________________
જ્ઞાન સ્ફુરાયમાન થયેલું છે. એમનાં જ કાવ્યોમાંથી નીચેની પંક્તિઓમાં વૈરાગ્ય રસનું સરળ ભાષામાં પાન કરાવ્યું છે :
ખીલેલાં બાગનાં પુષ્પો, પછીથી તે ખરી જાશે, ઉદય ને અસ્તનાં ચક્રો, ફરે તેથી બચે ના કો, સદા ઉપયોગ સારામાં, કરી લે જે મળ્યું તેનો. મગજ સમતોલ રાખીને, સદા કર કાર્ય તું હારાં.
દુનિયાનાં તમામ દર્શનોમાં તત્ત્વોની માન્યતાઓનું પરસ્પર ખંડન-મંડન થયા વિના રહેતું નથી. દરેક ધર્મના સંસ્થાપકો અમુક આવશ્યક સંયોગોમાં અમુક ધર્મની સ્થાપના કરે છે. તેમાં પાછળ સત્યની સાથે અસત્ય આચારો પણ કાલાન્તરે ઘૂસી જાય છે. દેવ, ધર્મ અને ગુરુ એ ત્રણ તત્ત્વોમાં સર્વધર્મની માન્યતાઓનો સમાવેશ થાય છે. અને સર્વ ધર્મોનાં શાસ્ત્રોમાં ધર્મસંબંધી પરસ્પર ભિન્ન માન્યતાઓ દર્શાવી છે. સર્વ ધર્મના સિદ્ધાંતોમાં એક મત કાલાંતરે પણ શક્ય નથી. વિશ્વમાં અનેક ધર્મો સ્થપાયા અને લય પામ્યા. છતાં કયો ધર્મ કયા સિદ્ધાંત પ્રમાણે સત્ય છે, તે નિરૂપણ સુંદર રીતે અનેક પ્રકારે લેખક આ ગ્રંથમાં કરે છે અને આત્મતત્ત્વ પ્રાપ્ત કરાવનાર યોગ અધ્યાત્મ દ્વારા પ્રાચીન જૈન ધર્મની મહત્તા વેદ આદિ શાસ્ત્રોથી જ લેખક સિદ્ધ કરી બતાવે છે અને ‘આત્મતત્ત્વ દર્શન' એ ગ્રંથના નામને સાર્થક કરે છે.
93 D ‘આત્મદર્શન’ અને ‘આત્મતત્ત્વદર્શન’ ગ્રંથો વિશે
