________________
અને..... રોકફેલરના આ સંકલ્પ જબરું કામણ કર્યું. તેના આત્મા ઉપરમાંદગીનું આ દુ:ખ હજુ ઘણા સમય સુધી ચાલુ રાખનારી - જે કામણ રજકણો પડેલી હતી, તેમાં આ સંકલ્પના જોરે જાણે કે ફેરફાર થવા લાગ્યો. દુઃખ આપવાનો તેમનો સ્વભાવ સુખ આપવાના સ્વભાવમાં જાણે કે પલટાઈ ગયો.
પળો જેમ જેમ પસાર થાય છે, તેમ તેમ તે તે કાર્મણ રજકણો ઉદયમાં તો આવે છે; ટાઈમબૉમ્બ ફૂટે પણ છે; પરન્તુ તેના ધડાકા રોકફેલરને દુ:ખી કરી શકતા નથી. ચીસો પડાવતા નથી. બલકે શાન્તિ અને પ્રસન્નતા આપે છે. શૂળ મટવા માંડ્યું. ઘસઘસાટ ઊંઘ આવી ગઈ. નજીકમાં રહેલા બધા ઘસઘસાટ ઊંઘતા રોકફેલરને જોઈને આશ્ચર્યમાં મુકાઈ ગયા; કેમ કે ઘણા દિવસોના અંતે આજે રોકફેલર આવી શાંતિથી ઘસઘસાટ સૂતો છે !
માંદગીના બિછાનેથી રોકફેલર ઝડપથી ઊભો થઈ ગયો અને તેની સાથે જ તેનું જીવન પણ અંધકારમાંથી પ્રકાશ તરફ આગેકૂચ કરવા લાગ્યું. કંજૂસ મટીને તે દાતા બન્યો. મહાન દાનવીર તરીકે જગતમાં પ્રસિદ્ધ થયો.
આમ જ્યાં સુધી કર્મ રૂપી ટાઈમબોમ્બ ફૂટતો નથી ત્યાં સુધી તો તેનો આખોને આખો સ્વભાવ, એની સ્થિતિનો નિર્ણય કે એનું નક્કી થયેલું બળ ! એ ત્રણેયમાં મોટા ફેરફાર થઈ શકે છે.
ધારો કે એક દયાળુ માણસ છે. પરમાત્માની રોજ સુંદર રીતે, ભાવવિભોર બનીને અષ્ટપ્રકારી પૂજા કરે છે. નાનો જીવ પણ મરી ન જાય તેની પળે પળે કાળજી રાખે છે. અળગણ પાણી કદી વાપરતો નથી. રસોડામાં પૂંજાણી હાજર છે. પંજયા વિના તેના ત્યાં અગ્નિ પ્રગટતો નથી. આવો આ દયાળુ માણસ જયારે પરમાત્માની પૂજા કરી રહ્યો છે, ત્યારે જે કાર્મણ રજકણો બંધાઈ, તેનો સ્વભાવ તેને પુષ્કળ સુખ આપવાનો નક્કી થયો છે.
પછી, તે રજકણોનો શાન્તિકાળ શરૂ થયો છે. હજુ તેનો ટાઈમબોમ્બ ફૂટ્યો નથી, આ શાન્તિકાળ દરમિયાન ધારો કે તે માણસને ખરાબ મિત્રોની સોબત થઈ. જેવી સોબત તેવી અસર. સારાના સંગે સારા બનાય ને ખરાબના સંગે ખરાબ. તેથી તો કહ્યું છે ને કે મિત્ર વિનાના રહેજો પણ ખરાબ મિત્રોની સોબત તો સ્વપ્નમાંય ન કરજો.
કુસંગના ફંદે ફસાયેલો આ માનવ હવે હિંસક અને ક્રૂર બન્યો, કઠોર ને નઠોર બન્યો. ગંદા પુસ્તકો વાંચવા લાગ્યો. ગંદા ફોટા જોવા લાગ્યો. સ્થૂફિલ્મ જોવાનો શોખીન બન્યો. દારૂડિયો બન્યો, દુરાચારી બન્યો.
કર્મોનો કાળ
[
૧૩૧
