________________
તે જ રીતે માર્ગનો નાશ થાય તેવી પ્રરૂપણા કરવાથી પણ મોહનીયકર્મ બંધાય છે. જેમ કે અજાસાધ્વીએ શિષ્યાઓને કહ્યું કે, ઉકાળેલું પાણી પીવાથી મને કોઢ થયો છે તેનાથી શિષ્યાઓએ (એક સિવાયની) ઉકાળેલું પાણી પીવાનું છોડી દીધું અજજાએ મોહનીયકર્મ બાંધ્યું.
ધર્મની આરાધનાઓની પરંપરા બંધ પડે તેવા પ્રકારની વાતો કે વર્તન કદી ન કરવા. તેમ કરવાથી મોહનીયકર્મ બંધાય છે.
દેવદ્રવ્યનો પોતાના માટે ઉપયોગ કરવાથી પણ મોહનીયકર્મ બંધાય છે. દેરાસરની જે કોઈ બોલી વગેરે બોલ્યા હોઈએ, તે તરત જ ભરપાઈ કરી દેવી જોઈએ. ખરેખર તો તે રકમ ચૂકવ્યા પછી જ, જે તે ચડાવાનો લાભ લેવો જોઈએ. છેવટે શક્યતઃ તરત તે રકમ ભરપાઈ કરવી. કદાચ મોડું થાય તો વ્યાજ સાથે તે રકમ ભરપાઈ કરવી જરૂરી છે. “સંવત્સરી પ્રતિક્રમણ પૂર્વે જ હું મારી બાકી રહેલી તમામે તમામ રકમ પેઢીમાં ચૂકવી દઈશ! તેવો નિયમ દરેકે કરવો જોઈએ.
ઋષભદત્તશ્રાવક દેવદ્રવ્યમાં ટીપ લખાવ્યા પછી ભરવાનું ભૂલી ગયા. પરિણામે મોહનીયકર્મ બંધાયું. ચોરોએ શેઠના ત્યાં લૂંટ કરીને શેઠનું ખૂન કર્યું. મરીને શેઠ પાડો બન્યા.
નવા બંધાતા દેરાસરના કામ માટે પાણી ઊંચકીને જતા તે પાડાને પરમાત્માની પૂજા થતી જોઈને જાતિસ્મરણ જ્ઞાન થયું. પરમાત્માની ભક્તિ તેણે શરૂ કરી. પોતાની ભૂલનો પશ્ચાત્તાપ પણ કરવા લાગ્યો.
જ્ઞાનીના કહેવાથી શેઠના પુત્રે પાડાને છોડાવ્યો અને જેટલું ટીપમાં લખેલું ભરવાનું બાકી હતું, તેના કરતાં એક હજારગણું દ્રવ્ય જમા કરાવ્યું. પાડો ઋણમુક્ત બો. છેલ્લે અનશન કરીને દેવલોકમાં ગયો. આ દૃષ્ટાંત જાણીને, જે કાંઈ બોલી બોલીએ તે તરત જ ભરપાઈ કરી દેવી છે. તેવો દરેકે નિર્ણય કરવો જોઈએ.
દેરાસરની ચીજ-વસ્તુઓનો પણ પોતાના માટે ઉપયોગ કરવાથી મોહનીયકર્મ બંધાઈ શકે છે.
દેવસેનની માતાએ પરમાત્માને સમર્પિત કરાયેલા દીવાના પ્રકાશમાં પોતાના ઘરનું કામ કર્યું, અને અગરબત્તી વડે પોતાના ઘરનો ચૂલો સળગાવ્યો તો મોહનીય કર્મ બાંધ્યું. મૃત્યુ પામીને ઊંટડીનો અવતાર તેને મળ્યો ! - જિનેશ્વર પરમાત્માની નિંદા-ટીકા કે આશાતના કરવાથી પણ મોહનીયકર્મ બંધાય છે. સંગમ દેવે પરમાત્મા મહાવીરદેવ ઉપર ઉપસર્ગો કરીને ઘણું ચીકણું મોહનીયકર્મ બાંધ્યું હતું.
૮૬ 9
કર્મનું કમ્યુટર
