Prabuddha Jivan 2016 02 Mahatma Gandhijina Hajyatrio Visheshank

Author(s): Dhanvant Shah
Publisher: Mumbai Jain Yuvak Sangh

Page 26

મહોભાગી
પૃષ્ઠ ૨૬ % પ્રબુદ્ધ જીવનઃ મહાત્મા ગાંધીજીના સહયાત્રીઓ વિશેષાંક ફેબ્રુઆરી ૨૦૧૬,
shષાંક :
ગાંધીજીના સહયાત્રીઓ વિશેષાંક : મહાત્મા ગાંધીજીના સહયાત્રીઓ વિશેષાંક : મહાત્મા ગાંધીજીના સહયાત્રીઓ વિશેષાંક : મહાત્મા ગાંધીજીના સહયાત્રીઓ વિશેષાંક : મહાત્મા ગાંધીજીના સહયાત્રીઓ વિશેષાંક મહાત્મા
BE બંગાળમાં.
છે. “સાબરમતીની નદીમાં રોજ એમનું ભાષણ થાય. સેંકડો યુવાનો | ભણી ગણી, અધ્યાપક થયા બિહારના મુઝફ્ફરપુરની કૉલેજમાં. તેમાં હાજર રહે. કુપાલાણીની ટેવ કે રેતીમાં ચક્કર મારતા મારતા ૬ ગાંધીજીએ ૧૯૧૭ના અરસામાં બિહારના ચંપારણ જિલ્લામાં ભાષણ કરે. પહેલું વાક્ય ઉચ્ચારે-I am a king. (હું એક રાજા હું
સત્યગ્રહ-આંદોલન છેડેલું. ત્યાંનાં ખેતરોમાં ગળીના પાકમાં છું) પછી બાકીનું અડધું ચક્કર પૂરું કરતાં બાબરી ઉછાળતા કહે- ૬ ૐ ખેડૂતોનું ભારે શોષણ થતું હતું. સરકાર ભારે મોટો કર લાદી My Kingdom is in your heart. તમારા સૌનાં હૃદયમાં મારું છે છે ગરીબો પર જુલમનો દોર ચલાવતી હતી. આ સત્યાગ્રહ દરમ્યાન સામ્રાજ્ય વસે છે.” 3 કૃપાલાણી ગાંધીજીના સંપર્કમાં આવ્યા. એમની પાસેથી દક્ષિણ ઘણી મોટી ઉંમરે તેઓએ બંગકન્યા સૂચેતાબહેન સાથે લગ્ન * શું આફ્રિકાના સત્યાગ્રહની વાતો સાંભળી. હિંદમાં પણ આવા સત્યાગ્રહ કર્યો. કૃપાલાણી ગાંધી વિચારમાં માને, ત્યારે સૂચેતાબહેન ? BE અને પ્રેમ દ્વારા જ આઝાદી મેળવવાની વાતો ચાલતી. ત્યારે ક્યારેક સમાજવાદમાં. પરંતુ બંનેનું દાંપત્યજીવન સુખરૂપ ચાલ્યું. દેશ આઝાદ થી 3 અકળાઈ જઈને કૃપાલાણીજી ગાંધીજીને કહી બેસતા-અહિંસાથી થયા બાદ સુચેતાબહેન ઉત્તર પ્રદેશના રાજમહેલમાં ફકીરી જીવન શુ હું લડાઈ લડવાની વાત ઇતિહાસમાં કદી સિદ્ધ થઈ નથી. હું તો જ જીવતા હતા.
ઇતિહાસનો શિક્ષક છું ને! હું બધી વાત જાણું!” ત્યારે બાપુએ કૃપાલાણીજીને જવાહરલાલજીની રીતિનીતિ ન ફાવે. ગાંધીજીના ફ્રે જવાબ આપ્યો,
ચાર મોટા સાથી. પણ સ્વરાજ્ય મળ્યા બાદ ચારેય મોઢાં ચાર દિશામાં હૈ ‘પ્રોક્સર, કૃપાલાણી, તમે ઇતિહાસ શીખવો છો પણ હું તો જુદાં જુદાં. નહેરુ, સરદાર, કૃપાલાણી અને રાજાજી-આ ચારેય ૬ ઇતિહાસ રચું છું.”
મોટાં માથાનાં માનવી! પરંતુ સ્વરાજ્ય પછી ચારેયની દિશા જુદી!! ૨ ધીરે ધીરે ગાંધીની મોહિની વધતી ગઈ. અસહકારનું આંદોલન, નહેરુ-સરદાર તો કાંઈક હાથમાં હાથ લઈ સાથે ચાલ્યા. પરંતુ રે મીઠાનો સત્યાગ્રહ, જેલવાસ... આ બધું કાળક્રમે થતું જ રહ્યું, કૃપાલાણી-રાજાજીએ તો પોતાની દિશા જ બદલી નાખી. રાજાજીનો 9 સાથોસાથ પુસ્તકો પણ લખતા ગયાં. ગાંધીવિચારના તેઓ એક “સ્વતંત્ર પક્ષ' રચાયો. તો કૃપાલાણીજીનો કોંગ્રેસ ડેમોક્રેટિક ફૅટ-જે છે હું મહાન ભાષ્યકાર છે. નઈ તાલીમ અંગેના પુસ્તકનું નામ આપ્યું, પાછળથી “કિસાન મજદૂર પક્ષ' પક્ષ તરીકે પંકાયો. જો કે આખરે હું લેટેસ્ટ ફેડ–અંતિમ ઘેલું. “નઈ તાલીમ' પણ એક ઘેલું જ છે–એવું તો એ પક્ષ પણ છોડી, અપક્ષ બનીને જ ચૂંટણીઓ લડતા રહ્યા. શું લખનાર કૃપાલાણી પોતે
કૃપાલાણીજીનાં ઉત્તર ! ગાંધીજીની ગુજરાત | શ્રી ભગવાન મહાવીર જત્મકલ્યાણક દિવસ નિમિત્તે પ્રદેશમાં આશ્રમ, જ્યાં મુખ્યત્વે ૬ વિદ્યાપીઠમાં છ-છ વર્ષ સુધી | શ્રી મુંબઈ જૈન યુવક સંઘ યોજિત
ખાદી ઉપરાંત અનેક રચનાત્મક હું ૨ આચાર્ય પદે રહી કામ કરે છે.
ડૉ. કુમારપાળ દેસાઈની જ્ઞાનસભર વાણી દ્વારા 3 વિદ્યાર્થીઓમાં ભારે પ્રિય.
કાર્યો ચાલે. કૃપાલાણીજીનો ૬
સ્વભાવ ખૂબ વિનોદી. એમની પાસે ભણેલા JUશ્રીમદ્ યજચંદ્ર કથા || ૧૯૬૨માં ચીને ભારત પર , હું વિદ્યાર્થીઓ આજે તેમને કદીન
આક્રમણ કર્યું ત્યારે એમણે હૈ ૬ ભૂલે. ગુજરાત વિદ્યાપીઠ એક તારીખ : ૨૧ એપ્રિલ, ગુરુવાર, સાંજે ૬-૩૦
નિયંભતાપૂર્વક શ્રીકૃષ્ણ મેનન મેં રાષ્ટ્રીય સંસ્થા હતી.
૨૨ એપ્રિલ, શુક્રવાર, સાંજે ૬-૩૦
સામે તહોમતનામું મૂક્યું. કેન્દ્રીય શું ૐ વિદ્યાપીઠમાં ભણીગણીને
૨૩ એપ્રિલ, શનિવાર, સાંજે ૬-૩૦
મંત્રી કે. ડી. માલવિયા સામે પણ હું હું બહાર પડેલા સ્નાતકો જ ભાવિ
૨૪ એપ્રિલ, રવિવાર, સવારે ૧૦-૦૦
ચૂંટણી માટે કોઈ પેઢી પાસેથી પૈસા કે કાર્યકર્તા બની જાય એ દષ્ટિએ
સ્થળ :
લેવાનો આક્ષેપ કર્યો. ભ્રષ્ટાચારના ૬ $ “ગુજરાત વિદ્યાપીઠ'ની ભારતીય વિદ્યાભવન, ચોપાટી, મુંબઈ
તો તેઓ ઘોર વિરોધી હોય જ. ની સ્થાપના કરાઈ હતી. આ ચાર દિવસીય કથાના સૌજન્યદાતા
૧૯૭૮માં તેમણે જાહેર છે ૧૯૨૯માં કૃપાલાણીજી
જીવનમાંથી નિવૃત્તિ લીધી અને હું હું ગુજરાત વિદ્યાપીઠમાં આચાર્ય
શ્રી રાજ સોભાગ સત્સંગ મંડળ
૧૯૮૨માં ૧૯ મી માર્ચે $ તરીકે નિમાયા. વિદ્યાર્થીઓ પર
સાયલા
અમદાવાદની સિવિલ હું જૈ તેમની કેવી ગજબની ભૂરકી
સ્મૃતિઃ શ્રી સી. યુ. શાહ
ઇસ્પિતાલમાં મૃત્યુ પામ્યા. * હું નંખાઈ હતી. તેનો એક અત્યંત પ્રવેશપત્ર માટે જિજ્ઞાસુઓને સંઘની
[મીરા ભટ્ટના પુસ્તક “યાદ કરો $ સુંદર પ્રસંગ નોંધાયો છે.
ઑફિસનો સંપર્ક કરવા વિનંતી-23820296. કુરબાની'ના લેખનો અંશ.] $ ઉમાશંકર જોશીએ તે વર્ણવ્યો મહાત્મા ગાંધીજીના સહયાત્ર '૦ ભૂલ કરવી તે ખોટું છે, પણ ભૂલ છુપાવવી તે પાપ છે.
સહયાત્રીઓ વિશેષાંક શાદ
WN મહાત્મા ગાંધીજીના સહયાત્રીઓ વિશેષાંક : મહાત્મા ગાંધીજીના સહયાત્રીઓ વિરોષક = મહાત્મા ગાંધીજીના સહયાત્રીઓ વિશેષાંક B મહાત્મા ગાંધીજીના સહયાત્રીઓ વિશેષાંક B મહાત્મા ગાંધીજીના સહયાત્રીઓ વિશેષાંક છે મહાત્મા