________________ 38 જ્ઞાનસાર પ્રવચનમાળા મિલકત વડે પૂર્ણ બનવા નીકળ્યા છીએ. અમને કંઈ સૂઝતું નથી. માર્ગ બતાવો અમને.” પણ આવી મૂંઝવણ કદી પ્રગટી છે? વિધાભાસ ઉત્પન્ન કરે ! શાસ્ત્રના વચનથી વિરુદ્ધનું પોતાનું આચરણ દેખાય ત્યારે એ વિરોધાભાસને મીટાવવાની કેશીશ થવી જોઈએ. પણ અત્યારના તબકકે હું જુદું જ કહેવા માગું છું. હું કહું છું કે, પહેલાં વિરોધાભાસ ઉત્પન્ન કરે. બરોબર સમજે. વિરોધાભાસ પેદા થાય ક્યારે? શાસ્ત્રની વાત બિલકુલ સાચી છે; છતાં મને એની ગેડ કેમ નથી બેસતી આ ભૂમિકા પર તમે હે તો જ વિરોધાભાસ જાગે. શાસ્ત્રો માત્ર સાંભળવા માટે રાખ્યા હોય, એના પર કેઈ જાતનું ચિન્તન કરવા માટે નહિ; તે શાસ્ત્ર પણ સંભળાય જશે અને જીવનની એ ને એ ઘરેડ પણ ચાલુ રહેશે. વિરોધાભાસ નહિ જાગે. તે વિરોધાભાસ ઉત્પન્ન કરવા માટે આ ભૂમિકા જોઈએઃ શાસકાર મહાપુરુષોએ કહ્યું છે તે બિલકુલ સાચું છે; પણ મને કેમ એ સમજાતું નથી ? વીર મોર, ગજ થકી ઉતરે ! બાહુબલિજી કાઉસ્સગ્ન-ધ્યાનમાં હતા, ત્યારે ઋષભદેવ પ્રભુની આજ્ઞાથી બ્રાહ્મી અને સુન્દરી બેઉ સાધ્વીજીએ ત્યાં આવે છે અને કહે છે: વીરા મેરા, ગજ થકી ઉતરે ! હે ભાઈ, હાથી પરથી હેઠા ઊતરે !