________________
શકાય તેવી છે. દ્રવ્યાનુયોગ વિષયક અથવા અન્ય અનુયાગ વિષયક કાઈ પણ તાત્ત્વિક ખાખતનું અને તેવુ... વિશદ અને વિસ્તૃત વિવેરાન કરવામાં આવે પણ જ્યાં સુધી તેને લગતું દૃષ્ટાંત આપવામાં ન આવે ત્યાં સુધી એ તાત્ત્વિક ખાખતા જેટલા પ્રમાણમાં આપણને સમજમાં આવવી જોઈ એ તેટલા પ્રમાણમાં સ્પષ્ટરૂપે સમજમાં નથી આવતી. એ આપણી અનુભવસિદ્ધ બાબત છે અને એ કારણે જ જિનપ્રવચનમાં ગણધર ભગવંત આચાર્ય' આદિ સુવિહિત ઋષિમુનિ ભગવતે એ રચેલા ધ કથાનુયોગના ગ્રન્થા ગણનાતીત સખ્યામાં આજે પણ વિદ્યમાન છે.
૭. આરાધક અને વિરાધક ધર્મકથાનુયોગ
ધ કથાનુયોગમાં મુખ્યત્વે બે વિભાગ છે. આરાધક મહાન્ આત્માઓની જીવનકથાઓ અને વિરાધક આત્મા એની જીવનકથાએ. જે મહાન આત્માએ ગમે તેવી અગ્નિપરીક્ષા કવા ઉપસ પરીષહના પ્રસ`ગેામાં પણ પેાતાની જ્ઞાન-દન-ચારિત્રની આરાધનાથી લેશ પણ ચલિત નથી થયા અને સંયમશ્રેણિમાં ઉત્તરાત્તર વર્ધમાન પરિણામવાળા બની તે જ ભવમાં મુક્તિગામી થયા અથવા અલ્પ સંસારી બન્યા, એ આરાધક ધર્મકથાનુયાગ કહેવાય છે. અને માનવજીવન આ ક્ષેત્ર પંચેન્દ્રિયની પૂર્ણતા વગેરે અનુકૂલ સામગ્રી મળવા છતાં રત્નત્રયીની આરાધનામાં જેએ જોડાયા જ નહિ અને જોડાયા હાય તેા નહિ જેવા પરીષહ આઢિ કસોટીના પ્રસ'ગેા પ્રાપ્ત થતાં આરાધનામાંથી ચલિત