________________
આપણે જ આપણી ભૂલોથી ઊભું કરીએ છીએ.
આ જીવનમાં પુણ્યાઈથી મળેલી સમૃદ્ધિમાં છકી જઈને આપણે જે ભૂલો કરીએ છીએ, તે ભૂલો આપણા આત્મા ઉપર કર્માણુઓને ચોંટાડે છે. તે ભૂલો કરતી વખતના આપણા મનોભાવો તે કર્માણના કાળનો અને બળનો નિર્ણય કરાવે છે. તેથી તે દુઃખો માટે કદી કોઈનેય દોષ દેવાની જરૂર નથી. આપણા વાંકે જ દુઃખ આવે છે. તે ન લાવવાં હોય તો ગમે તેવા વૈભવો કે સમૃદ્ધિ મળે તો તેમાં છકવાનું નહિ; ગમે તેવાં દુઃખો આવે તો તેમાં ડગવાનું નહિ
તમામ પરિસ્થિતિને સમતાભાવથી અનુભવવાની, દુ:ખમાં અદીન બનવાનું, તો સુખમાં અલીન બનવાનું. તેમ કરવાથી જ ગમે તેવી પરિસ્થિતિમાં ય મુખ ઉપરની મસ્તી જળવાઈ રહેશે. મુખ કરમાઈ જવાને બદલે પ્રસન્ન રહેશે; જીવન જીવવા જેવું લાગશે; અકાળે આપઘાત કરવાના મનોભાવો પેદા નહિ થાય.
કાર્યો કરતી વખતે મનના અતિ ઉચ્ચકક્ષાના શુભ ભાવો કે અતિ ઉગ્રકક્ષાના અશુભ ભાવો તે વખતે ચોંટતાં શુભાશુભ કર્માણમાં ચોથા પ્રકારનું બળ પેદા કરે છે; પણ આવા અત્યગ્ર શુભાશુભ ભાવોમાં જેટલી ઓછાશ, તેટલું બળ ઓછું પેદા થાય. પરિણામે ત્રીજા, બીજા કે ક્યારેક પહેલા પ્રકારનું બળ પેદા થાય.
સામાન્યતઃ કોઈપણ કામ અત્યંત ઉલ્લાસભેર, રાગી-માચીને હરખભેર કરવામાં આવે તો તે વખતે ચોંટતાં કર્માણુઓમાં ચોથા પ્રકારનું બળ પેદા થાય છે, જ્યારે કેટલીકવાર એવું બને છે કે, માનવનો અંતરાત્મા તેને અમુક ખોટાં કાર્યો કરવાની ના પાડતો હોય છે, છતાં પરિસ્થિતિ જ એવી નિર્માણ થાય છે કે જેમાં તે માનવને તે કાર્ય અનિચ્છાએ પણ કરવાની ફરજ પડે છે. તે કાર્ય કરતી વખતે તેનું મન રડતું હોય છે, દિલ દુભાતું હોય છે, આત્મા નાખુશ હોય છે.
આવી રીતે નાછૂટકે અશુભકાર્ય રડતા દિલે કરતી વખતે જે કર્માણ બંધાવાના, તે કર્માણુઓનો સ્વભાવ તો દુ:ખ દેવાનો નક્કી થવાનો. (કારણ કે અશુભ કાર્ય તે કરી રહ્યો છે.) પરન્તુ તેના અંતરાત્માની તેમાં અસંમતિ, તેનું મન તેમાં જે નથી ભળતું, તેના કારણે તે કર્માઓનો કાળ ખૂબ ઓછો નક્કી થવાનો, તથા બળ પણ ચાર નંબરના બદલે પહેલા કે બીજા પ્રકારનું જ પેદા થવાનું. એટલે જ્યારે આ અશુભ સ્વભાવવાળા કર્માણુઓના ટાઈમબૉમ્બ ફૂટશે ત્યારે તને કેન્સર, ટાઈફોઈડ કે ઝેરી મેલેરિયા થવાને બદલે માત્ર ૧૦૦° તાવ આવે, અને તે પણ એકાદ કલાક પછી ઊતરી જાય ! તેનું દુ:ખ સાવ મામૂલી બની જાય ! કારણ કે તેણે તે અશુભ કાર્ય રસપૂર્વક નહોતું કર્યું.
૧૦૦
0 ફર્મનું કમ્યુટર
