________________
*
*
પંચવતુક સોળ ૨૧ જે સારા સારે ઘડાઓને વશ કરે તેવાઓની સારથિએમાં ગણત્રી શી રીતે
ન થાય? દુષ્ટ એવા પણ ઘોડાઓને જે કેળવે, તેજ સાચે સારથિ કહેવાય છે, એજ વાત લોકિક તેવી રીતે અહીં પણ વિનીત શિષ્યોને માર્ગમાં દોરે તેના આચાર્યપણા દૃષ્ટાંતથી સમજાવે છે, કરતાં પ્રમાદવાળા શિષ્યને જે આરાધક બનાવે તેનું જ સાચું આચાર્ય
૫૦ કહી શકાય. ૧લા અનુપાલન નહિ કરનાર આચાર્યની સ્થિતિ જણાવે છે – જે ગા૨ જે આચાર્ય શિષ્યને હાવભાવ અને આધારકારથી દીક્ષા આપીને સૂત્રવિધિઓ
પાલન કરતા નથી તે શાસનને પ્રત્યેનીક (શત્રુ) છે એમ સમજવું. ૨૦ પ્રત્યેનીક આચાર્ય
શિષ્ય સેવેલા અકાર્યનું કારણ આચાર્યજ છે એમ જણાવે છે –
ગરિ શનિ ૨૨ પરમાર્થને નહિ જાણનારા શિષ્ય આ લેક અને પરલોક સંબંધી જે વિરૂદ્ધ આચરણ કરે અને તેથી જે નુકસાન તેઓ પામે તે બધું તે આચાર્યને લીધેજ છે. ૨૧
જે કોઈ મનુષ્ય અધમ કાર્યને આચરતા તે શિષ્યને દેખીને ચંદ્ર સમાન વચ્છ એવા જૈનશાસનની જે નિંદા કરે તે પણ તે આચાર્યને લીધે જ સમજવી. ૨૨
અનુવર્તન કરવાનું ફળ જણાવે છે –
ગોકુળ ૨૨ પણ જે આચાર્ય વિધિપૂર્વક શિનું અનુવર્તન કરે, શાસ્ત્રો જણાવે અને ક્રિયામાં તૈયાર કરે, તે આચાર્ય તે શિવેને તેમજ શિષ્યોની તેવી પવિત્રરીતિને દેખીને શાસનની અનુમોદના અને પ્રશંસા કરનારા બીજા ને તેમજ પિતાના આત્માને પરમપદ પ્રાપ્ત કરાવે છે, કારણ કે –
નાણાઇ ર૪ જ્ઞાન વિગેરેની પ્રાપ્તિ થવાથી શિષ્યમાં રહેલા છે નાશ પામે છે, અને જ્ઞાનપ્રાપ્તિ ફળ ચારિત્ર વૃદ્ધિ પામે છે, એવી રીતે પરંપરાએ દેષની હાનિ અને ચારિત્રની
- વૃદ્ધિથી શિષ્યો મેક્ષ મેળવે છે. ૨૪ ગ ૨૬ આવા કલ્યાણની આકાંક્ષા અને પ્રવૃત્તિવાળા છ આ જનશાસનમાં છે એમ
જાણનારા બીજા ને શાસનમાં રાગ થાય અને તે રાગ તેઓને બધિપરંપરાને પારમા બીજ બને અને તે બાધિબીજવાળાઓને શાસ્ત્ર સાંભળવાની પ્રવૃત્તિ થાય ર્થિક ફળ થાવત્ પરંપરાએ તે અનુમોદનારામાં પણ મોક્ષપદ પ્રાપ્ત થવાનું બને. જ રદ્દ એવી રીતે મોક્ષને મળવનારા ને મોક્ષનું કારણ, પિતાના અને પરના ઉપકારમાં
હંમેશાં ઉદ્યમવાળા અને પિતાના ગુરુપદને સફળ કરનારા આચાર્ય તે ઈષ્ટ કાર્યની સિદ્ધિ અનુવર્તનાથી મોક્ષારૂપી ઈષ્ટ કાર્યને સિદ્ધ કરે છે. ૨૬
