યાય પુછપસૌરભ વિ અને ન સમાસુજાણુમિ, જાવજજીવાએ તિવિહ તિવિહેણું મણેણં વાયાએ કાણું ન કરેમિ ન કામિ, કરંત પિ અન્ન ન સમજાણુમિ તસ્મ ભંતે! પડિકક્રમામિ નિંદામિ ગરિહામિ અપાણે સિરામિ. (સૂત્ર. 2) પઢમે ભંતે ! મહત્વએ પાણઈવાયાઓ વેરમણું સવં ભંતે ! પાણઈવાયં પચ્ચક્ખામિ, સે સુહમં વા, બાયર વા, તસં વા, થાવર વા, નેવ સયં પાણે અઠવાઈજજા, નેવનેહિં પાણે અઈવાયાવિજા, પાણે અઈવાયત વિ અને ન સમાણુ જાણામિ, જાવજ જીવાએ તિવિહં તિવિહેણું મહેણું વાયાએ કાણું ન કરેમિ ન કારેમિ કરંત પિ અન્ન ન સમણુ જાણામિ, તસ્મ ભંતે પડિક્કમામિ નિંદામિ ગરિફામિ અપાયું સિરામિપઢમે ભૂત! મહેશ્વએ ઉઠિઓમિ સવાઓ પાણાઇવાયાએ વેરમણે. 1 (સૂત્ર 3) અહાવરે ટુચ્ચે ભંતે! મહāએ મુસાવાયાએ વેરમણું, સવં ભંતે ! મુસાવાયં પચ્ચકખામિ સે કહા વા, લેહા વા, ભયા વા, હાસા વા, નેવ સયં મુસં વઈજજા નેવકનેહિ મુસં વાયાવિજજા, મુસં વયં તે વિ અને ન સમજાણમિ, જાવજજીવાએ તિવિડ તિવિહેણું મણે વાયાએ કાણું ન કરેમિ ન કારેમિ કદંતં પિ અન્ન ન સમણુજાણુમિ, તસ્મ ભંતે! પડિકમામિ નિંદામિ ગરહામિ અપાયું સિરામિ, દુચ્ચે ભંતે! મહવએ ઉવઠિઓમિ સવ્વાઓ મુસાવાયાઓ વેરમણું. 2 (સૂત્ર. 4) અડાવરે તચ્ચે ભંતે! મહએ અદિન્નાદાણુઓ વેરમણું, સવં ભંતે! અદિત્ત દાણું પચ્ચકખામિ, સે ગામે વા નગરે વા રણે વા અપં વા બહું વા અણું ના ભૂલં વા
Page #182
--------------------------------------------------------------------------
________________ | સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરા 163 ચિત્તમંત વા અચિત્તમંત વા નેવ સયં અદિન્ન ગિણિહજજા, નેવડનેહિં અદિન્ન ગિહાવિજજા, અદિન્ન ગિલ્ડંતેવિ અને ન સમાણુ જાણામિ, જાવજજીવાએ તિવિહં તિવિહેણું મણેણું વાયાએ કોએણું ન કરેમિ ન કારમિ કરતં પિ અન્ન ન સમાગુજાણામિ, તસ્મ ભંતે ! પડિક્રમામિ નિંદામિ ગરિહામિ અપાયું સિરામિ, તએ ભંતે ! મહવએ ઉવડિઓમિ, સવાઓ અદિન્નાદાણુઓ રમવું. 3 (સૂત્ર 5) અહાવરે ચઉથે તે! મહāએ મેહુણુઓ વેરમણું, સવં ભ તે ! મેહુણું પચ્ચકખામિ, સે દિવં વા માગુસં વા તિરિફખજેણિ વા નેવ સર્વ મેહણું સેવિજજા, નેવનેડુિં મેહુણે સેવાવિજજા, મેહુણું સેવંતે વિ અને ન સમણુજાણામિ, જાવજીવાએ તિવિહં તિવિહેણું મણેણં વાયાએ કાણું ન કરેમિ ન કારવેમિ કરેત પિ અન્ન ન સમણુજાણુમિ, તસ ભંતે ! પડિકમામિ નિદામિ ગરિહામિ અપાયું સિરામિ, ચઉલ્થ ભંતે! મહવએ ઉવઠિઓમિ, સવ્વાઓ મેહણાઓ વેરમણ. 4 (સૂ) 6) અહાવરે પંચમે ભંતે! મહએ પરિગ્રહાએ વેરમણું, સવં ભ તે! પરિશ્મહં પચ્ચકખામિ, સે અર્પવા બહું વા આણું વા શૂલં વા ચિત્તમંત વા અચિત્તમંત વા નેવ સયં પરિગણું પરિગિહિજજા નેવડનેહિં પરિગ્રહે પરિગિહાવિજજા, પરિહં પારગિલંત વિ અને ન સમણુજાણમિ જાવજીવાએ તિવિહં તિવિહેણું મણે વાયાએ કાણું ન કરેમિ ન કારવેમિ કદંતં પિ અન્ન ન સમણુજાણમિ, તસ્ય ભંતે! પડિક્રમામિ નિંદામિ ગરિફામિ અપાયું સિરામિ. 5 ચમે ભતે ! મહવએ ઉવટ્રિમિ , સવાઓ પરિગ્રહાએ વેરમણું. 5 (સૂત્ર. 7)
Page #183
--------------------------------------------------------------------------
________________ 164 | સ્વાધ્યાય રૂપસૌરભ અહાવરે છઠ્ઠું ભંતે! એ રાઈયણુઓ વેરમણું, સવ ભંતે! રાઈયણું પચ્ચક્ખામિ, સે અસણું વા પાછું વા ખાઈમં વા સાઈમ વા નેવ સયં રાઈ ભુજિજજા, નેવડનેહિં રાઈ ભુંજવિજજા રાઈ ભુજ તે વિ અને ન સમણુજામિ, જાવજ જીવાએ તિવિહં તિવિહેણું મણેણં વાયાએ કાણું ન કરેમિ ન કારવેમિ કદંતંપિ અન્ન ન સમણુજાણામિ, તસ ભંતે ! પડિક્કમામિ નિંદામિ ગરિહામિ અપાયું સિરામિ છટૂટે ભંતે! એ ઉવઠિઓમિ, સલ્વાએ રાઈભેઘણાએ વેરમણું 6. (સૂત્ર. 8) ઈગ્યેયાઈ પંચ મહયાઈ રાઈ અણ વેરમણું- છઠ્ઠાઈ અરહિયદ્યાએ ઉપસંપજિજત્તાણું વિહરામિ. (સૂત્ર ) સે ભિખૂવા ભિખુણી વા સંજય-વિરયપડિય-પચ્ચક ખાય. પાવકમે દિઆ વા રાઓ વા, એગ વા પરિસાગઓ વા, સુતે વા જાગરમાણે વા, સે પુઢવિ વા ભિત્તિ વા, સિલ વા લેલું વા, સસરકૂખે વા કાયં સસરફખ વા વલ્થ હથેણ વા પણ વા કર્ણ વા કિલિંચેણ વા અંગુલિઆએ વા સિલાગાએ વા સિલાબહથેણ વા ન આલિહિજજાન વિલિહિજા ન ઘફ્રિજાન મિંદિજજા અન્ન ન આલિહાવિજજા ન વિલિહાવિજજાન ઘટ્ટાવિજજાનબિંદાવિજજા, અન્ન આલિહંત વા વિલિહંત વા ઘટ્ટત વા બિંદંતં વા ન સમણુજાણામિ, જાવજીવાએ તિવિહં તિવિહેણું મણેણું વાયાએ કાણું ન કરેમિ ન કાર મિ કરંત પિ અન્ન ન સમણુજાણામિ, તસ્મ ભંતે! પડિક મામિ નિંદામિ ગરિચ્છામિ અપાયું સિરામિ. 1 (સૂત્ર. 10) સે ભિખૂ વા ભિખુણી વા સંજય-વિરય-પડિહયપચ્ચક્ખાય-પાવકમે દિઆ વા રાઓ વા, એગ વા, પરિમાગઓ વા, સુજો વા જાગરમાણે વા, સે ઉદગં વા સં
Page #184
--------------------------------------------------------------------------
________________ | સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ 165 વા હિમ વા મહિએ વા કરગ હરતગુગ વા સુદ્ધોગ વા ઉદઉદ્ઘ વા કાર્ય ઉદઉä વા વત્થ સસિણિદ્ધ વા કાર્ય સસિદ્ધિ વા વત્થ ન આમુસિજજ ન સંકુસિજજ, ન આવી. લિજજા ન પવીલિજજા, ન એકડિજ ન પકડિજ જા, ન આયાવિજજા ન પયાવિજા અન્ન ન આમુસાવિજજા, ન સંકુસાવિજાજા ન આવીલાવિજજ ન પવીલાવિજજા, ન અકૂખે હાવિજજા ન પકડાવિજજા, ન આયાવિજજા, ન પયાવિજજા, અન્ન આમુસંત વા સંકુસંત વા, આવલત વા પવીત્યંત વા, અફડંત વા પકોડંત, વા આયાવંતં વા પયાવતું વા, ન સમણુજાણામિ જાવજજીવાએ તિવિહં તિવિહેણું, મણ વાયાએ કાણું, ન કરેમિ ન કારવેમિ કરંત પિ અન્ન ન સમણુજાણુમિ તસ્મ ભંતે! પડિક્કમામિ નિંદામિ ગરિહામિ અપ્પણું સિરામિ. (સૂત્ર. 11) સે ભિખૂ વા ફિખુણુ વા સંજય-વિરય-પડિહયપચ્ચકખાય-પાવકમે-દિઆ વા રાઓ વા. એગઓ વા પરિસાગઓ વા, સુત્ત વા જાગરમાણે વા, સે અગણિ વા ઈગાલ વા મુમ્મર વા અગ્ઝિ વા જાલં વા અલાયં વા સુદ્ધાગણિ વા ઉર્ક વા ઉજેજજા ન ઘટ્ટ જજા, (નંભિદેજજા) ન ઉજજાલજજા (ન પજ જાલજજા)ના નિવાવેજજા અન્ન ન ઉજાવેજના ન ઘટ્ટાવેજા (ન ભિદાવિજજા), ન ઉજજાલાવિજા (ન પજજાલાવિજજા) ન નિવાવિકજા, અન્ન ઉજતં વા ઘટ્ટત વા, (ભિદંતં વા,) ઉજાલંત વા, (૫જજાલંત વા) નિવાવંત વા, ન સમણુજાણામિ, જાવજ જીવાએ તિવિહં તિવિહેણું માણેણં વાયાએ કાણું ન કરેમિ ન કારેમિ કરંત પિ અન્ન ન સમણુજામિ, તસ્મ ભંતે! પડિક્રમામિ, નિંદામિ ગરિ. હામિ અપાયું સિરામિ. 3 (સૂત્ર. 12)
Page #185
--------------------------------------------------------------------------
________________ T સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ સે ભિખુ વા ભિખુણી વા, સંજય-વિરય-પડિહયપચ્ચકખાય-પાવકમે, દિઆ વા, રાઓ વા, એગ વા, પરિસાગઓ વા, સુતે વા જાગરમાણે વા, સે સિએણ વા, વિહુયણેણ વા, તાલિટેણ વા, પત્તેણ વા, પત્તભંગેણ વા, સાહાએ વા, સહાભંગેણ વા, પિહુણેણ વા, પિહુણહત્થણ વા, ચેલેણ વા, ચેલકણેણ વા, હથેણ વા, મહેણ વા, અપણે વા, કાર્ય, બાહિર વાવિ પગલં, ન મેરજા ન વીએજા, અન્ન ન કુમાવેજા ન વાજા અન્ન કુમંત વા વીઅંત વા ન સમણુજાણુમિ, જાવજજીવાએ તિવિહં તિવિહેણું મણેણં વાયાએ કાણું ન કરેમિ ન કામિ કરંત પિ અન્ન ન સમણુજાણામિ, તસ્મ ભંતે! પડિઝમામિ નિંદામિ રિહામ અપાયું સિરામિ. 4 (સૂત્ર૧૩) સે ભિખૂ વા ભિખુણી વા, સંજય-વિરય-પડિહયપચ્ચકખાય-પાવકમે, દિઆ વા, રાઓ વા, એગ વા, પરિસાગઓ વા, સુજો વા, જાગરમાણે વા, સે બી એ સુ વા, બીઅપઈડેસુ વા, રૂસુ વા, રૂઢપઈસુ વા, જાસુ વા, જાય પછઠેસ વા, હરિએ, વા, હરિઅપઈસુ વા, છિને સુ વા, છિન્ન પઇસુ વા, સચિત્તેસુ વા, સચિત્તકેલ પડિનિશિસએસુ વા ન ગમ્બેજા, ન ચિજજા, ન નિસીએજા, ન અજા, અન્ન ન ગચ્છાવેજજા, ન ચિઠ્ઠજજા, ન નિસીઆવેજ જા, ન તુ બઠ્ઠાવેજજા, અન્ન ગચ્છત વા, ચિત વા, નિસીવંત વા, તુયટ્ટ વા, ન સમણુજાણુમિ, જાવજીવાએ તિવહં તિવિહેણ મણેણં વાયાએ કાણું ન કરેમિ, ન કાર મિ, કરંત પિ અન્ન ન સમણુ જાણુમિ, તસ્મ ભંત ! પડિકમામિ નિંદામિ ગરિફામિ અપાયું સિરામિ. 5 (સૂત્ર 14)
Page #186
--------------------------------------------------------------------------
________________ || સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ 167 સે ભિકપૂ વા ભિખુણ વા, સંજય-વિરય-પડિહય– પચ્ચકખાય-પાવકમે, દિયા વા, રાઓ વા, એગ વાં, પરિસાગઓ વા, સુતે વા જાગરમાણે વા, સે કીડે વા, પયંગ વા, કુંથું વા, પિપીલીએ , હવૅસિ વા, પાયસિ વા, બાહુસિ વા, ઊરૂંસિ વા, ઉદરંસિ વા, સીસંસિ વા, વત્થસિ વા, પડિગહંસિ વા, કંબલસિ વા, પાયખું છણું સિ વા, યહરણંસિ વા, ગેછગંસિ વા, ઉંડાંસિ વા, દંડગંસિ વા, પીઢગંસિ વા, ફલશંસિ વા, સેજજસિ વા, સંથારગંસિ વા, અન્નયરંસિ વા, તહ૫ગારે ઉવગરણુજાએ તઓ સંજયામેવ પડિલેહિ પડિલેહિએ, પમજિજઅ પમજિજઅ, એગતમણે જજા, ને હું સંઘાયમાવજે જા. 6 (સૂત્ર 15) (અનુષ્ટ્રપૂવૃત્તમ ) અજયં ચરમાણે ઉ, પાણભૂયાઈ હિસઈ; બંધઈ પાવયં કમ્મ, તં સે હાઈ કડુએ ફલ. અજયં ચિટૂમાણે ઉ, પાણભૂયાઈ હિંસઈ; બંધઈ પાવયં કમ્મ, તં સે હેઈ કહુઅ ફલં. અજયં આસમાણે ઉ, પાણભૂયાઈ હિંસઈ બંધઈ પાવયં કમ્મ, તસે હેઈ કડુ ફલ. અજય સયમાણે ઉં, પાણભૂયાઈ હિંસઈ, બંધઈ પાવયં કમ્મ, તે સે હેઈ કડુએ ફલં. અજયં ભુજમાણે ઉ, પાણભૂયાઈ હિંસઈ; બંધઈ પાવયં કમ્મ, તં સે હાઈ કડુએ ફલ. અજય ભાસમાણે ઉ, પાણભૂયાઈ હિંસઈ બંધઈ પાવયં કમ્મ, તે સે હેઈ કડુ ફલ.
Page #187
--------------------------------------------------------------------------
________________ U સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ કહું ચરે ? કહું ચિઠે? કહમાસે? કહું એ? કહં ભુજ તે? ભાસંતે?, પાવં કમ્મ ન બંધઈ? 7 જયં ચરે જયં ચિઠે, જયમાસે જયં સએ; જયં ભુજ તે ભાસંતે, પાવં કમ્મ ન બંધાઈ સવભૂય-પ્પભૂઅર્સ, સમ્મ ભૂયાઈ પાસ; પિહિઆસવસ દંતસ્સ, પાવ કમ્મ ન બંધઈ. પઢમં નાણું તઓ દયા, એવં ચિઈ સવ્ય સંજએ; અનાણી કિ કાહી ? કિ, વા નાહીઈ છેઅ-પીવગં? 10 સોચ્ચા જાણઈ કલાણું, સોચ્ચા જાણઈ પાવગં; ઉભય પિ જાણઈ સેન્ચા, જે છે તે અંત સમાયરે. 11 જે જીવે વિ ન થાણેઈ અજી વિ ન થાણુઈ; જીવાજીવે અયાણુતા, કહે સે નાહીઈ સંજમં. જે જીવે વિ વિયાણેઈ, અજવે વિ વિયાણુઈ, જીવા-જવે વિયાણતો, સો હુ નાહીઈ સંજમં: જયા જીવમજ ય, દો વિ એએ વિયાણઈ; તયા ગઈ બહુવિહં, સવજીવાણુ જાણઈ. જય ગઈ બહવિહં, સવજીવાણુ જાણઈ; તયા પુણું ચ પાવં ચ, બંધ મક્ખં ચ જાણઈ. જયા પુણું ચ પાવં ચ, બંધ મક્ખં ચ જાણુઈ તયા નિવિંદએ ભેએ, જે દિવે જે આ માણૂસે. 16 જય નિવિંદએ ભએ, જે દિવે જે આ માણસે તયા ચયઈ સ જેગં, ભિંતર-બાહિર. જયા ચયઈ સંજોગ, સબ્સિતર બાહિર તયા મુડે ભવિસ્તાણું, પવઈએ અણુગારિઍ
Page #188
--------------------------------------------------------------------------
________________ 169 | સ્વાધ્યાય પુષસૌરભ જયા મુંડે ભવિજ્ઞાણું, પવઈએ અણગરિઍ, તયા સંવરમુ કઠ, ધમ્મ ફાસે અણુત્તરં. જયા સંવર-મુક, ધમ્મ ફાસે આવ્યુત્તરં; તયા ધુણઈ કમ્મરચું, અબેહિકલુસ કડં. જય ધુણઈ કમ્મરય, અહિ -કલુસ કર્ડ; તયા સવરાં નાણું, દેસણું ચાભિગ૭ઈ. જયા સત્તગં નાણું, દંસણું ચાભિગ૭ઈ; તયા લેગ-મલેગ ચ, જિણે જાણુઈ કેવલી. જયા લેગ-મગં ચ, જિણો જાણઈ કેવલી; તયા જેગે નિરંભિત્તા, સેલેસિં પડિવજઈ. જયા જેગે નિરંભિત્તા, સેલેસિં પડિવજઈ; તયા કર્મો વિજ્ઞાણે. સિદ્ધિ ગ૭ઈ નીરઓ. જયા કમૅ ખવિત્તાણું, સિદ્ધિ ગ૭ઈ નીએ; તયા લેગ–મય, સિધ્ધ હવઈ સાસ. (આર્યાગીતિવૃત્તમ) સુહસાયગલ્સ સમણુક્સ, સાયાઉલગસ નિગામસાઈટસ ઉલણા પહેઅલ્સ, દુલહા સુગઈ તારિસગલ્સ. તવે ગુણ-પહાણસ, ઉજજુમઈ ખંતિ-સંજમ-ય; પરીસહે જિગુંતલ્સ, સુલહી સુગઈ તારિસગરૂ. 27 પછા વિ તે પાયા, ખિ૫ ગચ્છતિ અમરાભવણાઈ; જેસિં પિઓ તો સંજમો અ, ખંતી આ બંભર્ચ ચ. ઈચ્ચે એ છજજીવણિબં, સમ્મદઠી સયા જએ; દુલ્લહં લહિg સામન્ન, કમ્મુણા ન વિરાહેજા સિ - ત્તિ બેમિ. 29 I ઈહ ચઉલ્થ ઈજજીવણિઆ નામજઝયણું સમત્ત. 4
Page #189
--------------------------------------------------------------------------
________________ 170 સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ પંચમર્ઝાયાણંપિચ્છેસણુએ છે પઢશે ઉદ્દેશ સંપરે ભિખકાલમિ, અસંભ અમુચ્છિ ઈમેણ કજે ગેણ, ભરપાણે ગવેસએ. સે ગામે વા નગરે વા, ગે અરબ્બ-ગઓ મુણી; ચરે મંદમણુવિ, અખિલ્લેણ ચેઅસા. પુર૬ જુગમાયાએ, પેહમાણે મહિં ચરે, વાજતે વીઅહરિઆઇ, પાણે આ દગમદિઅં. એવાય વિસમ ખાણું, વિજલ પરિવજજએ; સંકમેણ ન ગજજા, વિજમાણે પરમે. પવડે તે વ સે તત્ય, ૫ખેલંતે વ સંજએ; હિંસજજ પાણભૂઆઈ. તસે અદુવ થાવરે. તખ્તા તેણ ન ગછિજજા, સંજએ સુસમાહિએ; સઈ અનેણ મમ્મણ, જયમેવ પરકમે. ઈંગાલં છરિએ રાસિં, તુસરાસિં ચ ગોમયં; સસરફખેહિં પાહિં, સંજએ તે નક્કિમે. ન ચરેજ વાસે વાસંતે, મહિઆએ વ પડંતિએ; મહાવાએ વ વાયંત, તિરિચ્છ-સંપાઈમેસુ વા. ન ચરેજજ વેસ-સામતે, બંભર-વસાણુ(ણ)એ; બંભયારિસ દંતસ, હુજજા તલ્થ વિભુત્તિઓ. અણાયણે ચરંતસ્મ, સંસગ્ગીએ અભિખણું; જજ વયાણું પીલા, હુસામન્નમિ અ સંસઓ. તન્હા એ વિઆણિત્તા, દેસં દુગઈ–વણું; વજ એ-વેસ-સામંત, મુણ એરંત-મસિએ.
Page #190
--------------------------------------------------------------------------
________________ | સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ સંડિત્મ કલહં જુદ્ધ, દૂર પરિવજજએ. . આણુન્નએ નાવણુએ, અપૂહિઠે અણુઉલે; ઇદિઆઈ જહાભાગ, દમઈત્તા મુણી ચરે. દવદવસ ન ગચ્છજજા, ભાસમાણે આ ગેઅરે, હસંતે નાભિગચ્છિજજા, કુલં ઉચ્ચાવયં સયા. આ અં થિન્ગલં દાર, સંધિ દગભણાણિ અ; ચરતે ન વિનિક્ઝાએ, સંક-ટૂઠાણું વિવજજએ. રન્ન ગિહવઈર્ણ ચ, રહસ્સા રફિખણ ય; સંકિસકર ઠાણું, દૂર પરિવજજએ. પડિકુકુલ ન પીવસે, મામગં પરિવજજએ; અચિઅત્ત કુલ ન વિસે, ચિઅત્ત પવિસે કુલ. સાણી-પાવાર–પિહિઅં, અપપણું નાવપંગુરે; કવાડ ને પણેલે જજા, ગોંસિ અજાઈઆ. ગો અગ્નિ-પવિઠે અ, વચ્ચ-મુત્ત ન ધાર; ની-દવાર તમસ. કોઠાં પરિવજજએ; અચખુવિઓ જલ્થ, પાણા દુપડિલેહગા. જલ્થ પુફાઈ બીઆઈ, વિપઈન્નાઈ કોએ અહેવાલd ઉલ્લે, દહૂર્ણ પરિવજજએ. એલર્ગ દારગ સાણું, વછગે વા વિ કુટુડએ; ઉલ્લંઘિઆ ન પવિસે, વિઉહિરાણ વ સંજએ. અસંસત્ત પલેઈજા, નાઈરાવલેએ; ઉષ્ફહ્ન ન વિનિજઝાએ, નિઅટ્ટજ અયંપિરો.
Page #191
--------------------------------------------------------------------------
________________ 172 | સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ અઈભૂમિં ન ગમ્બેજા, અરગ-ગઓ મુણી; કુલસ ભૂમિ જાણિત્તા, મિએ ભૂમિં પરકમે. તત્થવ પડિલેહિજજા, ભૂમિભાગ વિઅફખણે; સિગુણસ્સ ય વચમ્સ, સંલેગ પરિવજએ. દગ-મટ્ટિા-આયાણે, બીયાણિ હરિઆણિ અ પરિવજતે ચિઠિજજા, સબ્રિદિઆ સમાહિએ. તત્ય સે ચિઠમાણસ, આહારે પાણ-ભે અણું; અકપિ ન ગેહિજજા, પડિગાહિજ કપિઅં. આહરતી સિઆ તત્વ, પરિસાડિજ જોયણું દિતિએ પડિઆઈએ, ન મે કઈ તારિસં. સંમદ્માણ પાણાણિ, બીઆણિ હરિઆણિ અ અસંજમકરિ નગ્ના, તારિસિં પરિવજજ એ. સાહહુ નિક્રિપવિત્તાણું, સચિત્ત ઘફ્રિઆણિ અ તહેવ સમણુઠાએ, ઉદાં સંપલ્લિ બા. ઓગાહઈત્તા ચલઈત્તા, આહરે પાણ– અણું, દિંતિએ પડિઆઈએ, ન મે કઈ તારિસં. પુરેકમેણ હથેણ, દગ્વીએ ભાયણેણ વા દિતિએ પડિઆઈએ, ન મે કમ્પઈ તારિસં. (એવું) ઉદઉલ્લ સસિદ્ધિ, સસરખે મટ્ટિઆઉસે; હરિઆલે હિંગુલએ, મણેસિલા અંજ લે . ગેરુઆ વનિ આ સેઢિઅ–સોરઠિઅ પિણ્ડકુફકસએ ય; ઉકિક-મસંસ, સંસઠ ચેવ બદ્ધબ્બે. અસંસદૃણ હત્યેણ, દગ્વીએ ભાયણેણ વા, દિજમાણું ન ઈચ્છિજજા, પછાકમે અહિં ભવે. 35
Page #192
--------------------------------------------------------------------------
________________ 173 37 40 T સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ સંસણ ય હથે, દેવીએ ભાયણેણ વા, દિજાણું પડિચ્છિજજા, જે તત્થસણિએ ભવે. દુડું તુ ભુજમાણાણું, એગે તલ્થ નિમંતએ; દિજાણું ન ઇચ્છિજજા, છંદ સે પડિલેહએ. દુહું તુ ભુજમાણાણું, દે વિ તથ નિમંત; દિજાણું પડિચ્છિજ્જા, જે તબ્બેસણુ ભવે. ગુશ્વિણુએ ઉવણથં, વિવિહં પાણ-ભે અણું; ભુજમાણે વિવજિજ જજા, ભુરસેસ પડિચ્છએ. સિઆ ય સમણઠાએ, ગુવિણ કાલમાસિણી; ઉડિઆ વા નિસીઈજજા, નિસન્ના વા પુણુએ. તે ભવે ભરપાણે તુ, સંજયાણ અકપિઅં; ફખે, ન મે કઈ તારિસં. થણાં પિજજેમાણું, દારગ વા કુમારિક તે નિક્રિપવિત્ત અંત, આહરે પાણભે અણું. તે ભવે ભત્ત પાણું તુ, સંજયાણ અકપિઅં; દિતિએ પડિઆઈફખે, ન મે કમ્પઈ તારસિં. જ ભવે ભરપણું તુ, કમ્પાકમૅમિ સંકિઅં; દિતિએ પડિઆઈએ, ન મે કમ્પઈ તારિસં. દળવારેણ પિહિઅં, નીસાએ પીઢણ વા; લેણ વા વિ લેવેણુ, સિલેણ વ કેણઈ. તં ચ ઉભંદિઉં દિજજા, સમgઠાએ વ દાવએ; દિ તિબં પડિઆઈફખે, ન મે કપઈ તારિસં. અસણું પાણગે વા વિ, ખાઈમ સાઈમ તહા; જ જાણિજ સુણિજા વા, દાણ પગડ ઈમ.
Page #193
--------------------------------------------------------------------------
________________ 174 | સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ તે ભવે ભત્ત પાણું તુ, સંજયાણ અકપિઅં; દિતિએ પડિઆઈએ, ન મે કપાઈ તારિસં. અસણું પાણગં વા વિ, ખાઈમ સાઈમં તહા, જે જાણિજજ સુણિજજા વા, પુણુ પગાર્ડ ઈમ. તે ભવે ભરૂ–પાણું તુ, સંજયાણ અકપિઅં; દિતિએ પડિઆઈએ, ન મે કમ્પઈ તારિસં. અસણું પાણગં વાવિ, ખાઇમં સાઇમં તહા; જે જાણિજજ સુણિજજા વા, વણિમ પગડે ઈમ. 51 તે ભવે ભત્ત–પાણું તુ, સંજયાણ અકપિઅં; દિતિએ પડિઆઈક્રખે, ન મે કમ્પઈ તારિસં. અસણું પાણગે વા વિ, ખાઇમં સાઈમં તહા; જે જાણિજજ સુણિજજ વા, સમણ પગડું ઈમં. તે ભવે ભરપા તુ, સંજયાણ અકપિઅં; દિતિએ પડિઆઈફખે, ન મે કઈ તારિસં. ઉદેસિ કીઅગડે, પૂઈકમં ચ આવડે; અઝેયર-પામિર્થ્ય, મીસાયં વિવજજએ. ઉગમ સે આ પુષ્ટિજજા, કરૂ કેણ વા કાં; સુચ્ચા નિસ્સકિઅ સુદ્ધ, પડિગાહિજ સંજએ. અસણું પાણગં વા વિ, ખાઈમ સાઈમં તહા "ફેસ હજજ ઉમ્મીસ, બીએસુ હરિએ સુ વા. તે ભવે રૂપાણું તુ, સંજયાણ અકપિઅં; દિંતિએ પડિઆઈફખે, ન મે કમ્પઈ તારિસ. અસણું પાણગં વા વિ, ખાઈમ સાઈમ તહા; ઉગંમિ હજજ નિખિત્ત, ઉત્તિર-પણગેસુ વા.
Page #194
--------------------------------------------------------------------------
________________ D સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ તે ભવે ભત્ત–પાણું તુ, સંજયાણ અકપિપઅં; દિંતિ પડિઆઈએ, ન મે કઈ તારિસં. અસણું પાણગે વા વિ, ખાઈમ સામે તહા; તેઉન્મિ તુજ નિફિખરૂં, તં ચ સંઘદિઆ દએ. તે ભવે ભત્ત પાણું તુ, સંજયાણ અકપિઅં; દિંતિએ પડિઆઇખે, ન મે કપાઈ તારિસં. એવં ઉસ્સકિઆ એસકિઆ, ઉજજાલિઆ પજાલિઆ નિવ્વાવિઆ; ઉસિંચિયા નિસિંચિયા, ઉવત્તિયા યારિયા ઇએ. તે ભવે ભત્ત-પાણું તુ, સંજયાણ અકપિઅં; દિતિએ પડિઆઈએ, ન મે કપાઈ તારિસં. હજ કટ્ર સિલ વા વિ, ઇટ્ટાલ વા વિ એગયા; ઠવિએ સંકમએ, તં ચ હજજ ચલાચલ. ન તેણે ભિખૂ ગચ્છિજજા, દિઠે તથા અસંજમે; ગંભીર ખુસર ચેવ, સવિંદિ–સમાહિએ. નિસેણિ ફલાં પીઢ, ઉસ્સવિત્તાણ-મારુ મન્ચ કીલં ચ પાસાયં, સમણ એવા દાવએ. રૂહમાણી પવડિજજા, હર્ઘ પાયં વ લુસએ; યુદ્ધવિજીવે વિ હિંસિજજા, જે આ તનિસિઆ જગે. એયારિસે મહાદીસે, જાણિઊણ મહેસિ; તન્હા માહર્ડ ભિક્ખં ન પડિગિહંતે સંજયા. કંદ મૂલ પલંબ વા, આમ છિન્ન વ સન્નિર તંબાગ સિગબેરં ચ, આમાં પરિવજજએ.
Page #195
--------------------------------------------------------------------------
________________ 73 176 U સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ તહેવ સત્ત-ચુણાઈ, કલ ચુણાઈ આવશે; સફકુલિં ફાણિઅં પૂએ, અન્ન વા વિ તહાવિહં. વિક્કામાણું પસઢ, એણે પરિફાસિક દિતિએ પડિઆઈએ, ન મે કઈ તારિસ. બહુઅરિઠ પુગલ, અણિમિસ વા બહુકંટયું અત્વિયં તિંદુવં બિદ્ધ, ઉષ્ણુખંડ ય સિંવલિ. અપ સિઆ અણજાએ, બહુઉઝિયમિએ; દિતિએ પડિઆઈફખે, ન મે કઈ તારિસ, તહેવુચ્ચાવયં પાણું, અદવા વાધેઅણું સંસેઈમં ચાઉદગં, અહણ વિવજજએ, 75 જ જાણે જજ ચિરાધેયં, મઈ બે દ સર્ણણ વા; પડિપુચ્છિઊણ સુચ્ચા વા, જં ચ નિસંકિઅ ભવે. 76 અજીવ પરિણયે ના, પડિગાહિજ સંજએ; અહ સંકિય વિજજા, આસાઇત્તાણ રેયએ. 77 થવમાસાયણુઠાએ, હથગંમિ દલાહિ મે; મા મે અચંબિલ પૂઈ, નાલં તહં વિણિએ. ત ચ અચંબિલ પૂઈ નાલં તહં વિણિત્તએ; દિતિએ પડિઆઈફખે, ન મે કઈ તારિસં. તં ચ હોજ અકામેણું, વિમણ પરિચ્છિદં તે અપણા ન પિબે, ને વિ અન્નસ દવએ. એગત-મવમિત્તા, અચિત્ત પડિલેડિઆ જયં પરિઠવિજજા, પરિટ્રપ પડિકમે. સિઆ ય ગેયરંગ-ગઓ, ઈચ્છિજજ પરિભુજીએ ભુજિઉં કુર્ગ ભિત્તિમૂલ વા, પડિલેહિરાણ ફાસુ, 82
Page #196
--------------------------------------------------------------------------
________________ 23 | સ્વાધ્યાય પુછપસૌરભ અણુન્નવિષ્ણુ મહાવી, પડિછન્નમિ સંવડે હસ્થગ સંપમજિજતા, તત્વ ભુજિજજ સંજએ. તત્ય સે ભુજમાણસ, અટ્રિક કંટઓ સિઆ તણુકસક્કર વા વિ, અન્ન વા વિ તહાવિહં. તે ઉક્રિપવિતુ ન નિફિખવે, આસએણન છએ; હÈણ તે ગહેણું, એગંત-મક્કમે. એગંત–મવક્કમિત્તા, અચિત્ત પડિલેહિક જયં પરિવિજજા, પરિદૃશ્ય પડિક્કમે. સિઆ ય ભિખૂ ઈછિજજા, સિજજમાગ... ભુતુબં; સપિડપાય-માગમ્મ, ઉંડુયં પડિલેહિઆ. વિષ્ણુએણું પવિસિત્તા, સગાસે ગુરુ મુણી; ઈરિયાવહિય-માયાય, આગઓ ય પડિકમે. આભેઈત્તાણુ નીસેસ, અઈઆર જહકમં; ગમણાગમણે ચેવ, ભત્ત-પાણે વ સંજએ. ઉજ્જપને અણુવિ, અશ્વખિણ ચેઅસા; આલેએ ગુરુસગાસે, જે જહા ગતિએ ભવે. ન સમ્મમાઈયં હજજા, વુિં પછા વ જ કર્ડ; પુણે પડિકીમે તસ્સ, વોસ ચિંતએ ઈમ. અહ જિહિં અસાવજજા, વિત્તી સાહૂણ દેસિઆ મુક ખ-સાહણહેઉસ, સાહુ-દેહસ્સ ધારણ. નમુકકારેણ પરિત્તા, કરિત્તા જિણસંથવું; સજઝાયં પવિત્તાણું, વીસમેજજ ખણું મુણ. વીસમેતે ઈમ ચિંતે, ડિયમ લાભમઠિઓ, જઈમે આણગાં કુજજા, સાહુ હજજામિ તારિએ.
Page #197
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1178 સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ સહવે તે ચિઅજોણું, નિમંતિજ જહુકમં; જઈ તત્થ કેઈ ઈચ્છિજજા, તેહિં સદ્ધિ તુ ભુંજએ. અહ કેઈ ન ઇચ્છિજજા, તઓ ભુજિજજ એ.એ; આલેએ ભાયણે સાહૂ, જયં અપરિસાડિયું. તિત્તગં વ કડુ વ કસાયં, અંબિલ વ મહુરં લવણવા; એઅ લદ્ધ-મન્નત્થ-પત્તિ, મહુ ઘયં વે ભુજિજ્જ સંજએ. 97 (અનુણ્યપ્રવૃત્તમ) અરસં વિરસે વા વિ, સૂઈએ વા અસૂઈએ; ઉદ્ઘ વા જઈ વા સુર્ક, મથુ-કુમ્માસ-ભે અણું. 98 ઉપણું નાઈહીલિજજા, અષ્પ વા બહુ ફાસુઅં; મુહલદ્ધ મુહાવી, ભુજિજજા દેસવજિજ. દુલ્લહા ઉ મહાદાઈ મુહાઇવીવિ દુલહા; મહાદાઈ મુહાવી, દેવિ ગચ્છતિ સુગઈ ત્તિ બેમિ. 100 | ઇતિ પિંડેસણુએ પહેમે ઉદ્દે સમજે છે પંચમજઝયણે બીએ ઉદ્દેસઓ પડિગ્ગતું સંલિહિત્તાણું, લેવામાયાએ સંજએ; દુગંધ વા સુગંધ વા, સવં ભુંજે ન છડુએ. સજજ નિસહિયાએ, સમાવન્ના ય અરે, અયાવય લુચ્ચા શું, જઈ તેણું ન સંથરે. તએ કારણમુને, ભરૂ–પાણું ગસએ; વિહિણુ પુવઉણ, ઈમેણું ઉત્તરેણ ય.
Page #198
--------------------------------------------------------------------------
________________ D સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ 179 કાલેણ નિફખમે ભિખૂ, કાલેણું ય પડિકકમે; અકાલં ચ વિવજિજજજા (ત્તા), કાલે કાલં સમાયરે. અકાલે ચરસિ ભિકૂખૂ, કાલ ન પડિલેહસિ; અપ્પણું ચ કલામિસિ, સંનિવેમં ચ ગરિહસિ. સઈ કાલે ચરે ભિખૂ, કુજા પુરિસકારિઅં; અલાભુત્તિ ન સોએજજ, તત્તિ અહિઆસએ. તહેવુચ્ચાવયા પાણું, ભત્તએ સમાગયા; તે ઉજજુ અં ન ગચ્છિજજા, જયમેવ પરકમે. ગોયરગ્ન-પવિઠે અ, ન નિસીએજજ કWઈ કહં ચ ન પબંધિજજા, ચિટ્રિઠતાણ વ સંજએ. અન્ગલં ફલિતું દારં, કવાડ વા વિ સંજએ; અવલ બિઆ ન ચિઠિજજા, ગેયરચ્ચ–ગ મુ . સમણું માહણું વાવિ, કિવિણું વા વણમાં; ઉવસંકમંતં ભત્ત૬, પાણÉએ વ સંજએ. 10 તે અઈકમિત્ત ન પવિસે, ન ચિઠે ચકખગોયરં; એગંત-મવકકમિત્તા, તત્થ ચિઠિજજ સંજએ. 11 વણીમગસ વા તસ, દાયગજુભયસ્સ વા; અપત્તિએ સિઆ હજજા, લહુાં પવયણસ્સ વા. 12 પડિસેહિએ વ દિને વા, તઓ તમ્મિ નિયત્તિએ; ઉવસંકમિજ ભત્ત, પાણÉએ વ સંજએ. ઉ૫લ પઉમે વા વિ, કુમુઅ વા મગદંતિ અં; અન્ન વા પુષ્ફયશ્ચિત્ત, તં ચ સંલંચિઆ દએ. 14 તે ભવે ભત્ત-પાણું તુ, સંજયાણું અકપિઅં; દિતિએ પડિઆઈએ, ન મે કપાઈ તારિસં. 15,
Page #199
--------------------------------------------------------------------------
________________ 17 180 સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ ઉપલું પઉમે વા વિ, કુમુએ વા મગદંતિ; અન્ન વા પુષ્ક સચ્ચિત્ત, તં ચ સમદિઆ દએ. તે ભવે ભર–પાણું તુ, સંજયાણ અકપિઅં; દિંતિએ પડિઆઈએ, ન મે કમ્પઈ તારિસં. સાલુયં વા વિલિય, કુમુઅ ઉપલ-નાલિઅં; મુણાલિ સાયવર્નાલિઅં, ઉચ્છ–ખંડે અનિવવુડં. 18 વરુણ વા પવાલ, રુખ તણગસ્સ વા; અન્નક્સ વા વિ હરિઅલ્સ, આમાં પરિવજજએ. તરૂણિર્મા વા છિવાડિ, આમિઅં ભજિજએ સઈ, દિતિએ પડિઆઈફખે, ન મે કઈ તારિસં. તહા કોલ-મણુસ્સિન્ન, વેલ કાસવ-નાલિ; તિલ-૫૫ડાં નીમ, આમાં પરિવજજએ. તહેવ ચાઉલ પિઠ, વિઅર્ડ વા તત્તકનિબુડે, તિલપિ૬ પૂપિન્નાગં, આમગં પરિવજજએ. કવિ માઉલિંગ ચ, મૂલગ મૂલગતિએ આમ અસત્યપરિણય, મણસા વિ ન પત્નએ. તહેવ ફલ–મંચૂણિ, બીઅમ ધૃણિ જાણિક બિહેલાં પિયાલ ચ, આમાં પરિવજજ એ. સમુઆણું ચરે ભિખૂ, કુલમુચાવયં સયા; નીય કુલ-મઈક્કમ્મ, ઊસઢ નાભિધારએ. અદી વિત્તિમસિજજા, ન વિસઈજજ પંડિએ; અમુચ્છિઓ અણુમિ, માયણે એસણ–રએ. બહું પરઘરે અસ્થિ, વિવિહં ખાઈમ-ટાઈમં; ન નન્થ પંડિઓ કુપે, ઈચ્છા દિજજ પર ન વા. 27 22 23 24 2 5
Page #200
--------------------------------------------------------------------------
________________ 30. 32 | સ્વાધ્યાય પુસૌરભ સયણાસણ વાર્થ વા, ભર–પાણે વ સંજએ; અદિતસ્સ ન કુપિજજા, પચ્ચકખે વિ અ દેસએ. ઈસ્થિ પુરિસં વાવિ, ડહર વા મહલગ; વંદમાણું ન જાઈજા. ને આ શું ફર્સ વએ. જે ન વંદે ન સે કુપે, વંદિઓ ન સમુક્કસે; એવ-મને સમાણસ, સામણ-મણુચિકુઈ. સિઆ એગઈએ લધું, ભેણ વિણિગ્રહઈ મામેકં દાઈયં સંત, દહૂર્ણ સમાયએ. અત્ત ગુરુઓ લુદ્ધો, બહું પાવં પકુવઈ દુ-ત્તોસએ સ હેઈ, નિવાણું ચ ન ગઈ. સિઆ એગઈઓ લધું, વિવિહં પાણભે આણું; ભગં ભર્ગ ભુચ્ચા, વિવન વિરસમાહરે. જાણુંતુ તા ઈમે સમણું, આયયઠી અયં મુણી; સતુ સેવએ પંત, લૂહવિત્તી સુતે ઓ. Vઅણુઠા જ કામી, માણ-સમ્માણ-કામ; બહુપસવઈ પાવ, માયાસલં ચ કુવઈ. સુરે વા મેરગ વા વિ, અન્ન વા મજજાં રસ સસફખ ન પિબે ભિફખૂ, જસ સારફખ-મપણે. પિયા એગઈએ તેણે, ન મે કોઈ વિઆઈ; તસ્સ પસહ દેસાઈ, નિઅહિં ચ સુણેહ મે. વર્ણઈ સુંડિઆ તસ, માયામેણં ચ ભિખૂણે અયસે આ અનિવ્વાણું, સયયં ચ અસાહુઆ. - 36 ર
Page #201
--------------------------------------------------------------------------
________________ 182 39 40 41 43 T સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ નિશ્ચવિગે જહા તેણે, અત્તકમૅહિં દુમ્બઈ; તારિસે મરણતે વિ, ન આરાઈ સંવર. આયરિએ નારાહેઈ, સમણે આવિ તારિ, ગિહત્યાવિ | ગરિહંતિ, જેણ જાણંતિ તારિસં. એવં તુ અગુણ પેહી, ગુણાણું ચ વિવજએ; તારિસ મરણ તે વિ, નારાહે સંવર, તવ કુવઈ મેહાવી, પાણીઍ વજજ એ રસં; મજજ-૫માય વિરઓ, તવસ્સી અઈઉકકસે. તસ્સ પસ્સહ કલ્લાણું, અગ-સાહ-પૂઈએ; વિલિ અત્ય સંજુd, કિઈટ્સ સુણેહ મે. એવં તુસગુણપેહી, અગુણાણું ચ વિવજઓ; તારિસે મરતે વિ, આરહેઈ અ સંવર, આયરિએ આરહેઈ, સમણે આવિ તારિસે; ગિહત્થા વિ શું પૂયંતિ, જેણે જાણંતિ તારિસં. તવ-તેણે વય-તેણે, રૂવ-તેણે જે નરે; આયાર–ભાવતેણે અ, કુશ્વઈ દેવકિવિસં. લઘુણ વિ દેવત્ત, ઉવવન્નો દેવકિશ્વિસે, તત્વો વિ સે ન થાણાઈ, કિં મે કિગ્રા ઈમં ફલ. તત્તો વિ સે ચઈત્તાણું, લભિહી એલ-મૂઅગ; નરય તિરિફખર્ણિ વા, બેહી જO સુદુલ્લહા. એ ચ દસ દટહુર્ણ, નાયપુૉણ ભાસિએ; અણુમાયં પિ મેહાવી, માયાસં વિવજજએ. 44 45 46 47 49
Page #202
--------------------------------------------------------------------------
________________ 184 T સ્વાધ્યાય રૂપસૌરભ (કાવ્યમ) સિક્રિખ9ણ ભિખેસણ સોહિં, સંજયાણ બુદ્ધાણ સગાસે; તથ ભિક્ખું સુપ્પણિહિ-ઈંદિએ, તિવલજજ-ગુણવં વિહરિજજા ત્તિ બેમિ. | ઇતિ પંચમ પિંડેસણુનામયણું સમત્ત છે 50 6. મહાચારકથાધ્યયનમ નાણ–દેસણ-સંપન્ન, સંજમે અ ત રયં; ગણિ–માગમ-સંપન્ન, ઉજજાણુભ્યિ સમસઢ. રાયા રાયમચ્ચા ય, માહણ અદુવ ખત્તિઓ પુષંતિ નિહુઅપાણે, કહં ભે આયાગાય? તેસિ સો નિહએ દંતે, સવભૂઅજુહાવહ સિફખાએ સુસમાઉત્ત, આયફખઈ વિઅકુખણે. હદિ ધમર્થં–કામાણું, નિગ્રંથાણું સુણેહ મે; આયારોઅર ભીમ, સયલ દુરહિઠ્ઠિઅં. નન્નત્થ એરિસં વૃત્ત, જ એ પરમદુચરં; વિલિકૂણભાઈમ્સ, ન ભૂએ ન ભવિસઈ. સમુહગ-વિચત્તાણું, વહિઆણું ચ જે ગુણા અખંડકુડિઆ કાયવા, તે સુહ જહા હા. દસ અ ય ઠાણાઈ, જાઈ બાલવઝઈ; તત્ય અન્નયરે ઠાણે, નિગ્ગથરાઉ ભરાઈ.
Page #203
--------------------------------------------------------------------------
________________ 184 | સ્વાધ્યાય પુ૫સૌરભ (વયછકકે કાયછકં ય, અક૫ ગિહિ-ભાયખું; પલિયક નિસેજજા ય, સિણનું સેહવા જણ) તસ્થિમં પઢમં ઠાણું, મહાવીરેણ દેસિઅં; અહિસા નિઉણા દિઠા, સવભૂએસ સંજો.' જાવંતિ એ પાણા, મસા અદુવ થાવરા; તે જાણુ–મજાણું વા, ન હણે નેવિ ઘાયએ. સબ્ધ છવા વિ ઈચ્છતિ, છવિવું ન મંરિજિઉં, તમહા પાણવટું ઘર, નિગૂંથા વજજયંતિ છું. અપણુઠા પરઠા વા, કહા વા જઈ વા ભયા; હિંસગ ન મુસં ખૂઆ, નેવિ અને વયાવએ. મુસાવાએ ઉ લેગશ્મિ, સવસાહૂહિં ગરિહિએ; અવિસ્સાઓ આ ભૂઆણું, તન્હા મેસ વિવજજએ. ચિત્તમંત-સચિત્ત વા, અષ્પ વા જઉ વા બહું; દંત-સહણ મિત્ત વિ, ઉગહંસિ અજાઈયા. તે અપણ ન ગિલ્ડંતિ, ને વિ ગિહાવએ પરં; અન્ન વા ગિહમાણું પિ, નાણુજાણંતિ સંજયા. અખંભરારિ ઘેર, પમાયં દુરહિટ્રિઅં; નાયરતિ મુણું લેએ, ભેઆયયણ–વજિજશે. મૂલમય-મહમ્મસ, મહાદસ-સમુસ્સય; તહા મેહુણ-સંસર્ગો, નિર્ગાથા વિજજયંતિ શું. બિડ-મુબ્લેઇમ લેણું, તિલ્લ સપિ ચ ફાણિ; ન તે સનિલિમિચ્છતિ, નાયપુર-વઓ-રયા. લેહસેસ આણુફાસે, મને અન્યરામવિક જે સિઆ સન્નિહિં કામે, ગિહી ૫શ્વઈ એ ન સે 19
Page #204
--------------------------------------------------------------------------
________________ T સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ જ પિ વત્થ વ પાયં વા, કંબલ પાયપુંછણું; તં પિ સંજમલજઠા, ધારંતિ પરિહિતિ અ. ન સે પરિગ્રહો વત્તો, નાયપુસ્તણું તાઇણા; મુચ્છા પરિગ્રહો વત્તો, ઈઈ વૃત્ત મહેસિણ. સવથુવહિણું બુદ્ધા, સંરકખણ-પરિગ્રહે, અવિ અપણેવિ દેહમિ, નાયરંતિ મમાઈયું. અહો નિશ્ચં ત કમ્મ, સવબુધેહિં વણિઅં; જા ય લજજા-સમા વિત્તી, એગભત્ત ચ અણું. સંતિમે સુહમા પાણા, તસા અદુવ થાવરા; જાઈ રાઓ અપાસતે, કહમેસણિ ચરે? ઉદઉલ્લં બીઅ-સંસત્ત, પાણા નિવડિયા મહિં; દિઆ તાઈ વિવજિજજજા, રાઓ તત્થ કહં ચરે? એ ચ દેસં દહૂર્ણ, નાયપુત્તે ભાસિ; સવાહારં ન ભંજતિ નિર્ગોથા રાઈઅણું. પુઢવિકાર્ય ન હિંસતિ, મણસા વયસા કાયસાફ તિવિહેણ કરણએણ, સંજયા સુસમાહિઆ. પૂઢવિકાયં વિહિંસંતે, હિંસઈ ઉ તવસિએ; તસે અ વિવિહે પાણે, ચક્ખુસે આ અચકખસે. તહા એ વિઆણિત્તા, દેસં દુશ્મઈવહૂઢણું; પુઢવિકાય-સમારંભ, જાવજીવાઈ વજજએ. આઉકાયં ન હિંસતિ, મણસા વયસા કાયસા; તિવિહેણ કરણએણ, સંજયા સુસમાહિઅ. આઉકાયં વિહિંસ તે, હિંસઈ ઉ તયસિએ; તસે અ વિવિહે પાણે ચક્ખુસે એ અચખુસે
Page #205
--------------------------------------------------------------------------
________________ 32. | સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ તન્હા એએ વિણિત્તા, દસ દુગઈ વણું આઉકાય સમારંભ, જાવછવાઈ વજજ એ. જાયતે ન ઈચ્છુંતિ, પાવર્ગ જલઈત્તએ; તિફઅમન્નયર સā, સવઓ વિ દુરાસયું. પાઈશું પડિયું વા વિ, ઉઢ અણુદિસામવિ; અહે દાહિણુઓ વા વિ, દહે ઉત્તર વિ અ. ભૂઆણ–મેસ-માઘાઓ, હવવાહ ન સંસઓ; તે પઈવ પયાવ૬, સંજયા કિંચિ નારભે. તન્હા એ વિઆણિત્તા, દેસં દુગઈ–વહેંણું તેઉકાય સમારંભ, જાવજીવાઈ વજજઈ. અણિલગ્ન સમારંભ, બુદ્ધામન્નતિ તારસિં; સાવજ બહુલ ચે, ને તાઈહિ સેવિઅં. તાલિઅંટેણ પણ, સાહા વિહઅણેણ વા; ન તે વઈઉમિચ્છતિ, વેઆવેઊણ વા પ. જ પિ વત્થ વ પાયં વા, કંબલ પાયુપું છણું; ન તે વાયમુઈતિ, જયં પરિહરતિ અ. તન્હા એ વિઆણિત્તા, દેસં દુગઈ વણ; વાઉકાય-સમારંભ, જાવજીવાઈ વજજએ વણસઈ ન હિંસંતિ, મણસા વયમાં કાયસા; તિવિહેણ કરણએણ, સંજયા સુમાહિઆ. વણસઈ વિહિસતે, હિંસઈ ઉ તયસિએ; તસે અ વિવિહે પાણે, ચક્ખુસે આ અચકખુશે. તહા એ વિઆણિત્તા, દેસં દુગઈ વણું; વણસઈ સમારંભ, જાવજીવાઈ વજએ.
Page #206
--------------------------------------------------------------------------
________________ | સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ તસકાયં ન હિંસંતિ, મણુસા વયસા કાયસા; તિવિહેણ કરણજે એણ, સંજયા સુસમાહિઆ. તસકાયં વિહિંસંતે, હિંસઈ ઉ તયસિએ; તસે અ વિવિહે પાણે, ચક્ખુસે આ અચફખુસે. તહા એ અં વિઆણિત્તા, દેસં સં દુગ્ગઈ વર્તુણું; તસકાય સમારંભ, જાવજીવાઈ વજએ. જાઈ ચત્તારિડભુજાઈ ઈસિણા-હારમાઈણિ; તાઈં તુ વિવજજ તે, સંજમં અણુપાલએ. પિડ સિજજ ચ વલ્થ ચ, ચઉત્થ પાયમેવ ય અકપિ ન ઈચ્છિજજા, પડિગાહિજ કમ્પિ. જે નિઆણં મમાયંતિ, કીઅ-મુસિ-આહડં; વહં તે સમણુજાણંતિ, ઈઈ વૃત્ત મહેસણા. તહા અસણ-પાઈ, કીઅ મુસિ-આહવું; વજયંતિ ઠિઅપાણે, નિર્ગાથા ધમ્મવિણે. કસેસુ કંસપાસુ, કુંડમએસુ વા પુણે; ભુંજતે અસણ–પાણઈ, આયાર પરિભાઈ. સીદગ-સમારંભે, મત્તધો અણ-છડુણે; જાઈ છન્નતિ (છિપ્પતિ) ભૂઆઈ, દિઠ્ઠો તલ્થ અસંજમે. પછાકર્મો પુરકમ્મ, સિઆ તત્વ ન ક૫ઇ; અમદૃ ન ભુંજતિ, નિર્ગાથા ગિહિ-ભાયણે. આસંદીપલિકેસ, મંચ-માસાલએસ વા; અણાયરિઅ-મજજાણું, આસઈતુ સઈતુ વા.
Page #207
--------------------------------------------------------------------------
________________ 188 T સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ નાસંદી-પલિકેરુ, ન નિસિજજા ન પીઢએ; નિગૂંથાડપડિલેહાએ, બુદ્ધ–ઘુત્ત-મહિઠગા. 55 ગંભીરવિજયા એએ, પાણું દુષ્પડિલેહગા; આસ દિ પલિકે અ, એઅમઠ વિવજિજઆ. ગેઅર–પવિત્સ, નિસિજજ જસ્ટ ક૫ઈક ઈમેરિસ-મણાયાર, આવજઈ અાહિઅં. વિવત્તી બંચેરસ્ટ, પાણણું ચ વહે વહો, વણી મગ-પડિગ્ધાએ, પડિલેહે અગારિણું. અગુત્તી બંભરન્સ, ઈન્થીઓ વા વિ સંકણું; કુસીલ વર્ણ ઠાણું, દૂર પરિવજજ એ. તિહમન્નરાગસ, નિસિજજ જસ્સ કમ્પઈ; જરાએ અભિભૂઅલ્સ, વાહિઅસ્સ તવિસ્મણે. વાહિઓ વા અરોગી વા, સિણુણું જે ઉપસ્થીએ; વુક્રેત હોઈ આયારે, જોઢે હવઈ સંજમે. સંતિમે સુહુમા પાણા, ઘસાસુ મિલુગાસુ અ જે અ ભિક્ષુ સિણાયંતે, વિઅડેણુપૂલાવીએ. તન્હા તે ન સિણયંતિ, સીએણ ઉસિણેણ વા, જાવજજી વયે ઘેર, અસિણાણ-મહિઠગા. સિણાણું અદુવા કર્ક, શુદ્ધ પઉમગાણિ અ; ગાંયસુવ્યઠ્ઠણઠાએ, નારયંતિ કયાઈ વિ. નગણમ્સ વા વિ મુંડલ્સ, દહ-રોમ-નહંસિક મેહુણા ઉવસંતલ્સ, કિ વિભૂસાઈ કારિઅં? વિભૂમ-વત્તિએ ભિખૂ, કમ્મ બંધઈ ચિકણું સંસાર-સાયરે ઘરે, જેણે પડઈ દુરુત્તરે.
Page #208
--------------------------------------------------------------------------
________________ T સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ વિભૂસાર્વત્તિ ચેકં, બુદ્ધા મન્નતિ તારિસં; સાવજજ બહુલં ચે, નેય તાઈહિં સેવિઅં. ( કાવ્યમ) અવંતિ અપ્પા-મમેહસિણ, તવે યા સંજમ–અજવે ગુણે; ધુણંતિ પાવાઈ, પુરેકડાઈ, નવાઈ પાવાઈ ન તે કરંતિ. સઓવતા અમમા અકિંચણા, સવિજજ-વિજાણુગયા જસંમિણે; ઉઉ૫સને વિમલે વ ચંદિમા, સિદ્ધિ વિનાણા ઉતિ તઈણે રિ બેમિ. || ઇતિ મહાચારકથાનં (ધર્માર્થ કામાખ્યાન) ષષ્ટમધ્યયન સમાપ્તમ 6 : 7. સુવાક્યશુદ્ધયાખ્યું સસમં અધ્યયનમ ચઉë ખલું ભાસાણું, પરિસંખાય પન્નવં; દુહં તુ વિણયં સિફખે, દે ન ભાસિજજ સવ્વસે. જા આ સચ્ચા અવત્તવા, સચ્ચામાસા અ જા મુસાફ જા અબુધેહિsણાઈણા, ન તે ભાસિજજ પન્નવં. અસમર્સ સર્ચ ચ, અણુવજજ-મકસં; સમુપેહ-મસંદિદ્ધ, ગિર ભાસિજ પન્નવં. એરં ચ અદૃમન્ન વા, જં તુ નામેઈ સાસયે; સ ભાસં સચ્ચાસ પિ, સંપિ ધીરે વિવાજએ.
Page #209
--------------------------------------------------------------------------
________________ 190 | વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ વિતહે પિ મહામુર્સિ, જે ગિર ભાસએ નરે; તરહ સે પુઠ પાવેણું, કિં પુણું જે મુસં વએ? પ તખ્તા ગચ્છામાં વફખામે, અમુગ વા ણે ભવિસઈ; અહ વા | કરિશ્તામિ, એસો વા શું કરિસ્સઈ. એવભાઈ ઉ જા ભાસા, એસકાલ મિ સંકિયા સંપયા-ઈ-મઠે વા, તં પિ ધીરે વિવજજએ. અઈઅંમિ અ કાલમિ, પચ્ચપ્પન્ન માગએ; જમઠ તુ વ જાણિજજા, એવમેએ તિ ને વએ. અઈમિ અ કાલંમિ, પચુપ્પન્ન-મણગએ; જસ્થ સંકા ભવે તં તુ, એવમે તિ ને વએ. અઈઅંમિ અ કોલંમિ, પચ્ચપન્ન–મણાગએ; નિસંકિ ભવે જ તુ, એવમેએ તિ નિશેિ. તહેવ ફસા ભાસા, ગુરુ-ભૂઓવઘાઈણી; સચ્ચા વિ સા ન વત્તવા, જઓ પાવર્સી આગ. 11 તહેણું કાણું કાત્તિ, પંડગં પંડગે ત્તિ વા; વાહિએ વા વિ રગિરિ, તેણે ચારે રિ ને વએ. 12 એએણનેણ-અણું, પરે જેવહમ્મઈ આયર-ભાવ-દસન્ન, ન તં ભાસિજજ પન્નવં. તહેવ હેલે ગેલિત્તિ, સાણે વા વસુલ ત્તિ અ; દુમએ દૂહએ વા વિ, નેવં ભાસિજજ પન્નવં. અજિએ જિજએ વા વિ, અમે માઉસિઉત્તિ અ પિઉસિએ ભાયણિજત્તિ, ધૂએ નgણિઅત્તિ અ. હલે હલિત્તિ અન્નિત્તિ, ભટ્ટે સામણિ ગોમિણિ હાલે ગેલે વસુલિત્તિ, ઈWિઅં નેવમાલવે.
Page #210
--------------------------------------------------------------------------
________________ * 9. | સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ 191 નામજિજેણ હું ખૂઆ, ઈથીગુસે વા પુણે જહારિહ-અભિગિન્ન, આલવિજ લવિજ વા. 17 અજજએ પએ વા વિ, બપ ચલપિઉત્તિ અ; માઉલે ભાઈજિજત્તિ, પુખ્ત નતુણિએ ત્તિ અ. 18 હે હે હલિ ત્તિ અન્નિત્તિ, ભદ્દે સામિઅ ગેમિઅ; હેલ ગોલ વસુલ ત્તિ, પુરિસ નેવ–માલવે. 19 નામધિજજેણે ખૂઆ, પુરિસગુલ્લેણ વા પુણે - જહારિહ-અભિગિન્ઝ, આલાવજ લવિજજ વા. , પંચિંદિઆણ પાણણું, એસ ઈત્થી અયં પુમં; ! ! જાવ છું ન વિ જાણિજજા, તાવ જાઈનિ આલવે. તહેવ માણસં પરું, પફિખં વા વિ સરીસવં; લે પમેઈલે વજે, પાઈમે ત્તિ અને વએ. પરિવૂઢ તિ નું મૂઆ, બૂઆ ઉવચિત્તિ અ સંજાએ પીણિએ વા વિ, મહાકાયત્તિ આવે. તહેવ ગાઓ દુગ્ગાઓ, દમ્મા ગેરહગ ત્તિ અ; વાહિમા રહેજોગિ ત્તિ, નેવં ભાસિજજ પન્નવં. જુવ ગવિત્તિ હું ખૂઆ, રસદય તિ અ; રહસે મહલએ વા વિ, વિએ સંવહણિ ત્તિ અ. તહેવ ગતસુજાણું, પવયાણિ વણાણિ અ ને રુકુખા મહલ પહાએ, નેવં ભાસિજ પનવં. અલં પાસાય-ખંભાણું, તેરણાણું ગિહાણ અ; ફલિહગલ-માવાણું, અલં ઉદગ-દેણિયું. પીઢએ ચંગબેર અ, નંગલે મઈયં સિઆઃ . જંતલી વ નાભી વા, ગેડિઆ વ અલં સિઆ. - 28
Page #211
--------------------------------------------------------------------------
________________ 192 | સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ આસણું સયણું જાણું, હુજા વા કિચુવર્સીએ; સૂએ વઘાઈણિ ભાસ, નેવ ભાસિજજ પન્નવં. 29 તહેવ ગંતુમુજ જાણું, પવયાણિ વણાણિ અ; ફખા મહલ પહાએ, એવં ભાસિજજ પન્નવં. જાઈમતા ઈમે રુફખા, દીહવટ્ટા મહાલયા પયાયસાલા વિડિમા, એ દરિસણિત્તિ અ. તહા ફલાઈ પક્કાઈ, પાયખજાઈ ને એક વેલેઈયાઈ ટાલાઈ, હિમાઈ તિ ને વએ. અસથવા ઈમે અંબા, બહુનિવૃડિમા ફલા; વઈજ બહુ સંભૂ, ભૂઅરૂવ ત્તિ વા પુણે. તહાસહિઓ પક્કાઓ, નીલિઆઓ છવાઈ અ લાઈમા ભજિજમાઉ તિ, પિડુખજજ ત્તિ ને વએ. 34 રૂઢા બહુસંસૂઆ, થિરા સઢા વિ અ; ગભિ આઓ પસૂઆઓ સસારાઉ ત્તિ આવે. તહેવ સંખડિ ગ્રા, કિઍ, કજજ તિ ને એક તેણુગ વાવિ વઝિત્તિ, સુતિથિ ત્તિ અ આવગા. સંખડિ સંખડિ બૂઆ, પણિઅઠ તિ તેણગં; બહુસમાણિ તિસ્થાણિ, આવગાણું વિઆગરે. તહા નઈએ પુણુઓ, કાયતિજજ ત્તિ ને એક વાવાહિં તારિમાઓ તિ, પાણિપિજજ નિ ને વએ. 38 બહુબાહડા અગાહા, બહુસલિલુપિલોદગા; બહવિત્થડેદરા આવિ, એવં ભાસિજજ પન્નવં. 39 તહેવ સાવજ જે ગં, પરસઠાએ નિટ્રિઅં; દરમાણુ તિ વા નચા, સાવજ જે નાલ મુણ. 35 36 37.
Page #212
--------------------------------------------------------------------------
________________ B સ્વાધ્યાય પુષસૌરભ સુકડિત્તિ સુપકિકત્તિ, સુચિછને સુહડે મડે સુનિર્ડિએ સુલઠિત્તિ, સાવજ વજજએ મુણી. 41 | (કાવ્યમ) પયરપકેક ( ક) નિ વ પક્કમાલવે, પયત્તછિન્ન ત્તિ વ છિન્નમાલવે; પયત્તલઠિ (૬).ત્તિ વ કમ્પલેઉએ, પહારગાઢ ત્તિ વ ગાઢમાલવે. 42 ( અનુટુપવૃત્તમ) સવુક્કસ પરā વા, અકલ નર્થીિ એરિસ અવિકિકામવત્તવું, અવિઅત્ત ચેવ ને વએ. સવમે વઈસામિ, સલ્વમે તિ ને વએ; અણુવીઈ સવં સવ, એવં ભાસિજજ પન્નવં; સુક્કી વા સુવિક્કીએ, અકિજ કિજમેવ વા; ઈમ ગિણહ ઈમં મુંચ, પણીયં ને વિઆગરે. 45 અસ્પષે વા મહ૨ે વા, કએ વા વિકએ વિ વા; પણિઅઠે સમુપ, અણુવજજ વિગરે. તહેવાસંજયં ધીરે, આસ એહિ કરેહિ વા; સય ચિઠ વાહિ રિ, નેવં ભાસિજજ પન્નવં. 47 બહવે ઈમે અસાહુ, એ વૃતિ સાહુણે ન લવે અસાહું સાહુત્તિ, સાહું સાહુત્તિ આવે. ' 48 નાણ-સણસંપન્ન, સંજમે અ ત રયં; એવં ગુણ-સમાઉત્ત, સંજયં સાહુમાલવે. 44
Page #213
--------------------------------------------------------------------------
________________ 194 || સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ દેવાણું માગુઆણું ચ, તિરિઆણું ચ વુગ્ગહે; અમુગાણું જ હેઉ, મા વા હેઉ ત્તિ ને વએ. 50 વાઓ નુ ચ સીઉદ્ધ, એમ ધાર્યા સિવંતિ વા; કયાણુ હુજ એ આણિ? મા વા હોઉ રિ ને વએ. 51 | (કાવ્યમ). તહેવ મેહે વ નહે વ માણવું, ન દેવદેવ ત્તિ ગિર વઈજજા; સમુચ્છિએ ઉન્નએ વા પઓએ, વઈજ વા વુદ્ર બલાહયે ત્તિ. પર (અનુણ્યપૂવૃત્તમ) અંતલિફખ તિ શું ખૂઆ, ગુઝારિઅ ત્તિ અ; રિદ્ધિમંત નરં દિલ્સ, રિદ્ધિમત તિ આવે. 53 (કાવ્યમ) તહેવ સાવજજશુઅણું ગિરા, હારિણી જાય પરોવઘાઈણી; સે કેહ લેહ ભય હાસ માણ, ન હાસમાણે વિ ગિર વઈ જા. સુક્કસુદ્ધિ સમુપેહિઆ મુણી, , * ગિર એ દુદું પરિવારજએ સયા મિઅં અદુદું અણુવી ભાસએ, સયાણ મઝે લહઈ પસંસણું. 54 15
Page #214
--------------------------------------------------------------------------
________________ સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ 195 ભાસાઈ દેસે આ ગુણે આ જાઆિ, તીસે આ દુદ્રકે પરિવજજએ સયા; છસુ સંજએ સામણિએ સયા જ એ, વઈજ બુદ્ધ હિઅમાણુલેમિઅં. 56 પરિફબભાસી સુસમાહિ-ઇંદિએ, ચઉક્કસાયા-વગએ અણિસિએ; સ નિધૂણે ધુતમલ પુરેકર્ડ, આરહએ લેગમિણું તહાં પરં તિ બેમિ પ૭ ઇતિ સુવાસુદ્ધનામં સત્તમમઝયણું સમત્ત. 7 8. આચાર પ્રણિધિનામકમધ્યયન આયાર-ણિહિં લદ્ધ, જહા કાયવ ભિખુણા; તે બે ઉદાહરિસ્સામિ, અણપુર્વ સુણેહ મે. પુઢવી-દગ-અગણિમા, તણુ-રુફખ-સબીયગા તસા અ પાણા જીવ ત્તિ, ઈઈ વૃત્ત મહેસણા. તસિં અછણજેએણ, નિર્ચા હઅવયં સિઆ; . માણસા કાય-વફકેશું, એવું હવાઈ સંજએ. પુઢવિ ભિત્તિ સિલ લેલું, નવ બિંદે ન સંલિહે; તિવિહેણ કરણ–જે એણ, સંજએ સુસમાહિએ. સુદ્ધપુઢવીએ ન નિસીએ, સસરફખંમિ અ આસપણે પમજિતુ નિસીઈજજા, જાઈત્તા જસ્સ ઉગતું. સીદગં ન વિજજા, સિલાવુ હિમાણિ અક ઉસિદશં તત્ત-ફાસુ, પડિગોહિજ સંજએ.
Page #215
--------------------------------------------------------------------------
________________ 196 | સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ ઉદઉલ અપણે કાયં, નેવ ! છે ન સંલિહે; સમુપેહ તહાભૂસું, ને શું સંઘટ્ટએ મુણી. ઈંગાલં અગણુિં અગ્ઝિ, અલાયં વા સજોઈએ; ન ઉજિજજા ન ઘજિજા, ને હું નિવાવએ કુણી. તાલિઅ ટેણ પત્તેણ, સાહાએ-વિહુયણેણ વા, ન વીઈજ અપણે કાયં, બાહિરે વા વિપુગલં, તણખ ન છિદિજજા, ફલં મૂલં ચ કક્સ ઈ; આમગે વિવિહં બી, મણસા વિ ન પત્થએ. ગહસુ ન ચિઢિજજા, બીએસુ હરિએસુ વા; ઉદગમિ મહા નિર્ચ, ઉસિંગ-પગેસુ વા. તસે પાણે ન હિસિજજા, વાયા અદુવ કમ્મુણા; ઉવર સવભૂસુ, પાસે જજ વિવિહ જગં. અટ્ટ સુહુમાઈ પેહાએ, જાઈ જાણિતુ સંજએ; દયાહિગારી ભૂસુ, આસ ચિદ્ર સહિ વા. ક્યરાઈ અટ્ટ સુહુમાઈ જાઈ પુષ્ટિજજ સંજએ; ઈમાઈ તાઈ મેહાવી, આઇખિજજ વિખણે. સિહં પુફસુહુમ ચ, પાણત્તિગં તહેવ ય; પણુગ બીએ-હરિએ ચ, અંડસુહમં ચ અઠ્ઠમં. એવમેઆણિ જાણિત્તા, સવભાવેણ સંજએ; અપ્પમનો જએ નિર્ચા, સવિંદઅ-સમાહિએ. ધુવં ચ પડિલેહિજજા, જોગસા પાયકંબલ; સિજ-મુચ્ચારભૂમિં ચ, સથાર અદુવાસણું. ઉચ્ચારે પાસવર્ણ, ખેલ સિંઘાણ-જદ્વિઅં; ફાસુએ પડિલેહિરા, પરિક્રાવિજ સંજએ.
Page #216
--------------------------------------------------------------------------
________________ T સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ પવિસિત્ત પરાગાર, પાણઢા ભેઅણુસ્સ વા; જય ચેઠે મિઅં ભાસે, ન ય રૂવેસુ મણું કરે. બહું સુણેડિ કનેહિ, બહું અચ્છી ડું પછી ન ય દિદં સુ સવં, ભિખૂ અખાઉમરિહઈ. સુએ વા જઈ વા દિ, ન લવિજેવઘાઈઅં; ન ય કેણ ઉવાણું, ગિણિજોગં સમાયરે. નિદ્રાણું રસનિ જૂઠ, ભદ્રગ પાવગતિ વા; વા વિ અપુટ્ર વા, લાભાલાભ ન નિદિસે. ન ય આમિ ગિદ્ધો, ચરે ઉંઈ અયંપિરો; અફાસુએ ન ભુજજા, કીય-મુસિ-આહs. સંનિહિ ચ ન કુધ્વિજા, આણુમાયં પિ સંજએ; મુહાવી અસંબધે, હવિજજ જગનિસિએ. લુહવિત્તી સુસંતુડે, અuિછે સહરે સિઆ આસુરત્ત ન ગચ્છિજજા, સુચ્ચા હું જિણ-સાસણું. 25 કન્નસુફખેહિ સહિ, પમ નાભિનિવેસએ, દારુણું કકકસ ફાસં, કાણુ અહિઆસએ. હું પિવાસં દુસિજજે, સી–ઉઉં અરઇ ભયં; અહિઆસે અવહિએ, દેહદુફખં મહાફલ. અત્યંગર્યામિ આઈચે, પુરસ્થા અ આયુષ્ણએ; આહાર માઈયં સવં, મણસાવિ ન પત્થએ. અતિંતિણે અચરલે, અપભાસી મિઆસણે; હવિજજ ઉઅરે દંત; શેવ લધું ન ખિસએ. ન બાહિરે પરિભવે, અત્તાણું ન સમુક્કસે; સુઅલાભ ન મજિજજા, જગ્યા-તવર્સિ–બુદ્ધિએ. 30
Page #217
--------------------------------------------------------------------------
________________ 198 T સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ સે જાણમજાણું વા, કટુ આહગ્નિ પયં; સંવરે ખિ૫મખાણું, બીઍ તં ન સમાયરે. અણયાર પરક્કમ, નેવ ગૃહે ન નિન્હવે; સુઈ સયા વિયડભાવે, અસંસત્તે જિઇંદિએ. અમેહં વયણે કુજજા, આયરિઅસ મહ૫ણે; તે પરિગિઝ વાયાએ, કમ્મણ ઉવવાયએ. અધુર્વ છવિ નચા, સિદ્ધિમષ્મ વિઆણિક વિણિઅટિરાજ ભેગેસુ, આઉ પરિમિઅમપણે. બલ થામં ચ પહાએ, સદ્ધા-મારુ–મપણે. ખિત્ત કાલ ચ વિન્નાય, તહષાસું નિજુ જએ. જરા જાવ ન પડેઈ, વાહી જાવ ન વઢંઈ; જાવિદિઆ ન હાયંતિ, તાવ ધર્મો સમાયરે. કેહં માણું ચ માયં ચ, લેણં ચ પાવ-વર્તુણું વમે ચત્તરિ દેસે ઉં, ઇચ્છતે હિઅમપણે. કહે પીઈ પણ સેઈ, માણે વિણય–નાસણ માયા મિરાણિ નાસેઈ, લે સવ-વિણાસણે. વિસમેણ હણે કહ્યું, માણું મવયા જિસે; માયં ચરજવ-ભાણ, લેભ સંસઓ જિશે. | (કાવ્યમ) કહે એ માણે આ અણિગ્રહીઆ, માયા આ લેભે અ પમાણા; ચારિ એએ કસિ કસાયા, સિંચન્તિ મૂલાઈ પુણદ્ભવસ્સ. 40
Page #218
--------------------------------------------------------------------------
________________ | સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ 19 રાયણિએ સુ વિણયં પીંજે, ધુવસીલયં સયયં ન હાવઈ જા; કુમ્ભવ્ય અદ રણ-પક્ષીણ-ગુને, પરકકમિજાજા તવ-સંજમંમિ. 41 (અનુષ્ટ્રવૃત્તમ) નિદં ચ ન બહુ મન્નિજા, સપહાસં વિવજએ; મિહો કહાહિ ન રમે, સઝાય મિરઓ સયા. જોગં ગં સમણધર્મોમ્મિ, જે અણુલસે ધુવં; જુરો આ સમધમ્મમ્મિ, અટૂં લહઈ અણુત્તર, ઈહલેગ-પારz-હિઅં, જેણું ગચ્છઈ સુગઈ બહુસુએ પજજુવાસિજજા, પુષ્ટિજજસ્થ વિછિય. 44 હત્ય પાયં ચ કાર્ય ચ, પણિહાય જિઇદએ; અલ્લીણ-ગુત્તો નિસિએ, સગાએ ગુરુ મુણું. ન પફખ ન પુરઓ, નેવ કિચ્છાણ પિટ્ટએ; ન ય ઉરૂં સમાસિજ્જ, ચિદિજજા ગુરૂર્ણતિએ. અપુષ્ટિએ ન ભાસિજજા, ભાસમાણસ્સ અંતરા પિટ્ટિમસ ન ખાઈજજા, માયાસં વિવજજએ. અપત્તિ જેણે સિઆ, આસુ કુપિજજ વા પરે; સવુસે ન ભાસિજજા, ભાસં અહિઅગામિછુિં. દિહિં મિઅં અસંદિદ્ધ, પરિપુર્જા વિએ જિ અયંપિર મણશ્વિગં, ભાસં નિસિર અાવ. આયાર પન્નત્તિ ધરં, દિદ્ધિવાય-મહિજર્ગ વાયવિફખલિએ નચા, ન તે ઉવહસે મુણી.
Page #219
--------------------------------------------------------------------------
________________ 51 200 || સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ નફખરૂં સુમિણે ગં, નિમિત્ત મંત ભેસજ; ગિહિણે તે ન આઈફખે, ભૂહિગરણું પર્યા. અન્નદ્દે પગડ લયણું, ભઇજજ સયણાસણું ઉચ્ચાર ભૂમિ-સંપન્ન, ઈથી–પસુ-વિવજિજઅં. વિવિત્તા અ ભવે સિજજા, નારીશું ન લવે કહું; ગિહિ-સંથવન કુજજા, કુજા સાહૂહિ સથવું. જહા કુકકુડ–પિઅલ્સ, નિર્ચ કુલલઓ ભયં; એવં ખુબભયારિસ, ઈથી-વિગ્રહ ભયં. ચિત્તભિનં ન નિઝાએ, નારિ વા સુ-અલંકિએ; ભફખરં પિવ દહૂર્ણ, દિદ્ધિ પડિસમાહરે. હત્ય પાય પડિછિન્ન, કન્ન નાસ વિગપિઅં; અવિ વાસસયં નારિ, બભયારી વિવજજએ. વિભૂસા ઈસ્થિ સંસગે, પણ એ રસઅણું નરસા ગસિમ્સ, વિસં તાલઉર્ડ જહા. અંગ પચ્ચ ગ સંઠાણું, ચારુલ્લવિએ પિહિઅં; ઈથીણું તે ન નિઝાએ, કામરાગ વિવર્ણ વિસએસુ માણુનેસુ, પિમ નાભિનિવેસએ; અણિચ્ચે તેસિં વિજ્ઞાય, પરિણામે પગલાણુ ય. પગલાણું પરીણામં, તેસિં નગ્ના જહા તહા; વિણ તહો વિહરે, સીઈભૂએણ અપણું. જાઈ સદ્ભાઈ નિખંત, પરિઆય-દ્રાણુ-મુત્તમ તમેવ અણુપાલિજજા, ગુણે આયરિએ સંમએ.
Page #220
--------------------------------------------------------------------------
________________ 20 D સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ (કાવ્યમ) તવં ચિમં સંજમ ગયં ચ, સક્ઝાયાણં ચ સયા અતિક્રિએ; સુરે વ સેણાઈ સમત્ત માઉહે, અલમપણે હોઈ અલં પરેસિં. 22 સઝાય-સજ્જાણ–રયસ તાણે, અપાવ-ભાવસ્ય તવે રયલ્સ વિસુજઝઈ જ સિમલ પુરેકર્ડ, સમરિએ રુપમલ વ જોઈણા. 63 સે તારિસે દુફખસહે જિઈદિએ, સુએણ જુત્તે અમને અકિંચણે; વિરાયઈ કમ્મુ-ઘણુમિ અવગએ, કસિણન્મ-પુડાવગમે વ ચંદિમે. ત્તિ બેમિ. 64 ઇતિ આયાર પણિહીનામમઢમમઝયણે સમત્ત. 9. વિનયસમાધિના માધ્યયને પ્રથમે શકઃ (કાવ્યમ) થંભા વ કેહ વ મયપમાયા, | ગુસ્સગાસે વિયં ન સિફખે, સે ચેવ ઉ તસ્સ અભૂઈભા, ફલં વકીઅલ્સ હાય હોઈ. 1 જે આવિ મંદિર, ગુરુ વિના, આ ડહરે ઈમે અપસુઅત્તિ નચ્ચા. હીલંતિ મિચ્છ પડિવજજમાણા, કરંતિ આસાયણ તે ગુરૂણું. 2
Page #221
--------------------------------------------------------------------------
________________ 22 | સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ પગઈઈ મંદ વિ ભવતિ એગે, ડહરા વિ આ જે સુઅબુધ્ધવઆ; આયારમંતા ગુણસુદ્ધિઅપ્પા, જે હીલિઆ સિપિરિવ ભાસ મુજજા. જે આવિ નાગ ડહર તિ નડ્યા, આસાયએ સે અહિઆય હાઈ એવાયરિએ પિ હ હીલયંત, નિઅચ્છઈ જાઈપહં ખુ મંદ. આસિવિશે યા વિ પર સુરુઠે, કિ જીવનાસાઉ પરં તુ કુજજા; આયરિઅપાયા પણ અપસન્ના, અહિ આસાયણ નત્યિ મુખે. જે પાવાં જલિએ-મવકકમિજજા,. આસીવિસ વા વિ હુ કેવઈ જા; જે વા વિસં ખાયઈ જીવિઅદ્વી, એસેવ-માસાયણયા ગુરૂવું. 6 સિયા હ સે પાવય ને ડહેજજા, આ આસીવિસો યા કવિએ ન ભણે; સિયા વિસં હાલહલ ન મારે, ન યાવિ મેક ગુરુ-હીલણએ. જે પશ્વયં સિરસા ભેજી-મિચછે, સુત્ત વ સ પડિબેહએજજા, જે વા એ સરિ–અગે પહાર, એસેવ-માસાયણયા ગુરૂછું.
Page #222
--------------------------------------------------------------------------
________________ L203 સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ સિયા હુ સસણ ગિરિ પિ ભિન્દ, ( સિયા હુ સીહો કવિઓ ન ભફખે; સિયા ન ભિન્દજજ વ સનિ અગ્યું, ન યાવિ મેક ગુરુ હીલણાએ. 9 આયરિયપાયા પણ અપસન્ના, અહિ આસાયણ નલ્થિ મુખે; તહા અણબાહ સુહાસિકંખી, ગુરુપસાયા-ભિમુહો મેરજા. 10 જહાહિઅગ્ની જલથું નમસે, નાણાહુઈ મન્ત–પયા-બિસિત્ત; એવાયરિયં વિચિએસજા, અણુન્તનાવગઓ વિ સને. 11 જરૂતિએ ધમ્મપયાઈ સિખે, તસન્તિએ વેણુઈય પઉંજે; સક્કારએ સિરસા પંજલીઓ, કાય-ગિયરા "" મણસા ય નિર્ચા. 12 લજજા દયા સંજમ બંગેરં, કલ્લાણ-ભાગિસ્સ વિસેહિ-ઠાણું; જે મે ગુરુ સય-મણુસાસયક્તિ, તે ગુરુ સમય પૂયયામિ. 13 જહા નિસને તવણગ્નિમાલી, પભાસઈ કેવલ-ભારહું તુ એવાયરિએ સુય-સીલ બુદ્ધિએ, - વિરાયઈ સુરમઝે વ ઈન્દો. - 14
Page #223
--------------------------------------------------------------------------
________________ 204 સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ જહા સસી કોમઈ-ગ-જીત્તો, - નખત્ત-તારાગણ-પરિવુડપા; ખે સોહઈ વિમલે અભમુકે, એવું ગણું સેહઈ ભિખુમઝે. મહાગરા આયરિયા મહેસી, સમાહિ-જેગે સુય-સીલ-બુદ્ધિએ; સમ્માવિક-કામે અણુત્તરાઈ, આરાહએ તેસઈ ધમ્મુ-કાશ્મી. 16 સુચ્ચાણ મહાવિ-સુભાસિયાઈ, સુસૂસએ આયરિઅપ્પમત્તો આરાહઈત્તાણુ ગુણે અણગે, સે પાવઈ સિદ્ધિમણુત્તર. તિ બેમિ. 17 ઇતિ વિણયસમાહીએ પઢમો ઉદ્દેસ સમો 1 હ, વિનયસમાધ્યધ્યયને દ્વિતીય ઉશઃ 2 (કાવ્યમ) મૂલાઉ અધૂપભ દુમમ્સ, ખત્પાઉ પચ્છા સમુનિ સાહા; સાહાપસાહા વિરુહન્તિ પત્તા, તઓ સે પુણં ચ ફલં રસ ય. 1 | (અનુષ્ટ્રપવૃત્તમ) એવં ધમ્મમ વિણઓ, મૂલં પરમ સે મુખે જે કિાત્ત સુએ સિગ્ધ, નીસેસ ચાભિગ૭ઈ.
Page #224
--------------------------------------------------------------------------
________________ 205 સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ જે ય ચડે મિએ થધે, દુવ્હાઈ નિયડી સહે; ગુજઝઈ સે અવિયપ્પા, કટુ સેય ગયે જહા. વિણયં પિ જે ઉવાણું, ચેઈઓ કુપાઈ નરે; દિવ્યં સે સિરિમિજજતિ, દંડેણ પડિલેહએ. તહેવ અવિણુ અપ્પા, ઉવવઝા હયા ગયા; દસંતિ મેહંતા, 'આમિએગ મુવદિયા. તહેવ સુવિણી અપા, ઉવવઝા હયા ગયા; દીસંતિ સુહમેતા, ઈડ્રિઢ પત્તા મહાયસા. તહેવ અવિણી અપ્પા, લેગંસિ નર-નારિઓ દીસંતિ દુહમેહંતા, છાયા વિગલિતેન્દિયા. દડ-સત્ય-પરિજણ, અસબ્સ–વયણે હિ ય; કલુણા વિવ-જંદા, ખુપિવાસા-પરિગયા. તહેવ સુવિણી અપા, લેગંસિ નરનારિઓ; દીસંતિ સુહમેત, ઈ ડુિંઢ પત્તા મહાયસા. તહેવ વણ અપા, દેવા જફા વ ગુજઝગા; દીય તિ દુહમેહંતા, આભિગ-મુઠિયા. તહેવ સુવિણ અપા, દેવા જખા અ ગુજઝગા, દીસંતિ સુહમેહંતા, ઈડિંઢ પત્તા મહાયસા. જે આયરિય–ઉવજઝાયાણું, સુસૂયા–વયણુંકરા; તેસિં સિફખા પવન્તિ, જલસિત્તા ઈવ પાયવા. અપણા પટ્ટા વા, સિપ્પા નેઊણિયાણિ ય; ગિહિણે ઉભેગા, ઈહ લેગસ્સ કારણા. જેણુ બધું વહુ ઘર, પરિવં ચ દારુણ, સિફખમાણ નિયચ્છન્તિ, જુત્તા તે લલિઇંદિઆ. 14
Page #225
--------------------------------------------------------------------------
________________ 15 206 D સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ તેવિ તં ગુરુ પૂનિ, તમ્સ સિપસ કારણ સક્કાન્તિ નમસંતિ, તુ નિસ-વત્તિણે. કિં પણ જે સુઅષ્ણાહી, અણુત હિયકામ; આયરિયા જે વએ ભિખૂ, તન્હા તં નાઈવત્તએ. 16 નીએ સે ગઈ ઠાણું, નીયં ચ આસણાણિ ય; નીયં ચ પાએ વંદિજા, નીયં કુજા ય અંજલિ. સંઘટ્ટઈત્તા કાણું, તડા ઉવહિણમવિ; ખમેહ અવરાઉં મે', વઈજ “ન પુર્ણ ત્તિ અ. દુષ્યઓ વા પઓએણું, ચેઈઓ વહઈ રહું; એવં દુબુદ્ધિ કિાણું, વુરોપુરો પકુવ્વઈ. (આલવંતે લવંતે વા, ન નિસિજાઈ પડિસુણે મુન્નણું આસણું ધીરે, સુસૂસાએ પડિસુણે.) કાલ છવયારં ચ, પડિલેહિરાણ હેઉહિં; તેણે તેણું ઉવાણું, તે તે સંપડિવાયએ. વિવત્તી અવિયસ, સમ્પત્તી વિણિયસ્સ અ; જસેય દુહ નાય, સિફખ સે અભિગ૭ઈ. | (કાવ્યમ) જે આવિ ચડે મઈઇઢિ-ગારવે, પિસુણે રે સાહસ-હીણેપેસણું, અદિ-ધમે વિણએ અકવિઓ, અસંવિભાગ ને હુ તસ્સ મુફ. 22 નિદેવત્તી પણ જે ગુરૂછું, સૂયત્ય-ધમ્મા વિણયમ્મિ કાવિયા તરિત તે હમિણું દુરુત્તર, ખવિજુ કર્મો ગઈમુત્તમં ગય. તિબેમિ. 23 ઇતિ વિયસમાહિઅઝયણે બીએ ઉદ્દે સમસ્તો,
Page #226
--------------------------------------------------------------------------
________________ 207 1 B સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ 9. વિનયસમાધ્યધ્યયને તૃતીય ઉદ્દેશ 3 (કાવ્યમ) આયરિએ અગ્નિ-ભિવાહિઅગ્ની, સુસૂસમાણે પડિજાગરિજજા; આલેઈયં ઈંગિઅમેવ સ્થા, જ છન્દ મારાઈસ પુજજે. આયામઢા વિણયં પઉછે, સુસૂસમાણે પરિગિજઝ વર્ક જહોવઈટું અભિનંખમાણે, " ગુરુ તુ નાસાયઈ સ પુજજે. રાઈણિએ સુ વિણય પઉંજે, ડહર વિ ય જે પરિયાય-જેઢા નિયણે વઈ સચ્ચવાઈ, એવાયવં વકકકરે સ પુજ. અનાયઉં ચરઈ વિસુદ્ધ, જવણયા સમુયાણં ચ નિર્ચા અલધુર્ય ને પરિદેવએજા, - લધું ન વિકલ્થયઈ સ પુજજે. સંથાર–સેજ જા–સણ-ભરપાણે, અપિચ્છયા અઈલભ વિ સન્ત, જે એવમપાણમિતાસજજા, સંતસ-પાહન-રએસ પુજજે. 3 5
Page #227
--------------------------------------------------------------------------
________________ 208 સ્વાધ્યાય રૂપસૌરભ સહેલું આસાઈ કંટયા, અમયા ઉચ્છહયા નરેણું અણાએ જે ઉ સહેજ કંટએ, વઈમએ કણસરે સ પુજજો. 6 મુહુર-દુખા ઉ હવન્તિ કંટયા, અમયા તે વિ તઓ સુ-ઉદ્ધરા; વાયાદુરુત્તાણિ દુરુદ્ધરાણિ, વેરાણબન્ધીણિ મહબ્બયાણિ. 7 સમાવયન્તા વયણાભિઘાયા, કણ ગયા દુમ્મણિય જણન્તિ; ધમે નિ કિગ્રા પરમગ્નસૂરે, જિઇન્દિએ જે સહઈ સ પુજજો. અવર્ણવાયં ચ પરમ—હસ, પચ્ચક્ખઓ પડિણીયં ચ ભાસ; આહારણિ અપિયકારિણે ચ, ભાસં ન ભાસેજ સયા સ પુજજે. 9 અલેલુએ અકૂકુહએ અમાઈ, અપિસુણે યાવિ અદીવિત્તી, ને ભાવએ ને વિય ભાવિયપ્પા, અકેલેહલે ય સયા સ પુજજે. 10 ગુણહિ સાહૂ અગુહિલસાહૂ ગેરહાહિ સાહુ-ગુણ મુંચડસાહૂ વિયાણિયા અપગ-મપણું, જે રાગદેસેહિ સમો સ પુજજે. 11
Page #228
--------------------------------------------------------------------------
________________ D સ્વાધ્યાય પુષસૌરભ તહેવ ડહરે વ મહહલગ વા, _ઇથી પુમ પડ્યુઇયે ગિહિં વ ને હીલએ નેવિ ય ખિસએજજા, થંલં ચ કહ ચ ચએસ પુજજે. જે માણિયા સયયં માણયત્તિ, જણ કન્ન વ નિવેસયક્તિ; તે માણએ માણુરિહે તવાસી, જિઈન્દિએ સચરએ સ પુર જે. 13 તેસિં ગુરુણું ગુણસાયરાણું, સેચાણ મેહાવી સુભાસિયાઈ ચરે મુણ પંચ-રએ તિગુત્ત, ચઉક્કસાવા-વગએ સ પુજજે. ગુરુમિહ સયય પડિયરિય મુણી, જિણમય-નિઉણે અભિગમ-કુસલે, બુણિય રયમલ પુરેકર્ડ, ભાસુર-મકલ ગઈ ગય. નિમિ. 15 ઇતિ વિણયસમાહીએ તઈએ ઉદ્દે સમત્તે 3 9. વિનયસમાધ્યયને ચતુર્થ ઉદ્દેશ સુયં મે આઉસં! તેણે ભગવયા એવમFખાયું, ઈહ ખલ થેરહિ ભગવંતેહિં ચત્તારિ વિણય–સમાહિદ્દાણું પન્નત્તા કયારે ખલુ તે થેરેહિં ભગવંતેહિ ચત્તારિ વિષ્ણુયસમાહિ-દાણા પન્નતા. 1. ઈમે ખલુ તે થેરહિં ભગવંતેહિ ચારિ વિષ્ણુય-સમાહિદાણા પન્નતા, તે જહા-વિષ્ણુય-સમાહી, સુય-સમાહી,
Page #229
--------------------------------------------------------------------------
________________ 210 | સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ તવસમાહી, આયરસમાહી, વિષ્ણુએ સુએ તવે, આયારે નિચ્ચ પંડિયા અભિરામયક્તિ અપાવ્યું, જે ભયંતિ જિઇદિયા. 1 ચઉવિહા ખલુ વિણ્યસમાહી ભવઈ, જહા-અણસા સિજજન્તો સુસૂઈ 1, સમ્મ સમ્પડિવા જઈ ર, વેયમારાહઈ 3, ન ય ભવઈ અત્તસમ્પગ્રહિએ 4. ચઉલ્થ પયં ભવઈ, ભવઈ ય એન્થ સિલોગ પેઈહિયાસાસણું, સૂસૂસઈ તં ચ પુણે અહિટ્રિએ; ન ય માણ-મણ મજજઈ વિણય-સમાહી આયયઠિએ. 2 ચઉવિહા ખલુ સુયસમાહી ભવાઈ, તું જહા-સુયં મે ભવિસઈત્તિ અજઝાઈયવં ભવઈ 1, એગગ્યચિત્તો ભવિસ્યામિત્તિ અઝાઈયવં ભવઈ 2, અપાછું ઠાવઈસસામિત્તિ અઝાઈયવં ભવઈ 3, ઠિઓ પર ઠાવસામિત્તિ અક્ઝાઈ. યવં ભવઈ 4, ચઉલ્થ પયં ભવઈ, ભવઈ ય એન્થ સિલેગે. નાણમેગગ-ચિત્તો ય, ઠિઓ ય ઠાવઈ પરં; સુયાણિ ય અહિજિજતા, એ સુય-સમાહિએ. ચવિહા ખલુ તવસમાહી ભવઈજહાને ઈહલેગઢ઼યાએ તવમહિબ્રિજજા 1, ને પરલગઠ્ઠયાએ તવમહિબ્રિજજા 2, ને કિત્તિ–વણ-સદૃસિગયાએ તવમહિટિંજા 3, નન્નત્થ નિજજરયાએ તવમહિજજા 4, ચઉલ્થ પર્યા ભવઈ ભવઈ ય એન્થ સિલેગે. વિવિહગુણ-તો-રએ ય નિર્ચ, ભવાઈ નિરાસએ નિજજરદ્ધિએ;
Page #230
--------------------------------------------------------------------------
________________ 211 | સ્વાધ્યાય પુષ્ય સૌરભ તવસા ધુણઈ પુરાણ–પાવર્ગ, સયા તવ-સમાહિએ. ચઉવિહા ખલુ આયારસમાહી ભવઈ, તે જહાને ઈહલેગઢયાએ આયામહિદિજજા 1, ને પરલેગઢયાએ આયારમહિબ્રજજા 2, ને કિત્તિ વણસસિલેગઢયાએ આયારમહિફ્રિજા 3, નન્નત્ય આરહન્તહિં હઊહિં આયારમહિફ્રિજજા ક, ચઉલ્થ પર્વ ભવઈ, ભવઈ ય એન્થ સિલોગ. જિણવયણ-રએ અતિતિણે, પડિપુણાયય માયયદ્રિએ; આયાવસમાહિ-સંવડે, ભવઈ ય દન્ત ભાવ–સન્ધએ. અભિગમ ચઉરે સમાહિઓ, સુવિશુદ્ધ સુસમાહિયપુએ; વિઉલ-હિય-સુહાવતું પુણે, કુવ્રઈસ પય–ખેમમખે. જાઈમરણાઓ મુચ્ચઈ, ઈત્યંથં ચ ચયઈ સવસે; સિદ્ધ વા ભવઈ સાસએ, દેવે વા અપરએ મહિઢિએ. તિબેમિ. 7 છે ઇતિ વિણયસમાહીએ ચઉલ્થ ઉસ સમ7ો. 4 છે ઇતિ વિણયસમાહીના નવમ મન્ઝયણે સમત્ત 10. સભિક્ષુઅધ્યયન નિફખમ્મમાણાઈ ય બુદ્ધવયણે, નિર્ચ ચિત્તસમાધિઓ હવિજજા; ઈWીણ વસં ન યાવિ ગચ્છ, વન્ત ને પડિયાઈ
Page #231
--------------------------------------------------------------------------
________________ 212 સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌમ્ભ જે મ ભિખૂ. 1 પુદ્ધવુિં ન ખણે ન ખણવએ, સીદ ન વિએ ન પિયાવએ અગણિ-સવૅ જહા સુનિસિય, તે ન જલે ન જલાવએ જે સ (ભફખૂ. 2 અનિલેણ ન વીએ ન વીયાવાએ, હરિયાણિ ન છિન્દ ન છિદાવએ; બીયાણિ સયા વિવજજયન્ત, સચ્ચિત્ત નાહારએ જે સ ભિખૂ. 3 વહણે તસ-થાવરણ હેઈ, પુઢવિ-તણુ-ક૬ નિસ્ટ્રિયાણ તમહા ઉદ્દેસિયં ન ભુંજે, ને વિ પએ ન પયાવએ જે સ ભિખૂ. ઈનાયપુર-વયણે અત્તમે મનેજ છાપકાએ; પંચ ય ફાસે મહવયાઈ, પંચાસવ–સંવર એ જે સ ભિકૂખૂ. 5 ચત્તારિ વમે સયા કસાએ, ધુવજેગી હવિજ બુદ્ધ થશે; અહણે નિજજાય-રૂવરયાએ, ગિહિજોગે પરિવજજએ જે સ ભિખૂ. 6 સમ્મક્રિટ્રિક સયા અમૂઢ, અસ્થિ હુ નાણે તવે સંજમે ય; તવસા ધુણઈ પુરાણપાવગં, મણ-વય-કાય-સુસંવડે જે સ ભિખૂ. 7 તહેવ અસણું પાણગં વા, વિવિહં ખાઈમસાઈમં લલિત્તા; હતી અને સુએ પરે વા, તે ન નિહ ન નિહાવએ જે સ ભિખૂ. 8 તહેવ અસણું પાણગં વા, વિવિહં ખાઈમ-સાઈમ લભત્તા, છન્દ્રિય સહમ્મણ મુંજે, ભેચ્છા સઝાય-રએ ય જે સ ભિક ખૂ. 9 ન ય વચ્ચહિયં કહું કહેજા, ન ય કુપે નિહઇન્દિએ પસન્ત; સંજમે ધુવં જેગેણ જુત્ત, ઉવસને અવિહેડએ જે સ ભિખૂ. 10 જે સહઈ હુ ગામકટએ, અફકેસ–પહાર-તજજણાએ ય ભય-ભેરવ-સસપહાસે, સમ-સુડ-દુફખ-સહે ય જે સ ભિખૂ 11 ડિમ પડિવજિજયા મસાણે, ને ભીયએ ભયભેરવાઈ દિઅસ્સ; વિવિહગુણ-ત-રએ ય નિર્ચા, ન સરીર ચાભિકં ખઈ જે સ ભિફખૂ. 12 અસઈ સદુ-ચત્ત દેહે, અકુઠે વ હએ વ સએ વા; પુદ્ધવિ-સમે મુણી વિજા, અનિયણે અકોઉલ્લે
Page #232
--------------------------------------------------------------------------
________________ 13 D સ્વાધ્યાય રૂપસૌરા જે સ ભિક. 13 અભિભૂય કાણ પરીસહાઈ, સમુદ્ધરે જાઈ-પહાઓ અપયં; વિઈસુ જાઈ-મરણું મહમ્ભયં, તને એ સામણિએ જે સ ભિખૂ. 14 હસંજએ પાય સંજએ, વાય સંજએ સંજએ સંજદિએ, અજ8૫ એ સુસમાવિયા, સુત્તર્થં ચ વિયાણઈ જે સ ભિખૂ. 15 ઉવહિશ્મિ અમુછિએ અગિધે, અન્નાથ ઉંઈ પુલ-નિપુલાએ કય-વિય–સન્નિહિ વિરએ, સવ્વ–સંગાવગએ ય જે સ ભિખૂ 16 અલ-લિખૂિ ન રસેસુ ગિધે, ઉ છે રે જીવિય નાભિકંખે; ઈડુિં ચ સકારણુપૂયણું ચ, ચએ ઠિયપા અહિ જે સ ભિખૂ. 17 ન પર વજાસિ “અયં કુસીલે, જેણન કુપે જજ ન તં વજજા, જાણિય પત્તેયં પુણપાવ, અત્તાણું ન સમુક્કસે જે સ ભિકખૂ. 18 ન જામિત્તે ન ય રૂવમ, ન લામત ન સુએણુ મત્તે; મયાણિ સવ્વાણ વિવજઈત્તા, ધમ્મઝાણ–રએ ય જે સ સિફખૂ. 19 પવે. યએ અજ–પયં મહામુણ, ધમે ઠિએ ઠાવયઈપરંપિ; નિફખમ્મ વજજે જજ કુસીલલિગં, ન યાવિ હાસં કુહએ જે સ ભિખૂ. 20 તં દેહવાસં અસુઈ અસાસયં સયા ચએ નિર્ચા–હિયઠિયપા; છિન્દિતુ જાઈ–મરણસ્સ બંધણું, ઉવેઈ ભિખૂ અપુણાગામ ગઈ. ત્તિ બેમિ. 21 ઈતિ સભિખૂ અઝયણ દસમ સમત્ત. 10 1. શ્રી દશવૈકાલિકે પ્રથમા ચૂલિકા ઈહ ખલુ ભે પશ્વઈએણે ઉપન્નફએણે સંજમે અરઈસમાવન–ચિત્તણું એકાણુપેહિણા અણહાઈએણું ચેવ હયરસિગયં કુસ–પોપડાગાભૂઆઈ ઈમાઈ અઢારસ ઠાણારું સમ્મ સંપડિલેહઅવાઈ ભવતિ; તે જહા-હં જો દુસમાએ
Page #233
--------------------------------------------------------------------------
________________ 214 . | સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ દુપજીવી 1, લહુસગા ઈત્તરિઆ ગિહીણું કામભેગા 2, ભુજજે આ સાઈબહુલા માણુસ્સા 3, ઈમ અ મેં દુખે ન ચિરકાલેવઢાઈ ભવિસઈ , આમજણ પુરક્કરે 5, વતસ્સ ય પડિઆયણું 6, અહરગઈ વાવસંપયા 7, દુલ્લાહે ખલુ ભે ગિહીણું ધમ્મ ગિહવાસ માઝે વસંતાણું 8, આયંકે સે વહાય હોઈ 9, સંકપે સે વહાય હાઈ 10, સેવક્ટસે ગિહવાસે નિવકેકસે પરિઆએ 11, બંધે ગિહવાસે, મુફખે પરિઆએ 12, સાવજે ગિહવાસે, અણુવજે પરિઆએ 13, બહુસાહારણે ગિહાણું કામભેગા 14, પત્તે પુનપાનં 15, અણિચ્ચે ખલુ ભે મણુઆણુ જીવિએ કુસગ્ગજલબિંદુચંચલે 16, બહુ ચ ખલુ ભે પાવં કમૅ પગડું 17, પાવાણું ચ ખલ ભે કડાણું કમ્માણુ પુäિ દુચ્ચિનાણું દુપિડિક તાણું વેઈત્તા મુફ નલ્થિ અવેઈત્તા તવસાવા સઈત્તા 18, અઢારસમં પયં ભવઈ, ભવઈ અ ઈન્થ સિલેગે. જયા ય ચયઈ ધમ્મ, અણ જો ભેગકારણ; સે તત્થ મુછિએ બાલે, આયઈ વાવબુજઝઈ. જયા એહાવિઓ હેઈ, ઈ વા પડિએ છર્મ; સવ ધમ્મ-પરિભુટ્ટો, સ પચ્છા પરિપઈ. જયા અ વંદિમે હેઈ, પછા હોઈ અવંદિમે; દેવયા વ ચુઆ ઠાણુ, સ પચ્છા પરિતપઈ. જયા અ પૂઈમ હાઈ પચ્છા હેઈ અપૂઈમે; રાયા વ રજજ-પન્મો, સ પાછા પરિપઈ. જયા અ માણિ હોઈ પચ્છા હોઈ અમાણિ; સિદ્ધિa કમ્બડે છૂઢ, સ પચ્છા પરિતાપ
Page #234
--------------------------------------------------------------------------
________________ 215 સ્વાધ્યાય પુ૫સૌરભ જયા એ થેરઓ હેઈ, સમઈkત-જુ વગે; મચ્છુ બે ગલં ગિલિત્તા, સ પચ્છા પરિતઈ , 6 જયા અ કુ-કુડું બસ, ૬-નીહિ વિડઈ, હથી વ બંધણું બધ્ધ, સ પચ્છા પરિતઈ. પુત્ત-દાર-પરીકિન્નો, મેહસંતાણ-સંત; પકસને જહા નગે, સ પચ્છા પરિતમ્પઈ અજ આહં ગણ હું તે, ભાવિઅપ્પા બસુએ; જઈડલું રમંતે પરિઆએ, સામને જિણદેસિએ. દેવલોગ-સમાણે અ, પરિઆએ મહેસણું રયા નું અત્યારું ચ, મહાનરય-સારિસે. (કાવ્યમ) અમરેવમં જાણિએ સુફખમુત્તમ, યાણ-પરિઆઈ તહારયાણું; નિરએવમ જાણિએ દુખસુત્તમ, રામજ તમહાપરિઆઈ પંડિએ. 11 ધમાઉ ભદ્ર સિરિએ અવે, - જન્નષ્યિ વિઝાઅભિવ-૫તેઅં; હિલ તિણું દુધ્વિહિ કુસીલા, . - દાઢંઢિએ ઘોરવિસંવ નાગં. 12 ઈવ ધમ્મ અયસે અકિત્તા, - દુન્નામધાજં ચ પિહુજ જર્ણમિક ચુઅસ્ય ધમાઉ અહમ્મસેવિણા, :. ભિન્નવિસ્સ ય હિંદઓ ગઈ. 13
Page #235
--------------------------------------------------------------------------
________________ 216 B સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ ભુજિતુ ભેગાઈ સજઝ ચેઅસા, તહાવિહં કટુ અસંજમં બહું ગઈ ચ છે અણુભિઝિએ દઉં, બોહી આ સે નો સુલહા પુણે પુણે. ઈમસ તા નેરઈઅસ્સ જતુણે, દુહેવી અસ્સ કિલેસવત્તિણે; પલિઓવમ ઝિજજઈ સાગરોવર્મા, | કિંમંગ પુણ મઝ ઈમે મદુહં. 15 ન મે ચિરં દુખમિણું ભવિસઈ, આ અસાસયા ભેગપિવાસ જંતુ ન ચે સરીરેણ ઈમેણsવિસઈ, અવિસઈ અવિઅ–પજવેણ મે. 16 જસેવમખ્યા ઉ હવિજજ નિચ્છિઓ, ચઈજજ દેતું ન હુ ધમ્મસાસણું, તારસં ને પઇલંતિ ઇદિઆ, ઉવિંતવાયા વસુદ સણું ગિરિ. 17 ઈજ્જૈવ સંપસિઅ બુદ્ધિમં નરે, આર્ય ઉવાયં વિવિહં વિઆણિઆ કાએ વાયા અદુ માણસેણું, તિગુત્તિ ગુત્તો જિણવયણ–મહિબ્રિજજાસિ. ત્તિબેમિ. 18 ઇતિ સિરિદસયાલિએ રઇવા પઢમા ચૂલા સમત્તા, 15 શ્રી દશવૈકાલિકે દ્વિતીય ચૂલિકા ચૂલિએ તુ પવફખામિ, સુએ કેવલિ-ભાસિ; જ સુણિg સુપુણાણું, ધમે ઉપૂજજએ મઈ.
Page #236
--------------------------------------------------------------------------
________________ | સ્વાધ્યાય પુ૫સૌરભ 217. અણુઅ-પદ-બહુજણુમિ, પડિલે બ-લદ્ધ-લખેણું; પડિસોઅમેવ અપ્પા, દાયબ્ધ હોઉ–કામેણું. 2 આણુઅસુહ લો, પડિસેઓ આસો સુવિહિઆણું અણુસેએ સંસારે, પડિસોએ તસ્સ ઉતારે. તહા આયાર-પરક્કમેણું, સંવર-સમાહિ-બહુલેણું ચરિઆ ગુણો આ નિયમાં અ, હુંતિ સાહૂણ દઢવા. 4 અનિઅ-વાસે સમુઆણ–ચરિઆ, અન્નાય–ઉંઈ પરિક્કયા અક અપવહી કલહ વિવાજણા અ, વિહારચરિઆ ઈસિણું પસન્થા. આઈ-ઓમાણ-વિવજજણ અ, ઓસન્ન-દિક્રાહડ–ભરપાણે છે. સંસઢ-કપેણુ ચરિજજ શિફ, તજજાય-સંસઢ જઈ જઈજા. ' અમજજ મંસાસિ અમચ્છરીઆ, અભિખણું નિવિગઈ ગયા અ" અભિફ શું કાસકારી, - સજઝાયગે પયઓ હવિજા. 7 ન પડિવિજાજા સયણાસણાઈ, સિજર્જ ન જે તહં ભરપાણે ગામે કુલે વા નગરે વ દેસે, મમત્તાવ ન કહિં પિ મુજજ. 8
Page #237
--------------------------------------------------------------------------
________________ 218 T સવાધ્યાય પુષ્ય સૌરભ ગિહિણે આવડિએ નકુજજા, અભિવાયણ–વંદણ-અણું વા; અસંકિલિડેડુિં સમ વાંસજા, | મુણ ચરિત્તસ્ય જ ન હાણી. ન યા લભેજ જા નિર્ણિ સહાય, ગુણાહિએ વા ગુખે સમે વા ઇકો વિ પાવાઈ વિવજયતે, વિહરિજજ કામેસુ અસજજમાણે. 10 સંવછરે વા વિ પર પમાણે, બીચ ન તહિં વસિજજા; સુતરૂ મગ્ગણ ચરિજજ ભિખૂ, સુરસ્સ અર્થે જહ આવે. જે પુવરત્તાવરરરકાલે, સંપફ બએ અષ્પગ-પગેરું; કિ મે કડું ચ મે શ્ચિસેસિં, કિ સક્કણિજે ન સમાયરામિ. કિ મે પપાસઈ કિચ અપ્પા, * કિં વાહે ખાલિ ન વિવજયામિ, ઈચ્ચેવ સન્મ આશુપાસમાણે, અણગમં ને પડિબંધ કુબજા 13 જવ પાસે કઈ દુuઉત્ત, કાણ વાયા અદુ માણસેણું તવ ધીરે પડિસાહરિજજા, ' આઇન્ન ખિપૂમિવ ખલીણું. 14 17. 16
Page #238
--------------------------------------------------------------------------
________________ | સ્વાધ્યાય પુષસૌરભ 219 જસેરિસા જેગ જિઇરિઅલ્સ, ધિઈમ સપુરિસમ્ર ચિં; તમાહ લે એ પડિબુદ્ધજીવી, સે જીઆઈ સંજમ-જીવિએણું. 15 અખા ખલુ સયયં રાખ, સવિદિએહું સુસમાહિએહિં; અરખિઓ જોઈપણું ઉઈ, સુરક્રિબએ સવ્વદુહાણ મુમ્બઈ. ત્તિબેમિ. 16 છે ઇઇ સિરિદસઅલિએ વિવિરંચરિઆ બીઆ ચૂલા સમતા, 2 | છે ઈતિ દસઆલિએ મૂલસુત્ત સમત્ત છે
Page #239
--------------------------------------------------------------------------
________________ e|||||||||||||||||||||||||||||| તૃતીય ભાગ = પ્રકરણે, કુલક, તત્વાર્થ સૂત્ર, શતકે, વીતરાગ સ્તોત્ર, યેગશાસ્ત્ર વિગેરે શ્રી જીવ વિચાર પ્રકરણ મૂળ ભુવણ-પઈવ વીરં, નમિણ ભણામિ અબુહ–બેહત્યં; જીવ-સર્વં કિંચિ વિ, જહ ભણિયં પુરવ–સુરહિં. 1 છવા મુત્તા સંસારિણે ય, તસ થાવરા ય સંસારી; પુઢવી જલ જલણ વાઉ, વણસઈ થાવરા નેયા.. 2 ફલિહ મણિ રણ વિદુમ, હિંગુલ હરિયાલ મણસિલ રસિદા; કણગાઊ ધા સેટી, વન્દ્રિય અરણેટ્ટય પલેવા. અભ્યય તૂરી ઊસ, મટ્ટી પાહાણ-જાઈએ ભેગા સવીરંજણ લુણાઈ, પુઢવી-ભેઆ ઈ ઈચ્ચાઈ મંતરિફખ-મુગં, એસા હિમ કરગ હરિતણ મહિઆ, હુતિ ઘણોદહિમાઈ, મેથાણેમાં ય આસિ. ઈંગલ જાલ મુમ્મર, ઉક્કાસણિ કણગ વિજજુમાઈઆ અગણિ–જિયાણું ભેયા, નાયબ્રા નિઉણ-બુદ્ધિએ. ઉષ્મામગ ઉદ્ધલિયા, મંડલી મહ સુદ્ધ ગુંજવાયા ય; ઘણ–તણુ-વાયાઈઓ, ભેયા ખલુ વાઉકાયમ્સ. સાહારણ પત્તેઆ, વણસઈ જવા દુહા સુએ ભણિયા, જેસિ–મણુતાણું તણ, એગા સાહારણ તે ઉ.
Page #240
--------------------------------------------------------------------------
________________ 22T || સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ કંદ અંકુર કિસલય, પણગા સેવાલ ભૂમિફેડ ય, અદ્વતિય ગજજર મલ્થ, વથુલા થેગ પલ્લ કા. કે મલ ફલં ચ સવં, ગૂઢ સિરાઈ (સણાઈ-પત્તાઈ હરિ કુંઆરિ ગુગ્ગલી, ગલેય પમુડા ઈછિન્નરૂા. 10 ઈચ્ચાઈ અણગે, હવંતિ ભેયા અણુતકાયાણું, . તેસિં પારજાણુણë, લફખણ-મેએ સુએ ભણિય. 11 ગૂઢમિર-સંધિ—પડ્યું, સમભંગમડિગંચ છિન્નરહે, સાહારણું શરીર, તાવિવરિએ ચા પત્તયં. 12 એગ શરીરે એગે, છ જેસિં તુ તે ય પત્તેયા, ફલ ફૂલ છદ્ધિ કટ્ટા, મૂલગ પત્તાણિ બીયાણિ. પત્તેય તરુ મુત્ત, પંચ વિ પઢવાઈ સયલ લેએ. સુહુમા હવંતિ નિયમા, અંતમુહુતાઊ અદિસા. સખ કવય ગંડુલ, જય ચ દણગ અલસ લહગાઈ, મેહરિ કિમિ પૂઅગા, બેઇંદિય માર્યવાહાઈ ગમી મંકણ જુઆ, પિપીલ ઉહિયા ય મકોડા, ઇબ્રિય ઘયમલ્લીએ, સાવય ગેકીડ જાઈઓ. ગદડશે ચરકીડા, ગોમયકીડા ય ધન્નકીડા ય, કુથુ ગેવાલિય ઈલિયા, તઈદય ઇંગવાઈ ચઉરિદિયા ય વિછૂ, હિંકુણ ભમરા ય ભમરિયા તિ, મછિય ડંસા મસગા, કંસારી કવિલ ડોલાઈ. પંચિંદિયા ય ચઉહા, નારય તિરિયા મણુરૂ દેવા ય, નેઈયા સત્તવિહા, નાયકવા પુઢવી ભેએણું. 19 જલયર થલયર ખયરા, તિવિહા પંચિંદિયા તિરિફખા ય, સુસુમાર મછ કછવ, ગાહા મગરા ય જલચારી. 20
Page #241
--------------------------------------------------------------------------
________________ 222 | સ્વાધ્યાય પુષસૌરભ ચઉપય ઉરપરિસપ્પા, ભયપરિસપા ય થલયર તિવિહા, ગે સ૫ નઉલ મુહા, બેધવા તે સમાસે. 21 ખયરા મયપખી, ચસ્મયપકૂખી ય પાયડા ચેવ, નરગાઓ બાહિં, સમુચ્ચપકુખી વિયયપફખી. 22 સવે જલ–થલ-ખયરા, સમુચ્છિમાં ગબ્બયા દુહા હુંતિ, કમ્મા-કમ્મગભૂમિ, અંતરદીવા મણસા ય. 23 દસહા ભવહિવઈ, અઠવિા વાયુમંતરા હુંતિ, જે ઈસયા પંચવિહા, દુવિહા વેમાણિયા દેવા. 24 સિદ્ધા પનરસ ભેયા, તિસ્થા-તિસ્થાઈ સિદ્ધ–ભેએણું, એએ સંખેણું, જીવ-વિગપા સમક્ખાયા. એએસિં જીવાણું, શરીર-માઉ કિંઈ સકાર્યામિ, પાણ–ણિ–પમાણું, જેસિં જ અસ્થિ તંભણિમે. 26 અંગુલ–અસંખ-ભાગે, શરીર–મેગિ દિયાણ સસિં , જેયણ સહસ્સ–મહિયં, નવરં પત્તય-રુફખાણ. 27 બારસ જેયણ તિન્નેવ, ગાઉઆ જોયણું ચ અણુકકમસે, બેઈદિય તેઇદિય, ચઉરિદિય દેહ-મુચતું. ધણુયપંચ–૧માણા, નરઇયા સત્તમાઈ પુઢવીએ, તત્તો અદ્ધધૂણા, નેયા રયણહા જાવ. જેણુ સહસમાણા, મચ્છા ઉરગા ય ગમ્ભયા ફંતિ, ધગૃહ-પુહુર્તા પખીસુ, ભયચારી ગાઉઅ–પહુd. ખયરા ધણુહપુહુર્તા, ભયગા ઉરગા ય જોયણપુહત્ત, ગાઉઆ પહુત મિત્તા, સમુચ્છિમાં ચઉ૫યા ભણિયા. 31 છચ્ચેવ ગાઉઆઈ, ચઉ૫યા ગબ્બયા મુણેયવા, કેસ તિગ ચ મણુસ્સા, ઉોસ શરીર–માણેણું. 32
Page #242
--------------------------------------------------------------------------
________________ 223 | સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ ઈસાણંત સુરાણું, યશુઓ સત્ત હુંતિ ઉચ્ચત્ત; દુગ દુગ દુગ ચઉ ગેવિજજ, મુત્તરે ઈક્કિક્ક–પરિહાણું.. 33 બાવીસા પુઢવીએ, સત્તય આઉસ તિત્તિ વાઉસ્સ; વાસ સહસ્સા દસ તરૂ, ગણાણ તેઊ તિ રત્તાઊ. વાસાણિ બારસાઊ, બેઇદિયાણું તેઇદિયાણું તુ; અઉણપન્ન દિણા, ચઉરિદીણું તુ છગ્ગાસા. સુર-નરઈયાણ કિંઈ ઉક્કોસા સાગરાણિ તિત્તીસ ચઉપય તિરિય મણુસા, તિત્રિ ય પલિઓવમાં હુંતિ. 36 જલયર-ઉર-ભુયગાણું, પરમાઊ હોઈ પુવ કેડીએ; પફખીણું પુણ ભણિઓ, અસંખભાગે ય પલિયસ. 37 સર્વે સુહમા સાહારણા ય, સમુચ્છિમા મણુસ્સા ય, ઉક્કોસ જહણું, અંતમુહુરં ચિય જિયંતિ. ઓગાહણઉ–માણે, એવં સંખેવાઓ સમકખાય, જે પણ ઈન્થ વિસેસા, વિસેસસુરાઉ તે નેયા. એ દિઃ ય સર્વો, અસંખ-ઉસ્સપિ સકાયંમિ; ઉવવજતિ ચયંતિ ય, અણુતકાયા અણું તા. 40 સખિજજ સમા વિગલા, સત્તદ્ ભવા પણિદિ તિરિ મણુ આ; ઉવજતિ સકાએ, નારય દેવા ય ને ચેવ. દસહા જિયાણ પાણું, ઇંદિય ઊસાસ આઉ બલરૂઆ, એગિદિએસુ ચઉરે, વિગલેસુ છ સત્ત અવ. અસન્નિ સન્નિ પચિંદિએસ, નવ દસ કમેણુ બધળ્યા; તેહિં સહ વિપગે, જીવાણું ભન્નએ મરણું. એવં આરપારે, શંસારે સાયરંમિ ભીમમિ; પત્તો અણું તખુરો, જીવેહિ અપત્ત-ધમૅહિં. ' છે. 43
Page #243
--------------------------------------------------------------------------
________________ - 45 224 સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ તહ ચઉરાસી લફખા, સંખા જેણી હેઈ જીવાણું પુઠવાઈશું ચઉઘઉં, પત્તયં સત્ત સવ. દસ પૉય તરૂણું, ચઉદસ લકખા હાંતિ ઈરેસ, વિગલિંદિએ સુ દે દે, ચઉરે પંચિંદિતિરિયાણું. 46 ચઉરે ચઉરે નારય, સુરસુ મણઆણ ચઉદસ હવંતિ, સંકિંડિયા ય સવે, ચુલસી લફખા ઉ જેણણું. 47 સિદ્ધાણું નલ્થિ દેહ, ન આઉ કમ્મ ન પાણ જાણીએ; સાઈ અણુતા તેસિં, ડિઇ જિણિંદગમે ભણિ આ. 48 કાલે 'અણઈ-નિહ, જેણિ-ગહણંમિ ભીસણે ઈત્ય; સમિયા મિહિતિ ચિરં, જીવા જિણ–વયણ-મહંતા. 49 તા સંપઈ સંપત્ત, મણુ અત્ત દુલડે વિ સમ્મત્તે; સિરિ-સંતિ-સૂરિ-સિક્કે, કરેહ ભે ઉજાજમ ધમે. પ૦ એસે જીવવિયારે, સંખેવ-ઈણ જાણેણા-હે; સંપિત્તો ઉદ્ધરિઓ, રુદ્દાઓ સુય-સમુદાઓ. શ્રી નવતત્વ પ્રકરણ મૂળ છવા-જીવા પુણું, પાવા-સવ સંવરો ય નિરજણ; બધે મુફ ય તહા, નવ તત્તા હુંતિ નાયવા. ચઉદય ચઉદસ બાયાલીસા, બાસી ય હૃતિ બાયાલા; સત્તાવનું બારસ, ચઉ નવ લેયા કમેસેસિં. એગવિહ વિહ તિવિહા, ચઉવિહા પંચ છબૈિહા જીવા; ચેયણ તસ ઇયરે,િ વેય-ગઈ-કરણ-કાએહિં.
Page #244
--------------------------------------------------------------------------
________________ સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ 225 એગિદિય સુહમિયર, સનિયર પર્ણિદિયા ય સ બિ તિ ચઉ, અપજતા પજજતા, કમેણ ચઉદસ જિય-ઢાણ. 4 નાણું ચ દંસણું ચેવ, ચરિત્ત ચ ત તહા; વીરિયં ઉવએ ય, એએ જીવસ્ય લખણું. આહાર સરીરિદિય, પજજત્તી આશુપાણ ભાસ મણે; ચઉ પંચ પંચ છપિય, ઈગ-વિગલા-સન્નિ-સન્નણું. 6 પર્ણિદિ ત્તિ બલસા, સાઊ દસ પાણ ચઉ છ સગ અદ્ર ઈગ-દુ-તિ-ચઉરિ દરણું, અસન્નિ-સન્નીણુ નવ દસ ય. 7 ધમ્માધમ્મા-ગાસા, તિય તિય ભેયા તહેવ અદ્ધા ય; ખંધા દેસ પએસા, પરમાણુ અજીવ ચઉદસહા. ધમ્મા-ધમ્મા પુગ્ગલ, નહ કાલે પંચ હુંતિ અજછવા; ચલણ સહા ધમ્મ, થિર સંઠાણે અહમ્મ ય. અવગાહે આગાસં, પુગ્ગલ-જીવાણુ પુગલા ચઉહા; ખંધા દેસ એસા, પરમાણુ ચેવ નાયકવા. સદ્દધયાર ઉજજઅ, પભા છાયાતહિ આ, વણ ગંધ રસા ફાસા, પગલાણં તુ લક્ખણું. ' એગા કેડિ સત સટ્રિ, લખા સત્તત્તરી સહસ્સા ય, દે ય સયા સેલડિઆ, આવલિઆ ઈગ મુહરશ્મિ. 12 સમયાવલિ મુહુરા, દીહા પફખા ય માસ વરિસાય, ભણિઓ પલિઆ સાગર, ઉસ્સપિણિ-સપિણ કાલે. 13 પરિણામિ જીવ મુત્ત, સપએસા એગ ખિત્ત કિરિઆ ય, ણિચ્ચ કારણ કત્તા, સવગય ઈયર અપેસે. 14 સા ઉચ્ચગે માદુગ, સુરદૃગ પંચિંદિજાઈ પણદેહ, આઈતિતણુણુ-વંગા, આઈમ-સંઘયણ–ઠાણા. - 15
Page #245
--------------------------------------------------------------------------
________________ 226 || સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ વન્ન ચઉક્કા-ગુરૂલહ, પરઘા ઉસાસ આય–ગુજજે બં, સુભખગઈનિમિણ તસદસ, સુર-નર-તિરિઆઉ તિથયસં. 16 તસ બાયર પજજd, પત્તેએ થરં સુભ ચ સુભગ ચ, સુસ્સર આઈજજ જસ, સાઈ–દસગં ઈમ હાઈ. 17 નાણું–તરાય દસગં, નવ બીએ નીઆ સાય (મચ્છત્ત, થાવર દસ નિયતિગ, કસાય પણવીસ તિરાદુગ. 18 ઈગ બિ સિ ચઉ જાઈએ, કુખગઈ ઉવઘાય હું તિ પાવરૂ, અપસવૅ વન્ન-ચઉ, અપઢમ-સંઘયણ–સંઠાણા. 19 થાવર સુહુમ અપજજ , સાહારણ-માથર-મસુભ-દુભગાણિ, દુસર–ણાઈ જજ-જસ, થાવરદસગં વિવજજલ્થ. 20 ઇંદિઆ કસાય અવય, જેગા પંચ ચઉ પંચ તિક્તિ કમા, કિરિઆએ પણવીસ, ઈમા ઉ તાએ અણુકકમસો. 21 કાઈબ અહિગરણિઆ, પાઉસિયા પારિતાવણી કિરિયા, પાઈવાયારંભિઅ, પરિગ્રહિયા માયવત્તી ય. 22 મિચ્છા-દંસણવત્તી, અપચ્ચક્ખાણું ય દિદ્ર પુદ્ધિ અને પડુશ્ચિમ સામ તે,-વણીઆ નેસલ્થિ સાહOી. આણવણિ વિઆરણિઆ, અશુભેગા અણુવકે ખપચ્ચઈઆ અન્ના પગ સમુદાણ, પિન્જ દેસેરિયાવહિઆ. 24 સમિઈ ગુત્તી પરિસહ, જઈધમ્મ ભાવનું ચરિત્તાણિ; પણ તિ દુવીસ દસ બાર, પંચ ભેએહિં સગવન્ના. 25 ઇક્ષિા-ભાસે–સણું દાણે, ઉચ્ચારે સમિઈ સુ અ, મણુગુત્તી વયગુત્તી, કાયગુત્તી તહેવ ય. ખુડા પિવાસા સી ઉહં, દંસા ચેલા-રઈ-સ્થિઓ ચરિઆ નિશીહિયા સિજજા, અક્કોસ વહ જાયણ. 27
Page #246
--------------------------------------------------------------------------
________________ 27 ]i સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ અલભ રોગ તણફાસા, મલ સક્કાર પરિસદા; પન્ના અન્નાણુ સમ્મત્ત, ઈઅ બાવીસ પરિસહા. ખેતી મદ્દવ અજવ, મુત્તા તવ સંજમે આ બોધવે; સચૅ સે. આકિંચનું ચ, બ ભ ચ જઈ ધમ્મ. 29 પઢમ-મણિચ્ચ-મસર, સંસારો એગયા ય અન્નત્ત; અસુઈત્ત આસવ, સંવરે ય તહ નિજજરા નવમી. લેગસહા બેહી, દુલહા ધમ્મસ સાહગ અરિહા, એઆએ ભાવણાઓ ભાવે અવવા પયૉણું. સામાઈ અર્થ પઢમ, છેવાવણું ભવે બીયં, પરિહારાવસુદ્ધએ, સહુએ તહ સંપરાય ચ. તત્તો આ અહફખાયું, ખાયં સર્વામિ જીવ લેગશ્મિ; જે ચરિઊણ સુવિહિઆ, વઐતિ અયરામ ઠાણું. 33 અણસણ મૂણે અરિયા, વિત્તીસંખેવણું રસચ્ચાઓ; કાયકિલેસ સંલીયા, ય બન્ઝ ત હાઈ. પાયછિત્ત વિણઓ, વેયાવચ્ચે તહેવ સઝાએ; ઝાણું ઉસ્સગ્ગ વિ અ, અભિંતર ત હેઈ. 35 બારસ વિહં તો નિજજરા ય, બંધે ચઉ વિગપે આ પયઈ-દિ-અણુભાગ, પીએસ-ભેએહિં નાય. 36 પયઈ સહવે વૃત્તો, ઠિઈ કાલાવહારશું; અણુભાગે રસે છે, પએ દલ-સંચઓ. 37 પડ-પડહાર-સિમજજ, હડ-ચિત્ત-કુલાલ-ભંડગારીનું જહ એએસિ ભાવા, કમ્માણ વિ જાણ તહ ભાવા. 38, ઈહ નાણ-દંસણું–વરણ, વેય-હાઉ–નામ-આણિ; વિશ્થ ચ પણ નવ દુ, અદ્ભવીસ ચઉ તિસય દુ પણુવિહં. 39 34
Page #247
--------------------------------------------------------------------------
________________ 228 | સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ નાણે આ દંસણુંવરણે, અણિએ ચેવ અંતરાએ તીસં કડાકડી, અમરાણું કિંઈ અ ઉક્કોસા. 40 સત્તરિ કડાકોડી, મેહણીએ વીસ નામ ગોએ સુ; તિત્તીસં અયરાઈ, આઉદ્ભિઈ બંધ ઉક્કોસા. બારસ મુહુત જહન્ના, યણિએ અટ્ટ નામ-ગોએ સુ; સેસાણં-તમુહુત્ત, એયં બંધ-દિઈ–માણું. સંત-પય-પરૂવણયા, દવ–પમાણું ચ ખિત કુસણા ય; કાલે આ અંતર ભાગ, ભાવે અપાબડું ચેવ. 43 સંત સુદ્ધપયત્તા, વિજત ખ કુસુમંવ ન અસંત, મુખત્તિ પયં તસ્ય ઉ, પરૂવણ મખ્ખણાઈહિં. ગઈ ઇદિએ કાએ, જોએ વેએ કસાય નાણે ય, સંજમ દંસણ લેસા, ભવ સમે સન્નિ આહારે. નિરગઈ પદિ તસ ભવ, સન્નિ અહફખાય ખઈઅ સમ્મત્તે, મુફણાહાર કેવલ, દંસણ નાણે ન એસેસુ. દવ પમાણે સિદ્ધાણું, જીવ-દવ્યાણિ હુંતિ |તાણિ, લેગસ અસંખિજે, ભાગે ઈક્કો ય સવે વિ. 47 કુસણું અહિયા કાલે, ઈગ–સિદ્ધ-પડુચ સાઈઓ હું, પડિવાયા–ભાવાઓ, સિદ્ધાણું અંતરં નત્થિ. સશ્વજિયા–મણું તે, ભાગે તે તેસિં દંસણું નાણું, ખઈએ ભાવે પરિણામિએ, એ પણ હોઈ જીવત્ત. 49 થવા નપુંસ સિદ્ધા, થી નર સિદ્ધા કેમેણ સંખગુણ, ઈઓ મુક્ખતા–મે અં, નવતત્તા લેસ ભણિ આ. છવાઈ નવ પયત્વે, જે જાણઈ તસ્સ હોઈ સમ્મત્ત, ભાવેણુ સહતે, અયાણમાણેવિ સમ્મત્ત.
Page #248
--------------------------------------------------------------------------
________________ 229 T સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ સબ્સાઈ જિસર-ભાસિઆઈ, વયણુઈ નન્નહા હુંતિ, ઈઅ બુદ્ધિ જસ્સ મણે, સમ્મત્ત નિશ્ચલ તરસ પર અંતે મુહુર્ત-મિત્તપિ, ફાસિ હુજ જેહિં સમ્મત્ત, તેસિં અવટું પગલ, પરિઅટ્ટો ચેવ સંસારે. 53 ઉસ્સપિણ અણુતા, યુગલ-પરિઅટ્ટએ મુણે, તે–ણંતા-તીઅદ્ધા, અણગદ્ધા અણુતગુણ. 54 જિણ અજિણ તિથ તિસ્થા, નિહિ અન્ન સલિંગ થી નર નપુંસા, પત્તેય સયંબુદ્ધ, બુદ્ધબેહિય ઈકણિકા ય. જિસિદ્ધા અરિહંતા, અજિસિદ્ધા ય પુંડરિઆ પમુહા, ગણહારિ તિર્થ સિદ્ધા, અતિત્વસિદ્ધ ય મરૂદેવી. 56 ગિહિલિંગ સિદ્ધ રહે, વક્કલચીરી ય અન્નલિંગમ્મિ, સાહૂ સલિગસિદ્ધા, થી–સિદ્ધા ચંદણ-પમુહા. પંસિદ્ધા ગોયમાઈ ગાંગેય-પમુહ નપુંસયા સિદ્ધા, પત્તય સયં બુદ્ધા, ભણિયા કરકંડુ કવિલાઈ તહ બુદ્ધબેહિ ગુરૂાહિય, ઈગસમય એગ સિદ્ધા ય, ઈગ સમયે વિ અગા, સિદ્ધા તેણેગ સિદ્ધ થ. 59 (જઈઆ ઈ હઈ પુચ્છા, જિણાણ મÄમિ ઉત્તર તઈયા, ઈક્કસ નિગેયસ, અણુતભાગે ય સિદ્ધિ-ગ.) શ્રી દંડક પ્રકરણ મૂળ નમિઉં ચઉવીસ જિણે, તસુત્તવિચાર-લેસ–દેસણુઓ, દંડગ-પએહિં તે શ્ચિય, સામિ સુણેહ ભે ભવ્યા.
Page #249
--------------------------------------------------------------------------
________________ 23 0 | સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ નેરઈબા અસુરાઈ, પુઠવાઈ–બેડદિયાએ ચેવ, ગબ્બય-તિરિય-મણુસ્સા, વંતર જેઈસિય માણ. સંખિત્તયરી ઉ ઈમા, સરીર–મેગાહણ ય સંઘયણ, સન્ના સંઠાણ કસાય, લેસિન્દ્રિય દુસમુગ્ધાયા. દિઠી દંસણ નાણે, જેગુ- વગે-વવાય ચવણ કિંઈ પજજત્તિ કિસાહાર, સન્નિ ગઈ આગઈ વેએ. ચગભ-તિરિય-વાઉસ, મણુઆણું પંચ તિસરીરા; થાવરચઉગે દુહએ, અંગુલઅસંખભાગતણુ. સન્વેસિપિ જહન્ના, સાહાવિય અંગુલસ અસંખસે; ઉક્રોસ પણસયધણ, નેરઇયા સરહસ્થ સુરા. ગભુતિરિ સહસ જોયણ, વણસ્સઈ અહિયજેયણસહસં; નર તેઈદિ તિગાઊ, બેઈદિય જેણે બાર. યણ-મેગે ચઉરિદિ, દેહ-મુચ્ચત્તર્ણ સુએ ભણિઅં; વેલવિય-દેહં પુણ, અંગુલ–સંખંસ-મારશે. દેવ નર અહિયલફખં, તિરિયાણું નવ ય જોયણ સયાઈ; દુગુણં તુ નારયાણું, ભણિયં ઉવિયસરી. અંતમુહુર્ત નિરએ, મહત્ત ચત્તારિ તિરિય-મણુએ સુ; દેવેસુ અદ્ધમાસો, ઉક્કોસ વિવૂિણા-કોલે. થાવર-સુર–નેરઈઆ, અસંઘયણું ય વિગલ છેવદ્રા; સંઘયણ છગં ગમ્ભય, નર-તિરિએ સુ વિ મુણેયવં. 11 સન્વેસિ ચઉ દહ વા, સત્તા સર્વે સુરા ય ચઉરસા; નર તિરિય છ સંઠાણ, હુંડા વિગલિંદિ-રઈયા. 12 નાણાવિત ધય સૂઈ, બુબ્સય વણ વાઉ તે અપકાયા; પુઢવી મસૂર ચંદા-કારા સંઠાણુઓ ભણિયા. 13
Page #250
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1 6 U સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ 231 સવૅ વિ ચઉ કસાયા, લેસ છગે ગમ્મતિરિયામણુએ સુ; નારય તેઊ વાઉ, વિગલા વેમાણિ ય તિ લેસા. ઈસિય તે લેસા, સેસા સવિ હૃતિ ચઉલેસા; ઇંદિય દારં સુગમં, મણઆણું સત્ત સમુગ્ધાયા. યણ કસાય મરણે, વેકવિય તેયએ ય આહારે, કેવલિ ય સમુગ્ધાયા, સત્ત ઈમે હુતિ સુઝીણું. એગિદિયાણ કેવલ, તેલ-આહારગ વિણ ઉ ચારિક તે વેઉબ્રિયલજજા, વિગલા-સન્નણ તે ચેવ. પણ ગમ્મતિરિસુરે, નાય વાસુ ચઉર તિય સેસે; વિગલ 6 દિઠી થાવર, મિચ્છત્તિ સેસ તિય દિઠી. 18 થાવર બિ તિસુ અચખૂ, ચઉરિંદિસુ તદુદુર્ગ સુએ ભણિઅં; મણુઆ ચઉ દંસણો, સેસેસુ તિગ તિગંભણિએ. 19 અન્નાણનાણુ તિય તિય, સુર તિરિ નિરએ થિરે અનાણગં; નાણજ્ઞાણ દુ વિગલે, મણુએ પણ નાણુ તિ અનાણા. 20 ઈકારસ સુર-નિરએ, તિરિએ સુ તેર પન્નર મણુએ સુ; વિગલે ચ પણ વાએ, જગ તિયં થાવરે હેઈ ઉવઓગા મણુએસ, બારસ નવ નિરય તિરિય દેવેસુ, વિગલદુગે પણ છક્ક, ચઉરિદિસુ થાવરે તિયાં. 22 સંખમસંબા સમયે, ગmય તિરિ વિગલ નારય સુરા ય; મણુઆ નિયમ સંખા, વણ-કુંતા થાવર અસંખા. 23 અસન્નેિ નર અસંખા, જહ ઉવવાએ તહેવ ચવણે વિક બાવીસ સગ તિ દસવાસ, સહસ્સ ઉક્રિઢ પુઠવાઈ. 24 તિ દિગ્ગતિ પલ્લાઊ, નર તિરિ સુર નિરય સાગર તિત્તીસા વંતર પદ્ધ જેઈસ, વરિસલકખા-હિય પલિયું.
Page #251
--------------------------------------------------------------------------
________________ 232 | સ્વાધ્યાય પસૌરભ અસુરાણ અહિય અયર, દેસૂણદુ પલયં નવ નિકાયે; બારસવાસુણ પણદિણ, છમ્માસુક્કિ વિગલાઊ. 26 પુઠવાઈ-દસ-પયાણું, અંતમુત્ત જહન્ન આઉકિંઈ દસ સહસવરિસઠિઈઆ, ભવાહિ વનિરયવંતરિઆ. 27 માણિય ઈસિયા, પલતયદ્રુસ આઉઆ હૃતિક સુરનરતિનિએસ, છ પજજરી થાવરે ચઉગ. 28 વિગલે પંચ પજત્તી, છિિસઆહાર હેઈસન્વેસિં; પગાઈ-પયે ભયણ, અહ સન્નિતિયં ભણિસ્લામિ. 29 ચઉવિહસુરતિરિએસ, નિરએસ અ દીહકાલિગી સન્ના વિગલે હેઉવએસા, સન્નારહિયા થિરા સર્વે 30 મણુ આણ દીહકાલિય, દિહીવાઓ-એસિયા કેવિ; પજજ પણ તિરિ મણ અચ્ચિય, ચઉવિ દેવેસુ ગચ્છતિ. 31 સખાઉ પજજ પણિદિ, તિરિય–નરસુ તહેવ પજજો, ભૂ-દગ-પત્તેયવણે, એએસ શ્ચિય સુરાગમણું. 32 પજનસંખળભય, તિરિયનારા નિરયસત્તળે જતિ, નિય ઉવટ્ટા એએસ, ઉવવજતિ ન સેસેસુ. પુઢવી–આઉ–વણસઈ-મઝે નારયવિવજિયા જવા; હવે ઉવવજતિ, નિયનિય કમ્માણમાણેણું. પુઠવાઈ-દસ પએસુ, પુઢવી આઊ વણસઈ જતિ; પુઠવાઈદસપએહિ ય, તેઊ-વાઊસુ ઉવવાઓ. 35 તેઉવાઊ–ગમણું, પુઢવી-પમુહં મ હેઈ પયનવગે; પુઠવાઈઠણદસગા, વિમલાતિયં તહિં જતિ. ગમણ-ગમણું ગમ્ભય તિરિયાણું સયલજીવઠાણેસુ ઐશ્વત્થ જતિ મણુઆ, તેવાઊહિં ને જતિ. 37
Page #252
--------------------------------------------------------------------------
________________ T સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ 233 વિતિય તિરિ-નરસુ, ઈત્થી પુરિસો ય ચઉવિહ-સુરે સુક થિરવિગલનારએસુ, નપુસંવેએ હવઈ એગ. 38 પજ મણુ બાયરશ્મિ, મણિય ભવણ નિરય વંતરિયા જોઈસ ચ પણતિરિયા, બેઈદિય તેઈદિય ભૂ આઊ. 39 વાઉ વણસઈચ્ચિય, અહિયા અહિયા કમેણિમે હુતિ; સવિ ઈમે ભાવા, જિણું મએ કુંતસે પત્તા. 40 સંપઈ તુહ ભરૂમ્સ, દંડગપય-ભમણ-ભાગ-હિયયમ્સ; 1 દંડતિય-વિરય-સુલીં, લહુ મમ દિંતુ મુફખપયં. સિરિ જિહંસ મુણસર, ૨જે સિરિ ધવલચંદ સીસેક ગજ સારેણ લિહિયા, એસા વિન્નત્તિ અપહિયા. 42 શ્રી લઘુસંગ્રહણું પ્રકરણ મૂળ નમિય જિર્ણ સવનું, જગપુજે જગગુરૂ મહાવીરે; જબૂદીવ પયત્વે, વચ્છ સુત્તા સપરહે. ખંડા જેયણ વાસા, પવય કૂડા ય તિલ્થ સેઢીઓ; વિજય-દૂહ-સલિલાઓ, પિંડેસિં હાઈ સંઘયણી. નઉઅસયં ખંડાણું, ભરહ-૫માણેણ ભાઈએ લખે; અહવા નઉ-સયગુણે, ભરહ-૫માણે હવઈ લફઝં. અહવિગ ખંડે ભરહે, દે હિમવંતે આ હેમવઈ ચઉરે, અદ્ર મહાહિમવંતે, સેલસ ખંડાઈ હરિવાસે. બત્તીસં પણ નિસઢે, મિલિઆ તેસઠ બાયપાસે વિ, ચઉઠી ઉ વિદેહે, તિરાસિપિંડે ઉ નઉય-સર્યા.
Page #253
--------------------------------------------------------------------------
________________ 234 | D સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ જેયણ પરિમાણુઈ, સમચરિંસાઈ ઈન્થ ખંડાઈ, લફખસ્સ ય પરિહીએ, તપાયગુણે ય હું તેવ. વિફખંભવગ્ગદહગુણ, કરણી વક્સ્સ પરિરઓ હેઈ, વિફખંભપાયગુણિઓ, પરિરઓ તસ્સ ગણિય-પર્યા. 7 પરિહી તિલકુખ સેલસ, સહસ્ટ ય સય સત્તાવીસહિયા, કેસ તિગ-દ્રાવીસ, ઘણુય તરંગુલદ્ધહિઅં. સત્તેવ ય કેડિ સયા, નઉઆ છપ્પન્ન સય-સહસ્સાઈ, ચઉનઉયં ચ સહસા, સયં દિવડૂતં ચ સાહિત્યં. ગાઉ–મેગે પનરસ, ધણસયા તહ ધણિ પન્નરસ, સદ્ધિ ચ અંગુલાઈ, જબૂદીવસ ગણિય પયં. ભરાઈ સત્ત વાસા, વિયÇ ચઉ ચઉરતિસ વક્રિય રે, સોલસ વખારગિરિ, દે ચિત્ત વિચિત્ત દો જમગા. 11 દોસય કણય-ગિરિણું, ચઉ ગયદતા ય તહ સુમેરૂ ય, છ વાસસરા પિંડે, એગુણસત્તરિ સયા દુન્ની. સેલસફખારેસુ, ચઉ ચઉ કૂડા ય હુતિ પત્તયં, સેમણસ ગ ધમાયણ, સરદૃ ય રુપિ–મહહિમવે. ચઉતીસવિયહેસુ, વિજુપહ-નિસઢ–નીલવતેસુ, તહ માલવંત સુરગિરિ, નવ નવ કૂડાઈ પયં. હિમ-સિહરિસુ કિકારસ, ઈય ઈગઠીગિરિસુ કૂડાણું, એગત્ત સવધણું, સય ચઉર સત્તસઠી ય. ચઉ સરે અઠ્ઠ-નવગે, ગારસ-ડેહિં ગુણહ જહુસંખ, સોલસ 6 6 ગુણયલ, દુવે ય સગઠિ સય-ચઉ. 16 ચલતી સંવિજએનું, ઉસહકૂડા અદ્ર મેરુજંબુમિ, અદ્ર ય દેવમુરાએ, હરિકૂડ હરિસ્સહે સઠી. 17
Page #254
--------------------------------------------------------------------------
________________ | સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ 235 માગહવરદામપભાસ-તિર્થી વિજયેસુ એરવય-ભરહે, ચઉતીસા તિહિં ગુણિયા, દુરુત્તર-સમં તુ તિસ્થાણું. વિજાહર-અભિગિય, સેઢીએ દુન્નિ દુન્ન વેઅઢ, ઈય ચઉગુણ ચઉતીસા, છત્તીસસયં તુ સેઢીણું. ચક્કી–જે અવાઈ, વિજયાઈ ઇન્દુ હૃતિ ચઉતીસા, મહદહ છપઉમાઈ, કુરૂસુ દસગં તિ સેલ ગં. ગંગા સિંધૂ રત્તા, રત્તવઈ ચઉ નઈએ પૉયં, ચઉદસહિં સહસેહિ, સમગ વચ્ચતિ જલહિમિ. 21 એવં અગ્લિંતરિયા, ચીરે પણ અવીસ સહસેહિં, પુણરવિ છન્નહિં, સહસ્તેહિં જતિ ચઉ સલિલા. 22 કુરૂમઝે ચઉરાસી,-સહસ્સાઈ તહ ય વિજય સેલસસુ, બત્તીસાણ નઈશું ચઉદસસહસ્સાઈ પયં. ચઉદસ સહસ્સ ગુણિયા, અડતીસ નઈઓ વિજયમરિઝલ્લા, સીયાએ નિવડંતિ, તહ ય સીયાઈ એમેવ. સીયા સીએયા વિ ય, બત્તીસ-સહસ્ત્ર પંચ-લફખેહિં, સવૅ ચઉદસ લખા, છપ્પન્ન-સહસ મેલવિયા. 25 છજોયણે સકસે ગંગા-સિંધૂણુ વિથ મૂલે, દસ ગુણિએ પwતે, ઈય 6 6 ગુણણણ સેસાણું. 26 જેયણ સયમુશ્ચિઢા, કણયમયા સિહરિ-ચુલ્લ હિમવંતા; રુપિમહાહિમવંતા, દુસઉચ્ચા રુપ કણયમયા. 27 ચતારિ જોયણુસએ, ઉચ્ચિઢો નિસઢ નીલવંતે ય; નિસઢ તવણજજમએ, વેલિએ નીલવંતગિરી. સવિ પવ્યયવરા, સમયફિખરૂંમિ મંદરવિહૂણ ધરણિતલે ઉવગાઢા, ઉસેહ-ચઉત્થ-ભાયંમિ. 23
Page #255
--------------------------------------------------------------------------
________________ 236 સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ ખંડાઈગાહહિં, દહિં દારેહિં જબૂદીવસ્ય; સંઘયણ સમ્મત્તા, રઈયા હરિભદ્રસૂરીહિં. 30 શ્રી ચૈત્યવંદન ભાષ્ય મૂળ વંદિત વંદણિ જજે, સવે ચિઇવંદણાઈ સુવિચાર; બહુ-વિત્તિ-ભાસ-ચુણ, સુયાણસારેણ ગુચ્છામિ. દહતિગ અહિંગમ–પણગં, દુદિસિ તિહગહ તિહા ઉ વંદયા; પણિવાય નમુક્કારા, વન્ના સોલ–સય-સીયાલા. ઈ.સીઈ સયં તુ પયા, સગનઉઈ સંપયા પણ દંડા; બાર અહિગાર ચઉ વંદણિજ, સરણિજજ ચઉહ જિણું. 3 ચઉરે થઈ નિમિત્ત, બાર હેઊ આ સેલ આગારા; ગુણવીસ દસ ઉસ્સગ્ગ, –માણ થતં ચ સગવેલા. દસ આસાયણ–ચાઓ, સર્વે ચિઈવંદણાઈ ઠાણાઈ ચકવીસ દુવારેહિં, દુસહસ્સા હૈંતિ ચઉસયરા. 5 તિત્તિ નિસહી તિત્રિ ઉ, પાહિણા તિત્તિ ચેવ ય પણામા; તિવિહા પૂયા ય તહા, અવસ્થ-તિય-ભાવણું ચેવ. 6 તિદિસિ નિરિફખણ-વિરઈ પયભૂમિ-૫મજણું ચ તફખુત્તો વન્નાઈ-તિયં મુદ્દા,-તિયં ચ તિવિહં ચ પણિહાણું. 7 ઘર-જિહર-જિણપૂયા, વાવારચાયઓ નિસાહિતિગ; અગ્ન-દારે મઝે, તઈયા ચિઈ-વંદણા સમએ. 8 , અંજલિબદ્ધો અદ્ધો,–ણુઓ અ પંચંગ અતિ પણામા; સવસ્થ વા તિવાર, સિંચાઈ–નમણે પણામ-તિયં. 9
Page #256
--------------------------------------------------------------------------
________________ 237 | સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ અંગગ્યભાવ-ભેયા, પુફાકાર-થુઈહિં પૂયતિગં; પંચયારા અઢો-વાર સવૅવયારા વા. ભાવિજજ અવસ્થતિયં, પિંડથ પયસ્થ રૂવ-રહિયત્ત; છઉમલ્થ કેવલિd, સિદ્ધાં ચેવ તસ્સલ્ય. હુવચ્ચગેહિં છઉમથક–વસ્થ પડિહારગેહિં કેવલિયં; પલિયંકુસ્સગ્નેહિ અ, જિણસ ભાવિકજ સિદ્ધત્ત. 12 ઉહે તિરિઆણું, તિદિસાણ નિરખણું ચઈજજહવા; પચ્છમ-દાહિણ–વામાણ, જિણમુહ-સ્થ-દિદ્વિ–જુઓ. 13 વન્નતિયં વન્નત્થા, લંબણમાલંબણું તુ પડિમાઈ જગ-જિણ–મુત્તસુત્તી,-મુદ્દાભેએણુ મુતિયં. 14 . અનુન્નતરિઅંગુલિ –કસાગારેહિ દેહિં હસ્થેહિં; પિટ્ટોવરિ કુમ્પર, સંઠિઓહિં તહ જોગમુત્તિ. 15 ચારિ અંગુલાઈ, પુરઓ ઊણાઈ જલ્થ પછિમઓ; પાયાણું ઉસ, એસા પણ હોઈ જિણમુદ્દા. મુત્તાસુન્ની મુદા, જસ્થ સમા દવિ ગર્ભાિઆ હત્યા; તે પણ નિલાડદેસે. લગ્ન અન્ને અલગ્ન ત્તિ. પંચગે પણિવાઓ, થયપાઢે હોઈ જેગમુદાએ; વંદણ જિણમુદ્દાએ, પણિહાણું મુત્તસુત્તીએ. પણિહાણુતિગ ચેઈઅ-મુણિવંદણ-પત્થણા સર્વં વા; મણ–વય-કાએગd, સેસ-તિય ય પયડુત્તિ. સચ્ચિાદવમુજઝણ-સચ્ચિત્તમણુઝણું મગd; ઈગ-સાડિ ઉત્તરાસંગુ, અંજલી સિરસિ જિણ દિઠે. 20 ઈમ પંચવિહાભિગમ, અહેવા મુઐતિ રાયચિહાઈ ખઞ છત્તાવાણહ, મઉડે ચમરે આ પંચમએ 21
Page #257
--------------------------------------------------------------------------
________________ 238 સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ વંદતિ જિણે દાહિણ,દિસિદ્ધિઆ પુરિસ વાદિસિ નારી; નવકર જહન સફ્રિકર, જિદ્ર મyગ્રહો સેસે. 22 નમુક્કારે જહના, ચિઈવંદણ મજઝ દંડ-થુઈ-જુઅલા; પણું દંડ થઈ-ચઉક્કગ, થય પણિહાણેહિ ઉકકોસા. 23 અને બિતિ ઈગેણં, સક્કર્થીએણું, જહન્ન-વંદણયા; તંદુગ-તિગણ મઝા, ઉકકોસા ચઉહિ પં ચહિ વા. 24 પણિવાઓ પંચગે, દો જાણ કરદગુત્તમંગ ચ; સુમહત્ય-નમુક્કારા, ઈગ દુગ તિગ જાવ અદ્રસર્યા. 25 અડસદ્ધિ અદ્ભવીસા, નવનઉયસયં ચ દુય-સગનઉયા; દેગુણતીય દુદ્દા, દુલ અડનઉયસય દુવન્નસર્યા. 26 ઈઅ નવકાર-ખમાસમણ, ઈરિઅ-સજ્જ આઈ દંડેસ; પણિહાણેસુ આ અદુરુત્ત-વન લય સીયાલા. 27 નવ બત્તીસ તિતીસા, ચિત્ત અડવીસ સેલ વીસ પયા; મંગલ-ઇરિયા-સકકથયાસું એ સીઈયે. અહૃદ નવય અદ્ભવીસ, સેલસ ય વીસ વીસામા; કમસે મંગલ-ઇરિયા,-સક્કWયાઈસુ સનનઉઈ. વરુણદસદ્ધિ નવ પય, નવકારે અ સંપયા તત્વ; સગ સંય પય તુલા, સતરફખર અદૃમી દુ પયા. 30 પસિવાય અકુખરાઈ, અઠ્ઠાવીસ તહાં ય ઇરિયાએ; નવનઉઅ-મકુખરસર્ય, દુતીસ પય સંપયા અઢ. દુર દુગ ઈગ ચઉ ઈગ પણ, ઈગાર છગ ઇરિય-સંપયાઈ પયા; ઈચ્છા ઈરિ ગમ પાણા, જે મે એનિંદિ અભિ તસ. 32 અભુવગમે નિમિત્ત, એહે-અરહેઉ-સંગ પંચક વ-વિરાણ-પડિક્કમણ, ભેય તિનિ ચૂલાએ.
Page #258
--------------------------------------------------------------------------
________________ | સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ 239 દુ-તિ.ચઉ.પણ પણ પણ-૬, ચઉતિય સક્કWય સંપાઈપયા, નમુ આઈગ પુરસ લેગુ અભય ધમ્મપ જિણ સવ. 34 અશ્વ સંપયા એહ, ઈયરહેઉ-વઓગ તી; સવિસે સુવઓગ સરૂવ,-હેઉ નિયસમ-કલય મુફખે. 35 દે સગનઉઆ વન્ના, નવસં૫ય પય તિતીસ સક્કર્થીએ; ચેઈયથયદ્ર-સંપ, તિચત્ત-પય વન-દુસયગુણતીસા. 36 દુ છ સગ નવ તિય છ–ચ્ચઉ, છપ્પય ચિઈ સંપયા પયા પઢમા; અરિહં વંદણ સદ્ધા, અન્ન સુહુમ એવ જા તાવ. 37 અભુવનમ નિમિત્ત, હે ઈ–બહુ–વયંત આગારા; આગંતુગ આગારા, ઉસ્સગ્નાવહિં સરૂવટ્ટ. (38 નામથયાઈસુ સંપય, પયસમ અડવીસ સેલ વીસ કમા; , અદુરુત્ત-વન્ન દોહ્ન, દુસયસોલ-કનઅસમં. 39 પણિહાણ દુવન્નસર્યા, કમેણ સગતિ ચઉવીસ તિત્તીસા ગુણતીસ અવસા, ચઉતી-સિગતીસ બાર ગુરુ વત્તા. 40 પણદંડા સર્કસ્થય, ચેઈઅ નામ સુઅ સિદ્ધસ્થય ઈત્થ; દો ઈગ દે દે પંચ ય, અહિગારા બારસ કમેણ. 41 નમુ જેઅ અ અરિહં લેગ, સવ પુફખતમ સિદ્ધ જે દેવા; ઉજિજ ચત્તા આ,-વચ્ચગ અહિગાર પઢમપયા. ૪ર પઢમ–હિગારે વંદે, ભાવજિણે બીયએ ઉ દશ્વજિણે; ઈગઈ–ઠવણ-જિશે, તઈયે ચઉત્કૃમિ નામજિશે. 43 તિહુઅણુ ઠવણ-જિણે પુણ, પંચમએ વિહરમાણ જિણ છ સત્તએ સુયનાણું, અદ્રમાએ સવ-સિદ્ધ થઈ. તિસ્થાહિલ વીરથુઈ, નવમે દસમે ય ઉજજયંત-થુઈ, અઠ્ઠાવયાઈ ઈગદિસિ, સુદિદ્વિસુર-સમરણ ચરિમે. . 45
Page #259
--------------------------------------------------------------------------
________________ 47 48 | સ્વાધ્યાય રૂપસૌરભ નવ અહિગારે ઈહ લલિઅ–વિત્તિમાઈ અણુસારા; તિત્તિ સુય-પરંપરયા, બીએ દસમો ઈગારમે. 46 આવય–ગુણીએ, જે ભણિયં સેસયા જહિચ્છાએ; તેણું ઉજિતાઈ વિ, અહિગારા સુયમયા ચેવ. બીઓ સુયત્યયાઈ અથઓ વત્તિઓ તહિં ચેવ; સકWયંત પઢિઓ, દવારિહ-વસરિ પયડલ્થ. અસઢાઈબ્રણવજ, ગીઅર્થી–અવારિઅંતિ મઝસ્થા, આયરણું વિહુ આણુત્તિ, વયણુઓ સુબહુ મન્નતિ. 49 ચઉવંદણિજ જિણ મુણિ, સુય સિદ્ધ ઈહ સુરાઈ સરણિજજા, ચઉહ જિણ નામ ઠવણ, દવ ભાવ જિણ-ભેએણું. 50 નામજિણે જિણનામા, ઠવણજિણ પણ જિણિદાડિમાએ; દવજિણ જિણજીવા, ભાવજિણ સમવસરણત્યા. 21 અહિય-જિણ–પઢમથુઈ, બીયા સવાણ તઈએ નાણસ્સ; વેયાવચ્ચગરાણું, ઉવઓગā ચઉલ્થ થઈ. પાવખવણત્ય ઈરિઆઈ, વંદણવત્તિઓઈ છ નિમિત્તા પવયણ-સુર-સરણë, ઉસ્સગે ઈસ નિમિત્તદૃ. 53 ચઉ તસ્સ ઉત્તરીકરણ,–પમુહ સદ્ધાઈઆ ય પણ હે; વેયાવરગરત્તાઈ, તિન્ન અ હેઉ બારસગ. 54 અન્નથયાઈ બારસ, આગારા એવામાઈયા ચઉરે; અગણ પણિદિ-છિંદણુ, બેહી-ખેભાઈ ડક્કો ય; 55 ઘડગ લય ખંભાઈ, માલુ- હી નિઅલ સબરિ ખલિણ વહુ લંબુન્તર થણ સંજઈ, ભમુહંગુલિ વાયસ કવિદ્રો. પ૬ સિરકંપ મૂઆ વારુણ, પેહત્તિ ચઈજજ દસ ઉસ્સગે; લંખુત્તર થણ સંજઈ, ન દેસ સમણી સવહુ સડૂઢીણ 57
Page #260
--------------------------------------------------------------------------
________________ 241 B સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ ઈરિ–ઉસ્સગપમાણે, પણવીસુસાસ અટ્ટ સેસેલું, ગંભીર–મહુર-સદં, મહત્ય જીત્ત હવઈ થુનં. 58 પડિકમણે ચેઈથ જિમણ, ચરિમ પડિકમણ સુઅણ પડિબેહે; ચિઈવંદણ ઇઅ જઈ, સત્ત ઉ વેલા અહેજો. 59 પડિકમઓ ગિહિણવિ હ, સગવેલા પંચવેલ ઈઅરસ; પુઆસુ તિસંઝાસુ અ, હેઈ તિ-વેલા જહન્નેણું. 60 તંબેલ પાણ ભયણ, વાણહ મેહુન્ન સુઅણ નિદ્રવણું મુત્ત-ચ્ચારું જૂએ, વજે જિણનાહ જગઈએ. ઇરિ નમુકાર નમુત્થણ, અરિહંત થઈ લેગ સવ થઈ પુકૂખ; થઈ સિદ્ધા આ થઈ, નામુલ્થ જાવંતિ થય જયવી. 62 સવાહિ વિશુદ્ધ, એવં જે વંદએ સયા દેવે; દેવિદવિદ મહિઅં, પરમપયં પાવઈ લહું સે. શ્રી ગુરુવંદન ભાષ્ય મૂળ ગુરુવંદણુ-મહ તિવિહં, તે ફિટ્ટા છે બારસાવત્ત, સિરનમણઈસુ પઢમં, પુણ-ખમાસમણ-દુગિ બી અં. 1 જહ ઓ રાયાણું, નમિઉં કજં નિવેઈઉં પછા, વીસજિજએ વિ વંદિઅ, ગ૭ઈ એમેવ ઈન્થ દુર્ગ. 2 આયારસ્સ ઉ મૂલં, વિણઓ સે ગુણવઓ અ પડિવત્તી; સા ય વિહિવંદણુએ, વિહી ઈમે બારસાવત્ત. 3 તઈયં તુ છ દણ-દુગે, તન્ય મિહા આઈમ સયલસ ઘે; બીયં તુ દંસણણ ય, પયર્ડિઆણું ચ તઈયં તુ. 4
Page #261
--------------------------------------------------------------------------
________________ 242 T સવાધ્યાય પુખસભ્ય વંદણ-ચિઈ-કિઈકમ્મ, પૂઆકર્મો ચ વિણયકમ્મ ચ; કાયવં કસ વી કેણ, વાવિ ? કાહેવ? કઈ ખુત્તો? પ કઈ એણયં? કઈ સિર, કઈહિ વ આવરૂએહિં પરિસુદ્ધ? કઈ દેસ-વિમુક્ક, કિઈકર્મો કીસ કીરઈ વા. 6 પણનામ પણાહરણ, અજુગપણ જુગપણ ચઉ અદાયા; ચઉદાય પણુનિસેહા, ચક અણિસેહ-zકારણુયા. આવસ્યય—મુહર્ણતય,-તણુપેહ-૫ણસ દેસ બત્તીસાફ છગુણ ગુરુઠવણ દુગ્રહ, દુછવીસફખર ગુરુ પણીસા. 8 પય અડવન્ન છઠાણા, છગુરૂવયણ આસાયણ–તિત્તીસં; દુવિહી દુવીસ-દારહિં, ચઉસયા બાણુઉઈ ઠાણું. 9 વંદણુયં ચિઈકમ્મ, કિઈક— વિણયકમ્મ પઅકસ્મ; ગુરુવંદણ-પણ-નામા, દલ્લે ભાવે દુહાહરણ (દુહાહેણ). 10 સીયલય ખુડુડુએ વીર–કન્ડ સેવળ પાલએ-સંખે; પંચે એ દિઢ તા, કિઈકમે દવ-ભાવેહિં. 11 પાસë સત્રો, કુસલ સંસત્તઓ અહાદે; દુગ-દુગ-તિ-દુગ-Bગવિહા, અવંદણિ જજા જિણમયંમિ. 12 આયરિય ઉવજઝાએ, પવત્તિ થેરે તહેવ રાયણિએ; કિઈકમ્મ નિજરઢા, કાયવ-અમેસિ પંચë. 14 માય પિઅ જિદ્દભાયા, એમાવિ તહેવ સવ-રાયણિએ; કિઈકમ્મ ન કારિજજા, ચઉસમણાઈ કુણંતિ પુણો. વિફખત્ત પરાન્ત, અ પમત્તે મા ક્યાઈ વંદિજજા; આહાર નીહારં, કુણમાણે-કાઉ-કામે અ. પસંતે આસન્થ અ, ઉવસંતે ઉવરિએ; અણુવિજી મહાવી, કિઈકમે પઉજઈ
Page #262
--------------------------------------------------------------------------
________________ 245 D સ્વાધ્યાય પુષ્ય સૌરભ પડિકમાણે, સજઝાએ, કાઉસ્સગ્ગા-વરાહ પાહણએ; આલયણ સંવરણે, ઉત્તમદ્ઠે ય વંદણય. દોવણય–મહાજાયં, આવત્તા બાર ચઉસિર તિગુત્ત; દુપસિગ નિખમણું, પણવીસાવસય કિઈકમ્મ. 18 કિઈકમૅપિ કુતે, ન કેઈ કિઈકમ્પ-નિજજરા-ભાગી; પણવીસા-માર, સાહૂ ઠાણું વિરહંતે. 19 દિદ્ધિ-પડિલેહ એગા, છ ઉર્દુ-૫ક્ષેડ તિગ-તિબં–તરિઆ અફડ પમwણયા, નવ નવ મુહપત્તિ પણવીસા. 20 પાયાહિeણ તિઅ તિઓ, વામેઅરબાહુ સીસમુહ હિયએ; અંસુહ પિરિઠે, ચઉ છપય દેહ-પણવીસા. 21 આવરૂએસુ જહ જહ, કુણઈ પયત્ત અહીણ-મઈરિત્ત; તિવિહ-કરાવઉત્ત, તહ તરહ સે નિજજરા હેઈ. 22 દસ અણહિએ થઢિઓ, પવિદ્ધ પરિપિડિ ચ ટોલગઈ, અંકુસ કચ્છભ રિગિઅ, મgવત્ત મણુઉર્દૂ. 23 વેઈયબદ્ધ ભયંd, ભય ગારવ મિત્ત કારણ તિન્ન; પડિણીય સુતજિ અ, સદ હીલિઅ વિપલિઉં ચિયર્થ. 24 દિમદિä સિંગ, કર તમે અણુ અદ્ધિણાલિદ્ધ ઊણું ઉત્તરચૂલિઆ, મૂઅં હર ચુડલિયે ચ. 25 બત્તીસદોસ–પરિસુદ્ધ, કિઈકમ્મ જે પÉજઈ ગુરુણું; સે પાવઈ નિવાણું, અચિરણ વિમાણુવાસં વા. ર૬ ઈહ છચ્ચ ગુણ વિણ –વયાર માણાઈભંગ ગુરુપૂઆ; તિસ્થયરાણ ય આણ, સુઅધમ્મા-રાહણા કિરિયા. 27 ગુરુગુણyત્ત તુગુ, ઠાવિજા અહવ તત્વ અખાઈ; અહવા નાણઈ-તિબં, કવિજ સકખં ગુરુઅભાવે. 28
Page #263
--------------------------------------------------------------------------
________________ 244 |સ્વાધ્યાય પુપસૌરભ અફખે વરાડએ વા, કઠે પુત્યે આ ચિત્તકમે સમ્ભાવ-મસભાવ, ગુરુઠવણ ઇત્તરાવકહા. 29 ગુરુવિરહમિ ઠવણુ, ગુરુવએવદંસણથં ચ; જિસુવિરહંમિ જિPબિબ,–સેવણું-મંતણું સહતં. 30 ચઉદિસિ ગુરુગ્રહ ઈહ, અહુદ તેરસ કર સપરફખે; અણુણુનાયટ્સ સયા, ન કપએ તત્થ પવિસેઉં. 31 પણ તિગ બારસ દુગ તિગ, ચઉરે છઠ્ઠાણુ પય ઈગુણતીસં; ગુણતીસ સેસ આવસ્મયાઈ સવાય અડવન્ના. 32 ઈછાય અણુન્નવણા, અવાબાહં ચ જત્ત જવણું ય; અવરાહ-ખામણાવિ ય, વંદણ-દાયન્સ છઠ્ઠાણા. દેણ–ણુજાણુમિ, તત્તિ તુક્મપિ વટ્ટએ એવં; અહમવિ ખામેમિ તુમ, વણાઈ વંદણ રહસ્ય. 34 પુરઓ પખાસને, ગંતા ચિટ્ટણ નિસીઅણ–યમણે; આયણ પડિસુણણે, પુવા-લવણે ય આલોએ. તહ ઉવદંસ નિમંતણુ, ખદ્ધા-યણે તહા અપડિસુણે, પદ્ધત્તિ ય તથગએ, કિ તુમ તજજાય ને સુમણે. 36 ને સરસિ કહે છત્તા, પરિસંભિત્તા અહિયાઈ કહે, સંથાર–પાયઘટ્ટણ, ચિડ્ડ-સમાસણે આવિ. 37 ઈરિયા કુસુમિણસ, ચિઈવંદણ પુત્તિ વંદણ-લેય, વંદણ ખામણ વંદણ, સંવર ચઉછાભ દુસન્માઓ. 38 ઈરિયા ચિઈવંદણ પુત્તિ, વંદણું ચરિમ-વંદણા-લેયં; વંદણ ખામણ ચઉછોભ, દિવસુસ કુસક્કાઓ. 39 એયં કિઈકમ્સ-વિહિં, જુજંતા ચરણ-કરણ-માઉન્તા; સાહ અવંતિ કમ્મ, અણગભવ-સંચિય-મનં. 40 35
Page #264
--------------------------------------------------------------------------
________________ | સ્વાધ્યાય પુસૌરભ 245 અમ્પમઈ–ભશ્વ-હસ્થ,-ભાસિયં વિવયિં ચ જમિહ મએ; તે સહંતુ ગિયથા, અણુભિનિવેસી અમચ્છરિ. 41 શ્રી પચ્ચખાણ ભાષ્ય મૂડી દસ પચ્ચક્ખાણ ચઉવિહિ, આહાર દુનીસગાર અદુત્તા; દસ વિગઈ તીસ વિગઈ ગય, દુહભંગ છ સુદ્ધિ ફલ. 1 અણાગય-મઈકર્કત, કોડીસહિયં નિય ટિ અણગાર; સાગાર નિરવભેસ, પરિમાણકર્ડ સકે અદ્ધા. નવકારસહિ. પરિસિ, પુરિમÇહેગાસણે-ગઠાણે અ ને આયંબિલ અભતહેં, ચરિમે આ અભિગ્નહે વિગઈ. 3 ઉગ્ગએ સૂરે આ નામ, પિરિસિ પચ્ચક્ખ ઉગ્ગએ સૂરે; સૂરે ઉગ્ગએ પુરિમં, અભદ્ર પચ્ચખાઈનિ. ભણઈ ગુરૂ સીસે પુણ, પચ્ચકખામિનિ એવ સિરઈ ઉવઓનિત્ય પમાણું, ન પમાણે વંજણછલણ. પઢમે ઠાણે તેરસ, બીએ તિન્નઉ તિગાઈ તઈઅંમિ; પાણસ્સ ચઉત્કૃમિ, દેવગાસાઈ પંચમએ. નમુ પિરિસિ સર્ટ, પુરિમ-વર્ણ અશુદ્રમાઈ અડ તેર; નિવિ વિગઈબિલ તિય તિય, ટુ ઈગાસણ એગઠણાઈ. 7 પઢમંમિ ચઉત્થાઈ, તેરસ બીયંમિ તઈય પાણ; દેસવગાસં તુરિએ, ચરિમે જહ સંભવ નેય. તહ મજજ પચ્ચખાણેલુ, ન હિ સૂરગ્ર–ચાઈ સિરાઈ કરણવિહિ ઉ ન ભન્નઈ, જહાવસીયાઈ બિઅછદે.
Page #265
--------------------------------------------------------------------------
________________ 246 સ્વાધ્યાય પુષસૌરભ તહ તિવિહ પચ્ચકખાણે, ભન્નતિ અ પાણગસ્સ આગારા; દુવિહાહારે અચિત્ત,-ભેણે તહ ય ફાસુજલે. 10 ઈત્તશ્ચિય ખવણું બિલ,–નિવિયાસુ ફાસુયં ચિય જલ તુક સડૂઢા વિ પિયંતિ તહા, પચ્ચક્ખંતિ ય તિહાહા. 11 ચઉહાહારં તુ નમો, રર્તિપિ ગુણ સેસ તિહ-ચઉહા; નિસિ પિરિસિ પુરિમેગા, સણાઈસડૂઢાણ દુ-તિ–ઉહા. 12 ખુહપસમ–અમેગાગી, આહારિ વ એઈ દેઈ વા સાયં; ખુહિઓ વિ ખિવઈ કુટું, જે પંકુવમે તમાહારો. 13 અસણે મુગ્ગા-યણ–સત્ત, –મંડ–પય-ખજજ-બ-દાઈ; પાણે કંજિય જવ કયર, કકકડો-દગ-સુરાઈજસં. 14 ખાઈમે ભોસ ફલાઈ, સાઈમે સુંઠ જીર અજમાઈ, મહ ગુડ નંબેલાઈ, અણહારે ય નિબાઈ. 15 દો નવકારિ છ પરિસિ, સગ પુરિમઢે ઈગાસણે અદ્ભ; સત્તગઠાણિ અંબિલિ, અદ્ર પણ ચઉસ્થિ છ પાણે. 16 ચઉ ચરિમે ચઉ-ભિષ્ણહિ, પણ પાવરણે નવટું નિવીએ; આગારુફખન વિવેગ, મુત્ત દવ વિગઈ નિયમિ-ક. 17 અન્ન સહ દુ નમુકારે, અન્ન સહ પછ-દિસ ય સાહુ સવ; પરિસિ છ સપરિસ, પુરિમડૂઢે સત્ત સમહતર. 18 અન્ન સહસાગારિ અ, આઉંટણ ગુરુએ પારિ મહ સવ; એગ- બિસણિ અદ્ર ઉ, સગ ઈગઠાણે અઉંટ વિણા. 19 અન્ન સહ લેવા ગિહ, ઉક્રિખર પડુણ્ય પારિ મહ સવ; વિગઈ નિવગઈએ નવ, પડુ વિણુ અંબિલ અ. 20 અન્ન સહ પરિ મહ સવ્ય, પંચ ખવણે છ પાણિ લેવાઈ ચઉ ચરિમંગુઠ્ઠાઈ, ભિષ્ણહિ અન્ન સહ મહ સવ. 21
Page #266
--------------------------------------------------------------------------
________________ 247 D સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ દુદ્ધ-મહમજજતિલં, ચઉર દવવિગઈ ચઉર પિંડ–દવા; ઘય-ગુલ–દહિયં પિસિયં, મખણ-પર્કન્ન દે પિડે. 22 પરિસિ સ-અવઢ, દુભત્ત નિશ્વિગઈ પિરિસાઈ સમા; અંગુ-મુદ્રિ-ગંઠી,-સચિત્ત દધ્વાઈ-ભિગ્રહિય. 23 વિસરણ-મણભેગે, સહ માગારે સયં મુહુપસે પચ્છન્નકાલ મેહાઈ, દિસિ-વિવજજાસુ દિસિમેહે. 24 સાવયણ ઉદ્ઘાડા.-પરિસિ તણુ-સુન્શયા સમાહિત્તિ; સંઘાઈકજજ મહતર, બિહાથે બંદાઈ સાગારી. 25 આઉંટણ-મંગાણું, ગુરુ-પાહુણસાહુ ગુરુઅભુદ્રાણું પરિઠાવણવિહિ-ગહિએ, જઈણ પાવરણિ કડિપટ્ટો. 26 ખરડિય હિએ ડોવાઈ, લેવ સંસઢ ડુચ્ચ મંડાઈ; ઉક્રિખર પિંડ વિગઈણ, મખિયં અંગુલીહિ મણું. 27 લેવાડ આયામાઈ, ઈઅર વીરમછ-મુસિજલં; અણુ બહુલ સિન્ધ, ઉસેઈમ ઈઅર સિFવિણું. 28 પણ ચઉ ચાઉ ચઉ દુદુવિહ, છ ભકુખ દુદ્ધાઈ વિગઈ ઈગવી સં; તિ દુ તિ ચઉવિહ અભફખા, ચઉ મહુમાઈ વિગઈ બાર. 29 ખીર ઘય દહિઆ તિર્લ્સ.ગુડલ) પક્કન્ન છ ભફબ વિગઈઓ; ગે-મહિસ-ઉદિ-અય-એલગાણ પણ દુદ્ધ અહ ચઉરો. 30 ઘય દહિઆ ઉક્ટિ વિણા, તિલ સરિસવ અયસિલક તિલ ચ9; દવગુડ પિડગુડા દે, પક્કન્ન તિલ્લ–ઘય-તલિય. 31 પયસાડિ ખીર-પેયા,-વલેહિ દુદ દુદ્ધ વિગઈગયા; દખ બહુ અપ્પ તંદુલ, ચુન્ન-બિલસહિએ દુધે. 32 નિભંજણ વીસંદણ, પોસહિતરિય કિટ્ટિ પદ્ધઘયં; દહિએ કરંબ સિરિણિ, સલવણ-દહિ ઘેલ ઘેલવડા. 33
Page #267
--------------------------------------------------------------------------
________________ 37 38 248 B સ્વાધ્યાય પુષસૌરભ તિલકુટ્ટી નિભંજણ, પદ્ધતિલ પકકુસહિતરિય તિલ્લ મલી, સક્કર ગુલવાણય પાય, ખંડ અદ્ધકઢિ ઇફખુર. 34 પૂરિયા તવ પૂઆ બીય પૂએ તનેહ તુય ઘાણા; ગુલહાણું જલલપસિ, યે પંચમે પત્તિકય પૂ. 35 દુદ્ધ દહી ચરિંગુલ, દવગુડ ઘય તિલ એગ ભgવરિ, પિંડગુલ મક્ખણણું, અદ્દામલયં ચ સંસä. 36 દવ્યહયા વિગઈ વિગઈ,–ગય પુણે તેણ તે હયં દળ્યું, ઉદ્ધરિએ તત્તેમિ ય, ઉક્કિ દૃવં ઈમે ચને. તિલકકુલિ વરસોલાઈ, રાયણુંબાઈ દફખવાણાઈ ડેલી તિલ્લાઈ ઈઆ, સરસુત્તમ દવા લેવકડા. વિગઈગયા સંસટ્ટા, ઉત્તમદવા નિશ્વિગઈયંમિ; કારણુજાયં મુખ્ત, કપતિ ન ભુનું જ વૃત્ત. 39 વિગઈ વિગઈભીએ, વિગઈગયું જે આ ભુંજએ સ હ વિગ વિગઈ-સહાવા, વિગઈ વિગઈ બલા નેઈ. 40 કુત્તિય મયિ ભામર, મહું તિહા કદ્દ પિઢ મજજ દુહા જલ થલ ખગ મસતિહા, ઘય મફખણ ચઉઅભખા. 41 મણ વયણ કાય મણવય, મણતણુ વયતણુ તિજોગિ સગાસત્ત; કર કારણુમઈ દુ તિ જુઈ, તિકાલિ સીયાલ-ભંગ-સર્યા. 42 એયં ચ ઉત્તકાલે, સયં ચ મણ વયણ તPહિં પાલણિયે; જાણગ-જાણગ પાસિ ત્તિ, ભંગ ચઉગે તિસુ અણુન્ના. 43 ફાસિય પાલિય સેહિય, તીરિય કિષ્ક્રિય અરાહિય છ સુદ્ધ; પચ્ચકખાણું ફાસિય, વિહિચિય-કાલિ જે પd. 44 પાલિય પણ પુણસરિયં, સહિય ગુરુદત્ત સેસ મેયણુઓ; તીરિય સમહિય કાલા, કિટ્ટિય ભયણસમય સરણું. 45
Page #268
--------------------------------------------------------------------------
________________ 249 | સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ ઈઅ પડિઅરિએ આરાહિયં તુ અહવા છ સુદ્ધિ સહણ જાણુણ વિણય-શુભાસણ, આણુપાલણ ભાવસૃદ્વિત્તિ. 46 પચ્ચકખાણુસ ફલ, ઈહ પર એ ય હેઈ દુવિહં તુ; ઈહલેએ ધમ્મિલાઈ, દામન્નગ–માઈ પટેલેએ. પચ્ચકખાણમિણું સેવિણ, ભાવેણ જિણવરુર્ડિ, પત્તા અણુત છવા, સાસય-સુફખે અણબાહં. 47 ભાષ્યત્રય સમાપ્તમ
Page #269
--------------------------------------------------------------------------
________________ (શ્રી મહેન્દ્રસૂરિવિરચિત) શ્રી કર્મગ્રંથ મૂલ કર્મવિપાક નામા પ્રથમ કર્મગ્રંથ સિરિવીરજિણું વંદિઅકમ્મવિવાર્ગ સમાસ વુછું, કીરઈ જિએણ હેઊહિં, જેણે તે ભન્નએ કર્મ. 1 પથઈ કિઈ–રસ–પએસા, તં ચઉહા મે અગસ્ત દિઠતા; મૂલપગઈક્ ઉત્તર,-પગઈ અડવયભેર્યા. ઈહ નાણદં સાવરણ, વેઅમેહાઉ–નામોઆણિક વિથં ચ પણનવદુ,-અદ્ભવીસ ચઉતિસદુપણુવિહં. મઈસુઅએહમણકેવલાણિ, નાણાણિ તત્થ મઈનાણે; વંજણવગ્રહ ઉહા, મણનયણવિણિદિયચઉક્કા. અત્થગ્રહ- ઈહાવાય,–ધારણ કરણુ-મણિસેહિ છહા; ઈય અદ્ભવીસ-ભે અં, ચઉદસહા વીસહા વ સુયં. અફખર સન્ની સમ્મ, સાઈબં, ખલુ સજજવસિ ચ; ગમિયં અંગ પવિઠ, સત્ત વિ એએ સપડિવફખા. 6 પજજયઅકુખર–પયસંઘાયા, પડિવત્તિ તહ ય આણુઓ; પાહુડપાહુડ-પાહુડ-વધૂ પુછવા ય સસમાસા. આગામિ વક્માણય,-પડિવાઈયરવિહા હા એહી; રિઉમઈ-વિકલમઈ, મણનાણું કેવલમિગવિહાણું. એસિ જ આવરણું, પડવ ચફખૂસ તં તયાવરણું દંસણ ચઉ પણ નિદા, વિત્તિસમં દંસણાવરણું.
Page #270
--------------------------------------------------------------------------
________________ T સ્વાધ્યાય ૫સૌરભ 251 ચખૂદિ અચફખૂ-સેસિદિ-ઓહિકેવલેહિં ચ; દંસણસિહ સામન્ન, તસ્યાવરણું તયં ચઉહા. સુડપડિબેહા નિદા, નિદ્રાનિદ્દા ય દુખપડિબોહા; પહેલા ડિએવવિઠ્ઠલ્સ, પર્યાલયલા ઉ અંકમાઓ. દિચિંતિ-અન્ધકરણ, થીણુદ્ધી અદ્ધચકિ-અદ્ધબલા; મહુલિત્તઅગધારા-લિહણું વ દુહા ઉ અણિ. 12 એસન્ન સુરમણુએ, સાયમ માયં તુ તિરિ–નિરએ સુ; મજજ વ મોહણ અં, દુવિહં દસણ-ચણમેહા. 13 દંસણમહં તિવિહં, સમે મીસ તહેવ મિછત્ત; સુદ્ધ અવિશુદ્ધ, અવિસુદ્ધ તેં હવઈ કમસો. 14 જિ અઅજિ અપુણપાવા-સવસંવર બંધમુફખનિજજરણા; જેણું સહઈ તયં, સમ્મ ખઈગાઈ-બહુભે. 15 મીસા ન રાગદોસ, જિણ ધમે અંતમુહુ જહા અ;િ નાલિયરદીવ–મણુણે, મિચ્છ જિણધમ્મ વિવરીએ. 16 સેલસ કસાય નવ કસાય, દુવિહં ચરિત્તમેહણિઅં; અણુ અપચ્ચક્ખાણ, પચ્ચક્ખાણ ય સંજલણા. 17 જજીવ-વરિસચઉમાસ-પકુખગા નિયતિરિઅ-નર-અમરા; સન્માણુ-સવવિરઈ,-અહફખાયચરિત્ત-ઘાયકરા. 18 જલ-રેણુ-પુઢવિ-પથ-રાઈસરિસો ચઉવિહે કહે તિણિલયા-કટ્રિઅ,-સેલથંભવમે માણે. માયાવલેહિ-ગમુનિ,-મિંઢસિંગ–ઘણવસિમૂલ-સમા; લોહા હાલ ખંજણ, કદમકિમિરાગ સામાણે(સારિષ્ણ). 20 જમ્મુદયા હેઈ જિએ, હાસ રઈ અરબ સાગ ભય કુચ્છા; સનિમિત્તમન્નહા વા, તે ઈહ હાલાઈમેહણિય. 21
Page #271
--------------------------------------------------------------------------
________________ ૨પર || સ્વાધ્યાય પુસૌરભ પુરિસિથતદુભયં પઈ, અહિલા જવસા હવઈ સે ઉ; થી–નર-નપુ-ઉદઓ, કુકુમ–તણ–નગર-દાહસ. 22 સુર–નર-તિરિ–નિરયાઊ, હડિસરિસ નામકશ્મ ચિત્તિસમં; બાયાલ-તિનવઈવિહં, તિઉત્તરસયં ચ સત્તદી. 23 ગઈ-જાઈ-તણુ–ઉવંગા, બંધણુ–સંઘાયણણિ સંઘયણ; સંઠાણ વન્નગંધરસ-ફાસ આણુપુવિ વિહગગઈ. પિડપડિત્તિ ચઉદસ, પરઘા–સાસા–આયવુ જોઅં; અગુરુલહુ તિલ્થ નિમિણે, વઘાયમિઅ અઠ્ઠ પત્તેઆ. 25 તસ-બાયર-પજજd, પૉય-થિરં સુલં ચ સુભગ ચ; સુસરાઈ જજ જસ, તસદસગ થાવરદશં તુ ઈમં. 26 થાવર-સુહમ અપન્જ, સાહારણ–અથિર-અસુભ-દુભગાણિ; દુસરણાઈજજા-જસ,-મિઅનામે સેઅર વીસં. 27 તસચઉ થિરછકર્ક અથિરછકક, સુહુમતિગ થાવરચઉકર્ક સુભગતિગાઈ વિભાસા, તયાઈસંપાહિ પયડીહિં. 28 વન્નચી-અગુરુલહુ ચઉ, તાઈ-દુતિ-ચરિછકમિચ્ચાઈ; ઈઅ અન્નાવ વિભાસા, તાઈસંપાહિ પયડીહિ. 29 ગઈઆઈણ ઉ કમસે, ચીપણ-પતિપણુ-પંચછછર્ક; પણદુગ–પણુટ્ટચઉદુગ, ઇઅ ઉત્તરભેય પણસદ્દી. 30 અડવી સજુઆ તિનવઈ, સંતે વા પનરબંધ તિસયં; બંધણસઘાયગહે, તણસુ સામન્ન–વણચ. 31 ઈઅ સત્તઢી બંધેદએ ય, ન ય સન્મ-મીસયા બંધે; બંધુદએ સરાએ, વીસ-દુવાસવણસયં. 32 નિરયતિરિ–નરસુરગઈ, ઈગબિઅતિઅચઉપણિદિજાઈએ, એરાલવિઉવાહારગ,તેઅકસ્મણ પણસરીરા. 33
Page #272
--------------------------------------------------------------------------
________________ 38 | સ્વાધ્યાય પુષસૌરભ 253 બાહૂ પિદ્ધિ સિર ઉર, ઉપરંગ ઉવંગ અંગુલીપમુહા સેસા અંગેવંગા, પઢમતણુતિગસુવંગાણિ. 34 ઉરલાઈ-પુગલાણું, નિબદ્ધ-બઝતયાણ સંબંધ જ કુણઈ જઉસમં તં, બંધણુ–મુરલાઈતણુનામા. 35 જ સંઘાયઈ ઉરલાઈ-પુગ્ગલે તિ (ત) ણગણું વ દંતાલી, ત સંઘાયં બંધણ-મિવ તણુનામેણ પંચવિહં. ઓરાલવિવાહારયાણ, સગ-તેઅકસ્મજુત્તાણું; નવબંધણાણિ ઈઅર દુ-સહિયારું તિનિ તેસિં ચ; 37 સંઘયણમનિચએ, તે છઠ્ઠા વજનરિસહનારાયં; તહ રિસહનારાયં નારાયં અદ્ધનારાયં. કીલિએ છેવટ્ટ ઈહ, રિસહ પટ્ટો અ કીલિઆ વજજં; ઉભએ મક્કડબંધ, નારાયં ઈમમુરલંગે. 39 સમચરિંસ નિગેહ, સાઈ ખુજજાઈ વામણું હું; સંઠાણા વણા કિહ -નીલ-લેહિ–હલિ-સિઆ. 40 સુરહિદુરહી રસા પણ, તિત્ત-કડુ-કસાય-અંબિલા-મહુરા; ફાસા ગુરુલહુ-મિઉખર–સીઉહ-સિણિદ્ધરૂફખટ્ટા. 41 નીલ-કસિણું દુગંધં, તિરૂં કડુ ગુરું ખરં રુફબં સીમં ચ અસુહનવગં, ઈક્કારસગં સુર્ભ સેસ. 42 ચ કહગઈવ-શુપુથ્વી, ગઈપુવિદુર્ગ તિગં નિયાઉજી અં; પુરવી ઉદએ વક, સુહઅસુહવસુટ્ટવિહગગઈ. 43 પરઘા-ઉદયા પાણી, પરેસિ બલિર્ણપિ હેઈ દુદ્ધરિસે; ઊસસણ-લદ્ધિજુરો, હવેઈ ઉસાસનામ-વસા. 44 રવિબિંબે ઉજિ અંગ, તાવનુ આયવાઉ નઉ જલણે; . જમુસિણફાસસ્સ તહિં, લેહિઅવગુણસ્સ ઉદઉત્તિ. 45
Page #273
--------------------------------------------------------------------------
________________ 47 48 254 | સ્વાધ્યાય પુપસૌરભ અસિણપયાસરૂવું, જિં અંગ મુજાએ ઈજજે આ જઈ–દેવુત્તરવિકિઅ,ઈસ-ખજજો અમાઈશ્વ. 46 અંગંન ગુરુ ન લહઅં, જાયઈ જીવસ અગુરુલહુ-ઉદયા; તિર્થેણ તિહુઅણસવિ, પુજજે સે ઉદઓ કેવલિ. અંગેચંગ-નિઅમણું, નિમ્માણે કુણઈ સુzહારસમે; ઉવઘાયા વિહમ્મઈ, સતગુવયવ-લંબિંગાઈહિ. બિતિચઉપણિદિઆ તસા, બાયરઓ બાયરા જિ આ ભૂલા; નિઅનિઅપત્તિજુઆ, પજત્તા લદ્ધિ-કરણેહિ. 49 પત્તેઅતણ પત્ત,ઉદએણું દંતઅડિમાઈ થિરં; નાભુવરિ સિરાઈ સુહં, સુભગાઓ સવજjઈટ્રિો. 50 સુસરા મહુરસુહઝણી, આઈજજા સવ્વલે અ-ગિઝવીએ; જસએ જસ કિરીએ, થાવરદસગં વિવજજW. 51 ગોએ દુહુની, કુલાલ ઈવ સુઘડભુ ભલાઈએ; વિગૅ દાણે લાભે, ભેગુવગેસુ વીરિએ અ. સિરિહરિએ સમ એ અં, જહ પડિક્લેણ તેણુ રાયાઈ, ન કુણઈ દાણાઈ અં, એવું વિશ્લેણ વિ. પડિશું અત્ત-નિન્હવ, ઉવઘાય-એસ-અંતરાણું અભ્યાસાયણાએ, આવરદુર્ગ જિએ જયઈ. 54 ગુરુભત્તિ-ખંતિ-કરુણા –વય-જોગ-કસાયવિજય-દાણુજીએ; દઢધમ્માઈ અરજઈ, સાયમસાય વિવજયએ. 55 ઉમગ્ગદેસણા-મગ્ન, નાસણ-દેવદāહરણે હિં; દંસણમેહં જિણમુણિ-ચેઈઅ-સંઘાઈ-પડિશુઓ. 56 દુવિહં પિ ચરણમોહ, કસાયહાસાઈ–વિસય-વિવસમણે; બંધઈ નિરયાઉ મહાક-રંભ પરિગ્નેહ-ર રુદ્દો. પ૭
Page #274
--------------------------------------------------------------------------
________________ B સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ 25 તિરિઆઉ ગૂઢહિઅઓ, સઢે સસલે તહા માગુસ્સા; પયઈઈ તણુકસાઓ, દાણઈ મઝિમગુણે અ. 58, અવિરયમાઈ સુશઉં, બાલતકામનિજજરો જયઈ; સરલે અગારવિલે, સુહનામ અન્ના અસુહં. 59 ગુણપેડી મયરહિએ, અઝયણ–ઝાવણાઈ નિશ્ચં; પકુણઈ જિઈભક્તો, ઉચ્ચ ની અં અરહા ઉ. 60 જણપૂબ-વિઘકરે, હિંસાઈ-પરાયણે જયઈ વિઘં, ઈઅ કમ્મવિવાગોમં, લિહિ દેવિંદસૂરીહિં. - - - કર્માસ્તવનામા દ્વિતીય કર્મગ્રંથ: તહ યુણિમે વીરજિયું જહ ગુણઠાણેસુ સયલકમાઈ બંધુદીરણયા,-સત્તાપત્તાણિ ખવિઆણિ 1. મિણે સાસણ મીસે, અવિરય દેસે પમત્ત અપમત્તે; નિઅટ્ટિ અનિઅદ્ધિ, સુહુમુવસમ ખીણુસજેગિઅગિગુણા. 2. અભિનવકમ્પગ્રહણું, બંધ ઓહેણ તત્ય વાસસય; તિસ્થય રહારદુગ-વજ મિÚમિ સતરસયું. 3 નરયતિગ જાથાવર-ચઉ હું ડાયવ-છિવઠ્ઠ-નપુ-મિ; સોલંતે ઈગહિઅસય, સાસણિ તિરિથીણુદુહગતિનં. 4. અણમજઝાગિઈસંઘયણું,-ચઉનિ ઉજ્જઅ-કુખગઈસ્થિત્તિ; પણવીસંતે મીસે, ચઉસયરિ દુઆઉ–અબંધા. 5 સમે સગસયરિજિણાઉ, બંધિ વઈરનરતિ બિકિસાયા ઉરલદુગતે દેસે, સત્તઠી તિકિસાયંત. 6,
Page #275
--------------------------------------------------------------------------
________________ 256 D સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ તેવઢિ પમત્તે સેગ, અરઈ અથિ દુગ અજસ અસ્સાયં; લુચ્છિજજ છચ્ચ સત્ત વ, નેઈ સુગઉ જયા નિ. 7 ગુણસટિ અપ્પમત્તિ, સુરાઉ બંધંતુ જઈ ઈહાગ છે, અન્નહ અઠ્ઠાવન્ના, જે આહારદુર્ગ બંધ. અડવન્ન પુછવાઈ મિ, નિદ્દગંતે છપન્ન પણ ભાગે; સુરદુગ-પણિદિ-સુખગઈ, તસનવ ઉરલવણ તણુવંગા. 9 સમાચઉનિમિણજિણવન્ન –અગુરુલહુચઉ છલં સિતીસંતે; ચરમે છવીસબંધો, હાસ રઈ-કુછ-ભય ભે. 10 અનિઅટ્ટ-ભાગ પણગે, ઈગહણે દુવાસવિહબંધે; પુમ સંજલણ–ચકહે, કમેણ છેએ સતર સુહુમે. 11 ચઉદ સણુજ સનાણુ-વિગ્ધદસગંતિ સેલસુરેછે; તિસુ સાયબંધ છે, સજેગિ બંધંતુsણુતે અ. ઉદઓ વિવાગવેઅણુ-મુદરણમપત્તિ ઈહ દુવી સયં; સતરસયં મિષ્ણ મીસ,-સમ્મ–આહાર-જિણાયુદયા સુમતિગાયવમિચ્છ, મિચ્છત સાસણે ઈગારસયં; નિયાણુપુરિવ-યુદયા અણુથાવર-ઈગવિગલઅંતે. 14 મીસે સયામણુપુથ્વી-ડભુદયા મીસદણ મીસંતે; ચઉસમજએ સમ્મા,-sણુપુવિખેવા બિઅકસાયા. 15 મશુતિરિણુપુવિ વિવિ, દુહગ અણુઈજજદુગ સતર છે; સસીઈ દેસિ તિરિગઈ,-આઉ નિઉજજોએ તિકસાયા. 16 અદ્રશ્કે ઇગસી, પમત્તિ આહારજ અગોલ પફખેવા થીણતિગાહારગદુગ,-એઓ છસ્સરિ અપમત્તે. 17 સમ્મત્ત તિમસંઘયણ-તિઓગષેઓ બિસત્તરિ અપુર્વે; હાસાઈછક્ક અંતે, છસદ્ધિ અનિઅદ્ધિ અતિગં. 18
Page #276
--------------------------------------------------------------------------
________________ 257 23 | સ્વાધ્યાય પુષસૌરભ સંજલણતિબંછ-છે, સહિ સુહુમમિ તુરિઅસંતે; ઉવસંતગુણે ગુણસદ્ધિ, રિસહનારાયદુગઅંતે. 19 સગવન્ન ખીણદુચરિમિ, નિદુગતે ચરિમિ પણવન્ના નાણુતરાયદ સણ–ચ છે જેગિ બાયાલા. 20 તિભુદયા ઉરલા-થિર,ખગઈદુગ પરિત્તતિગ છ સંઠાણા; અગુરુલહુવન્નચઉ નિમિણ,-તે અકસ્માઈ સંઘયણું. 21 દૂસર સૂસર સાયા,-સાએગયરં ચ તીસ વુછે; બારસ અગિ સુભગાઈજજ, જસત્રયર અણિ અં. 22 તસતિગપણિદિમણુઆઉ, ગઈજિણચંતિ ચરિમસમયંતે, ઉદવુદીરણા પર,-મધમત્તાઈ-સગગુણસુ. એસા પડિતિપૂણા, વેણિયાહારજુઅલ-થીણતિગ, મણુઆઉ પમત્ત તા, અગિ અણુદીરગ ભયનં. સત્તા કશ્માણ કિંઈ, બંધાઈલદ્ધ-અત્તલાભાણું; રાંતે અડક્યાલસર્યા, જા ઉવસમુ વિજિણ બિઅતઈએ. અyવાઈચઉકે, અણતિરિનિયાઉ વિણુ બિયાલય; સમ્માઈચઉસુ સત્તગ,-ખયંમિ ઈચત્તસયમહવા. 26 ખવગંતુ 55 ચઉસુવિ, પણયાલં નિયતિરિસરાઉ વિણા; સરગવિણુ અડતીસ, જાઅનિઅટ્ટી–પઢમભાગે. 27 થાવરતિરિ નિયાયવ,દુગ થીણતીગેગ વિગલ સાહાર; સેલખઓ દુવાસસયં બીઅંસિ બી અતિ અકસાયંત. 28 તઈઆઈસુ ચઉદસતેર, -બાર૭પણ–ચઉતિહિયસય કમસે; નપુ-ઇWિહાસ છગ-પુસ, તુરિઅકોહ-મય-માય-ખ. 29 સુમિ હુસય લેહંતે, ખીદુચરિમેગસય દુનિખએ નવનવઈ ચરિમસમએ, ચઉદંસણુ-નાણુવિદ્યુતે. 30
Page #277
--------------------------------------------------------------------------
________________ 258 | સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ પણુસીઈ સજેગિ અગિ, દુચરિમે દેવખગઈબંધદુર્ગ; ફસદ વરસતણુ-બંધસંઘાય પણ નિમિણું. 31 સંઘયણઅથિરઠાણ,-છકક અગુરુલહુચઉ અપwત્ત; સાયંવ અસાયવા, પરિઘુવંગતિગ સુસર નિર્મા. 32 બિસયરિ ખઓ અ ચરિમે, તેરસ મણુ અતસતિગ જસાઈજજ; સુભગ-જિલુચ્ચ-પહિંદિઓ, સાયાસાએગયર-છે. 33 નરઆણુપુથ્વિ વિણ વા, બારસચરમસમર્યામિ જે ખવિવું; પત્તો સિદ્ધિ દેવિંદ,–વંદિ નમહ તં વીર. બંધસ્વામિત્વ નામા તૃતીય: કર્મગ્રંથ: બંધવિહાણ-વિમુક્ક, વદિય સિરિવદ્ધમાણ-જિણચંદ; ગઈઆઈસું ગુચ્છ, સમાસ બંધસામિત્ત. ગઈ ઇદિએ ય કાએ, એ વેએ કસાય નાણે ય; સંજય દંસણ લેસા, ભવ સામે સનિ આહારે. જિણ સુરવિઉવાહરદુ, દેવાઉ ય નિયસુહુમવિગલનિગ; એગિદિ થાવરાયવ, નવુ મિચ્છુ હુંડ છેવટ્ટ. અણમજઝાગિઈસંઘયણ, કુખગઈનિયઈસ્થિદુહગથીણતિગ; ઉજજોએ તિરિદુર્ગતિરિ–નરાઉ નરઉરલદુગ-રિસહ. 4 સુરઈગુણવીસવજ, ઈગસઉ ઓહેણ બંધહિં નિરયા; તિસ્થવિણ મિછિ સયું, સાસણિ નપુચઉવિણ છrઈ પ વિષ્ણુઅણુછવીસ મીસે, બિસયરિ સઍમિજિનરાઉજીઆ ઈઅ રાયણુઈસુ સંગે, પંકાઈસુ તિસ્થયર-હીણે.
Page #278
--------------------------------------------------------------------------
________________ D સ્વાધ્યાય પુસૌરભ 259 અજિમણુઆઉ ઓહે, સત્તમિએ નરદમુવિણુ મિચ્છ, ઈગનવઈ સાસાણે, તિરઆઉ નપુસંચઉ વજજ. 7 અણચઉવીસ વિરહિઆ, સનર દુગુચ્ચા ય સરિ મી સદૃગે; સતરસ એહિ મિછે, પmતિરિઆ વિણ જિણાહાર. 8 વિષ્ણુ નિરયસેલ સાસણિ, સુરાઉઅણુએગતીસ વિણુ મીસે; સસુરાઉ સાયરિ સખે, બીઅકલાએ વિષ્ણુ દેસે. 9 ઈ ચઉગુણે સુવિ નરા, પરમજયા સજિણ હુ દેસાઈ જિઈ%ારસ-હીણું, નવસાય અપજજન-તિરિઅનરા. 10 નિરવ સુરા નવર, હે મિએ ઈનિંદિતિગ-સહિઆ કપદુગે વિ ય એવું, જણહીણે જોઈ-ભવણ-વણે. 11 રયJવ સર્ણકુમારાઈ, આણયાઈ ઉજજોયચઉ રહિઆ; અપmતિરિઅવ નવસાય, મિનિંદિપુઢવિજલતરુવિલે. 12 છનવઈ સામણિ વિષ્ણુ સહમતેર, કેઈ પણ બિંતિ ચઉનવઈ, તિરિઅનરાઊહિં વિણા, તણુપત્તિ ન જતિ જ. 13 એહુ પણિદિતસે ગઈ-તસે જિણિક્કારનરતિગુચ્ચ વિણા, મણવયોગે એહ, ઉરલે નરભંગુ તમ્મિસે. 14 આહારછગ વિણે હે, ચઉદસસઉ મિછિ જિણપણુગહીણું સાસણિ ચઉનવઈ વિણ, તિરિઅનરાઊ સુહુમતર. 15 અણચઉવીસાઈવિણા, જિણપણ સમ્મિ જેગિણેસાયં; વિણ તિરિનરાઉ કમે વિ, એવમહારદુગિ એ. 16 સુરએ વેઉવે, તિરિઅનાઉ-રહિએ આ તમિસે, વેઅતિગાઈમ બિઅતિ, કસાય નવદુ ચઉ પંચગુણા. 17 સંજલણતિગેનવાસ, લોભે ચઉ અજઈ દુતિ અનાતિગે, બારસ અચફખુચક્ખુ, પઢમાં અહખાય ચરિમચઊ. 18
Page #279
--------------------------------------------------------------------------
________________ 260 T સ્વાધ્યાય પુષસૌરભ મણનાણિ સગ જયાઈ, સમઈ છેઅ ચઉ દુન્નિ પરિહારે; કેવલદુગિ દે ચરમા,જયાઈ નવ મઈસુએ હિદુગે 19 અડ ઉવસમિચલ વેઅગિ, ખઈએ ઈક્કાર મિચ્છતિરિ દેસે સુહમિ સઠાણું તેરસ, આહારગ નિઅનિઅગુહે. 20 પરમુવસમિ વક્રુતા, આઉ ન બંધંતિ તેણ અજયગુણે; દેવમણુઆઉ હણે, દેસાઈસુ પુણ સુરાઉ વિણા. હે અઢારસર્યા, આહારદગૂણ-માઈલસતિગે; તં તિસ્થાણું મિછે. સાણુઈસુ સન્વેહિ ઓહ. 22 તેઊ નિરયનવૂણ, ઉજજઅચઉ નિયબારવિણ સુક્કા વિણુ નિયબાર પહા, અજિણહારા ઈમા મિ છે. 23 સવગુણ ભવસત્રિસુ, એહ અભળવા અસન્નિ મિસિમા; સાસણિ અસન્નિ સન્નિવ, કમ્મણભંગે અણહારે. 24 તિસુ દુસુ સુક્કાઈગુણ, ચઉ સગ તેરત્તિ બંધસામિત્ત; દેવિંદસૂરિ-રઈએ, ને કમ્મસ્થય સોઉં. 25 પડશનિનામા ચતુર્થ કર્મ ગ્રંથઃ નમિઅ જિ|જિ અમગ્રણ, –ગુણઠાણુવઓગજેગલેસાઓ; બંધપૂબહૂ ભાવે, સંખિજાઈ કિવિ તુચ્છ'. (નમિય જિર્ણ વત્તવા, ચઉદસ-જિ અઠાણએસુ ગુણઠાણું; જેગુવએગો લેસા, બંધુઓદીર સત્તા) (તત મૂલ ચઉદ મગ્નણ,–ઠાણેસુ બાસદ્દિ ઉત્તરસું ચ; જિઅ-ગુણ ગુવએગા, લેમ્પબહું ચ છઠ્ઠાણુ.) 3
Page #280
--------------------------------------------------------------------------
________________ સ્વાધ્યાય પુછપસૌરભ 261 (ચઉદસગુણસુ જિ અ-ગુવએગલેસા ય બંધહેઊ ય; બંધાઈચઉ અપા,-બહું ચ તો ભાવસંખાઈ.) 3-1 ઈહ સુહમબાયરેનિંદિ, બિતિચઉ–અસન્નિસન્નિપચિંદી; અપરજના પત્તા, ચઉદસ જિઅઠ્ઠાણા. 3-2 બાયરઅસન્નિવિગલે, અપનિજ પઢમબિઅ સરિઅપજતે; અજયજુઅ સન્નિપજજે, સવગુણ મિચ્છ એસેસુ 3-3 અપજત્તછકિક કમુરલ,-મીસ જોગા અપજજ-સન્નિસુ; તે સવિઉવમીસ એસુ, તણુપજેસુ ઉરલ મને. સવે સન્નિપજો, ઉરલ સુહમે સભાસુ તે ચઉસુક બાયરિ સવિઉવિદુર્ગા, જસન્નિસુ બાર ઉવએગા. પજચઉરિદિ-અસજિસુ, દુદંસદુઅનાણદયસુ ચકખુવિણા; સન્નિઅપ જે મણનાણ,-ચક્ષુકેવલદુગ વિહૂણા. સન્નિદગિ છલેસ, અપજ બાયરે પઢમચઉ તિ સેસેસુ, સત્તટુ બંધુદીરણ, સંતુદયા અદ્દ તેરસસુ. સત્તદ્રુ છેબંધા, સંતુદયા સત્ત અટ્ટ ચારિ, સત્તદ્ર છ પંચ દુગ, ઉદીરણ સન્નિપજજત્ત. ગઈ-ઈદિએ ય કાએ, એ વેએ કસાય- નાસુ, સંજમ દંસણ લેસા, ભવ સમે સન્નિ આહારે. સુરનરતિરિનિરયગઈ, ઈશબિઅતિઅ-ચઉપણિદિ છકાયા; ભૂજલજલણાનિલવણ, તા ય મણ-વયણ–તણગા. 10 વેઅ નરિસ્થિ-નપુંસા, કસાય કહ-મય-માય-ભત્તિ; મઈ સુઅવહિ મણ-કેવલ, વિભંગમઈસુઅનાણુ સાગારા. 11 સામાઇઅ છેઅ પરિહાર, સુહમ અહફખાય દેસ જય અજય; ચફખુ અચફ એહી,-કેવલ દંસણ અણગારા.
Page #281
--------------------------------------------------------------------------
________________ 262 D સ્વાધ્યાય પુષસૌરભ કિહા નીલા કાઊ, તેઊ પહા ય મુક્ત ભવિઅરા; વેઅગ ખઈગુવસમ મિચ્છ, મીસ સાસાણ સન્નિઅરે. 13 આહારેઅર લેઆ, સુરનિરયવિભંગમઈસુએપિદુગે સમ્મત્તતિને પહા, સુક્કા સન્નીસુ સન્ની દુર્ગ. 14 તમસન્નિ અપજજ જયં, નર સબાયરઅપજજ તેજીએ; થાવરઇનિંદિ પઢમાં ચઉં, બાર અસન્નિ દુ દુ વિગલે. 15 દસ ચરિમ તસે અજયા, હારગ તિરિ તણુ કસાય દુઅનાણે; પઢમતિલેસા ભવિઅર, અખુનપુમિચ્છ સલૅવિ. 16 પજ સન્ની કેવલદુગે, સંજમ-મણનાણ–દેસ–મણુ–મીએ પણચરિમ૫જ વયણે, તિય છ વ પજિ અર ચકખુંમિ. 17 થીનર પર્ણિદિ ચરમાં ચઉ, અણહારે દુન્નિ છ અપજજા તે સુહમઅપજજ વિણા, સાસણિ ઈત્તો ગુણે વુછું. 18 પણ તિરિ ચઉ સુરનિરએ, નરસન્નિપણિદિભવતસિ સવે; ઈગવિગલ ભૂદરવણે, દુ દુ એગં ગઈતસ-અભબ્ધ. 19 અતિકસાય નવ દસ, લેભે ચઉ અજઈ દુતિ અનાણુતિગે; બારસ અચફખુશખુસુ, પઢમા અહખાઈ ચરિમચઊ. 20 મણુનાણિ સગ જયાઈ સમઈઆ છે ચઉ દુન્નિ પરિહારે; કેવલગિ દે ચરિમા,-જયાઈ નવ મઈસુઓ હિદુગે. 21 અડ ઉવસમિ ચઉ વેઅગિ, ખઈએ ઈક્કાર મિચ્છતિગિ દેસે, સુહમે આ સઠાણું તેર, જોગ-આહાર-સુક્કાઓ. 22 અસન્નિસુ પઢમદુર્ગા, પઢમતિલેસાસ છગ્ન દસ સત્ત; પઢમંતિમગ અજયા, અણહારે મગૃણાસુ ગુણ. 23 સચ્ચેઅર મીસ અસચ્ચ, મસ મણ વય વિઉવિઆહારા; ઉરલ મીસા કમ્પણ, ઈ જગા કમ્મ અણહારે: " 24
Page #282
--------------------------------------------------------------------------
________________ | સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ 263 નરગઈ પણિદિ તસ તણુ, અચકખુ નર નપુ કસાય સમ્મદુગે; સન્નિ છલેસા-હારગ, ભવ મઈ સુઅ હિદુગિ સવે. 25 તિરિસ્થિ અજય સાસણ, અનાણ ઉવસમ અભવ મિસુ તેરાહારદુગૂણા, તે ઉરલદુગૂણ સુરનિરએ. 26 કમુરલદુગંથાવરિ, તે સવિઊવિદુર પંચ ઇગિ પણે; છ અસ િચરિમ-વUજુએ, તે વિવિદુગૂણચઉ વિગલે. 27 કમ્ફરલમીસ વિણુ મણ, વઈ સમઈઆ છેઅ ચખુ મણનાણે; ઉરલદુગ કમ્મ પઢમં,-તિમમણવઈ કેવલદુગંમિ. 28 મણવઈઉરલા પરિહાર, સહમિ નવ તે ઉ મીસે સવિઉવા; દેસે સવિવિદુગા, સકમુરલમીસ અહબાએ. 29 તિઅનાણ નાનપણ ચઉ,-દંસણ બાર જિ અલફખવઓગા; વિણુ મણનાણ દુકેવલ, નવ સુર-તિરિ-નિરય-અજએસ. 30 તસ અ વેઅ સુકકા,-હાર નર પણિદિ સન્નિ ભવિ સવે; નયણેઅર પણ લેસા, કસાય દસ કેવલદુગૂણા. 31 ચઉરિદિઅસ િદુ અન્ના, દુદંસ ઈગબિતિ થાવરિ અચખુ; તિઅનાણ દંસણુદુ, અનાણતિગિ અલવિ મિચ્છદુગે. 32 કેવલદુગે નિઅદુગ, નવ તિઅનાણ વિણ ખઈઅઅખાએ, દસણનાણુતિગં દેસિ, મીસિ અન્નાણમીસ નં. 33 મણનાણ–ચફખુલજજા, અણહારે તિનિદંસ ચઉનાણા; ચઉનાણુસંજમવસમ-વેઅગે એહિદસે અ. 34 દે તેર તેર બારસ, મણે કમા અ દુ ચઉ ચઉ વ્યણે; ચઉ દુ પણ તિનિ કાયે, જિ અગુણગેવગને. 35 છસુ લેસાસુ સઠાણું, એગિદિ–અસનિ–ભૂ-દગ-વણેસ પઢમાં ચઉર તિનિઉ, નારય-વિગલગ્નિ-પવણેસ. 36
Page #283
--------------------------------------------------------------------------
________________ 264 D સ્વાધ્યાય પુષસૌરભ અહખાય-સુહુમ-કેવલ,-દુગિ સુક્કા છાવિ સેસઠાણે સુ; નર-નિય–દેવ-તિરિઆ, શેવા દુ અસંખ-jતગુણા. 37 પણ ચઉ તિ૬ એગિદી, શેવા તિવિઅહિયા અણુતગુણા; તસ થાવ અસંખમ્મી, ભૂજલનિલ-અહિય વણjતા. 38 મણ-વયણ-કાયદેગી, થેવા અસંખગુણ-અતગુણા પુરિસા થવા ઈન્દી, સંખગુણા–ણુતગુણ કરવા. 39 માણી કેહી માથી, લેબી અહિય મણનાણિ થવા એહિ અસંખા મઈસુઅ, અહિઆ સમ અસંખ વિર્ભાગા. 40 કેવલિ–ણુતગુણા, મઈસુઅ અન્નાણિ–ણુતગુણ તુલા, સુહુમા થવા પરિહાર, સંખ અહખાય સંખગુણા. 41 છેય સમઈય સંખા, દસ અસંખગુણ ગંતગુણ અજયા; શેવ અસંખ દુર્ણતા, એહિ નથણ કેવલ અચફખુ. 42 પચ્છાણુપુવિ લેસા, થવા દોડસંખ-કુંત દે અહિઆ અવિઅર થવ ણતા, સાસણ થે વસમ સંખા. 43 મીસા સંખા વેઅગ. અસંખગુણ ખઈઅ મિચ્છ દુ અણુતા; સનિઅર શેવ કુંતો,-હાર વેઅર અસંખા. 44 સવજિ અઠાણ મિ છે, સગ સાસણ પણ અપજજ સનિદુગં; સન્મ સન્ની દુવિહે, સેસેસું સનિપજત્તો. 45 મિચ્છગિ અજઈ જોગા,-હાર દુગૂણા અપુષ્યપણને ઉ; મણવઈ ઉરલ સવિવિ, મીસિ સવિઉવિદુગ દેસે. 46 સાહારફુગ પમરે, તે વિવિહારમીસ વિણુ ઈઅરે; કમ્યુરલદુગંતાઈમ, –મણવયણ સગો ન અગી. 47 નિઅનાણ દુર્દ સાઇમ,-દુગે અજઈ દેસિ નાણદંસતિગં; તે મીસિ મીસા સમણા, જયાઈ કેવલદુ અંતદુગે. 48
Page #284
--------------------------------------------------------------------------
________________ 265 | સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ સાસણભાવે નાણું, વિવિગાહારગે ઉરલમિસં; નેગિદિસ સાસાણે, નેહાહિગમં સુયમય પિ. 49 બંધસ મિચ્છ અવિરઈ, કસાય જગત્તિ ચઉ હેક. અભિગહિઅ-મભિગડિઆ, ભિનિવેસિય-સંસઈય-મણભેગ; પણમિચ્છ બાર અવિરઈ, મણકરણાનિઅમુ છજિ અવહે. પ૧ નવ સેલ કસાયા પનર, જગ ઈ ઉત્તરા ઉ સગવના ઈગ ચઉ પણ તિગુણસુ, ચઉતિદુઈગપચ્ચઓ બંધે. પર ચઉ મિચ્છમછઅવિરઈ,-પચ્ચઈઆ સાય સેલ પણતીસા જગવિણ તિથ્થઈઆ,-હારગજિણવજ સેસાઓ. 53 પણુપન્ન પન્ના તિઅછહિબ,–ચત્ત ગુણચત્ત છચઉદુગવીસા, સોલસ દસ નવ નવ સત્ત, હેGણે ન ઉ અગિમિ. 54 પણુપન્ન મિરિછ હારગ,-દુગૂણ સામાણિ પન્ન મિચ્છ વિણા મીસદુગ-કમ્મ–અણુ વિષ્ણુ, તિચર માસે અહ છચત્તા. 25 સદુમીસકમ્મ અજએ, અવિરઈ કમ્મરલમીસ બિકસાએ; મુજુ ગુણચત્ત દેસે, છવીસ સાહારદુ પમરે. પદ અવિરઈ–ઈગાર-તિકસાય, વજજ અપમતિ મીસદુગરહિઆ ચઉવીસ અપુર્વે પુણ, દુવીસ અવિવિ આહારે. પ૭ અછહાસ સેલ બાયરિ, સુહમે દસ વેઅસંજલણતિ વિણ બીણુવસંતિ અભા, સજેગિ પુલ્વર સગ જોગા. 58 અપમત્તતા સત્ત, મીસ-અપગ્ય-બાયરા સત્ત; બંધઈ છસુહમે એગ,-મુરિમા બંધગા-જોગી. પ૯ આસુહુમ સંતુદએ અવિ, મોહવિણુ સત્ત ખીણમિ ' ચઉ ચરિમદુગે અદ્દઉ, સંતે ઉવસંતિ સજુદએ. 60
Page #285
--------------------------------------------------------------------------
________________ T સવાધ્યાય પુષ્પસૌરભ ઉઈતિ પમત્તતા સગઢ મીસ વેચઆઉ વિણા, છગ અપમરાઈ તઓ, છપંચ સુહમે પશુવસંતા. 61 પણ દો ખીણ દુ જોગી,–ગુદીર) અગિ થાવ ઉવસંતા; સંખગુણ ખીણ સુહમા, નિઅટ્ટી અપુરવ સમ અહિઆ 62 જેગિ અપમત્ત ઈઅરે, સંખગુણ દેસ–સાસણા-મીસા અવિરઈ અગિમિચ્છા, અસંખ ઉરે દુ-સંતા. 63 વિસમ-ખય-મીદય પરિણામ, દુ નવ દ્વાર ઈગવીસા; તિઅભેઅ સન્નિવાઈઅ, સમ્મ ચરણે પઢમભાવે. 64 બીએ કેવલજઅલં, સમ્મ દાથાઈલદ્ધિ પણ ચરણ; તઈ એ સેસુવઓગા, પણ લદ્ધી સમ્મવિરઈદુગં. અન્નાણમસિદ્ધતા,-સંજમ-લેસા-કસાય-ગઈ–વેયા; મિ–તુરિએ ભવા,–ભવત્ત-જિઅત્ત પરિણામે. 66 ચઉચઉગઈસુ મીસગા-પરિણામુદએહિં ચ સખઈએ હિં; ઉવસમજુએહિં વા ચઉ, કેવલિ-પરિણા-મુદય ખઈએ. 67 ખય-પરિણામિ સિદ્ધા, નારાણ પણ ગુવસમસેઢીએ; ઈઅ પનર સન્નિવાઈ, જોયા વીસ અસંભવિણ. 68 મહેર સમે મેસે, ચઉઘાઈસુ અકમ્મસુ અ સેસા ધમ્માઈ પરિણામિઅ, ભાવે ખંધા ઉદઈએ વિ. 69 સમ્માઈચઉસુ તિગ ચઉ, ભાવા ચઉપણુ વસામ-ગુવસંત; ચ9 ખીણાપુવૅ તિક્સિ, સેસ ગુણઠાણ ગેગજિએ. 70 સંખિજેગમસંબં, પતિ-સુત-નિયપયજુર્ય તિવિહં; એવમર્થતંપિ તિહા, જહન્ન-મજનુકસા સવે. લહુસંખિજજે દુશ્ચિઅ, અએ પરં મનિઝમ તુજા ગુરુ જબુદ્દીવ–પમાણય, ચઉપલ્લ પરૂવણાઈ ઈમં. 72
Page #286
--------------------------------------------------------------------------
________________ લવ ય; T સ્વાધ્યાય પુષસૌરભ 267 પઠ્ઠાણુટ્રિઅ-સલામ, ડિસાગ-મહાસલા ગફખા; . જઅણુસહસગાઢા, સઈચંતા સસિહ ભરિઆ. 73 તે દીવુદહિસુ ઈકિકક, સરિસર્વ ખિવિએ નિરિઠ પઢમે; પઢમં તદંત ચિય, પુણ ભરિએ તંમિ તહ ખીણે 74 ખિપઈ સલાગપલેગ, સરિસ ઈએ સલાગ–ખવણેણું પુણે બીઓ અ તઓ, પુર્વાપિ વ તમિ ઉદ્ધરિએ. 75 ખિણે સલાગ તઈઍ, એવ પઢમેહિં બીઅયં ભરસુ, તેહિ તઈએ તેહિ ય, તુરિએ જા કિર ફુડા ચઉર. 76 પઢમતિપલુદ્ધરિઆ, દીવુદહી પલ્લચઉ–સરિસવા ય; સ વિ એગરાસી, રૂવૂણે પરમ-સંખિજ. 77 રૂવજુઅંતે પરિતા,-સંખે લહુ અસ્સ રાસિડઅબ્બાસે; જુત્તા સંખિજજ લહુ, આવલિઆ-સમય-પરિમાણું. 78 બિનતિ ચઉ.પંચમ-ગુણણે, કમા સગાસંખ પઢમચઉસત્તા; sણુતા તે રૂવજુઆ, મઝા રૂવૂણ ગુરુપચ્છા. ઈઅ સત્તત્ત અધેિ, વચ્ચઅમિક્કસ ચઉત્થય-મસંબં; હાઈ અસંખાસંબં, લહુ રૂવજુએ તુ તં મક્યું. રૂવૅણ માઈમં ગુરુ, તિવગિઉં તસ્થિમે દસક્રખેવે; લગાગાસપએસા, ધમ્માડમેગજિદેસા. ઠિઈબંધઝવસાયા, અણુભાગા જોગ છેઅપસિભાગા; દુહ ય સમાણ સમયા, પત્તેઅ નિગ અએ ખિવશુ. 82 પણ તમિ તિવર્ષ્યાિઅએ, પરિત્તર્ણતલહુ તસ્સ રસીણું , અબ્બાસે લહુજુત્તાણુત અભવજિઅ-માણું. 83 તવગે પણ જાયઈ, કુંતાણંત લહુ તં ચ તિકખુત્તો : વચ્ચસુ તહવિ ન ત હેઈ, sણુંતખેવે ખિસુ છ ઈ મે, 84
Page #287
--------------------------------------------------------------------------
________________ 268 T સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ સિદ્ધા નિગઅજવા, વણસઈ કાલ પુગેલા ચેવ; સત્રમલેગનણું પુણ, તિવગિઉં કેવલદુગમિ. ખિsણુતાણું, હવેઈ જિદં તુ વવહરઈ મક્યું; ઈ. સુહુમFવિઆર, લિહિ દેવિંદસૂરીહિં. શતક નામા પંચમ કર્મગ્રંથ: નમિઅ જિર્ણ ધુવબંધે,–દયતા ઘાઈ પન્ન પરિઅન્તા; સેઅર ચઉહનિવાગા, બંધવિહ સામી અ. વચઉ તેઅકસ્મા,–ગુરુલહુ નિમિણે વઘાય ભય કુચ્છા; મિરછ–કસાયા–વરણ, વિઘૂ ઘુવબંધિ સગચત્તા. 2 તાણુવંગાગિઈ–સંઘયણ, જાઈ–ગઈ-ખગઈ-પુનિવ-જિણસાસં; ઉજજો અયવ-પરઘા, તસવીસા ગોઅઅણિઅં. 3 હાસાઈજુઅલદુગ વેઅ,-આઉ તેવુત્તરી અધુવબંધી(ધા); ભંગા અણુઈ ફાઈ, અણુતસંતત્તરા ચઉ. પઢમબિઆ ધુવઉદઈસુ, ધુવબંધિતુ તઈ અવાજભંગતિગં; મિચ્છમિ તિવિ ભંગા, દુહાવિ અધુવા તુરિઅ-ભંગા. 5 નિમિણથિઅવિરઅગુરુઅક-સુહઅસુહતેઅકર્મો ઉવજ્ઞા; નાણુતરાય-દંસણ, મિચ્છ ધુવઉદય સગવીસા. થિરસુરિ વિષ્ણુ અધુવ,-બંધ મિચ્છવિણુમેહ ધુવબંધી, નિવઘાય-મીસ, સમ્મ પણ નવઈ અધુવુદયા. તસવજ્ઞવીસ-સતેઅ-કશ્મ ધુવબંધિસેસ વેઅતિગ; અગિઈ તિગ વેઅણિ, દુજુઅલ સગઉરલુસાસચ. 8
Page #288
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1 3 | સ્વાધ્યાય પુષસૌરભ 269 ખગઈતિરિફુગ નિર્મા, ધુવસંત સમ્મ મીસ મણુયદુવં; વિઉવિક્કાર જિણી, હારસગુચ્ચા અધુવસંતા. 9 પઢમતિગુણસુ મિથું, નિામા અાઈઅટ્ટગે ભજજ; સાસાણે ખલુ સમ્મ, સંત મિચ્છાદUદસગે વા. સાસણ-મીસેસુ ધુવં, મીસ મિચ્છાઈનવસુ ભયણુએ; આઈદુગે અણ નિઅમા, ભઈઆ મીસાઈનવગંમિ. આહાર સત્તાં વા, સવગુણે બિતિગુણે વિણ તિર્થં; નો ભયસંતે મિચ્છ, અંતમુહુરં ભવે તિબ્બે. કેવલજુઅલાવરણ, પણ નિદ્દા બારસાઈમકસાયા; મિચ્છ તિ સવઘાઈ, ચઉનાણ-તિદેસણાવરણ. સંજલણ નોકસાયા, વિશ્થ ઈઅ દેસઘાઈ ય અઘાઈ પત્તયતણુઠ્ઠાઊ, તસવીસા, ગેઅદુગર્વન્ના. સુરનરતિગુચ્ચ-સાયં, તસદસ તણુવંગ વઈર–ચરિંસં; પરઘા-સગ તિરિઆ, વનચઉ પર્ણિદિસુભખગઈ 15 બાયાલ પણ પગઈ, અપઢમસંઠાણ-ખગઈ-સંઘયણ; તિરિગ–અસાય–નીઓ,-વઘાય-વિગલ નિયતિગં. થાવરદસ વન્નચકિક, ઘાઈ પણયાલ સહિઅ બાસીઈ પાવાયડિ નિ દેસુ વિ, વન્નાઈ-ગહા સુહા અસુહા. 17 નામધુવબંધિનવાં, દંસણ પણનાણું વિશ્વ પરઘાય; ભય કુછ મિચ્છ સાસ, જિણ ગુણતીસા અપરિઅરૂા. 18 તણુઅઠ્ઠ વેબ દુજુઅલ, કસાય ઉજજો અગેઅદુગ નિદ્દા તસવીસાઉ પરિત્તા, ખિત્તવિવાગાણુપુથ્વીઓ. ઘણઘાઈ દુગઅજિણા, તસિઅરતિગસુભગદુભગચઉસાસં; જાતિગ જિઅનિવાગા, આઊ ચરે ભવવિવાગા. 20
Page #289
--------------------------------------------------------------------------
________________ 21 270 | સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ નામધુદય ચઉતણુ-વઘાયસાહારણિઅરુજો અતિગં; પુગલવિવાગિ બંધ, પયઈ-ઠિઈ-રસ-પએસ ત્તિ. મૂલાયડીણુ અડસત્ત,-છે બધેસુ તિત્તિ ભૂગારા; અ૫રા તિઓ ચઉરે, અવદ્ધિઓ ન હુ અવત. એગાદહિગે ભૂઓ, એગાઈ ઊણગંમિ અપ્પત રે; તમ્પત્તોડવઢિય, પઢમે સમએ અવત્ત. નવ છ ચ્ચઉ દંશે દુ દુ, તિ ટુ મેહે દુઈગવીસ સત્તરસ; તેરસ નવ પણ ચઉ તિ દુ, ઈક્કો નવ અદ્ર દસ દુન્નિ. 24 તિપણછ અદ્દનવહિઆ,–વીસા તીસેગસીસ ઈગ નામે; છગઅતિગંધા, એસેસુ ય ઠાણમિકિકકે. વીસયરકેડિકેડી, નામે ગેએ એ સત્તરીમહે; તીસિયરચઉસુ ઉદહી, નિરયસુરાઉંમિ તિત્તીસા. મુત્તઅકસાયઠિઈ બાર મહત્તા જહન્ન વેઅણિએ; અદ્ર નામએસ, સેસએ સું મુહુરંત. વિડ્યાવરણ અસ એ, તીસં અઢાર સુહુમવિગલતિગે; પઢમાગિઈસંઘયણે, દસ સુપરિમેસુ દુગવુઢી. ચાલીસ કસાસુમિલહનિદ્રુહસુરહિસિ અમરે; દસ દેસઢ સહિ, તે હાલિદંબિલાઈણું. 29 દસ સુહવિહ ગઈ ઉચ્ચ, સુરદુગ થિરછક્ક પુરિસ રઈ હસે મિચ્છ સત્તરિ મદુગ,-ઈલ્દી-સાસુ પનરસ. ભયકુચ્છ અરઈએ, વિઉરિવતિરિઉરલનિરયદુગનીએ; તેઅપણુ અથિરછકકે, તસચઉ થાવર ઈગ પર્ણિદી. નપુકુખગઈસાસચઊ,–ગુરુકફખડરુફખસીયદુધે; વીસ કેડીકેડી, એવઈઆબાહ વાસસયા.
Page #290
--------------------------------------------------------------------------
________________ 271 35 37 | સ્વાધ્યાય પુષસૌરભ ગુરુ કેડિકેડિ અંતે, તિસ્થાહારાણ ભિન્નમુહુ બાલા; લહુ કિઈ સંખગુણુણા, નરતિરિણાઉ પલ્લતિગં. 33 ઈગ વિગલ પુષ્યકોડી, પલિઆડસખસ આઉચઉ અમણુક નિવકમાણ છમાસા, અબહિ સેસાણુ ભવતસે. 34 લહુઠિઈબંધે સંજલણ,-લેહપણવિષ્યનાણદસેસુ, ભિન્નમુહુરં તે અદ્ર, જસુચ્ચે બારસ ય સાએ. દ-ગામા પફ, સંજલણતિગે પુમદ્ વરિસાણિ; સેસાણુક્કોસા, મિચ્છત્તઠિઈ ઈ જે લદ્ધ. અયમુક્કોસેનિંદિસુ, પલિયાસખંસહીણ લહુબંધ કમસે પણ વીસાએ, પન્ના સય સહસ સંગુણિએ. વિગલ-અસન્નિસુ જિો, કણિઓ પદ્ધસંખભા ગૂણે; સુરનિરયાઉ સમા દસ, સહસ સેસઉ ખુહુભવં. 38 સવાણ વિ લહુબંધ, ભિન્નમુહુ અબાહ આઉજિઠે વિક કેઈ સુરાઉસમ જિણ,-મંતમુહૂ બિતિ આહાર. 39 સત્તરસ સમહિઆ કિર, ઈશાણપણુ મિ હું તિ ખુહભવા; સગતીસસયતિહાર, પાણુ પુણે ઈગમુહુર્તામિ. 40 પશુસદ્દસહસ પણસય,-છત્તીસા ઈગમુહુર-ખુડુભવા; આવલિઆણું દેસય,છપન્ના એગખુદ્દભવે. અવિરયસમે તિર્થં, આહારદગામરાઉ ય પમત્તો મિચ્છદ્દિદ્દી બંધઈ, જિદિઈ સેસ પયડીણું. વિગલસુહમાઉગતિગ, તિરિમાણુ આ સુરવિઉશ્વિનિરયદુર્ગા, એગિદિ-થાવરાયવ, આઈસાણા સુરુકકોસં. 43 તિરિઉરલદુગુજજે, વિટ્ટ સુરનિરય સેસ ચઉગઈઆર . આહારજિણમપુ-કનિઅદિ સંજલણપુરિસલહું. 44 41
Page #291
--------------------------------------------------------------------------
________________ 47 272 સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ સાય જાવરણ, વિઘ્ર સુહમે વિઉવિ છ અસન્ની; સન્ની વિ આઉ બાયર, -૫જજેગિદી ઉ સેસાણું. 45 ઉકકોસજહને અર, ભંગા સાઈ અણાઈ ધુવ અધુવા; ચઉડા સગ અજહન્નો, સેસતિગે આઉચઉસુ દુહા. ચઉભેઓ અજહન્નો, સંજલણવરણનવવિઘાયું; સેસતિગિ સાઈ અધુ, તહ ચઉડા સેસ પયડીણું. સાઈઅપુવંતે, અયરતે કેડિકોડિઓ ન હિંગો; બંધે નહ હણે ન ય, મિછે ભવિઅરસન્નિમિ. 48 જઈલહુબંધે બાયર,-પજજઅસંખગુણસુહમજજડહિંગે; એસિ અપ જ જાણ લહૂ, સુહુમેઅર અપાજપજગુરુ. 49 લહુ બિઅપજજ અપજજે, અપજે અરબિ અગુરુહિંગ એવં; તિચઉસિન્નિસુ નવરં, સંખગુણો બિનઅમણપજજે. 50 તે જઇજિદ્રો બંધે, સુખગુણ દેસવિરય-હસિઅર; સમ્મચઉ સન્નિચર, કિંઈબંધાણુકમ-સંખગુણ. 51 સવ્વાણવિ જિદ્દઠિઈ, અસુભા જ સાઈકિલેસે; ઈસરા વિસેહિઓ પુણ, મુત્ત નરઅમરતિરિઆઉં. પર સુહમનિઆઈ બણુપ,–ગ બાયર ય વિગલામણ મણા; અપજજલહુ ૫ઢમદુગુરુ, પજહસિઅરે અસંખગુણે. 53 અપજતસુક્કો, પજજજહન્નિ અરુ એવ કિઈઠાણા; અપજેઅર સંખગુણ, પરમપજબએ અસંખગુણ. 54 પખણમસંખ ગુણવિરિઅ, અપજ પઇઠિઈસંખલેગસમા; અન્નવસાયા અહિઆ, સાસુ આઉસ અસંખગુણા. પપ તિરિનિરયતિ–આણું, નરભવજઅ સચઉપલ્લ તે ; થાવરચઉ-ઈગવિગલા, યવેસુ પણ સીઈસયમયરા.
Page #292
--------------------------------------------------------------------------
________________ ર૭૩ સરસે. 60 T સ્વાધ્યાય પુષસૌરભ અપઢમસંઘયણગિઈ-ખગઈઅણમિચ્છ-દુહગથીણુતિગ; નિખનપુછથિ દુતી, પિિદ અબંધઠિઈ પરમા. 27 વિજયાઈસુ ગેવિજજે, તમાઈ દહિસય દુતીસ તેમ પણસીઈ સમયબંધ, પક્ષતિગં સુરવિઉવિદુગે. 58 સમયાદસંખકાલ, તિરિદુર-નીએ સુ આઉ અંતમુહુ ઉરલિ અસંખપટ્ટા, સાયઠિઈ પુવકેહૂણ. 59 જલહિયં પણસી અં, પરઘુક્સાસે પર્ણાિદિ તસચઉગે; બત્તી સં સુવિહગઈ, પુમ-સુભગતિગુચ્ચ–ચર સે. અસુખગઈજાઈઆગિઈ,-સંઘયણ-હાર-નિરય-અદુગ, થિરસુભાજસથાવરદસ, નપુઈથી–જુઅલ-મસાયં. 61 સમયાતંતમુહુર, મણુદુગ-જિણ-વઈર–ઉરલવંગેસુ; તિત્તીસયરા પરમો, અંતમુહ લહૂવિ આઉજિણે. તિ અસહસુહાણું, સંકેસવિસહિ વિવજય મંદર ગિરિમહિય,–જલરેહાસરિસકસાહિં. ચઉઠાણા અસુહ, સુહsaહા વિશ્વેદેસઆવરણા; પુમસંજલણિગદુતિચઉ,–ઠાણુરસા સેસ દુગમાઈ. નિંબુચ્છરસો સહજે, દુતિચઉભાગકટિંઈકકભાગંતે; ઈગઠણાઈ અસુહા, અસુહાણ સુહે સુહાણું તુ. તિવ્રમિગથાવરાયવ, સુરમિચ્છા વિગલસુહુમનિયતિગં; તિનિમણુઆઉ તિરિનરા, તિરિદુગ-છેવટુ સુરનિરયા. 66 વિવિસરાહારદગ, સુખગઈવન્નચઉતઅજિણસાયં; સમચ-પરઘા-તસદસ, પણિદિશાસુચ્ચ અવગા ઉ. તમતમા ઉજજે અં, સમ્મસુરા મણુઅઉરલદુગ-વઈર; અપમત્તો અમરાઉં, ચઉગઈ મિચ્છા ઉ સેસાણં. 63
Page #293
--------------------------------------------------------------------------
________________ 274 | સ્વાધ્યાય રૂપસૌરભ થીણતિગં અણ-મિચ્છ, મંદર સંજમુમ્મહ મિ; બિઅ તિઅકસાય અવિરય, દેસ પમત્ત અરઈ સેએ. 69 અપમાઈ હારગદુગ, દુનિદ્ર-અસુવન્ન-હાસરઈકુછા; ભયમુવઘાયમપુ, અનિઅટ્ટી પુરિસ-સંજલણે. વિડ્યાવરણ સુમે, મણુતિરિઆ સુહુમવિગલતિગ-આઉં; વેવિછક્કમમરા,-નિરયા ઉજજોએ-ઉરલદુગ. 71 તિરિદુગનિએ તમતમા, જિમવિય નિરયવિણિગથાવરયં; આસુહમાયવ સમ્મ વ, સાયથિરસુભજસા સિએરા. 72 તસવનતેઅચઉમણુક–ખગઈદુગ પર્ણિદિ–સાસ-પરઘુગ્રં; સંઘયણગિઈનપુથી, સુભગિઅરતિ મિચ્છચઉગઈઆ. 73 ચઉતેવિન વેઅણિઅ–નામણુકોસ સેધુવબંધી; ઘાઈનું અજહને, ગેએ દુવિહે ઈ ચઉહા. 74 સેસંમિ દુહાઈ દુગ,-શુગાઈ જા અભવયું ત ગુણિઆણ; ખંધા ઉરચિઅવગૂણા ઉ તહ અગહણંતરિઆ. 75 એમેવ વિવિહાર –તેઅભાસાણુ પાણ-મણકખે; સુહુમા કમાવગાહો, ઊણુણંગુલ–અસંખશે. ઇક્કિક્કહિઆ સિદ્ધા,–ણુતંસા અંતરસુ અગ્રહણ સવસ્થ જહનુચિઓ, નિઅણુતસાહિઆ જિદ્દા. અંતિમચઉફાસદુગંધ –પંચવન્નરસ-કસ્મખંધલં; સવજઅણુતગુણરસ, અણુજુત્તમર્ણતયાએ સં. એગપએસગાઢ, નિઅસવ્વપએસઓ ગહેઇ જિઓ; . થે આઉ તદસે, નામે ગોએ સમે અહિએ. 79 વિઠ્યાવરણે મેહ, સવરિ અgઈ જેણુપે; તસ્ય ફુડૉ ન હવઈ, ઠિઈ-વિસેલેણ સેસાણું.
Page #294
--------------------------------------------------------------------------
________________ | સ્વાધ્યાય પુછપસૌરભ ર૭૫, નિઅજાઈલદ્ધદલિઆ,-હંતસે હાઈ સવઘાઈશું; બન્ઝતીણ વિભાજઇ, સેસ સેસાણ પઈસમય: સમ્મ-દર-સશ્વવિરઇ, અણવીસંજે આ દંસ ખવગે અ; મેહસમ-સંત-અવગે, ખીણ-સગિઅર–ગુણસેઢી. ગુણસેઢી દલરયણું,-હ્યુસમયમુદયાદસંખગુણણુએ; એયગુણ પણ કમસે, અસંખગુણનિર્જરા જીવા. 83 પલિઆઇસંખંસ-મુહૂ, સાસણુઈઅરગુણ-અંતરે હિસ્સો ગુરુ મિછિ બે છઠી, ઈરિગુણે પુગલદ્ધતે. 84 ઉદ્ધાર અદ્ધખિત્ત, પલિઆ તિહાર સમય-વાસસય-સમએ; કેસવહારો દીવ, દહિ-આઉ–તસાઈપરિમાણું. દવે ખિતે કાલે, ભાવે ચઉહ દુહ બાયરે સુહમે; હેઈ અસંતુસ્સપિણિ,-પરિમાણે પગલપરટ્ટો. ઉરલાઈસત્તને, એગજિએ મુઅઈ કુસિઅ સવાણ; જત્તિઅકાલિ સ યૂલે, દિવ્યે સહુ સગયા. લેગપએસેસપિપણિ -સમયા અશુભાગબ ધડાણા ય; જહત કમમરણું, મુદ્દા ખિરાઈ થૂલિઅરા 88 અપયરપ ડિબંધી, ઉક્કડજોગી આ સન્નિપજતા; કુણઈ પએ સુક્કોસ, જહન્નયં તસ્ય વચ્ચાસે. મિચ્છઅજયચઉ આઊ, બિતિગુણવિણુ મહિસત્તમિચ્છાઈ છë સતરસ સુહુમ, અજય દેસા બિતિકસાએ. 90 પણ અનિઅટ્ટી સુખગઈ, નરાઉ–સુરસુભગતિગ-વિઉન્વિદુર્ગા સમચઉરે સ-મસાયં, વઈર મિચ્છો વ સમે વા. 91 નિદાપલાદુન્યુઅલ –ભયકુચ્છાતિન્દુ સમ્મગે સુજઈ આહારદુર્ગ સેસા, ઉક્કોસ એસગા મિછે.
Page #295
--------------------------------------------------------------------------
________________ 276 T સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ સુમુણી દુન્નિ અસબ્રી, નિયતિગ-સુરાઉ સુરવિવિદુગ; સએ જિર્ણ જહન્ન, સુહુમનિઆઈણિ સેસા. 3 94 મૂલછગેવાણુક્કોસ, ચઉહ દુહા સેસિ સવત્થ. સેઢિઅસંખિજજે, જેગઢાણિ પડિ-ઠિભે; ઠિઈબંધઝવસાયા,-હુભાગઠાણા અસંખગુણ. તત્તે કમ્મપએસા, અણુતગુણિઆ તઓ રસપ્ટેઆ જગા પડિપએસ, ઈિઅણુભાગ કસાયા. ચઉદસરજજુ લેગ, બુદ્ધિક સત્તરજજુમાણઘણે; તદ્દીહેગપએસા, સેઢી પર આ તવગે. અણુ-સ-નપુસિત્થી, વેઅચ્છકકે ચ પુરિસએ ચ; દે દે એગંતરિએ, સરિસે સરિસ ઉવસ મેઈ. અણમિચ્છમીસસમ્મ, તિઆઉઈગવિગલથીતિગુજઅફ તિરિ–નિર-થાવરફુગં, સાહારાયવ-અડ–નપુત્થી. છગપુમસંજલણ દે,-નિધ્રાવિડ્યાવરણખએ નાણું; દેવિંદસૂરિ-લિહિઅં, સયગમિણું આયસરણદૃા. 98 99 I/
Page #296
--------------------------------------------------------------------------
________________ શ્રી ચંદ્રમહત્તરાચાર્ય કૃત ષષ્ઠ: સુમતિકા કર્મગ્રંથ: સિદ્ધપહિં મહત્યં, બંધોદયસંતપડિઠાણું વુચ્છ સુણ સંખેવું, નીચંદ્ર દિદિવાયક્સ. કઈ બઘતે વેઈ?, કઈ કઈ વા સંતપડિઠાણણિક મૂ ઉત્તરપગઈસું, ભંગવિગપ્પા મુઅા . અવિડસત્તછબંધબેસુ, અઠેવ ઉદયસોંસા, એગવિહે તિવિગ, એગવિગ અબંધંમિ. સત્તદૃબંધ અહુદય,સંત તેરસસુ જીવઠાસુ . એગામે પંચ બંગા, દે ભગા હુંતિ કેવલણે. અસુ એગવિગપે. છસુવિ ગુણસનિએસુ દુવિગપ્પા, પત્તે પત્ત અં, બંધદયસંતક—ાણું. પંચ નવ દુનિ અઠ્ઠાવીસા, ચઉરો તહેવ બાયાલા; દુનિ અ પંચ ય ભણિયા, પયડીઓ આણુપુવીએ. બંધદયસંત સા, નાણાવરણુતરાઈએ પંચ; બંધે વરસેવિ ઉદય, સંતસા હુંતિ પંચેવ. બંધસ ય સંતસ્સ ય, પગઈઢાણાઇ તિણિ તુલાઈ ઉદયદ્રાણાઈ દુવે, ચઉ પણાં દંસણાવરણે. બી આવરણે નવબંધએ (ગે)સુ, ચઉપંચદય નવસંતા; છઐઉબધે ચેવં, ચઉબંધુએ છલંસા ય. ઉવરબંધે ચઉ પણ, નર્વસ ચઉદય છચ્ચચઉસંતા; અણિ આઉયગાએ, વિભજ મેહં પરં વુછે.
Page #297
--------------------------------------------------------------------------
________________ - 15 278 | સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ ગોઅંમિ સત્ત ભંગા, અદ્ર ય ભંગા હવંતિ વેઅણિએ; પણ નવ નવ પણ ભંગા, આઉંચઉદ્દે વિ કમસે ઉ. 11 બાવીસ ઇક્કીસા, સત્તરસં તેરસેવ નવ પંચ; ચઉ તિગ દુર્ગા ચ ઈક્ક, બંધઠ્ઠાણાણિ મેહરૂ. 12 એગ વ દ વ ચઉરે, એતો એગાહિઆ દસક્કોસા એહેણ મહણિજે, ઉદયદ્રાણાણિ નવ હુતિ. 13 અદ્ર ય સત્ત ય છ ઐઉ, તિગ દુગ એગાહિઆ ભવે વીસા, તેરસ બારિસ્કારસ, ઇત્તે પંચાઈ એગ્રણા. સંતસ્સ પડિઠાણાણિ, તાણિ મેહસ હુંતિ પન્નરસ, બંધદયસંતે પુણ, ભંગવિગપ્પા બહૂ જાણું. છબ્બાવીસે ચઉ ઈગવીસે, સત્તરસ તેરસે દો દે; નવબંધગે વિ દુણિ ઉ, ઇક્ટિક્કમઓ પરં ભંગા. દસ બાવીસે નવ ઈગવીસે, સત્તાઈ ઉદયકમ્ફ સાફ છાઈ નવ સત્તરસે, તેર પંચાઈ અડેવ. ચત્તારિઆઈ નવબંધએસ, ઉકેસ સમુદાયકંસા પચવિહબંધને પુણ, ઉદઓ દુહં મુણે અ. ઈત્તો ચઉબંધાઈ, ઈક્રિકકુદયા હવંતિ સન્વેવિ; બંધાવરમે વિ તહા, ઉદયાભાવે વિ વા હજજા. ઈકગ છક્કિારસ, દસ સત્ત ચઉક્ત ઈકકગ ચેવ; એએ ચઉવીસગયા, બાર દુગર્કમિ ઈકકારા. (પાઠાંતરે–ચઉવીસ દુગિક્રિમિક્કારા) નવતેસીઈસહિ, ઉદયવિગપેહિ મહિઆ જીવા અઉણુત્તરિ–સીઆલા, પવિંદહિં વિનેઆ. 21
Page #298
--------------------------------------------------------------------------
________________ સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ નવપંચાણુઉઅસએ, ઉદયવિગપેહિ મહિઆ જીવા અઉમુત્તરિ એગુત્તરિ, પવિંદસ એહિં વિનેઆ. તિને ય બાવીસે, ઈગવીસે અદ્ભવી સ સત્તરસે; છચ્ચેવ તેર–નવ-બંધએસુ પંચેવ ઠાણિ. પંચવિહ-ચઉવિહેસું, છ છ એસેસુ જાણુ પંચેવ; પત્તેણં અં, ચત્તારિ અ બંધનુચ્છેએ. દસ-નવ–પન્નરસાઈ, બદયસંત-પડિઠાણાણિ; ભણિઆણિ મહણિજજે, ઈત્ત નામ પર . તેવીસ પન્નવીસા, છવીસા અદ્ભવીસ ગુણતીસા; તીસેગતીસમાં બંધદ્વાણણિ નામસ્ય. ચઉ પણવીસા સોલસ, નવ બાણુઉઈસયા ય અડયાલા; એયાઉત્તર છાયાલ,–સયા ઈક્કિક્ક બંધવિહી. , વીસિગવીસા ચઉવસગા ઉ, એગાહિઆ ય ઈગતીસા ઉદયદ્રાણાણિ ભવે, નવ અ૬ ય હુંતિ નામસ્ય. ઈકક બિઆલિકારસ, તિત્તીસા છસયાણિ તિત્તીસા; બારસ-સત્તરસસયાણ-હિગાણિ-બિપીસીઈહિં. અઉત્તીસિકકારસ, સયાણિહિના સરપંચસીહિં; ઈકિકક્કગ ચ વીસા, દયહુદયંસુ ઉદયવિહી. તિ દુનઉઈ ગુણનઉઈ, અડસી છલસી અસઈ ગુણસીઈ, અયછપન્નત્તરિ, નવ અ ય નામસંતાણિ. અદૃ ય બારસ બારસ, બંધદય-સંત-પડિઠાણાણિ; હેણુએસેણુ ય, જસ્થ જહાસંભવ વિભજે. નવ પણદયસંતા, તેવીસે પન્નવસ છવ્વીસેક અદ્ર ચઉરવીસે, નવ સગિ ગુણતીસ તીસંમિ.
Page #299
--------------------------------------------------------------------------
________________ 34 37 280 T સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ એગેગમેગતીસે, એગે એગુદય અદ્ધ સંતમિ; ઉપરયબંધે દસ દસ, વેઅગસંતમિ ઠાણાણિ તિવિગપ-પગઈકાણે હિં, જીવગુણસન્નિએસુ ઠાણેજી; ભંગ પઉંજિઅવા, જસ્થ જહા સંભ ભવઈ. 35 તેરસસુ જીવ-સંખેવસુ, નાણુતરાય-તિવિગપે; ઈકર્કમિ તદુવિગપ, કરણું પઈ ઇW અવિગપો. તેરે નવ ચઉ પણબં, નવ સંતેગેમિ ભંગમિક્કાર; અણિ-આઉય-ગએ, વિભાજજે મેહં પરં ગુચ્છ'. પજજત્તગ-સન્નિઅરે, અઠ્ઠ ચઉષ્ઠ ચ અણિઅભંગા; સત્ત ય તિગં ચ ગએ, પત્તે જીવઠાણેસુ. 38 પત્તાનપજજત્તગ, સમણે પજર અમણ સેસેસુ, અઠ્ઠાવીસ દસગં, નવગ પણચં ચ આઉસ. અદ્રસુ પંચસુ એગે, એગ દુર્ગા દસ ય મોહબંધગએ; તિગ ચઉ નવ ઉદયગાએ, તિગ તિગ પત્તરસ સંતમિ. 40 પણ દુગ પણગં પણ ચઉ, પણગં પણગા હવંતિ તિનેિવ; પણ છપ્પણગે છ૭,-૫ણગં અદ્દઢ દસગં તિ. 41 સવ અપજતા, સામી સુહુમા ય બાયર ચેવ; વિગલિટિઆઉ તિષિઉ, તહ યે અસન્ની અ સની અ. 42 નાણુતરાય તિવિહમવિ, દસસુ દો હુંતિ દેસુ ઠાણેલું; મિચ્છાસાણે બીએ, નવ ચઉ પણ નવ ય સંતસા. 43 મિસાઈ નિઅટ્ટીઓ, છ ચઉ પણ નવ ય સંતકર્મોસા ચઉબંધ તિગે ચઉપણું, નવસ દુસુ જુઅલ સંતા. 44 ઉવસંતે ચઉ પણ નવ, ખીણે ચઉરુદય છચ્ચ ચઉ સંતા; અણિ-આઉ–ગોએ, વિભાજજ મેહં પરં ગુચ્છ, 45
Page #300
--------------------------------------------------------------------------
________________ 47 48 | સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ 281 ચઉ છસુ દુન્નિ સત્તસુ, એગે ચઉગુણિસુ અણિઅભંગા; ગેએ પણ ચક દે તિસુ, એગઢસુ દુન્નિ ઈક્કમિ. અદૃચ્છાહિગવીસા, સેલસ વીસ ચ બારસ છ દોસુ; દો ચઉસુ તીસુ ઈર્ક, મિચ્છાઈસુ આઉએ ભંગા. ગુણઠાણુએસુ અસુ, ઈકિકર્ક મેહબંધઠાણું તુ; પંચ અનિઅદ્દિઠાણે, બંધેવર પર તત્તો. સત્તાઈ દસ ઉ મિ છે, સાસાયણમીસએ નવુફકેસા; છાઈ નવ ઉ અવિરએ, દેસે પંચાઈ અટૂટેવ. વિરએ વસમિએ, ચીરાઈ સત્ત છચ્ચ પુર્વામિ, અનિઅલ્ટિબાયરે પુણ, ઈક્કે વ દુબે વ ઉદયંસા. એગ સુહમસરા, વેએઈ અવેઅગા ભવે સેસા; ભંગાણું ચ પમાણું, પુવુદિઠેણુ નાયવું. ઈકિક છડિકારિકા–રસેવ, ઈકકારસેવ નવ તિત્તિ, એએ ચઉવસગયા, બાર દુગે પંચ ઈર્કમિ. બારસ-પણ સકિ–સયા, ઉદયવિગપેહિ મેડિઆ જવા ચુલસીઈ સારી, પથવિદ એહિ વિને આ. પત્ર અઢગ ચઉ ચઉ ચઉદ્દગા ય, ચહેરે એ હુંતિ ઉવીસા મિચ્છાઈ-અપુવ્રતા, બારસ પણચં ચ અનિઅટ્ટી. 54 જોગવએગલેસા, ઈહિ ગુણિઆ હવંતિ કાયવા; જે જ ગુણધ્રાણે, હવતિ ત તત્વ ગુણકારા. અદ્રઠી બત્તીસં, બત્તીસ સમેિવ બાવન્ના; આલ દેસુ વિસા, વિઅ મિચ્છમાઈસુ સામન્ન. તિનેગે એગેગં, તિગ મીસે પંચ ચઉસુ તિગ પુર્વે, ઈકિકાર બાયરંમિ ઉ, સુહમે ચઉ તિત્રિ ઉવસંતે. 57
Page #301
--------------------------------------------------------------------------
________________ 282 D સ્વાધ્યાય પુષસૌરભ છન્નવ છક્ક તિગ સત્ત, દુર્ગા દુગ તિગ દુર્ગ તિ અટ્ટ ચ, દુગ છગ્ગઉ દુગ પણ ચઉ, ચઉ દુગ ચઉ પણગ એગ ચઊ. 58 એગેગમઢ એગેગમ, છઉમલ્થ-કેવલિજણાવ્યું એગ ઊ એગ ચઊ, અદ્ર ચઊ દુ છક્કમુદયંસા. 59 ચઉ પણવીસા સોલસ, નવ ચત્તાલા સયા ય બાણઉઈ બત્તીસુત્તર છાયાલ, સયા મિચ્છરુસ બંધવિહી. અદ્ર સયા ચઉઠી, બત્તીસસયાઈ સાસણે ભેઆ; અઠ્ઠાવીસાઈશું, સવાણsઠ્ઠહિંગછન્નઉઈ. ઈગચત્તિગાર બત્તીસ, છસય ઈગતીસિગારનવનઉઈ; સતગિસિ ગુતીસચઉદ, ઈગાઉસદ્ધિ મિરછુદયા. 62 બત્તીસ દુન્નિ અટ્ટ ય, બાસીઈ સયાયપંચ નવ ઉદયા; બારહિએ તેવીસા, બાવત્રિક્કારસ સયા ય. દો છક્કટ્ટ ચઉકર્ક, પણ નવ ઈક્કાર છક્કગ ઉદયા; નેરઈઆઈસુ સત્તા, તિ પંચ ઈક્કારસ ચઉકર્ક. ઈગ વિગલિંદિએ સગલે, પણ પંચ ય અટ્ટ બંધઠાણાણિ પણ છદ્ધિક્રાદયા, પણ પણ બારસ ય સંતાણિ. ૬પ ઈઅ કમ્મપગઈ–ઠાણાણિ, સુટ બંધુદય-સંતક—ાણું ગઈઆઈએહિં અસુ, ચઉપૂયારેણ ને આણિ. ઉદયસુદીરણાએ, સામિત્તાઓ ન વિજઈ વિસે; મુgણ ય ઈગયાલ, સેસાણું સવપયડીણું. નાણુતરાય-દસગં, દંસણ નવ વેઅણિજજ મિચ્છત્ત; સમ્મત્ત લેભવે,–ઉઆણિ નવનામ ઉચ્ચ ચ. તિસ્થયરાહારગ-વિરહિઆઉ અાજે સવપયડીઓ; મિચ્છરવેઅગે, સાસણવિ ગુણવીસસેસાઓ.
Page #302
--------------------------------------------------------------------------
________________ 283 70 71 73 | સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ છાયાલસેસ મીસ, અવિરયસમે તિઆલપરિસેસ તેવન્ન દેસવિરઓ, વિરઓ સગવન્નસાએ ઈગુણદ્વિ-મધ્ધમતો, બંધઈ દેવાઉઅસ્સ ઈઅવિ, અઠ્ઠાવન્ન–મપુ, છપન્ન વાવિ છવીસં. બાવીસા એગુણું, બંધઈ અઢારસંત-મનિઅટ્ટી; સતરસ સુહુમસરા, સાયમમેહો સજાગુત્તિ. એસે ઉ બંધસામિત્તા-ઓહો ગઈઆઈએસ વિ તહેવ; એવા સાહિજઈ, જસ્થ જહા પગઈસન્મા. તિસ્થયર-દેવનિરયાઉ ચ તિસુ તિસુ ગઈસુ બેધવું; અવરોસા પયડીએ, હવંતિ સવ્વાસુ વિ ગઈસુ. પઢમકસાયચઉદ્ધ, દંસણુતિગ સત્તા વિ ઉવસંતા; અવિરયસમ્મત્તાઓ, જાવ નિઅદ્રિત્તિ નાયવા. સત્તઃ નવ ય પનરસ, સેલસ અઢારસેવ ગુણવીસા; એગાહિ દુ ચઉવીસા, પણવીસા બાયરે જાણ. સત્તાવીસ સુહુએ, અઠ્ઠાવીસ ચ મેહપયડીએ; ઉવસંતવીઅરાએ, ઉવસંતા હુતિ નાયવા. પઢમકસાયચઉદ્ધ, ઈત્તો મિચ્છત્ત-મીસ-સન્મત્ત; અવિરયસમ્મ દેસે, પમત્તિ અપમત્તિ ખીઅંતિ. અનિઅદ્રિબાયરે થીણુ-ગિદ્વિતિગ–નિરયતિરિઅનામાઓ સંખિજઈમે સેસે, તપાઉગ્યાઓ ખીઅંતિ. ઇત્ત હણઈ કસાય-ગંપિ પચ્છા નપુંસર્ગ ઈāિ તો નેકસાયછk, છહઈ સંજલણકેહમિ. 75 99 78 79
Page #303
--------------------------------------------------------------------------
________________ 284 T સ્વાધ્યાય પુષસૌરભ પુરિસ કહે કેહ, માણે માણું ચ છુઈ માયાએ માયં ચ છુહઈ લેહે, લેહ સુહુમપિ તો હgઈ. ખીણુકસાયટુચરિમે, નિર્દૂ પલં ચ હgઈ છઉમળ્યે આવરણમંતરાએ, છઉમલ્થ ચરમસયંમિ. 82 દેવગઈસહગયાઓ, દુચરમસમયંભવિઅંમિ ખીઅંતિ, સવિવાગેઅરનામા, નીઆગેઅંપિ તથૈવ. અન્નયર-વેઅણીએ, મઆઉઅ-મુચ્ચોઅ–નવનામે; વેએઈ અગિજિશે, ઉક્કો જહન્નમક્કારા. મણુઅગઈ જાઈ તસ બાયરં ચ પજત્તસુભગમાઈન્જ; જસકિત્તી તિર્થીયર, નામસ હવંતિ નવ એઆ. તસ્થાણુપુનિવસહિ, તેરસ ભવસિદ્ધિઅસ ચરમંમિ; સંતસગમુક્કોસ, જહન્નય બારસ હવંતિ. 86 મણુ અગઈસહગયાઓ, ભવખિત્તવિવાગ–જિઅવિવાગાઓ; અણિઅન ઍ, ચરમ-સમર્યામિ ખીઅંતિ. 87 અહસુઈઅસયલજગસિહર-મરુઅનિવમહાવસિદ્ધિસુહે; અનિહણમવાબાઈ, તિરયણસાર અણુહવંતિ. દુરહિગમ-નિઉણુ-પરમF-ઈરબહભંગદિઢિવાયા; અત્થા અણુસરિઅલ્વા, બંધદયસંતકમ્માણ. જે જન્ય અપડિયુ, અર્થે અપ્પાગમેણુ બદ્ધત્તિ, ત ખમિmણ બહુસુઆ, પૂરેઊણું પરિકહેતુ. ગાહર્ગો સરીએ, ચંદમહત્તર-મયાણસારીએ; ટીગાઈ–નિઅમિઆણું, એગૂણા હેઈ નઉઈએ.
Page #304
--------------------------------------------------------------------------
________________ 285 | સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ શ્રી બૃહત્ સંગ્રહણું પ્રકરણ મૂળ નમિઉં અરિહંતાઈ, કિઈ ભવગાહણા ય પત્તયં; સુર-નારયાણ ગુચ્છ, નર તિરિયાણું વિણા ભવણું. 1 ઉવવાય–ચવણ–વિરહ, સંખે ઈગ-સમઈયં ગમાર્ગમણે; દસ વાસ સહસ્સાઈ, ભવણવઈશું જહન્ન ઠિઈ. અમર બલિ સાર–મહિઅં, તદેવીણું તુ તિત્રિ ચત્તારિ, પલિયાઈ સâઈ, સેસાણું નવનિકાયાણું. તદેવી-મદ્ધ પલિય, દેસૂણું આઉ–મુક્કોસં. વંતરિયાણ જહનનં, દસ વાસ સહસ્સ પલિય-મુક્કોસં; દેવીણું પલિયદ્ધ, પલિયં અહિયં સસિ-રવીણું. લખેણુ સહસે ય વાંસાણ ગહાણ પલિય-મેએસિં; ઠિઈ અહં દેવીણું, કેમેણુ નખત્ત તારાણું. પલિયદ્ધ ચઉભાગે, ચઉડિ ભાગાહિગાઉ દેવીણું ચઉ જુઅલે ચઉભાગો, જહન્ન–મડ ભાગ પંચમીએ. દે સાહિ સત્ત સાહિય, દસ ચઉદસ સત્તર અયર જા સુક્કો ઈકિક-મહિય-મિત્તો, જા ઈગતીસુરિ ગેવિજે. 8 તિત્તીસ-સુરેસુ, સોહમ્માઈસુ ઈમા કિઈ જિદ્દા સેહમ્મ ઈસાણે, જહન્ન ઠિઈ પલિય-મહિયં ચ. દે સાહિ સત્ત દસ ચઉદસ, સત્તર અયરાઈજા સહસાર; તપૂરઓ ઇક્કિક્કે, અહિયં જાણુત્તર-ચઉકે. ઈગતીસ સાગરાઈ, સવઠે પુણુ જહન્ન કિઈ નથિ; પરિગ્નેહિયાણિયરાણિ ય, સેહમ્મી-સાણ-દેવી. 11
Page #305
--------------------------------------------------------------------------
________________ 286 પલિયં અહિયં ચ કમા, ડિઇ જહન્ના ઈએ ય ઉકેસા; પલિયાઈ સત્ત પન્નાસ, તહ ચ નવ પંચવની ય. 12 પણ છ ચઉ ચઉ અદ્ધ ય, કમેણ પય-મગ્નમહિસીએ; અસુર નાગાઈ વંતર, જોઈસ કમ્પ દુગિદાણું. 13 દુસુ તેરસ દુસુ બારસ, છ પણ ચઉ ચઉ દુગે દુગે ય ચ6; ગેવિજ-મુત્તરે દસ, બિસદ્ધિ પયરા ઉવરિ લેએ. 14 સેહમુકોસ ઈિ, નિય પયર વિહત્ત ઈરછ સંગુણિએ; પયરુક્કોસ ઠિઈએ, સવ્વસ્થ જહન્ન પલિય. 15 સુરકપઠિઈ વિસે, સગ પયર વિહત્ત ઈચ્છ સંગુણિએ; હિઠિલ્લ કિઈ સહિએ, ઈચ્છિય પયરંમિ ઉક્કોસા. 16 કમ્પસ તપયરે, નિય કપ-વડિયા વિમાણા; ઇંદ નિવાસા તેસિં, ચઊદિસિ લેગ પાલાણું. - 17 સમ જમાણે સતિભાગ, પલિય વરૂણસ્સ દુન્નિ દેસુણ વેસમણે દો પલિયા, એસ કિંઈ લેગપાલાણું. 18 અસુરા નાગ સુવન્ના, વિજુ અબ્બી ય દીવ ઉદહી અ; 20 ચમરે બલી એ ધરણે, ભૂયાણ ય વેણુદેવે ય; તત્તો ય વેણુદાલી, હરિકતે હરિસ્સહ ચેવ. અગિસિહ અગ્નિમાણવ, પુન્ન વિસિ તહેવ જલક જલાહ તહ અમિઅગઈ, મિયવાહણ દાહિરૂરએ. વેલંબે ય પસંજણ, ઘાસ મહાસ એસિ–મયરે જબુદ્દીવું છd, મેરું દંડું પહુ કાઉં.
Page #306
--------------------------------------------------------------------------
________________ 287 સ્વાધ્યાય પુષસૌરભ ચઉતીસા ચઉચત્તા, અતીસા ય ચત્ત પંચદ્ધ; પન્ના ચત્તા કમસે, લફબા ભવાણ દાહિણએ. 23 ચઉ ચઉ લફખ વિહૂણા, તાવઈયો ચેવ ઉત્તર દિયાએ; સવિ સત્તકેડી, બાવન્તરિ હતિ લફખા ય. 24 રયણાએ હિટહુવરિ, જેણુ સહસ્સ વિમુતું તે ભવિણું; જબુદ્વ સમા તહ, સંખ-મસખિજજ વિત્થારા. 25 ચુડામણિ ફણિ ગરુડે, વજે તહ કલસ સીહ અસે ય; ગય મયર વદ્ધમાણે, અસુરાઈશું સુણસુ ચિંધે. 26 અસુરા કાલા નાગુ-દહિ, પંડુરા તહ સુવન્ન દિસિ થણિયા; કણગાભ વિજુ સિહિ દીવ, અરૂણા વાઊ પિયંગુ નિભા. 27 અસુરાણ વસ્થ રત્તા, નાગ-દહિ વિજજુ દીવ સહિનીલા દિસિ ચણિય સુવન્નાણું, ધવલા વાઉણ સંઝ-ઈ. 28 ચઉ-સદ્ધિ સદ્ધિ અસુરે, છચ્ચ સહસ્સાઈ ધરણમાઈશું; સામાણિયા ઈમેસિં, ચઉગુણા આયરફખા ય. 29 રયણુએ પઢમ જોયણ, સહસેહિટહુવરિ સય સય વિહૂણે; વંતરિયાણું રમ્મા, મા નાયરા અખિજજા. 30 બાહિ વટ્ટા અંતે, ચરિંસા અહે ય કણિયારા, ભવણવઈર્ણ તહ વંતરાણ, ઇંદ ભવણાઓ નાયકવા. 31 તહિં દેવા વંતરિયા, વર તરુણ ગીય વાઈય રણું નિર્ચ સુપિયા પમુઈયા, ગયં પિ કાલં ન યાણંતિ. 32 તે જંબુદ્દીવ ભારહ, વિદેહ સમ ગુરૂ જહન્ન મેક્ઝિમગા; વંતર પણ અઢવિહા, પિસાય ભૂયા તા જફખા. 33
Page #307
--------------------------------------------------------------------------
________________ 24 35 36 288 / | સ્વાધ્યાય પુષસૌરભ રફખસ કિનર કિપુરિસા, મહારગા અઠ્ઠમા ય ગંધવા; દાહિષ્ણુત્તર ભૈયા, સલસ તેસિં ઈમે ઈદા. કાલે ય મહાકાલે, સુરુવ પડિરુવ પુન્નભટ્ટે ય; તહ ચેવ માણિભદ્દે, ભીમે ય તથા મહાભીમે. કિનર કિં૫રિસે સપુરિસા, મહાપુરિસ તહય અઈકાલે; મહાકાય ગીયરઈ, ગીયજસે દુન્નિ દુન્નિ કમા. ચિદં કલંબ સુલસે, વડ ખટ્ટગે અસગ ચંપયએ; નાગે તુંબરૂ અ ઝએ, ખર્કંગ વિવજિજયા રૂફ ખા. 37 જખ પિસાય મહેરગ, ગંધવા સામ કિનરા નીલા; રફખસ કિંમુરિસા વિય, ધવલા ભૂયા પણ કાલા. 38 અણપન્ની પશુપની, ઈસિવાઈ ભૂયવાઈ એ ચેવ; કંદીય મહામંદી, કફંડે ચેવ પયંગે ય. ઈ પઢમ જેયણ સએ, રણુએ અદ્ર વંતરા અવરે; તેસુ ઈહ સેલસિંદા, સુયગ અહે દાહિષ્ણુત્તરએ. સંનિહિએ સામાણે, ધાઈ વિહાએ ઈસીય ઈસીવાલે; ઇસર મહેસરે વિય, હવઈ સુવરછે વિસાલે ય. . હાસે હાસરઈ વિય, એ ય ભવે તહા મહાસે; પયંગે પયંગવઈ વિય, સેલસ દાણ નામાઈ. સામાણિયાણ ચઉર, સહસ્સ સેલસ ય આયરફખાણું; પતેયં સોર્સિ, વંતરવઈ સસિ રવીણું ચ. ઈદ સમ તાતીસા, પરિસતિયા રફખ લેગપાલા ય; અણિય પઈન્ના અભિગા, કિ...િસં દસ ભવણ માણ. 44 ગંધવ નટ્ટ હય ગય, રહ ભડ અણિયાણિ સવ દાણું; માણિયાણ વસહા, મહિસા ય અહાનિવાસીણું. 45 39 40 41 42
Page #308
--------------------------------------------------------------------------
________________ T સ્વાધ્યાય પુષસૌરણ તિત્તીસ તાતીસા, પરિસતિયા લેગપાલ ચારિ; અણિ આણિ સત્ત સત્તય, અણિયાહિર સવઈદાણું. 46 નવર જંતર જેઇસ, ઇંદણ ન હન્તિ લેગપાલાએ; તાયત્તીસ-બિહાણ, તિયસા વિ ય તેસિં ન હુ હન્તિ. 47 સમભૂલાએ અહિં, દસૂણ જેયણ સઓહિં આરમ્ભ; ઉવરિ દસુત્તર જોયણ, સંયમિ ચિન્તિ જોઈ સિયા. 48 તત્વ રવી દસ જેયણ, અસઈ તદુવરિ સસીય રિફખેસુ, અહ ભરણિ સાઈ ઉવરિં, બહિં મૂલે જિંતરે અભિઈ. 49 તાર રવી ચંદ રિફખા, બુડ સુક્કા જીવ મંગલ સણિયા સગ સય નય દસ અસિઈ, ચઉ ચઉ કમસે તિયા ચઉસુ. 50 ઈક્કારસ જેયણ સય, ઈગવીસિકકાર સહિયા કમસે મેરુ અગા-બહં, જેઈસ ચકર્ક ચરઈ ઠાઈ. અદ્ધ કવિઠ્ઠાગારા, ફલિહમયા રમ્મ ઈસ-વિમા વંતર નહિંતે, સંખિલજ ગુણ ઈમે હતિ. પર તાઈ વિમાણઈ પુણ, સવાઈ હન્તિ ફાલિહ-મયાઈ, દગ-ફાલિત મયા પુણ, લવણે જે જેઈસ વિમાણ. 53 જેયણિ-ગસદ્દિ ભાગા, છપન અડાલ ગાઉ ટુ ઈગ-દ્ધ; ચંદાઈ વિમાણુ-યામ, વિOડા અદ્ધ-મુચ્ચત્ત. 54 પણુયાલ લખ જેણ, નર-ખિત્ત તસ્થિમે સયા મિરા; નરખિત્તા અહિં પણ, અદ્ધ-પમાણ ઠિઆ નિર્ચા. 25 સસિ રવિ ગહ નખત્તા, તારાઓ હન્તિ જદુત્તર સિડ્યા; વિવરીયા ઉ મહહૂિઢા, વિમાણ-વહગા કમેણે–સિં. 16 સેલસ સોલસ અડ ચઉ, દો સુર સહસ્સા પુરએ દાહિણએ; પાછમ ઉત્તર સીહા, હથી વસહા હયા કમસે. પ૭
Page #309
--------------------------------------------------------------------------
________________ 290 સ્વાય પુસૌરભ ગહ અઠ્ઠાસી નફખત, અડવીસ તાર કેડિ-કેડીયું, છાસદ્ધિ સહસ્સ નવસય, પણહત્તરિ એગ સસિ સિન્ન 58 કેડા કેડી સન્ન-તરં તુ મન્નતિ ખિત્ત–વતયા; કેઈ અને ઉસે-હંગુલ-માણે તારાણું. 59 કિણહું રાહુ રિમાણું, નિચ્ચે ચંદેણ હોઈ અવિરહિયં; ચરિંગુલ મપત્ત, હિદ્દા ચંદસ તે ચરઈ તારસ ય તારસ ય, જબુદ્દીવંમિ અંતરે ગુર્યા; બારસ જીયણ સહસ્સા, દુનિ સયા ચેવ બાયાલા. નિસ ય નલવંતે, ચત્તારિ સય ઉચ્ચ પંચ સય કૂડા; અદ્ધ ઉવરિ રિફખા, ચરંતિ ઉજાય- બાહાએ. દર છાવદ્રા દુનિ સયા, જહન્ન-મેયં તુ હાઈ વાઘાએ; નિવાઘાએ ગુરુ વહુ, દે ગાઉ ય ધણુ સયા પંચ. 63 માસ-નગાએ બાહિં, ચંદા સૂરસ્સ સૂર ચંદસ જેયણ સહસ્સ પન્નાસ, ગુણગા અંતર દિદ્ધિ. સસિ સસિ રવિ રવિ સાહિય, જોયણ લખેણુ અંતર હોઈ, રવિ અંતરિયા સસિણે, સસિ અંતરિયા રવિ દિત્તા. 65 બહિયા ઉ માસુત્તર, ચંદા સૂરા અવદ્ધિઉજજોયા ચંદા અભિઈ-જુત્તા, સૂરા પુણ હન્તિ પુસ્સેહિ. ઉદ્ધાર સાગર દુગે, સ સમએહિં તુલ્લ દવુદહિ, દુગુણા દુગુણ પવિત્થર, વલયાગારા પઢમ વજજ. પઢો જેયણ લફખં, વદ્દો તે વેઢિઉં કિઆ સેસા; પઢમે જબુદ્દી, સયંભૂરમણદહી ચરમ. જ બૂ ધાયઈ પુખર, વારુણીવર ખીર ઘય ખાય નંદીસરા; અરૂણરાણવાય કુંડલ, સંખ યગ ભયગ કુસ કુંચા. 69
Page #310
--------------------------------------------------------------------------
________________ 90 | સ્વાધ્યાય પુષસૌરભ ર૧ ૫૮મે લવણે જલહી, બીએ કાલેય પુખરાઈસુ દીવેસુ હન્તિ જલહી, લવ-સમાણેહિં નાહિં. આભરણુ વસ્થ ગધે, ઉ૫લ તિલએ ય પઉમ નિહિ રયણે; વાહર દહ નઈએ, વિજયા વફખાર કવિપદા. કુરૂ મંદર આવાસા, કુડા નફખરૂ ચંદ સૂરા ય; અનેવિ એવમાઈ, પત્થ-વધૂણ જે નામા. તન્નામા દેવદહી, તિપડયાયાર હુતિ અરુણાઈ જંબૂ-લવણાઈયા, પૉય તે અસંખિજા. તાણું –તિમ સૂરવરા–વભાસ જલહી પરંતુ ઈક્કિકકા દેવે નાગ જક્રખે ભૂએ ય સયંભૂરમણે ય. વાણીવર ખીરવ, ઘયવર લવણે ય હન્તિ ભિન્નરસા; કાલેય પુખર-દહિ, સયંભૂરમણે ય ઉદગરસા. 75 ઈખુરસ સેસ જલહી, લવણે કાલે એ ચરિમ બહુમછા; પણ સગ દસ જોયણ સય, તણુ કમા થેવ સેસેસ. 76 દો સસિ દો રવિ પઢમે, દુગુણ લવર્ણમિ ધાયઈ સ ડે, બારસ સસ બારસ રવિ, તભિઈ નિરિટ સસિરવિણે. 77 તિગુણા પુવિ@ જયા, અણું તરા–ણુતરંમિ ખિત્તમિ; કાલેએ બાયલા, બિસત્તરી પુખર દ્ધમિ. 78 દો સસિ દે રવિપતિ, એગંતરિયા છસરિઠ સંખાયા; મેરું પયાહિષ્ણુતા, માણસ–ખિતે પરિઅડન્તિ. એવં ગહાઈ વિ હ, નવરં ધુવ પાસવત્તિ તારા, તં ચિય પાહિણંતા, તત્થવ સયા પરિભમતિ. પન્નરસ ચુલસી ઈ સયં, ઈહ સસિ-રવિ મંડલાઈ તક્રિખત્ત; જેયણ પણ-સય-દસહિય, ભાગા અડયાલ ઈ.સા. 81 79
Page #311
--------------------------------------------------------------------------
________________ 292 T સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ તીસિ-ગસદ્દા ચઉરે, ઈગસદ્દસ્ય સત્ત ભઈયસ્સ; પણતીસં ચ દુ જોયણ, સસિ-રવિણે મંડલ-તર્યા. 82 મંડલ દસગં લવણે, પણગ નિસઢમિ હેઈ ચંદસ મંડલ–અંતર-માણે, જાણ પમાણે પુરા કડિયં. પણુસકી નિસäમિ ય, દુન્નિય બાડા દુજોયણું–તરિયા, ઈગુણવીસ તુ સયં, સૂરસ્સ ય મંડલા લવણે. સસિ–રવિણે લવમિય, જેયણ સય તિત્રિ તીસ અહિયાઈ અસીમં તુ જેયણ સયં, જંબુદ્દીર્વામિ પવિસતિ. 85 ગહ રિફખ તાર સંબં, જબ્બે–ચ્છસિ નાઉ મુદહિ-દીવે વા; તસ્યસિદ્ધિ એગ-સરિણે, ગુણ સંખ હાઈ સવગં. 86 પન્નાસ ચત્ત છ સહસ્સ, કમેણ સેહમ્માઈન્સ. 87 દુસુ સયચઉ દુસુ સય–તિગ, મિગારસહિયં સયં તિગે હિદ્દા; મઝે સસ્તુત્તર-ય, મુરિ તિગે સય–મુવરિ પંચ. 88 ચુલસીઈ લકખ સત્તાણુવઈ, સહસા વિમાણ તેવી સં; સવગ્ન મુર્ટ લેગંમિ, ઇદિયા બિસટ્રિક પયરે સુચલ દિસિ ચઉ પંતીએ, બાસટ્રિક વિમાણિયા પઢમ પર; ઉવરિ ઇકિકકક હીણ, અણુસ્તરે જાવ ઈકિk. હૃદય વટ્ટા પંતીસુ, તે કમસે કંસ ચઉરં સા વટ્ટી; વિવિહા પુવકિન્ના, તયંતરે મુસ્તુ પુવ–દિર્સિ. એગ દેવે–દીવે, દુવે ય નાગદહીસુ બેધન્વે; ચત્તારિ જખ-દીવે, ભૂય-સમુસુ અવ. સેલસ સયંભૂરમણે, દીસુ પઈટ્રિક્યા ય સુરવણ. ઈગતી ચ વિમાણા, સયંભૂરમણે સમુદ્દે ય.
Page #312
--------------------------------------------------------------------------
________________ B સ્વાધ્યાય રૂપસૌરલ 293 વ વસ્તુવર, તંતં સસ ઉરિમં હેઈ, ચઉરસે ચઉસ, ઉપદં તુ વિમાણ સેઢીએ. સર્વે વટ્ટ-વિમણા, એગ-દુવારા હવન્તિ નાયકવા તિક્તિ ય તંસ વિમાણે, ચત્તાર ય હુનિ ચઉરસે. પગાર-પરિફિખરા, વટ્ટવિમાણ હવનિ સવૅવિક ચરિંસ વિમાણાણું, ચઉદિસિ વેઈયા હઈ. જો વટ્ટ વિમાણા, તો તસસ વેઈયા હેઈ, પગારે બેધબ્ધ, અવસેસેસું તુ પાસેસુ. આવલિય-વિમાણપણું, અંતરે નિયમો અસંખજ્જિ; સંખિજજ-મસંખિજજે, ભણિય પુષ્કાવકિન્નાણું. 98 અચ્ચત-સુરહિ ગંધા, ફાસે નવાણીય-મઉય સુહફાસ; નિષ્ણુજજોયા રમ્મા, સયં પહા તે વિરાયંતિ. જે દખિણેણ ઈંદા, દાહિણએ આવલી મુર્ણયવ્યા જે પણ ઉત્તર ઈંદા, ઉત્તર આવલી મુણે તેસિ. 100 પુષેણ પરિચ્છમણ ય, સામન્ના આવલી મુણેયવા; જે પણ વટ્ટ વિમાણ, મઝિલ્લા દાહિણલ્લાણું. - 101 પુવૅણ પરિચ્છમણ ય, જે વટ્ટા તે વિ દાહિણિશ્લેક્સ, ત સ ચરિંસગા પુણ, સામન્ના હન્તિ દુહં પિ. 102 પઢમ –તિમ પયરાવલિ, વિમાણ મુહ ભૂમિ તસભાસદ્ધ; પયર ગુણ-મિઢ કાપે, સવગું પુષ્કકન્નિયારે. 103 ઈગદિસ-પંતિ વિમાણા, તિવિભત્તા કંસ ચઉરસા વટ્ટાફ તંભેસુ સેસ–મેગં, ખિવ સેસ દુગસ્ટ ઈક્રિk. 104 તંસેસુ ચઉરંભેસુ ય, તે રાસિ તિગંપિ ચઉગણું કાઉં, વસુ ઇંદયં ખિવ, પયર ધણું મીલિયં કપે. 105
Page #313
--------------------------------------------------------------------------
________________ 294 | સ્વાધ્યાય રૂપસૌરભ સત્ત-સય સત્તાવીસા, ચત્તારિ–સયા ય હન્તિ ચઉનયા; ચત્તારિય છાસીયા, સેહમે હન્તિ પટ્ટાઈ. 106 એમેવ ચ ઈસાણે, નવરં વટ્ટાણુ હોઈ નાણત્ત, દે સય અદ્રતીસા, સેસા જહ ચેવ સેહમે. 107 પુબ્યા-વરા છ લંસા, તંસા પણ દાહિબ્રુત્તા બઝ; અભિન્તર ચરિંસા, સવ્વા–વિ ય કહરાઈએ. 108 ચુલસી અસિઈ બાવન્તરિ, સત્તરિ સટ્રી ય પન્ન ચત્તાલા; તુલ્લ સુર તીસ વીસા, દસ સહસ આયરફખ ચઉગુણિયા. 109 કપેસ ય મિય મહિસ, વરાહ સીહા ય છગલ સાલૂરા; હય ગય ભુયંગ ખમ્મી, વસહા વિડિમાઈ ચિંધાઈ. 110 દુસુ તિસુ તિસુ કપેસુ, ઘણુદહિ ઘણવાય તદુભયં ચ કમા; સુર-ભવ-પઈટ્ટાણું, આગાસ પદિયા ઉવરિ. 111 સત્તાવીસ સયાઈ, પુઢવિ-પિડો વિમાણ-ઉચ્ચત્ત; પંચ સયા ક... દુગે, પઢમે તત્તો ય ઇકિકકકે. 112 હાયઈ પુઢવીસુ સયં, વÇઈ ભવણેસુ દુ દુ દુ કસુ; ચઉગે નવગે પણગે, તવ જા-ત્તરે સુ ભવે. 113 ઈગવીસ સયા પુઢવી, વિમાણ-મિસ્કારસેવ ય સયાઈ, બત્તીસ જેયણ સયા, મિલિયા સવથ નાયવા. 114 પણ ચઉ તિ 6 વન્ન વિમાણ, સધય દુસુ દુસુ યા જા સહસ્સારે; ઉવરિ સિય ભવણ વતર, ઇસિયાણું વિવિહ વન્ના. 115 રવિ ઉદયવ્યંતર, ચઉ નવઈ સહસ્સ પણ સત્ય છવીસા; બાયાલ સદ્દિ ભાગા, કક્કડ-સંકતિ દિયોંમિ. 116 એયંમિ પુણે ગુણિએ, તિ પંચ સગ નવ ય હાઈ કમ માણું તિગુમિ ય દે લખા, તેસીઈ સહસ પંચ સયા, 117
Page #314
--------------------------------------------------------------------------
________________ T સ્વાધ્યાય પુષસૌરા અસીઈ છ સટિ ભાગા, જય ચઉ લખ બિસત્તરિ સહસ્સા છચ સયા તેત્તીસા, તીસ કલા પંચ ગુણિયમિ. 118 સત્ત ગુણે છ લફખા, ઈગસદ્ધિ સહસ્સ છ સત્ય છાસીયા ચઉપન્ન કલા તહ નવ, ગુણંમિ અડલાખ સ . 119 સત્તસયા ચત્તાલા, અદ્ગાર કલા ય ઈથ કમા રાઉરો; ચંડા ચઉલા જયણ, વેગા ય તહાં ગઈ ચઉર. 120 ઈન્થ ય ગઈ ચઉદ્ધિ, જયસુરિ નામ કેઈ મન્નતિ; એહિ કમેલિં-મિમાહિં, ગઈહિં ચઉરે સુરા કમસે. 121 વિફખંભ આયામ, પરિહિં અભિંતરં ચ બાહિરિયે જુગવં મિણુંતિ છ—ાસ, જાવ ન તહાવિ તે પાર. 122 પાવંતિ વિમાણુણું, કેસિ પિહુ અહવ તિગુણયાઈએ કમ ચઉગે પત્તેય, ચંડાઈ ગઈ ઉ જેઈજા. તિગુણેણ ક૫ ચઉગે, પંચ ગુણેણં તુ અસુ મુણિજજા, ગેવિજે સત્ત ગુણેણં, નવ ગુણે-ઘુત્તર ચઉકે. 124 પઢમ પયરંમિ પઢમે, કપે ઉડુ નામ હૃદય વિમાણે પણુયાલ લખ જેણ, લક્ખં સવ્વવરિ સવ૬. 125 ઉડુ ચંદ રથય વગુ, વરિય વણે તહેવ આણંદ ખંભે કંચણ રુઈ, ચંદ અરુણે ય વરુણે ય. 126 રૂલિય યગ ઈરે, અંકે ફલિહે તહેવ તવણિજજે, મેહે અગ્ધ હલિદે, નલિણે તહ લેહિયફખે ય. 127 વઈરે અંજણ વરમાલ, રિઢ દેવે ય સેમ મંગલએ; બલભદ્દે ચકક ગયા, સેવસ્થિય ગુંદિયાવત્ત. 128 આશંકરે ય ગિદ્ધી, કેઊ ગરુલે ય હાઈ બોધવે, ખંભે ખંભહિએ પુણ, ખંભુત્તર વંતએ ચેવ,
Page #315
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1 32 296 સ્વાધ્યાય પુસૌરભ મહસુક સહસ્સા, આણય તહ પાણએ ય ધન્વે; પુસ્કે-લંકાર આરણ, તણા વિય અગ્રુએ ચેવ. 130 અંદસણ સુપડિબક્કે, મરમે ચેવ હાઈ પઢમ તિગે; તત્તો ય સવભદ્દે, વિસાલએ સુમણે ચેવ. 13 સેમણસે પીઈકરે, આઈ ચેવ હોઈ તઈય તિગે; સવટ્ટસિદ્ધિ નામે, ઇંદયા એવ બાસઠ્ઠી. પણુયાલીસ લખા, સીમંત માર્સ ઉડુ સિવં ચ; અપયટ્ટાણે સવ, જબુદી ઈમં લક્નં. 133 અહ ભાગા સગ પુઠવીસુ, રજુ ઈકિક ત હેવ સોહમે; માહિંદ સંત સહસાર, અચુઅ ગેવિજ લેગ તે. 134 સમ્મત્ત ચરણ સહિયા, સવં લેગ કુસે નિરવસે; સત્ત ય ચઉદસ ભાએ, પંચ ય સુય દેસ વિરઈએ. 135 ભવણ વણ જોઈ સેહમ્મી –સાણે સર હત્ય તણુ-માણું, 6 6 6 ચઉકે ગેવિજજ-ઘુત્તરે હાણિ ઇકિષ્ક્ર. 136 કપ દુગ દુદુ દુ ચલેગે, નવગે પણ ગે ય જિદ્ર-ઠિઈ અઈરા; દે સત્ત ચઉદ-દ્રારસ, બાવસિગતીસ તિત્તીસા. 137 વિવરે તાણિ કુકુણે, ઈદકારસગા ઉ પાડિએ સેસા; હત્યિક્કાર ભાગા, અરે અયરે સમહિયંમિ. 138 ચય પુત્રં સરીરાઓ, કમેણ ઈગુત્તરાઈ વુહૂદીએ; એવં ઠિ વિસા, સણકુમારાઈ તણુ–માણું. 139 ભવ ધારણિજજ એસા, ઉત્તર વેઉવ જેયણા લફખં; ગેવિજ-સુત્તરેલુ, ઉત્તર ઉવિયા નથિ. 140 સાહાવિય વેઉવિય, તણુ જહન્ના કમેણ પારંભે; અંગુલ અસંખ ભાગે, અંગુલ સંખિજ ભાગાય. 141
Page #316
--------------------------------------------------------------------------
________________ 297 | સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ સામનેણું ચઉવિહ, સુરેસુ બારસ મુહુરૂ ઉક્કોસા ઉવવાય વિરહકાલે, અહ ભવણાઈસુ પત્તેય. 142 ભવણું વણ જોઈ સોહમ્મી,-સાણેસ મુહુર ચકવીસ તે નવદિણ વીસ મુહુ, બારસ દિણ દસ મુહુરાય. 143 બાવીસ સર્ફે દિયહા, પણયાલ અસીઈ દિણ સયં તત્તો; સંખિજાજા દુસુ માસા, દુસુ વાસા તિસુ તિગેસુ કમા. 144 વાસાણ સયા સહસા, લફખ તહ ચઉસુ વિજયમાઈસુ પલિયા અસંખ ભાગે, સવર્ડે સંખભાગે ય. 145 સન્વેસિપિ જહને, સમઓ એમેવ ચવણ વિરહ વિ ઈગ દુતિ સંખ-મસ બા ઈગ, સમએ હતિ ય અવંતિ. 146 નર પંચિંદિય તિરિયા-ગુપ્પતી સુરભવે પજરાણું; અઝવસાય વિશેસા, તેરિ ગઈ'તારતમ્મ તુ. 147 નર તિરિ અસંખ જીવી, સવે નિયમેણ જતિ દેવેસુ, નિય આઉય સમ હીણ-ઉએસુ ઈસાણ અંતેસ. 148 જતિ સમુચ્છિમ તિરિયા, ભાવેણુવસુ ન જોઇમાઈસુ જ તેસિં ઉવવાઓ, પલિયા-સંખેસ આઉસુ. 149 બાલત પડિબદ્ધા, ઉકકડરેસા તવેણ ગારવિયા; વેરેણ ય પડિબદ્ધા, મરિઉં અસુરે જાયંતિ. 150 રજજુગહ-વિસ ફખણ-જલ-જલણ-પસતહબુદુહએ; ગિરિસિર પડાઉ મુઆ, સુહભાવા હુંતિ વંતરિયા. 151 તાવસ જ જોઈસિયા, ચરગ પરિવાય બંભલોગે જા; જા સહસ્સાર પચિંદિ, તિરિય જા અગ્રુઓ સપ્ટે. ૧૫ર જઈ લિંગ મિસ્ડ દિઠી, ગેવિજા જાવ જતિ ઉક્કોસ, પયમવિ અસહ, સુન્નત્યં મિચ્છાદિઠીઓ. 153
Page #317
--------------------------------------------------------------------------
________________ 155 298 | સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ સુત્ત ગણહર-રઈ, તહેવ પત્તેય બુદ્ધ-રઈયં ચ; સુય-કેવલિણા રઈયં, અભિન્ન-દસ-પુવિણ રઈયું. 154 છઉમલ્થ સંજયાણું, ઉવવા ઉક્કોસ અ સવ; તેસિં સણું પિ ય, જહન્નઓ હેઈ સહમ્મ લંતંમિ ચઉદ પુનિવર્સી, તાવસાઈણ વંતરે સુ તહ; એસિં ઉવવાય વિહિ, નિય કિરિય ઠિયાણ સવિ. 156 વજરિસહ નારાય, પઢમં બીયં ચ રિસહ નારાયું; નારાય-મદ્ધ નારાય, કીલિયા તહ ય છે . 157 એએ છ સંઘય, રિસહો, પટ્ટો ય કીલિયા વજજ; ઉભાઓ મક્કડ બંધ, નારાઓ હાઈ વિન્નેએ. 158 છે ગર્ભ તિરિ નાણું, સમુચ્છિમ પણિદિ વિગલ છેઠં; સુર નેઈથ એગિદિયા ય સવે અસંઘયણ. છેવÀણું ઉ ગમ્મઈ, ચઉરે જ ક૫ કીલિયાઈસુ ચઉસુ દુ 6 ક૫ વુડૂઢી, પઢમેણું જાવ સિદ્ધી વિ. 160 સમચરિંસે નગ્નેહ, સાઈ વામણ ય ખુજજ હુ ડે ય; જીવાણ છ સઠાણ, સવથ સુલખણું પઢમં. 161 નાહીએ ઉવરિ બીયં, તઈય-મહે પિકિ ઉથર ઉર વજે; સિર ગીવ પાણિ પાએ, સુલખણું તં ચઉર્જં તુ. 162 વિવરીયં પંચમાં, સવસ્થ અલખણું ભવે છે; ગર્ભીય નર તિરિય છહા, સુરા સમા હુંડયા સેસ. 163 જતિ સુરા સખાઉ ય ગમ્ભય પજજત મણુય તિરિએ સુ; પજૉસુ ય બાયર, ભૂ-દગ–પૉયગ-વણેસુ. 164 તથવિ સર્ણકુમારં, પથિઈ એગિદિએસુ ને જતિ, આણુય પમુહા ચવિઉં, મણએસુ ચેવ ગચ્છત્તિ. 165 159
Page #318
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1 67 | સ્વાધ્યાય પુષસૌરભ 299 દે કપ કાયસેવી, દે દો દે ફરિસ રૂવ સહિં; ચઉરે મણેણુ-વરિમા, અપ વિયારા અણંત સુહા. 166 જ ચ કામસુહું એક જ ચ દિવં મહાસુહું; વયરાય-સુહસ્સ ય, સંતભાગ પિ નથ્થઈ. ઉવવાઓ દેવીણું, કાપ દુર્ગા જા પર સહસ્સારા; ગમણાગમણું નથી, અચ્ચય પર સુરાણુપિ. 168 તિ પલિય તિ સાર તેરસ, સારા ક૫ દુગ તઈલ લંત અહો; કિમ્બિસિય ન હુતિ ઉવરિં, અશ્ચય પર ભિઓગાઈ. 169 અપરિગ્રહ દેવીણું, વિમાણ લક્ખા છ હૃતિ સેહમે; પલિયાઈ સમયાતિય, કિંઈ જાસિં જાવ દસ પલિયા. 170 તાઓ સર્ણકુમાર, સેવં વહૂતિ પલિય દસગેહિં, જા બંભ સુક્ક આણુય, આરણ દેવાણ પન્નાસા. 171 ઈસાણે ચઉ લખા, સાહિત્ય પલિયાઈ સમય અહિય કિંઈ જા પન્નર પલિય જાસિં, તાઓ માહિંદ દેવાણું. 172 એએણ કમેણ ભવે, સમયાહિત્ય પલિય દસગ વઢીએ; લંત સહસાર પાણય, અષ્ણુય દેવાણ પણપન્ના. 173 કિહા નીલા કાઊ, તેઊ પહા ય સુક્ક લેસ્સાઓ; ભવણ વણ પઢમ ચ9 લેસ, જેઈસ કપ દુગે તેઊ. 174 કમ્પ તિય પહ લેસા, કંતાઈસુ સુક્કલેસ હુતિ સુરા; કણાભ પઉમ કેસર, વન્ના તિસુ ઉવરિ ધવલા. 175 દસવાસ સહસ્સાઈ, જહન્ન-માઉ ધરંતિ જે દેવા; તેસિં ચઉત્પાહાર, સત્તહિં થેવેહિં ઊયા. આહિ વાહિ વિમુકાસ, નીસાસૂસ્સાસ એગગે; પાણુ સત્ત ઈમે થે, સોવિ સર ગુણે લ. 177 176
Page #319
--------------------------------------------------------------------------
________________ 179 300 | સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ લવ સત્તહરરીએ, હાઈ મુહો મંમિ ઊસાસા સગતીસ સય તિહાર, તીસ ગુણ તે અહોરરૂ. 178 લખ તેરસ સહયા, નઉયસયં અયર સંખયા દેવે; પહિં ઊસાસે, વાસ સહસ્તેહિં આહારે. દસવાસ સહસુવરિ, સમયાઈ જાવ સાગર ઊણું; દિવસ મુહુર પુહુરા, આહાસાસ સેસાણું. 180 સરીરેણ યાહારે, તયાઈ ફાસેણુ લેમ આહારો; પફવાહારે પુણ, કાવલિઓ હેઈ નાય. 181 યાહારા સર્વે, અપજજત પજજત્ત લેમ આહારે; સુર નિરય ઈનિંદિ વિણા, સેસા ભવત્થા સપખવા. 182 સચિત્તા-ચિત્તો-ભય, રૂ આહાર સવ્ય તિરિયાણું; સવનસણું ચ તહા, સુર–નેરઈયાણ અશ્ચિત્તો. 183 આભેગા-ભેગા, સવૅસિં હોઈ લેમ આહારે; નિયાણું અમન્નો, પરિણમઈ સુરાણ સમણુન્નો. તહ વિગલ નારાયાણું, અંતમુહત્તા સ હાઈ ઉક્કોસે; પંચિંદિ તિરિ નારાણું, સાહાવિઓ છ અઠ્ઠમએ. 185 વિગહ ગઈ-ભાવના. કેવલિ સમુહયા અગી ય; સિદ્ધા ય અણહાર, સેસા આહારગા જીવા. 186 કેસદ્ધિ મંસ નહ રોમ, રુહિર વસ ચમ્મ મુત્ત પુરિસેહિં; રહિયા નિમ્મલ હા, સુગંધ નીસાસ ગય લેવા. 187 અંતમુહુર્તણું ચિય, પજજતા તરુણ પરિસ સકાસા; સવંગ ભૂસણુધરા, અજરા નિસ્યા સમા દેવા. 188 અણિમિસ નયણા મણ, કજજ સાહણ પુષ્ક દામ અમિલાણા; ચરિંગુલેણ ભૂમિ, ન છિવન્તિ સુરા જિણા બિતિ. 189 184
Page #320
--------------------------------------------------------------------------
________________ હ૦૧ 193 | સ્વાધ્યાય પુષસૌરભ પંચસુ જિકલાણેસુ, ચેવ મહરિસિ તવાણુભાવાઓ; જમ્મતર નેહેણ ય, આગચ્છતિ સુરા ઈહય. 190 સંકતિ દિવ્ય-પેમા, વિષય-પસત્તા-સમત્ત-કત્તવા; અણહીણ મણુકજજા, નરભવ-મસુહં નઇતિ સુરા. 191 ચત્તારિ પંચ જયણ, સયાઈ ગંધે ય મણુય લેગસ; ઉડૂઢ વચ્ચઈ જેણું, ન હુ દેવા તેણ આવન્તિ. 192 દેકપ પઢમ પુઢવિ, દે દે દે બીય તઈયગ ચઉર્થિ; ચઉ ઉવરિમ એહીએ, પાસન્તિ પંચમં પુઢવિં. છદ્ધિ છ ગેલિજજા, સત્તરમીયરે અણુર સુરા ઉ; કિંચૂર્ણ લેશનાર્તિ, અસંખ દવુદહિ તિરિયં તુ. 194 બહુઅરગ ઉવરિમગા, ઉન્હેં સવિમાણ ચૂલિય ધયાઈ; ઊણુદ્ધ સાગર સંખ, જેયણા તપૂર–મસંખા. 195 પણવીસ જોયણ લહુ, નારય ભવણ વણ જોઈ કપાયું; ગેવિશ્વ-ગુત્તરાણ ય, જહસંખે એહિ આગારા. 196 તપાગરે પલગ, પડતગ જલરિ મુહંગ પુખફ જવે; તિરિય માણુએસુ એહિ, નાણુવિહ સંકિએ ભણિએ. 197 ઉડૂઢ ભવણ વણાણું, બહુગે માણિયાણું હે એહી; નારય જેઈસ તિરિયં, નર તિરિયાણું અણેવિહો. 198 ઈ દેવાણું ભણિય, ઠિઈ પમુહ નારયાણ વછામિ; ઇગ તિત્રિ સત્ત દસ સત્તર, અયર બાવીસ તિત્તીસા. 19 સત્ત ય પુઢવીસુ કિંઈ, જિદ્દો-વરિમાઈ હિ પુઢવીએ; હાઈ કમેણ કણિદ્દા, દસવાસ સહસ પઢમાએ. 200 નવઈ સમ સહસ લખા, પુરવાણું કેડી અયર દસ ભાગ, ઈક્ટિક્ક ભાગ વુડૂઠી, જા અયર તેરસે પરે. 201
Page #321
--------------------------------------------------------------------------
________________ 302 T સ્વાધ્યાય પુષસૌરભ ઈઅ જિદ્ર જહના પુણ, દસ વાસ સહસ્ર લખ પયર દુગે; એસેસુ ઉવરિ જિદ્દા, અહો કણિદૃાઉ પઈ પુઢવિં. 202 ઉવરિ ખિઈઠિઈ વિસે, સગ પર વિહg ઈચ્છ સંગુણિએ; ઉવરિમ ખિઈ કિંઈ સહિએ, ઈચિ૭ય પરંમ ઉોસા. 203 બંધણ ગઈ સંઠાણું, ભેયા વન્ના ય ગંધ રસ ફાસા; અગુરૂ લહુ સદ્ દસહા, અસુહા વિય પુગ્ગલા નિરએ. 204 નરયા દસવિલ વેયણ, સી ઊસિણ ખુડ પિવાસ કંકૂહિક પરવર્સ જર દાહં, ભય સેગ ચેવ વેયંતિ. 205 સત્તસુ ખિત્તજ વિયથા, અન્નન્ન કયાવિ પહરણેહિ વિણા; પહરણ કયા વિ પંચસુ, તિસુ પરમાહસ્મિય કયાવિ. 206 રયણપહ સક્કરપહ, વાલુય પણ પપહ ય ધૂમપહા; તમપહા તમતમપહા, કમેણ પુઢવીણ ગત્તાઈં. 207 ઘમ્મા વંસા સેલા અંજણ રિઢા મઘા ય માધવઈ નામેહિં પુઢવીએ, છત્તાઈછત્ત સઠાણા. અસીય બત્તીસ અડવીસ, વીસા અઢાર સેલ અડસહસા; લફખુવરિ પુઢવિ પિંડે, ઘણુકહિ ઘણવાય તણવાયા. 209 ગયણું ચ ઈદ્વાણું, વીસ સહસ્સાઈ ઘદહી પિંડે; ઘણુતાણુ વાયાગાસા, અસંખ યણ જયા પિંડે. 210 ન કુસંતિ અલેગં, ચઉદિસંપિ પુઢવી ય વલય સંગહિયા; રયણુએ વલયાણું, છદ્ધ પંચમ જોયણું સડૂઢ. 211 વિખંભે ઘણુઉદહી, ઘણ તણુવાયાણું હે જહસંબં; સતિભાગ ગાઉય, ગાઉયં તવ ગાઉથ તિભાગે. 212 પઢમ મહીવલએચું, ખિવિજજ એય કમેણ બીયાએ; દુ તિ ચઉ પંચ છ ગુણે, તઈયાઈ સુ તંપિખવ કમસે. 213
Page #322
--------------------------------------------------------------------------
________________ D સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ 303 મઝે ચિય પુઢવી અહે, ઘણુદહિ પમુહાણ પિંડ પરિમાણું; ભણિય તઓ કમેણું, હાયઈ જ વલય પરિમાણું. 214 * તીસ પણવીસ પન્નરસ, દસ તિષ્યિ પણુણ એગ લખાઈ પંચ ય નરયા કમસે, ચુસી લખાઈ સત્તસુ વિ. 215 તરિક્કારસ નવ સગ, પણ તિક્સિગ પર સવિગુણવત્તા; સીમંતાઈ અપઈ, ઠાણતા ઈંદયા મજઝે 216 તેહિતે દિસિ વિદિસિં, વિશિષ્મયા અદ્ભનિરય આવલીયા; પઢમે પયરે દિસિ ગુણ,-વન્ન વિદિસાસુ અડયાલા. 217 બીયાઈસુ પયસુ, ઈગ ઈગ હિણા ઉ હન્તિ પંતીઓ; જા સપ્તમી મહી પયર, દિસિ ઈકિકકો વિદિસિ નલ્થિ. 218 ઈટ્ર પયગ દિસિ, સુખ અડગુણ ચઉવિણ સઈગસંખા; જહ સીમંતય પયરે, એગુણનઉમા સયા તિત્તિ. 219 અપયટ્ટાણે પંચ , ૫૮મે મુહ-મંતિમો હવઈ ભૂમી મુહભૂમી સમાસદ્ધ, પયરગુણું હાઈ સાવધણું. 220 છન્નઈ સય તિવન્ના, સત્તસુ પુઢવીસુ આવલી નિરયા; સેસ તિયાસી લફખા, તિસય સિયાલા નવઈ સહસા. 221 તિ સહસુચ્ચા સુવે, સંખ-મસંખિજજ વિવત્થડાયામા; પશુયાલ લકૂખ સીમંતએ ય લફખં અપઈટ્ટાણે. 222 છસુ હિટવરિ જોયણ, સહસ બાવન્ન સડૂઢ ચરિમાએ; પુઢવીએ નય રહિય, નરયા સેસંમિ સવાસુ. 223 બિસહસૂણા પુઢવી, તિસહસ ગુણિએહિં નિયય પહિં; ઉણ લૂણ નિય પયર, ભાઈયા પત્થડંતરયં. 224 પઉઠ્ઠ ધણુ છ અંગુલ, રણાએ દેહમાણુ-મુક્કોસ, સે સાસુ દુગુણ દુગુણે, પણ ધણુ સય જાવ ચરમાએ. 225
Page #323
--------------------------------------------------------------------------
________________ 304 | સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ રયણાએ પઢમ પરે, હસ્થતિય દેહમાણ-મણુપયર; છપન્ન ગુલસડૂઢા, વઢી જા તેરસે પુન્ન. જ દેહ પમાણ ઉવરિમાએ, પઢવીઈ અંતિમે પયરે; તં ચિય હિડ્રિમ પુઢવી, પઢમ પયરંમિ બેધવું. 227 તે ચણગ સગ પયર, ભઈયં બીયાઈ પયર વુઢિ ભવે; તિકર તિ અંગુલ કરસત્ત, અંગુલા સહૂિઢ ગુણવીસં. 228 પણ ધણુ અંગુલ વસ, પનરસ ધણુ દુન્નિ હલ્થ સ ય; બાસદ્ધિ ધણુ સઢા, પણ પુઢવી પયર વુદ્દિઢ ઈમા. 229 ઈઅ સાહાવિય દેહ, ઉત્તર ઉવિઓ ય તદ્દગુણે; દુવિહેવિ જહન્ન કમા, અંગુલ અસંખ સંબંસે 230 સાસુ ચકવીસ મુહૂ, સગ પન્નર દિસેગ દુ ચઉ છમ્માસા ઉવવાય ચવણ વિરહ, એણે બારસમુહુર ગુરુ 231 લહુઓ દુહાવિ સમાઓ, સંખ્યા પણ સુર સમા મુણેય વા; સંખાઉ પજજત પણિદિ, તિરિ નરા નંતિ નરએસ 232 મિચ્છાદિદિ મહારંભ, પરિગ્રહો તિવકેહ નિસ્સીલે; નરયાઉએ નિબંધઈ, પાવમઈ રૂદુ પરિણામો. 233 અમૃત્તિ સરિસિવ પફખી, સીહ ઉરગિથિ જતિ જા છર્દિ; કમસે ઉોસણું, સત્તમ પુઢવિ મણુય મચ્છા. 234 વાલા દાઢી પકુખી, જલયર નરયા-ગયા ઉ અકૂરા; જતિ પુણે નરસુ, બાહુલેણુંન ઉણુ નિયમે. દે પઢમ પૂઢવિ ગમણું, છેવટે કીલિયાઈ સંઘાણે; ઈકિક પુઢવી વુડૂઢી, આઈ તિસાઉ નરસું. 236 દુસુ કાઊ તઈયાએ, કાઊ નાલાય નીલ પંકાએ; ધૂમાએ નીલ કિહા, દુસુ કિહા હુતિ લેસ્સાઓ. 237 , હગ નિયમા. 235
Page #324
--------------------------------------------------------------------------
________________ 305 T સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ સુર-નારયાણ તાઓ, દિવ્ય લેસા અવટિઆ ભણિયા ભાવ પરાવસ્તીએ, પણ એસિં હુતિ છલેસા. 238 નિરઉઘા ગબ્બય, પજજર સંખાઉ લદ્ધિ એએસિં; ચક્રિ હરિ જુ અલ અરિહા, જિણ જઈ દિસિ સમ્મ અહવિ કમા. 239 યણએ એહિ ગાઉએ, ચત્તારિ અઠુદ ગુરૂ લહુ કમેણુ; પઈ પુઢવિ ગાઉદ્ધ, હાયઈ જા સમિ ઈરાદ્ધ. 240 ગમ્ભ નર તિ પલિયા, તિ ગાઉ ઉકાસ તે જહન્નેણું; મુશ્લિમ દુહાવિ અંતમુહૂ, અંગુલ અસંખ ભાગતણું. 241 બારસ મુહત્ત ગર્ભે, ઈયરે ચકવીસ વિરહ ઉક્કોસો; જન્મ-મરણેસુ સમએ, જહન્ન સંખા સુર સમાણા. 242 સત્તમિ મહિ નેરઈએ, તેલ વાઉ અસંખ નર તિરિએ; મુર્ગુ, સેસ જીવા, ઉપન્જતિ નરભવંમિ. 243 સુર નેરએહિં ચિય, હવંતિ હરિ અરિ ચક્કિ બલદેવા, ચઊવિહ સુર ચક્તિ બલા, મણિય હુતિ હરિ અરિહા. 244 હરિ મણુસ રયણાઈ, હન્તિ નાણત્તરેહિ દેહિં, જહ સંભવ-મુવવાઓ, હય ગય એચિંદિ રયાણું. 245 વામ પમાણું ચક્ક, છત્ત દંડ દુહસ્થય ચર્મા; બત્તીસગુલ ખ, સુવનકાગિણિ ચરિંગુલિયા. 246 ચરિંગુલે દુ અંગુલ,-પિહુલે ય મણિ પુરેહિ ગય તુરયા; સેણાવઈ ગાહાવઈ, વઢું ઈથી ચક્કિ રયણાઈ ચકર્ક ધણુડું ખ, મણ ગયા તહય હેઈ વણમાલા; સંખે સત્ત ઈમાઈ, રણાઈ વાસુદેવસ. 247 248
Page #325
--------------------------------------------------------------------------
________________ સ્વાધ્યાય રૂપસૌરભ સંખ નર ચઉસ ગઈસુ, જતિ પંચસુવિ પઢમ સંઘપણે; ઈગ ટુ તિ જા અસણં, ઈગસમએ જતિ તે સિદ્ધિ. 249 વિસિથિ દસ નપુંસગ, પુરિસ–સયં તુ એગસએણું; સિઝઈ ગિહિ અન્ન સલિંગ, ચઉ દસ અદાય સયંચ. 250 ગુરૂલહુ મઝિમ દે ચઉ, અસય ઉદ્દઢ તિરિયલ એ; ચઉ બાવીસ-દસયં, દુ સમુદ્દે તિત્તિ સેસ જલે 251 નરય તિરિયા-ગયા દસ, નરદેવ ગઈઉ વીસ અઠ્ઠસય; દસ રયણ સકર વાલુયાઉ, ચ9 ક ભૂ દગઓ.' ૨પર છચ્ચ વણસઈ દસ તિરિ, તિરિથી દસ મણુય વીસ નારીએ અસુરાઈ વંતરા દસ, પણ તદ્દવિ પત્તેય. 253 જોઈ દસ દેવિ વસ, વેમાણિય-દસય વીસ દેવીએ; તહ પુએડિત, પુરિ હેઊણ અસમં. સેસટ્ટ ભંગસુ, દસ દસ સિઝતિ એગ સમએ; વિરહ છમાસ ગુરૂઓ, લહુ સમએ ચવણસિહ નલ્થિ. 255 અડ સગ છ પંચ ચઉ સિન્નિ, દુન્નેિ ઈક્કો ય સિન્કમાણેસ બત્તીસાઈસુ સમયા, નિરંતર અંત્તરે ઉવરિ. 256 બત્તીસા અડયાલા, સટ્ટી બાવત્તરી ય બેધવા; ચુલસીઈ છવઈ, દુરહિય-મરડુત્તર સયં ચ. 257 પશુયાલ લકુખ જોયણ, વિક ખંભા સિદ્ધસિલ ફલિતવિમલા; તદુરિગ જોયોંતે, લેગતે તથ સિદ્ધ-ઠિઈ. 258 બાવીસ સગતિ દસ વાસ, સહસ ગણિતિદિણ બેઈ દિયાઈ; બારસ વાસુણ પણ દિણ, છમ્માસતિ પલિય ડિજિદા. 259 સહાય સુદ્ધ વાયુય, મણેસિલા સકરાય ખર પુઢવી; ઈગ બાર ચઉદ સેલસ, અઢારસ બાવીસ સમ સહસા. 260
Page #326
--------------------------------------------------------------------------
________________ 307 D સ્વાધ્યાય પુ૫સૌરભ ગષ્ણ ભુય જયર-ભય, ગબ્બરગ પુવ કેડિ કિકોસ; ગબ્સ ચઉપય પક્રિખસુ, તિપલિય પલિયા અસંખ સે. 261 પુશ્વસ્ય ઉ પરિમાણું, સયરિ ખલુ વાસ કેડિ લખાઓ; છપન્ન ચ સહસ્સા, બોધવા, વાસ કોડીણું. 262 સમુચ્છિ પણિદિ થલ ખયર, ઉરગ ભુગ જિકિઈ કમસે, વાસ સહરસા ચુલસી, બિસત્તરિ તિપન્ન બાયાલા. 263 એસા પુઢવાણું, ભવકિઈ સંપર્ય તુ કાઠિઈ ચઉ એનિંદિસુ ણેયા, ઉસ્સપિણિએ અસંખિજા. 264 તાઓ વર્ણમિ અણુતા, સંખિજા વાસ સહસ વિગલે સુ; પંચિંદિ તિરિ નરેબુ. સત્તઃ ભવા ઉ ઉક્કોસા. 265 સન્વેસિપિ જહન્ના, અંતમુહુર્ત ભવે ય કાયે ય; જય સહસ્સ-મહિય, એબિંદિય દેહ-મુક્કોસ. 266 બિ તિ ચઉરિંદિ સરીરં, બારસ જોયણ તિકેસ ચઉકેસં; જોયણુ સહસ પર્ણિદિય, હે તુચ્છ વિસેસ તુ 267 અંગુલ અસંખ ભાગે, સુહમ નિગેઓ અસંખ ગુણવા; તે અગણિ તઓ આઉ, નત્તો સુહુમા ભવે પઢવી 268 તે બાયર વાઉ ગણી, આછી પુઢવી નિગય અક્કમસે; પત્તે બવણ સરીરં, અહિયં જોયણુ સહસં 1. 269 ઉસ્સગુલ જેયણ, સહસમાણે જલાએ નયં; તે વલ્લિ પઉમ મુહં, અઓ પર પુઠવીરુવં તુ. 270 બારસ જોયણ સંખે, વિકાસ ગુમ્મીય જોયણું ભરે; મુછિમ ચઉપય ભય, ગુરગગાઊ–ધણુ–જેયણ–પુહુર્ત. 271 ગર્ભે ચઉપય છગાઉથાઈ ભુયગાઉ ગાઉથ ૫હત્ત; જોયણુ સહસ-મુરગા, મછા ભયે વિ ય સહસ્સ. 272
Page #327
--------------------------------------------------------------------------
________________ 308 U સ્વાધ્યાય પુછપસૌરમ પફિખ દુગ ધણુ પુહુરં, સવ્વાણું ગુલ અસંખ ભાગ લહૂ વિરહ વિલાસન્નણ, જન્મ મરણેનું અંતમુહૂ 273 ગર્ભે મુહુ બારસ, ગુરૂએ લહુ સમય સુખ સુર તુલ્લા અણુસમય-મસંખિજજા, એચિંદિય હુંતિ ય અવંતિ 274 વવકાઈઓ અણુતા, ઈક્કિક્કાઓ વિ જ નિગયાઓ; નિશ્ચ-મસંખે ભાગે, અણુત જ ચયઈ એઈ. ર૭૫ ગેલા ય અસંખિજા, અસંખ નિગય હવઈ ગોલે; ઇકિકકકંમિ નિગોએ, અણુત છવા મુણેયવા. ર૭૬ અસ્થિ અણુતા જવા, જેહિં ન પત્તો સાઈ પરિણામે ઉપજજતિ ચયંતિ ય, પુણે વિ તળેવ તથૈવ. 277 સાવિ કિસલિઓ ખલું, ઉષ્યમમાણે અતએ ભણિઓ સે ચેવ વિવન્ત, હેઈ પરિત્તો અણુ વા. 278 જયા મહદ તિ, અન્નાણું છું મહમ્ભયં; પેલવે વેચણીય, તુ તયા એગિદિયાણું. તિરિએસુ જતિ સંખાઉ, તિરિ નરા જા દુકvપ દેવાઓ; પpજન સંખ ગમ્ભય, બાયર ભૂ દર પરિસેસ. 280 તે સહસાવંત સુરા, નિયા પજજન સંખ ગર્ભે સુ સંખ પર્ણિદિય તિરિયા, મરિવું ચઉમુવિ ગઈસુ જન્તિ. 281 થાવર વિગલા નિયમા, સંખાઉ ય તિરિ નરેસુ ગચ્છનિક વિગલા લબ્લિજજ વિરઈ, સમ્મપિ ન તેઉવાઉ ચુયા. 282 પુઢવી દગ પરિત્તવણા, બાયર પwત્ત હતિ ચઉલેસા; ગમ્ભય તિરિય નાણું, છલ્લેસા તિત્તિ સેસાણું. 283 અંતમુહુર્તામિ ગએ, અંતમુહુર્તામિ સેસએ ચેવ; લેસાહિ પરિણવાહિં, જીવા વચ્ચતિ પરલાયં. 27 284
Page #328
--------------------------------------------------------------------------
________________ | સ્વાધ્યાય પુષ્ય સૌરભ 309 તિરિ નર આગામિ ભવ, લેસ્સાએ અઈગયે સુરા નિયા; પુવ ભવ લેસ્સ સેસે, અંતમુહુતે મરણમિતિ. 285 અંતમુહુર ઠિઈઓ, તિરિય નારાણું હવન્તિ લેસ્સાઓ; ચરિમા નરાણ પુણ નવ, વાસૂણા પુવકોડી વિ. 286 તિરિયાણ વિ પિમુલું, ભણિય-મસંપિ સંપઈ પુછું; અભિહિય દાર-ક્ષહિયં, ચઉગઈ જીવાણુ સામન્ન. 287 દેવા અસંખ નર તિરિ, ઇથી પુવેય ગમ્ભ નર તિરિયા; સખાઉયા તિ વયા, નપુંસગા નારયાઈઆ. 288 આયંગુલેણ વહ્યું, સરીર-મુગ્નેહ-અંગુલેણ તણા; નગ-પૂઢવિ-વિમાણાઈ, મિણસુ પમાણુ–ગુલેણુતુ. 289 સવૅણ સુતિફખેણ વિ, છિનું ભિg ચ જ કિર ન સક્કા; તે પરમાણું સિદ્ધા, વયંતિ આઈ પમાણ. 290 પરમાણુ તસણ રહણ વાલઅષ્ણ લિખા ય; જય જય અદ્દગુણે, કમેણ ઉસેહ-અંગુલય. 291 અંગુલ છક પાઓ, સે દુગુણ વિહથિ સા દુગુણ હ; ચઉહહ્યું ધણુ સહસ, કેસો તે જોયણું ચઉ. 292 ચઉસયગુણું પમાણે, ગુલ મુસસેહં–ગુલાઉ બેધવું; ઉરસેહ-ગુલ દુગુણું, વીરસ્સાયં-ગુલ ભણિય. 293 પુઠવાઈસુ પત્તેય, સગ વણ પતેય કુંત દસ ચઉદ; વિગલે દુદુ સુર નારય, તિરિ ચઉ ચઉ ચઉદસ નરેયુ. 294 એગિદિએસુ પંચસુ, બાર સગતિ સત્ત અઠ્ઠાવીસા ય; વિગલેસુ સત્ત અડનવ, જલ ખહ ચઉપય ઉરગ ભુગે. 25
Page #329
--------------------------------------------------------------------------
________________ 310 | સ્વાધ્યાય પુષસૌરભ અદ્ધ તેરસ બારસ, દસ દસ નવાં નરામરે નિરએ; બારસ છવ્વીસ પણવીસ, હન્તિ કુલ કેડિ લફખાઈ 296 ઈગ કેડિ સર નવઈ, લખા સ કુલાણ કેડીયું; સંવુડણિ સુરગિરિ, નારયા વિયડ વિગલ ગજ્જુભાયા. 297 અચિત્ત જેણિ સુર નિરય, મીસ ગર્ભે તિભેય સેસાણું સી ઉકિણ નિરય સુર ગમ્ભ, મીસ તે ઉસિણ સેસ તિહા. 298 હયગર્ભ સંખવત્તા, જેણે કુમુન્નાઈ જાયંતિ; અરિહ હરિ ચકિક રામા, વસી પન્નાઈ સેસ નરા. 299 આઉસ બંધ કાલે, અબાહકાલે ય અંતસમઓ ય; અપવરૂણ-શુપવરણ, વિક્રમ-થુવકમ ભણિયા. 300 બંધન્તિ દેવ નારય, અસંખ નર તિરિ છમાસ સેસાઊ; પરભાવિયાઊ સેસા, નિકુવકકમ તિભાગ સેસાઊ. 301 સેવક્કમાઉયા પુણ, સેસ તિભાગે અહવ નવમ ભાગે; સત્તાવીસઈમે વા, અંતમુહુર્ત-તિમે વા વિ. 302 જઈમે ભાગે બંધ, આઉસ ભવે અબાહ કાલે સે; અંતે ઉજજુગઈ ઈગ, સમય વકક ચઉ પંચ સમયે તા. 303 ઉજજગઈ પઢમ સમએ, પરભવિયં આઉયં તહાં હાર; ઉજજુગઈ પઢમ સમએ, પરભાવિયાઉં ઉદય –મેઈ 304 ઈગ ટુ તિ ચઉ વક્રાસુ, દુગાઈસમએસુ પરભવાહારે; દુગ વક્કાઈસુ સમયા, ઈગ દે તિય અણહારા. 305 બકાલ વૈયણિજજ, કમૅ અપેણ જમિહ કાલેણું વેઈજઈ જુગવં ચિય, ઉઈન સત્ર-પએસગ્ગ. 306 અપવત્તણિજજ-મેય, આઉં અહવા અસેસ-કસ્મૃપિ, બંધ સમએ વિ બદ્ધ, સિઢિલં ચિયં તંજહા જોગ. 307
Page #330
--------------------------------------------------------------------------
________________ 311 D સવાધ્યાય પુષસૌરભ 311 જે પુણ ગાઢ નિકાયણ, બંધેણું પુણ્વમેવ કિલ બદ્ધ; તં હેઈ અણવત્તણ, જુગૅ કમ વેણિજજ ફલ. 308 ઉત્તમ ચરમ સરીરા, સુર નેરઈયા અસંખ નર તિરિયા; હુત્તિ નિવક્કમાઓ, દુહાવિ સેસા મુણેયવ્યા. 309 જેણાઉ-મુવકમિજજઈ, અષ્પ સમુઘેણુ ઈયર મેણાવિક સો અક્ઝવસાણાઈ, ઉવકમ-થુવમે ઈયરે. અઝવસાણ નિમિત્તે, આહારે વેયણ પરાઘાએ; ફાસે આણાપાણ, સત્તવિહં ઝિજજએ આઉં. આહાર સરીર ઈદિય, પજજત્તી આણ પાણ ભાસ મણે, ચઉ પંચ પંચ છપિય, ઈંગ વિગલા-સન્નિ સન્નીશું. 312 આહાર સરીર ઈ દિય, ઊસાસા વઊ મણે–ભિનિશ્વરી, હેઈ જ દલિયાઊ, કરણું પઈ સાથે પજતી. 313 પર્ણિદિય તિબસા,-સાઊ દસ પણ ચઉ છ સગ અદ્દ; ઇગદુતિ ચઊરિંદીણું, અસન્નિસત્રણ નવ દસ ય. 314 સંખિત્તા સંઘયણી, ગુરુતર સંઘણિ મઝઓ એસા, સિર સિરિ ચંદ મણિ દેણ, નિમ્બિયા અપ પઢણઢા. 315 સંખિત્તયરી ઉ ઈમા, સરીર–મેગાહણુ ય સંઘયણા; સન્ના સંઠાણું કસાય, લેસિંદિય દુ સમુગ્ધાયા. દિઠી દંસણ નાણે, જેગુ-વગે-વવાય ચવણ કિંઈ પmત્તિ કિયાહારે, સન્નિ ગઈ આગઈ એ. મલહારિ હેમ સૂરીશ, સી લેણ વિરઇયં સમ્મ સંઘણિ રયણ–મેય, નંદઉ જા વીરવિણ તિર્થં. 318 316 317
Page #331
--------------------------------------------------------------------------
________________ ૩૧ર ID સ્વાધ્યાય પુષસૌરભ બૃહસંગ્રહણી અને ઉપયોગી પ્રક્ષેપ ગાથાઓ પંચ સયા બાવીસા, તિન્નવ વસયા ઉ હંતિ છપન્ના તિત્તિ સયા અડયાલા, સર્ણ કુમારસ્સ વટ્ટાઈ. સત્તરિસમણૂણું, તિન્નેવ સયા હવતિ છપ્પન્ના; તિક્તિ સયા અડાલા, વઢ્ઢાઈ માહિંદ સચ્ચસ્સ. ચોવત્તરિ ચુલસીયા, છસુત્તરયા દુવે દુવે સયાએ; કપંમિ બંભલેએ, વટ્ટા તંસા ય ચઉરસા. તિ નઉ, ચેવ સયં, દે ચેવ સયા સયં ચ બાણુઉર્યા; કપૂમિ સંતગંમિ, વટ્ટા સા ય ચરિંસા. અઠ્ઠાવીસ ચ સયં, છત્તીસ-સય સયં ચ બત્તીસં; કર્ષ્યામિ મહાસુકકે, વટ્ટા તંસા ય ચઉ સા. અડુત્તરસ સેલસ –સય પુણ અડુત્તર સયં પુર્ણ ક૫મિ સહસ્સારે, વટ્ટા તંસા ય ચરિંસા. અડસઈ બાણુઉઈ, અદ્ભાસીઈ ય હેઈ બોધગ્લા; આણય–પાણય કપે, વટ્ટા તંસા ય ચઉ સા. ચઉમટ્ટી બાવરિ, અડસઠ્ઠી ચેવ હાઈ નાયવ્યા; આરણ અચ્ચય કપે, વટ્ટા તંસા ય ચઉરસા. પણતીસા ચત્તાલા, છત્તીસા હેમિમિ ગેવિજજે તેવીસા અઠ્ઠાવીસા, વીસા ચેવ મઝિમએ. ઈwારસ સેલસ, બારસેવ ગેવિજજે ઉવરિએ હુતિ, એકે વટ્ટા તંસા, ચઉ ય અણુત્તર વિમાણે. તમા ચા ચાલીસા - ઉના 9
Page #332
--------------------------------------------------------------------------
________________ હ૧૩ 1 4 14 | સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ અગ્નિ તહાગ્નિમાલી, વઈરેયણ પથંકર ય ચંદાભં; સુરાભ સુક્કાભ, સુપર્ધાણં ચ રિદ્વાભ. સારસય-માઈગ્યા, વહી વરૂણ ય ગયા ય; તુસિયા અવાબાવા, અગ્નિ તહ ચેવ રિટ્ટા ય. નાણસ્સ કેવલીણું ધમ્માયરિયસ સવસાહૂણું માઈ અવર્ણવાઈ, કિમ્બિસિય ભાવણું કુણઈ. કે ઉય ભૂઈકમે, પસિણુપસિણે નિમિત્તમાજી ઈડૂિઢ રસ સાય ગરૂઓ, અભિગ ભાવણું કુણઈ તેસીયા પંચસયા, ઈકકારસ ચેવ જેણુ સહસ્સા રયણાએ પત્થડંતર, મેગે ચિય જોયણ તિભાગે. સત્તાણવઈ સયાઈ, બીયાએ પત્થડંતર હેઈ; પણ હત્તરિ તિત્તિ સયા, બારસ સહસ તઈયાએ. 16 છાવ િસયં સેલસ, સહસ્સ એગે ય દે વિભાગ અઈજજ સયા, પણવીસ સહસ્સ ઘૂમાએ. બાવન્ન સહસ્સાઈ, પંચેવ હવતિ જોયણ સયાઈ પત્થડમંતર–મેય, છઠી પુઢવીએ નેચવું. 18 સીમંત પઢ, બીએ પણ રેયત્તિ નામેણુ; રંભે (ભંતે) ય તત્વ તઈએ, હેઈ ચઉલ્થય ઉદ્ભુતે. 19 સર્ભત-મસંભાતે, વિર્ભતે ચેવ સત્તમ નિરએ દમ ભંતે (તો) પુણ, નવમો સીએત્તિ નાય. 20 વક્રેત-મવર્ક, વિકલે (વિક્રતો) તહ ચેવ રૂઓ નિરએ પઢમાએ પુઢવીએ, ઈદયા એએ બાધવા. 21 થણિએ થણએ ય તહા, મણએ ચ (વ)એ ય હોઈ નાયક ઘટ્ટ તહ સંઘટે, જિન્ને અવજિષ્ણએ ચેવ. 17 22
Page #333
--------------------------------------------------------------------------
________________ 314 | સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ લેલે લેલાવરે, તહેવ ઘણુલેલએ ય ધન્વે; બીયાએ પુઢવીએ, ઈક્કારસ ઈંદયા એએ. 23 તત્તો તવિઓ તવણે, તાવણે પંચમે ય નિદ (નિદાહો); છ પણ પજલિએ, ઉપન્જલિએ ય સત્તમ એ. 24 સંજલિઓ અટ્ટમ, સંપજજલિઓ ય નવમઓ ભણિઓ; તઈયાએ પુઢવીએ, નવ હૃદય નારયા એએ. આરે તારે મારે, વચ્ચે તમએ ય હાઈ નાયબ્રે; ખાડખડે ખડ ખડે, ઈદય નરયા ય ચઉત્થીએ. ખાએ તમય તહા, ઊસે ઉ અંધએ ય તહા તિમિસે, ઈ પંચમી પુઢવીએ, પંચ નિરય દિયા હૈંતિ. હિણ વદ્દલ લલકે, તિષ્યિ નિરય ઈદયા ય છઠીએ; એગો ય સત્તમાએ, અપઈટ્ટાણે ઊ નામેણું. 28 શ્રી લઘુ ક્ષેત્રસમાસ પ્રકરણ મૂળ વીર જયસેહરપય,-પઈટિએ પણમિણ સુગુરૂં ચ મંદુ ત્તિ સસરણટ્ટા, ખિત્તવિઆરાણુ-મુંછામિ. તિરિએગરજજુખિતે, અસંખ–દીવેદહીઉ તે સર્વે ઉદ્ધાર પલિઅર્પણવીસ, કેડાછેડી–સમયતુલ્લા. કુરૂ-સગદિણવિ-અંગુલ, રોમે સગવાર-વિહિઅને અડખડે; બાવન્નસયં સહસા, સગનઉઈ વસલખાણ તે શૂલા પહલે વિ હ, સંખિજજ ચેવ હૃતિ સબૅડવિ, તે ઈકિકક્ક અસંખે, સહુએ ખંડે પકપેહ.
Page #334
--------------------------------------------------------------------------
________________ 315 | સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ સુહમાણુ-નિશિઅ-ઉસેહંદુ-ગુલ–૨ઉકેસ-પલ્લિ–ઘણવદ્દે પઈસમય-મણુગ્ગહ, નિદ્રિઅમ્મિ ઉદ્ધારપલિઉ ત્તિ. 5 પઢમે જ ખૂબીઓ, ધાયઈસંડે અ પુકૂખરો તઈએ; વાણિવર ચઉલ્થ, ખીરવરે પંચમ દવે. ઘયવરદી છઠ્ઠો, ઈફ ખુરસે સત્તમ એ અઠ્ઠમઓ; નંદીસરે આ અરૂણે, નવમે ઈચ્ચાઈઅસંખિજજા. સુપસન્થ-વત્થનામા, તિપડઆરા હાડરૂણુઈઆ; ઈગનામેડવિ અસંખા, જાવ ય સૂરાવભાસ ત્તિ. તત્તો દેવે નાગે, જમુખે ભૂએઅ સસંભુરમણે અy એએ પંચ વિ દીવા, ઈગેરનામા મુણે અવા. પઢમે લવણે બીએ, કાલેદહિ એસએસુ સસુક દીવસમ–નામયા જા, સયંભુરમણે દહી ચરમે. બીઓ તઈએ ચરમ, ઉદગરસા પઢમ-ચઉત્થપંચમગા; છઠ્ઠોડવિ સનામરસા, ઈખુરસા સેસ જલનિહિણે. 11 જબુદ્દીવ પમાણે,–ગુલ-જે અણુ-લફખ-વફ્ટ-વિફખભે; લવણાઈઆ સંસા, વલયાભા દુગુણદુગુણા ય. વયરામઈહિં નિઅનિઅ, દોદહિમઝગણિઅમૂલાહિં, અઠુચ્ચાહિ બારસ, ચઉ–મૂલે-ઉવરિ-રૂંદાહિં. વિત્થાર-દુગ-વિસે, ઉસ્મહ-વિભરખએ ચઓ હોઈ ઈઅ ચૂલાગિરિકૂડાઈતુહલ વિફખંભ-કરણહિ. ગાઉદુગુચ્ચાઈ તયદ્ર, ભાગ-રૂંદાઈ પઉમઈએ; દેસૂણ દુજે અણવર –વણાઈ પરિમંડિબ-સિરાહિં. વેઈસમેણ મહયા, ગવકુખ-કડએણુ સંપરિત્તાહિક અઢારસૂણ-ચઉભૂત, પરિહિ-દાતરાહિં ચ. 12 3
Page #335
--------------------------------------------------------------------------
________________ 316 | સ્વાધ્યાય પુષસૌરભ અડુચ્ચ ચઉસુવિત્થર-પાસ સક્કોસ-કુહદારાહિં; પુવ્હાઈ–મહઢિા -દેવ, દાર વિજ્યાઈના માહિ. 17 નાણામણિમય-દેહલિ,-કવાડ-પરિઘાઈ-દાર-સહાહિ; જગઈહિં તે સર્વે, દિવોદહિણે પરિફિખત્તા. 18 વરત્તિ-તરણ-ઝય, છત્ત–વાવિ પાસાયાસેલસિલવ વેઈવણે વરમંડવ,-ગિહાસણેસું રમતિ સુરા. ઈહ અહિગારે જેસિં, સુરાણ દેવીણ તાણમુપત્તી, નિઅદીદહિનામે, અસંખઈએ સનયરીસુ. જબૂદી છહિં કુલગિરિહિં, સત્તહિ તહેવ વાસેહિં. યુવાવર-દીહેહિં, પરિછિન્નો તે ઈમે કમસે. 21 હિમવંસિહરી મહહિમવ,-રુપિનિસ અ નીલવંતે આ બાહિરએ દુદુ ગિરિણ, ઉવાઓ વિ સઈઆ સવે. 22 ભરફેરવય ત્તિ દુર્ગા, દુગ ચ હેમવય-રણવયરૂવં; 24 દે દીહા ચલે વટ્ટા, વેઅઢા ખિત્ત-છક્ક-મક્ઝમ્મિ; મેરૂ વિદેહમઝે, પમાણમિત્તો કુલગિરીશું. ઈગ દે ચઉ સય ઉચ્ચા, કણગમયા કશુગરાયયા કમસે, તવણજ સુવેલિઆ, બહિ-માઝ-ભિંતરા દે દો. 25 દુગ અડ દુતી અંકા, લફ ખગુણ કમેણ નઉઅસયભઈ આ મૂલવરિ સમરૂવ, વિત્યારે બિતિ જુઅલતિગે. 26 બાવન્ન-હિએ સહસે, બાર કલા બાહિરાણ વિત્યારે; મક્ઝિમગાણ દસુત્તર,-બાયાલસયા દસ કલાય. 27 અબ્લિતરાણ દુકલા, સેલસહસ–ડયા સલાયાલા; ચઉચત્તસહસ દો સય, દસુતરા દસ કલા સ. 28
Page #336
--------------------------------------------------------------------------
________________ 317 | સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ ઈગ ચઉ સેલમ અંકા, પુણ્વન્તવિહીઈ બિરજુ અલતિગે; વિસ્થા બિતિ તહા, ચઉર્દિકે વિદેહસ. પંચ સયા છવીસા, છગ્ય કલા ખિત્તપઢમજુઅલશ્મિ બીએ ઈગવી સયા, પણુત્તરા પંચ ય કલા ય. 30 ચુલસીસ ઈગવીસા, ઈક્કકલા તઈ અગે વિદેહિ પુણે તિત્તીસસહસ ક્ષય, ચુલસીઉના તહા કલા ઉરો. 31 પણ પત્તસહસ સર સય, ગુણનઉઆ નવ કલા સલવાસા; ગિરિ-ખિત્તક-સમાસે, જો અમુલખ હવઈ પુણું. 32 પન્નાસસુદ્ધ બાહિર,–ખિતે દલિ અભ્યિ દુસય અડતીયા; તિત્રિ ય કલા ય એસે, ખંડચઉક્કસ વિખંભે. 33 ગિરિઉવરિ સઈદહા, ગિરિ–ઉચ્ચત્તરાઉ દસગુણ દહા; દિહત્ત-અદ્ધરંદા, સવે દસ જે અણુવ્વહા. બહિ પઉમ-પુંડરીયા, મઝે તે ચેવ હૃતિ પહપુંવાર તેગછિ-કેસરીઆ, અબ્લિતરિઆ કમેણે મું. સિરિલચ્છી હિરિબુદ્ધી, ધીકિરી નામિયાઉ દેવીઓ; ભવણવઈએ પલિઓ –વમાઉ વરકમલનિલયાઓ. જલુવરિ કેસદગુર્ચ, દહવિત્થર–પણસયંસ-વિત્યારે; બાહલ્લ વિત્થરદ્ધ, કમલં દેવીણ મૂલિä. મૂલે કદે નાલે, તે વયરા–રિસ્ટ વેલિઅરૂવં; જંબૂણયમઝ-તવણિજજઅહિઅદલ રત્તકેસરિ. કમલદ્ધપાય-પિહુલુચ્ચ, કણગમય-કણિગાવરિં ભવ અદ્વેગકેસ-પિહુદી, ચઉદસય-ચાલ–ધણુહુર્ય. 39 34 216 38
Page #337
--------------------------------------------------------------------------
________________ 318 | સ્વાધ્યાય પુષસૌરભ પચ્છમદિસિ વિણુ ઘણુ પણ, સય ઉચ્ચ ઢાઈ જસય પિહુપસં; દારતિગ ઈહ ભવણે, મક્કે દહદેવિ-સયણિજ. 40 તે મૂલકમલદ્ધ૫માણ, કમલાણ અડઅિ-સએણું પરિખિત્ત તભવણેસ, ભૂસણાઈણિ દેવીશું. 41 મૂલ પઉમાઉ પુનિવ, મહયરિયાણું ચઉહ ચઉ પઉમા; અવરાઈ સત્ત પઉમા, અણિઆહિવઈણ સત્તડું 42 વાયવ્હાઈસુ તિસુ સુરિક-સામન્નસુરાણ ચઉસહસ પઉમા અદ્ર દસ બાર સહસા, અગેઈસુ તિપરિસાણું. 43 ઇએ બીઅપરિફ , તઈયે ચહુ વિ (દસાસુ દેવીણ ચઉ ચઉ પઉમસહસ્સા, સોલસસહસ્સાઇડ્યરફખાણું. 44 અભિઓગાઈ તિવલએ, દુતીસ-ચત્તા-ડયાલ-લખાઈ; ઈકોડિ વીસ લકખા, સઢા વસં સયં સર્વે. (પન્નાસ સહસ વીસસય). 45 પુરવાર–મેરુમુહં, દુસુ દારતિગ પિ સદિસિ દહમાણા; અસિઈભાગપમાણું, સતારણે નિગય–નઈએ. જામુત્તર-દારયુગ, સેસેસુ દહેસુ તાણ મુહા સદિસિ કહાસિઅભાગા તયદ્ધમાણુ ય બાહિરિયા. ગંગા સિંધૂ રસ્તા, રાવઈ બાહિરે નઈચઉk; બહિદહ-પુળ્યાવરદાર-વિત્થર વહઈ ગિરિસિહરે. 48 પંચ સય ગંતુ નિઅગા-વત્તણુકૂડાઉ બહિમુહં લઈ પણસય–તેવીસેહિં, સહિઅતિકલાહિં સિહરાએ 49 નિવડઈ મગરમુવમ, વયરામય-જિલ્ફઆઈ–વયરતલે; નિઅગે નિવાયકુડે, મુત્તાવલિ-સમ-૫વાહણ.
Page #338
--------------------------------------------------------------------------
________________ | સ્વાધ્યાય પુષસોરભ 55 જદુત્તાએ ચઉગણ, દહાઓ સવજિલ્ફીએ. કુડતે અડોઅણ –પિહુલે જલઉવરિ કોસદુગમુ વેઈજુઓ નઇદેવી-દીવે દેહદેવિ-સમભાવણે. જોઅણસઠિ-પિહુરા, સવાયછપિહુલ-ઈતિદુવારા; એએ દસ્ડ કુંડા, એવું અને વિ નવરં તે. 53 એસિ વિત્થારતિગ, પડુણ્યસમ-દુગુણ-ચઉગુણ-દ્રગુણા; ચઉન્િસેલ-ચઉ-દો, કુડા સવૅવિ ઈહ નવઈ. એમં ચ નઈચઉર્ક, કુંડાઓ બહિ-જુવાર-પરિવુઢ; સગયહસ-નઈસમે, વેઅર્ટુગિરિ પિ ભિઈ. તત્તો બાહિરખિરદ્ધ, –મઝઓ વલઈ પુથ્વઅવરમહં; નઈ-સત્તસહસ-સહિઅં, જગઈતલેણું ઉદહિમેઈ. ધુરિ કુંડ-દુવાર-સમા, પજતે દસગુણાય પિહુલત્તે, સવત્થ મહનઈઓ, વિથર–પન્નાસ-ભાચુંડા. પણુખિત્ત-મહનઈએ, સદારદિસિ દહવિસુદ્ધ-ગિરિઅદ્ધ; ગંતૂણ સજિગ્લીહિં, નિઅનિઅકુંડેસુ નિવડંતિ. નિઅ-જિલ્જિઅ-પિહલત્તા, પણવીસંસેણ મુઝુમઝગિરિ, જામમુહા પુત્રુદહિં, ઈઅર અવરે અહિ-મુવિંતિ. 59 હેમવઈ હિઅંસા, હિઆ ગંગદગુણપારિવારા; એરણવએ સુવર્ણ-૫કૂલાઓ તાણ સમા. હરિયાસે હરિકંતા, હરિસલિલા ગંગ–ચઉગુણ-નઈઆ એસિ સમા રમેયએ, નરકંતા નારિકતા ય.. સીએ આ સીઆએ, મહાવિદેહમિ તાસુ પત્તેયં; નિવડઈ પણલખ દુતીસસહસ અડતીસ નઈ સલિલ. દર 57 58
Page #339
--------------------------------------------------------------------------
________________ 320 | સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ કુરનઈ ચુલસીસહસા, છગ્રેવંતરનઈઓ પઈ વિજય; દે દે મહાનઈઓ, ચઉદ-સહસ્સા ઉપજોયું. અડસયરિ-મહનઈઓ, બારસ અંતરનઈ સેસાઓ; પરિઅરનઈ ચઉસ, લફખા છપન્ન સહસા ય 64 એગારડ નવકૂડા, કુલગિરિજુઅલત્તિને વિ પત્તે ; ઈઈ છપન્ના ચઉ ચઉ, વખારેસુ ત્તિ ચઉસઢી. 65 સેમણસિ ગંધમાયણિ, સગ સગ વિજજુપૂભિ માલવંતિ પુણે; અદ્ર સયલ તીરં, અડ નંદણિ અટ્ટ કક્િડા. ઈ પણસયઉચ્ચ છાસસિય કુડા તેસુ દીહરગિરીશું પુરવ–નઈ-મેરુ-દિસિ, અંતસિદ્ધક્રડેસુ જિણભાવણ. 67 તે સિરિગિહાઓ દેસય,–ગુણ પમાણા તહેવ તિદુવારા, નવરં અડવીસાહિઅર્સયગુણ-દારપમાણુમિહ. પણવીસ કેસસયં, સમચઉરસ–વિFડા દુગુણમુચ્ચા, પાસાયા કૂડે, પણસય ઉચેસ એસેસુ. બલ-હરિસહહરિકૂડા, નંદણવાણિ માલવતિ વિજુપભે, ઇસાણત્તરદાહિણ,-દિસાસુ સહસુચ્ચ કણગમય. 70 અહેસુ વિ નવ નવ, કૂડા પણવીસ-કસ-ઉચ્ચા તે; સવે તિસય ડુત્તર, એસુ વિ પુવંતિ જિક્ડા. 71 તાણુવરિ ચેઈહરા, દહ-દેવી-ભવણ- તુલ્લ પરિમાણ, સેમેસુ આ પાસાયા, અદ્વેગકેસ પિહુચ્ચત્તે 72 ગિરિકરિકૂડા ઉચ્ચત્તણુએ, સમ–અદ્ધ-મૂલવરિ-રૂંદા રયણમયા નવરિ વિઅ-મજિઝમાં તિતિ કણગરૂવા. 73 69
Page #340
--------------------------------------------------------------------------
________________ 321 75 S7 | સ્વાધ્યાય પુષસૌરભ જબૂણય-રચયમયા, જગઈસમા જંબુ-સામલી કૂડા; અદૃઢ સુ દહદેવિ-ગિહસમાં ચારુ-ચેહરા. 74 તેસિ સમસહકૂડા, ચઉતીસ ગુલ્લકુંડ -જુઅલંતે જબૂણુએસ તેણુ અ, વે અઢેલું વ પાસાયા. પંચમએ પણવીસે, કુડા સવે વિ જંબુદીવન્મિ; તે પત્ત વરવણ,–જુ અહિ વેઈહિ પરિફિખરૂા. છસયરિ કુંડે, તહા, ચૂલા-ચઉવણતરૂસુ જિગુભવણ; ભણિયા બુદ્દી, દેવયા સેસઠાણે. કક્રુિડ-કુંડ-નઈ-દહ, કુરુ-કંચણ–યમલ-સમવિઅહેસુ; જિણભવણ-વિસંવાએ, જે તે જાણંતિ ગીઅસ્થા. 78 પુવાવર-જલહિતા, દસુચદપિહુલ મેડલચઉકા; પણવીસુચ્ચા પન્નાતીસ-દસ-અણ–પિહુરા. ઈહિ પરિફિખત્તા, સખયરપુર-પન્ન–સદ્ધિ-સેણિદુગા; સદિસિંદ-લેગ પાલે–વગિ વરિદ્વ–મેહલયા. 80 હુ દુ-ખંડવિડિઅ-ભરહે –રવયા 6 દુ-ગુરૂગુડાય રુપમયા; દે દીહા વેડૂઢા, તહા દુતીરં ચ વિજએસ. 81 નવરં તે વિજયંતા, સખયર–પણપન્નપુર-દુર્ણ આ એવં ખયરપુરાઈ સગતીસસયાઈ ચાલાઈ. ગિરિવિત્થર-દોહાઓ, અડુચ ચઉ પિહુ-પવેસદારાઓ બારસપિહુલાઉ અડુ-ચયાઉ વેઅદ્ર દુગુહાઓ. 83 તમ્મન્ન-દુજો અણુ અંતરાઉ તિ તિ વિત્થરાઉ દુનઈએ; ઉમ્મગ્ગ–નિમજ્ઞાઓ, કડગાઉ મહાનઈ-ગયા. 84 ઈહ પઈભિરિ ગુણવત્તા-મંડલે લિહઈ ચકિક હું દુસમુહે પણસય -શુ-પમાણે, બારેગડ-જે અણુએ. 82 85
Page #341
--------------------------------------------------------------------------
________________ 322 | સ્વાધ્યાય પુછપસૌરભ સા તમિસગુહા છએ, ચકકી વિસઈ મઝખંડતે; ઉસહં અંકિઅ સે જીએ, વલસા ખંડગાવાયા. 86 કયમાલ-નદૃમાલય –સુરાઉ વઈ-નિબદ્ધ-સલિલાઓ; જા ચકડી તા ચિઠંતિ, તા ઉગ્દડિય–દારાઓ. બહિખંડતે બારસ-દીહા, નવવિOડા અગ્નિપુરી; સા લવણા વેઅ, ચઉદ-હિંઅસય ચિગાર કલા. ચકિકવસ-નઈપવેસે, તિત્વદુર્ગા મામલે પાસે અ તાણું વરદામે, ઈહ સવૅ બિડુત્તરસયં તિ. 89 ભરફેરવીએ છછ અર–મયાવસપિણિ-ઉસપિણ વં; પરિભમઈ કાલચક્ક, દુવાલસાર સયા વિ કમા. 90 સુસમસુસમા ય સુસમાં, સુસમદુસમા ય દુસમસુસમાં ય; દુસમાં ય દુસમદુસમા, કમુક્કમા દુસુ વિ અરછk. 91 પુત્તપદ્વિ–સમસય, આણુગહણનિએ હવઈ પલિઓ; દસ કેડિકેડિ-પલિએહિં, સાગર હાઈ કાલસ્સ. 92 સાગરચઉતિદુકડા-કોડિમિએ અરતિગે નરાણુ કમા; આ તિ દુ ઈગ પલિઆ, તિદુઈગકોસા તણુનં. 63 તિદુઈગદિણહિં ત્વરિ-બયરામલપિત્ત તેસિમાહારે; પિકરંડા દેય, છપન્ના તલં ચ દઉં. ગુણવત્રદિણે તહ પનર-પનરઅહિએ અવસ્થપાલયા; અવિ સયલજિઆ જુબલા, સુમણ સુરુવા ય સુરગઈએ. 95 તેસિ મનંગ ભિગા, તુડિઅંગા જઈ દીવ ચિરંગા; ચિત્તસા મણિઅંગા, ગેહાગારા અણિઅયફખા. 96 પાણું ભાયણ પિચ્છ, રવિપહ દીવાહ કુસુમ માહારે; ભૂસણ ગિફ વળ્યાસણ, કપડુમા દસવિહ દિંતિ. 97
Page #342
--------------------------------------------------------------------------
________________ 323 લ | સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ મણ આઉસમ-ગાઈ, હાઈ-ચરસ-જાઈ-અટૂકં સાફ -મહિસુદ-ખરાઈ,-પણું આ સાણઈ-દસમંસા. ઈચ્ચાઈ તિરછાણ વિ. પાયં સવારએસુ સારિચ્છે; તઈઆરસેસિ કુલગર-નયજિસુધમ્માઈ ઉપરી. કાલદુગે તિચઉત્થા–રગેસુએગૂણ-નવઈ-પફખેસુ, સેસિ ગએ સુ સિઝંતિ, હુ તિ પઢમંતિમજિણિદા. બાયાલસહસવરિટૂ-ગિકડાકડિ-અયરમાણાએ; તુરિએ નાઉ યુવાણ, કોડિ તણુ-કેસચરિંસં. વરિસેગવી સસહસ, પમાણ-પંચમરએ સગકરૂચ્ચા; તીસહિઅ-સયાઉ નરા, તયંતિ ધમ્માઈ આણું તે. 102 ખારગિવિસાઈ હિં, હાહાભૂ બાયાઈ પુડવીએ; ખગબીયં વિઅઈસુ, નરાઈબીયં બિલાઈસુ. 103 બહુમછ-ચક્રવહનઈચઉક્ક પાસેસુ નવ નવ બિલા અભયપાસે, ચઉઆલ સયં બિલાવ. પંચમ-સમ-છદ્વારે, દુકરૂચ્ચા વસવરિસઆઉ નરા; મચ્છાસિણે કુરૂવા, કૂરા બિલવાસિ કુગઈગમા. 105 નિબ્રજજા નિવાસણ, ખરાયણ પિઅસુઆઈઠિઈહિઆ; થીઓ છવરિસ–ગર્ભા, અઈદુલપસવા બહુઆય. 106 ઈઅ અરછકેણવસિપિ િરિ ઉરૂપિણી વિ વિવરીઆ વીસ સાગરકોડા-કેડીએ કાલચક્કમિ 107 કુરૂદુગિ હરિરસ્મયદુગ, હેમવએણણવઇદુગિ વિદેહે, કસસ સયાવસપિણિ, અરયચઉક્રાઈસમકાલે. 108 હેમવએરણવએ, હરિવાસે રશ્મએ ય રયણમયા; સદ્દાવઈ વિઅડાવઈ, ગંધાવઈ માલવંતઃખા. 109 104
Page #343
--------------------------------------------------------------------------
________________ 114 324 U સ્વાધ્યાય પુપિસોરભ ચઉ વટ્ટવિઅસાઈ, અરૂણ-૫ઉમ-૧૫ભાસ-સૂરવાસ; મૂલવરિ વિહુને તહ ઉચ્ચત્તે જોયણુસહસં. 110 મેરુ વદ્દો સહ-કંદ, લખ્રિસિ સહસુવરિ; દસગુણ ભુવિ ત સનવઈ, સિંગાર સં પિસ્કૂલમૂલે. 111 પુઠવુવલ–વયર-સાકર-મયદે ઉવરિ જાવ સેમસં; ફલિહંકાયયકંચણ, –મઓ આ જ બૂણુઓ સેસ. 112 તદુવરિ ચાલી સુચ્ચા, વટ્ટા મૂલવરિ બાર ચ પિહુલા; રૂલિયા વચૂલા, સિરિજવણ-પમાણે ચેહરા. 113 ચૂલાતલાઉ ચઉસય, ચઉનવઈ વલયરુવવિફખંભ; બહુજલકુંડું પડગ-વણું ચ સિહરે સવઈએ. પન્નાઅણેહિ, ચૂલાઓ ચઉદિસાસુ જિણભણા; સવિદિસિ સકકીસાણું, ચઉવાવિજુ ય પાસાયા કુલગિરિચેઈહરાણું, પાસાયાણું ચિમે સમદ્રગુણા પણવીસ રુદ દુગુણવામાઉ ઈમાઉ વાવીએ. જિગહરબહિદિસજઅણુ-પણુસદીહદ્ધપિહહુલ ચઉ ઉચ્ચા; અદ્ધસસિસમા ચઉરે, સિઅકણયસિલા સઈઆ. 117 સિલ માણસહસ્સ-સમાણસીહાસણેહિ દેહિ જુઓ સિલ પંડુકંબલા રર-કંબલા પુવ પચ્છિમઓ. 118 જામુત્તરાઉ તાઓ, ઈમેગસીહાસણા અઈ પુવા; ચઉસ વિ તાસુ નિયાસણ, દિસિ ભવનિમણે ઈ. 119 સિહરા છત્તીસેહિં, સહસેહિ મેહુલાઈ પંચ સએ; પિહુલ સમણુસવણું, સિલવિણુ પંડગવણસરિષ્ઠ. 120 તમ્બાહિરિ વિખંભે, બાયોલસયાઈ દુરારિ જીઆઈ; અગારસભાગા. મઝે તે ચેવ સહસૂણું... 121 116
Page #344
--------------------------------------------------------------------------
________________ 325 | સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ તત્તો સહેંદુસદ્દી-સહહિં નંદણું પિ તહ ચેવ; નવરિ ભવણ પાસાયંતરદ દિસિ કુમારિકૂડા વિ. 122 નવસહસ નવસયાઈ, ચ ઉપના છચિગારભાગા ય; નંદકુબહિ-વિખંભે, સહસૂણે હેઈ મજઝશ્મિ 123 તદ પંચસહિ, મહિઅલિ તહ ચેવ ભાલવણું; નવરમિહ દિગય શ્ચિમ, કૂડા વણવિત્થર તુ ઈમ. 124 બાવીસ સહસ્સાઈ, મે પુત્રુઓ અ પચ્છમ તે ચાડસીવિહત્ત, વણમાણું દાહિષ્ણુત્તર. 125 છવ્વીસ સહસ ચઉસય, પણહત્તરિ ગંતુ કુરૂનઈપવાયા; ઉભએ વિણિગ્નયા ગય-દંતા મેરૂમ્મુહ ચઉર. 126 અગઈસુ પાહિણ, સિઅ-રત્ત-પીઅ–નીલાભા; સોમણસ-વિજુપહ, ગંધમાયણ-માલવંતકખા. 127 અહલેયવાસિઓ, દિસાકુમારીઉ અટ્ટ એએસિં; ગયદંતગિરિવરણું, હિä ચિદંતિ ભવસુ. ધુરિ અંતે ચઉપણુસય, ઉચ્ચત્તિ પિહુત્તિ પણસયાસિસમા; દીહરિ ઈમે છકલા, દુસય નવુત્તર સહસતીસં. 129 તાણું દેવુત્તર-કુરાઉ, ચંદદ્ધસંઠિયાઉ દુ; દસાહસ-વિસુદ્ધમહા-વિદેહ-દલમાણ-પિહુલાઓ. 130 નઈ-પુવાવર-કૂલે, કણગમયા બલસમા ગિરી દો દે; ઉત્તરકુરાઈ જમના, વિચિત્તચિત્તા ય ઈઅરીએ. 131 નઈવહ-દોહા પણ પણ, હરયા દુદુદારયા ઈમે કમસે; નિસ તહ દેવકુરુ, સુરે સુલસે ય વિજુપ. 132 તહ નીલવંત ઉત્તર-કુરુ, ચંદેરવય માલવંતુ ત્તિ પઉમદહ-સમા નવરં, એએસુ સુરા દહ-સનામા. 133
Page #345
--------------------------------------------------------------------------
________________ 324 સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ અડસય ચઉતીસ જે આણાઈ, તહ સેગ-સત્ત-ભાગાઓ; ઈકકારસ ય કલાઓ, ગિરિ-જમલ-દહાણ-મંતર્યા. 134 દહ-યુવાવર-દસ–જયણેહિ, દસ દસ વિઅકડાણું; સોલસગુણ૫માણ, કંચણગિરિણે દુમય સવે. 135 ઉત્તરકુરુ-પુવઢે, જબૂણય જંબુપીઢમંતે સુ કેસ-દુગુચ્ચ કમિ વડુંમાણુ, ચઉવસગુણ મઝે. 136 પણસય-વટ્ટ-પિહત્ત, તે પરિખિત્ત ચ પઉમઈએ; ગાઉદ્દગુચ-દ્ધપિહુર, ચારુ-ચઉદાર-કલિઆએ. 137 તં મઝે અડવિત્થર, ચઉચ્ચ મણિપીઢિઆઈ જબૂતરુ; મૂલે કદે ખધે, વરવયરા–રિ-વેલિએ. 138 તસ ય સાહ-પસાહા, દલા ય બિંટાય પલ્લવા કમસે સેવન્ન-જાયવા, વેલિ–તવણિજજ-જબુથયા. 139 સો રયયમય–પવાલે, રાયયવિડિમે ય યણ-પુષ્ફફલે; કોસદુર્ગ ઉવેહે, થુડ–સાહા-વિડિમ-વિકૂખભે. 140 થડસાહવિડિમદીહ નિ, ગાઉએ અદ્ર પનર ચકવીસં; સાહા સિરિસમભાવણ, તમ્માણ-સચેઈ વિડિમ. 141 "વિશ્વ સિજજ તિસુ આસણાણિ, ભાવણેસુ ઢિસુરરસ, સા જ બૂ બારસ-વેઈઆહિ, કમસે પરિફિખરૂા. 142 દહ૫ઉમાણું જ વિત્થરં, તુ તમિહાવિ જબુરૂફખાણું નવરં મહયરિયાણું, ઠાણે ઈહ અગમહિસી. - 143 કેસ-દુસએહિં જબુ, ચઉદિસિ પુવાલ–સમજવણ; વિદિસાસુ સેસ-તિસમા, ચઉવાવિજીયા ય પાસાયા. 144 તાણુતસુ અડ જિશુકૂડા, તહ સુરકુરાઈ અવરદ્ધ રાયપીઠે સામલિ રુફ, એમેવ ગરૂલસ. * ગરલસ. 145
Page #346
--------------------------------------------------------------------------
________________ 148 | સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ 327 બત્તીસ સેલ બારસ, વિજયા વફખાર અંતરનઈએ; મેરુવણાએ પુવા-વરાસુ કુલગિરિ-મહનયંતા. 146 વિજયાણ પિહુતિ સગઢ, ભાગ બારુત્તરા દુવાસસયા; સેલાણ પંચસએ, સઈ-નઈ પન્નવીસ-સયં. 147 સેલસ-સહસ્સ પણ સય, બાણઉઆ તહ ય દે કલાએ ય; એએસિ સર્વેસિ, આયામે વણમુહાણું ચ. ગયદંતગિરિવુચ્ચા, વફખારા તાણ-મંતરનઈશું; વિજયાણું ચ ભિતણાઈ માલવંતા પાહિણએ. ચિત્તે ય બંભકૂડે, નલિણીકૂડે ય એગસેલે ય; તિ ઉડે સમણે વિ ય, અંજણ માયંજણે ચેવ. 150 અંકાવઈ પહાવઈ, આસીવિસ તહ સુહાવહે ચંદે, સૂરે નાગે દેવે, સોલસ વકૂખાર-ગિરિનામા. ગાહાવઈ દહવઈ, વેગવઈ તત્ત મત્ત ઉન્મત્તા; ખીરેય સીયસોયા, તહ અંતેવાહિણે ચેવ 152 ઉમ્મીમાલિણિ ગંભીર -માલિણ ફેણમાલિણ ચેવ, સવ્વસ્થ વિ દસજેયણ, ઉંડા કુડુમ્ભવા અયા. 153 કછુ સુકછો ય મહા-કચ્છ કચ્છાવઈ તણા; આવત્તો મંગલાવો, પુખલો પુફખલાવાઈ 154 કચ્છ સુકો ય મહાકછ કચ્છાવઈ વિ ય; રમે ય રમ્મએ ચેવ, રમણ મંગલાવઈ. પહુ સુપરહે ય મહાપમહો પહાવઈ તઓ; સંખે નલિણનામા ય કુમુઓ નલિણવઈ. વધુ સુવો આ મહા, વ વવઈ ત્તિ ય, વગૂ તહા અવગૂ ય, ગંધિ ગંધિલાવઈ. 157 151 155
Page #347
--------------------------------------------------------------------------
________________ 160 328 | સ્વાધ્યાય પુષસૌરભ એએ પુવાવરગય-વિઅદલિય તિ નઈદિસિ–દલેસુ, ભરઉદ્ધપુરિ-સમા, ઈમેહિ નામે િનયરીઓ 158 ખેમા ખેમપુરા વિચ, અરિ રિઢાવઈ ય નાયબા; ખગ્ની મંજૂસા વિ ય, ઓસહિપુરી પુંડરિગિણુ ય. 159 સુસીમા કુંડલા ચેવ, અવરોઈઅ પહંકરા, અંકાવઈ પહાવઈ, સુભા યણસંચયા. આસપુરા સીપુરા, મહાપુરા ચેવ હવઈ વિજયપુરા; અવરાઇયા ય અવરા, અસોગા તહ વીઅગા ય. 161 વિજયા ય જયંતી, જયંતિ અપરાજિયા ય બેધવા; ચક્કપુરા ખગ્નપુરા, હેઈ અવઝા અઝિા ય. 162 કુંડુભવા ઉ ગંગા, સિંધૂએ કચ્છ પન્ડ પમુહેતુ અકસુ વિજએનું, સેસેસુ ય રસ-રત્તવાઈ. 163 અવિવક્રિખઊણ જગઈ, સવેઈ–વણમુહચઉક્ત પિહુલત્ત; ગુણતીસસય દુવીસા, નઈંતિ ગિરિઅતિ એગકલા. 164 પણતીસ સહસ ચઉલય, છડુત્તરા સયલવિજય-વિખંભે વણમુહ-દુગ-વિફખ, અડવન્ન સયા ય ચયાલા. ૧૬પ સગ સય પન્નાસા નઈ-પિહુત્તિ ચઉવજ્ઞ સહસ મેરૂવણે; ગિરિવિરિ ચઉ સહસા, સવસમાસે હવઈ લકનં. 166 જે અણુ-સદસગંતે, સમધરણીઓ અહે અહેગામા બાયાલીસ-સહસેહિં, ગંતુ મેરૂલ્સ પછિએ. 167 ચઉ ચઉતીરં ચ જિણ, જહન્ન-મુક્કસએ આ હુતિ કમા; હરિ–ચક્તિ-બલા ચઉરે, તીસં પત્તે અમિત દીવે. 168 સસિદગ-રવિદુગ ચારે, ઈહ દીવે તેસિં ચારખિત્ત તક પણ સય દસુત્તરાઈ, ઈગસટ્રિક ભાગા ય અડયાલા. 169
Page #348
--------------------------------------------------------------------------
________________ 328 170 સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ પનરસ ચુલસી ઈસયં, છપન્ન ડયાલ -ભાગમાણુઈ, સસિ-સૂર–મંડલાઈ, તયંતરાણિગિગહીણઈ. પણતીસ જેમણે ભાગ–તીસ ચઉરે આ ભાગ સગભાયા; અંતરમાણે સરિણ, રવિણે પણ જો અણે દુન્નિ 171 દીવંતે અસિઅસએ, પણસી મંડલા તેસિં; તીસહિઅતિસય લવણે, દસિગુણવીસ સકં કમસે. 172 સસિલસિ–રવિરવિ અંતરિ, મઝે ઈગલફખુ તિસય સાહૂણે સાહિઅદુસયરિ-પચય, બહિ લખે છસય સાઠહિએ. 173 સાહિએ પણ સહસ તિહુનરાઈ, સસિ મુહુરગઈ મક્કે બાવન હિઆ સા બહિ, પઈમંડલ ઉણચઉવુડૂઢી. 174 જા સસિણે સા રવિણે, અડસયરિસએસીસએણ હિ આ કિંચૂણાણું અઢાર-સદ્દભાગાણ-મહ વુડૂઢી. 175 મજઝે ઉદયથંતરિ, ચઉનવઈ-સહસ્સ પણસ છવીસા બાયાલ સક્રિભાગા, દિણું ચ અઢારસ-મહત્ત. 176 પઇમંડલ દિણહાણ, દુહ મુહુરંગસદ્ધિ-ભાગાણ; અંતે બારમુહુરં, દિણ નિસા તસ્ય વિવરીઆ. 177 ઉદયસ્વંતરિ બહિ, સહસા તેસદ્ધિ છઋય તેઢા તહ ઈગસિ-પરિવારે, રિફૂખડવીસા-ડસીઈ મહા. 178 છાસદ્ધિ સહસ નવસાય, પણહત્તરિ તાર-કોડિકેડીણું સન્નત રેણુ-ગુસ્સેહ, ગુલમાણેણ વા હુંતિ. 179 ગહરિફખ-તારગાણું, સંખે સસિસંખ-સગુણું કાઉં, ઇચ્છિ–દીવુદહિંમિ ય, ગઢાઈમાણું વિઆણે. 180
Page #349
--------------------------------------------------------------------------
________________ 330 D સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ ચઉ ચઉ બારસ બારસ, લવણે તહ ધાયઈમિ સસિસૂરા; પર દહિદીસુ અ, તિગુણા પુગ્વિલ–સંજુત્તા. 181 નરખિdજા સમણિ –ચારિણે સિગ્ધ-સિગ્યતર-ગઈ; દિપાહમિતિ ખત્તા-શુમાણુઓ તે નરણેવ, 182 પણસય સત્તત્તીસા, ચઉતીસસહસ્સ લખઈગવીસા; પુફખદીવડૂઢ-નરા, પુવૅણ અવરેણ પિચ્છતિ. 183 નરખિત્ત બહિં સસિરવિ,સંખા કરણેતરહિં વા હાઈ તહ તથ ય જેઈસિયા, અચલદ્ધપમાણુ–સુવિમાણ. 184 જ બુ પરિહિ તિલકૂખા, સેલસહસ દસય પણિઅડીસા ધણ અડવી સયં–ગુલ, તેરસસડૂઢા સહિઆ ય. 185 સગસય નઉઆકેડી, લખા છપ્પન્ન ચઉનવઈ સહસા; સડૂસયં પઉણદુકોસ, સડઢબાસટ્રકર ગણિઅં. 186 વટ્ટપરિહિં ચ ગણિ, અંતિમખંડાઈ સુજિઆંચ ધણું; બાહું પયર ચ ઘણું, ગણેહ એએહિ કરણહિં. 187 વિક્ખંભ-વચ્ચ-દહગુણ, –મુલ વટ્ટર્સ પરિરએ હાઈ વિખંભપાયગુણિઓ, પરિરએ તસ્સ ગણિઅપાયું. 188 એગહ ઉસૂ સુશ્ચિમ, ગુણવીસ ગુણે કલાઉસૂ હાઈ વિઉસુપિહુતે ચઉગુણ-ઉલુગુણિએ મૂલહિ જીવા. 189 ઈસુવગ્નિ છગુણિ જીવા-વગ્ગજુએ મૂલ હેઈ ધણુપદું; ધણુદુગ-વિસેલ-સેસ, દલિએ બાહદુર્ગ હઈ. 190 અંતિમખંડસુસુણા, જીવં સંગુણિએ ચઉહિ ભઈGણું, લદ્ધમિ વગિએ દસ–ગુણમ્મિ મૂલં હવઈ પર. 191 જીવા-વગ્ગાણું દુગે, મિલિએ દલિએ અ હેઈ જ મૂલં; વેઅઢાઈણ તયં, સંપિહુન્નગુણું ભવે પયર. 192
Page #350
--------------------------------------------------------------------------
________________ સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ 331 એયં ચ પયર-ગણિ, સંવવહારેણ દંસિ તેણું; કિંચૂર્ણ હોઈ ફલ, અહિ પિ હવઈ સુહુમગણણ. 193 પયર સેગ્નેહ-ગુણ, હાઈ ઘણે પરિરયાઈ સવૅ વા; કરણ-ગણુણ-લસેહિં, જંતગ-લિહિઆઉ દદગ્યું. 194 પ્રથમ: જંબુદ્વિપાધિકાર સમાપ્ત: છે અથ: દ્વિતીય લવણસમુદ્રાધિકાર છે તિર્થં લવણેભિય, જે અણુ પશુનવઈસહસ જા તત્થ; સમભૂલાઉ સગસય-જલવુ સહસગાહ. 195 તેરાસિએણ મઝિલૂ-રામિણ સંગુણિજજ અંતિમગ; તં પઢમાસિ–ભઈ, ઉવેહું મુણસુ લવણજાલે. 196 હિટહુવરિ સહસદસગં, પિહુલા મૂલાઉ સતર-સહસુચ્ચા; લવણસિહા સા તદુવરિ, ગાઉદુર્ગ વઈ દુવેલ. 197 બહુમઝે ચઉદિસિ ચઉ, પાયાલા વયર કલસ-સંઠાણા; જે અણુસહસ જા, તદ્દગુણ હિડ્ડવરિ રૂંદા. 198 લખિંચ મઝિ પિહુલા, જે અણુલફડું ચ ભૂમિગાઢા; " પડ્વાઇસુ વડવામુહ-કેજુવ-જસર-ભિવાણા. 199 અને લહુપાયાલા, સગ સહસા અડસયા સચુલસીઆ; " પુણ્વત્ત-સંયસ–પમાણ, તત્વ તત્વ ૫એસેસ. 200 કાલે આ મહાકાલે, વેલંબ પસંજણે આ ચઉસુ સુરા; પલિઓવમાઉ તહ, સેસેસુ સુરા તયદ્વાઊ. 201 સસિમહેભાગે, વાઊ મઝિāયમ્મિ જલવાજી; કેવલ-જલ–મુવરિલે, ભાગદુગે તત્ય સાસુવ. 202
Page #351
--------------------------------------------------------------------------
________________ 332 D સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ બહવે ઉદારવાયા, મુતિ ખુતિ દુન્નિ વારાઓ એગ–અહારવંતે, તથા તયા વેલ-પરિવુ. 203 બાયાલ-સદ્ધિ-દુસયરિ, સહસા નાગાણ મઝુરિ બાહિં, વેલ ધરતિ કમસે, ચઉહત્ત–લખુ તે સવે. 204 બાયાલ–સહસ્તેહિં, પુર્વેસાણાઈ...દિસિવિદિસિ લવણે વેલંધરાણુલં,-વરરાઈનું ગિરિસુ વાસા. 205 ગશૂભે દગભાસે, સંખે દગસીમ નામિ દિસિ સેલે, ગોશૂભે સિવદે, સંખે આ મણેસિલ રાયા. કક્કોડે વિજુભે, કેલાસ રૂણપણે વિદિસિ સેલે, કક્કોડગુ કદુમએ, કેલાસ રૂણપહો સામી. 207 એએ ગિરિણે સર્વે, બાવીસ હિઆ ય દસસયા મૂલે, ચઉસય ચઉવી સહિ, વિચ્છિન્ના હુતિ સિહરતલે. 208 સતરસ-સય ઈગવીસા, ઉચ્ચત્તે તે સઈઆ સવે; કણશંક-યય-શલિહ, દિસાસુ વિદિસાસુ રયણમયા. 209 નવ ગુણહત્તરિ અણ, બહિ જલવરિ ચિત્ત પણ નવાઈ ભાયા એએ માઝે નવ સય, તેસઠ્ઠા ભાગ સગસયરિ. 210 હિમવતતા વિદિસી–સાણાઇગયાસુ ચઉસુ દાઢાસુ, સગ સગ અંતરદીવા, પઢમચઉષ્ઠ ચ જગઈઓ. 211 અણતિસએહિં તઓ, સયસયવુડ્ડી અ સુ ચઉકેસુક અનુન્ન-જગઈ-અંતરિ, અંતરસમવિFરા સર્વે. 212 પઢમચકિકુચ્ચ બહિં, અઈએ—અણે આ વિસંસા સયરિંસ–વુઢી પરઓ, મઝદિસિ સવિ કેસ દુર્ગ. 213 સવૅ સવેઈઅંતા, પઢમ-ચઉક્કમ્પિ તેસિ નામાઈ, એગેરૂ આભાસિઅ, વેસાણિએ ચેવ લંગૂલે 214
Page #352
--------------------------------------------------------------------------
________________ D સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ બીઅ-ચઉકકે હયગય–ગેસકકુલિપુવ-કણુનામાણેક આયંસ મિંઢગ અએ,-ગેપુવમુહા ય તઈઅમ્મિ. 215 હય ગય હરિ વઘુ મુહા, ચઉથએ આસક હરિક અકણ કણપાવરણુ, દીએ પંચમચઉમ્મિ . 216 ઉકકમુહ મેહમુહ, વિજુમ્હે વિજ જુદત છઠ્ઠશ્મિ સમગે દંતતા, ઘણ-લદ્ર-નિગૂઢ સુદ્ધા ય. 217 એમેવ ય સિહરિશ્મિ વિ, અડવાસં સવિ હૃતિ છપન્ના; એએસુ જુ અલવા, પલિઆ-સંબં–આઉ નરા. 218 જે અણ–દસમંસ-તણુ, પિટ્ટિ-કરંડાણ-મેસિ ચઉસદ્દી; અસણં ચ ચઉત્થાઓ, ગુણસીદિણ વચ્ચપાલણયા. 219 પ૭િમદિસિ સુWિઅલવ, મુસામિણે ગોઅમુત્તિ ઈગુદી ઉભએ વિ જ બુલાવણ, દુ દુ રવિ દીવા ય તેસિંચ. 220 જગઈ-પરૂપર-અંતરિ, તહ વિત્થર બાજે અણુસહસ્સા એમેવ ય પુત્વદિગ્નિ, ચંદચઉશ્કેસ્સ ચઉ દીવા. 22 એવં ચિઅ બાહિર, દીવા અદ્દદ પુત્ર-પચ્છમએ; દુ દુ લવણ છ છ ધાયઈ,-સંડ સસણું રવીણું ચ. 222 એએ દીવા જલુવરિ, બહિ જે અણુ સ૮અસાઈતહા; ભાગા વિ અ ચાલીસા, મક્કે પણ કેસદ્દગમેવ. 223 કુલગિરિ પાસાય સમા, પાસાયા એ સુ નિઅ-નિઅપહૂર્ણ તહ લાવણ–જોઈસિઆ, દગફાલિહ ઉઢસાગા. 224 (અથ તૃતીય: ધાતકીખંડીપાધિકાર:) જામુત્તર-દીહેણું દસમય-સમ-પિહુલ પણસયુએણું; ઉસુથાર-ગિરિદુર્ગણું, ધાયઈસંડે દુહ-વિહત્ત. 225
Page #353
--------------------------------------------------------------------------
________________ 334 T સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ ખંડદુગે છ છગિરિ, સગ સગ વાસા ય અરવિવરરૂવા; પુરિ અતિ સમાગિરિણ, વાસા પણ પિહુલપિહુલ રા. 226 દહ-કુંડું-ડરૂમમે, રૂમુસ્મય વિત્થરંવિઅઢાણું; વટ્ટગરીણું ચ સુમે,-રૂવજસિહ જાણ પુરવસમં. 227 મેરૂદુર્ગ પિ તહ ચ્ચિ, નવરં સેમણસ-હિટ્રવરિદેસે; સગ-અડ-સહસ્સ ઊણુ રિ, સહસાણસીઈ ઉચ્ચત્તે. 228 તહ પણુનવઈ ચઉનઉ, અદ્ધચઉનઊ એ અદ્રતીસા ય; દસય સયાઈ કામણું, પણઠાણ પિહુત્તિ હિટ્ટાઓ. 229 નઈ–કુંડ-દીવ-વણમુહ, દહ-દિહસેલ-કમલવિત્થાર; નઈ ઉંડત્ત ચ તહા, દહદીહરં ચ ઈહ દુગુણું. 230 ઈગલખુ સત્તસહસા, અડસય ગુણસીઈ ભાલવણું પુવાવર-દહિં તે, જામુત્તર અસી-ભઈએ. 231 બહિ ગયદંતા દીહા, પણલફખૂણસરિસહસ દુગુણઠ્ઠા ઈઅરે તિલફખ છપન્ન,-સહસ્સ સય દુનિ સગવીસા. 232 ખિત્તાણુમાણસો સેસ,સેલ-નઈ-વિજય–વણમહાયા; ચલિખિ-દીહ વાસા, વાસવિજય વિત્થરો ઉ ઇ. 233 ખિત્તક-ગુણધુવંકે, દે સય બારૂત્તહિ પવિત્ત સવO વાસવાસે, હવે ઈહ પુણ ઈ ધુવંકા. 234 યુરિચઉદ લખ દુસહસ, દેસગનઉ આ ધુવં તહા મજ દુમય અડુત્તર સત્ત-સદિસહસ છવ્વીસ લફખા ય. 235 ગુણવીસ સયં બત્તીસ, સહસ ગુયાલ લખ ધુવમતે, નગિરિવણમાણવિસુદ્ધ, ખિત્તલં સપિહુ વિજયા. 236 નવસહસા છાય તિઉ, રા ય છચ્ચેવ સેલભ યા ય; વિજયપિહુરં નગિરિ, વણવિજયસમાસ ચઉલકુખા. 237
Page #354
--------------------------------------------------------------------------
________________ સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ 335 પુવૅ વ પુરી અ તરૂ, પરમુત્તરકુરૂ, ધાઈ મહધાઈ; રફખા તે સુ સુદંસણ, પિયદંસણ-નામ યા દેવા. 238 ધુવરાસીસુ અ મિલિઆ, એ લખે ય અડસયરિ સહસા; અદ્ર સયા બાવાલા, પરિહિતિગં ધાયઈસંડે. 239 (અથ ચતુર્થ: કાલેદસ્વાધિકાર ) કાલે સવસ્થ વિસહસુડે વેલ-વિરહિએ તત્થ; સુત્યઅ-સમ-કાલ મહા, કાલસુરા પુવપછિએ. 240 લવણુમ્મિ વ જહસંભવ, સચિરવિદિવા ઈહં પિ નાયગ્લા; નવરં સમંતઓ તે, કેસદુગુચ્ચા જલસુવરિં. 241 (અથ પંચમ: પુષ્કરદ્વીપાઈસ્યાધિકાર) પુખરદલ-બહિ–જગઈ હવ, સંઠિઓ માણસત્તરો સેલે; વેલગિરિ-માણે, સીહનિસાઈ નિસઢ-વન્નો. 242 જહ ખિત્ત–નગાઈશું, સંકાણે લાઈએ તહેવ ઈહં; દગુણે ભદ્રસા, મેરૂસુયારા તહાં ચેવ. ઈહ બાહિર-ગવદંતા, ચઉરે દીહત્તિ વીસ–સયસહયા; તેઆલીસ સહસ્સા, ઉણવીસહિઆ સયા દુન્નિ. 244 અભિંતર ગયદંતા, સેલસ લખા ય સહસ છવ્વીસા સેલહિઅં, સયમેગે દીહસ્તે હુતિ ચહેરા વિ. સેસ પમાણુઓ જહ, જબૂદીવાઉ ધોઈએ ભણિઆ; દુગુણ સમા ય તે તહ, ધાયઈ સંડાઉ ઈહ. નેચા. 246 અડસી-લખા ચઉદસ, સહસા તાહ નવસયા ય ઈગવીસt; અભિંતર ધુવરાસી, યુવ્યુત્તવિહીઈ ગણિઅવ્વ. 243 247
Page #355
--------------------------------------------------------------------------
________________ 336 D સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ ઈગ કેડિ તેર લખા, સહસા ચઉમર સગસય તિયાલા; પુફખરવર-દીવઢે, ધુવરાસી એસ મક્ઝમિ. 248 એગા કેડિ અડતીસ, લખ ઉત્તરી સહસ્સા ય; પંચ સયા પણ ઢા, ધુવરાસી ગુફખરતે. 249 ગુણવીસસસસસય, ચઉનઉ સવાય વિજયવિફખંભે; તહઈડ બહિવહસલિલા, પવિસંતિ નરનગસાહે. 250 પુખદલપુવાવર–ખંડતે, સહસ દુગ પિહુ દુ કુંડા; ભણિયા તટ્ટાણું પુણ બહુસુયા (ગીયસ્થા) ચેવ જાણંતિ. 251 ઈહ પઉમ-મહાપઉમા, રૂખા-ઉત્તરકુસુ પુવૅ વ; તેસુ વિ વસંતિ દેવા, ૫ઉમે તહ પુંડરીઓ અ. 252 ગુણહત્તરિ ૫૮મે, અડ લવણે બીઅદીવિ તઈઅદ્ધ; પિહુ પિહુ પણસયચાલા, ઈઅ નરખિતે સલગિરિ. 253 તેરહ સય સગવન્ના, તે પણ મેહિ વિરડિઆ સવે; ઉસેહ-પાય-કંદા, માણસેલે વિ એમેવ. 254 ધુવરાસીસુ તિલફખા, પણપન્ન સહસ છસય ચુલસીઆ; મિલિઆ હવંતિ કમસે, પરિહિતિગ પુફખરદ્ધરૂ. 255 નઈદહઘણથણિઆગણિ–જિણાઈનરજમ્મરણકાલા; પણયાલલફખજે અણુ-નરખિત્ત મુજી ને પુરએ 256 ચઉસુ વિ ઉસુઆરેણું, ઈકિકક્કે નરનગમિ ચત્તારિ, કૂડેવરિ જિણભવિણા, કુલગિરિજિણવણપરિમાણા. 257 તત્તે દુગુણ–પમાણ, ચઉદારા થુત્ત-વણિઅ—સવે; નંદીસર બાવન્ના, ચઉ કુંડલિ રૂઅગિ ચત્તારિ. 258 બહુસંખવિગપે રૂઅગ–દીવિ ઉચ્ચત્તિ સહસ ચુલસીઈ; નરનગસમ અગે પુણ, વિથરિ સયઠાણિ સહસ કે. 259
Page #356
--------------------------------------------------------------------------
________________ 337 D સ્વાધ્યાય પુષસૌરભ તસ્ય સિહરશ્મિ ચઉદિસિ, બીઅસહસ્મિગિગુ ચઉસ્થિ અદ; વિદિસિ ચ ઈ ચત્તા, દિસિકુમરી ફૂડ સહસંકા. 26 0 ઈઈ કઈવય-દહિ-વિરલેસે એ વિમર્પણવિ; લિહિએ જિણગણતરગુરુ-સુઅ-સુઅદેવી-પસાએણ. 261 સેસાણ દીવાણુ તહેદહીણું, વિઆરવિત્થારમણેરપાર; સયા સુયાઓ પરિભાવયંસુ, સર્વાપિસવનુ-મઈકચિત્તા.૨૬૨ સૂરીહિ જે યણસેહરનામએહિં, અપલ્વમેવ રઈએ નરખિત્તવિફખં; સંસેહિ પરણું સુઅણહિ એ, પાવેઉ તે કુસલરંગમઈ સિદ્ધિ. 263 શ્રી સમવસરણું પ્રકરણ યુણિમે કેવલિ વલ્થ, વરવિજાણંદ ધમ્મકિતિત્થ; દેવિંદ નય પયર્થ, તિસ્થય સમવસરણë. પયડિએ-સમન્થ-ભા, કેવલિભાવે જિણાણ જO ભવે; સેહંતિ સવએ તહિં, મહિમા જેયણ મનિલ કુમારા. 2 વરસંતિ મેહ કુમારા, સુરહિ જલં રિઉ સુરા કુસુમપસરં; વિરતિ વણામણિ કણગ, રયણ ચિત્ત મહીઅલ તે. 3 અન્જિંતરમજઝબહિં, તિવ૫મણિરયણકણયકવિસીસ રયણજજુણરુ૫મયા, મણિએ જોઈ ભાવણ કયા. વઠ્ઠમિ દુતીસગુલ, તિતીસ ધણુપિહુલ પણસય ધણુચ છ ધણુ ય ઈગકેસ, તરાય રયણમય ચઉદારા.
Page #357
--------------------------------------------------------------------------
________________ 338 - I સ્વાધ્યાય પુ૫સૌરભ ચઉરેસે ઈગ ધગુસય, પિહુ વપ સહુ કોસ અંતરિઆ પઢમ બિઆબિઅતઈઆ, કોસંતર પુમિવસં. 6 સેવાણ સહસદસ-કર, પિહુ ચ સંતું ભુ પઢમ વ; તે પન્ના ધાણું પયરે, તેઓ આ સેવાણ પણુ સહસા 7 તે બિઅ વ પણધણુ. પયર સેવાણુ સહસ પણ તત્તો; તઈએ વપો છાસય, ધણુ ઈગ કેસેહિં તે પીઢ. ચઉદાર તિ સેવાણું, મઝે મણિપીઠયં જિણતણચં; દે ઘણુય પિહુ દીહ, સ કેસેહિ ધરણિયલા. જિતણુબારગુણ, સમહિઅભણ પિહુ અગતરૂ તડ હેઈ દેવ છે, ચઉ સીહાસણ સ પયપીઢા. તદુરિ ચઉ છત્તયા, પડિરુવ તિગ તહટ્ટ ચમરધરા; પુર કણય કુસેય, કિઅ ફાલિહ ધમ્મ ચકક ચઉ. 11 ઝય છત્ત મયર મંગલ, પંચાલ દામ વેઈ વર કલસે, પઈદાર મણિ તેરણ, તિય પૂવઘડી કુણંતિ વણા. 12 યણ સહસ્સ દંડા, ચઉઝયા ધમ્મ માણ ગય સહા કકુભાઈ જુઆ સä, માણમિણું નિય નિય કરેણ. પવિસિઆ યુવાઈ પણ્ પાહિણું પુસણ નિવિઠ્ઠો પપીઢ કવિઓ પાઓ, પશુમિઆ તિર્થં કહઈ ધમ્મ. 14 મુણિમાણિણિ સમણિ, સજવણજોઈ વણદેવિદેવતિય, કપ સુર નર સ્થિતિ, ઠતિગો ઈ વિદિસાસુ. 15 ચી દેવિ સમણિ ઉઠુદ્ધિ, નિવિદ્યા નરિસ્થિ સુર સમણુંક ઈની પણ સગપરિસ સુણ તિ, દેસણું પઢમ વખંતે 16 ઇઅ આવસ્મય વિત્તી, વૃત્ત ચુન્નિય પણ મુણિ નિવિદ્વાન માણિય સમણી દે, ઉ સેસા ઠિઆ ઉ નવ. 17
Page #358
--------------------------------------------------------------------------
________________ 339 સ્વાધ્યાય પુષસૌરભ બી અંતે તિરિ ઈસાણિ, દેવછંદો આ જાણું તઈય તે; તહ ચઉર સે દુદુ વાલિ, કેશુઓ વક્ટિ ઈકિક્કા. 18 પીઅ સિમ રત સામા, સુરવણ જોઈ ભવણરયણવ; ઘણુ દંડ પાસ ગય હત્યા, સેમ જમવરૂણ ધણજફખા. 19 જયવિજયા જિઅઅપરાજિ અત્તિ, સિયઅરૂણુપીયનીલાભા; બીએ દેવજુઅલા, અભયં કુરુ પાસ મગર કરા. 20 તઈઅ બહિ સુરા તુંબરૂં, ખટ્ટગિ કવાલિ જડ મઉડધારી; પુથ્વાઈ દારપાલા, તુંબરૂદેવે આ પડિહારો. 21 સામગ્ન સમે સરણે, એસ વિહિ એઈ જઈ મહઢિ સુર; સવ મિણે એવિ હુ, સ કુણઈ ભયણેયરસુરેબુ. 22 પુવ–મજાય જન્ય ઉં, જલ્થઈ સુરે મહફ્રિઢ મઘવાઈ; તત્થ ઉ સરણું નિયમા, સયયં પુણપડિહેરાઈ. 23 દુથિએ સમર્થ થિએ, જણ પWિઅ અ સુસમ; ઈર્થ શુઓ લહુ જાણું, તિર્થીયરે કુણુઉ સુપયë. 24 શ્રી અભવ્ય કુલમ્ જહ અભવિય જીવેહિ, ન ફાસિયા એવામાઈયા ભાવા ઈદત્તમણુરસુર, સિલાયનર નારયત ચ. કેવલિ–ગણહરહથે, પશ્વજજા, તિસ્થવછરં દાણું પવયણ સુરી-સુરત્ત, લેગ તિય દેવસામિત્ત. તાયત્તીસસુરત્ત, પરમહસ્મિય જુઅલમણબત્ત, સંભિનય તહ, પુqધરા-હા-પુલાયાં.
Page #359
--------------------------------------------------------------------------
________________ 340 D સ્વાધ્યાય પુસૌરભ મઈનાણા ઈસુલદ્ધી, સુપત્તદાણું સમાધિમરણત્ત; ચારણ દુગ મહસિMય, ખીરસવ ખીણુઠાણાં. તિસ્થયર-તિસ્થપડિયા,-તણુ–પરિભેગાઈ કારણેવિ પુણે; પુઠવાઈ, ભાવમિ વિ. અભવ્યજીવેહિ ને પણ. ચઉદસ રચણૉપિ, પત્ત ન પુણે વિમાણસામિત્ત; સમ્મત્ત નાણ સંયમ, તવાઈ ભાવા ન ભાવદુગે. અશુભવજુત્તા ભત્તી, જિણણ સાહમિઆણ વછચ્છું; ન ય સાઈ અભ, સંવેગાં ન સુપખં. જિણજણય-જયુણિ-જાયા, જિણજફખા-જખણી જુગ૫હાણા; આયરિયપયાઈ દસગં, પરમાત્થ-ગુણ–મપત્ત. અણુબંધ હેઉ સરુવા, તત્ય અહિંસા તિહા જિણદિઠા દવેણુ ય ભાવેણ ય, દુહાવિ તેસિં ન સંપત્તા. શ્રી પુણ્યપા૫ કુલકમ છત્તીસ દિણ સહસ્સા, વાસસએ હાઈ આઉ-પરિમાણું ઝિનંત પઈસમય, પિચ્છ ઉ ધમૅમિ જઈઅવં. 1 જઈ પિસહસહિએ તવ –નિયમગુણહિં ગમ્મઈ એગદિશં; તા બંધઈ દેવાઉં, ઈન્નિઅ-મિત્તાઈ પલિયાઈ સગવીસ કડી સયા, સતડુત્તરી કેડિલખ સહસા ય; સત્તસયા સતડુત્તરિ, નવભાગા સર પલિયમ્સ. અઢાસીઈ સહસ્સા, વાસસએ દુન્નિ લકખ પહરાણું; એગોવિએ જઈ પહરે, ધમ્મ જુઓ તા ઈમે લાહ.
Page #360
--------------------------------------------------------------------------
________________ 341 D સ્વાધ્યાય પુછપસૌરભ તિસય સગચત્ત કેડિ, લકખા બાવીસ સહસબાવીસા; દુય દુવાસ દુભાગા, સુરાઉ–બંધે ય ઈગપહરે. 5 દસલકૂખ અસીય સહસા, મુહુત સંખાય હે ઈ વાસ-સએ; જઈ સામાઈઅ-સહિ, એવિ અ તા ઈમે લાહો. 6 બાણવય કેડીઓ,લખા, ગુણસટ્રિક સહસ્સ પણવીસં; નવસય પણવીસ સૂઆ, સતિહા અડભાગ પલિઅસ્સ. 7 વાસસએ ઘડિઆણું, લકિખગવી સં સહસ્ત્ર તહ સહી; એગાવિ અધમ્મપુઆ, જઈ તા લાહો ઈ હોઈ. 8 છાયાલ કેડી ગુણતીસ-લફખ છાસઠી સહસ્ત્ર સયનવગં; તેસઠી કિંચૂણા, સુરાઉ–બ ધ ઈગઘડિએ. સી અહોરતેણ, ઘડીઆઓ જસ જતિ પુરિસમ્સ; નિઅમેણવિ રહિ આઓ, સે દિઅહેઓ નિષ્ફ તસ. 10 ચત્તારિ એ કેડીસયા, કોડીઓ સત્તલકૂખ અથાલા; ચાલીસ ચ સહસ્સા, વાસસય હતિ ઊસાસા. 11 ઈસ્કેવિ અ ઊસાસે, ન ય રહિએ હોઈ પુછુપાવેલિં; જઈ પુણેનું સહિ, એવિ તા ઈમ લહે. 12 લકુખ દુગ સહસ પણચત્ત, ચસિયા અટ્ટ ચેવ પલિયાઈ; કિચૂર્ણ ચઉભાગા, સુરાઉ બંધ ઈગૂસાસે. 13 એગુણવીસ લખા, તેસઠી સહસ દસય સરઠી; પલિયાઈ દેવાઉં, બંધઈ નવકાર ઉસ્સગ્ગ. 14 લખિગસઠી પણતીસ, સહસ દુય દસ પલિએ દેવા; બંધઈ અહિ આવે, પણવીસ્સાસ ઉરસગે. 15 એવં પાવ-પરાયાણું, હવેલ નિરયાઅિસ બંધવિ, ઈઅ નાઉ સિરિ જિણ કિરિઅમિ ધમૅમિ ઉજજમ કુણહ 16
Page #361
--------------------------------------------------------------------------
________________ 342 | સ્વાધ્યાય પુષસૌરભ શ્રી દેવેન્દ્રસૂરિ રચિતં દાનાદિકુલકમ પરિહરિય રજજ સારે, ઉપાડિય સંજમિક્ટ ગુરુભારે; બંધાઉ દેવદૂસું, વિઅર તે જયઉ વીરજિશે. ધમ્મસ્થકામયા. તિવિહ દાણું જય મિ વિફખાય; તહવિ ય જિણિંદમુણિ, ધમિયાણું પસ સંતિ. દાણું સેહગ૨, દાણું આરૂષ્ણકારણું પરમ; દાણું ભેગનિહાણું, દાણું ઠાણું ગુણગણાણું. દાણ્ણ કુરઈ કિન્તી, દાણણ ય હેઈ નિમેલા કંતી; દાણવજિજય હિય, વઈરી વિ હુ પાણિય વહઈ. ધસત્યવાહ-જમ્મ, જ ઘયદાણું કયું સુસાહૂણું તકારણમુસજિર્ણ, તેલુકક-પિયામહે જાએ. કરૂણાઈ દિન દાણે, જમ્મતર-ગહિય પુન્ન-કિરિયાણ; તિસ્થયર–ચકક–રિદ્ધિ, સંપત્તો સંતિનાવિ. 6 પંચસય-સાહુ-અણ,-દાણવજિય-સુપુન્નપભ્યારે; અચ્છરિય-ચરિઅ-ભરિ, ભરો ભરતાહિવે જાઓ. 7 મુલું વિણવિ દાઉં, ગિલાણ પડિઅરણ જોગવત્થણિ; સિદ્ધ અ રણકંબલ, ચંદણ-વણિએવિ સંમિ ભવે. દાઊ ખીર-દાણું. તવેણ સુસિઅંગ-સાહણે ધણિઅં; જણ-જણિય-ચમકકાર, સં જાઓ સાલિભદોવિ. જમ્મતર-દાણુઓ, ઉલ્લસિયાડપુવ-કુસલ-ઝાણાએ કથઉન્નો કયપુત્ર, ભેગાણું ભાયણું જાઓ. ઘયપૂસ વત્થપૂસા, મહરિસિણે દેસલેસ-પરિહાણા; લદ્વીઈ સયલ ગછો,-વગહગા સુગઇ પત્તા.
Page #362
--------------------------------------------------------------------------
________________ 347 1 3 14 D સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ જીવતસામિ-પડિમાઈ, સાસણ વિયરિઊણ ભરીએ; પવઈઊણ સિદ્ધો, ઉદાઈણે ચરમ-રાયરિસી. 12 જિહર-મંડિય–વસુહે, દાઉં અણુકંપ–ભત્તિદાણુઈ તિસ્થપભાવગરેહિં, સંપત્તો સંપઈરાયા. દાઉ સદ્ધા-સુદ્ધ, સુદ્ધ કુમ્માસએ મહામુણિ સિરિ મૂલદેવ કુમ, રજસિરિ પાવિઓ ગઈ. અઈદાણ મુહર કવિઅણુ, વિરઈ-સયસંખ-કટવ વિચ્છેરિઅં; વિકમરિંદ-ચરિબં, અજાજવિ એ પરિક્રઈ. તિયા -બંધવેહિં, તમ્ભવ–ચમેહિ જિણવરિંદેહિં; ક્યકિએડિવિ દિન્ન, સંવચ્છરિણં મહારાણું. સિરિયં સકુમાર, નિસેયસ-સામિએ કહ્યું ન હોઈ ફાસુઅદાણ–પવા, પયાસએ જેણ ભરહમિ. કડુ સા ન પસંસિજઈ, ચંદબાલા જિસિંદદાણેણં; છખ્ખાસિયતવ-તવિઓ, નિવ્યવિઓ જિએ વીરજિ. 18 પઢમાઈ પારણુઈ અકરિંસુ કરંતિ તહ કરિસતિ; અરિહંત ભગવંતા, જસ્સ ઘરે તેસિં ધુવ સિદ્ધિ. 19 જિણભાવણ-બિંબ-પુત્થય સંઘસરુવેસુ સત્તખિસુફ વવિએ ધણું પિ જાયઈ, સિવફલય-મૂહો અણુતગુણું. 20 શ્રી શીલકુલકમ સેહગ-મહાનિહિ, પાએ પણમામિ નેમિજિણવઈ; બાલેણ ભુઅબલેણું, જણ જેણે નિજિજણિએ. સીલે ઉત્તમ વિત્ત, સીલ જીવાણુ મંગલં પરમં; સીલ દેહગ્ગહર, સીલં સુફખાણ કુલભવણું.
Page #363
--------------------------------------------------------------------------
________________ 344 | સ્વાધ્યાય પુષસૌરભ સીલં ધમ્મ-નિહાણું, સીલ પાવાણ ખંડણું ભણિય; સીલ તૂણ જએ, અકિત્તિમં મંડણું પવર. નરય-દુવાર-નરંભણ, કવાડ સંપુડ સહઅરછાય; સુરલે-ધવલમંદિર, આહણે પવર નિસે છું. સિરિ ઉગ્ગએણ-ધૂઆ, રાઈમઈ લઉ સીલવઈ–રેણં ગિરિ-વિવર-ગએ જીએ, રહનેમી કવિઓ માગે. 5 પજજલિએવિ હુ જલ, સીલપભાવેણ પાણિયં હવઈ, સા જય જએ સીઆ, જીસે પયડા જસપડાયા. ચાલણિજલેણ ચંપાઈ, જીઈ ઉસ્થાડિએ દુવારતિય; કસ ન હરેઈ ચિત્ત, તીએ ચરિએ સુભદ્રાએ. નંદઉ નમયાસુંદરિ, સા સુચિર જઈ પાલિયં સીલ ગહિલત્તપિ કાઉં, સહિઆ ય વિડંબણા વિવિહા. ભદ્દે કલાવઈએ, ભીસણુરનંમિ રાયચત્તાએ; જ સા સીલગુણેણં, છિનંગા પણ નવા જાયા. સીલવઈએ સીલ, સક્કઈ સક્કવિ વનિઉં નેવ; રાયનિઉના સચિવા, ચઉરવિ પવશિઆ છએ. 10 સિરિ-વદ્ધમાણ–પહુણ, સુધમ્મલાભુત્તિ જઈ પવિઓ સા જયઉ જએ સુલસા, સારસસિ-વિમલસીલગુણા. 11 હરિહર–ખંભ-પુરંદર-ભયભંજણ-પંચબાણ-બલદ; લીલાઈ જેણુ દલિએ, સ થૂલભદ્દો દિસઉ-ભદ્ર. 12 મહરતાનભરે, પત્વિજ તેવિ તરુણિ–નિયરેણું સુરગિરિ-નિશ્ચલચિત્તો, એ વયરમહારિસી જય૩. 13 યુણિઉં તસ્ય ન સકકા, સક્સ સુદંસણસં ગુણનિવાં; જે વિસમસંકડે સુવિ, પડિએવિ અખંડ-સીલધણે. 14
Page #364
--------------------------------------------------------------------------
________________ 345 D સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ સુંદરિ સુનંદ ચિલ્લણ, મણે રમ અંજણા મિગાવઈ અ ને જિણસાસણ-સુપસિદ્ધા, મહાસઈએ સુહં દિંતુ 15 અચંકારિઅ-ચરિ, સુઊિણું કે ન ધુણઈ કિર સીસં; જા અખંડિઅસીલા, ભિલવઈ-ક્યાWઆવિ દઢ. 16 નિયમિત્તનિય-ભાયા, નિયમજણુઓ નિયપિયામહ વા વિ, નિયમુત્તવિ કુસલે, ન વલહો હેઈ લેઆણું. 17 સન્વેસિપિ વયાણું, ભગાણું અસ્થિ કઈ પડિઆરે; પક્ઝઘડર્સ વ કન્ના, ન હાઈ સીકં પુણે ભગ્ગ. 18 આલ–ભૂઅ-રફખસ, કેસિરિ–ચિત્તય–ગઈદ–સપાછું લીલાઈ દલઈ દર્પ, પાલંતે નિમ્મલ સીલં. જે કંઈ કમ્પમુક્કા, સિદ્ધા સિઝતિ સિરિઝહિંતિ તહા, સવૅસિં તેસિં બલ, વિસાલ–સીલસ્સ માહ૫. શ્રી તપકુલકમ્ સો જયઉ જુગાઈજિ, જસંસે સેહએ જડામઉડે તવઝાણગ્નિ-૫લીવિય-કમિંધણ ધુમ–પંતિ વ. સંવચ્છરિય–તણું, કાઉસ્સગ્નેમિ જે ઠિઓ ભયવં; પૂરિય-નિયય-પઈ, હરઉ દુરિઆઈ બાહુબલી. અથિર પિ થિર વંક પિ, ઉમં દુલહંપિ તહ સુલતું; દુસ્મર્ઝાપિ સુસજઝં, તવેણ સંપન્નએ કજજ. છ છઠણ તવં, કુણમ ણે પઢમ-ગણહરે ભયવં; અફખીણમહાણસીઓ, સિરિ અમસામિઓ જયઉ.
Page #365
--------------------------------------------------------------------------
________________ 346 D સ્વાધ્યાય પુષસૌરભ છજઈ સણુકુમારે, તવબલ–ખેલાઈલદ્ધિ-સંપાને; નિહુઅ-ખલિ-અંગુલિં, સુવન્ન-કંતિ પયાસતે. 5 ગે બંભ ગમ્ભ ગબ્લિણિ, બંભણિ ઘાયાઈ ગુરુએ પાવાઈ, કાઊવિ કણય પિવ, તણ સુદ્ધો દઢપહારી. પુવભવે તિગ્વ-ત, તવિઓ જનંદિસેણ મહરિસિણું વસુદેવે તેણ પિએ, જાએ ખયરી–સહસ્સારું. દેવાવિ કિકરાં, કુણંતિ કુલ-જાઈ-વિરહ આણંપિ; તવ–મંત-પભાવેણુ, હરિકેબલસ વ રિસિસ. પડસયસેગ પડેલું, એગેણ ઘડેણ ઘડસહસ્સાઈ જ કિર કુણંતિ મુણિણો, તવક પતરુસ ત ખ ફલ. 9 અનિઆણસ વિહીએ, તવસ્સ તવિયર્સી કિ પસ સામે; કિજજઈ જેણ વિણા, નિકાઈ આણંપિકમ્માણું. 10 અઈદુકકરાવકારી, જગગુરુણ કહપુછિએ તયા; વાહ ર સ મહપ્પા, સમરિજજઉ ઢઢણકુમાર. 11 પઈ દિવસે સત્તજણે, વહિઊણું ગહિય-વીરજિણ–દિખે; દુગ્ગાભિષ્મહ-નિરએ, અજાણએ માલિઓ સિદ્ધો. 12 નંદીસર -અગેસુવિ, સુરગિરિ-સિહરવિ એગફાલાએ; જ ઘાચારણ મુણિ, ગ૭ તિ તવગ્ધભાવેણું. 13 સેણિયપુર જેસિં, પસંસિ સામિણ તરુવં; તે ધન્ના ધન્નમુણું, દુન્નવિ પંચરે પત્તા. સુઉિણ તવ સુંદરી -કુમારીએ અંબિલાણિ અણવરયં; સદિંવાસ સહસ્સા, ભણ કક્સ ન કંપએ હિઅયું. 15 જ વિહિઅમંબિલતવં, બારસ-વરિસાઈ સિવકુમાર તે દ જંબુવં, વિહઈ એ કણિઓ રાયા.
Page #366
--------------------------------------------------------------------------
________________ આ સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ 347, જિકપ્રિય પરિહારિઅ, પડિમા-પડિવન્ન-લંદયાઈશું; સેઊ તવસરુવ, કે અને વહુઉ તવગવં. 17 માસદ્ધ-માસ-ખવઓ, બલભદ્દો રુવનં પિ હુ વિરો; સે જય૩ રન્નવાસી, પડિબેહિ-સાવયસહસે. 18 થરહરિ અધર ઝલહલિય,–સાયરં ચલિયસયલકુલસેલ; જમકારિ જય વિહૂ, સંઘએ તે તવસ ફલ. 19 કિ બહુણ ભણિએણે, જે કવિ કવિ કWવિ સુહાઈ દિસંતિ ભવણમઝે, તથા કારણે ચેવ. 20 શ્રી ભાવકુલકમ્ 1 કમઠાસુરેણ રઈયમિ, ભીસણે પલયતુલ્લ-જલબેલે; ભાવેણ કેવલલચ્છિ, વિવાહિઓ જયઉ પાસજિણો. નિષ્ણુન્નો તંબોલે, પાણ વિણ ન હોઈ જહ રંગ; તહ દાણસીલતવ-ભાવણઉ અહલાઉ ભાવવિણ. મણિ-મંત-ઓસહીણું, જતય-તંતાણું દેવયાણંપિ, ભાવેણ વિણા સિદ્ધિ, ન હુ દી સઈ કસ વિ એ. સુહભાવણવર્ણ, પસન્નચંદે મુહત્તમિત્તેણ, ખવિઊણ કમ્પગઠિ, સંપત્તો કેવલં નાણું. સુસૂસતી પાએ, ગુણણું ગરહિઊણ નિયદાસે; ઉપન્ન-દિશ્વનાણા, મિગાવઈ જયઉ સુહભાવા. ભય ઇલાઈપુખ્ત, ગુરુએ વંસંમિ જે સમારૂઢે; દઠ્ઠણ મુણિવરિદ, સુહભાવા કેવલી જાઓ.
Page #367
--------------------------------------------------------------------------
________________ 348 T સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ કવિલે આ બંભણ મુણી, અસગવણિઆએ મઝયામિ, લાહાહત્તિ પયં, ઝાયંતે જાયજાઈસરો. ખવગ-નિમંતણપુર્વા, વાસિયભત્તેણ સુદ્ધભાવેણ; ભુજ તે વરનાણું, સંપત્તો કુરગડૂઓ. પુવભવસૂરિવિરઈ-નાણ-સાયણ-પભાવ-દુમેહે; નિયનામ ઝાયતે, માસતુસ કેવલી જાઓ. હથિંમિ સમારૂઢા, રિદ્ધિ દરણું ઉસભસામિન્સ તફખણ સુહઝાણેણં, મરૂદેવી સામિણ સિદ્ધા. પડિજાગરમાણીએ, જંઘાબલખીણ-મન્નિઆપુત્ત; સંપત્તકેવલાએ. નમો નમો પુષ્કચૂલાએ. પન્નરસ તાવસાણું, ગેઅમનામેણ દિન્ન-દિફખાણું ઉપન્ન-કેવલાણું, સુહ માવાણું નમે તાણે. જીવસ્ય સરીરાઓ, ભેએ નાઉં સમાહિપત્તાણું ઉપાડિઅ-નાણુણું, ખદગસીસાણ તેસિ નમો. સિરિ-વદ્ધમાણ-પાએ, પૂઅત્થી સિંદુવારકુસુમેહિં; ભાવેણું સુરલેએ, દુગ્મયનારી સુહું પત્તા. ભાવેણ ભુવનાહં, વંદેઉં દદવિ સંચલિઓ; મરિઊણ અંતરાલે, નિયનામ કે સુરો જાઓ. 15 વિરયા વિરય-સહોદર, ઉદગમ્સ ભરણ ભરિઅસરિઆએ ભણિઆ સાવિ બાએ દિ મમ્મુત્તિ ભાવસા. 16 સિરિ-ચંડરૂદ ગુરુણા, તાડિત વિ દંડવાણું તકાલં તસ્સી, સુહલેસે કેવલી જાઓ. 17 જ ન હુ ભણિઓ બંધે, જીવસ્ય વહંડપ સમિઈગુત્તાણું; ભાવ તત્ય પમાણે, ન પમાણું કાયવવારે.
Page #368
--------------------------------------------------------------------------
________________ | સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ 349 ભાવચ્ચિય પરમ, ભા ધમ્મસ્સ સાહગે ભણિઓ, સમ્મત્તસ્સ વિ બી, ભાવચ્ચિય બિંતિ જગગુરુણે૧૯ કિ બહુણા ભણિએણું, તd નિસુહ ભે! મહાસત્તાક મુફખસહ-બીયભૂઓ, જીવાણ સુહાવા ભા. 20 ઇઅ દાણીલતવ ભાવણાઓ, જે કુણઈ-સિત્ત-ભક્તિ-પરે; દેવિંદ વિંદ-મહિઅં, અરે સો લહઈ સિદ્ધિસુહે. 21 અથ શ્રી ગૌતમકુલકમ્ ઉદ્ધાનરા અત્થપરા હવંતિ, મૂઢાના કામપરા હવંતિ; બુદ્ધાનરા ખંતિપરા હવંતિ, મિસા નરા તિનિવિ આયરતિ. 1 તે પંડિયા જે વિરયા વિરહે, તે સાહૂણે જે સમયે. ચરંતિ, તે સત્તિણે જે ન ચયંતિ ધર્મો, તે બંધવા જે વસ હવંતિ. " કહાભિભૂઓ ન સુહં લહંતિ, માણસ સાયપરા હવંતિ; માયાવિશે હુંતિ પરસ પસા, યુદ્ધ મહિચ્છા નરર્યા ઉવિંતિ. કહે વિસં કિ અમયં અહિંસા, માણે અરી કિ હિય-મણ્યમાએ; માયા ભયં કિં શરણં તુ સચ્ચ, લેહ દુહો કિ સુહ-માહ તુટ્ટી. બુદ્ધિ અચંડ ભયએ વિર્ય, કુદ્ધ કુસીલ ભયએ અકિત્તીસંભિન્નચિત્ત ભયએ અલછી, સચ્ચયિં સંભયએ સિરી ય.
Page #369
--------------------------------------------------------------------------
________________ 350 B સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ ચયંતિ મિરાણિ નરં કયગ્ધ, યંતિ પાવાઈ મુર્ણિ જયંત; ચયંતિ સુક્કાણિ સરાણિ હંસા, ચએઈબુદ્ધી કુવિર્ય મણુટ્સ, અસંપહારે કહિએ વિલા, અઈયઅર્થે કહિએ વિલાએ વિકિખત્તચિત્તે કહિએ વિલા, બહુ કુસીસે કહિએ વિલા. દુદાડિવા દંડપરા હવંતિ, વિજજાહરા મંતપરા હવંતિ; મુફખા નરા કેવપરા હવાતિ, સુસાડુણે તત્તપરા હવંતિ. 8 સોહા ભવે ઉચ્ચતવસ્સે ખંતિ, સમાવિજોગે પસમસ સેહા નાણું સુઝાણું ચરણસ્સ સહા, સસસ સહા વિષ્ણુએ પવિત્તી. એભૂસણે સેહઈ બંભયારી, અકિંચણે સેહઈ દિખધારી; બુદ્ધિજુઓ સેહઈ રામયંતી, લજજાજુઓ સેહઈ એગપત્તિ. 10 અપ્પા અરી હોઈ અણવઢીયસ, અપા જ સીલમ નરસી અપ્પા દુરપા અણવઠ્ઠિયલ્સ, અમ્પ જિઅપા સરણું ગઈ ય. 11 ન ધમ્મકજજા પરમલ્થિ કાજે, ન પાણિહિંસા પરમ અકજ; ન પમરાગા પરમીિ બંધે, ન બહિલાભા પરમ0િ લા. 12 ન સેવિયવા પામયા પરકા, ન સેવિયવા પુરિસા અવિજજા ન સેવિયવા અહિમાણે હિણું, ન સેવિયવ્યા પિસણ મણુસ્સા.
Page #370
--------------------------------------------------------------------------
________________ 14. T સ્વાધ્યાય રૂપસૌરભ 351 જે ધમ્બિયા તે ખલુ સેવિયવ્યા, જે પંડિયા તે ખલુ પુછિયવ્યા; જે સાહુણો તે અભિનંદિયવા, જે નિમ્મમાં તે પડિલાભિયાવા. પુત્તા ય સીમા ય સમ વિભત્તા, રિસી ય દેવાય સમ વિભરા; મુફખા તિરિફખા ય સમ વિભત્તા; મુઆ દરિદ્દા ય સમં વિભત્તા. 15 સવાકલા ધમ્મકલા જિણાઈ, સવાકહા ધમ્મકહા જિણાઈ સવં બલ ધમ્મબલં જિણાઈ, સવં સુવું ધમ્મુસુહું જિણાઈ. 16 જૂએ પસરસ ધણસ ના, મંસં પસરસ દયાઈ નાસો મર્જ પસત્તસ્સ જસસ્સ નાસો, વેસા-પસરસ કુલન્સ નાસે. 17 હિંસા–પસત્તસ્સ સુધમ્મના, ચેરીપસરસ્ટ સરીરના તહા પરસ્થિસુ પસત્તયમ્સ, સવસ ના અહમા ગઈ ય. દાણું દરિસ્સ પહુરૂ ખંતી, ઈચ્છા નિરે ઈ સહેઈયસ્સ, તારૂન્નએ ઇંદિય-નિગ્રહાય, ચારિ એયાણિ સુદક્કરાણિ. 19 અસાસય જીવિયાહુ એક ધમ્મ ચરે સાહુ જિવઈ; ધમ્મ ય તાણું સરખું ગઈ ય, ધર્મે નિસેવિસ સુહં લહંતિ.
Page #371
--------------------------------------------------------------------------
________________ 452 | સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ શ્રી પુણ્યકુકમ 45 બેલા સંપુત્ર-ઇંદિયાં, માણૂસતં ચ આયરિય-ખિત્ત; જાઈ-કુલ-જિણો , લક્નતિ પશ્ય-પુનૈહિં. 1 જિણ-ચલણકમલ-સેવા, સુગુરુપાય-પજજુવાસણું ચેવ; સજઝાય-વાય-વડત્ત, લભંતિ પબ્ય-પુનેહિં. સુદ્ધા બેહ સુગુરુહિં,-સંગમ ઉવસમં દયાલુક્ત; દાખિન્ન કરણું જં, લબ્નતિ પશ્ય-પુનેહિ. સંમત્ત નિચલત્ત, વયાણ-પરિપાલનું અમાયાં પઢણું ગુણર્ણ વિણઓ, લભંતિ પભૂય-પુનેહિં. ઉસ્સગે અવવા, નિચ્છ-વિવહારંમિ નિઊણતં; મણ-વણ—કાસુદ્ધી, લભંતિ પબ્ય–પનેહિં. અવિયારે તારુનું, જિણાણું રાઓ પરોવયારd; નિષ્ક્રપયા ય ઝાણે, લભંતિ પબ્ય-પુનેહિં. પરનિંદા-પરિહારે, અપસંસા અત્તણે ગુણાણું ચ; સંવેગે નિવેએ, લíતિ પભૂય-પુનેહિં. નિમ્મલ સીલાબ્બાસે, દાણુલાસે વિવેગસંવાસે; ચઉગઈ–દુહ-સંતાસે, લતિ પભૂય-પુનેહિં. 8 દુક્કડ–ગરિહા સુક્કડા–ણુ, મયણું પાયચ્છિત તવચરણું; સુહ-ઝાણ નમુક્કાર, લભ્ય તિ પમ્ભયપુસ્નેહિં. 9 ઈચ ગુણમણિ-ભંડારે, સામગ્રી પાવિઊણ જે કએ વિચ્છિન્નમેહ-પાસા, લહતિ તે સાચું સુખ. 10
Page #372
--------------------------------------------------------------------------
________________ T સવાધ્યાય પુષ્પસૌરભ 353 શ્રી તત્વાર્થાધિગમસૂત્રમ પ્રથમેધ્યાય 1 સમ્યગ્દર્શનજ્ઞાનચારિત્રાણિ મોક્ષમાર્ગ: 2 તસ્વાર્થ શ્રદ્ધાનં સમ્યગ્દર્શનમ્ | 3 તત્તિસગંદધિગમાદ્રા | 4 જવા જીવાશ્રવ-બન્ધ-સંવર- નિર્જરા - મોક્ષાસ્તવમાં 5 નામ સ્થાપનાદ્રવ્યભાવતસ્તન્યાસ: 6 પ્રમાણુનરિધિગમઃ - 7 નિદેશ-સ્વામિત્વ-સાધનાધિકરણ-સ્થિતિ–વિધાનતઃ 8 સતસંખ્યા-ક્ષેત્ર-સ્પર્શન-કાલાન્તર–ભાવા~બહુવૈશ્ચ . 9 મતિકૃતાવધિમન:પર્યાયકેવલાનિ જ્ઞાનમ : 10 ત...માણે 11 આઘે પક્ષમ 12 પ્રત્યક્ષમન્યત્ ! 13 મતિઃ સ્મૃતિઃ સંજ્ઞા ચિન્તાભિનિબંધ ઈત્યનર્થાન્તરમા 14 તદિન્દ્રિયાનિન્દ્રિયનિમિત્તમ 15 અવગ્રહેહાપાયધારણાઃ 16 બહુબહુવિધક્ષિપ્રાનિશ્રિતા-તુક્તધુવાણાં સંતરાણુમ 17 અસ્ય 18 વ્યંજન સ્થાવગ્રહ : 19 ન ચક્ષુરનિદ્રિયાભ્યામ 20 શ્રત મતિપૂર્વ, દ્રયનેકદ્વાદશભેદમા 21 દ્વિવિધsવધિઃ | 22 ભવપ્રત્યયે નારકદેવાનામા 23 યક્તનિમિત્તઃ ષવિકલ્પ શેષાણા 24 અવિપુલમતી મન:પર્યાયઃ 25 શુિદ્ધયપ્રતિપાતાભ્યાં તદ્ધિશેષઃ 26 વિશુદ્ધિ ક્ષેત્ર-સ્વામિ-વિષયેજોવધિમન:પર્યાયઃ 27 મતિષ્ણુતાનિ બન્ધઃ સર્વદ્રવ્યqસર્વપર્યાયેષુ 28 રુપિષ્યવધેઃ 29 તદનન્તભાગે મનઃ પર્યાયસ્થ 30 સર્વદ્રવ્યપર્યાયેષુ કેવલમ્ય 31 એકાદીન ભાજ્યાનિ યુગમદેકસ્મિન્નાચતુર્ભુઃ 32 મશ્રિતાવધ વિપર્યય 33 સદસતે રવિશેષાદ્યપલબ્ધરૂન્મત્તવત્ aa 34 નિગમ-સંગ્રહ-વ્યવહાર–સૂત્રશબ્દાનયાઃ 35 આદ્ય શબ્દો દ્વિત્રિભેદ
Page #373
--------------------------------------------------------------------------
________________ 3 54 B સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ અથ દ્વિતીયેાધ્યાયઃ 1 ઔપશમિક-ક્ષાવિકી ભાવૌ મિક્ષઢ જીવસ્ય રવતત્વમૌદયિક-પારિણામિકૌ ચ 2 દ્વિતવાણાદશેકવિશતિત્રિભેદ કથાકમમ 3 સમ્યકત્વચારિત્રે 4 જ્ઞાન-દર્શન-દાન-લાભભેગપભેગ-વિર્યાણચ 5 જ્ઞાનાજ્ઞાન-દર્શન-દાનાદિલબ્ધયશ્ચતુશ્વિત્રિપંચભેદા સમ્યક્ત્વ ચારિત્રસંયમસંયમશ્ચ 6 ગતિ-કષાય-લિગ-મિથ્યાદર્શના-જ્ઞાના-સંતા–સિદ્ધત્વલેશ્યા ચતુતુત્યેકકૈકૈકષભેદાઃ 7 જીવભવ્યભિચૈત્વાદીનિ ચ 8 ઉપયોગ લક્ષણમ 9 સ દ્વિવિધsષ્ટ ચતુર્ભેદ: 10 સંસારિણો મુક્તાશ્ચ 11 સમનસ્કામનસ્કા: 5 12 સંસારિણ-સ્ત્રસસ્થાવરાટ ! 13 પૃથિવ્યવનસ્પતય: સ્થાવરાઃ 14 તેજવાયૂ કીન્દ્રિયાદશ ત્રસાઃ 15 પંચેન્દ્રિયાણિ 16 દ્વિવિધાનિ ૧૭નિવૃત્યુપકરણે બેંદ્રિયમ 18 લઘુપગૌ ભાવેંદ્રિયમ 19 ઉપયોગઃ સ્પર્શાદિષા 20 સ્પશનરસનધ્રાણચક્ષુઃશ્રોત્રાણિ 21 સપર્શ-રસ-ગધ-વર્ણ–શબ્દાસ્તષામર્થી 22 શ્રતમનિન્દ્રિયસ્ય 23 વાસ્વન્તાનામેકમ 24 કૃમિ-પિપીલિકાભ્રમર-મનુષ્યાદીનામેÂકવૃદ્ધાનિ | 25 સંજ્ઞનઃસમસ્કા . 26 વિગ્રહગતી કમંગઃ 27 અનુશ્રેણિ ગતિ: 28 અવિગ્રહ જીવસ્ય . 29 વિગ્રહવતી ચ સંસારિણઃ પ્રાકૂ ચતુર્ભુ: 30 એકસમયે વિગ્રહઃ 31 એક ક્રીવાડનાહારકર 32 સમૂછે. નગર્ભો પાતાજજન્મ 33 સચિત્ત-શીત-સંવૃત્તાસેતરા મિશ્રશ્ચકસ્તધોનયઃ 34 જરાધ્વપિતાનાં ગભ 35 નારદેવાનામુપ પાતઃ 36 શેષાણુ સમૂછનમ 37 ઔદા રિકકિયાહારકતેજસ કાર્માનિ શરીરાણિ 38 પરં પરં
Page #374
--------------------------------------------------------------------------
________________ T સ્વાધ્યાય પુષસૌરભ 355 સૂમમ 39 પ્રદેશલેસપેયગુણું પ્રાફ તૈજસાત્ 40 અનંતગુણે પરે ! 41 અપ્રતિઘાતે 42 અનાદિસમ્બન્ધ ચ | 43 સર્વસ્યા 44 તદાદીનિ ભાજ્યાનિ યુગપદેકસ્યાગs ચતુર્ભ: 45 નિરુપભેગમન્યમા 46 ગર્ભસમૂચ્છનજમાદ્યમ ! 47 વૈક્રિયમૌ૫ પાતિકમો 48 લબ્ધિપ્રત્યયં ચ 49 શુભ વિશુદ્ધમવ્યાઘાતિ ચાહારકં–ચતુર્દશપૂર્વધરવા 50 નારકસમૂછને નપુંસકાનિ 51 ન દેવાઃ પર ઔપપાતિકચરમદેહત્તમપુરુષાસંખ્યયવર્ષાયુશન પવયુષ: અથ તૃતીયેધ્યાયઃ 1 રત્નશર્કરાવાલુકાપંકધૂમતમહાતમ:પ્રભાબૂમ ઘના ખુવાતાકાશપ્રતિષ્ઠા:સમાધsધ:પૃથુતરાઃ 2. તાસુ નરકા: 3 નિત્યાશુભતરલેશ્યા-પરિણામ–દેવેદનાવિક્રિયાઃ 4 પરસ્પરેદીરિતદુઃખાઃ 5 સંફિલષ્ટા. સુરેદી રતદુઃખાશ્ચ પ્રાકૂ ચતુઃ 6 તેબ્લેક-ત્રિ-સમદશ સપ્તદશ દ્વાર્વિશતિ-ત્રયદ્મિશત્ સાગરેપમાઃ સત્તાનાં પરા સ્થિતિ૭ જબુદ્વીપલવણદયઃશુભનામાને દ્વીપસમુદ્રાઃ 8 દ્વિદ્ધિવિકસ્માઃ પૂર્વ પૂર્વ પરિક્ષેપિણે વલયાકૃતયઃ 9 તન્મથે મેરૂનાભિવૃત્તો એજનશતસહસ્ત્રવિષ્કન્સે જમ્બુદ્વીપઃ 10 તત્ર ભરતહેમવતહરિવિદેહૈરમ્યફ હૈરવતરાવતવર્ષા ક્ષેત્રાણિ 11 તદ્વિભાજિન: પૂર્વાપરાયતા હિમવન્મહાહિમ વન્નિષ ધનીલક્રિમશિખરિણે વષ ધરપર્વતા: 12 દ્વિધરતકી ખડે 13 પુષ્પરાધે ચ 14 પ્રામાનુષેત્તરા ન્મનુષ્યાઃ 15 આર્યાબ્લિશશ્ચ 16 ભરતૈરાવતવિદેહાદ કર્મભૂમડન્યત્ર દેવકુરૂત્તરક્રમ્યઃ 17 નૃસ્થિતિ પરાપરે ત્રિપાપમામુહુર્ત 18 તિર્થનીનાં ચા
Page #375
--------------------------------------------------------------------------
________________ 356 D સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ અથ ચતુર્થsધ્યાયઃ 1 દેવાશ્ચતુર્નિકાયા 2 તૃતીયઃ પિતલેશ્ય 3 દશાષ્ટ્રપંચાદ્વાદશવિક૯પા કપ પનપર્યતાઃ ૪ઈન્દ્ર-સામાનિકત્રાયશ્ચિશ-પારિષઘાત્મરક્ષ–લોકપાલાનીક પ્રકીર્ણકાભિયેગ્યકિબિષિકાએકશઃ 5 ત્રાયસ્ત્રિશલેપાલવર્યા વ્યન્તરતિષ્ઠા: 6 પૂર્વ દ્વન્દ્રા: 7 પીતાન્તલેશ્યાઃ 8 કાયપ્રવીચારા આ એશાનાત્ 9 શેષાઃ સ્પર્શરૂપશબ્દમ: પ્રવીચારા દ્વ: 10 પરે પ્રવીચારા: 11 ભવનવાસિનેસુર-નાગ-વિદ્યુત-સુપર્ણાગ્નિ-વાત-સ્તનિતેદધિ- દ્વીપ દિકુમારા૧૨ વ્યતરાઃ કિન્નરકિપુરુષમહોરગગન્ધર્વ યક્ષરાક્ષસભૂતપિશાચા . 13 તિષ્કા સૂર્યાશ્ચન્દ્રમ ગ્રહનક્ષત્રપકીર્ણતારકા 14 મેરુપ્રદક્ષિણાનિત્યગત ઝુલેકે 15 તત્કૃતઃ કાલવિભાગઃ 16 બહિરવસ્થિતા 17 વૈમાનિકા 18 કપિપપનાઃ કપાતીતાજી 19 ઉપર્યું પરિ. 20 સૌધર્મશાન–સાનકુમાર-માહેન્દ્ર-બ્રહ્મલોક-લાન્તક-મહાશુકસહસારે-બ્લાનત પ્રાણતારણમ્યુર્નવસુ રૈવેયકેવુ વિજયવૈજયન્ત-જ્યન્તાપરાજિતેષુ સર્વાર્થસિદ્ધ ચા 21 સ્થિતિપ્રભાવ-સુખ-ઘુતિ-લેશ્યા-વિશુદ્ધીન્દ્રયાવધિવિષયdsધિકાર ગતિ-શરીર-પરિગ્રહા-ભિમાનતે હીનાઃ 23 પીત-પર્વશકલેશ્યાદ્ધિ-ત્રિશેષ ! 24 પ્રાગ્યેયકેભ્યઃ કલ્પાઃ 25 બ્રાલેકાલયા કાન્તિકાઃ 26 સારસ્વતાદિત્યવહયરુણ-ગઈ. તેય તુષિતાવ્યાબાધ-મસ્તા અરિષ્ટાશ્ચ 27 વિજયાદિષ દ્વિચરમા: 28 પપાતિકમનુબેભ્યઃ શેષાસ્તિર્યાનયઃ 29 સ્થિતિઃ 30 ભવનેષુ દક્ષિણાર્ધાધિપતીનાં પાપમ
Page #376
--------------------------------------------------------------------------
________________ 357 | સ્વાધ્યાય પુષસૌરભ મધ્યર્ધમા 31 શેષાણું પાદેને 32 અસુરેન્દ્રઃ સાગરે પમધિમં ચ 33 સૌધર્મદિષ યથાક્રમમ 34 સાગરોપમે 35 અધિકે ચા 36 સપ્ત સાનન્દુમારે 37 વિશેષત્રિસપ્ત-દશકાદશ-ત્ર દશ-પંચદશરિધિકાનિ ચ 38 આરણાવ્યુતાર્વમેકેકેન નવસુ દૈવેયકેવું વિજ્યાદિષુ સર્વાર્થસિદ્ધ ચ 39 અપરા પાપમધિક ચા 40 સાગરોપમેા 41 અધિકે ચ પ 42 પરતઃ પરતઃ પૂર્વ પૂર્વનન્તરા 43 નારકાણું ચ દ્વિતીયાદિષા 44 દશવર્ષ સહસ્ત્રાણિ પ્રથમાયામ છે 45 ભવનેષુ ચ 46 વ્યક્તરાણું ચ aa 47 પર પલ્યોપમન્ ! 48 તિષ્ઠાણામધિકમ્ aa 49 ગ્રહાણામેકમા પ૦ નક્ષત્રાણામર્ધમા 51 તારકાણું ચતુર્ભાગઃ પર જઘન્યા ત્વષ્ટભાગઃ 53 ચતુર્ભાગઃ શેષાણામ અથ પંચમેધ્યાયઃ 1 અવકાયા ધર્માધર્માકાશપુદ્ગલાઃ 2 દ્રવ્યાણિ જીવાશ્ચ 3 નિયાવસ્થિતાન્યરૂપાણિ 4 રૂપિણ પુદ્ગલા ! 5 આcsકાશાદેકદ્રવ્યાણિ 6 નિષ્ક્રિયાણિ ચ છ અસંખ્યયાઃ પ્રદેશા ધર્માધમઃ 8 જીવસ્ય ચ 9 આકાશયાનન્તા: 10 સંખ્યયાસંખ્યયાશ્વ પુદ્ગલાનામ 11 નાણેઃ 12 લેકાકાશે.વગાહઃ 13 ધમધમ કૃત્ન 14 એકપ્રદેશાદિષ ભાજ્યઃ પુદ્ગલાનામ : 15 અસંખ્યયભાગાદિષુ જીવા નામ 16 પ્રદેશસંહારવિર્ગાભ્યાં પ્રદીપવિતા 17 ગતિસ્થિત્યુ પગ્રહો ધર્માધમરુપકારઃ 18 આકાશસ્યાવગાહઃ | 19
Page #377
--------------------------------------------------------------------------
________________ 358 | સ્વાધ્યાય પુષસૌરભ શરીરવામનઃ પ્રાણાયાના પુદ્ગલાના 20 સુખદુઃખ જીવિતરણેપગ્રહાશ્ચ 21 પરસ્પરોપગ્રહો જીવાનામા 22 વર્તના પરિણામઃ ક્રિયા પરત્વાપરત્વે ચ કાલસ્ય . 23 સ્પર્શ રસગન્ધવર્ણવન્તઃ પુદ્ગલા: 24 શબ્દ-બન્ધ-સૌમ્ય-સ્થૌલ્યસંસ્થાનભેદ-તમછાયાતપદ્યોતવઃસ્થા 25 અણુવઃ સ્કંધાશ્ચા 26 સંઘાતભેદેભ્ય ઉત્પાદ્યતે | 27 ભેદાદાણુ 28 ભેદસંઘાતાભ્યાં ચાક્ષુષાઃ 29 ઉત્પાદ-વ્યય-ધ્રૌવ્યયુક્ત સતુ છે 30 તદ્દભાવાવ્યાં નિયમ્ ! 31 અર્પિતાનર્પિતસિધ્ધ 32 નિષ્પક્ષત્પાદુબન્ધઃ 33 ન જઘન્યગુણાનામ્ 34 ગુણ સામે સદૃશાનામ . 35 કયધિકાદિગુણાનાં તુ 36 બળે સમાધિક પરિણામિકો 37 ગુણ પર્યાયવદુ દ્રવ્યમ્ ! 38 કાલચેત્યેકે 39 સોગનન્તસમયઃ 40 દ્રવ્યાશ્રયા નિર્ગુણ ગુણાઃ 41 તદુભાવઃ પરિણામઃ 42 અનાદિરાદિમાશ્ચા 43 રૂપિધ્વાદિમાન 44 ગપગ જવેષ અર્થ ષષ્ઠોડધ્યાય 1 કાયવામનઃ કર્મચગઃ સ આશ્રવ: 3 શુભ પુણ્યસ્થ અશુભ પાપસ્યા 5 સકષાયાકષાયઃ સાપરા યિકેર્યાપથઃ 6 અત્રત-કષાયેદ્રિય-કિયાઃ પંચ–ચતુઃ પંચ -પંચવિંશતિસંખ્યાઃ પૂર્વસ્ય ભેદા 7 તીવ્રમન્દ-જ્ઞાતા જ્ઞાતભાવ-વાધિકરણવિશેષેત્ર્યસ્તુદ્ધિશેષ: 8 અધિકરણ
Page #378
--------------------------------------------------------------------------
________________ તે સ્વાધ્યાય પુછપસૌરભ 359 જીવાળવા૯ આદ્ય સંરસ્મસમારમ્ભારમ્ભ–ાગ કૃતકારિતાનુમત-કષાય-વિશેષે અપ્રિસ્ક્રિશ્ચતુચકશઃ 10 નિર્વતનાનિક્ષેપસંગનિસર્ગ દ્વિચતુદ્વિત્રિભેદાઃ પરમ્ ! 11 ત~દેષ નિહ્નવ-માત્સર્યાન્તરાયા-સાદને પઘાતા જ્ઞાનદર્શનાવરણ: . 12 દુઃખ–શક-તાપાક્રન્દન–વધ - પરિદેવનાન્યાત્મપરભય સ્થા સદ્ધઘસ્ય ! 13 ભૂતત્રયનુકપા દાનં સરાગસંયમાદિ યેગઃ શાન્તિઃ શૌચમિતિ સદ્ધઘસ્ય . 14 કેવલિ-શ્રુત સંઘ ધર્મ–દેવાવર્ણવાદો દર્શનમેહસ્ય 15 કષાદયાત્તીત્રાત્મપરિણામ શ્ચારિત્રમેહસ્ય 16 બહારમ્ભપરિગ્રહવં ચ નારક સ્થાયુષ: 17 માયા તૈર્યનમ્યા 18 અપારમ્ભપરિગ્રહત્વ સ્વભાવમાર્દવાજવં ચ માનુષસ્યા 19 નિઃશીલવતત્વ ચ સર્વેષામ 20 સરાગસંયમ–સંયમસંયમા-કામનિજ રાબાલતપસિદૈવસ્વ 21 ગવકતા વિસંવાદન ચાશુભસ્ય નાગ્નઃ 22 વિપરીત શુભસ્ય 23 દર્શનવિશુદ્ધિ-ર્વિનયસંપન્નતા - શીવત્રતેશ્વતિચાર-ભીણું જ્ઞાનેપગ-સંવેગી શક્તિતત્યાગતપસી સંઘ-સાધુસમાધિ-વિયાયકરણ-મહેંદાચાર્ય–બહુતપ્રવચનભક્તિ-રાવશ્યક પરિહાણિ-માર્ગપ્રભાવના -પ્રવચનવત્સલત્વમિતિ તીર્થકૃવસ્થા 24. પરાત્મનિદા-પ્રશસે સદસદુગુણાચ્છાનેદુભાવને ચ નીચૅર્ગોત્રસ્યા 25 તદ્વિપ નીચૈત્કૃત્યનુજોકી ચત્તરસ્ય 26 વિજ્ઞકરણમન્તરાયસ્ય !
Page #379
--------------------------------------------------------------------------
________________ 3 6 0. D સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ અથ સપ્તમેડદયાયા 1 હિસાડનૃતસ્તેયાબ્રહ્મપરિગ્રહેજો વિરતિવ્રતમ 2 દેશસર્વતેડગુમડતી 3 તસ્થર્યાથે ભાવનાઃ પંચ પંચ જ હિંસાદિગ્વિહામુત્ર ચા પાયાવદ્યદર્શનમા 5 દુઃખમેવ વા . 6 મૈત્રી પ્રમોદકારુણ્ય-માધ્યમથ્યાનિ સવ-ગુણાધિક-કિલશ્ય માના-વિનેષુ 7 જગત્યકાયસ્વભાવ ચ સ વેગવૈરાગ્યાર્થમા 8 પ્રમત્તયેગાત્માણવ્યપરોપણું હિંસા 9 અસદભિધાનમ નૃતમાં ૧૦-અદત્તાદાન તેંયમ ! 11 મિથુનમબ્રહ્મ 12 મૂચ્છ પરિગ્રહઃ 13 નિઃશલ્ય વતી 14 અંગાર્યનગારશ્ચા 15 અણુવ્રતેડગારિ 16 દિગ્દશાનર્થદડવિરતિ-સામાયિકપૌષધોપવાસેપગપરિભેગા-તિથિસંવિભાગવતસંપન્ન. . 17 મારણાન્તિકી સંલેખનાં પિતા ! 18 શંકાંકાંક્ષાવિચિ. કિત્સાન્યદષ્ટિપ્રશંસા-સંસ્તવાઃ સમ્યગ્દષ્ટરતિચારાઃ 19 વ્રતશીલેષ પંચ પંચ યથાક્રમમા 20 બંધ-વધ-છવિચછેદ - તિભારારોપણા-ન્નપાનનિરધાઃ 21 મિચ્યોપદેશ-રહસ્યાભ્યાખ્યાન-કૂટલેખકિયા-ન્યાસાપહાર-સાકારમ–ભેદાઃ 22 સ્તન પ્રયોગ-તદાતાદાન વિરૂદ્ધરાજ્યાતિકમ-હીનાધિકમાન્માનપ્રતિરુપકવ્યવહારા: 23 પરિવિવાહકરણે–ત્વરપરિગ્રહીતાપરિગૃહીતાગમના-નંગકીડા-તીવ્રકામાભિનિવેશાઃ 24 ક્ષેત્ર વાસ્તુ -હિરણ્યસુવર્ણ-ધનધાન્ય દાસીદાસ-કુણ્યપ્રમાણતિક્રિમા 25 ઊર્વાધતિર્થવ્યતિક્રમ-ક્ષેત્રવૃદ્ધિ-ઋત્યન્તર્ધાનાનિ 26 આનયન-ધ્યપ્રયોગ-શબ્દરૂપાનુ પાત-પુદ્ગલક્ષેપાર | 27 કંદર્પ-કૌકુચ-મૌખર્યા–સમીક્ષ્યાધિકરણો-પભેગાધિકત્વાના
Page #380
--------------------------------------------------------------------------
________________ | સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ 361 28 ગદુપ્રણિધાના - નાદરસ્મયનુપસ્થાપનાનિ 29 અપ્રત્યવેક્ષિતાપ્રમાજિંતેત્સર્ગદનિક્ષેપસંસ્કારપક્રમણ-નાદરઋત્યનુપસ્થાપનાનિ 30 સચિત્ત-સંબદ્ધ-સંમિશ્રા-ભિષવદુપફવાહારાઃ 31 સચિત્તનિક્ષેપપિધાન-પરવ્યપદેશમાત્સર્ય -કાલાતિક્રમાઃ 32 જીવિતમરણશંસા-મિત્રાનુરાગસુખાનુબન્ધ-નિદાનકરણાનિ 33 અનુગ્રહાથ સ્વસ્યાતિસગે દાનમ 34 વિધિ-દ્રવ્ય-દાતૃ-પાત્રવિશેષાદ્ધિશેષ: અથ અષ્ટમોધ્યાયઃ ૧મિથ્યાદર્શના વિરતિ-પ્રમાદકષાય–ગા-બન્ધહેતવા 2 સકષાયત્વાજજીવ: કર્મણે ગ્યાનુદ્દગલાનાદરે 3 સ બન્ધઃ 4 પ્રકૃતિસ્થિત્યનુભાવપ્રદેશાસ્તદ્વિધયઃ | 5 આ જ્ઞાનાદર્શનાવરણ–વેદનીય–મેહનીયાયુષ્ક-નામ-ગોત્રાન્તરાયાઃ 6 પંચનવદ્વયાવિંશતિ-ચતુદ્ધિચત્વારિશદુઢિપંચભેદા યથાકમમ્ 7 મત્યાદીનામ્ ! 8 ચક્ષુરચક્ષુરવાધકેવલાનાંનિદ્રાનિદ્રાપ્રચલા પ્રચલાત્યાનગૃદ્વિવેદનીયાનિ ચ aa 9 સદસહેલ્વે 10 દર્શનચારિત્રમેહનીય-કષાયનેકષાયવેદનીયાખ્યાસિદ્વિકશનવભેદા સમ્યકત્વમિથ્યાત્વતદુભયાન કષાયનેકષાયાવનન્તાઅનુબધ્યપ્રત્યાખ્યાન પ્રત્યાખ્યાનાવરણસંજવલનવિકલપા શેકશ કોધમાનમાયાભાઃ હાસ્યરત્યરતિશે–ભયજુગુપ્સાસ્ત્રીપુનપુંસકવેદાઃ 11 નારકતર્યાનમાનુષ-દૈવાની 12 ગતિજાતિશરીરોગો પાંગ-નિમણબધનસંઘાતસંસ્થાનસંહનન-સ્પર્શરસગન્ધવર્ણાનુપૂર્વ્ય-ગુરુલ-ધૂપઘાતપરાઘાતાપોદ્યોતીન્શવાસવિહાગતયઃ પ્રત્યેક-શરીરત્ર સુભગ સુસ્વરશુભસૂક્ષ્મપર્યાપસ્થિરા
Page #381
--------------------------------------------------------------------------
________________ D સ્વાધ્યાય પુષસોરભ દેવશાંસિ સેતરણિતીર્થકૃતં ચ 13 ઉચ્ચન 14 દાનાદીનામા 15 આદિતસ્તિસ્રણામન્તરાયસ્ય ચ ચિંશત્સાગરેપમોટીકયઃ પરા સ્થિતિઃ 6 સપ્તર્મોિહનીયસ્ય ! 17 નામ વિશતિઃ 18 ત્રયચિંશત્સાગરોપમાણ્યાયુ કસ્યા 19 અપરા દ્વાદશમુહૂર્તા વેદનીયસ્પો 20 નામ ગોત્ર રષ્ટી 21 શેષાણુમન્તર્મુહૂર્તમ્ ! 22 વિપાકોડનુભાવઃ 23 સ યથાનામ . 24 તતશનિજર | 25 નામપ્રત્યયઃ સર્વતોગ વશેષાભૂમૈિકક્ષેત્રાવગાઢસ્થિતા સર્વાત્મપ્રદેશેષ્યનનાનન્તપ્રદેશઃ 26 સદ્ધઘ-સમ્યક્ત્વ-હાસ્ય-રતિ-પુરુષવેદશુભાયુ-મગેત્રાણિ પુણ્યમ્ aa અથ નવમેધ્યાય 1 આશ્વવનિરોધક સંવરઃ ર સ ગુપ્ટિસમિતિધર્માનુ. પ્રેક્ષાપરીષહજયચારિત્રે 3 તપસ નિર્જરા ચ aa 4 સભ્ય ગનિ ગુપ્તિ ઇમારૈષણાદાનનિક્ષેપોત્સર્ગી સમિતયઃ 6 ઉત્તમ ક્ષમામાÉવાજે વશૌચસત્યસંયમતપત્યાગાર્કિચ - બ્રહ્મચર્યાણિ ધર્મ: 7 અનિત્યાશરણસંસારકત્વાન્યત્વાશુચિવાસવસંવરનિરાલેકબધિદુર્લભધર્મ સ્વાખ્યાતતવાનુચિન્તનમનુપ્રેક્ષા 8 માર્ગાચ્યવનનિર્જરાર્થી પરિષઢવ્યાઃ પરીષહા: 9 શ્રુત્પિપાસાશીતોષ્ણદંશમશકનાન્યારતિસ્ત્રીચર્યાનિષદ્યાશધ્યાડડક્રોશવધયાચનાડલાભગતૃણસ્પર્શમલસત્કાર પુરસ્કારપ્રજ્ઞાડ જ્ઞાનાદર્શનાનિ 10 સૂમસં પરાયચ્છઘWવીતરાગયશ્ચતુર્દશા 11 એકાદશ જિને 12 બાદર સંપાયે સર્વે 13 જ્ઞાનાવણે પ્રજ્ઞ ડજ્ઞાને છે 14 દર્શન મેહાન્તરાયાવદર્શનાલાભ
Page #382
--------------------------------------------------------------------------
________________ | સ્વાધ્યાય રૂપસૌરભ 363 15 ચારિત્રમોહે નાન્યારતિસ્ત્રીનિષદ્યાડડક્રોશયાચના સત્કારપુરસ્કાર 16 વેદનયે શેષાઃ 17 એકાદ ભાજ્યા યુગ પદેકેનવિ શકે ! 18 સામાયિક-એદો સ્થાપ્ય-પરિહાર વિશુદ્ધિ-સૂક્ષ્મસંપરાય–અથાખ્યાતાનિ ચારિત્રમ : 19 અનશનાવમૌદર્ય–વૃત્તિપરિસંખ્યાન-રસ પરિત્યાગ.વિવિક્તશય્યાસન -કાયકલેશ બાહ્ય તપઃ 20 પ્રાયશ્ચિત્ત-વિનય-વૈયાવૃત્યસ્વાધ્યાય-બુગંધ્યાનાન્યુત્તરમ 21 નવચતુર્દશ પંચદ્વિભેદ યથાક્રમં પ્રાધ્યાનાર્ 22 આચન-પ્રતિક્રમણ –તદુભયવિવેક -ટ્યુન્સર્ગ–તપછેદ-પરિહારો પસ્થા પનાનિ 23 જ્ઞાનદર્શનચારિત્રપચારા: 24 આચાર્યોપાધ્યાય-તપસ્વી-શિક્ષક-પ્લાન ગણ-કુલ-સંઘ-સાધુ-સમને જ્ઞાનામ્ ! 25 વાચના-પૃચ્છનાડનુપ્રેક્ષાગs—ાય-ધર્મોપદેશા: ર૬ બાહ્યાભ્યન્તરોપધ્ધઃ 27 ઉત્તમસંહનનāકાગ્રચિંતાનિરોધેધ્યાનમ્ ! 28 આમુહૂર્તાતા 29 આર્તા રૌદ્રધર્મગુફલાનિ 30 પરેમોક્ષહેતૂ 31 આર્તમમને જ્ઞાનાં સમ્રગે તદ્વિગાય સ્મૃતિસમન્વાહારઃ 32 વેદનાયાશ્ચ 33 વિપરિત મને જ્ઞાનમ 34 નિદાન ચ | 35 તદવિરતદેશવિરતપ્રમત્તસંયતાનામ . 36 હિંસા-ડતૃતતૈય-વિષયસંરક્ષણે રૌદ્રમવિરતદેશવિરતઃ 37 આજ્ઞાડપાય-વિપાક-સંસ્થાનવિચયાય ધર્મોમપ્રમત્તસતસ્ય . 38 ઉપશાન્તક્ષીણકષાય 39 શુક્લે ચાદ્ય 40 પર કેવી લિનઃ 41 પૃથફવૈ, કવિતર્ક-સૂક્ષ્મક્રિયાપ્રતિપાતિ-બુ. પરતક્રિયાનિવૃત્તીનિ ! 42 તકકાગાગાનામ્ ! 43
Page #383
--------------------------------------------------------------------------
________________ 364 | સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ અકાશ્રયે સવિતકે પૂર્વે 44 અવિચાર દ્વિતીયમ્ ૪પ વિતર્ક શ્રતમ 46 વિચારેકર્થ વ્યંજનાગસંક્રાન્તિઃ 47 સમ્યગદષ્ટિશ્રાવક-વિરતા-નન્તવિક - દર્શન મેહક્ષપકે પશમકે - શાનમેહક્ષપક ક્ષીણમેહ-જિનાક્રમશસંખ્યયગુણનિર્જરા 48 પુલાક-બકુશ-કુશીલ-નિગ્રંથ-સ્નાતકા નિગ્રંથાઃ 49 સંયમ-શ્રુત-પ્રતિસેવના-તીર્થ-લિંગ-લેપ પાત-સ્થાનવિકલ૫તઃ સાધ્યાઃ | અથ દશમોધ્યાયઃ 1 મેહક્ષયાદજ્ઞાનદર્શનાવરણાન્તરાયક્ષયાગ્ર કેવલમ્ | 2 બન્ધહેત્વભાવનિર્જરાભ્યામ્ 3 કૃત્યનકર્મક્ષયે મેક્ષા 4 ઔપશમિકાદિભવ્યાભાવાચાન્યત્ર કેવલ-સમ્યક્ત્વજ્ઞાનદર્શનસિદ્ધભ્ય: 5 તદનન્તરમૂર્વ ગચ્છત્યાકાંતાતા 6 પૂર્વ પ્રગાદસંગત્પાદુ બધચ્છદાત્તથાગતિપરિણમાણ્ય તદુગતિઃ 7 ક્ષેત્ર કાલ-ગતિ-લિગ-તીર્થ ચારિત્ર-પ્રત્યેકબુદ્ધબોધિતજ્ઞાનાવગાહનાન્તર-સંખ્યા~બહુવતઃ સાધ્યાય ઈતિ શ્રી તવાધિગમ સૂત્રાણિ.
Page #384
--------------------------------------------------------------------------
________________ 365 | સ્વાધ્યાય પુષસૌરભ સિન્દર પ્રકરઃ સિન્દરપ્રકરસ્તપ કરિશિર ક્રોડે કષાયાટવી,દાવાચિચિયઃ પ્રબેધદિવસ–પ્રારંભ સૂર્યોદયઃ મુસ્ત્રિી -કુચકુંભ-કુંકુમરસઃ શ્રેયસ્તરોઃ પલ્લવDલ્લાસઃ ક્રમનંખવૃતિભર પાશ્વપ્રઃ પાતુ વઃ સંતઃ સંતુ મમ પ્રસન્નમનો વાચાં વિચારેઘતાઃ સૂતેશ્મઃ કમલાનિ તત્પરિમલં વાતા વિતવંતિ યત, કિંવાભ્યર્થનયાનયા યદિ ગુણે ત્યાસાં તતતે સ્વયં, કત્તરઃ પ્રથન ન ચેદથ યશ પ્રત્યર્થના તેન કિમત્રિવર્ગ–સંસાધન-મંતરણ, પશેરિવાયુર્વિકલ નરમ્ય; તત્રાડપિ ધર્મ પ્રવરં વદંતિ, ન તં વિના યદુભવતે થે કામૌ. 3 યઃ પ્રાપ્ય દુષ્પામિદં નરવં, ધર્મ ન યત્નન કરતિ મૂઢ કલેશપ્રબંધન સલબ્ધ મળ્યો, ચિંતામણિ પાતયતિ પ્રમાદાત. 4 સ્વર્ણસ્થાલે, ક્ષિપતિ સ રજ: પાદશૌચં વિધસ્તે, પીયૂષણ પ્રવરકરણે વાહયર્લૅન્થભારમ; ચિંતારત્ન વિકિરતિ કરાદ્વાયસલ્ફયનાર્થમ, યા દુષ્પાપં ગમયતિ મુધા મર્યજન્મ પ્રમત્તઃ તે ધતૂરતરું વપતિ ભવને, પ્રેમૂલ્ય કહપદ્રુમ, ચિંતારત્નમ પાસ્ય કાચશકલ સ્વીકુવંતે તે જડા વિક્રિય દ્વિરદં ગિરીંસદૃશં કણક્તિ તે રાસભં, એ લઉં પરિહત્ય ધર્મમધમા ધાવંતિ ભેગાશયા. પ
Page #385
--------------------------------------------------------------------------
________________ 366 | સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ અપારે સંસારે, કમિપિ સમાસાઘ નુભવ, ન ધર્મ યઃ કુર્યાદ્વિષયસુખ-તૃષ્ણા તરલિત બુડન્ પારાવારે પ્રવરમપહાય પ્રવાહણું, સ મુખ્ય મૂર્ખણમુપલમુપલબ્ધ પ્રયતતે. ભક્તિ તીર્થકરે ગુરૌ જિનમત સંઘ ચ હિંસાડવૃત, તેયાબ્રહ્મપરિગ્રહાદુપરમં કોધારીણું જયમ; સૌજન્ય ગુણસંગતિંદ્રિયદમં દાન તપે ભાવના, વૈરાગ્ય ચ કુરુગ્ધ નિવૃતિપદે યદ્યસ્તિ ગત્ મના. 8 પાપ લુપતિ દુર્ગતિ દલપતિ વ્યાપાદયાપદ, પુણ્ય સચિનુ શ્રિયં વિતનુતે પુણાતિ નિરોગતામ; સૌભાગ્ય વિધાતિ પલ્લવયતિ પ્રીતિ પ્રસૂતે યશઃ સ્વર્ગ યસ્થતિ નિવૃતિ ચ રચયત્યર્ચાહતાં નિર્મિતા. સ્વર્ગસ્તસ્ય ગૃહાંગણું સહચરી સામ્રાજ્યલક્ષ્મી: શુભા, સૌભાગ્યાદિ–ગુણવલિવિંડસર્વિર વપુર્વેમનિ; સંસારઃ સુતરઃ શિવં કરતલ-કોડે લુહત્યંજસા, યઃ શ્રદ્ધાભર-ભાજન જિનપતઃ પૂજા વિધસ્તે જનઃ 10 કદાચિનાતક કુપિત ઈવ પશ્યત્યભિમુખ, વિરે દારિદ્રયં ચક્તિમિવ નશ્યત્યનુદિનમ; વિરક્તા કતવ ત્યજતિ કુતિઃ સંગમુદયે, ન મુંચત્યભ્ય સુહદિવ જિનાર્ચ રચયતઃ ય: પુઉનિમર્ચતિ સિમતસુરીલેચનસોચ્ચે, યસ્ત વંદન એકશસ્ત્રિજગતા સેહર્નિશ વઘતે યસ્ત સ્તૌતિ પરત્ર વૃત્રદમનાતેમેન સ તૂયતે, યસ્ત ધ્યાયતિ કપ્તકર્મનિધનઃ સ ધ્યાયતે ગિભિઃ 12
Page #386
--------------------------------------------------------------------------
________________ 367 13 14 આ સ્વાધ્યાય પુષસૌરભ અવધમુક્ત, પથિ યઃ પવને, પ્રવર્તાયયન્યજન ચ નિસ્પૃહ, સ અવ સેવ્ય સ્વહિનૈષિણુ ગુરુ, સ્વયં તરસ્તાયિતું ક્ષમઃ પરમવિદલયતિ કુબધું, બેધયત્યાગમાર્થ, સુગતિકુગતિમાગી પુણ્ય પાપે વ્યક્તિ; અવગમયતિ કૃયાકૃત્યભેદ ગુરુ, ભવજલનિધિ પિતખ્ત વિના નાશસ્તિ કશ્ચિત. પિતા માતા ભ્રાતા, પ્રિયસહચરી સૂનુનિવહા, સુહસ્વામી માધરિભટરથાશ્વઃ પરિકરઃ નિમજજત જતું નરકકુહરે રક્ષિતુમાં, ગુરાર્ધમંડધર્મપ્રકટોપરાન્ડેડપિ ન પરં. કિ ધ્યાનેન ભવત્વશેષવિષય-ત્યાગૈસ્તભિઃ કૃત, પૂર્ણ ભાવનયાડલમિદ્રિયદમ પર્યાપ્ત માતાગમ કિં કં ભવનાશનં કુરુ ગુરુપ્રીત્યા ગુરે શાસન, સર્વે યેન વિના વિનાથબલવત સ્વાસ્થય નાગલં ગુણા. 16 ન દેવં નાદેવું, ન શુભગુરુમેવ ન કુગુરું, ન ધર્મ નાડધમ ન ગુણપરિણદ્ધ ન વિગુણમ; ન કૃત્ય નાડકૂલ્ય ન હિતમહિત નાપિ નિપુણે, વિલેકંતે લેકા જિનવચનચક્ષુવિરહિતા . 17 માનુષ્ય વિફલ વદંતિ હૃદયં વ્યર્થ વૃથા શ્રોત્ર, નિમણું ગુણદોષભેદકલનાં તેષામસંભાવિનીમ; દુર્વા નરકાલ્પકૂપ પતન મુક્તિ બુધા દુર્લભામ, સાર્વજ્ઞ સમયે દયારસમયે યેષાં ન કણતિથિ. 18 15
Page #387
--------------------------------------------------------------------------
________________ 368 T સ્વાધ્યાય પુષસૌરભ પીયૂષ વિષવજ જલ જવલનવતેજસ્તમ: સ્તવન્મિત્ર, શાત્રવવત સજે ભુજગવચિંતામણિ લેકવત; સ્નાં ગ્રીષ્મજઘર્મવત સ મનુને કારુણ્યપયાપણું, જૈનેદ્ર મતમત્યદર્શન સમયે દુર્મતિર્મ તે. ધર્મ જાગરયત્યાં વિઘટયત્યુત્થાપત્યુત્પર્થ, ભિન્ત મત્સરમુચ્છિનત્તિ કુર્ય મMાતિ મિથ્યામતિમ; વૈરાગ્યે વિતનેતિ પુષ્યતિ કૃપાં મુષ્ણાતિ તૃષ્ણ ચ, યત્ત જૈન મતમર્ચતિ પ્રથતિ ધ્યાયત્યધીતે કુતી. 20 રત્નાનામિવ રોહણ-ક્ષિતિધર ખં તારકાણામિ, સ્વર્ગ કલપમહીસુહામિવ સરઃ પંકેરુહાણામિવ; પાધિઃ પયસામિદમહેસાં સ્થાન ગુણાનામસા, વિત્યા વિરચ્યતાં ભગવતઃ સંઘસ્ય પૂજાવિધિ. 21 યઃ સંસાર-નિરાસ-લાલસ-મતિમું ફત્યર્થસુત્તિwતે, યં તીર્થ” કથયંતિ પાવનતયા એનાસ્તિ નાન્ય સમ, યશ્ન તીર્થ પતિનમસ્યતિ સતાં યમાચ્છભ જાયતે, કુતિયંજ્ય પરા વસંતિ ચ ગુણા સ્મિન્સ સંઘેડશ્યતા. 22 લમીસ્ત સ્વયમભુપતિ રભસા કીર્તિસ્તમાલિગતિ, પ્રીતિસ્ત ભજતે મતિઃ પ્રયતતે તે લધુમત્કઠયા; સ્વ. શ્રીસ્ત પરિવધુ-મિતિ મુહર્મુક્તિસ્તમાકર્ત, યઃ સંઘ ગુણરાશિ કેલિસદનું શ્રેયેારુચિઃ સેવતે. યદુભફતે ફલેમીંદાદિપદવી-મુખ્ય કૃષે સમ્યવતુ , ચક્રિત્વે ત્રિદશૃંદ્રતાદિ તૃણવત્ પ્રાસંગિક ગીતે શક્તિ ય”હિમસ્તુતી ન દઘતે વાડપિ વાચસ્પતે, સંઘઃ સેહર પુનાતુ ચરણન્યાસઃ સતાં મંદિરમ 24
Page #388
--------------------------------------------------------------------------
________________ 365 | સ્વાધ્યાય પુષસૌરભ ક્રીડાભૂઃ સુકૃતસ્ય દુષ્કતરજ: સંહારવાયાભદન્વન્નોર્થેસનાગ્નિ મેઘપટલી સંકેતદૂતી ક્રિયામ, નિઃશ્રેણિગ્નિદિવકસઃ પ્રિયસખી મુકતે કુગત્યર્ગલા; સવેષ ક્રિયતાં કૃવિ ભવતુ કુલેશૈરશેઃ પરઃ. યદિ ચાવા તેયે, તરતિ તરણિર્ય દુદયતિ, પ્રતીચ્યાં સપ્તાચિર્યદિ ભજતિ ટ્યિ કથમપિ, યદિ માપીઠ સ્વાદુપરિ સકલસ્થાપિ જગતા, પ્રસૂતે સત્ત્વનાં તદપિ ન વધઃ કુવાડપિ સુકૃતસ કમલવનમગ્નર્વાસરું ભાસ્વદસ્તાદમૃતમુરગવકુત્રાત્સાધુવાદ વિવાદાત્, રૂગપગમમજી જજીવિત કાલકૂટા; દલિષતિ વધા: પ્રાણિનાં ધર્મમિચ્છતું . આયુર્દીર્ઘતરં વપુર્વરત ગાત્ર ગરીયસ્તર, વિત્ત ભૂરિત બલ બહુત સ્વામિત્વમુશ્ચ સ્તરમ; આરોગ્ય વિગતાંતરં ત્રિજગતિ &લાધ્યત્વમલપેતર, સંસારાંબુનિધિ કરાતિ સુતર ચેતઃ કૃપાદ્વન્તરમ. વિશ્વાસાયતને વિપત્તિદલનું દઃ કૃતારાધન, મુફતે પચ્ચદન જલાગ્નિશમનં વ્યાધ્રોગ-સ્તંભનમ; શ્રેયસંવનન સમૃદ્ધિજનનું સૌજન્ય-સજીવનં, કીત્ત કેલિવન પ્રભાવભવનં સત્ય વચઃ પાવનમ. યશ યસ્માદુભસ્મી-ભવતિ વનવહુનેરિવ વન, નિદાનં દુઃખાનાં યાદવનિરુહાણું જલમિવ; ન ચત્ર સ્વાચ્છાયાsતપ ઈવ તપસંયમકથા, કથંચિત્તસ્મિથ્યાવચનમભિધત્ત ન મતિમાન 30
Page #389
--------------------------------------------------------------------------
________________ 366 સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ અસત્યમપ્રત્યયમૂલકારણમ, કુવાસના સદ્ધ સમૃદ્ધિવારણમ; વિપત્તિદાન પરવચનેજિત, કૃતાપરાધં કૃતિભિર્વિવર્જિતમ. 31 તસ્યાગ્નિલમર્ણવઃ સ્થલમરિમિત્ર સુરા કિંકરા, કાંતારે નગરં ગિરિગૃહમહિર્માલ્ય મૃગરિમૂંગ; પાતાલ બિલમમુત્પલદલ વ્યાલઃ શૃંગાલે વિષમ, પીયૂષ વિષમ સમં ચ વચન સત્યાશ્ચિત વક્તિ ય. 32 તમભિલષતિ સિદ્ધસ્ત વૃણને સમદ્ધિ, સ્તમભિસરતિ કીર્તિમું ચત તં ભવાત્તિ પૃહયતિ સુગતિસ્ત નક્ષતે દુર્ગતિd, પરિહરતિ વિપત્ત યે ન ગૃહૂણાયદત્તમ. અદત્ત નાડડદત્તે કૃતસુકૃતકામ: કિમપિ યર, શુભશ્રેણિસ્તસ્મિન વસતિ કલહંસીવ કમલે; વિપત્તમાદૂદ્દરે વ્રજતિ રજનીવાંબરમણે– વિનીત વિઘવ ત્રિદિવશિવલક્ષમીભંજતિ તમ . યત્રિર્વતિતકીર્તિધર્મનિધનં સર્વાગતાં સાધન, પ્રન્સીલ દ્વધબંધન વિરચિતકિલષ્ટાશ દૂધનમ્; દૌર્ગત્યેકનિબંધનું કૃતસુગટ્યાલેષસંરોધનમ, પ્રેત્સર્ષપ્રધનં જિવૃક્ષતિ ન તદ્વીમાનદત્ત ધનમ. પરજનમનઃ પીડાકીડાવન વધભાવનાભવનમવનિત્યા પિવ્યા પલ્લતાઘનમંડલમ; કુતિગમને માર્ગ: સ્વ પવગપુરાર્ગલં, નિયતમનુપાદેયં સ્તયં નૃણ હિતકાંક્ષિણમ. 36 દત્તસ્તન જગત્યકીર્તિ પટહે ગેત્રે અષીકૂર્ચક, ચારિત્રસ્ય જલાંજલિગુણગણરામસ્ય દાવાનલ 34 35
Page #390
--------------------------------------------------------------------------
________________ 38 | સ્વાધ્યાય પુષસૌરભ 367 સંકેતઃ સકલાપદાં શિવપુરદ્વારે કપાટ દઢ, કામાજીંત્યજતિ પ્રબોધતિ વા સ્વસ્ત્ર પરસ્ત્રી નય. 37 વ્યાઘવ્યાલજલાનલાદિવિપદસ્તેષાં વ્રજતિ ક્ષયં, કલ્યાણનિ સમુદ્વસંતિ વિબુધાઃ સાન્નિધ્યમધ્યાસ, કીર્તિકુતિભિયર્તિ યાત્યુપચયં ધર્મ પ્રશ્યત્યઘં, સ્વનિ વણસુખાની સંનિદધતે યે શીલાબિભ્રતે. હરિત કુલકલંક લુખ્ખતે પાપપંક, સુકૃતમુપચિતિ લાધ્યતા માતનેતિ; નમયતિ સુરવર્ગ હન્તિ દુર્ગોપસર્ગ, રચયતિ શુચિશીલ સ્વર્ગમક્ષો સલીલમ. તેયયગ્નિરપિ અજયહિરપ વ્યાધ્રોડપિ સારંગતિ, વ્યાપ્યસ્થતિ પર્વતેડગ્રુપતિ ડેડપિ પીયૂષતિ; વિબ્રોડયુત્સવતિ પ્રિયરિરપિ ક્રીડાતડાગટ્ય પાં– નાડપિ સ્વગૃહત્યટવ્યપિ નુણ શીલપ્રભાવાદુથુવમ. 40 કાલુષ્ય જનયન જડસ્પ રચયન ધર્મદ્રુમેન્યૂલન, ફિલશ્યન્નીતિકૃપાક્ષમાકમલિની લેભાખુર્ષિ વદ્ધયન; મર્યાદાતટમુક્જન શુભમને-હંસપ્રવાસ દિશન, કલહકલભવિધ્યઃ ક્રોધગૃધ્રમશાન, વ્યસનભુજગરંધ્ર દ્રષદમ્યુપ્રદેષ સુકૃતવનદાગ્નિર્માર્દવાંદવાયુનયનલિનતુષારોપત્યર્થ મર્થનુરાગ .
Page #391
--------------------------------------------------------------------------
________________ 368 | સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ પ્રત્યાર્થી પ્રશમય મિત્રમધૃતર્મોહસ્ય વિશ્રામભૂક, પાપાનાં ખનિરાપદાં પદમધ્યાનસ્ય લીલાવનમ; વ્યાક્ષેપસ્ય નિધિમંદસ્ય સચિવ શેકસ્ય હેતુઃ કલે, કેલીમ પરિગ્રહ પરિહતે વિવિક્તાત્મનામ્ 43 વહૂતૃયતિ નેધને રહ યથા નાભિનિધિ, સ્તમેહઘને ઘનૈરપિ ઘન જતુને સંતુષ્યતિ; ન ત્રેવં મનુતે વિમુગ્ય વિભવ નિઃશેષમન્ય ભવ, યાત્યાત્મા તદઉં મુધવ વિદધાયેનાંસિ ભૂયાંસિ કિમ 44 યે મિત્ર મધુને વિકાર-કરણે સંત્રાસ-સંપાદને, સર્પસ્ય પ્રતિબિંબમંગદહને સપ્તાચિષ: સદર ચૈતન્યસ્ય નિષદને વિષતઃ સબ્રહ્મચારી ચિરં, સ ક્રોધઃ કુશલાભિલાષકુશલે પ્રેમૂલમુમૂલ્યતામ. 45 ફલતિ કલિત-શ્રેય શ્રેણિ-પ્રસૂન પર પર, પ્રશમપયસા સિફત મુક્તિ તપશ્ચરણદૃમ; યદિ પુનરસી પ્રત્યાત્તિ પ્રકોપહવિભુજો, ભજતિ લભતે ભસ્મીભાવં તદા વિફલેદયા. સંતાપ તનતે ભિનત્તિ વિનયં સૌહાર્દમુત્સાદયયુગ જનયત્યવઘવચનં સૂતે વિધરે કલિમ; કીતિ કૃતતિ દુર્મતિ વિતરત વ્યાહૂતિ પુદય, દત્તે યઃ કુબર્તિ સ હાતુમુચિત રેષઃ સદેષ સતામ. 47 જે ધર્મ દહતિ મં દવ ઈન્મજ્ઞાતિ નીતિ લતાં, દંતી વેંદુલા વિધુતુદ ઈવ ફિલશ્રાતિ કીતિ નૃણામ; સ્વાર્થ વાયુરિવાબુદ વિઘટયલાસયત્યાપદં, તૃષ્ણ ધર્મ ઈચિત કૃતિ કૃપાલેપઃ સ કેપ કથમ. 48 46
Page #392
--------------------------------------------------------------------------
________________ 369 પ૦ | સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ યસ્માદાવિ-ભવતિ વિતતિ-તાપનદીના, સિમન્ શિષ્ટાભિરુચિતગુણ-ગ્રામનામાપિ નાસ્તિ; યશ્ચ વ્યાપન વહતિ વધધી-ધૂમ્પયા ક્રોધદાવ, તે માનાદ્ધિ પરિહર દુસરોહમૌચિત્યવૃત્ત. શમાલાન ભંજન, વિમલમતિનાડીં વિઘટયન, કિરન દુર્વાફપાંચૂકરમગણયનાગમણિમ; બ્રમન્વ્ય સ્વરં વિનયનયવાથી વિદલયન, જનઃ કે નાકનથ જનયતિ મદાંધ દ્વિપ ઈવ. ઔચિત્યાચરણું વિલું પતિ પાસું નભસ્વાનિવ, પ્રધ્વંસ વિનય નયત્યહિરિવ પ્રાણપૃશાં જીવિતમ; કીર્તિ કેરવિણી મતંગજ ઈવ પ્રેમૂલયત્યંજસા, માને નિચ ઈપકારનિક હંતિ ત્રિવર્ગ ખૂણામ. 51 મુણાનિ યઃ કુતસમસ્તસમીહિતાર્થ– સંજીવનં વિનય-જીવિતમંગભા જામ; જાત્યાદિમાન-વિષજ વિષમં વિકાર, તે માવામૃતરસેન નયસ્વ શાંતિમ. કુશલ-જનન–વંધ્યાં, સત્ય-સૂર્યાસ્ત-સંધ્યાં, કુગતિયુવતિમાલાં મેહમાતંગ શાલામ; શમ–કમલ-હિમાન દુર્યશ-રાજધાની, વ્યસનશત-સહાયાં દરતે મુખ્ય માયામ, વિધાય માયાં, વિવિધૈરુપ, પરસ્ય ચે વંચનામાચરંતિ; તે વંચયંતિ ત્રિદિવાપવર્ગ– સુખાન્મહામહસખાઃ સ્વમેવ. 53 54
Page #393
--------------------------------------------------------------------------
________________ 370 D સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ માયામવિશ્વાસ-વિલાસમંદિર, દુરાશયે યઃ કુરુતે ધનાશયા; સોડનર્થ સાથે ન પતંતમીક્ષd, યથા બિડાલે લગુડું પયઃ પિબનમુગ્ધપ્રતારણપરાયણમુજિજહીતે, યત્પાદુવં કપટલંપટચિત્તવૃત્ત; જીયંત્યુપપ્લવમવશ્યમિહાપ્યકૃત્વા, નાપથ્યજનમિવામયમાયતી તત. યદુર્ગામટવીમતિ વિકટ કામતિ દેશાંતર, ગાહંતે ગહન સમુદ્રમતનુ-કુલેશાં કૃષિ કુર્રતે; સેવંતે કૃપણું પતિ ગજઘટાસંઘદૃદુ સંચર, સર્પન્તિ પ્રધન ધનાંધિતધિયસ્તલેવિસ્કૂજિતમ્ - મૂલ મેહવિષદ્દમસ્ય સુકૃતભેરાશિકું ભદ્ભવઃ, ક્રોધાનેરરણિઃ પ્રતાપતરણિ–પ્રચ્છાદને તોયદ. કીડાસા કવિવેકશશિનઃ સ્વર્ણાનુરાપન્નદીસિંધુ કીર્તિલતા-કલાપ-કલભે લેભા પરભૂતામ . 58 નિઃશેષધર્મવનદાહ વિજાભમાણે, દુઃખૌઘભસ્મનિ વિસર્ષદકીર્તિધૂમે; બાઢ ધનેધનસમાગમદીપ્યમાને, લેભાનલે શલભતાં લભતે ગુણીઘ. જાતઃ કલ્પતરુપુર સુરગવી તેષાં પ્રવિષ્ટ ગૃહ, ચિતારત્નમુપસ્થિત કરતલે પ્રાપ્ત નિધિઃ સંનિધિમ; વિશ્વ વશ્યમવશ્યમેવ સુલભા સ્વર્ગાપવર્ગશ્રિયે, યે સંતેષમશેષદોષદહન-વંસાબુદં બિભ્રતે.
Page #394
--------------------------------------------------------------------------
________________ 371 સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ વર ક્ષિસઃ પાણિઃ કુપિતફણિને વફત્રકુહરે, વરં ઝંપાપાતે જ્વલદનલકુ ડે વિરચિત વર પ્રાસપ્રાંતઃ સપદિ જઠરાંતવિનિહિત, ન જન્ય દૌજન્ય તદપિ વિપદાં સ% વિદષા. સૌજન્યમેવ વિદધાતિ યશશ્ચય ચ, સ્વ શ્રેયસં ચ વિભવં ચ ભવક્ષય ચ; દૌજન્યમાનહસિ યત કુમતે તદર્થ, ધાન્ટેનલે દિશસિ તજજલસેકસાથે. વર વિભવવંધ્યતા, સુજનભાવભાજાં નૃણામસાધુચરિતાજિંતા ન પુનરુજિજતાઃ સંપદ કૃશત્વમપિ શેભતે સહજમાયતૌ સુંદર, વિપાકવિરસા ન તુ શ્વયથસંભવા સ્થલતા. ન બ્રતે પરદૂષણું પરગુણું વકૃત્યપમધ્યવહં, સંતેષ વહતે પરદ્ધિ પરાબાધાસુ ધરે શુચમ; સ્વલાઘા ન કરોતિ નઝતિ નય નૌચિત્યમુહૂંઘયત્યુક્તપ્યપ્રિયમક્ષમાં ન રચયત્વેતચરિત્ર સતામ. ધર્મ ધ્યસ્પદ યશય્યતન વિત્ત પ્રમત્તઃ પુમાન, કાવ્ય નિપ્રતિભસ્તપ: અમદયાશૂન્ય ૫મેધાઃ કૃતમ; વસ્ત્રાલેકમલેચનશ્ચલમના ધ્યાન ચ વાછર્યાસી, યઃ સંગં ગુણિનાં વિમુચ્યવિમતિ કલ્યાણમાકાંક્ષતિ. હરતિ કુમતિ, ભિસે મેહ, કરોતિ વિકિતાં, વિતરતિ રતિ સૂતે નીતિ તનેતિ ગુણાવલિમ; પ્રથયુતિ થશે ધરે ધર્મ* વ્યહિતિ દુર્ગતિ, જનયતિ તૃણું કિં નાભીષ્ટ ગુણોત્તમસંગમઃ. 24
Page #395
--------------------------------------------------------------------------
________________ 372 | સ્વાધ્યાય પુષસોરભ લબ્ધ બુદ્ધિકલાપમાપદમપાકનું વિહતું પથિ. પ્રાપ્ત કીતિમસાધુતાં વિધુલિતું ધર્મ” સમાસેવિતુમ; રે પાપવિપાકમાકલયયિતું સ્વર્ગાપવર્ગશ્રિયં, ચેવં ચિત્ત! સમીહસે ગુણવતા સંગે તદંગીકુરુ. 67 હિમતિ મહિમાભેજે ચંડાનિલત્યુદયાં બુદે, દ્વિરદતિ દયારામે ક્ષેમક્ષમાભૂતિ વજાતિ, સમિધતિ કુમત્યૌ કંદત્યનીતિલતાસુ યર, કિમલિષતા શ્રેય શ્રેયઃ સ નિર્ગુણસંગમ આત્માનં કુપથેન નિર્ગમયિતું યઃ શુકલાશ્વાયતે, કૃત્યાકૃત્યવિવેકજીવિતહતી યઃ કૃષ્ણપયતે; યઃ પુણ્યદ્રુમખંડખંડનવિધી કુંજકુઠારાયતે, તે લુપ્તવ્રતમુદ્રસિંદ્રિયગણે જિત્વા શુભયુર્ભવ. પ્રતિષ્ઠા યન્નિષ્ઠાં નયતિ જયનિષ્ઠાં વિઘટય, ત્યકૃધ્વાધ મતિમતપસિ પ્રેમ તનુતે, વિવેકત્સક વિરલયતિ દત્ત ચ વિપદં, પદં તદ્દોષાણાં કરણ-નિકુરબ્બે કુરૂ વશે. 70 પત્તાં મૌનમગારમુઝતુ વિધિપ્રાગજ્યમભ્યસ્યતા, મવંતગણમાગમશ્રમમુપાદત્તાં તપસ્તપ્યતામ; શ્રેય પુંજનિકુંજભંજન મહાવત ન ચેદિંદ્રિય, વાત જેતુમતિ ભસ્મનિ હુત જાનીત સર્વ તતઃ 71 ધર્મધ્વસધુરીણમભ્રમરસાવારીણમાપ~થા, લંકમ મશર્મનિમિતિકલાપારીણમેકાંતત; સનીનમનાત્મનીનમાયાયંતીનમિષ્ટ યથા, કામીન મુમતાવનીનમજયન્નક્ષૌધમશેમાફ. 72 72
Page #396
--------------------------------------------------------------------------
________________ 373 93 | સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ નિમ્ન ગચ્છતિ નિમ્નવ નિતરાં નિદ્રવ વિધ્વંભાતે, ચૈતન્ય મંદિરેવ પુષ્યતિ મદં ધૂપેવ દત્તે ઘતામ; ચાપલ્ય ચપલેવ ચુમ્બતિ દલવાલેવ તૃષ્ણ નય, ત્યુલ્લા કુવટાંગનેવ કમલા વૈરું પરિભ્રામ્યતિ. દયાદાઃ પૃહયક્તિ તસ્કરગણા મુક્યુનિત ભૂમિભુજે, ગૃહન્તિ છલમાકલ હુતભુમ્ભસ્મીકતિ ક્ષણાત્, અંભઃ પ્લાવતિ ક્ષિતી વિનિહિત યક્ષા હરને હઠાત્ ; દુવૃતાસ્તનયા નયન્તિ નિધનં ધિબહુવધીને ધનમ્ 74 નીચસ્થાપિ ચિરં ચટૂનિ રચન્યાયાન્તિ નીચેતિ, શત્રરણ્યગુણાત્મનેડપિ વિદધત્યુચંગુત્કીનમ; નિર્વેદ ન વિદન્તિ કિંચિદકૃતજ્ઞસ્થાપિ સેવામે, કઈ કિ ન મનસ્વિપિ મનુજઃ કુર્વન્તિ વિસ્તાર્થિન 75 લક્ષમી: સર્પતિ નીચમર્ણવપયઃ સંગાદિવાન્સેજિની, સંસર્ગાદિવ કંટકાકુલપદા ન કૂવાડપિ ધરે પદમ; ચૈતન્ય વિષસન્નિધેરિવ નૃણમુક્ઝાસયત્યંજસા, ધર્મસ્થાનનિયેજનેન ગુણિભિગ્રંહ્ય તદસ્યાઃ ફલમ 76 ચારિત્રં ચિનુ? પિનોતિ વિનય જ્ઞાન નયત્યુન્નતિમ, પુણાતિ પ્રશમં તપઃ પ્રબલયસ્કુલલાસયત્યાગમમ; પુણ્ય કંદલયત્યsવં દલયતિ સ્વર્ગ દદાતિ કમાત, ર્વાિણશિયમાતનેતિ નિહિત પાત્રે પવિત્ર ધનમ દારિદ્રયં ન તમક્ષતે ન ભજતે દૌર્ભાગ્યમાલબતે, નાડકીતિને પરાભભિલષતે ન વ્યાધિરાસ્ક દતિ; દૈન્ય નાદ્રિયને દુનેતિ ન દર ફિલૠતિ નવાપદ, પાત્રે યે વિતરત્યનWદલનું દાન નિદાન શ્રિયામ. 77 78
Page #397
--------------------------------------------------------------------------
________________ 374 | સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ લકમી: કામયતે મતિર્મયતે કીર્તિસ્તમાલેકતે, પ્રીતિચુમ્બતિ સેવતે સુભગતા નીરોગતાગડલિંગતિ, શ્રેયઃ સંહતિરસ્યુપૈતિ વૃણુતે સ્વર્ગોપભેગસ્થિતિ, મુક્તિછતિ યઃ પ્રયચ્છતિ પુમાન પુણ્યાર્થમર્થનિજમ 79 તસ્યાસના, રતિરબુચરી, કીર્તિકુંઠિતા શ્રી, સ્નિગ્ધા બુદ્ધિઃ પરિચયપરા ચક્રવર્તિત્વઋદ્ધિ પ્રાણ પ્રાપ્ત ત્રિદિવકમલા કામુકી મુક્તિસંપન્ , સપ્તક્ષેચ્યાં વપતિ વિપુલ વિત્તબીજ નિજ યા. યપૂર્વાજિતકર્મશૈલકુલિશ યત્કામદાવાનલ, વાલાજાલજસં યદ્રગ્રકરણગ્રામાહિમંત્રાક્ષરમ ; યયૂહતમ સમૂહ દિવસ વેલબ્ધિલક્ષ્મીલતા, મૂલ તદ્વિવિધ યથાવિધિ તપ કુર્તીત વીતસ્પૃહ. યસ્માદ્વિજ્ઞપરંપરા વિઘટતે દાસ્ય સુરાઃ કુર્રતે, કામઃ શામ્યતિ દામ્યૌંદ્રયગણુઃ કલ્યાણ મુત્સર્પતિ; ઉમીલક્તિ મહદ્ધયઃ કલયતિ વંસં ચય: કર્મણ, સ્વાધીન ત્રિદિવં શિવંચ ભવતિલાä તપસ્તન્નકિમ? 82 કાતારં ન યથેતર વલયિતું દક્ષે દવાગ્નિ વિના, દાવાત્રં ન યથાપરઃ શમયિતું શક્તિ વિનધરમ; નિષ્ણાતઃ પવન વિના નિરસિતું ના યથાંભેધરં, કમોંઘં તપસા વિના કમિપરે હતું સમર્થસ્તથા. 83 સંતોષસ્થૂલમૂલઃ પ્રશમ પરિકર, સ્કંધબંધપ્રપંચઃ, પંચાક્ષરધશાખ: ફુરદભયદલા, શીલસંપન્ઝવાલ, શ્રદ્ધાભ્યઃ પૂરસેકદ્વિપુલકુલબલેશ્વયં સૌંદર્યભેગા, સ્વર્ગાદિપ્રાપ્તિપુછપઃ શિવપદફલદક સ્વારૂપ પાદપષ્યમ. 84
Page #398
--------------------------------------------------------------------------
________________ 375 | સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ નિરાગે તરુણીકટાક્ષિતમિવ ત્યાગવ્યતિપ્રભો, સેવાકાષ્ઠામવા પર પશુમિવા જન્મનામમનિ; વિષ્યવૃષમિષરક્ષિતિતલે દાનાર્હ દર્ચાતપ:, સ્વાધ્યાયાધ્યયનાદિ નિષ્ફલમનુષ્ઠાન વિના ભાવનામ ૮પ સર્વ જ્ઞીપ્સતિ પુણ્યમીસતિ દયાં ધિત્સત્યઘં મિત્સુતિ, ક્રોધ દિત્સતિ દાનશીલતપસાં સાફલ્યમાદિત્સતિ; કલ્યાણપચય ચિકીર્ષતિ ભવધેસ્તત્રં લિસતે, મુક્તિસ્ત્રી પરિરિસતે યદિ જનસ્તદુભાવ૬ ભાવનામ. 86 વિવેકવનસારિ પ્રશમશર્મસંજીવની, ભવાર્ણવમહાતરી મદનદાવમેઘાવલીમ; ચલાક્ષમૃગવાળુરાં ગુરુકષાયલાશનિં, વિમુક્તિ પથવેસરી ભજત ભાવનાં કિં પરે.. ઘન દત્ત વિત્ત જિનવચનમભ્યસ્તમખિલં, ક્રિયાકાંડં ચર્ડ રા તમવનૌ સુપ્ત મસકૃત; તપસ્તીવ્ર તપ્ત ચરણમપિ ચીર્ણ ચિરતાં, નશ્ચિત્ત ભાવસ્તુષવ૫નવસર્વમફલમ. યદશુભરજ, પાથે દહેંદ્રિયદ્વિરદાંકુશં, કુશલકુસુમદ્યાનું માદ્યન્મનઃકપિશૃંખલા; વિરતિરમણલીલાર્મ સમરજવરભેષજ, શિવપથરથસ્તકૈરાગ્ય, વિમૃશ્ય ભવાડભય . ચંડાનિલકુરિતમબ્દચય દવાચિ, વૃક્ષત્રજ તિમિરમંડલમર્ક બિબમ; વજ મહીપ્રનિવહું નયતે યથાંત, વૈરાગ્યમેકમપિ કર્મ તથા સમગ્રમ , 87
Page #399
--------------------------------------------------------------------------
________________ 376 | સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ નમસ્યા દેવાનાં, ચરણવરિવસ્યા શુભરે, સ્તપસ્યા નિસીમશ્રમપદમુ પામ્યા ગુણવતામ; નિષદ્યાર સ્થાત્ કરણદમવિદ્યા ચ શિવદા વિરાગઃ કુરાગઃક્ષપણનિ પુતઃ કુરતિ ચેત ભેગાન કૃષ્ણભુજંગભેગવિષમાન રાજ્ય રજ:સન્નિભં, બંધૂબંધનિબંધનાનિ વિષયગ્રામં વિષાોપમમ; ભૂતિં ભૂતિસહેદરાં તૃણમિવ સૈણું વિદિત્યા ત્યજન, તેથ્વાસક્તિમનાવિલે વિલભતે મુક્તિ વિરક્ત પુમાન 92 જિનેંદ્રપૂજા ગુરુપયું પાસ્તિક, સત્તાનુકંપા શુભપાત્રદાનમ; ગુણાનુરાગ તિરાગમસ્ય, નૃજન્મવૃક્ષસ્ય ફલાન્યમૂનિ. 93 ત્રિસંધ્ય દેવા વિરચય ચય પ્રાપય યશઃ, શ્રિયઃ પાત્રે વાપં જાય નયમાગ નય મન; મરક્રોધાધારીન દલય કલય પ્રાણિષ દયાં, જિનેન્દ્ર સિદ્ધાંત ધૃણ વૃણ જવાનુક્તિકલામ 94 કૃત્વાઈત્પાદપૂજ યતિજને નવા વિદિવાબડગમ, હિવા સંગમ ધર્મકર્મઠધિયાં પાત્રેષુ દવા ધનમ; ગવા પદ્ધતિમુત્તમકમજુષાં જિત્વાંડતરારિત્ર, સ્મતા પંચનમશ્કિયાં કુરુ કરકોડસ્થમિષ્ટ સુખમ. પ્રસરતિ યથા, કીર્તિ હિંસુ, કૃપાકરસદ, Sભ્યદયજનની યાતિ ફાતિ યથા ગુણસંતતિ કલયતિ યથા વૃદ્ધિ ધર્મ કુકર્મહતિક્ષમા, કુશલસુલભે ન્યાએ કાર્ય તથા પથિ વર્તનમ કરે લાધ્યયાગ, શિરસિ ગુરુપદ-પ્રણમન, મુખે સત્ય વાણું શ્રુતમધિગતં ચ શ્રવણ
Page #400
--------------------------------------------------------------------------
________________ 377 97 T સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ હદિ સ્વચ્છા વૃત્તિર્વિજયિ ભુજઃ પૌરુષમહો, વિનાઐશ્વર્યણ પ્રકૃતિમહતાં મંડનમિદમ્ . ભવારä મુકવા, યદિ જિગમિષમુક્તિનગરી, તદાન મા કાષીવિષયવિષવૃક્ષેષ વસતિમ; યડછાયાયેષાં પ્રથયતિ મહામેહમચિરા, દય જતુર્યામાપદમપિ ન ગંતુ પ્રભવતિ. સોમપ્રભાચાર્ય–મભા ચ યન્ન, પુંસાં તમઃપંકમપારતિ, તદપ્યમુમિનુ પદેશલેશે, નિશમ્યમાનેનિશમેતિ નાશમ 9 અભજ દજિતદેવા-ચાર્યપટ્ટોદયાદ્રિ, ઘુમણિવિજયસિહાચાર્યપદારવિદે; મધુકરસમતાં યસ્તન સેમપ્રભેણ. વ્યરચિ ભુનિષ-રાજ્ઞા સૂક્તમુક્તાવલીયમ્. 100 1 શ્રી વિરાગ્યશતકમ સંસારંમિ અસારે, નલ્થિ સુહું વાહિ–અણા-પઉરે; જાણું તે ઈહ છે, ન કુણઈ જિણદેસિયં ધમ્મ. આજ કલ પરં પરારિ, પુરિસા ચિતતિ અત્થસંપત્તિ અંજલિગä વ તયં, ગલંતમાSSઉં ન પિછિંતિ. જ કલ્લે કાવā, તે અજજ ચિય કરેહ તરમાણા; બહુવિથ્થો હુ મુહુરો, મા અવરë પડિફખેહ. હી સંસાર-સહાવ, ચરિયું નેહાણુરાગ-રસ્તાવિક જે પુવહે દિઠા, તે અવરહે ન દીસંતિ.
Page #401
--------------------------------------------------------------------------
________________ 378 | સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ મા સુઅહ જગિઅવે, પલાઈઅવંમિ કીસ વીસમેહ; તિન્નેિ જણા અણુલગા, રોગ અ જરા આ મગ્ન અ. પણ દિવસનિસા-ઘડિમાલ, આઉ-સલિલ જીઆણું વિત્તણું; ચંદાઈ-બઈલ્લા, કાલ–રહદં ભમાતંતિ. સા નથિ કલા તે નથિ, ઉસહં તે નથિ કિંપિ વિન્નાણું જેણે ધરિજજઈ કાયા, ખજજતી કાલસપણું. 7 દિહરફર્ણિદ–નાલે, મહિઅર–કેસર દિશા–મહદલિલે; ઉ પીઆઈ કાલભમરો, જણમયરંદ પુહવિપઉમે. છાયામિસણ કાલે, સયલજીઆણું છલ પાસે કવિ ન મુ ચઈ, તા ધમ્મ ઉજજમ કુણહ. કોલંમિ અણુઈએ, જીવાણું વિવિહકમ્મવસગાણું તે નર્થીિ સંવિહાણું, સંસારે જ ન સંભવઈ. બંધવા સુહિણે સર્વે, પિયરમાયા પુત્તભારિયા, પેઅવણાઉ નિઅનંતિ, દઊણું સલિલંજલિ. વિહડંતિ સુઆ વિડંતિ, બંધવા વલૂહા ય વિહડતિ, ઈક્કો કવિ ન વિહડઈ, ધમે રે જીવ! જિણભણિઓ. 12 અડકમ્પ-પાસબદ્ધો, જીવ સંસાર–ચારએ ઠાઈ; અડકમ્પ–પાસમુક્કો, આયા સિવમંદિરે ઠાઈ. 13 વિહવે સજણસંગે, વિસયસુહાઈ વિલાસલલિઆઈ નલિસીદલગ-ઘોલિર, જલલવ-પરિચંચલ સળં. 14 તે કલ્થ બલં તે કથ, જુવર્ણ અંગચંગિમા કથ; સવમણિચ્ચે પિચ્છ, દિઠ નä યંતેણે. 15 ઘણકમ્મ-પાસબદ્ધો, ભવનયર-ચઉ૫હેસુ વિવિહાઓ; પાવઈ વિડંબણાઓ, જી કે ઈન્થ સરણું સે.
Page #402
--------------------------------------------------------------------------
________________ 18 | સ્વાધ્યાય પુષસૌરભ 378 ઘોરંમિ ગબ્બવાસે, કલમલ-જંબાલ-અસુઈબીભચ્છે; વસિઓ અણુતરો, જી કમ્માણુભાવેણું. ચુલસીઈ કિર લેએ, જેણણ યમુહસયસહસ્સાઈ; ઇકિકકકસ્મિ જીવ, અણુંતખુરો સમુપન્નો. માયા-પિય–બંધૂહિં, સંસારત્યેહિં પૂરિઓ લેઉ; બહુજોણિ-નિવાસી હિં, ન ય તે તાણં ચ સરણે ચ. 19 જીવ વાહિ-વિલુત્તો, સફરો ઈવ નિજજલે તડફડઈ સયલ વિ જણે પિચ્છઈ કે સક્કો વેઅણુ-વિગમે. 20 મા જાણુસિ જીવ તમં, પુત્તકલાઈ મજઝ સુહહેઊ; નિઉણું બંધણુ–મેયં, સંસારે સંસદંતાણું. જણી જાયઈ જાયા, જાયા માયા પિયા ય પુત્તો ય; અણવત્થા સંસારે, કમ્યવસા સવજીવાણું. ન સા જાઈ ન સા જોણું, ન ત ઠાણું ન તં કુલ ન જાયા ન મયા જથ, સર્વે જીવા અણુંતસે. 23 તં કિંપિ નથિ ઠાણું, એ વાલગ્ન-કેડિમિત્તપિ; જસ્થ ન જવા બહુસે, સુહદુકુખ–પરંપરા પત્તા. 24 સવાઓ રિદ્ધિઓ, પત્તા સવેવિ સયણ-સંબંધી સંસારે તા વિરમસુ, તો જઈ મુસિ અપાયું. 25 એ બંધઈ કર્મો, એગ વહ-બંધ-મરણ-વસણાઈ વિસઈ ભવંમિ ભમડઈ, એગુ ચિઅ કમ્મલવિ. 26 અન્નો ન કુણઈ અહિયં, હિયંપિ અપ્પા કરેઈનટુ અન્નો; અપકર્ષ સુહદુફખ, ભુંજસિ તા કીસ દણમુહ 27 બહુઆરંભ-વિઢd, વિત્ત વિલસંતિ જીવ! સયણગણા; તાજણિય-પાવકમ્મ, અણુડવસિ પુણે તુમ ચેવ. 28 22
Page #403
--------------------------------------------------------------------------
________________ ૧૩વા; 380 B સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ અહ દુખિઆઈતિહ, ભુખિયાઈ જહ ચિંતિઆઈડિભાઈ તહ શેવપિન આપા, વિચિતિએ જીવ! કિંભણિત 29 ખણભંગુર સરીરં, જે અન્નો અ સાસયસરુ; કમ્યવસા સંબંધો, નિબંધે ઈથ કે તુજઝ. 30 આયં કહ ચલિયં, તુમંપિ કહ આગઓ કહે ગમિહી; અનુન્નપિ ન થાણહ, જીવ! કુબંક તુઝ? 31 ખણભંગુરે સરીરે, મણુઅભાવે અભડલ-સારિચ્છે; સાર ઈત્તિયમેત્ત, જે કીરઈ સેહણે ધમે. 32 જખ્ખદુખે જરાહુફખં, રેગા ય મરણાણિ ય; અહો દુખે હુ સંસારે, જલ્થ કીસ તિ જતુ. 33 જાવ ન ઇંદિયાણી, જાવ ન જ રરફખસી પરિકુઈ જાવ ન રોગવિઆરા, જાવ ન મત્સ્ય સમુદ્વઅઈ. 34 જહ ગેહમિ પલિ, કૂવ ખણિઉં ન સક્કએ કેઈ; તહ સંપત્તિ મરણે, ધમ્મ કહ કીરએ જીવ! રુવમલસાસયમેય, વિજજુલયા-ચંચલ જએ જીએ; સંઝાણુરાગ-સરિસં, ખણરમણીએ ચ તારુન્ન. 36 ગાયકન્ન-ચંચલા, બરછીઓ તિઅસ–ચાવ–સારિચ્છે; વિસયસુઈ જીવાણું, બુઝસુ રે જીવ! મા મુઝ. 37 જહ સંઝાએ સઉણાણ, સંગમ જહ પહે પહિઆણું; સયયાણું સંગે, તહેવ ખણભંગુર જીવ! 38 નિસાવિરામે પરિભાવયામિ, ગેહે પલિસે કિમશહું સુયામિ, ડઝંત–મcપાણ-મુવિખયામિ, જે ધમ્મરહિએ દિઅહા ગમામિ. 39 35
Page #404
--------------------------------------------------------------------------
________________ 385 40 | સ્વાધ્યાય પુષ્ય સૌરભ જા જા વચ્ચઈ રયણી, ન સા પડિનિયત્ત, અહમ્મ કુણમાણસ્મ, અહલા જતિ રાઈઓ જરૂડસ્થિ મચુણા સફખં, જક્સ વ ડસ્થિ પલાયણું જે જાણે ન મરિસ્સામિ, સો હું કંખે સુએ સિયા. દંડકલિ કરિતા, વઐતિ હ રાઈઓ ય દિવસ ય; આઉસં સંવિલંતા, ગયાવ ન પુણે નિયનંતિ. 42 જહેહ સહ વ મિયં ગણાય, મગ્ન નરંઈ હ અંતકાલે; ન તસ્ય માયા વપિયા વ ભાયા, કાલંમિ તંમિસ-હરા ભવંતિ. 43 જીએ જલબિંદુસમ, સંપત્તીઓ તરંગલેલાએ સુમિય–સમં ચ પિમ્મ, જ જાણસુ તં કરિજજાસુ. 44 સંઝરોગ-જલબુબુવમે, જીવએ ય જલબિંદુ-ચંચલે; જુવણે ય નઈ વેગ-સનિભે, પાવજીવ! કિમિયં ન બુજઝસે. 45 અન્નત્ય સુઆ અન્નાથ, ગેહિણી પરિઅણેવિ અન્નત્થ; ભૂઅબલિવુ કુડું બં, પફખરૂં હયયંતેણ. જીવેણ ભવે ભવે, મિલિયાઈ દેહાઈ જાઈ સંસારે; તાણું ન સાગરહિં, કીરઈ સંખા અણુતેહિં. નયણે દર્યપિ તાસિં, સાગરસલિલાઓ બહુયર હેઈ; ગલિયં અમાણીશું, માઊણે અન્નમન્નાણું. જ નરએ નેરઇયા, દુહાઈ પાવંતિ ઘેર-કુંતાઈ; તત્તો અણુતગુણિયં નિગમઝે, દુહં હોઈ તંમિવિનઅમષ્ણ, વસિઓ રે જીવ! વિવિહ કમ્યવસા વિસતંતે તિખદુહં, અણુતપુગલપરાવજો. 50 46 48 49
Page #405
--------------------------------------------------------------------------
________________ 386 સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ નહરીએ કહવિ તત્ત, પત્તો મઅત્તર્ણપિ રે જીવ! તવિ જણવર-ધમ્મ, પત્તો ચિંતામણી–સચ્છિ. 51 પત્તેવિ સંમિ રે જીવ, કુણસિ પમાય તુમ તયં સેવ; જેણ ભવંધકૂવે, પુણોવિ પડિઓ દુહં લહસિ. પર ઉવલદ્ધો જિણધર્મો, ન ય આચણે પમાય-દોસણું હા જીવ અપેરિ! અ સુબહુ પઓ વિસૂરિફિસિ. 53 સે અંતિ તે વરાયા, પચ્છા સમુદ્રિયંમિ મરણુમિ; પાવામાય-વસેલું. ન સંચિઓ જેડિ જિણધમે. 54 ધી ધી ધી સંસાર, દેવે મરિઊણ જે તિર હોઈ મરિઊણ રાયરાયા, પરિપચ્ચઈ નિય–જાલાહિં. જાઈ અણુહો જી, દુમમ્સ પર્ફ વ કમ્મવાય-હએ; ધણધન્નાહરણાઈ. ઘર-સાયણ-કુટુંબ મિલેવિ. 56 વસિય ગિરીસુ વસિયં, દરીસુ વસિયં સમુદ્રમજમિ; રુફખગેસુ ય વસિય, સંસારે સંસતેણે. દેવે નેઈલ નિ ય, કીડ પયંગુ તિ માણૂસે એસે; વસી ય વિરુ, સુહભાગી દુફખભાગી ય. પર રાઉત્તિ ય દમગુરૂ ય, એસ સવાગુત્તિ એસ વેવિઊ; સામી દાસે પુજજે, ખત્તિ અધણે ધણવઈ ત્તિ. 19 નવિ ઇન્દ કોઈ નિઅમે, સકસ્મ-વિણિવિદ્ગ-સરિસ-કયચિ અનુત્તરુસ, નડુબ્ય પરિઅત્તએ જીવે. 60 નરએસુ અણાએ, અવમાઓ અસાયબહલાઓ રે જીવ!તએ પત્તા, અણુતખુત્તો બહુવિહાઓ. દેવત્તે મણુઅન્ત, પરાજિઓગત્તણું વિગએણું; ભસણદુહં બહુવિહં, અણતંબુ સમણુભૂ.
Page #406
--------------------------------------------------------------------------
________________ 387 D સ્વાધ્યાય પુષસૌરભ - તિરિયગઈ આશુ પત્તો, ભીમ-મહાઅણુ અગવિહા; 63 જાવંતિ કેવિ દુફખા, સારીરા માણસા વ સંસાર; પત્તો અણુતખુત્તો, એ સંસાર કંતારે. તહા અણુતખુન્નો, સંસારે તારિસી તુમ આસી; જ પસંમેઉં સો-દહીણમુદય ન તીરિજજા આસી અતખુત્તો, સંસારે તે છુહાવિ તારિસિયા; જ પસંમેઉં સ, પુગ્ગલકાએવિ ન તરિજજા. 66 કાઊણ-મણેગાઈ જમ્મણ-મરણ-પરિઅટ્ટણ-સયાઈ દફખેણ માણુ સત્ત, જઈ લહઈ જહિછિયે જી. તે તહ દુબ્રહ-લંભ, વિજુલયા-ચંચલં ચ મણુઅત્ત; ધમૅમિ જે વિસીયઈ, સે કાઉરિસો ન સમ્પરિસો. 68 માણુસજન્મે તડિ લદ્ધયંમિ, જિણિદધમે ન ક યજેણે; તુટે ગુણે જહ ધાણુક્રએણું, હથા મલે વા ય અવસ્સ તેણું. 69 રે જીવનિયુણિ ચંચલહાવ, મિહેવિણુ સયલવિ બક્ઝભાવ; નવભેયપરિગ્રહ વિવિહાલ, સંસારિ અસ્થિ સહુ દયાલ. 70 પિય-પુર-મિત્ત–ઘર-ઘરણિ જાય, - ઈહલેઈમ સવ નિયસુહ-સહાય; ન વિ અસ્થિ કઈ તુહ સરણિ મુફખ, ઈક્કલુ સહસિ તિરિનિરય-દુખ. 71 કુસગે જહ સબિંદુએ, વં ચિઠ્ઠઈ લંબમાણએ; એવં મણુઅણુજીવિય, સમય ગેયમ! મા પમાયએ. 72 સંબુઝહ કિં ન બુઝહ, સબહી ખલુ પિચ્ચ દુલહા હ ઉવણમંતિ રાઈએ, ને સુલતું પુણરવિ જીવિયં. 73
Page #407
--------------------------------------------------------------------------
________________ 388 | સ્વાધ્યાય પુષ્પસાર ડહરા નુ ય પામહ, ગબ્બWાવિ ચયંતિ માણવા; સેહે જહ વયે હરે, એવમાંssઉફખર્યામિ તદઈ. 74 તિહુ અણજણું મરંત દટહુણ નયંતિ જે ન અપાયું; વિરમતિ ન પાવાઓ, ધી ધી ધીટ્ટત્તણું તાણું. 75 મા મા જંપ બહુય, જે બદ્ધા ચિકણેહિ કમેલિં; સસિ તેસિ જાયઈ, હિએવએ મહાદેસે. 76 કુણસિ મમત્ત ધણસયણ–વિહુવપમુહેતુ અતદુફખેસુ સિઢિલેસિ આયરે પુણ, અણુસુફખ મિ મુફખમ. 77 સંસારે દુહહે, દુફફલે દુસહદુફખરુ ય; ન ચયંતિ તંપિ જીવા, અયબદ્ધા નેહનિઅહિં. 78 નિયમ્મ-પત્રણ-ચલિએ, જે સંસાર–કાણે ઘરે, કા કા વિડંબણાઓ, ન પાવએ દુસહદુફખાઓ. 09 સિસિરેમિ સાયલાનિલ, લહરિસહસ્તેહિ ભિન્નઘણદેહે, તિરિયાણુમિ પરણે, અણુત નિહણ-મણુપત્તો. 80 ગિહાયવ–સંત, શરણે છુહિએ પિવાસિઓ બહુ સંપત્તો તિરિયભવે, મરણદુહં બહુ વિસૂરત. વાસાસુ ડરણમક્ઝ, ગિરિનિજઝરણાદગેહિ વઝતે; સીયાનિલ-ડઝવિઓ, મસિ તિરિયત્તણે બહુ. 82 એવં તિરિય-ભવેસુ, કીસંતે દુખસયસહસ્તેડિ; વસિએ અણુંતખુત્ત, છ ભીસણભવારને. દુદ્દદકમ્મ-પલાયા,-નિલપેરિઉ ભીસણુંમિ ભવરને; હિંડતે નરએસુ વિ, અણુત જીવ! પત્તોસિ. સત્તસુ નય-મહીસુ, વજજાનલદાહ-સીનિયણાસુ, વસિએ અણુતખુત્ત, વિલવંતે કરુણહિં.
Page #408
--------------------------------------------------------------------------
________________ | સ્વાધ્યાય પુષ્ય સૌરભ 389 પિય-માય-સાયણ-રહિએ, દુરંતવાહીહિ પીડિઓ બહુસે; મણઅમે નિસ્યારે, વિલાવિઓ કિં ન તે સરસિ. 86 પવણવ ગયણમગે, અલખિએ ભઈ ભરવણે છે; ઠાણુઠ્ઠાણુમિ સમુઝિણ, ધણુ–સયણ–સંઘાએ. 87 વિદ્વિજંતા અસણં, જમ્મજરામરણ-તિબકુંતેહિં, દુહ-મણુવંતિ ઘેર, સંસારે સંસરત જિઆ. 88 તહવિ ખપિ કયાવિ હ, અન્નાણુભુયંગ-કંકિયા જીવા; સંસાર-ચારગાઓ, ન ય ઉવજતિ મૂઢમણા. 89 કલસિ કિયંતવેલ, સરીરવાઈ જસ્થ ઈસમયં; કાલરટ્ટ-ઘડીહિં, સેસિજજઈ જીવિઅંભેતું. રે જીવ! બુઝ મા મુઝ, મા પમાય કરેસિ રે પાવ! કિં પરલોએ ગુરુદફખ–ભાયણું હાહિસિ અયાણ! 1 બુઝસુ રે જીવ! તુમ, મા મુઝસુ નિણમર્યામિ નાઊણું જડા પુણરવિ એસા, સામગ્ગી દુલ્લા જીવ! 92 દુલહ પણ જિણધઓ, તુમ પમાયાયરે સુહસી ય; દુસહં ચ નયદુફખ, કહ દેહિસિ ત ન થાણા. 93 અથિરેણ થિર સમલેણ, નિમ્પલે પરસેણ સાહણે દેહણ જઈ વિઠપ્પ, ધમે તા કિં ન પજાજનં. 94 જહ ચિંતામણિરયણું, સુલતું ન હુ હોઈ તુચ્છવિહવાણું ગુણવિહવ-વજિયાણું, જીયાણ તહ ધમ્મરણંપિ. 95 જહ દિસંજોગે, ન હઈ જઍધયાણ જીવાણું તહ જિણમય–સંજોગો, ન હાઈ મિર્જીધજીવાણું. 96 પચ્ચકખ-માણુતગુણે, જિણિંદમે ન દેસલેસેવિ, તહવિ હું અન્નાણુંધા, ન રમતિ કયાવિ સંમિ જિયા. 97
Page #409
--------------------------------------------------------------------------
________________ 100 390 | સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ મિ છે અણુતદેસા, પયડા દીસંતિ ન વિ ય ગુણલેસે; તહવિ ય ત ચેવ જિયા, હી મોહંધા નિસેવંતિ. 98 ધી થી તાણુ નાણું, વિજ્ઞાણે તહ ગુણે કુસલત્ત; સુહ-સચ્ચ-ધમ્મરણે, સુપરિખં જે ન જાણંતિ. જિણધર્મો યં જીવાણું, અપ કમ્પપાય; સગાપવષ્ણ-સુફખાણું, ફલાણું દાયગે ઈમો. ધમે બંધુ સુમિત્તો ય, ધમ્મ પરમે ગુરુ; મુખમગ–પયટ્ટાણું, ધમ્મ પરમ-સંદણે. 101 ચઉગઈ–ણું તદુહાનલ, પલિતભવકાણુણે મહાભીમે; સેવસુ રે જીવ! તુમ, જિણવયણે અમિયકુંડ-સમં. 102 વિસમે ભવમરુદેશે, અણુ તદુહ-ગિહતાવ-સંત; જિણધમ્મુ-કપરુફખં, સરસુ તુમ જીવ ! સિવસુહદ. 103 કિં બહણા જિણધર્મો, જઈઅવં જહ ભદહિં ઘેરં; લહ તરિય-મણુતસુહં, લહઈ જિઓ સાયં ઠાણું. 104 બંધ , અને વિકાસ કામ. 1deg શ્રીમાન હેમચંદ્રાચાર્ય પ્રણિત શ્રી વીતરાગસ્તોત્રમ્ યઃ પરાત્મા પરં તિ, પરમપરમેષ્ઠિનામ; આદિત્યવર્ણ તમસ, પરસ્તાદામનન્તિ યમ્ સર્વે ચેને દમૂલ્યન્ત, સમૂલાઃ કલેશપાદપા; મૂર્ધા ય નમસ્યન્તિ, સુરાસુરનરેશ્વરા.. પ્રાવર્તન તે વિદ્યા, પુરુષાર્થપ્રસાધિકા; યસ્ય જ્ઞાન ભવદુભાવિ-ભૂતભાવાભાસકૃત
Page #410
--------------------------------------------------------------------------
________________ 391 | સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ સ્મિત્વિજ્ઞાનમાનન્દ, બ્રહ્મ ચકાત્મતાં ગતમ; સ શ્રદ્ધેયઃ સ ચ ધ્યેય, પ્રપદ્ય શરણં ચ તમ. તેને મ્યાં નાથાસ્તસ્મ, પૃહયેયં સમાહિત; તતઃ કૃતાર્થો ભૂયાસ, ભય કસ્ય કિંકર.. તત્ર તેત્રેણ કુર્યા ચ, પવિત્રાં સ્વાં સરસ્વતીમ; ઇદ હિ ભવાતારે, જન્મિનાં જન્મનઃ ફલમ. કુવાહં પશેરપિ પશુ-ર્વીતરાગસ્તવઃ કવચ ઉત્તિતીર્ષ પરણ્યાન, પદુભ્યાં પશુરિવારમ્યતઃ. તથાપિ શ્રદ્ધા મુગ્ધઉં, નેપાલભ્યસ્મલગ્નપ; વિશ્રખલાપિ વાવૃત્તિઃ, શ્રદ્ધાનસ્ય શુભતે. શ્રીહેમચન્દ્રપ્રભવાદ્વીતરાગસ્તવાદિતઃ; કુમારપાલભૂપાલા, પ્રાતુ ફલમીસિતમ્ . ઇતિ પ્રથમ પ્રકાશ: પ્રિયગુ–સ્ફટિક–સ્વર્ણ–પરાગાર્જનપ્રભા પ્રભે! તવાધૌતશુચિઃ કાયઃ કમિવ નાક્ષિપેતુ. મન્દાર-દામવન્નિત્ય-મવાસિત-સુગન્જિનિ; તવાગે શ્રદ્ધતાં યાન્તિ, નેત્રાણિ સુરષિતામ. દિવ્યામૃતરસાસ્વાદ–ષિપ્રતિહતા ઈવ; સમાવિશક્તિ તે નાથ! નાગે રગેરગથ્રજાઃ ત્વય્યાદશતલાલીન-પ્રતિમાપ્રતિરૂપકે; ક્ષરદવિલીનત્વ-કથાડપિ વિપુષઃ કુતઃ ? ન કેવલં શગમુક્ત, વીતરાગ ! મનસ્તવ વપુઃસ્થિત રક્તમપિ, ક્ષીરધારાસદરમ.
Page #411
--------------------------------------------------------------------------
________________ 392 સ્વાધ્યાય પુષસૌરભ જગદ્વિલક્ષણે કિં વા, તવા કફમીશમહે? યદવિસંમબીભત્સ, શુભ્ર માંસમપિ પ્રત્યે જલથલસમુભૂતા, સંત્યજ્ય સુમન અજ; તવ નિઃશ્વાસસૌરભ્ય-મનુયાન્તિ મધુવ્રતા. લોકેત્તરચમત્કાર કરી તવ ભવસ્થિતિ યતે નાહારનીહારી, ગેચરશ્ચમ ચક્ષુષાર્ . ઇતિ દ્વિતીય પ્રકાશ: સર્વાભિમુખતે નાથ ! તીર્થંકુન્નામકર્મજાત; સર્વથા સમ્મુખીનવમાનન્દયસિ યપ્રજા, યોજનપ્રમાણે પિ, ધર્મદેશનસઘનિ, સંમાન્તિ કેટીશસ્તિનુદેવાઃ સપરિચ્છદા. તેષામેવ સ્વસ્વભાષા-પરિણામમનેહરમ; અગ્રેકરૂપ વચન, યત્તે ધર્માવબેધકૃત . સાડપિ જનશતે, પૂર્વોત્પન્ના ગદાખુદા યજમા વિલીયન્ત, ત્વઢિહારાનિલમિભઃ. નાવિભવન્તિ યભૂમી, મૂષકાઃ શલભાઃ શુકા ક્ષણેન ક્ષિતિપક્ષિપ્તા, અનીતય ઈતયા. ક્ષેત્રપદ્રાદિ, યરાગ્નિઃ પ્રશાતિ, ત્વત્થપાપુષ્પરાવર્ત–વર્ષાદિવ ભુવસ્તલે. ત્વ...ભાવે ભુવિ ભ્રામ્યશિઓદડિડિમે; સમ્ભવન્તિ ન વેન્નાથ !, મારયે ભુવનારય. કામવર્ષિણ લેકાનાં, ત્વયિ વિવેકવન્સલે અતિવૃષ્ટિરવૃષ્ટિવં ભવેપતા પકૃત,
Page #412
--------------------------------------------------------------------------
________________ 393 - 10 | સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ સ્વરાષ્ટ્ર-પરરાખ્યું, યક્ષુદ્રોપદ્રવા કુતમ્; વિદ્રવાન્તિત્વ...ભાવાત્, સિહનાદાદિલ દ્વિપાર. યક્લીયતે ચ દુમિક્ષ, ક્ષિતી વિહરતિ ત્વયિ; સદ્ભુતપ્રભાવાઢ, જમે કલ્પપાદપે. યજૂર્ણઃ પશ્ચિમે ભાગે, જિતમાડમડલમ; મા ભૂદ્ધપુદ્રાલેકમિતીસ્પિડિત મહ. સ એષ સામ્રાજ્ય-મહિમા વિશ્વવિકૃત કર્મક્ષયે ભગવન્કસ્થ નાશ્ચર્યકારણમ ? અનન્તકાલપ્રચિત-મનન્તમપિ સર્વથા; વત્તો નાન્યઃ કર્મકક્ષમુન્લયતિ મૂલતઃ. તથપાયે પ્રવૃત્તત્વ, ક્રિયાસમલિહારત યથાનિચ્છનુપેયસ્ય, પરાં શ્રિયમશિશ્રિય:. મિત્રી પવિત્ર યાત્રાય, મુદિતામાદશાલિને; કૃપેક્ષાપ્રતીક્ષાય, તુલ્ય યોગાત્મને નમઃ. | ઇતિ તૃતીય પ્રકાશ: મિથ્યાદશાં યુગાન્ડાર્ક, સુશામામૃતાંજનમ ; તિલક તીર્થંકુલ્લફમ્યા, પુરશ્ચકં તવૈધતે. એકેયમેવ જગતિ, સ્વામીત્યાખ્યાતુમુચ્છિતા; ઉઐરિન્દ્રધ્વજવ્યાજાત્તર્જની સંભવિદ્વિષા. યત્ર પાદૌ પદં પત્તસ્તવ તત્ર સુરાસુરા; કિરન્તિ પક્કજવ્યાજાયિં પલ્ટ જવાસિનીમ. દાનશીલતભાવ-ભેરામ ચતુર્વિધમ; મજે યુગપદાખ્યાતું, ચતુર્વક ભવદુભાવાન
Page #413
--------------------------------------------------------------------------
________________ || સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ ત્વયિ દોષત્રયાત ત્રાતું, પ્રવૃત્તેિ ભુવનત્રયીમ; પ્રાકારત્રિતયં ચદુસ્ત્રાડપિ ત્રિદિવકિસર. અધમુખા કટકાઃ સ્યુર્ધાચ્યાં વિહરતસ્તવ ભયુઃ સમ્મુખીના કિ, તામસાતિગ્મચિષ? કેશરેમનખમશ્ર, તવાવસ્થિતમિયમ; બાહ્યોડપિ ગમહિમા, નાસસ્તીથરેક પર. શબ્દરૂપરસપર્શ–ગળ્યાખ્યાઃ પંચ ગોચરા; ભજતિ પ્રાતિયં ન ત્વદરે તાર્કિકા ઈવ. ત્વત્પાદાવૃતવઃ સર્વે, યુગપત્પર્ય પાસતે; આકાલકૃતકન્દર્પ–સાહાયકભયાદિવ. સુગમ્યુકવર્ષેણ, દિવ્યપુત્કરેણ ચ; ભાવિત્વત્પાદસંપર્શ, પૂજ્યન્તિ ભુવં સુરાઃ જગતીક્ષ્ય ત્વાં યાન્તિ, પક્ષિણsપિ પ્રદક્ષિણમ; કા ગતિમંહતાં તેષાં? ત્વયિ યે વાવૃત્તયા. પંચેન્દ્રિયાણ દૌશલ્ય, ફવ ભદુભવદન્તિકે; એકેન્દ્રિયેપિયન્જનિલ પ્રતિકૂલતામ મૂદ્ધ નમન્તિ તરવસ્વન્માતામ્યચમત્કતા, તત્કૃતાર્થ” શિરસ્તેષાં, વ્યર્થ મિથ્યાદૃશાં પુનઃ. જઘન્યતઃ કોટિસખ્યાત્વાં સેવન્ત સુરાસુરા; ભાગ્યસમ્ભારલભ્યર્થે, ન મન્દા અણુદાસતે. ઇતિ ચતુર્થ પ્રકાશ:
Page #414
--------------------------------------------------------------------------
________________ 395 | સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ ગાયન્નિવાલિવિત-નૃત્યન્નિવ ચલ લે; ત્વદુગુણરિવ રક્તસી, મેદતે ચૈત્યપાદપ. આજ સુમનસેધસ્તાિિક્ષતબન્ધના: જાનુદની: સમનસે, દેશના વ્ય કિરાત તે. માલવકૅશિકી મુખ્ય-ગ્રામરાગ પવિત્રિત તવ દિધ્વનિઃ પીતે, હદુગ્રીવૈમુંગરપિ. તવેન્દુધામધવલા, ચકાસ્તિ ચમરાવલી; હંસાલિરિવ વક્ત્રાજ-પરિચર્યાપરાયણ. મૃગેદ્રાસનમારૂઢે ત્વયિ તત્વતિ દેશનામ; શ્રોતું મૃગાસ્મમાયાન્તિ, મૃગેન્દ્રમિવ સેવિતમ, ભાસાં ચ: પરિવૃત્તો, સ્નાભિરિવ ચંદ્રમા; ચકોરાણામિવ દૃશાં, દદાસ પરમાં મુદમ, દુન્દુભિર્વિશ્વવિશ્વેશ!, પુરે ગ્નિ પ્રતિધ્વનન; જગત્યાપ્તષ તે પ્રાજ્ય, સામ્રાજ્યમિવ શંસતિ. તર્ધ્વમૂદ્ધ પુણ્યદ્ધિ–કમસબ્રહ્મચારિણી; છત્રત્રયી ત્રિભુવન–પ્રભુત્વપ્રૌઢિશંસિની. એતાં ચમત્કારકરી, પ્રાતિહાર્યશ્રિયં તવ; ચિત્રીયતે ન કે દવા, નાથ! મિથ્યાપિ હિ? - ઇતિ પંચમ પ્રકાશ: 9 લાવણ્ય પુણ્યવપુષિ, ત્વયિ નેત્રામૃતાંજને; માધ્યશ્ચમપિ દૌચ્યાય, કિમ્યુનવિપ્લવઃ? તવાપિ પ્રતિપક્ષેડસ્તિ, સેકપ કપાદિવિસ્તુત અનયા કિવદત્યાપિ, કિં જીવતિ વિકિઃ ?
Page #415
--------------------------------------------------------------------------
________________ 396 | સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ વિપક્ષતે વિરક્તક્ષેત્સ, ત્વમેવાથ રાગવાન, ન વિપક્ષે વિપક્ષ કિ, ખદ્યોતે શુતિમાલિનઃ ? સ્પૃશ્યતિ ત્વઘોગાય, યૉડપિ લવસરમા ગમુદ્રાદરિદ્રાણા, પરેશાં તત્કવિ કા? ત્વત્તો હિ ન પરસ્ત્રાતા, કિમ? કિમુ કુમહે? સ્વયં મલીમસાચા , પ્રતારણ પરૈઃ પરે, વતે જગદયેતન્કસ્ય પૂન્ફર્મહે પુર? નિત્યમુક્તાન જગજજન્મ ક્ષેપક્ષયકૃતઘમાન; વધ્યાસ્તનધયપ્રાયાનું, કે દેવાંક્ષેતન: શ્રયેત્ ? કુતાથ જઠરોપસ્થ-દુઃસ્થિતિરપિ દૈવત ભવાશાન્નિહનુવતે, હાહા ! દેવાસ્તિકા પરે. ખપુષ્પપ્રાયમુસ્પેશ્ય, કિંચિન્માન પ્રકલ્પ્ય ચ; સંમાન્તિ દેહ ગેહે વા, ન ગેહેનર્દિનઃ પરે. કામરાગરનેહરાગા-વીષત્કરનિવારણી; દષ્ઠિરાગતુ પાપીયાન, દુરુચ્છેદ સતામપિ. પ્રસન્નમાર્યા મધ્યસ્થ, દશ લેકપૂર્ણ વચ તિષ્ઠવાયુવેદદ્ધિ-જલેજલમપિ ફાચિત, તથાપિ ગ્રસ્ત રાગાર્ધનપ્તો ભવિતુમહંતિ. ઇતિ ષષ્ટ પ્રકાશ
Page #416
--------------------------------------------------------------------------
________________ 497 T સ્વાધ્યાય પુષસૌરભ ધમધમ વિના નાશં, વિનાગેન મુખં કુતઃ; મુખાદ્ધિના ન વકતૃત્વ, છાસ્તારઃ પરે કથમ? અદેહસ્ય જગત્સગે, પ્રવૃત્તિરપિ નો ચિતાર ન ચ પ્રજનું કિંચિસ્વાતવ્યાન પરાજ્ઞયા. ક્રીડયા ચેવત, રાગવાત્સ્યાકુમારવત; કૃપયાથ સત્તહિં, સુખેવ સકલં સજેન્. દુઃખદૌર્બલ્યદુનિ-જન્માદિલેશવિહુવલમ; જનં તુ સુજતસ્તસ્ય, કૃપાલે કા કૃપાલતા ? કર્માપેક્ષઃ સ ચેહિ, ન સ્વતત્રેડર્મદાદિવત, કર્મજન્ય ચ વૈચિચે, કિમનેન શિખરિડના. અથ સ્વભાવને વૃત્તિ-રવિતર્યા મહેશિત પરીક્ષકાણાં તહેંષ, પરીક્ષાક્ષેપડિડિમ: સર્વભાવેષ ત્વં, જ્ઞાતૃત્વ યદિ સમ્મતમ; માં નાસક્તિ સર્વજ્ઞા, મુક્તાઃ કાયભુતેડપિ ચ. સૃષ્ટિવાદકુવાક-મુ—ચેત્ય પ્રમાણમ; ત્વછાસને રમન્ત તે, ચેષાં નાથ! પ્રસીદસિ. | ઇતિ સપ્તમ પ્રકાશ: = સત્ત્વઐકાંનિત્ય, કૃતના શાકૃતાગમ; સ્માતાનેકાન્તનાશેડપિ, કૃતના શાકૃતાગમી. આત્મચેકાન્તનિત્યે મ્યાન્ન ભેગઃ સુખદુઃખ; એકાન્તાનિત્યરુપેડપિ, ન ભેગઃ સુખદુઃખ પુણ્ય પાપે બન્ધમેક્ષી, ન નિત્યકાન્તદર્શને પુણ્ય પાપે બધમાક્ષ, નાનિર્યકાન્તદશને. = %
Page #417
--------------------------------------------------------------------------
________________ 398 સ્વાધ્યાય પુપિસૌરભ ક્રમાકમાભ્યાં નિત્યાનાં, યુજ્યનેડથંકિયા ન હિ; એકાન્તક્ષણિકપિ, યુજ્યથક્રિયા ન હિ. યદા તુ નિત્યાનિત્યત્વ-રૂપતા વસ્તુને ભવેત; યથાર્થી ભગવર્નવ, તદા દેશસ્તિ કૌન. ગુડ હિ કફહેતુઃ સ્પાન્નાગરે પિત્તકારણમ; દ્વયાત્મનિ ન દેશસ્તિ, ગુડનાગરભેષજે. દ્વયં વિરુદ્ધ નિકત્રા-ડેસ...માણપ્રસિદ્ધિતા વિરુદ્ધવર્ણગે હિ, દષ્ટમેચકવસ્તુષ. વિજ્ઞાનકમાકારં, નાનાકારકરખિતમ; ઈચ્છે સ્તથાગત પ્રા, નાનેકાન્ત પ્રતિક્ષિત્િ . ચિત્રમેકમનેકં ચ, રૂપ પ્રામાણિક વદન; યેગે વૈશેષિકે વાપિ, નાનેકાન્ત પ્રતિક્ષિપે. ઈચ્છખ્યધાનં સત્ત્વવૈવિ ઢંગુંમ્ફિર્ત ગુણે; સાખ્યા સખ્યાવતાં મુખે, નાનેકાન્ત પ્રતિક્ષિપેત્. વિમતિસ્યમ્મતિપિ, ચાર્વાકય ન મૃગ્યતે; પર કામમેક્ષેષ, યસ્ય મુલ્હતિ મુવી. તેનેત્પાદવ્યવસ્થમ-સભિન્ન ગોરસાદિવ; ત્વદુપજ્ઞ કૃતધિયા, પ્રજ્ઞા વસ્તુતતુ સત્ ઇતિ અષ્ટમ પ્રકાશઃ યાત્રા૫નાપિ કાલેન, ત્વદૂભક્તિઃ ફલમાપ્યતે કલિકાલઃ સ એક તુ, કૃતં કુતયુગાદિભિઃ.
Page #418
--------------------------------------------------------------------------
________________ |સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ સુષમા દુઃષમાયાં, કૃપા ફલવતી તવ; મેતે મરુભૂમી હિ, કલાધ્યા ક૫તઃ સ્થિતિઃ. શ્રાદ્ધઃ શ્રોતા સુધીર્વક્તા, યુજયાત યદીશ! તત; ચ્છાસનસ્ય સામ્રાજ્ય-મેકછત્ર કલાવ૫. યુગાન્તરેડપિ ચેન્નાથ !, ભવન્યુચ્છખલા: ખલા; વૃદૈવ તહિં કુખ્યામ:, કલય વાકેલયે. ક૯યાણસિદ્ધ સાધીયાન, કલિવ કપલ વિનાગ્નિ ગન્ધમહિમા, કાકડુડલ્સ નિધતે. નિશિ દીપડખુધી દ્વીપં, મરી શાખી હિમે શિખી; કલૌ દુરાપઃ પ્રાપ્તયં, ત્વપાદાઝ્મ રજકણુ. યુગાન્તરે સુ બ્રાન્ડેડસ્મિ, ત્વદર્શનવિનાકૃત નમસ્તુ કલયે યત્ર, ત્વદર્શનજાયત. બહુષે દેહીનાવત્તઃ કલિરશેભત; વિષયુક્તો વિષહરાફણીન્દ્ર ઈવ રત્નતા. ઇતિ નવમ પ્રકાશ મ~સત્તત્વપ્રસાદસ્વપ્રસાદાદિય પુનઃ; ઈત્યન્યાશ્રય શિબ્ધિ, પ્રસીદ ભગવન્! મયિ. નિરીક્ષિતું રૂપલક્ષમ, સહસ્ત્રાપિ ન ક્ષમા સ્વામિન્ ! સહસ્ત્રજિહોન્ડપિ, શક્તો વસ્તુ ન તે ગુણન. 2 સંશયાન નાથ ! હરસે, નુત્તરવગિણુમપિ; અતઃપરેડપિ કિ કેપિ, ગુણ સ્તુત્યસ્તિ વસ્તુતઃ ? ઈદ વિરૂદ્ધ શ્રદ્ધત્તાં, કમિશ્રદ્ધાનક? આનન્દસુખસક્તિથ્ય, વિરકિતશ્ચ સમ ત્વયિ.
Page #419
--------------------------------------------------------------------------
________________ 40 0 B સ્વાધ્યાય પુપસૌરભ નાથેય ઘટયમાનાપિ, દુર્ઘટા ઘટતાં કથમ? ઉપેક્ષા સર્વસત્વેષ, પરમા ચપકારિતા. દ્વયં વિરૂદ્ધ ભગવંસ્તવ, નાન્યસ્ય કસ્યચિત્; નિર્ચથતા પરા યા ચ, યા ચોઐશ્ચક્રવર્તિતા. નારકા અપિ મેદન્ત, યસ્ય કલ્યાણપર્વસુ, પવિત્ર તસ્ય ચારિત્ર, કે વા વર્ણયિતું ક્ષમ? શs૬ભુiદુભુત રૂપ, સર્વાત્મસુ કૃપાદુભુતા; સદ્ભુતનિધીશાય, તુલ્ય ભગવતે નમઃ. ઇતિ દશમ પ્રકાશ: નિઘપરીષહચમૂ-મુપસળંખ્યતિક્ષિપન; પ્રાયોડસ શમસૌહિત્ય, મહતાં કાપિ વૈદુષી. અરક્તો ભક્તવાન્યુક્તિમક્રિષ્ટો હતવાદ્ધિષ અહો ! મહાત્મનાં કપિ, મહિમા કદુર્લભઃ. સર્વથા નિજિગીષેણ, ભીતભાતન ચાણસ ત્વયા જગત્રયં જિગ્ય, મહતાં કાપિ ચાતુરી. દત્ત ન કિચિત્કર્મચિન્નાd કિંચિત્યુતશ્ચન; પ્રભુત્વ તે તથા તત્કલા કાપિ વિપશ્ચિતામ . યદ્હસ્થાપિ દાન, સુકૃત નાજિત પરે: ઉદાસીનસ્ય તન્નાથ !, પાદપીઠે તાલુહતુ. રાગાદિષુ શસેન, સર્વાત્મસુ કૃપાલુના ભીમકાન્તગુણેનેઐક, સામ્રાજ્ય સાધિત ત્વયા.
Page #420
--------------------------------------------------------------------------
________________ 4 01 | સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ સર્વે સર્વાત્મનાપુ, દોષાત્વયિ પુનર્ગુણા તુતિસ્તવયં ચેન્મિથ્યા, તત્પમાણે સભાસદ. મહીયસામપિ મહાન, મહનીયે મહાત્મનામ; અહો! મે તુવતઃ સ્વામી, તુતેર્ગોચરમાગમત. ઈલેકાદશપ્રકાશ: પભ્યાસાદરઃ પૂર્વ, તથા વૈરાગ્યમાહર યથેહ જન્મ જન્મ, તત્સાત્મીભાવમાગમતું દુઃખહેતુષ વૈરાગ્ય, ન તથા નાથ ! નિતુષમ; મેપાયાપ્રવીણસ્ય, યથા તે સુખહેતુષ. વિવેકશાણવેરાગ્ય-શસ્ત્ર-શાતં યા તથા યથા મેક્ષેડપિ તત્સાક્ષાદકુઠિતપરાક્રમમ . યદા મરૂન્નરેન્દ્રશ્રીવયા નાથપભજ્યતે; યત્ર તત્ર રતિર્નામ, વિરક્તવં તદાપિ તે. નિત્યં વિરક્તઃ કામે, યદા ગં પ્રપદ્યસે, અમેભિરિતિ પ્રાજ્ય, તદા વૈરાગ્યમતિ તે. સુખે દુખે ભવે મોક્ષે, યદૌદાસીન્સમીશિષ; તદા વૈરાગ્યમેવેતિ, કુત્ર નાસિ વિરાગવાનું? દુખગર્ભે મેહગર્ભે, વૈરાગ્યે નિષિતાઃ પરે, જ્ઞાનગર્ભ તુ વૈરાગ્ય, ત્વચેકાયનતાં ગતમ. દાસીજેડપિ સતત, વિશ્વવિશ્વોપકારણે નમે વૈરાગ્યનિધ્રાય, તાયિને પરમાત્માને. ઈતિ દ્વાદશપ્રકાશ:
Page #421
--------------------------------------------------------------------------
________________ 402 | સ્વાધ્યાય પુષસૌરભ અનાહૂત સહાયત્વ, વમકારણુવત્સલ: અનવ્યથિતસાધુત્વ, ત્વમસમ્બન્ધબાંધવા. અનક્તસ્નિગ્ધમનસમમૃqલવા પથમ , અધૌતામલશીલં વાં, શરણં શરણું શ્રેયે. અચડવીરવૃત્તિના, શમિના શમવતિના વયા કામમકુદ્યન્ત, કુટિલાઃ કર્મકટકા. અભવાય મહેશયા-ગદાય નરકચ્છિદે; અરાજસાય બ્રમણે, કર્મચિદુભવતે નમઃ અનુક્ષિતફદડ્યા-દનિપાતગરીયસ , અસહકાલપતકલ્પદ્રોત્વત્ત, ફલમવાનુયામ. અસદ્ધગમ્ય જનેશસ્ય, નિર્મમસ્ય કૃપાત્મના મધ્યસ્થસ્ય જગત્રાતુ-રનડકતેડસ્મિ કિકરઃ અગે પિતે રત્નનિધાવવૃતે કહ૫પાદપે, અચિંત્યે ચિંતારને ચ, ત્વય્યાત્માડય મયાર્પિત ફલાનુધ્યાનવધેડવું, ફલામાવતનુÍવાન; પ્રસીદ યસ્કૃત્યવિધૌ, કેકર્તવ્યજડે મયિ. ઈતિ ત્રયોદશપ્રકાશ મનેવચકાયચેષ્ટા, કષ્ટા સંહત્ય સર્વથા; લથનવ ભવતા, મનઃશલ્ય વિજિતમ્, સંયતાનિ ન ચાક્ષાણિ, નવચ્છખલિતાનિ ચ; ઇતિસમ્યફપ્રતિપદા, ત્વયેન્દ્રિયયઃ કૃતઃ ગમ્યાષ્ટાહાતા નૂન, પ્રપંચઃ કમિન્યથા ? આબાલભાવતેડમેવ, તવ સામ્યમુયિવાન
Page #422
--------------------------------------------------------------------------
________________ 403 T સ્વાધ્યાય રૂપસૌરભ વિષયેષ વિરાગસ્ત, ચિરં સહચરેષ્યપિ, યેગે સામ્પમદષ્ટડપિ, સ્વામિબ્રિઢમલૌકિકમ, તથા પરે ન જ્યન્ત, ઉપકારપરે પરે; યથાપકારિણિ ભવા-નહા! સર્વમલૌકિકમ. હિંસકા અગ્રુપકૃતા, આશ્રિતા અગ્રુપેક્ષિતા ઈદે ચિત્ર ચરિત્ર તે, કે વા પર્યનુયુજતા...? તથા સમાધી પરમે, ત્વયાત્મા વિનિશિતઃ સુખી દુદખ્યમિ નાશ્મીતિ, યથા ન પ્રતિપન્નવાન ધ્યાતા ધ્યેયં તથા ધ્યાન, ત્રયમેકાત્મતાં ગતમ; ઇતિ તે ગમાહામ્ય, કથં શ્રદ્ધાયતાં પરે ? | ઇતિ ચતુર્દશપ્રકાશ: જગન્જત્રા ગુણાસ્ત્રાત-ન્ય તાવત્તવાસતામ, ઉદાત્તશાન્તયા જિગ્ય, મુદ્રર્યવ જગત્રયી. મેરુમ્હણીકૃત મહાત્યધિષ્પદીકૃત ગરિઠેભ્ય ગરિષ્ઠ છે, પામભિવમોહિતઃ. ચુતશ્ચિન્તામણિ પાણેતેષાં લબ્ધા સુધા મુધા, ચૈત્વષ્કાસન સર્વસ્વ-મજ્ઞાનનત્મસાક્તમ યવસ્યપિ દધી દષ્ટિ–મુભુકાકારધારિણમ્, તમાશુશુક્ષણિક સાક્ષા-દાલપ્યાલમિદ હિ વા. ત્વછાસનસ્ય સામ્યું કે, મન્વન્ત શાસનાક્તર વિષેણ તુલ્ય પીયૂષ, તેષાં હન્ત! હતાત્મનામ. અનેડમૂકા ભૂયાસુતે, યેયાં ત્વયિ મત્સર, શુભેદકીય વિકલ્ય-મપિ પાપેષુ કર્મસુ.
Page #423
--------------------------------------------------------------------------
________________ 404 D સ્વાધ્યાય પુષસૌરભ તે નડજલિયું, તેષાં તાન્સમુ પામહે; ત્વચ્છાસનામૃતરસે –ચૅરાત્માઇસિયાન્વહમ. ભુ તત્યે નમે યસ્યાં, તવ પાદનખાંશવ; ચિરં ચૂડામણીયતે, બૃહ કિમતઃ પરમ્ જન્મવાનમિ પેડસ્મિ, કૃતકૃત્યેડસ્મિ યજુહુ જાતેમિ ત્વદ્દગુણગ્રામ-રામણીયકલપટા. ઇતિ પંચદશપ્રકાશ: ત્વમતામૃતપાનેત્થા, ઈતઃ શમરમય પરાણયક્તિ માં નાથ ! પરમાનન્દસપદમ . ઈતથ્થાનાદિસંસ્કાર-મૂચ્છિ તે મૂચ્છથયેલમ; રગેરગવિષાવેગ, હતાશઃ કરવાણિ કિમ? રાગાહિગરલાઘાતે-કોર્ષ યત્કર્મ-વૈશસમ; તદ્મફતમપ્યશક્તોડમિ, ધિમે પ્રચ્છન્નપ્રાપતામ. ક્ષણે સક્તઃ ક્ષણે મુક્ત , ક્ષણે કુદ્ધઃ ક્ષણે ક્ષમી; મહાધઃ કડવૈવાયું, કારિતઃ કપચાપલમ . પ્રાપ્યાપિ તવ સમ્માધિ, મને વાક્કાયકર્મ જૈન દુછિતર્મયા નાથ !, શિરસિ જવાલિતેનલ . ત્વય્યપિ ત્રાતરિ ત્રાત-મહાદિમલિવુ. રત્નત્રય મે હિય તે હતાશ હા! હsમિ તત્ . બ્રાન્સસ્તીથન દષ્ટવં, મકસ્તેષ તારક; તત્તવાહધ્રૌ વિલગ્નેમિ , નાથ! તારય તારય.
Page #424
--------------------------------------------------------------------------
________________ - 4 05 સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ ભવસ્મસાનવાહ-મિયત પ્રાપિત ભુવમ; ઔદાસીજોન મેદાની, તવ યુક્તમુપેક્ષિતુમ . જ્ઞાતા તાત! ત્વમેવૈકત્વિત્તો નાન્યઃ કૃપાપર, નાન્ય મત્તઃ કૃપાપાત્ર-મેધ યનૃત્યકર્મઠ.. ઇતિ પાડશપ્રકાશ સ્વકૃતં દુષ્કૃતં ગર્વન, સુકૃતં ચાનુ મેદયન; નાથ ! ત્વચરણ યામિ, શરણું શરણજિત, મને વાક્કાજે પાપે, કૃતાનુમતિકારિત મિથ્યા મે દુકૃત ભૂયા–દપુનઃ ક્રિયયાન્વિતમ . યસ્કૃતં સુકૃતં કિં ચિદ્રનત્રિતયગોચરમ; તત્સવમનુમન્યઉં, માર્ગમાત્રાનુસાયપિ. સર્વેષામહેંદાદીનાં, કે હું સ્વાદિ કો ગુણ અનુમોદયામિ ત તું, સર્વ તેષાં મહાત્મના. ત્વાં વસ્કુલભૂતાન સિદ્ધાંત્વાસનોરતાનૂનીન; Fચ્છાસનં ચ શરણું, પ્રતિપન્નોસ્મિ ભાવતઃ. ક્ષમયામિ સન્સન્ટાન્સ, ક્ષામ્યતુ તે મયિ; મૈત્ર્યસ્તુ તેષુ સર્વેષ, ત્વદેશરણસ્ય મે. એકેડર્ડ નાસ્તિ મે કશ્ચિન ચાહમપિ કસ્યચિત; ત્વદધ્રિશરણસ્થસ્ય, મમ દૈન્ય ન કિંચન. યાવજ્ઞાનેમિ પદવીં, પરાં વદનુભાવ જામ્; તાવન્મયિ શરયત્વ, મા મુંચઃ શરણું શ્રિતે. ઇતિ સપ્તશપ્રકાશ:
Page #425
--------------------------------------------------------------------------
________________ 406 સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ ન પરં નામ મુદ્દેવ, કઠોરમપિ ચિન; વિશેષજ્ઞાય વિજ્ઞપ્ય, સ્વામિને સ્વાન્તશુદ્ધયે. ન પક્ષિપશુતિહાદિ-વાહના સીનવિગ્રહ ન નેત્રગાત્રવક્ત્રાદિ-વિકારવિકૃતાકૃતિઃ. ન શૂલચાપચક્રાદિ-શસ્ત્રાકકર પલ્લવ નાનાકમનીયા-પરિશ્વપરાયણ. . ન ગીંણીયચરિત–પ્રકમ્પિત મહાજન ન પ્રકો પuસાદાદિ-વિડમ્બિતનરામર ન જગજજનનસ્થમ-વિનાશવિહિતાદર, ન લાસ્યહાસ્યગીતાદિ-વિપ્લવપતુતસ્થિતિ.. તદેવ સર્વદેવેભ્યસર્વથાત્વ વિલક્ષણ દેવની પ્રતિષ્ઠાપ્યા, કર્થ નામ પરીક્ષકે ? અનુશ્રોતઃ સરર્ણ-તૃણુકાષ્ઠાદિયુક્તિમત; પ્રતિશ્રોતઃ શ્રદ્ધતુ, કયા યુફત્યા પ્રતીયતામ? અથવાડવું મન્દબુદ્ધિ-પરીક્ષક પરીક્ષણે મમાપિ કૃતમેતન, વિયાયેન જગત્પભે ! યદેવ સર્વસંસારિ-જન્તરૂપવિલક્ષણમ; પરીક્ષઃાં કૃતધિયસ્તદેવ તવ લક્ષણમ . ક્રોધ ભભયાક્રાન્ત, જગદમ્માદ્વિલક્ષણ ન ગેચરી મૃદુધિયાં, વીતરાગ ! કથચન. ઈત્યષ્ટાદશપ્રકાશ: તવ ચેસિ વતેહમિતિ વાર્તાપિ દુર્લભા; મચ્ચિત્તે વર્તસે ચેત્ત્વ-મલમજોન કેનચિત
Page #426
--------------------------------------------------------------------------
________________ | સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ નિગૃહ્ય કોપતઃ કાંતિ , કાંશ્ચિત્તયાડનુગ્રા ચ; પ્રતાર્યને મૃદુધિયઃ પ્રશ્નનપરઃ પરેઃ અપ્રસન્નાટ્યર્થ પ્રાપ્ય, ફલમેતદસતમ ? ચિન્તામણ્યાયઃ કિ ન, ફલત્યપિ વિચેતના વીતરાગ ! સપર્યાસ્તવજ્ઞાપાલન પરમ; આજ્ઞાssરાદ્ધ વિરાદ્ધા ચ, શિવાય ચ ભવાય ચ. આકાલમિયમાજ્ઞા તે, હે પાદેયગારા; આશ્રવઃ સર્વથા હેય, ઉપાદેય સંવર. આશ્ર ભવહેતુઃ સ્થાસંવરે મેક્ષિકારણમ; ઈતીય માહેતીમુષ્ટિ-રત્યેદસ્યાઃ પ્રપંચનમ. ઈત્યાજ્ઞારાધનપરા, અનન્તાઃ પરિનિર્વાતા; નિવન્તિ ચાન્ય કવચન, નિર્વાસ્યન્તિ તથાપરે. હિવા પ્રસાદનાખ્ય-મેકકૈવ ત્વદાઝયા; સર્વ જૈવ વિમુચ્ચો, જમિનઃ કમ્પંજરાતું ઈત્યેકનવિંશતિતમપ્રકાશ - પાદપીઠલઠમૂર્તિ, મયિ પાદરજસ્તવ; ચિર નિવસતાં પુણ્ય–પરમાણુકણાપમમ. મદ્દશ ત્વ—ખાસક્ત, હર્ષ બાષ્પજલેમિંભિક અપ્રેક્ષ્ય પ્રેક્ષદ્ભૂત, ક્ષણવ્હાલતાં મલમત્વપુરે લુકનૈશ્યાન્મદ્ભાવસ્થ તપસ્વિન; કુતાસેવ્યપ્રણામસ્ય, પ્રાયશ્ચિત્ત કિણાવલિઃ મમ ત્વદર્શનેદુભૂતાશ્ચિર રોમાંચકો ; નુદન્તાં ચિરકાલેન્જા-મસદર્શનવાસનામ
Page #427
--------------------------------------------------------------------------
________________ 408 સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ વંદ્વફત્રકાંતિજ્ઞાસુ નિપીતાસુ સુધાસ્વિવ, મદીલેચનાભેજે, પ્રાખતાં નિનિમેષતા. ત્વદાસ્યલાસિની નેત્રે, ત્વદુપાસ્તિકરૌ કૌ; ત્વગુણશ્રોતૃણી શ્રેગે, ભૂયાસ્ત સર્વદા મ મ. કુંઠાપિ યદિ સત્કઠા, ત્વગુણું ગ્રહણું પ્રતિ મમૈષા ભારતી તહિં, સ્વયેતયે કિમન્યા? તવ પ્રેમિ દસેમિ સેવકેમ્પરિમ કિડકર; એમિતિ પ્રતિપદ્યસ્વ, નાથ ! નાતઃ પરં બ્રુવે. શ્રી હેમચન્દ્રપ્રભવા-દ્વિીતરાગસ્તવાદિત કુમારપાલ-ભૂપાલ, પ્રાતુ ફલમીસિતમ ઇતિ વિંશતિતમપ્રકાશઃ સમાપ્ત શ્રી જીવાનુશાસ્તિ કુલમ્ રે જીવ! કિ ન બુક્ઝસિ ચઉગઈ સંસાર સાયરે ઘરે, ભમિએ અણુતકાલ અરહદૃઘડિશ્વ જલમઝે. રે જીવ! ચિતસિ તુમ નિમિત્તમિત્ત પર હવઈ તુઝ, અસુહ પરિણામ જણચં ફેલમેયં પુવક—ાણું. રે જીવ! કમ્મભરિયે ઉવએસ કુણસ મૂઢ વિવરી, દુગઈ ગમણ મણાણું એસચ્ચિા હવઈ પરિણામ. 3 રે જીવ! તુમ સીસે સવર્ણ દાણિ સુણસુ મણવયણું, જ સુખ નવિ પાવિસિ તા ધમ્મ વિવિજજએ નવું. 4 રે જીવ! મા વિસાયં જાહિ તુમ પિછિGણ પર રિદ્ધી; ઘમ્મરહિયાણ કુત્તો સંપજઈ વિવિહસંપત્તી.
Page #428
--------------------------------------------------------------------------
________________ T સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ 40 રે જીવ! કિં ન પિચ્છસિ ઝિઝંત જુવણું ઘણું જીએ, તહવિહુ સિä ન કુણસિ અપહિ પવર જિણધર્મો. 6 રે જીવ! માણવજિજઅ સાહસ પરિહણ દીeગયેલજ, અચ્છસિ કિ વિસ ન હુ ધમે આયરે કુણસિ. રે જીવ! મણુયજમ્મુ અક્ષત્થ જુવણં ચ લીયું, ન ય ચિહણું ઉષ્ણતરં ન ય લચ્છી માણિઆ પવરા. 8 રે જીવ! કિં ન કાલે તુચ્છ ગઓ પરમહં નીયંતમ્સ, જ ઇચ્છિયં ન પત્ત તે અસિધારા વયં ચરસુ. ઈય મા મુણસુ માણેણં તુઝ સિરી જા પરસ્ટ આઈત્તા, તા આયણ ગિહસુ સંગેવય વિવિધ પયૉણ. 10 જીવિએ મરણ સમં ઉપૂઈ જુવણું, સહજરાએ રિદ્ધી વિણસ સહિઆ હરિસ વિસાઓ ન કાયો. 11 પાવ૫ડિગ્યાય ગુણબી જાહાણુ સુત્ત પણ વિસરાગાણું સવ—ણું દેવિંદપૂઈઆણું જહદ્ધિ અવસ્થવાઈશું તેલુગુરુણું અહંતાણું ભગવંતાણ. જે એવભાઈફખંતી-ઈહ ખલુઅણુઈજીવે, અણુઈ જીવસ્યવે, અણઈ કમ્મસંગ નિવારએ, દુકુખરૂ, દુફખફલે, દફખાણુબધે. એ અરૂણું વુચિછત્તિ સુધમ્માઓ, શુદ્ધ ધમ્મસંપત્તિ પાવકસ્મવિગમાઓ, પાવકમ્મવિગમે તવાતમ-વત્તાઈ ભાવએ. તસ્સ પણ વિવારસાહણાણિ ચઉશરણ ગમણ, દુક્કડ ગરિહા સુક્કડાણું સેવણું.
Page #429
--------------------------------------------------------------------------
________________ 410 | સ્વાધ્યાય પુષસૌરભ અએ કાયવમિણે હેકમેણે સયા સુપણિહાણે ભુમે ભુમે સંકિલેસે, તિકાલમ સંકિલેસે. જાવજીવ મે ભગવંતે પરમતિલેગનાહા, અણુત્તરપુત્ર સંભારા ખીણ રાગદેસમેહા, અચિત ચિંતામણું ભવજલહિયે એગંત સરણા અરહંતા શરણું. તહા હીણુજરમરણ અવેઅકમ્પકલંકા પણઢવામાહા. કેવલનાણદેસણું, સિદ્ધિ પુરનિવાસી, નિરૂવમસુસંનયા, સવહા કય કિગ્રા, સિદ્ધાશરણું. તહા પસંતગંભીરા સયા, સાવજ જગવિયા, પંચવિહાયારજાણવા, પરવિવારનિયા, પઉમાઈનિદંસણું, ઝાણુ જઝ. તહા સુરાસુરમણ અપૂઈએ, મેહુતિમિર, સુમાલિ, રાગદોસવિસપરમમંતે, હેસિયલ કલ્લાણાણું, કમ્પણવિહાવસુ, સાહગે સિદ્ધભાવસ કેવલિપન્નત્તા, ધમે જાવજીવ મે ભગવં સરણું. સરણ મુવઓ એ એએસિં ગરહામિ દુકકડમ. જેણે અરહંતસુવા, સિદ્ધસુવા, આયરિએ સુવા, ઉવઝાએસુ વા, સાહૂસુવા, સાહૂણી સુવા, અને સુવા, ધમ્મટ્ટાણે, વા, માણઝેસુ, પૂઅણિઝેસુ, તહા માસુ વા, પિઈ વા, બધૂસુ , મિત્તેસુ વા, ઉવારસુ વા, એહિણ વા, જિસુમગૃદ્વિસુ, અમન્ગફ્રિએસુ, મગસાહણેસ, અમજ્ઞાસાહણેસુ, જકિચ વિતહમાયરિ, અણુરિઅવં, અણિચ્છઅવં, પારંપાણબંધિ, સુહમં વા, બાયર વા, મણેણ વા, વાયાએ વા, કાબેણ વા, કથં વા, કારાવિસંવા, આણુમેઈઅવા,
Page #430
--------------------------------------------------------------------------
________________ D સ્વાધ્યાય પુષ્પસૌરભ 411 રાગેણ વા, દેણ વા, મેહેણ વા, ઈયં વા, જમેજ સ્મતસુ વા, ગરહિઅમે, દુક્કડમે, ઉઝવમે, વિઆણિ અંમએ, કલ્લાણુમિત્તગુરુભગવંતવયણાઓ, એવમેઅંતિ, રેઈએ સદ્ધાએ, અરિહંતસિદ્ધસમક્ખં, ગરહામ અહમણું, દુક્કડમે અં, ઉજિઝ. અવમેએ ઈW, મિચ્છામિ દુક્કડમ મિચ્છામિ દુક્કડમ. હાઉ મે એસા સમ્મ ગરિહા, હૈઉમે અકરણનિ અમે, બહુમયં અમેતિ ઈચ્છામિ અણસર્દૂિ અરહંતાણુ ભગવંતાણું, ગુરૂણું કલ્લાણુમિત્તાણંતિ. હાઉમેએ એહિ સંજોગો, હઉમે એસા સુપત્થણું, હઉમે ઈત્થબહુમાણે, હોઉમે ઈઓ મુફ બબીતી. પત્તસુ એએસુ અહં સેવારિહે સિઆ, આરિહેસિઆ પડિવવત્તિમુત્તેસિઆ, નિરઈઆરપારગેસિઅ. સંવિગે જહાસત્તિએ સેમિ સુક્કડ, અમે એમિ સવેસિં અરહંતાણું અણુઠ્ઠાણું, સસિં સિદ્ધાણું, સિદ્ધભાવં, સવૅસિં આયરિયાણું, આયારે, સવૅસિં ઉવન્ઝાયાણં, સુરપયાણું, સવૅસિં સાહૂણં સાહુકિરિઅં, સવ્વર્સિ સાવગાણું, મુફખસાહણને, સન્વેસિં દેવાણું, સન્વેસિ જીવાણું, હેઉકામાણે કલાણાસયાણું મગ્નસાહણગે. હાઉ મે એસા અણુઅણુ સમ્મ વિહિપુવિઆ, સમ્મ સુદ્ધાસયા, સમ્મ સુદ્ધાસયા, સમ્મ પડિવત્તિરૂવા, સન્મ નિરઈઆર, પરમગુણ જીત્ત અરહવાઈ સામર્થીઓ, અચિંત સત્તિજુત્તાહિતે ભગવંતે વિઅરાગાસવણ, પરમકલ્લાણાહે. ઉસત્તાણું, મૂઢેઅહિપાવે, અણુઈમેહવાસિએ, અણુભિનેભાવઓ, હિઆહિઆણું, અભિનેસિઆ, અહિઅનિવિજેસિઆ,
Page #431
--------------------------------------------------------------------------
________________ 412 | સ્વાધ્યાય પુષ્પસરિભ હિઅપવિતેસિઆ, આરાહગેસિઆ, ઉચિઅપડિવત્તિએ, સવસત્તાણું સહિઅંતિ, ઈચ્છામિ સુક્કડું, ઈચ્છામિ સુક્કડમ, ઈચ્છામિ સુક્કડમ એવમેમં સન્મ પઢમાણસ્સ સુણમાણસ, અણુપેહમાણસ, સિઢિલી ભવંતી, પરિહાયંતી ખિજજતી અસુડ કમ્માણબંધા, નિબંધે વાસુકમે ભગ્નસામન્થ સુહપરિ. ણામે કડગબદ્ધ, વિઅવિસે અમ્પફલે સિઆ, સુહાવણિજજે સિઆ, અપુણભાવે સિઆ. તહા આસગલિજજતિ, પરિપેસિજજતિ. નિમ્મવિજજતિ, સુહકમ્પાબંધા, સાબંધં ચ સુહકર્મો પગિઢપગિદ્દભાવજિજ અં નિયમફલય સુગઉત્તેવિઆ મહાગએ સુહફલેસિઆ, સુહપવરગેસિઆ, પરમસુહસાહગેસિઆ, અપડિબંધમે અસુહભાવનિરહેણું, સુહભાવબતિસુપ્પણિહાણું સમ્મ પઢિઅવં સમ્મ અવં અણુપેહિ અવંતિ. નમનમિઅનમિઆણું પરમગુરુવીઅરાગાણું, નમોસેસ સુહિણેભવંતુછવા, સુહિણે ભવંતુજીવા, સુહિણેભવતુછવા. જહ, RA
Page #432
--------------------------------------------------------------------------
_