________________
પણ તેમના તપો બળે ઉદ્ધાર થયો. એક સમયે શોણિત ભીની થઈને જ્યાં ભયાનક ભૂતાવળના ભડકા ઊઠતા હતા, જ્યાં ક્લેજાં કંપાવતી કાલ રાત્રીઓની ચિચિયારીઓ ઊઠતી હતી તેની પર અંજલિનો છંટકાવ કરી અવગતિયા આત્માઓનો ઉદ્ધાર કરાવ્યો. આ ઘટનાને પરખંદા પારખી શકે, નિરખંદા નિરખી શકે, કારણ કે તે સૂક્ષ્મ અવલોકન માંગી લે છે.
આચાર્ય ભગવંત સાધુ છે, કવિ છે, ચિંતક છે, સમાજસેવક છે, દેશભક્ત છે. સ્વદેશવ્રતની જ્યોત સદા ઝળહળતી જોઈ શકાય છે. અંધશ્રદ્ધાનું ઉમૂલન, શ્રદ્ધાનું સંસ્થાપન એ ઉદ્દેશ આપણને ઉપરની ઘટનાઓમાંથી મળે છે.
ઇન્દ્રિયોનો સમૂહ શક્તિવાન હોય છે. વિદ્વાનોને પણ ચલિત કરવાનું સામર્થ્ય ધરાવે છે. તેથી કેટલાક નિયમો અનિવાર્ય હોય છે. પ્રકૃતિમાં પ્રવેશવાનું કામ ચિત્રકારનું હોય છે. આત્મામાં પ્રવેશવાનું કામ સંતનું હોય છે. શમન એ સિદ્ધિ છે, દમન એ પ્રસિદ્ધિ છે. ધર્મશાસન પાસે દયા છે. સત્તાશાસન પાસે દંડ છે. બંનેનું ધ્યેય એક જ છે, ઉપાયો ભિન્ન છે. ઉદાત્ત અને ઉચ્ચતમ પરિપ્રેક્ષમાં બુદ્ધિસાગર મહારાજ સાહેબની પ્રભાવી પ્રતિભા ઊભરી સાધુતાની સિદ્ધિએ તેમને વંદનીય વિભૂતિ તરીકેના આસન પર આરૂઢ કર્યા.
35 D વંદનીય સાધુતા