________________
જ્ઞાનાવરણીય કર્મ બાંધ્યું હતું. તે કર્મના ઉદયે આ ભવમાં તે જન્મથી જ મૂંગી અને રોગી થઈ છે.
પૂર્વભવમાં જિનદેવ નામના શેઠની તે સુંદરી નામની પત્ની હતી. તેઓને ચાર પુત્રી અને પાંચ પુત્રો હતા. તે પાંચ પુત્રો બરાબર ભણતા નહિ, પણ ભણાવનાર ગુરુની મશ્કરી-નિંદા વગેરે કરતા. ક્યારેક ગુરુ શિક્ષા કરે તો તે પુત્રો માતા સુંદરીને ફરિયાદ કરતા. તેવા સમયે સુંદરી પુત્રોનો પક્ષ લઈને ગુરુને ઠપકો આપતી. પુત્રોના પુસ્તકો ચૂલામાં બાળી નાંખતી. શિક્ષકની પણ નિંદા-ટીકા કરતી.
શેઠને જયારે આ બધી વાતની ખબર પડી ત્યારે તેમણે સુંદરીને ઠપકો આપ્યો. પણ સુંદરી તો તેમની ઉપર જ તૂટી પડી. બાપ જેવા બેટા હોય તેમાં હું શું કરું? એવું બહુ લાગતું હોય તો તમે જ તેઓને ભણાવો ને?
દિવસો વીતતા પુત્રો અભણ રહી ગયા. કોઈ તેમને કન્યા આપવા તૈયાર નથી, ત્યારે શેઠ-શેઠાણીને પોતાના પુત્રો અભણ રહી ગયાનો ત્રાસ થાય છે. બંને જણા પુત્રોને અભણ રાખવાનો દોષ એકબીજા ઉપર ઢોળે છે. પરિણામે થયેલા ઝઘડામાં શેઠના હાથમાંથી ગુસ્સામાં છૂટેલો પથ્થર સુંદરીને વાગે છે. મરણ પામેલી તે સુંદરી તમારી પુત્રી ગુણમંજરી બની છે. જ્ઞાનને બાળવાથી, ગુરુની આશાતનાદિ કરવાથી તેણે જે જ્ઞાનાવરણીય કર્મ બાંધ્યું છે, તેના ઉદયે તે આ ભવમાં રોગી-મૂંગી બની છે. કરેલા કર્મો બધાએ ભોગવવાં જ પડે. મસમોટા જીવોને પણ આ કર્મોએ કદી છોડ્યાં નથી.”
આ વાત સાંભળતાં ગુણસુંદરીને જાતિસ્મરણ જ્ઞાન થયું. પૂર્વભવ યાદ આવ્યો. ગુરુભગવંતે કહેલી વાત અક્ષરશઃ સાચી જણાઈ. તેણે ઈશારાથી તે વાત જણાવી.
શેઠે ગુરુભગવંતને આ જ્ઞાનાવરણીયકર્મને નાશ કરવાનો, પુત્રીને નિરોગી અને બોલતી કરવાનો ઉપાય પૂછયો. જેના જવાબમાં ગુરુભગવંતે જ્ઞાનપાંચમી તપ કરવાની પ્રેરણા કરી. ગુણમંજરીએ આ જ્ઞાનપંચમી તપ કરવાનું વ્રત ગુરુભગવંત પાસે સ્વીકાર્યું.
તે સમયે અજિતસેન રાજાએ પણ ગુરુભગવંતને પૂછ્યું કે, “મારો પુત્ર વરદત્ત એક અક્ષર પણ ભણી શક્યો નથી. મૂર્ખ શિરોમણિ જણાય છે. વળી બુદ્ધિનો પણ જડ છે. યુવાવસ્થાને પામતાં તેને કોઢ રોગ થયો છે. તો તેનું કારણ શું હશે? જણાવવા કૃપા કરશોજી.”
હે રાજનું! “તારા પુત્રની આવી પરિસ્થિતિ થવામાં પણ પૂર્વભવમાં તેણે કરેલી જ્ઞાનની વિરાધના જ કારણ છે. સાંભળો તેનો પૂર્વભવ :
પર
1 કર્મનું કમ્યુટર