________________ જ્ઞાનસાર પ્રવચનમાળા છે ને!), તેથી તમને એ ઉતારવામાં જરાય તકલીફ ન પડે એ રીતે હું ઉભું રહું ! કેવી તટસ્થતા ! કડવી દવા ગટગટાવવાના ટાણેય લેકો ન રાખી શકે તેવી સ્વસ્થતા ચામડી ઉતરાવવાના ટાણે દર્શાવી રહ્યા છે તેઓ. મૂળ વાત આ હતીઃ મોક્ષનાં દ્વાર એમને એ વખતે ખૂલી રહેલાં લાગતા હતાં; પછી આનંદને શે પાર હેય?) આવા મહામુનિઓની વાતે આપણે આત્માની અમરતાના ચિન્તનને વેગીલું બનાવે છે. આત્માની વિચારણું એ સત્ત્વશાશ્વતતાવડે પૂર્ણ બનવાની આપણી યાત્રામાં પ્રમુખ સહકારી બને તેવી છે. ગાન વડે પૂર્ણતા ચિત એટલે જ્ઞાન. જ્ઞાન વડે પણ પૂર્ણ બનવું છે. અત્યારે આપણું જ્ઞાન બહુ સીમિત છે. પણ એ સીમિત જ્ઞાને જે અપરિમિત જ્ઞાનની પ્રાપ્તિમાં સહકારી બને તે કેવું સારું! જ્ઞાન શેના માટે ? માત્ર મને રંજન માટે? ના, જ્ઞાન તે જનમ-જનમનાં બંધન તેડવા માટે છે. સાડા નવ પૂર્વ જેટલું જ્ઞાન અભવીને હેય તેય એ નકામું ને સંસારની ભયંકરતાને ચીતાર રજૂ કરે તેવું થેય જ્ઞાન કામનું. જ્ઞાનની સાર્થકતા, આ રીતે, તે આધ્યાત્મિક વિકાસમાં સહાયક બની શકે છે કે નહિ તે પર આધારિત છે.
