________________ પિછાણ સાચી પૂર્ણતાની ભરત મહારાજાની વાત ભરત મહારાજા સ્નાન કરીને જ અરીસા ભવનમાં જતા. ચારે બાજુ ગોઠવાયેલા મોટા અરીસાઓમાં પિતાનું રૂપ જોતાં એ હરખાતા. પણ એક દિવસે એ પોતાનું રૂપ નિહાળતા હતા ત્યારે એક આંગળી પરથી વીંટી સરી ગઈ અને એ ફિક્કી લાગવા માંડી. આનાથી શરીરને વધુ નિસ્તેજ-ફિકકે તમે માંદગીના અને કદાચ જોયું હશે. એ વખતે એ ફિકકા શરીરને જઈ શું વિચાર આવે ? સભા વિટામીન્સની ટીકડીઓ લેવાને ! મને ખબર હતી કે, તમે આમ જ કહેવાના ! અને એથી જ ભરત મહારાજાની વાત મે મૂકી; તમારા અને એમના વિચારોમાં કેટલો ફરક છે, એ તમે તમારી જાતે તપાસી શકે એ માટે. ભરત મહારાજા એક સામાન્યના બાબતના વિચારમાંથી કેવા અસામાન્યના ચિન્તન તરફ જતા રહ્યા ! એમણે વિચાર્યું. આ અલંકારોથી હું સુન્દર દેખાઉં, તે એને અર્થ એ જ થયું કે મારી આ સુન્દરતા ઉછીની લેવાયેલી છે. એ પારકી છે, પિતીકી નથી. અન્યત્વ ભાવના આગળ વધીઃ આ શરીર પણ પરાયું જ છે ને ? હું કેણ? અત્યાર સુધીનું ભ્રમણનું અંધારું જ્ઞાનના પ્રકાશે દૂર થયું, અને કેવળજ્ઞાનને સૂરજ ઝળહળવા લાગે ! ભરત મહારાજાને કેવળજ્ઞાન સાંપડયું તેમાં અરીસે