________________ 100 જ્ઞાનસાર પ્રવચનમાળા જાઉં અને એને પરાસ્ત કરું. મારા માથે મારાથીય ચઢિયાતી સમૃદ્ધિવાળે છે આ કોણ? મંત્રી દેવે વિનવે છે : આપ નાન કરે, વસ્ત્ર પરિવર્તન કરે અને પછી જ્ઞાનશાળામાં પધારો. ત્યારબાદ બધી વાત. દેવો માને છે કે, એક વાર ઈન્દ્ર મહારાજા જ્ઞાનશાળામાં પધારે અને એમનું મિથ્યાત્વ વિશીર્ણ થાય પછી તેઓ ઉપર જવાની કલ્પનાય કરવાના નથી! બીજાની ઋદ્ધિ જોઈ અકળામણ થાય એ કેને પ્રભાવ? મિથ્યાત્વને. સૌધર્મેન્દ્રના ઉપર ત્રીજા, ચોથા વગેરે દેવલોકના ઈન્દ્રો છે જ, પણ કદી સૌધર્મેન્દ્રને પેલા ઈન્દ્રોની ઋદ્ધિ ખૂંચતી નથી. કારણ કે એ સમકિતી છે. સમ્યક્ત્વવાળો જીવ, અજીવ, પુણ્ય, પાપ, આશ્રવ, સંવર, બંધ, નિર્જરા અને મેક્ષ એ નવે તને માને છે. “તમેવ સરચં, જે જિર્ણહિં ભાસિય.” તે જ સાચું કે જે તીર્થંકર પરમાત્માઓએ પ્રરુપ્યું છે. નવતત્વોને જાણવા એટલે શું? તે સમકિતી નવ તમાં પુણ્યનેય માને છે. શ્રદ્ધાપૂર્વક માને છે. “જીવાઈ નવ પયત્વે, જે જાણઈ તસ્સ હાઈ સમ્મત્ત.” નવતવ પ્રકરણના રચયિતા મહર્ષિના આ શબ્દ છે: જીવાદિ નવ પદાર્થોને જે જાણે તે સમકિતી...પણ જાણવું એટલે શું? જીવ તત્તવના પાંચસો ને ત્રેસઠ ભેદને કડકડાટ બેસી જાય કે તે એણે જીવતત્ત્વને સંપૂર્ણતયા જાણી લીધું કહેવાશે ? ના, આવું જ્ઞાન તે
