________________ 40 જ્ઞાનસારે પ્રવચનમાળા તે એક બાજુના આ વિશ્વાસે તમને વિરોધાભાસ ભણી દેરી જ જવા જોઈએ. એમ કેમ નથી થતું એ માટે આપણે વિચારવું જોઈશે. પ્રવચન પર મનન-ચિન્તન કરો. જરૂર વિરોધાભાસ જાગશે. અને વિરોધાભાસ જાગ્યા પછી એને મીટાવ એ તમારા માટે બહુ મોટી વાત નહિ જ હોય. બાહુબલિજી આગળ વધ્યા : સાચું શું ? સાધ્વીજી કહે છે તે કે હું અનુભવું છું એ ? અને આગળ વધતાં જ સમાધાન મળી ગયું : “હાં રે હું તે માન ગજે ચડ્યો, અવર નહિ ગજ ઈહાં કેય રે..!” બહેન કહે છે તે સાચું છે. હું અભિમાન રૂપી હાથી પર બેઠે છું. સંસાર છોડ્યો; રાજપાટ છોડ્યા; હવે અહંની આ ગાંઠ શા માટે? અને અહંકાર જતાં જ કેવળજ્ઞાન આવી ગયું !' તે વિરોધાભાસની ઉપજ, પછી વિરોધાભાસનું શમન. ને એ શમન માટે તત્વજ્ઞાનનું ચિન્તન. નિધાન ઘરમાં હેય પછી.... જે સુખ માટે માણસે અહીંથી તહીં, ને તહીથી અહીં દડધામ મચાવે છે, તેને ક્યાંય આંટી દે તેવું સુખ અંદર જ પડ્યું છે, આવી જાણ થાય તો બહારની દેડ અટકી જાય કે નહિ ? અંદરના એ વૈભવી ખજાનાની જાણકારી મળી છે ? ગેવિન્દ નાની વયમાં જ માત-પિતા વગરનો બન્યા. સગા-વહાલા હતા; પણ એ બધા ગોવિન્દની લક્ષ્મીના સગા