Upmiti Kathoddhar

Author(s): Munichandrasuri
Publisher: Omkar Gyanmandir Surat

Page 75

58 पण्डित श्री हंसरत्नविरचिते' दृष्ट्वाऽप्युपेक्षिते / कथ मस्मिन्नीदृशी. निघृणतेति?' गुरुराह- "राजन्! यद्यप्ययं त्वत्कुलोद्भवः प्रकृतिसुन्दर-स्तथापि शैलराज-मृषावादाख्यौ अस्य परमसखायौ स्तस्तद्वशादयमपि निस्त्रिंशो जातः पुनस्तत्-पापमित्रत्यागोपाये पृष्टे गुरुः प्राह"राजन्! उज्वलमानसाख्य-पुरे शुद्धाभिप्रायनृपस्य सौजन्यता शिष्टता चेति द्वे पत्न्यौ, . तयोः कुक्षिजाते क्रमेण नम्रतासत्यताभिधे द्वे कन्ये यद्ययं रिपुदारणस्ते कन्ये परिणेष्यति, तदा शैलराज-मृषावादौ त्यक्ष्यतीति / परं तत् तु कालान्तरे भावि साम्प्रतं त्वलं तच्चिन्तया" इत्याकर्ण्य मामयोग्यं मत्वाऽपि पुत्रस्नेहाद् राज्ये निवेश्य स्वयं नरवाहननृपो विचक्षणसूरिपार्श्वे व्रतमाददे / क्रमाद् विजहार गुरुभिः सहाऽन्यत्र महीपीठे / अभिमान-मृषावादसंयुतस्य रिपुदारणस्य चक्रिणा संघर्षः मरणं च / . ___ अथाऽहं राज्यं लब्ध्वा समस्तं जगत् तृणवद् गणयामि, मिथ्या स्वप्रशंसां करोमि, स्वेच्छया मिथ्या जल्पामि, पुष्टौ पुनः शैलराज-मृषावादौ / इत्थं पुण्योदयप्रसादात् राज्यसुखमनुभवतो मे गतः कियान् कालः / अत्राऽन्तरे तपन-नामा चक्रवर्ती दिग्विजयार्थं निर्गतः / सिद्धार्थपुराभ्यर्णमायातस्तदा प्रधानाधैर्विज्ञप्तोऽहं यत् सर्वोपरिवर्ती चक्रवर्त्यसौ, तत्प्राभृतादि लात्वा, सन्मुखं गत्वा पर्युपास्यो भवद्भिर्यथा स्वराज्ये कुशलं स्यादिति' श्रुत्वा यावदहं तदभिमुखं गन्तुमिच्छामि तावत् शैलराजेन स्तब्धचित्तविलेपनं मे हृदये दत्तं, तद्-वशाद् गर्वाध्मातेन मयोक्तं- "कियन्-मात्रोऽयं तपनश्चक्री मद्-भुजपराक्रमाणां पुरतः? तन्न यामो वयमेतत् सेवार्थं,' पुनस्तैरतिनिर्बन्धकृते मृषावादबलात् मयोक्तं- "प्रथमतो यात यूयं चक्रिसेवार्थ, तदनु वयमप्यागमिष्याम" इति / ततस्ते प्रधानादयः कारणिका भटसमुदायमादाय च चक्रयन्तिके गत्वा बहुद्रव्याधुपदीकृत्य चक्रिणं प्रणेमुः / चक्रिणा च कुशलप्रश्नपूर्वकं मदनागमकारणं पृष्टं, तैरुक्तं- "स्वामिन् ! अस्मन्नृपो देवपादसपर्यासमुत्सुकोऽस्मदनुपदमेवाऽऽयाति / वयं तु पुरतः प्रेषिताः स्म इति / " अथ तैः प्रधानाद्यैः पुनर्ममाकारणार्थं ते प्रेषिते, शैलराजप्रेरितेन मयोक्तं- “रे रे अधमा ! "यूयं ममोपरि भूत्वा कस्यादेशात् चक्रिसमीपे गताः ? किं करिष्यत्यस्मान् चक्री ? नाऽऽगमिष्यामो वयं तु" इत्यादि श्रुत्वा प्रतिनिवृत्तेन दूतेन गत्वा प्रधानादीन् प्रत्युक्तं, तेऽपि तच्छ्रुत्वा भीषणचित्ता बभूवुः / अथैतत् सर्वं मम गर्व-दुर्विलसितं प्रच्छन्ननियुक्त-चार द्वारा विज्ञाय चक्रिणा योगेश्वर नामा मान्त्रिकः सिद्धार्थपुरे प्रेषितः / तदवसरे पलायितं मे पुण्योदयेन / अथ तेन मान्त्रिकेण मन्त्रयोगशक्त्या विकलीकृतोऽहं विवसनो विकीर्णकेशः पांशुपूर्णसिराः स्थाने स्थाने चत्वरे चत्वरे