________________
આવી આવી તો ધર્મની બાબતમાં અનેક પ્રકારની શંકા-કુશંકા પેદા કરાવવાનું કામ આ મોહનીયકર્મનું છે. આઠે કર્મમાં સૌથી ભયંકર આ મોહનીયકર્મ છે. બધા કર્મોનો તે લીડર છે. તેના આધારે જ બાકીનાં કર્મો જીવને ચાર ગતિમાં નચાવે છે, રખડાવે છે.
અરે ! આ મોહનીયકર્મ મદારી જેવું છે. મદારી વાંદરાને જેમ નચાવે, જાત જાતના તેની પાસે ખેલ ખેલાવડાવે, તેમ આ મોહનીયકર્મ પણ આપણા જીવને ક્રોધમાન-માયા-લોભ, હાસ્ય-શોક વગેરે કરાવવા દ્વારા અનેક નાચ નચાવે છે.
પૂર્વના કાળમાં ગામડાઓમાં ભવૈયા આવતા. તેઓ ભવાઈ કરતા. તેમની ભવાઈમાં અનેક લોકો દોડી દોડીને આવતા. કેટલાક ભવૈયા એટલા બધા નિષ્ણાત હતા કે તે પ્રેક્ષકોને ઘડીકમાં ખડખડાટ હસાવતા, ઘડીકમાં પોસ પોસ આંસુ પડાવતા તો ઘડીકમાં પ્રેક્ષકોને શાન્તરસમાં લીન કરતા.
એક ગામમાં એક ભવૈયો પોતાની મંડળી લઈને ભવાઈ કરવા માટે આવ્યો. સમગ્ર ગામડામાં, “રાત્રે આઠ વાગે ભવાઈ થવાની છે. એવી બરાબર જાહેરાત થઈ ગઈ હતી.
પણ ભવૈયાએ પોતાનો સામાન તપાસ્યો ત્યારે જ ખબર પડી કે રાજાનો વેશ ભજવવા માટે જરૂરી શેરવાણી જ ભૂલથી પોતાના ગામ રહી ગઈ છે. હવે શું કરવું? જો ભવાઈ બંધ રાખે તો પહેલા દિને આબરૂનો ફિયાસ્કો થાય. તેથી નવી શેરવાણી સિવડાવવાનું તેણે નક્કી કર્યું.
આખા ગામમાં એક દરજી વસતો હતો. પોતાની મોનોપોલી હોવાથી તેના મગજમાં અહંકારનો નશો સદા ચડેલો રહેતો. ભયાએ જઈને દરજીને નમ્રભરી ભાષામાં સાંજ સુધીમાં શેરવાણી સીવી આપવાની વિનંતી કરી.
પણ અહંકારી દરજીએ પોતાના રુઆબમાં આવીને કહ્યું કે, “એ નહિ બની શકે. હું કાંઈ તમારા માટે નવરો થોડો છું? ભાઈ સાહેબ ! ચાલ્યા આવ્યા ! મારે લગનગાળાની સીઝન છે. ૧૦ દિવસે તૈયાર થશે. આજે તો નહિ જ મળે.”
ભવૈયાએ અત્યંત કાકલૂદી કરતાં કહ્યું કે, “ભાઈ ! તમારી વાત સાચી છે કે લગનગાળો હોવાથી તમને સમય ન હોય. પણ મારે આજે રાત્રે જ ભવાઈમાં વેશ ભજવવાનો હોવાથી રાત્રી સુધીમાં શેરવાણી સિવડાવ્યા વિના ચાલે તેમ નથી. તું કહેશે તેટલી મજૂરી આપીશ. ગામમાં બીજો કોઈ દરજી પણ નથી. તેથી મારી આટલી વિનંતી ધ્યાનમાં રાખીને, ગમે તેમ કરીને આજે રાતના સીવીને આપે તો તારો ઉપકાર કદી નહિ ભૂલું.”
૮૨ 2 કર્મનું કમ્યુટર
