________________
દર્શનાવરણીયફર્મ
જ્ઞાન = જાણવું. દર્શન = જોવું.
આત્મામાં રહેલી જાણવાની શક્તિને જે ઢાંકી દે તે જ્ઞાનાવરણીયકર્મ અને આત્મામાં રહેલી જોવાની શક્તિને જે ઢાંકી દે તે દર્શનાવરણીયકર્મ,
આત્મામાં અનંતદર્શન છે. આત્માથી કોઈપણ ચીજ જોયા વિનાની રહી શકે નહિ. છતાંય જ્યારે આ દર્શનાવરણીયકર્મ રૂપ વાદળ આત્મા રૂપ સૂર્યની આગળ આવી જાય છે, ત્યારે તે આત્મા આંધળો-બહેરો કે લૂલો-લંગડો બની જાય છે. તેની સૂંઘવાની શક્તિ ક્યારેક મંદ થઈ જાય છે. તેની જીભ ખોરાકનો સ્વાદ કરવા માટે કે તેની ચામડી સ્પર્શનો અનુભવ કરવા માટે નકામી બની જાય છે. સદા જાગ્રત એવા આત્માને ઊંઘણશી બનાવવાનું કામ કરે છે.
રેલા ગંધક મુનિવર ! જેમના શરીરની ચામડી ઉતરડાઈ. સખ્ત પીડા થઈ; છતાં ય સમતા રસમાં કેવા લીન ! અરે ! વિશ્વના જીવમાત્ર પ્રત્યે હૃદયમાં કેવો સ્નેહ પરિણામ ઊભરાતો હશે કે જેનાં કારણે ચામડી ઉતારનારને કહી રહ્યા છે કે, ‘બાધા રખે તુમ હાથે હોય, કહો તીમ રહીએ ભાયા રે !’
હે ભાઈઓ ! તપશ્ચર્યા કરવાથી સુકલકડી બની ગયેલા આ શરીરમાં હાડકાં ખખડી રહ્યાં છે. ચામડી ઉતારતી વખતે તમને મારાં તે હાડકાં વાગ્યા કરશે. માટે તમને પૂછી રહ્યો છું કે હું કેવી રીતે ઊભો રહું કે જેથી મારાં હાડકા તમને વાગે નહિ. તમારું કાર્ય કરવામાં તમને કોઈ તકલીફ ન પડે.
સમતા ભાવમાં લીન બનેલા તે ખંધક મુનિવરે તો પોતાનું આત્મકલ્યાણ સાધી લીધું. પણ પ્રશ્ન એ છે કે તે ખંધક મુનિવરની ચામડી કેમ ઉતરડાઈ ?
પૂર્વભવમાં ચીભડાને સુધારવાનો અવસર આવ્યો ત્યારે તેમણે ચીભડાની આખીને આખી છાલ (ચામડી) ઉતારી હતી. એટલું જ નહિ છાલ ઉતાર્યા બાદ તેની ભારોભાર પ્રશંસા કરતાં પોતાની પત્નીને કહેલું કે, છે તારી પાસે આ કળા ? એક પણ ટુકડો કર્યા વિના કેવી અખંડ છાલ મેં ઉતારી !
જે બીજાની ચામડી (છાલ) ઉતરડાવે તેની ચામડી દૂર થઈને રહે. જે બીજાને આંધળા કહે તેને બીજા ભવે આંધળા થવું પડે. બીજાને મૂંગા, તોતડા, બોબડા કહેવા કે તેવું કહીને ચીડવવા તે બીજા ભવમાં પોતે મૂંગા-બોબડા કે તોતડા બનવાનું રીઝર્વેશન કરાવવા જેવું છે.
tod I
કર્મનું કમ્પ્યુટર
