________________
કરવાથી આ આશાતા વેદનીય કર્મબંધાય છે, જે કર્મના ઉદયે જીવ પોતે દુઃખી બને છે.
પેલા ગૌશાળાએ પોતાના ગુરુ પરમાત્મા મહાવીરદેવ પ્રત્યે તિરસ્કાર કર્યો. અરે ! પરમાત્માને ખતમ કરી નાંખવા તેજોવેશ્યા છોડી. ગુરુદ્રોહનું આ ભયંકર પાપ અશાતા વેદનીયકર્મ બંધાવ્યા વિના થોડું રહે ? બીજા પાપોનો બદલો તો કદાચ ભવાન્તરમાં મળે, પણ ગુરુદ્રોહ એ એવું હિચકારું કૃત્ય છે કે તેનો પરચો સામાન્યતઃ તે જ ભવમાં મળતો હોય છે. સતત સાત દિવસ તે સંતપ્ત રહ્યો.. પીડાતો, કણસતો મૃત્યુને વશ થયો.
ગુરુ પ્રત્યેના તિરસ્કારની જેમ ક્રોધ, નિર્દયતા, વ્રતભંગ, બાધા તોડવી, કૃપણતા, માતા-પિતા પ્રત્યે તિરસ્કાર વગેરે પણ અશાતા વેદનીય કર્મ બંધાવે છે. જીવને અત્યંત દુઃખી બનાવે છે. જયારે ગુરુભક્તિ, ક્ષમા, દયા, વ્રત-નિયમનું પાલન, મન-વચનકાયાના શુભયોગ, નમ્રતા, સરળતા, નિર્લોભિતા, ઉદારતા, ધર્મચુસ્તતા, સહિષ્ણુતા, માતા-પિતા વગેરે વડીલોનું બહુમાન, વિદ્યાગુરુનો વિનય વગેરે શાતા વેદનીયકર્મ બંધાવે છે. જેના ઉદયે જીવ સુખને પામે છે.
ગુરુભગવંત પધારતા હોય ત્યારે સમયસર તેમને લેવા સામે જવું, તેમને વંદન કરવા, તેમને જરૂરી ચીજો પહોંચાડવી, પૌષધશાળામાં કાજો લેવો, ગોચરી-પાણી ભાવપૂર્વક વહોરાવવા, વૈયાવચ્ચ કરવી, માંદગી હોય તો ડૉક્ટર વગેરેની વ્યવસ્થા કરવી, સેવા કરવી વગેરે ગુરુભક્તિમાં ગણાય. ગુરુભગવંત પ્રત્યે હૃદયમાં ઊભરાતો છલોછલ બહુમાનભાવ તે શ્રેષ્ઠ ગુરુભક્તિ છે.
:“તમસ્વામી પરમાત્મા મહાવીરદેવના પરમગુરુભક્ત હતા. ચાર જ્ઞાનના સ્વામી હોવા છતાં ય, જ્ઞાનનો ઉપયોગ મૂકીને જાણવાના બદલે પરમાત્માને સવાલો પૂછતા હતા, અને નાનકડા બાળકની જેમ પરમાત્માના જવાબ સાંભળતા હતી. “હે ગોયમા ! હે ગોયમા !” શબ્દ સાંભળતાં તેમના સાડા ત્રણ કરોડ રૂંવાડા ખડાં થઈ જતાં. રોમરાજી વિકસ્વર બનતી. મુખ ઉપર પ્રસન્નતાનો પમરાટ પ્રસરતો. આવી ગુરુભક્તિ અઢળક શાતાવેદનીયકર્મ બંધાવતી હતી.
કોઈ ગાળો દે, પથ્થર મારે, પ્રહાર કરે, ખીજવે, ખોટું આળ ચઢાવે, ગમે તેવી આક્ષેપબાજી કરે ત્યારે પણ હૃદયમાં સતત ક્ષમાં રાખવાથી શાતાવેદનીયકર્મ બંધાય છે.
હતો તો એ રાજકુમાર, પણ કાંઈક વાંકું પડવાથી બની ગયો તે બહારવટિયો. લલાટ ઉપર તેજ ચમકતું હતું અને હાથમાં હતી જબરી કુશળતા. પરિણામે તેનો પ્રહાર કદી ખાલી ન જતો. પ્રહાર થયો નથી ને સામેની વ્યક્તિ મરી નથી. તેના આવા દેઢ પ્રહારોના કારણે તેનું નામ જ પડી ગયું : દૃઢપ્રહારી. લુટારાઓનો તે સરદાર બન્યો. અનેક માનવોની નિર્દયતાપૂર્વક હત્યા કરીને લૂંટ કરવામાં તેને આનંદ આવતો.
વેદનચકર્મ ૨
૦૫